Bijlage cursusomschrijvingen. [Werktuigbouwkunde] [voltijd]

Transcriptie

1 Bijlage cursusomschrijvingen [Werktuigbouwkunde] [voltijd]

2

3 Titel Opleidingsvariant Afstudeerproject Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-AGBACHEX Cursusnaam Afstudeerproject 1.3 Cursusnaam in Engels Graduation project 1.4 Aantal EC's 30 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) Werkvormen zijn er in Voltijd 1.6 Opleiding (varianten) Toetsen zijn er in Voltijd Cursus toegankelijk voor 1.7 studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon HAM Schaapveld (tel ) (hennie.schaapveld@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Afstuderen verplicht 1 maal per blok blok Toetsen:

4 Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Afstudeerverslag + evt technisch ontwerp 5, blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Go/No go zitting Alleen NVD of VD 5, blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Presentatie en verdediging Professioneel functioneren 5, , blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Projectinitiatiedocument (PID) Alleen NVD of VD 5, blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE

5 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De student voldoet aan het competentieprofiel van de opleiding, dat terug te vinden is in de studiegids. Het competentieprofiel is opgesteld op basis van het Profiel van de Bachelor of Engineering (2012). Per opleiding van het Instituut voor Engineering en Design zijn de eindcompetenties en de niveaus van het afstudeerproject vastgesteld. Voor het afstudeerproject van werktuigbouwkunde geldt: Analyseren III Ontwerpen III Professionaliseren incl. Gedragskenmerken Leerlijn Professionalisering III Adviseren II Onderzoeken II Managen I N.B. De competenties Beheren en Realiseren worden niet tijdens het afstudeerproject getoetst; Deze zijn eerder in de opleiding getoetst. 2.2 Cursus inhoud Het afstuderen in het achtste semester van de opleiding is de proeve van bekwaamheid: de afstudeerder toont aan dat hij aan het eindniveau van de HBO-Bachelor of Engineering voldoet. In het semester voorafgaand aan het afstuderen bereidt de student zich voor: hij neemt kennis van de procedures en reglementen rondom het afstuderen, zorgt dat hij aan de toelatingseisen voor het afstuderen (zie studiegids) voldoet en zoekt een passend bedrijf en passend project. Tijdens het achtste semester werkt de afstudeerder in een beroepsillustratieve werkomgeving zelfstandig, professioneel en gestructureerd aan een (technische) opdracht. Daarbij verdiept hij zich in het probleem, de benodigde kennis, een geschikte methode/werkwijze en rapporteert hij naar de betrokken partijen (o.a. bedrijfsbegeleider, afstudeerbegeleider). Het eindniveau van de opdrachtuitvoering en eindproducten maakt de afstudeerder zichtbaar door zijn professioneel functioneren, het schrijven van een afstudeerverslag, het eventueel opleveren van een technisch ontwerp, en het houden van een mondelinge presentatie plus het voeren van een mondelinge verdediging tijdens een afstudeerzitting. Bij de cursus afstudeerproject zijn excellentieheden. Er is keuze uit de volgende sterren: reflectieve professional en vakmanschap innovatie en dissiminatie internationaal perspectief gedrevenheid leiderschapskwaliteiten 2.3 Ingangseisen De volgende (groep) cursussen moet(en) voldoende zijn afgerond: 1. Het examen propedeuse moet zijn behaald. 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): Elling, R., Andeweg, B. e.a., Rapportagetechniek; schrijven voor lezers met weinig tijd. Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten. ISBN (Prijsindicatie: 45,00) Boek (verplicht): Oost, H. (2008) Een Onderzoek Voorbereiden. Baarn: HB Uitgevers (Prijsindicatie: 19,25)

6 Boek (verplicht): Oost, H. (2007) Een Onderzoek Uitvoeren. Baarn: HB Uitgevers (Prijsindicatie: 19,25) Boek (verplicht): Oskam, I., Hoiting, L., e.a.(2012), Ontwerpen van technische innovaties. Noordhoff Uitgevers B.V. ISBN: (Prijsindicatie: 40,95) 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 840 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (30) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

7 Titel Opleidingsvariant Besturen en Modelleren Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWBESMO Cursusnaam Besturen en Modelleren 1.3 Cursusnaam in Engels Controling and Modelling 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon A Blaschette (tel ) (andre.blaschette@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? HC Besturingstechniek niet verplicht 6 maal per blok HC Elektrotechniek niet verplicht 6 maal per blok HC Systeemdynamica niet verplicht 6 maal per blok Practicum Arduino verplicht 6 maal per blok practicum FESTO verplicht 3 maal per blok WC Systeemdynamica niet verplicht 6 maal per blok Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? practicum Alleen NVD of VD 5, Schriftelijk toets 5,

