RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Over Betuwe College, locatie Elst HAVO VMBOGT

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Over Betuwe College, locatie Elst HAVO VMBOGT Plaats : Elst Gld BRIN nummer : 17IM C5 BRIN nummer : 17IM 05 HAVO BRIN nummer : 17IM 05 VMBOGT Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 1 juni 2016 Datum vaststelling : 26 september 2016

2 Pagina 2 van 12

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 1 juni 2016 een onderzoek uitgevoerd op het Over Betuwe College te Elst, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Het Over Betuwe College (OBC) in Elst is een school voor vmbo-gt en havo onderwijs. Er zitten circa 600 leerlingen op het OBC in Elst verdeeld over een tweetal locaties, namelijk een onderbouw- en een bovenbouwlocatie. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Op de de school is in de afgelopen periode geen onderzoek uitgevoerd in het kader van risicogericht toezicht of themaonderzoek. De inspectie voert op deze school een zogenoemd vierjaarlijks bezoek uit. Onderzoeksopzet De inspectie vormt haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Om het onderzoek goed te laten aansluiten bij de specifieke kenmerken van de school en de onderzochte afdeling hebben we het onderzoek op verzoek van de school aangevuld met indicatoren 4.4 en 5.3 uit het zogenaamde aanvullende kader. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. - Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. - Wij hebben gesprekken gevoerd met de schoolleiding, leraren, zorgcoördinator en leerlingen. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en het bestuur. Pagina 3 van 12

4 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 12

5 2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht inhouden. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter te veel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor het OBC te Elst is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan de afdelingen havo en vmbo-gt het basisarrangement toe omdat zowel de opbrengsten als de kwaliteit van het onderwijsproces op de onderzochte onderdelen van voldoende niveau zijn. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Wij hebben geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften vastgesteld. Pagina 5 van 12

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op het Over Betuwe College te Elst. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld Wij beoordelen de kwaliteit van het onderwijs op de afdelingen vmbo-gt en havo op het Over Betuwe College te Elst als voldoende. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen: De onderwijsresultaten zijn voldoende; aandacht is geboden voor het gemiddelde cijfer van het centraal eindexamen van de havoleerlingen. Het onderwijsleerproces is van voldoende kwaliteit, maar leerlingen mogen in de lessen meer worden uitgedaagd. De ondersteuning en begeleiding van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften is goed. De kwaliteitszorg is op orde en in het cyclisch werken wordt expliciet aandacht gegeven aan het evalueren en eventueel bijstellen. Veel professionele ruimte wordt geboden aan docenten. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda voor indicatoren van de opbrengsten: 1. onder de norm 2. boven de norm 3. niet te beoordelen Pagina 6 van 12

7 Legenda voor andere indicatoren: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. 17IM 05 HAVO - HAVO De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_H Bovenbouwsucces voor de afdeling havo EX_H Examencijfers voor de afdeling havo 17IM 05 VMBOGT - VMBOGT De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_GT Bovenbouwsucces voor de afdeling vmbo g/t EX_GT Examencijfers voor de afdeling vmbo g/t De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. 4.4 De school heeft een effectief beleid om schoolverzuim te voorkomen. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Pagina 7 van 12

8 Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.1 Het bevoegd gezag baseert zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op het schooladvies van de basisschool dat voor 1 maart wordt vastgesteld. N1.2 Indien het schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de centrale eindtoets of een andere toegestane eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert het bevoegd gezag zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op dat gewijzigde schooladvies. N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.1 De schoolgids bevat informatie over: het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat (VSV). Pagina 8 van 12

9 N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.2 De schoolgids bevat informatie over: Verzuimbeleid N3. Passend onderwijs ja nee N3.1 De schoolgids bevat informatie over: De wijze waarop de ondersteuning van leerlingen die extra ondersteuning behoeven wordt vormgegeven. N3.2 De schoolgids bevat informatie over: bij welk(e) samenwerkingsverband(en) het bevoegd gezag van de school is aangesloten. N3.3 In het schoolplan is het onderwijskundig beleid opgenomen waarbij tevens het schoolondersteuningsprofiel is betrokken (de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven). Pagina 9 van 12

