RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Almere College HAVO VMBOGT VWO

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Almere College HAVO VMBOGT VWO Plaats : Kampen BRIN nummer : 01XN C1 BRIN nummer : 01XN 00 HAVO BRIN nummer : 01XN 00 VMBOGT BRIN nummer : 01XN 00 VWO Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 8 september 2016 Datum vaststelling : 12 december 2016

2 Pagina 2 van 14

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 8 september 2016 een onderzoek uitgevoerd op Almere College Kampen, afdelingen vmbo-t, havo en vwo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdelingen en over de naleving van wet- en regelgeving. Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Kampen Dronten is het bestuur van twee zelfstandige scholen namelijk Almere College Kampen en het Almere College Dronten. De school in Kampen heeft rond de zeshonderd leerlingen. In Kampen heeft het bestuur ook nog een locatie voor leerlingen in de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo. Daarnaast is er een aanbod voor leerlingen uit het AZC op twee aparte locaties. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Op 17 maart 2016 heeft de inspectie een bestuursgesprek gevoerd bij het Almere College. Tijdens dit bestuursgesprek is besproken dat de hoofdvestiging in Kampen in aanmerking komt voor een 4 jaarlijks bezoek. Daarnaast hebben we besproken dat in het, toen nog voorlopige, onderwijsresultatenmodel 2016 de opbrengsten van alle afdelingen het berekenend oordeel onvoldoende, tenzij hebben, omdat de gemiddelden van R1 en R2 onder de norm scoren. Daarom is met het bevoegd gezag afgesproken dat wij een kwaliteitsonderzoek op deze locatie uitvoeren. Toezichthistorie Op de drie afdelingen van de school is in de afgelopen periode geen onderzoek uitgevoerd in het kader van risicogericht toezicht of themaonderzoek. Onderzoeksopzet De inspectie vormt haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Pagina 3 van 14

4 - Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. - Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. - Wij hebben gesprekken gevoerd met het management, leraren, zorgcoördinatoren, mentoren en leerlingen. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 14

5 2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht inhouden. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor het Almere College Kampen, afdelingen vmbo-t, havo en vwo is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan de afdelingen het basisarrangement toe. Hierbij passen de volgende kanttekeningen, waarmee wij afwijken van de beslisregel. Een basisarrangement betekent dat zowel de opbrengsten als het onderwijsleerproces van voldoende niveau zijn. R1 (onderwijspositie ten opzichte van advies primair onderwijs) en R2 (onderbouwsnelheid) scoren, ook na herberekening met door de school aangeleverde gegevens, onder de norm. De andere twee opbrengstindicatoren (R3 en E) zijn boven de norm. We wijken af op grond van het feit dat we het laatste jaar verbetering zien, de school beleid heeft geformuleerd rondom intake en determinatie en contact heeft met het primair onderwijs over advisering. Daarnaast is er onvoldoende analyse en evaluatie van de school geweest op grond van het nieuwe resultatenmodel van de inspectie. De recent aangetreden schoolleiding is gestart met een scherpere analyse van de opbrengstgegevens en sturing op verbetering van de resultaten. Ook in de kwaliteitszorg zien we op dit moment nog verbeterpunten, maar tegelijkertijd een groeiend kwaliteitsbewustzijn. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren, maar dat wij in het kader van het bestuursgericht toezicht het bestuur zullen aanspreken indien de opbrengsten zich niet in de gewenste en nagestreefde opwaartse lijn blijven ontwikkelen. Er is sprake van een tekortkoming in de naleving van wettelijke vereisten, namelijk de aanwezigheid van een actueel schoolplan. Om deze reden hebben wij de volgende afspraken gemaakt met het bevoegd gezag: Het bevoegd gezag dient de geconstateerde tekortkomingen in de naleving van wettelijke voorschriften op te heffen. Alvorens het onderhavig rapport van Pagina 5 van 14

6 bevindingen definitief wordt vastgesteld, voeren wij een onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Pagina 6 van 14

7 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op het Almere College Kampen. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld We beoordelen de kwaliteit van het onderwijs op het Almere College Kampen als van voldoende niveau. We plaatsen daarbij een aantal kritische kanttekeningen. De resultaten in de onderbouw zijn nog onvoldoende. De doorstroom in de bovenbouw en de gemiddelde score op het eindexamen zijn daarentegen duidelijk boven de norm. Het onderwijsleerproces voldoet aan de basiskwaliteit, maar kent veel kansen en mogelijkheden tot verbetering. Het pedagogisch klimaat en de veiligheid beoordelen we als positief binnen de kleinschalige setting. De ondersteuning en begeleiding van de leerlingen is van voldoende niveau. De school heeft in haar visie en missie ambities geformuleerd die wachten op verdere uitvoering en realisatie. Een kwaliteitscultuur met reflectie en verantwoording is zich aan het ontwikkelen en zal moeten leiden tot de nagestreefde resultaten en effecten. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda voor indicatoren van de opbrengsten: 1. onder de norm 2. boven de norm 3. niet te beoordelen Pagina 7 van 14

8 Legenda voor andere indicatoren: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. 01XN 00 HAVO - HAVO De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_H Bovenbouwsucces voor de afdeling havo EX_H Examencijfers voor de afdeling havo De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. Pagina 8 van 14

9 De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. 01XN 00 VMBOGT - VMBOGT De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_GT EX_GT Bovenbouwsucces voor de afdeling vmbo g/t Examencijfers voor de afdeling vmbo g/t De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Pagina 9 van 14