8 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Je bent op de hoogte van wat wordt verstaan onder dynamisch gedrag. Je begrijpt hoe een eerste-orde differentiaalvergelijking (1 e orde DV ) o.a. het temperatuursverloop (in de tijd) van een pan die op het vuur staat beschrijft. Je kunt een 1 e orde DV monisch maken en je kunt met behulp van Euler deze omzetten naar een differentievergelijking, die je vervolgens kunt gebruiken voor een numerieke oplossing in Excel. Je kunt voor een massa-veer-demper systeem de hogere orde DV opstellen. Je kunt deze omzetten naar een aantal 1 e orde DV s waarna je deze kunt gebruiken om in Excel een simulatie van het gedrag te maken. Je kunt de resultaten die dat oplevert op zodanige wijze interpreteren dat je de invloed van achtereenvolgens de massa, de veerkonstante en de demping kunt illustreren. Je kunt met behulp van de wetten van Kirchoff de DV opstellen voor een serieschakelingen van een condensator en een weerstand. Je herkent de overeenkomsten in dynamisch gedrag van mechanische, warmte- en elektrische systemen. Je kent verschillende methoden (PWM en spanningssturing) om DC-motoren aan te sturen en je weet de voor en nadelen ervan te benoemen. Je weet wat aliasing is, wat de effecten ervan zijn en je weet hoe eventuele negatieve effecten voorkomen of geëlimineerd kunnen worden. Je weet wat een PID-regelaar is en je herkent het effect van verandering van de P- de I- en/of de D-waarde. Je kent de wetten van Ohm en Kirchhoff. Je kunt ze toepassen op netwerken zoals een spanningsdeler, een R-2R schakeling en een brug van Wheatstone. Je kunt uitrekenen hoe in dit soort netwerken spanning stroom maar ook vermogen verdeeld wordt. Je kunt uitleggen hoe het superpositiebeginsel werkt en weet dit toe te passen in het R-2R netwerk om daarmee uit te kunnen legen hoe deze als digitaal-analoog omzetter (DAC) gebruikt kan worden. Je kent het karakteristieke gedrag van de diode en een transistor. Je begrijpt het gedrag van een spoel en een condensator en je kunt dit gedrag koppelen aan een 1 e orde DV. De in-en uitschakelverschijnselen van een spoel of condensator al dan niet in combinatie met een weerstand weet je kwalitatief te bepalen. Je weet welke rol de tijdconstante hierin speelt. Je weet hoe een diode in te zetten is voor gelijkrichting maar ook hoe een lichtgevende diode (LED) in een schakeling opgenomen kan worden. Van zowel de mos-fet als de bipolaire transistor ken je de betekenis van de versterkingsfactor en je weet hoe je een transistor in een schakeling kunt opnemen. Voor alle hierboven genoemde componenten weet je welke factoren bepalend zijn voor het verbruik van elektrisch vermogen. Je weet wat een opamp is en in welke verschijningsvorm je ze tegen kunt komen. Je weet welke benamingen gebruikt worden voor de aansluitpunten en je kunt hem, al dan niet teruggekoppeld, opnemen in een schakeling die verschillende functies kunnen vervullen in een : versterker, spannings-vergelijker en -opteller en in een Schmittrigger. Je kunt voor een sinusvormig met de tijd variërende grootheid (AC : alternating current) de wiskundige betrekking opstellen en de gemiddelde en de effectieve waarde ervan bepalen. Als het daarbij gaat om spanningen en stromen kun je deze bewerken met behulp van zogenaamde wijzerdiagrammen. Je kent het gedrag van een weerstand, een spoel en een condensator op een wisselspanning/stroom en je kunt dit weergeven in een wiskundige betrekking. Je weet wat de betekenis is van weerstand, inpedantie en reactantie en kunt de relatie spanning en stroom weergeven in een wijzerdiagram. Voor combinatieschakelingen van een weerstand een spoel en/of een condensator kun je met behulp van het wijzerdiagram bepalen wat het watt-, blind- en schijnbaar vermogen is. Je kunt uitleggen wat nadelen zijn van een lage, lees slechte, cos( ) en je kunt bepalen hoe een lage arbeidsfactor in de praktijk met een condensator gecompenseerd kan worden. Je kent de verschillende benamingen die gebruikt worden voor krachtstroomsystemen. Je kunt uitleggen welke voordelen het gebruik van krachtstroom kent tov een gewoon 1-fase systeem. Je begrijpt het verschil en overeenkomst tussen ster- en driehoekschakelingen en je kunt voor dit systeem berekenen hoe groot het elektrisch vermogen is. Je begrijpt waar regeltechniek in de werktuigbouwkundige context een rol speelt. Ook zie je in dat systeemdynamica, elektrotechniek en regeltechniek hierin onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Je weet wat er in de cursus Besmo aan bod komt, hoe een en ander geregeld is en je weet wat er van je verwacht wordt. Je bent op de hoogte van de driedelige structuur van een programma in C +. Je weet ook welke functie elk deel van het programma heeft. Je kent de opbouw van de meest voorkomende opdrachten in C+ Je bent in staat om in een bestaand programma onderdelen te modificeren waar nodig in de practische opdrachten met de Arduino.