10 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: de onderwijsresultaten, het onderwijsleerproces, de ondersteuning en begeleiding, de kwaliteitszorg. Leerlingen behalen voldoende onderwijsresultaten, met aandacht voor verbetering van de examenresultaten op de havo Op het OBC zijn de onderwijsresultaten in totaliteit voldoende. Leerlingen behalen meestal een diploma op het niveau dat in overeenstemming is met het advies van de basisschool. De meeste leerlingen behalen dit diploma zonder vertraging. Het verschil tussen het gemiddelde schoolexamencijfer en het gemiddelde centraal examencijfer ligt binnen de gestelde norm. Het gemiddelde centraal examencijfer van mavo-leerlingen ligt boven de gestelde norm. Havo-leerlingen behalen echter een gemiddeld cijfer voor het centraal examen dat lager ligt dan het landelijk gemiddelde. De school geeft aan dat er op het OBC in Elst veel leerlingen zitten met een Citoscore aan de ondergrens voor havo-onderwijs. Om de centraal examencijfers van de havoleerlingen te verbeteren, is de school meer gericht op het opbrengstgericht werken op leerlingniveau. Het effect hiervan is reeds zichtbaar in de examenresultaten waarbij de afdeling havo een slagingspercentage heeft weten te behalen van 91% met een gemiddeld examencijfer van 6,44 (bron: school). Leerlingen volgen lessen van voldoende kwaliteit, maar mogen meer uitgedaagd worden Het onderwijsleerproces op het OBC in Elst is van voldoende kwaliteit. - Er werken vakinhoudelijk bekwame docenten. Zij weten op een duidelijke manier de lesstof uit te leggen, veelal ondersteund door audiovisuele middelen. Zij zoeken tijdens de uitleg nadrukkelijk de interactie met leerlingen op. - De meeste docenten beheersen hun klassenmanagement. De lessen verlopen gestructureerd, bestaande uit een afwisseling van instructiemomenten en opdrachten maken. Er is een duidelijke opbouw in de lessenreeks. Het checken van aanwezige voorkennis is een herkenbaar element in nagenoeg iedere les. De doelgerichtheid van de lessen is echter in te veel lessen onvoldoende duidelijk voor leerlingen. Dit is een verbeterpunt. - Er is over het algemeen een plezierige verstandhouding tussen docenten en leerlingen. Leerlingen voelen zich vrij om vragen te stellen en antwoorden te geven, maar in enkele lessituaties lijken leerlingen zich wel heel vrij te voelen en Pagina 10 van 12

11 roepen ze veel door de klas. Dit brengt in die situaties enige onrust met zich mee. - Over het algemeen is frontaal klassikaal onderwijs de lessituatie op het OBC. Meer variatie in werkvormen, en dan met name coöperatieve werkvormen, zou een lesdag afwisselender en het onderwijs aantrekkelijker maken voor leerlingen. Dit hebben we wisselend waargenomen. - De meeste leerlingen lijken de opdrachten in de les vrij gemakkelijk te maken, zowel in aantal als moeilijkheid. Leerlingen op het OBC in Elst zouden meer uitgedaagd kunnen worden, onder andere door meer om te gaan met verschillen tussen leerlingen. - Leerlingen kunnen ook meer uitgedaagd worden door in de lessen van de moderne vreemde talen de doeltaal meer als voertaal te gebruiken. Dit gebeurt op het OBC slechts mondjesmaat. Leerlingen met specifieke ondersteuningsbehoeften krijgen goede begeleiding De ondersteuning en begeleiding op het OBC is goed vormgegeven. De ondersteuningscoördinator heeft een actieve rol in deze begeleiding. Leerlingen die extra hulp nodig hebben, hebben een ontwikkelingsperspectiefplan. Deze plannen worden in principe drie keer per jaar geëvalueerd en bijgesteld. Ouders en leerlingen zijn er nadrukkelijk bij betrokken. Ook vindt er adequaat contact met externe instanties plaats. De ondersteuningscoördinator zorgt voor een goede overdracht van alle beschikbare informatie en handelingsadviezen naar mentoren en docenten. De school neemt genormeerde toetsen af voor taal en rekenen, waardoor ze goed zicht heeft op de ontwikkeling van de leerlingen ten opzichte van de referentieniveaus. Dit maakt het doelgericht, effectief bestrijden van eventuele achterstanden in taal en rekenen voldoende mogelijk. Het verzuimbeleid heeft het afgelopen schooljaar specifieke aandacht gekregen, onder andere van twee teamcoördinatoren. Het ongeoorloofd verzuim is flink teruggedrongen. Ook het geoorloofd verzuim (frequent kortdurend ziekteverzuim) is grondig geanalyseerd en besproken met betrokkenen. Kwaliteitszorg is op orde De kwaliteitsbewaking van de opbrengsten is voldoende. Op het OBC werkt men opbrengstgericht op school-, vak-, en docentniveau. Het afgelopen schooljaar heeft de focus sterk gelegen op het opbrengstgericht werken op leerlingniveau. Het ontwikkelen van toetsbeleid op basis van een taxonomie, zoals in gang gezet op het OBC, maakt dit mede goed mogelijk. Ook komend schooljaar is het Pagina 11 van 12

12 toetsbeleid als speerpunt benoemd. Dit zou op termijn het gedifferentieerd lesgeven ook mogelijk moeten maken. De schoolleiding heeft in voldoende mate zicht op de kwaliteit van het onderwijsleerproces, onder andere door regelmatig lesbezoeken af te leggen en diverse tevredenheidsonderzoeken af te nemen onder leerlingen en ouders. Leerlingen evalueren individuele docenten, wat de input vormt voor de jaarlijkse functioneringsgesprekken. Onder andere door het maken van een teamanalyse wordt er richting gegeven aan onderwijskundige ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen worden samen met docenten vormgegeven, zo zijn er onderwijsontwikkelcommissies gericht op toets-, taalbeleid en opbrengstgericht werken. Men is zich ervan bewust dat de plannen gemaakt en uitgevoerd worden, maar nog in onvoldoende mate geëvalueerd en bijgesteld worden. Het volledig uitvoeren van de kwaliteitscyclus 'plan-do-check-act' heeft om die reden de volle aandacht op het OBC. Interscolaire visitaties maken onderdeel uit van de kwaliteitszorg op het OBC. Pagina 12 van 12