ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING. Groenhorst Maartensdijk VMBOGT

Transcriptie

1 ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING Groenhorst Maartensdijk VMBOGT Plaats : Maartensdijk BRIN nummer : 25GV C25 BRIN nummer : 25GV 08 VMBOGT Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 16 december 2016 Datum vaststelling : 8 februari 2017

2 Pagina 2 van 11

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 december 2016 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 9 oktober 2014 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsproces van de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 25 februari De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en wij hebben daarom ons toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan of de tekortkomingen waren opgeheven is op 12 november 2015 een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd. In het inspectierapport dat is vastgesteld op 22 januari 2016 staat dat de opbrengsten weer voldoende zijn, maar dat de kwaliteitszorg nog steeds onvoldoende is. Om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven, voeren we nu een afsluitend onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie In de periode stond de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, onder verscherpt inspectietoezicht. In deze periode waren de opbrengsten te laag en daarom werden deze als onvoldoende beoordeeld door de inspectie. In 2013 waren de opbrengsten weer voldoende en omdat ook de kwaliteit van het onderwijsproces als voldoende werd beoordeeld ontving de afdeling vmbo-gt het basisarrangement. Pagina 3 van 11

4 Onderzoeksopzet Het onderzoek naar de kwaliteitsverbetering bestaat uit de volgende activiteiten: Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. Wij hebben gesprekken gevoerd met het de schoolleiding en leraren. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Tijdens het onderzoek hebben wij indicatoren van de volgende aspecten beoordeeld: onderwijsresultaten, didactisch handelen, afstemming op verschillen tussen leerlingen, bestrijding van achterstanden en kwaliteitszorg. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 11

5 2. CONCLUSIE EN TOEZICHTARRANGEMENT Een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering zoals wij hebben uitgevoerd, heeft tot doel om te beoordelen of de kwaliteit van het onderwijs weer van voldoende niveau is en of aan alle afspraken is voldaan die in het toezichtplan zijn vastgelegd. Onze conclusie voor de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, is als volgt: Kwaliteit Wij kennen aan de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, het basisarrangement toe. De onderwijsresultaten liggen boven de norm en het onderwijsproces is weer van voldoende kwaliteit. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving De afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, leeft wet- en regelgeving op de onderzochte aspecten na. Pagina 5 van 11

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit van de onderzochte aspecten zijn gekomen. Eerst ziet u het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe Algemeen Beeld De onderwijsresultaten van de afdeling vmbo-gt van Groenhorst, locatie Maartensdijk, liggen boven de norm. De laatste jaren heeft de school gestuurd op het terugdringen van de afstroom en betere cijfers op het centrale examen. Dit heeft positieve gevolgen gehad. Het didactisch proces, de ondersteuning aan leerlingen en de kwaliteitszorg zijn voldoende. Voor de borging van het onderwijsproces is het belangrijk dat de school meer gaat sturen op de samenhang tussen verbeteractiviteiten. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda voor indicatoren van de opbrengsten: 1. onder de norm 2. boven de norm 3. niet te beoordelen Legenda voor andere indicatoren: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. Pagina 6 van 11

7 De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Onderwijspositie t.o.v. advies PO R.2 Onderbouwsnelheid R.3_GT Bovenbouwsucces voor de afdeling vmbo g/t EX_GT Examencijfers voor de afdeling vmbo g/t De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De leraren stemmen hun didactisch handelen af op verschillen tussen leerlingen De leraren gebruiken bij de vormgeving van hun onderwijs de analyse van de prestaties van de leerlingen. 8.2 De leraar stemt de instructie af op verschillen tussen leerlingen. 8.3 De leraar stemt de verwerking af op verschillen tussen leerlingen. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.3 De school heeft doelen gesteld die erop gericht zijn om achterstanden te bestrijden. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten. Pagina 7 van 11

8 De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.1 Het bevoegd gezag baseert zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op het schooladvies van de basisschool dat voor 1 maart wordt vastgesteld. N1.2 Indien het schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de centrale eindtoets of een andere toegestane eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert het bevoegd gezag zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op dat gewijzigde schooladvies. N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.1 De schoolgids bevat informatie over: het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat (VSV). N2.2 De schoolgids bevat informatie over: Verzuimbeleid N3. Passend onderwijs ja nee N3.1 De schoolgids bevat informatie over: De wijze waarop de ondersteuning van leerlingen die extra ondersteuning behoeven wordt vormgegeven. N3.2 De schoolgids bevat informatie over: bij welk(e) samenwerkingsverband(en) het bevoegd gezag van de school is aangesloten. N3.3 In het schoolplan is het onderwijskundig beleid opgenomen waarbij tevens het schoolondersteuningsprofiel is betrokken (de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven). 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: verbetering van onderwijsresultaten, onderwijsproces en kwaliteitszorg van het onderwijsproces. Pagina 8 van 11