9 Van een PMDC-motor weet je hoe de karakteristiek is. Je kunt uit een datasheet gegevens halen die je kunt combineren met de karakteristiek zodat je hieruit voor verschillende werkpunten het gedrag, zoals toeren rendement, van de motor kunt bepalen. Je bent in staat om een onderdeel uit de FESTO-straat met een plc te besturen. 2.2 Cursus inhoud De cursus Besturen en Modelleren, roepnaam BESMO, bestaat uit de theoretische onderdelen Systeemdynamica, Elektrotechniek en Besturingstechniek en een praktisch onderdeel dat de kennis uit de drie theoretische lijnen in een aantal opdrachten samenbrengt. Je leert het gedrag van een dynamisch systeem, mechanisch, elektrisch of warmte-technisch, op zodanige wijze te modelleren dat je het met Excel kunt simuleren en je leert hoe je dit inzet in een regelaar (Ping-Pong) die je met behulp van een microprocessor (Arduino) zelf bouwt en test. In een practicum leer je een kleine productiestraat vanuit een PLC te besturen. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Diversen (verplicht): Microcontroller plus een aantal elektronische componenten Richtprijs euro 90,- Een gedetailleerde omschrijving zal op de cursussite gepubliceerd worden ongeveer twee maanden voor aanvang van de cursus Boek (aanbevolen): Elektrotechniek Voor werktuigbouwkundigen en andere technici isbn , prijs 55, Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

10 Titel Opleidingsvariant Constructie Elementen Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWCONEL Cursusnaam Constructie-elementen 1.3 Cursusnaam in Engels Mechanical Machine Elements 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon HM Hendriks (tel ) (helleke.hendriks@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Adviesuur verplicht 1 maal per week Hoorcollege verbindingen/overbrengingen niet verplicht 1 maal per week Inloopspreekuur niet verplicht 1 maal per week Voorbereiden adviesuur verplicht 1 maal per week Werkcollege adviesvaardigheden niet verplicht 1 maal per week Werkcollege verbindingen /overbrengingen verplicht 2 maal per week Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok blok 3 blok 3 blok 3 blok 3 blok 3 blok 3 blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Adviesrapport 5, blok 3 2. blok 4 Schriftelijke tentamen 5, blok 3 2. blok 4

11 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Uitgangspunt voor deze cursus is dat machines vrijwel altijd verschillende onderdelen bevatten. Deze delen zijn vaak draaiende onderdelen zoals assen, (tand)wielen, etc. Deze onderdelen moeten belastingen op de juiste manier overbrengen en daar zijn overbrengingen bij nodig. Om het geheel op de juiste wijze te laten bewegen zijn vaak lagers nodig. Hiermee kunnen de krachten op de juiste wijze worden doorgeleid naar het machineframe. Ook het onderling verbinden van verschillende niet bewegende onderdelen dient op de juiste wijze te gebeuren en een juiste keuze van de verbindingsmiddelen en technieken is hierbij belangrijk. De student moet in zijn rol als adviseur van bovenstaande onderwerpen kennis hebben en kunnen toepassen. Na afronding van de cursus kun je zelfstandig constructie-elementen en verbindingselementen kiezen, (tot bepaalde hoogte) detailleren en doorrekenen en vervolgens advies uitbrengen op dit gebied. 2.2 Cursus inhoud Aan het eind van de cursus is de student in staat om: 1. Voor- en nadelen van verschillende verbindings- en overbrengingselementen te benoemen; 2. Te bepalen welke verbindings- en overbrengingselementen voor (eenvoudige) praktijksituaties het meest geschikt zijn; 3. Belangrijke aspecten van verbindings- en overbrengingselementen te berekenen; 4. Zich in te leven in de positie van de (interne of externe) klant m.b.t. een praktijkprobleem op het gebied van verbindings- en/of overbrengingselementen; 5. De behoefte van de opdrachtgever op het gebied van verbindings- en/of overbrengingselementen te verhelderen; 6. In overleg met relevante partijen de klantbehoefte te vertalen naar technisch en economisch haalbare oplossingen op het gebied van verbindings- en/of overbrengingselementen; 7. Een onderbouwd advies te geven op het gebied van verbindings- en/of overbrengingselementen (en de klant hiervan te overtuigen); 8. Relaties met klanten/opdrachtgevers op een adequate wijze te onderhouden. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 15 (De bij deze cursus gebruikte boeken zijn als het goed is al in het bezit van de student. Wel zijn er evt. wat printkosten, als de student de lagerboeken niet in pdf maar in hardcopy-vorm wil hebben. Ook het eindverslag moet hardcopy worden ingeleverd) Materiaal: Boek (verplicht): Roloff/Matek Machineonderdelen - Theorieboek, 5e druk, ca. 75, al gebruikt bij MC1) (ISBN ) Boek (verplicht): Roloff/Matek Machineonderdelen Tabellenboek, 5e druk, ca. 30, al gebruikt bij MC1) (ISBN ) Reader (aanbevolen): Lagerboeken SKF: Via pdf op sharepoint, zelf te printen. Er is een lagerboek over wentellagers en een over glijlagers Boek (verplicht): Kals e.a. - Industriële Productie - 5e herziene druk, ca. 75, al gebruikt bij eerdere cursussen) (ISBN ) Boek (verplicht): "Ontwerpen van technische innovaties", Inge Oskam, Lukien Hoiting, Kevin Cowan, Paul Souren, ca. 40 euro (al gebruikt bij eerdere cursussen) (ISBN ) 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

12 Titel Opleidingsvariant Construeren Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWCONSTR Cursusnaam Construeren 1.3 Cursusnaam in Engels Construction 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon DA Haeyen (tel ) (daan.haeyen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? CAD inloop niet verplicht 1 maal per week Hoorcollege niet verplicht 2 maal per week Practicum werkplaats verplicht 2 maal per blok Werkcollege niet verplicht 2 maal per week blok 3 blok 3 blok 3 blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Opdracht 5, blok 3 2. blok 4 Schriftelijk toets 5, blok 3 2. blok 4

