RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Vrije School Noord Holland, locatie A. Roland Holst School VWO

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Vrije School Noord Holland, locatie A. Roland Holst School VWO Plaats : Bergen Nh BRIN nummer : 16TS C3 BRIN nummer : 16TS 03 VWO Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 31 oktober 2013 Datum vaststelling : 3 februari 2014

2 Pagina 2 van 9

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 31 oktober 2013 een onderzoek uitgevoerd op de Vrije School Adriaan Roland Holst afdeling vwo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. De afdeling vwo is onderdeel van de scholengemeenschap met een vmbo theoretische leerweg en een havo-afdeling. De vwo-afdeling heeft een klein aantal leerlingen, maar op grond van de instroom in de onderbouw verwacht de school dat het aandeel vwo'ers in de school zal groeien in de komende jaren. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Wij hebben voor de Vrije School Adriaan Roland Holst, afdeling vwo een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten op deze afdeling onvoldoende zijn. Op 19 juni 2013 hebben wij de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren. Toezichthistorie In 2008 heeft een kwaliteitsonderzoek plaatsgevonden op Adriaan Roland Holst vanwege te lage opbrengsten. Naar aanleiding van de bevindingen tijdens dit onderzoek is een traject van geïntensiveerd toezicht gevolgd. In 2010 kon dat traject worden afgesloten met een onderzoek naar kwaliteitsverbetering waarbij aan de afdeling vwo een basisarrangement werd toegekend. Grondslag voor deze beoordeling waren de ingezette verbeteractiviteiten. Belangrijk onderdeel van deze verbeteractiviteiten en veranderingen was de homogenisering van de leerjaren. Doel hiervan is door een scherpere selectie en determinatie kansrijke vwo-leerlingen te geleiden naar het vwo-diploma. Binnen de havo-afdeling hebben de resultaten zich al aantoonbaar verbeterd. Binnen de vwo-afdeling is dit ook het laatste jaar zichtbaar, maar het driejaarsgemiddelde voor de opbrengstindicatoren gemiddelde score centraal eindexamen en het rendement van de bovenbouw blijven nog onvoldoende. Dat is de reden om een kwaliteitsonderzoek te doen naar de kwaliteit van het onderwijs van de afdeling vwo. Pagina 3 van 9

4 Onderzoeksopzet De inspectie baseert haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: - Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. - Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. - Wij hebben gesprekken gevoerd met het bestuur, management, vaksecties, leraren, zorgcoördinatoren, mentoren, leerlingen. - Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 9

5 2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij op de Vrije School Adriaan Roland Holst hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht in houden. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor Adriaan Roland Holst afdeling vwo is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan de Vrije School Adriaan Roland Holst afdeling vwo het basisarrangement toe. Deze conclusie vindt plaats op basis van de hierna volgende beredeneerde afwijking van de beslisregels. De kwaliteit van het onderwijsproces op Adriaan Roland Holst afdeling vwo is op de onderzochte onderdelen van voldoende niveau. De opbrengsten zijn voor de resultaten van het gemiddelde cijfer voor het centraal examen en voor het rendement bovenbouw als gemiddelde over de jaren 2011, 2012 en 2013 nog onvoldoende. Op grond daarvan zou de afdeling een aangepast arrangement krijgen, maar wij hebben overwegingen om hiervan af te wijken. Op basis van de meest recente gegevens van het laatste examenjaar, dat nog niet meetelt in het driejaarlijks gemiddelde, is de verwachting dat beide opbrengstindicatoren in 2014 weer voldoende zijn. Voor het bovenbouwrendement is dit nog onzeker. Naast het feit dat het in de voorgaande jaren om een gering aantal leerlingen ging en een verklaring voor tegenvallende resultaten lag in ziekte van leerlingen, menen wij op basis van de huidige bevindingen en de ingezette koers van de school vertrouwen te moeten hebben dat de onderwijskwaliteit zal resulteren in voldoende resultaten. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Wij hebben geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften vastgesteld. Pagina 5 van 9

