ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING. Stad College VMBOB VMBOGT VMBOK

Transcriptie

1 ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING Stad College VMBOB VMBOGT VMBOK Plaats : Almere BRIN nummer : 01FP C2 BRIN nummer : 01FP 00 VMBOB BRIN nummer : 01FP 00 VMBOGT BRIN nummer : 01FP 00 VMBOK Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 31 mei 2016 Datum vaststelling : 6 september 2016

2 Pagina 2 van 11

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 31 mei 2016 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op de afdelingen vmbo-b, vmbo-k en vmbo-t van het Baken Stad College om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdelingen. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 2 juni 2015 stelde de inspectie tekortkomingen vast in het onderwijsleerproces op alle afdelingen van het Baken Stad College. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 10 september De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en wij hebben ons toezicht geïntensiveerd. Op 16 februari 2016 heeft een tussentijds kwaliteitsonderzoek (tko) plaatsgevonden dat was gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan waren opgenomen. Deze afspraken hadden betrekking op het onderwijsleerproces en de kwaliteitszorg. Tijdens het tko werd op basis van een relatief klein aantal lesobservaties geconcludeerd dat de school vooruitgang boekte wat betreft de kwaliteit van de lespraktijk. Voorafgaand aan het tussentijds kwaliteitsonderzoek, op 10 november 2015, hebben we een voortgangsgesprek gevoerd met betrekking tot verbeteringen in de kwaliteitszorg. Om na te gaan in hoeverre de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en of de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, voeren we nu een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uit. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Onderzoeksopzet Het onderzoek naar de kwaliteitsverbetering bestaat uit de volgende activiteiten: Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. Schoolbezoek, waarbij wij in de verschillende afdelingen in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. Pagina 3 van 11

4 Wij hebben gesprekken gevoerd met het management, leraren, zorgfunctionarissen en leerlingen. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Tijdens het onderzoek hebben wij alle onvoldoende kernindicatoren beoordeeld en de score van de reeds voldoende beoordeelde kernindicatoren geverifieerd. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 11

5 2. CONCLUSIE EN TOEZICHTARRANGEMENT Een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering zoals wij hebben uitgevoerd, heeft tot doel om te beoordelen of de kwaliteit van het onderwijs weer van voldoende niveau is en of aan alle afspraken is voldaan die in het toezichtplan zijn vastgelegd. Onze conclusie voor de afdelingen vmbo-b, vmbo-k en vmbo-t is als volgt: Kwaliteit Wij kennen aan alle afdelingen van het Baken Stad College het basisarrangement toe. De kwaliteit van het onderwijs is weer voldoende. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving Wij concluderen tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 5 van 11

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit van de onderzochte aspecten zijn gekomen. Eerst ziet u het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe Algemeen Beeld Op het Baken Stad College is het afgelopen jaar hard gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs. De resultaten hiervan zijn met name nu al zichtbaar in de wijze waarop de school vorm geeft aan het doelgericht en planmatig werken. De schoolleiding en het personeel hebben zich inmiddels een grote mate van zelfreflectie eigen gemaakt en zij zijn op een positieve wijze aan de slag gegaan met het verbeterplan. Ook de ondersteuning en begeleiding wordt voldoende planmatig opgepakt. Het onderwijsleerproces dat in juni 2015 nog als onvoldoende werd beoordeeld, is inmiddels dan ook over het geheel genomen voldoende. Toch liggen er voor de school nog twee belangrijke aandachtspunten, te weten het efficiënt gebruik van de onderwijstijd en het actief betrekken van haar leerlingen bij de lesactiviteit. De inspectie heeft het vertrouwen dat de school, vanwege haar zelfkritische houding en de positieve en betrokken wijze waarop zij haar verbeterplan oppakt, ook deze twee tekortkomingen binnen afzienbare tijd weten weg te werken. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda voor indicatoren van de opbrengsten: 1. onder de norm 2. boven de norm 3. niet te beoordelen Legenda voor indicatoren van de opbrengsten praktijkonderwijs: 1. slecht 2. onvoldoende Pagina 6 van 11

7 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen voor opbrengsten) Legenda voor andere indicatoren: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. 01FP 00 VMBOB - VMBOB De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-b De leerlingen van de opleiding vmbo-b behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-b zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 01FP 00 VMBOGT - VMBOGT De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-gt De leerlingen van de opleiding vmbo-gt behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-gt zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. Pagina 7 van 11

8 01FP 00 VMBOK - VMBOK De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-k De leerlingen van de opleiding vmbo-k behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-k zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces. Pagina 8 van 11

9 De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.2 Indien het schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de centrale eindtoets of een andere toegestane eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert het bevoegd gezag zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op dat gewijzigde schooladvies. N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.1 De schoolgids bevat informatie over: het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat (VSV). N2.2 De schoolgids bevat informatie over: Verzuimbeleid N3. Passend onderwijs ja nee N3.1 De schoolgids bevat informatie over: De wijze waarop de ondersteuning van leerlingen die extra ondersteuning behoeven wordt vormgegeven. N3.2 De schoolgids bevat informatie over: bij welk(e) samenwerkingsverband(en) het bevoegd gezag van de school is aangesloten. N3.3 In het schoolplan is het onderwijskundig beleid opgenomen waarbij tevens het schoolondersteuningsprofiel is betrokken (de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven). 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: Opbrengsten, Onderwijsproces en Kwaliteitszorg. Opbrengsten De opbrengsten op de verschillende afdelingen van het Baken Stad College zijn over drie jaren berekend voldoende. Zowel R1 (plaatsing 3e leerjaar t.o.v. basisschooladvies) als R2 (onderbouwsnelheid) liggen voor het vmbo-b, vmbo-k en vmbo-t boven de schoolspecifieke norm. Pagina 9 van 11