9 Verbetering van onderwijsresultaten De onderwijsresultaten over de schooljaren 2012/2013, 2013/2014 en 2014/ 2015 liggen op het niveau dat verwacht mag worden. Op alle indicatoren zit de afdeling vmbo-gt boven de norm en ook het verschil tussen de gemiddelde cijfers op het schoolexamen en het centraal examen is gering. De school is in het schooljaar 2014/2015 begonnen met het analyseren van de onderwijsresultaten in elk leerjaar door na te gaan welke schoolfactoren afstroom, doubleren en ondergemiddeld presteren op de examens veroorzaken. Op de school kwamen te veel leerlingen op een lager niveau uit dan de basisschool adviseerde of bleven teveel leerlingen zitten en uit de analyse kwam naar voren dat de school te weinig deed om dit te voorkomen. De didactische kenmerken van de leerlingen zijn daarom nauwkeuriger in beeld gebracht en gebruikt bij het wegwerken van achterstanden of achterblijvende leerprestaties. In leerlingbesprekingen gaat het team beter na of alle mogelijke stappen zijn ondernomen en wordt minder snel besloten om leerlingen te laten afstromen of te laten doubleren. Door deze werkwijze zijn in het schooljaar 2014/2015 8% minder leerlingen afgestroomd en 7% meer leerlingen opgestroomd. In het schooljaar 2014/2015 zien we ook dat het doubleren in de onder- en de bovenbouw verder afneemt. De school heeft ook de examenresultaten geanalyseerd en er zijn per vaksectie conclusies getrokken over de behandeling van de lesstof, de leerwinst van individuele leerlingen, de kwaliteit van de schoolexamens, de doorlopende leerlijn en de wijze waarop leerlingen worden voorbereid op het examen. Door de secties zijn vakwerkplannen ontwikkeld en is een proces op gang gekomen om de doorlopende leerlijn en de toetsing te verbeteren. Het zichtbare effect is dat de gemiddelde cijfers op het centraal examen boven de norm liggen en een stijgende lijn vertonen. Wij beoordelen de kwaliteitszorg voor de onderwijsresultaten als voldoende. De school analyseert de onderwijsresultaten van elk leerjaar en gaat daarbij na welke schoolfactoren van invloed zijn op de leerprestaties. Op basis van deze analyses worden verbeteracties met een positief gevolg uitgevoerd. Onderwijsproces Wij beoordelen de leskwaliteit en de ondersteuning aan leerlingen als voldoende. Leraren zorgen ervoor dat hun lessen gevarieerd zijn en dat leerlingen actief aan de slag kunnen met de lesstof. De lesstof wordt helder uitgelegd, leraren geven individueel hulp aan leerlingen en het klassemanagement is van een voldoende niveau. Niet alle leraren hebben een goede vorm gevonden voor de analyse van hun toetsen en een follow-up in de lessen, waardoor leerlingen onvoldoende Pagina 9 van 11

10 zicht ontwikkelen op hun verbetermogelijkheden. De lessen kunnen aan effectiviteit winnen door het leerdoel aan het begin van de les explicieter te benoemen en door aan het einde van de les meer te reflecteren op het behalen van dat leerdoel. Ook kunnen de leraren meer gebruik maken van de beschikbare informatie over de didactische kenmerken van leerlingen door bijvoorbeeld hun lessen meer af te stemmen op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Nu wordt deze informatie vooral achteraf gebruikt bij leerlingenbesprekingen, waardoor (vermijdbare) inhaalslagen gemaakt moeten worden en leerlingen buiten de lessen om geholpen moeten worden. De secties hebben vakwerkplannen ontwikkeld en daarbij de prioriteit gelegd bij de doorlopende leerlijn en kwaliteit van de toetsing. Voor de leraren in de onderbouw moet in dit traject helderder worden welke kennis en vaardigheden leerlingen moeten hebben voor een succesvol vervolg in de bovenbouw. In de vakwerkplannen zijn het gebruik van de klassescans in relatie tot het afstemmen van het onderwijs op de verschillen tussen leerlingen en de relaties tussen de taxonomie van leer- en toetsdoelen, werkvormen en feedback nog niet uitgewerkt. Een uitwerking van deze facetten en een toepassing daarvan in de lessen zal de effectiviteit van het onderwijs ten goede komen. Kwaliteitszorg van het onderwijsproces De schoolleiding heeft voldoende zicht op de kwaliteit van het onderwijsproces en de ontwikkeling daarvan. De schoolleiding brengt zelf de kwaliteit van het onderwijsproces periodiek in kaart en gaat na of er voldoende basiskwaliteit is op het niveau van individuele leraren en het team. Ook laat de schoolleiding audits uitvoeren door externen om het eigen kwaliteitsbeeld te verifiëren en aan te scherpen. De conclusie van de eigen analyses en de audits is dat het onderwijsproces voldoende basiskwaliteit heeft en dat het belangrijk is om de borging centraal te stellen. Er zijn veel verbeteringen in gang gezet om de basiskwaliteit op deelterreinen zo snel mogelijk op orde te brengen en daarbij is minder aandacht geschonken aan borging. Wij beoordelen de kwaliteitszorg voor het onderwijsproces als voldoende. De kwaliteit van het onderwijsproces wordt in kaart gebracht en geverifieerd. Op basis daarvan worden verbeteracties uitgevoerd. De verbeteracties zijn op zichzelf van voldoende kwaliteit en duidelijk belegd in de organisatie. Wij beoordelen de kwaliteitsborging van het onderwijsproces echter als onvoldoende, omdat de vakwerkplannen, de uitvoering van de lessen, de toetsing en het interne toezicht op de kwaliteit van het onderwijsproces nog te weinig op elkaar zijn afgestemd. In vakwerkplannen wordt bijvoorbeeld te weinig ingegaan op de betekenis van het toetsbeleid of van de klassenscans Pagina 10 van 11

11 voor de lessen en worden keuzes vanuit algemene overwegingen gemotiveerd. Ook bij lesobservaties wordt ingezoomd op algemene kwaliteitscriteria en wordt er te weinig nagegaan hoe schoolspecifieke afspraken (afstemming, leerdoelen) worden ingevuld. Voor de schoolleiding ligt er daarom een taak om meer te gaan sturen op de noodzakelijke samenhang tussen activiteiten. Pagina 11 van 11