10 Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. 01XN 00 VWO - VWO De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_V EX_V Bovenbouwsucces voor de afdeling vwo Examencijfers voor de afdeling vwo De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. Pagina 10 van 14

11 De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.1 Het bevoegd gezag baseert zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op het schooladvies van de basisschool dat voor 1 maart wordt vastgesteld. Pagina 11 van 14

12 N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.2 Indien het schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de centrale eindtoets of een andere toegestane eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert het bevoegd gezag zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op dat gewijzigde schooladvies. N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.1 De schoolgids bevat informatie over: het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat (VSV). N2.2 De schoolgids bevat informatie over: Verzuimbeleid N3. Passend onderwijs ja nee N3.1 De schoolgids bevat informatie over: De wijze waarop de ondersteuning van leerlingen die extra ondersteuning behoeven wordt vormgegeven. N3.2 De schoolgids bevat informatie over: bij welk(e) samenwerkingsverband(en) het bevoegd gezag van de school is aangesloten. N3.3 In het schoolplan is het onderwijskundig beleid opgenomen waarbij tevens het schoolondersteuningsprofiel is betrokken (de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven). Pagina 12 van 14

13 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: opbrengsten, onderwijsproces en kwaliteitszorg. De opbrengsten R1 (de positie ten opzichte van het advies primair onderwijs) is onder de norm. De school is gestart met gesprekken met het basisonderwijs over de advisering. Onder meer de uitkomsten hiervan zullen moeten leiden tot een betere score op R1. Ook R2 (de doorstroom in de onderbouw) is onvoldoende. Een verklaring hiervoor is het kansenbeleid dat de school in het verleden heeft gevoerd, waarbij doubleren een optie was. In samenhang met de evaluatie van het kansenbeleid, gesprekken over de advisering, verbetering van de intake en betere determinatie zullen de indicatoren R1 en R2 in de toekomst een betere onderbouwing en verantwoording moeten krijgen met betrekking tot al of niet afwijken van de norm. De doorstroom in de bovenbouw is voor alle drie de afdelingen boven de norm en datzelfde geldt voor de gemiddelde score op het centraal examen. Het onderwijsproces De door ons geobserveerde lessen verliepen in een ordelijke en plezierige sfeer. De leerlingen toonden een positieve houding en gingen mee in het leertempo en voegden zich naar de gevraagde activiteiten van de leraar. De leraren hebben de juiste pedagogische toon en hebben aandacht voor de leerlingen. Doorgaans is er een goede uitleg en waar nodig volgt extra uitleg als daarom wordt gevraagd. Een doelmatige opbouw van de les hebben we te weinig gezien. De opbouw van de les is veelal wel duidelijk, maar wat de leerdoelen zijn van de les is voor de leerlingen niet helder. Er is weinig sprake van differentiatie. Wel kunnen leerlingen werken aan verwerkingsopdrachten in hun eigen tempo, maar er er wordt weinig gedifferentieerd naar leerinhouden bij individuele of groepen van leerlingen. De zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid van de leerlingen kan meer benut en gestimuleerd worden. Hiermee is ook gezegd dat er voldoende mogelijkheden zijn om de kwaliteiten van de lessen te vergroten met name gericht op het uitdagen en motiveren van de leerlingen. De aanpak en werkwijze, maar met name ook de inhoud is bepalend of de leerlingen meer betrokken zijn bij de les en hun nieuwsgierigheid wordt geprikkeld. Daarmee zal het effect en het leerrendement van een les of een reeks van lessen groter zijn dan in de huidige situatie het geval is. De leerlingen zijn doorgaans tevreden over de lessen, maar een kritische blik leidt toch tot de constatering dat veel lessen zich kenmerken door saaiheid en voorspelbaarheid. Pagina 13 van 14

14 De school maakt gebruik van genormeerde toetsen. Wat betreft de kwaliteit van de toetsen worden afspraken gemaakt. De mate waarin de leraren gebruik maken van een analyse van de resultaten en de vorderingen van de leerlingen voor de programmering en organisatie van de lessen is nog geen eenduidige aanpak. Uit het gesprek met de functionarissen rondom de ondersteuning en begeleiding komt naar voren dat de intake en het in kaart brengen van ondersteuningsvragen van leerlingen goed georganiseerd is. Er wordt planmatig gewerkt. De functionarissen spreken van een ontwikkeling in het laatste jaar waarbij de zorg en ondersteuning steeds professioneler wordt. Er is een goede samenwerking met andere instanties indien dat nodig is. De betrokkenheid van leraren is versterkt en wordt ook gevraagd. De kwaliteitszorg We zijn niet onverdeeld positief over de kwaliteitszorg. Enerzijds heeft de school ambities en plannen geformuleerd, anderzijds is het kwaliteitsbewustzijn nog niet in alle geledingen van de school ingedaald. De vraag is of de school een goede procedure volgt in het analyseren en evalueren van de opbrengsten. De evaluatie van de "kansklassen" is nog niet afgerond. Er is een start gemaakt met meer reflectie op en ontwikkeling van de eigen kwaliteit gericht op de kwaliteit van het primaire proces. De schoolleiding heeft hiervoor een tempo gekozen die past bij de verandercapaciteit van de organisatie, zoals zij die inschat. De inspectie dringt aan op het helder maken van het ontwikkelproces in concrete stappen naar bedoelde resultaten en duidelijk gelimiteerd in de tijd die daarvoor nodig is. Bewaking van de voortgang is daarbij een belangrijk onderdeel. Evenals het vastleggen van procedures en werkwijzen, gericht op borging van de resultaten en kwaliteit. Pagina 14 van 14