13 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Het doel van deze cursus is het ontwikkelen van concrete vaardigheden die een ontwerper/constructeur moet bezitten. De volgende aspecten vallen hier onder: Het toepassen van constructieprincipes Kracht- en vermogensoverbrenging in werktuigen benoemen en toelichten Voor een eenvoudige overbrenging het vermogen en het koppel berekenen Het juiste type lager bepalen voor een toepassing Kennis van eigenschappen en faalmechanismen van metalen en kunststoffen Een onderbouwde (eenvoudige) materiaalkeuze kunnen maken 3D en 2D CAD vaardigheden ontwikkelen Een eenvoudig onderdeel uit metaal kunnen draaien en frezen 2.2 Cursus inhoud In de cursus Construeren wordt aandacht besteed aan krachtoverbrenging binnen werktuigen en werktuigbouwkundige componenten die speciaal bedoelt zijn voor kracht en vermogensoverbrenging. Ook worden diverse constructieprincipes behandeld. Ook komt materiaalkunde in deze cursus weer aan bod. Er zal hierbij vooral aandacht aan faalmechanismen van materialen en aan kunststoffen worden besteed. De vaardigheden op het gebied van technisch tekenen en het modelleren en presenteren van werktuigen m.b.v. 3D CAD worden verder ontwikkeld. In deze cursus is weer een practicum in de werkplaats opgenomen, met als onderwerp draaien en frezen. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): "Producttekenen en -documenteren, van 3D naar 2D", nieuwste druk, Arnoud Breedveld. Prijs ong. 49,50 Dictaat (verplicht): Dictaat Constructieprincipes, digitaal beschikbaar. Dictaat (verplicht): Dictaat: "Inleiding in de Materiaalkunde", digitaal beschikbaar 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

14 Titel Opleidingsvariant Conventionele Energietechnieken Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWCONEN Cursusnaam Conventionele Energietechnieken 1.3 Cursusnaam in Engels Conventional Energy Technologies 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon RA Zoete (tel ) (roelant.zoete@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoorcollege niet verplicht 12 maal per blok Practicum verplicht 1 maal per blok Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok Toelichting bij werkvorm Hoorcollege: Jaar 3 in ontwikkeling Toelichting bij werkvorm Practicum: Jaar 3 in ontwikkeling 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Portfolio 5, Schriftelijke tentamen 5,

15 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Diverse conventionele energietechnieken passeren de revu in deze cursus. Hierbij gaat het om productie van zowel elektriciteit als warmte. Verbrandingstechniek vormt een basisonderwerp. Het doorrekenen van kringprocessen van verschillende aard (denk bijv. aan gasturbine, stoomturbine: het arbeidsmedium verschilt) vergt inzicht in de samenhang van allerlei thermodynamische grootheden. Afhankelijk van de eisen aan een proces waarin een of meer energiewerktuigen zijn opgenomen worden verschillende optimaliseringscriteria geformuleerd. Rendementen van allerlei soort komen aan de orde (thermisch rendement, isentroop rendement, ketelrendement, generatorrendement, enz.). Pinch technologie is een onderwerp waarin de optimalisering van warmteterugwinning systematisch wordt uitgewerkt. Naast genoemde BoKS-elementen nemen de gedragskenmerken van de competentie 'beheren' een prominente plaats in. Een samenvatting van leerdoelen (in terminologie volgens de taxonomie van Bloom): onthouden (kennen): - kringprocessen van Brayton, Rankine in relatie met gasturbine resp. stoomturbine - methodiek pinch-technologie (samengestelde curven warmte- en koudevraag etc - werking gasketel begrijpen: - verbrandingstechniek - thermodynamische begrippen en relaties hiertussen (voor zover van toepassing op gasketels, gas- en stoomturbines en gecombineerde technieken) - principes van onderhoud en beheer toepassen: - aanpassen kringprocessen i.v.m. rendementsverbeteringen - pinchtechnologie (evt. m.b.v. software) - gecombineerde technieken doorrekenen (WKK, STEG) analyseren - samengestelde curven, netto samengestelde curve - interpretatie van meetresultaten - exergie-analyse evalueren: - metingen en uitkomsten hiervan, evt. verbeteringen voorstellen creëren - het ontwerpen van een netwerk van warmtewisselaars aan de hand van een Grid-diagram Vertaling van de gedragskenmerken van de comepentie Beheren binnen deze cursus: a. Het werktuig (bijv. gasketel) wordt in bedrijf gesteld en er worden metingen verricht om de werkzaamheid (prestaties) vast te stellen. b. Er wordt een onderhoudsplan (correctief/preventief) gemaakt voor de het betreffende werktuig (in het energielab.). c. Het netwerk van warmtewisselaars wordt aan de hand van diverse criteria (resterende externe warmtebehoefte, minimum aantal warmtewisselaars, warmtewisselend oppervlak, terugverdientijd) beoordeeld op prestatie. d. De implicaties van de implementatie van het netwerk van warmtewisselaars worden in kaart gebracht. 2.2 Cursus inhoud In deze cursus komen werktuigkundige installaties aan de orde. Deze kunnen klein zijn, zoals een gasketel, of groot/complex, zoals een netwerk van warmtewisselaars in een petrochemische fabriek. Binnen deze context komt de competentie beheren aan de orde. Onder de gevraagde gedragskenmerken hierbij valt o.a. het in bedrijf stellen, testen en integreren van een nieuw proces. Verder is onderhoud van belang, en het toetsen van de prestaties van een proces aan kwaliteitscriteria. Ook optimalisatie is een deelaspect van de competentie beheren, waaraan in de cursus aandacht besteed wordt. Hierbij kan het gaan om financiën (kosten, opbrengsten, terugverdientijd, ), bedrijfszekerheid, productie van arbeid (bijv. maximalisatie hiervan), energieverbruik (bijv. minimalisatie hiervan) of een combinatie hiervan. Bij pinchtechnologie gaat het om optimalisatie van warmteterugwinning, en ook hier zijn genoemde e criteria van toepassing. Elementen van de kennisbasis van de cursus zijn verbrandingstechniek, warmwaterketels, technieken voor rendementsverbeteringen van gasturbine en stoomturbine, gecombineerde technieken (STEG, WKK), exergie-analyse en pinchtechnologie. De gedragsaspecten behorend bij de competentie beheren komen aan bod bij het practicum (bijv. gasketel) en een opdracht over pinch-technologie. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): "Toegepaste Energietechniek, Deel 1", 4e druk, Ouwehand e.a., ISBN