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op Adriaan Roland Holst afdeling vwo. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld Adriaan Roland Holst onderscheidt zich als onderwijslocatie in haar eigenheid als Vrije School van scholen in haar directe omgeving. Leerlingen en ouders maken een bewuste keus voor de visie op het onderwijs van de school. Het aandeel leerlingen dat niet afkomstig van een basisschool met dezelfde grondslag is groeiende. Datzelfde geldt voor het leerlingenaantal van de school. Dat heeft wel consequenties voor de huisvesting. Afgezien van beperking in ruimte is ook de kwaliteit van de ruimtes aan verbetering en renovatie toe. Het bestuur is onder meer in overleg met de gemeente om de bestaande plannen tot vernieuwing van het schoolgebouw te realiseren. Het onderwijs is van voldoende kwaliteit en het schoolklimaat plezierig. Dit laatste is mede te danken aan de relatieve kleinschaligheid en de onderlinge omgangsvormen van acceptatie en verdraagzaamheid. De school heeft de laatste jaren ingezet op veranderingen en verbeteringen. De noodzaak daartoe lag in het verbeteren van de resultaten. Dat heeft met name haar invloed gehad op selectie en determinatie met name in de onderbouw en de plaatsing van leerlingen in die afdeling waarin zij kansrijk zijn op grond van hun leerprestaties en vorderingen. Dit laatste heeft ook een positief effect op de onvertraagde doorstroom van leerlingen in de bovenbouw naar de afsluiting met een diploma voor de onderscheidende afdelingen. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Pagina 6 van 9

7 Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau De sociale opbrengsten zijn van voldoende niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De school bestrijdt effectief achterstanden.) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. Pagina 7 van 9

8 De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De school bestrijdt effectief achterstanden.) De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. Nalevingsindicatoren 2013 Onvoldoende Voldoende N1 N2 N4 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de onderzochte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de onderzochte onderdelen (art. 24c en 24 WVO). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en deze documenten bevatten de onderzochte onderdelen (Eindexamenbesluit art. 31). 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: opbrengsten, onderwijspraktijk en kwaliteitszorg. Opbrengsten In het bovenstaande is reeds betoogd dat de opbrengsten op dit moment nog niet voldoende zijn, maar dat we er vanuit gaan dat deze met de resultaten van Pagina 8 van 9

9 het laatste examenjaar en met de resultaten van het lopend schooljaar weer voldoende zullen zijn. Onderwijspraktijk Het oordeel op basis van de door ons geobserveerde lessen is dat deze doorgaans ordelijk, rustig en gestructureerd verlopen. Een belangrijk deel van de lessen hebben een klassikaal karakter, waarbij er bij de instructie en in verwerkingsopdrachten voor ons niet waarneembaar was of er rekening werd gehouden met verschillen. Opvallend was de actieve betrokkenheid van de leerlingen, hoewel de taakgerichtheid bij enkele docenten wel een aandachtspunt is. Niet alle leerlingen werken effectief aan de opdracht of taak en nemen de ruimte om daar naar eigen inzicht mee om te gaan. Daarentegen hebben we een leerlingenpopulatie gezien die in staat is tot het geven van een mening, taalvaardig is, in staat is tot redeneren en nadenken, een grote mate van autonomie wil en ook zelfbewust en eigenzinnig is. De uitdaging voor de docenten is dan ook te zoeken naar uitdaging voor de leerlingen en in te spelen op hun talenten en hun vermogen tot organiseren en plannen. De reflectie op het leerproces en het geven van feedback naar de leerlingen gebeurt, maar wij vragen ons af of dat door alle docenten systematisch en intentioneel gebeurt. De begeleiding en zorg en aandacht voor de leerlingen is goed georganiseerd en alle partijen ervaren de school als veilig. Kwaliteitszorg De school heeft de laatste jaren veel tijd en energie gestoken in de professionalisering van de organisatie met bewaking van de eigenheid van de identeit als vrije school. Het beleid van de school is vastgelegd in een groot aantal documenten, waarbij ook aandacht is voor evaluatie en borging. De aandacht voor de resultaten en de kwaliteit van het onderwijsleerproces naar inhoud en naar de pedagogische en didactische kwaliteit blijven belangrijke aandachtspunten voor de borging van de onderwijskwaliteit. Een punt van aandacht is de kwaliteit en standaardisering van de toetsen. Pagina 9 van 9