Ouderengeneeskunde: perspectieven op onderzoek

Transcriptie

1 Ouderengeneeskunde: perspectieven op onderzoek Gerion Retraite Prof dr. Cees Hertogh Elderly care medicine & Geriatric ethics

2 Vraagstelling: Welke zijn de lacunes in de wetenschappelijke onderbouwing van de ouderengeneeskunde? Welke onderzoeksprioriteiten moeten we stellen in het licht van onze visie op ouderengeneeskunde in het licht van passendheid binnen de onderzoeksspeerpunten

3 Verpleeghuisgeneeskunde ouderengeneeskunde

4 Verpleeghuisgeneeskunde ouderengeneeskunde Beroepsveld Academisering opleiding

5 Verpleeghuisgeneeskunde ouderengeneeskunde Beroepsveld Academisering opleiding Programmalijnen EMGO QoC (DD&P) Speerpunten UNO

6 Verpleeghuisgeneeskunde ouderengeneeskunde Beroepsveld Academisering opleiding Programmalijnen EMGO QoC (DD&P) Speerpunten UNO subsidiemogelijkheden Nationaal Internationaal

7 Verpleeghuisgeneeskunde ouderengeneeskunde Beroepsveld Academisering opleiding Programmalijnen EMGO QoC DD&P subsidiemogelijkheden

8 Afwegingen en dilemma s Insteek op ouderengeneeskunde: profiel en identiteit Insteek op kennislacunes maar ook: kennisimplementatie Focussering Verbreding

9 Academisering De integratie van de opleiding binnen de academische afdeling en het bevorderen van de wisselwerking tussen onderwijs, opleiding, onderzoek en patiëntenzorg

10 Academisering Streven naar academisch middenkader (seniorstaf) van gepromoveerde SO Uitbreiding seniorstaf (= opleiding + onderwijs + onderzoek) Inzet op meer AIOTO s Wetenschappelijke stages als opstap Zo mogelijk aansluiting bij onderzoekslijnen Inzet op promoties van stafleden SO Inzet op onderzoeksfonds Initieel: inzet op lastig financierbare thema s Op termijn: aansluiting bij de lijnen

11 Specialisme ouderengeneeskunde Probleemgerichte en proactieve zorg voor kwetsbare ouderen met multimorbiditeit en functiebeperkingen Vormgegeven in een triadische hulpverleningsrelatie Door middel van zowel patiëntgerichte als zorggerichte interventies Gericht op functioneren en kwaliteit van leven

12 I.C.F.

13 Ouderengeneeskunde: onderzoek Accent op oudste ouderen Accent op (gecombineerde) probleemgerichte medische en zorggerichte interventies Aandacht voor ethische vragen Aandacht voor multidisciplinariteit Vragen beroepsveld en opleiding leidend!!

14 Geriatric care across settings

15 Drie overlappende speerpunten Gerontopalliatieve zorg GPZ Psychogeriatrie PG GR Geriatrische revalidatie

16 Gerontopalliatieve zorg The medical care and management of older patients with health-related problems and progressive, advanced disease for which the prognosis is limited and the focus of care is quality of life. (EUGMS, 2007) De medische en multidisciplinaire zorg voor ouderen met gevorderde stadia van chronische aandoeningen en multimorbiditeit in de laatste levensfase (levensverwachting 2 jaar) voor wie kwaliteit van leven het voornaamste zorgdoel is (Hertogh & Ribbe, 2008)

17 Huidige onderzoeksthema s (o.a.): Zorg bij dementie (Veni) Medische besluitvorming laatste levensfase: wilsverklaringen PNEUMONITOR CASTILON IMPACT-AB Palliatieve zorg bij acuut CVA FTO-onderzoek

18 Vervolgonderzoek Beloop en medisch handelen bij dementie na verpleeghuisopname (AIOTO) Pijn na CVA Implementatie zorgprogramma chronisch CVA Implementatie handreiking PZ na acuut CVA Ontwikkeling en implementatie handreiking ACP verpleeghuiszorg --etc

19 Nieuwe thema s??? Geneesmiddelenonderzoek! Rationeel prescriptiebeleid in laatste levensfase Stoppen of doorgaan + verantwoording (statines, osteoporosemiddelen, kwaliteitscriteria, beslissingsondersteunende richtlijnen, off-label gebruik) Holmes et al; Garfinkel et al, etc. Patiëntenperspectief op medicatiebeleid Krahnet al: the next step in guideline development: incorporating patient preferences

20 Psychogeriatrie Alle psychische stoornissen (al dan niet samenhangend met een somatische factor) die op oudere leeftijd voor het eerst optreden. In het bijzonder: dementie, depressie en delirium (Gezondheidsraad, 1988)

21 Huidige onderzoeksthema s (o.a.): Grip op probleemgedrag STA OP ROSETTA Vrijheidsbeperkingen en domotica Kwaliteitscriteria voor domoticagebruik Transitie PG-dagbehandeling NB: overlap met GPZ!

22 Nieuwe onderzoeksthema s??? Ontwikkeling en implementatie handreiking ACP-ambulant Diagnostiek van cognitieve problemen op hoge leeftijd Delirium Voorkomen Beloop Etiologie Beleid Post-stroke dementie Voorkomen, etc

23 Geriatrische revalidatie Geïntegreerde multidisciplinaire zorg die gericht is op verwacht herstel van functioneren bij laagbelastbare ouderen (frail elderly) na een acute aandoening of functionele achteruitgang (Verenso)

24 Kanttekening Acute aandoening? Cave: nosologische valkuil Functionele achteruitgang zonder acuut moment? Getuigt definitie niet van onrealistisch optimisme? Plaats van transferzorg?

25 Huidige onderzoeksthema s SINGER: monitoring proeftuinen somatische revalidatiezorg, ihb de CVA-data (Valangst na heupfractuur)

26 Nieuwe onderzoeksthema s??? Effect proeftuin-interventies op uitkomst CVA revalidatie Determinanten van herstel Triage-instrument CVA revalidatie Zorgstandaard CVA-zorg Wilsbekwaamheid (ook lijnoverstijgend thema) Pijn na CVA Exploratief en beschrijvend onderzoek: zijn doelgroep en zorg/behandelvraag wel juist in beeld gebracht door nosologisch focus op CVA??

27 Nieuwe thema s buiten de lijnen???

28 Werkwijze - Vier groepen - Open vraag: als ik denk aan, dan zou vanuit de ouderengeneeskunde onderzocht moeten worden. - Prioritering - Uitwerking tot globaal onderzoeksidee - Plenaire terugkoppeling