16 (kosten ca. 60 Euro) Boek (aanbevolen): "Toegepaste Thermodynamica", Van der Linden e.a., ISBN (kosten ca. 48 Euro) 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

17 Titel Opleidingsvariant Duurzame Energiesystemen Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VADES Cursusnaam Duurzame Energiesystemen 1.3 Cursusnaam in Engels Sustainable Energy Systems 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd MG Rietbergen (tel ) 1.9 Contactpersoon (martijn.rietbergen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Instructie, zelfstudie, terugkoppeling verplicht 1 maal per week Instructie, zelfstudie, terugkoppeling verplicht 1 maal per week Practicum verplicht 1 maal per week Practicum verplicht 1 maal per week Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Schriftelijk tentamen 5, blok 3 Verslag Alleen NVD of VD 5, blok 3

18 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De leerdoelen van de cursus sluiten aan bij de competentie analyseren Ia, IIb+e, beheren IIc+d. De student kan na afloop van de cursus: de principes en processen van de werking van verschillende technieken voor de opwekking van duurzame/hernieuwbare energie opnoemen. de natuurwetenschappelijke achtergrond en technische werking van verschillende technieken voor de opwekking van duurzame energie uitleggen. de energetische prestaties van verschillende technieken voor de opwekking van duurzame energie berekenen. van verschillende technieken voor de opwekking van duurzame energie een kostprijs berekening maken rekening houdend met vigerende subsidies en fiscale voordelen. het duurzame karakter van verschillende technieken voor de opwekking van duurzame energie nuanceren. kan de prestaties van een specifieke techniek voor de opwekking van duurzame energie analyseren met behulp van een (zelfontwikkeld) kwantitatief model (competentietoets). 2.2 Cursus inhoud De toepassing van duurzame energie wordt beschouwd als een van de belangrijke manieren waarop mondiale klimaatverandering kan worden beperkt en de uitputting van fossiele brandstoffen kan worden uitgesteld. Je moet hierbij bijvoorbeeld denken aan installaties voor de opwekking van elektriciteit uit windenergie. Als ingenieur speel je een cruciale rol in het ontwerp, engineering en beheer van dit soort duurzame energiesystemen. In deze cursus staat daarom de opwekking en opslag van energie uit duurzame bronnen centraal. De nadruk ligt hierbij op het begrijpen van de werktuigbouwkundige en elektrotechnische werking van installaties voor de opwekking en opslag van duurzame energie en het leren analyseren van energie-technische en techno-economische vraagstukken op het gebied van duurzame energie. We richten ons specifiek op systemen voor de opslag van warmte en koude (WKO), systemen voor de opwekking van elektriciteit uit foto-voltaïsche panelen (PV), zonneboilers, de opwekking van elektriciteit uit wind en de opwekking van elektriciteit en warmte uit biomassa. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): J. Ouwehand, T. Papa, W. Gilijamse, J. de Geus, Jan de Wit (2014). "Duurzame Energietechniek. Academic Service. ISBN Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

19 Titel Opleidingsvariant Duurzame Productontwikkeling Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWDPO Cursusnaam Duurzame Productontwikkeling 1.3 Cursusnaam in Engels Sustainable Product Development 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon M Pallada (tel ) (marc.pallada@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoorcollege niet verplicht 2 maal per week Werkcollege niet verplicht 2 maal per week blok 3 blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Individueel 5, blok 3 2. blok 4