10 Wat betreft het bovenbouwsucces (R3) zit alleen de afdeling vmbo-b over de laatste drie schooljaren berekend met 83,10 onder de schoolspecifieke norm voor deze afdeling (85,06). Op die afdeling zijn er de afgelopen drie schooljaren relatief veel leerlingen gedoubleerd en/of gezakt. Voor de vmbo-t afdeling geldt overigens wel dat het bovenbouwsucces in met 80,36 aanzienlijk onder de schoolspecifieke norm (84,43) is gedaald. Deze indicator verdient op deze afdeling dus extra aandacht. Het gemiddelde cijfer voor het centraal examen ligt voor alle afdelingen boven de schoolspecifieke norm voor de betreffende afdelingen. Het verschil tussen het gemiddelde centraal examencijfer en cijfer voor het schoolexamen is voor alle drie afdelingen van het Baken Stad College gering. Onderwijsproces De lessen op de verschillende afdelingen van het Baken Stad College voldoen voor een groot deel aan de basisvoorwaarden; zo hebben de lessen een logische en doelgerichte opbouw, is de uitleg van docenten voor het overgrote deel helder en duidelijk en krijgen de leerlingen in voldoende mate feedback op het gewenste niveau waardoor zij verder komen met hun leerproces. In tegenstelling tot het tussentijds kwaliteitsonderzoek, waarbij slechts acht lessen bezocht zijn, is de inspectie bij dit onderzoek naar kwaliteitsverbetering wel kritisch ten aanzien van het efficiënt gebruik van de onderwijstijd en de actieve betrokkenheid van de leerlingen. Bij te veel lessen lekt onderwijstijd weg, omdat er te laat met de lesactiviteit gestart wordt of de les vroegtijdig afgesloten wordt. Ook geven leerlingen aan dat zij nog met enige regelmaat geconfronteerd worden met lesuitval. Daarnaast laat de actieve betrokkenheid van leerlingen in te veel (meer dan 25%) van de bezochte lessen te wensen over. Aan de ene kant zijn er lessen te zien waar vooral docenten hard werken en leerlingen een erg passieve houding aannemen. Aan de andere kant zijn er ook lessen geobserveerd, waarbij er een dermate groepsdynamiek is, dat een te grote groep leerlingen niet aan leren toekomt. In het rapport van het tussentijds kwaliteitsonderzoek was reeds te lezen dat de school zich bewust is van deze aandachtspunten en zij de nodige interventies heeft doorgevoerd om deze attitude bij leerlingen te verbeteren. 'Playing for Success' en 'Sterk in de klas' zijn voorbeelden van programma's die op het Baken Stad College toegepast worden om de leerlingen een betere werkhouding te geven. Kwaliteitszorg De school heeft sinds het kwaliteitsonderzoek van juni 2015 enkele belangrijke stappen gezet in de kwaliteitszorg. Zo is er een plan van aanpak 'Verbeterplan Pagina 10 van 11

11 Stad College' (d.d ) opgesteld ter verbetering van de onderwijskwaliteit. Het plan is mede tot stand gekomen in overleg met een procesbegeleider van 'Leren Verbeteren' van de VO-raad en na een audit van een extern adviesbureau. Verder zijn de resultaten van een leerlingenquête over de docenten en een docentenenquête over de schoolleiding meegenomen. Het verbeteren van het pedagogisch klimaat is de kern van de interventies. In het verdere verbeterproces zou de schoolleiding extra winst kunnen behalen ten aanzien van de verbondenheid van het personeel met de verbeteractiviteiten door haar personeel nog meer te betrekken bij het opstellen van de plannen; tot op heden is het verbetertraject door een groot aantal docenten als een 'top down' proces ervaren. Alle docenten hebben inmiddels vanuit de teamleiding een of meerdere lesbezoeken gehad. Op grond van de bevindingen bij de lesbezoeken heeft de schoolleiding de leskwaliteit van haar personeel in kaart gebracht. Tevens staan zowel de jonge onervaren docenten, alsook ook de oudere langzittende personeelsleden nu open voor collegiale consultatie met als doel hun eigen lespraktijk op een hoger plan te krijgen. Waar nodig wordt extra coaching ingezet. De borging van de kwaliteit van het onderwijs blijft, ook volgens de schoolleiding, op dit moment nog een aandachtspunt. Toch heeft de inspectie er vertrouwen in dat wanneer de gehele kwaliteitszorgcyclus doorlopen is en de inzet en betrokkenheid van docenten op het huidige niveau blijft, de school ook de huidige tekortkomingen weet weg te werken. Pagina 11 van 11