20 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Tijdens deze cursus staat het toetsen van de competentie Ontwerpen centraal. De leerdoelen die hierbij getoetst worden zijn: De student benoemt relevante aspecten met betrekking tot de vraagstelling, licht deze toe en maakt hierbij onderscheid in de belangrijkheid van deze aspecten. De student kan op basis van de ontwerpopdracht en ontwerpcriteria hoofd- en deelproblemen benoemen en toelichten. De student formuleert een PvE in overeenstemming met de relevante aspecten m.b.t. de vraagstelling. De student kan een productanalyse van een werktuig opstellen (Hieronder valt het opstellen van een exploded view, het opstellen van een productstructuur, het opstellen van een BOM en het uitvoeren van een FMEA) en daarin de belangrijkste risicofactoren identificeren. De student kan een gebruiksanalyse van het werktuig uitvoeren. De student kan een functieanalyse uitvoeren. De student is in staat om de functionele eenheid van het te analyseren werktuig op te stellen. De student is in staat om een LCA (levenscyclusanalyse) van een werktuig uit te voeren. De student formuleert een probleemstelling, doelstelling en opdracht a.d.h.v. de wensen van de opdrachtgever. De student kan op basis van een product analyse en levenscyclus analyse een opdracht met bijbehorende ontwerpcriteria formuleren. De student kan op basis van het LiDS-Wiel een ontwerpstrategie bepalen. De student bedenkt conceptoplossingen rekening houdend met de opgestelde eisen. De student maakt hieruit een onderbouwde keuze. De studenten kan aan de hand van de vuistregels behorende bij het LiDS-Wheel (design for X) oplossingen genereren voor de hoofd- en deelproblemen. De student kan aan de hand van creativiteitstechnieken oplossingen genereren voor de hoofd- en deelproblemen. De student kan een concept ontwerp modelleren en simuleren en het effect van ontwerpaanpassingen analyseren. De student maakt één of meer (concept-) ontwerpen en presenteert deze op passende wijze. De student kan aan de hand van een posterpresentatie zijn ontwerp toelichten en visualiseren. De student kan bedachte oplossingen, concepten en ontwerpen in het verslag toelichten aan de hand van visualisaties. De student houdt rekening met maak- en testbaarheid, waarbij aantoonbaar functie, vorm, materiaal en/of proces op elkaar afgestemd zijn. De studenten kan aan de hand van het LiDS-Wheel een oplossingscombinatie beoordelen op haalbaarheid. De student verifieert op onderbouwde wijze een ontwerp a.d.h.v. het PvE. De student kan een FTA (Fault Tree Analysis) opstellen van het herontwerp, deze vergelijken met de opgestelde ontwerp FMEA en op basis hiervan aangeven hoe het ontwerp scoort op bedrijfszekerheid. De student kan op basis van een LCA het herontwerp evalueren. De student kan op basis van een FTA en een LCA een gedegen advies geven over welk concept het beste scoort op de duurzaamheidsaspecten: milieuwinst en bedrijfszekerheid. De student kiest tijdens het uitvoeren van een opdracht geschikte hulpmiddelen in relatie tot uit te voeren activiteiten. De student kan methodisch en systematisch het ontwerpproces inrichten en doorlopen. De student stelt technische documentatie op volgens aangedragen regels/normen/standaarden. De student kan de ontwerpresultaten transparant vastleggen waarmee de reproduceerbaarheid van het ontwerpproces gewaarborgd kan worden. 2.2 Cursus inhoud Veel van de werktuigen die we hedendaags gebruiken zijn ontwikkeld met als doel om bepaalde functies te vervullen. Tegenwoordig wordt er steeds meer aandacht besteed aan de duurzame kant van deze functievervulling: Hoe lang gaat het betreffende ontwerp mee? Wat is de impact van de gebruikte materialen op het milieu? Hoe kan het ontwerp zo opgebouwd worden dat recycling van de materialen effectiever wordt? Hoe kunnen we het energiegebruik tijdens de gebruiksfase minimaliseren of verduurzamen? Daarnaast speelt bedrijfszekerheid hierbij een hele grote rol. Het product moet na eventuele aanpassingen betrouwbaar en veilig zijn. In deze cursus ga je werken aan het herontwerpen van een werktuig. Gedurende de cursusweken krijg je kennis over nieuwe methoden en technieken die je in kunt zetten tijdens de analyse- en (her)ontwerpfase van het

21 ontwerpproces. Het uiteindelijke doel is om middels deze methoden en technieken een werktuig te herontwerpen dat verbeterd is op zijn duurzaamheidsaspecten: Milieu-impact en bedrijfszekerheid. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 30 (De kosten zullen o.a. gemaakt worden voor het aanschaffen van te analyseren materialen/ werktuigen en het uitprinten van een poster op A2 format in kleur.) Materiaal: Boek (verplicht): Ontwerpen van Technische Innovaties. Oskam, I., Cowan, K., Hoiting, L. en Souren, P.(2012). ISBN: , Noordhoff Uitgevers B.V. (prijsindicatie: 40,95) 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

22 Titel Opleidingsvariant Dynamische Constructies Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWDYCON Cursusnaam Dynamische Constructies 1.3 Cursusnaam in Engels Dynamic Constructions 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon JH Jongen (tel ) (joost.jongen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoorcollege dynamische simulaties niet verplicht 6 maal per blok Hoorcollege Hibbeler niet verplicht 6 maal per blok Werkcollege dynamische simulaties niet verplicht 6 maal per blok Werkcollege Hibbeler niet verplicht 6 maal per blok Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok bij aanvangsblok 4: blok 4 bij aanvangsblok 4: blok 4 bij aanvangsblok 4: blok 4 bij aanvangsblok 4: blok 4 bij aanvangsblok 4: blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? schriftelijk en prototype 5, bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 Schriftelijk tentamen 5, bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5

23 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Leerdoelen competentie realiseren: 1. Passend gebruik maken van materialen, processen, methoden, (software)modellen en normen. 2. Verifiëren en valideren van het product t.o.v. de gestelde eisen. 3. Documenteren van het ontwerp- en realisatieproces. Verdere inhoudelijke leerdoelen: 1. Het modelleren van dynamisch gedrag van constructies. 2. Het gebruik van het Vrij Lichaam Schema (VLS). 3. Het gebruik van bewegingsvergelijkingen. 4. Het berekenen en het gebruiken van het Massatraagheidsmoment van constructies. 5. Het berekenen van translatie en rotatie, arbeid en energie 6. Het modelleren van systemen in massa, veer dempersystemen. 7. Het voorspellen van trillingsgedrag van constructies 2.2 Cursus inhoud Daarnaast wordt aandacht besteed aan het berekenen van kracht en versnelling, translatie en rotatie, arbeid en energie. Het praktijkgedeelte bestaat uit het modeleren van dynamisch gedrag van systemen (bijv. m.b.v. Bondgraven) en uitvoeren van simulaties met behulp van software (bijv. m.b.v. Dynasim) 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): DYNAMICA Auteur Russell Charles Hibbeler Taal Nederlands Afmetingen 32x265x196 mm Gewicht 1,46 kg Druk 12 ISBN ISBN Dictaat (verplicht): Dictaat: Bondgrafen met Dynasim, Jan Mooij, Frank Dijkstra (Bestandsnaam: Bondgrafen ; als pdf en epub op cursussite) Diversen (verplicht): Software: Dynasim325 als download-baar bestand op de cursus-site 2.5 Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

24 Titel Opleidingsvariant Energie en Materialen Voltijd Collegejaar Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWENEMAT Cursusnaam Energie en Materialen 1.3 Cursusnaam in Engels Energy and Materials 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau D (propedeuse) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.9 Contactpersoon S Bosveld (tel ) (suzan.bosveld@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands Nee 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Excursie Energielab verplicht 1 maal per blok Hoorcollege 1 niet verplicht 1 maal per week Hoorcollege 2 niet verplicht 1 maal per week Practicum Trekproef verplicht 1 maal per blok Werkcollege 1 niet verplicht 1 maal per week Werkcollege 2 niet verplicht 1 maal per week Inzage tentamen niet verplicht 1 maal per blok blok Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Opdracht 5, blok 3 Schriftelijke toets 5, blok 3

25 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel In de cursus Energie en Materialen ligt het accent op duurzame energiewerktuigen. In verband hiermee wordt ook aandacht besteed aan duurzaamheid en duurzame energie. Onderwerpen die steeds belangrijker worden om op verantwoorde wijze om te gaan met de beperkte beschikbaarheid van grondstoffen en het milieu. De werking en toepassing van duurzame energiebronnen als PV-panelen en zonneboilers worden behandeld en berekeningen aan deze werktuigen worden gemaakt. Een ander belangrijk onderdeel binnen deze cursus is materiaalkunde. Er zal aandacht worden besteed aan de belangrijkste mechanische eigenschappen van materialen (m.n. metalen). In de cursus Construeren (periode C) zal verder worden gegaan met het uitbreiden van deze kennis en komen ook de eigenschappen van kunststoffen aan bod. Verder wordt in deze cursus een begin gemaakt met technisch tekenen en modelleren in 3D. Begonnen wordt met AutoCAD om schema's in 2D te tekenen. Ook het modelleren van onderdelen en producten in Solidworks - een 3D- CAD programma, komt aan bod. Met behulp van deze 3D-modellen worden vervolgens technische tekeningen volgens de geldende normen gemaakt. Als laatste zal er in deze cursus aandacht worden besteed aan de andere fasen en bijbehorende onderwerpen van de ontwerpmethode die in de cursus Inleiding Werktuigbouwkunde is geïntroduceerd. Het selecteren van concepten en het testen, toetsen en evalueren van uitgewerkte ontwerpen zijn belangrijke onderwerpen die behandeld zullen worden. 2.2 Cursus inhoud Voor deze cursus zijn de volgende (algemene) leerdoelen opgesteld: Aan het eind van de cursus kan de student verschillende duurzame energiewerktuigen (m.n. PV panelen en zonnecollectoren) toelichten en een aantal berekeningen uitvoeren om de energieoutput van deze werktuigen te kunnen bepalen. De student kan verschillende creativiteits- en ideevindingstechnieken toepassen en kan uit de resultaten een weloverwogen, onderbouwde keuze maken a.d.h.v. verschillende selectiemethoden. De student kan een ontwerp kritisch testen, toetsen en evalueren aan de hand van een testplan en een programma van eisen. De student is in staat om met behulp van de resultaten uit de ontwerptoetsing aanbevelingen voor verbeteringen te formuleren. De student kent de belangrijkste mechanische eigenschappen van materialen (m.n. metalen) en kan de algemene betekenis hiervan uitleggen. De student beheerst de basis van CAD en 2D technisch tekenen: o o o o De student kan een eenvoudig schema maken met behulp van AutoCAD. De student leert de basis van schetsen en modelleren in Solidworks. Hier onder vallen de features extrude, revolve, sweep en loft. De student kan meerdere (3D) onderdelen samenvoegen tot een (3D) samenstelling. De student kan een eenvoudig maar correct technisch tekeningenpakket samenstellen. Alle specifieke leerdoelen waarop getoetst wordt staan in de cursuswijzer van deze cursus welke te vinden is op de cursussite.

26 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht): "Ontwerpen van technische innovaties", Inge Oskam, Lukien Hoiting, Kevin Cowan, Paul Souren, ISBN: , prijs ong. 40,95 Boek (verplicht): "Producttekenen en -documenteren van 3D naar 2D", 4e druk Arnoud Breedveld, ISBN: , prij ong. 49, Workload De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite

27 Titel Opleidingsvariant Voltijd Collegejaar Energie&Comfort in de Gebouwde Omgeving 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TEWT-VWENCOGO Cursusnaam Energie&Comfort in de Gebouwde Omgeving 1.3 Cursusnaam in Engels Energy&Comfort in the built environment 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon 1.10 Voertaal Nederlands Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd Ja JH Jongen (tel ) (joost.jongen@hu.nl) 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoorcollege niet verplicht 6 maal per blok Werkcollege niet verplicht 6 maal per blok blok 3 blok 3 Toelichting bij werkvorm Werkcollege: Bijeenkomsten met instructie en werkzaamheden door student Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Presentatie 5, blok 4 2. blok 5 Verslag 5, blok 4 2. blok 5

28 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Met betrekking tot de technische inhoud van de cursus zijn de doelen: De student kan aan het einde van de cursus berekeningen uitvoeren m.b.t. het comfort van het binnenklimaat in gebouwen (op basis van temperatuur, luchtvochtigheid en luchtsnelheid). De student kan analyses (kwalitatief en kwantitatief) maken m.b.t. bestaande en nieuwe en/of aan te passen werktuigkundige en elektrotechnische installaties in relatie tot functionaliteiten (o.a. comfort) en energiehuishouding in woningen. De student kan bouwfysische eigenschappen meenemen in berekeningen in relatie tot comfort en energiehuishouding. De student kan de EPC tool (volgens NEN7120) inzetten om een analyse uit te voeren m.b.t. de energiehuishouding. Met betrekking tot de competentie Adviseren zijn de de doelen van de cursus om de volgende gedragskenmerken te ontwikkelen: Inleven in positie van de opdrachtgever - De student kan zaken benoemen die voor de opdrachtgever van belang zijn, of die een motief van de opdrachtgever in beeld brengen. Verhelderen behoefte opdrachtgever - D.m.v. doorvragen en eventueel het overbrengen van kennis kan globaal omschreven worden wat de behoefte van de opdrachtgever (bijv. duurzaam gebouw ) impliceert. De behoefte van de opdrachtgever kan veranderen doordat het voor deze partij zelf duidelijker wordt wat het onderliggende motief is en wat de heden en beperkingen zijn. Klantbehoefte vertalen naar technisch en economisch haalbare oplossingen - De student kan de technische heden inventariseren. - De student kan realistische opties selecteren. - De student kan nagaan welk budget ter beschikking staat, welke subsidieheden er zijn en welke terugverdientijd verlangd wordt. - Op basis van het bovenstaande kan de student komen tot een advies (eventueel met opties onder vermelding van voor- en nadelen). Advies onderbouwen en klant overtuigen - De student kan afwegingen maken die navolgbaar zijn voor anderen. - De student kan anderen overtuigen van de juistheid van criteria, scores en weging. Relaties met klanten op adequate wijze onderhouden - De student laat zien de klant te benaderen met diverse media (telefoon, , gesprek, ), informeert naar diens voorkeur (medium, interval/aanleiding tot communicatie en met (gespreks)sensitiviteit. 2.2 Cursus inhoud In onze samenleving brengen de meeste mensen het grootste deel van hun leven binnen door. Het binnenklimaat in gebouwen is bepalend voor onze gezondheid en comfort. Echter, meer dan 15% van ons nationale energieverbruik gaat op aan het conditioneren van dit binnenklmaat. Het systeem van werktuigen vormt een essentieel onderdeel in het voorzien van een comfortabel binnenklimaat en energievoorziening voor gebouwen. De cursus leert de student wat een comfortabel binnenklimaat betekent (diverse theoretische modellen). De cursus behandelt de bouwfysische maatregelen en installatietechnische (W- en E-) werktuigen en systemen in gebouwen (voornamelijk in woningen) om comfort te realiseren. Tegelijkertijd wordt in de cursus inzichtelijk gemaakt wat effecten zijn van bepaalde bouwfysische maatregelen en werktuigkundige systemen op de energiehuishouding. Onder andere aan hand van de norm Energieprestatie van Gebouwen Energiepresatie (NEN7120) wordt inzichtelijk gemaakt welke verschillende scenario's energetisch en milieutechnisch succesvol zijn. Daarbij wordt gebruik gemaakt een online tool voor deze norm. Ook het onderdeel van financiele engineering krijgt daarbij de aandacht om uiteindelijk de opgedane kennis in te zetten voor een realistische casus waarin een klant over verduurzaming van een gebouw (woning) geadviseerd wordt. De competentie adviseren staat dan ook centraal bij deze cursus. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Dictaat (aanbevolen): Een (werk)dictaat met theoretische achtergronden en oefenopdrachten is digitaal gratis te verkrijgen. Ondersteunend e-book is digitaal en gratis te verkrijgen. Diversen (verplicht): De EPC tool (UNIEC2.0) is een online tootl die gratis toegankelijk is voor studenten voor de duur van twee blokken. 2.5 Workload

29 De totale studielast van deze cursus is gelijk aan 140 uren. Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite