Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009"

Transcriptie

1 Integrative Medicine als Gezondverstandsgeneeskunde Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam, 21 april 2009

2 Nieuwe zorgvisies Integrative Medicine Belevingsgerichte zorg Planetree concept

3 Integrative medicine Wat is Integrative medicine? De arts als coach, de patient als mederegisseur Expliciete aandacht voor preventie en lifestyle Ruimte voor complementaire technieken Integratieve geneeskunde in het buitenland

4 Integrative Medicine Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een groot belang wordt gehecht aan de relatie tussen hulpverlener en zorgdrager, is gericht op de hele persoon, is gebaseerd op onderzoek en maakt op multidisciplinaire wijze gebruik van alle geschikte therapeutische benaderingen, inclusief alternatieve en complementaire, met als doel optimale gezondheid en welbevinden bereiken. (Consortium of Academic Health Centers for Integrative Medicine)

5 Opgericht in 2000 Academische universiteiten (w.o. Harvard, Yale, Duke, Stanford, WFUSM ) Internationale Research Conferenties Samenwerking in research Ontwikkeling van Best practices Training en opleiding

6 Definitie 4 peilers 1) Patiënt- arts relatie is gebaseerd op partnership ( arts als coach) Zelfmanagement is uitgangspunt, patiënt is en blijft verantwoordelijk voor eigen gezondheid 2) Preventie en lifestyle 3) Aandacht voor gezonde omgeving. Er is een wisselwerking tussen lichaam, geest en omgeving 4) Combineert reguliere geneeskunde met aanvullende technieken die bewezen effectief en veilig zijn.

7 Zelfmanagement Mind-bodytoepassingen Gezonde Verbeelding bij chirurgie, Flevoziekenhuis Almere/Diakonessenhu is Utrecht

8 Dialooggestuurde Zorg Project: Verbindend Vernieuwen MASCO-longrevalidatiie Tergooi Ziekenhuis Blaricum Chronische COPD-patienten

9 Begrijp de predictoren van de patient/arts respons Opvattingen emoties Gedragsmatig Psychosociaal Fysiek Bensing, Prof.dr. JM NOW-spinonaprijs 2006

10 Preventie/leefstijl Vanuit patientenperspectief Vanuit ziekenhuis Revalidatie Obesitaspoli Rookstoppoli - Hartrevalidatie Revalidatie na kanker Mindfulness bij depressie

11

12 Leefstijl en preventie

13 Ruimte voor complementaire technieken Bioenergetische therapieën : Acupunctuur/ acupressuur, homeopathie, magnestiseren Biomechanische therapieën: Operaties, osteopathie, chiropraxie, massages betrokken zorg waarbij patiënt centraal staat Biochemische therapieën: medicijnen, kruiden, voedingssupplementen Leefstijl therapieën: Inspanning/rust, lichaam en geest, omgevingsinvloeden, dieetmaatregelen

14

15

16 Lichaam/Geest interventies Gebruik de kracht van de gedachten en emoties om de fysieke gezondheid positief te beinvloeden Relaxatie technieken Tai Chi Hypnose Yoga Biofeedback

17 Hypnose Pijn Functionele buikpijn Slaapproblemen Spanning en onrust Angst Sombere stemming

18 Visualisatieoefeningen CD chemotherapie: * Dagbehandeling Medisch Centrum Alkmaar * OLVG Amsterdam * Slotervaart Ziekenhuis Amsterdam CD perioperatief: * anesthesiologie Slotervaart Ziekenhuis * gynaecologie Flevo Ziekenhuis CD hartpatiënten: * Diakonessenhuis Utrecht

19 Lichaam/Geest interventies Mindfulness

20 Kinderadviespoli IM Sinds oktober 2007 Deskundig advies o.b.v. wetenschappelijke onderbouwing Kaf van koren! Verwijzingscircuit

21

22 Ethisch raamwerk Effectief Ja Nee Veilig Ja Aanbevelen Nauwkeurig monitoren Nee Nauwkeurig monitoren Sterk afraden Cohen M. Pediatrics, 2005

23 Communicatie arts patiënt Open communicatie arts/patient 50% v/d patiënten vertelt CAM gebruik niet aan arts Negatieve interacties en bijwerkingen

24

25 Dr. K. Kelly, Prof Pediatrics Director Integrative Medicine Therapy Program

26 Assistentschap en Fellowschip IM Universiteit van Arizona 2 jaar distant learning programma 4 jaar combinatie huisartsgeneeskunde en IM Fellowship per specialisme Huisartsgeneeskunde, Internegeneeskunde (Boston, Los Angeles) One line CAM modules NIH, Arizona, Minnesota

27 Assistentschap en Fellowschip IM

28 Netwerken Integrative Medicine

29 Netwerken Integrative Medicine

30

31 Aankondiging Research Conference on Complementary and Integrative Medicine 12 tot 15 mei 2009, Minneapolis European Congres for Integrative Medicine, 20 tot 21 november 2009, Berlijn

32 Internationale Bronnen

33

34

35 Peobody 1972.the secret of the care of the patient is caring for the patient

De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie. Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009

De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie. Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009 De meerwaarde van Integrative Medicine in de kinderoncologie Inès von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis Ede, 16 april 2009 1 Integrative Medicine Wat is Integrative Medicine? Voorbeelden en

Nadere informatie

@MasterclassNZ30. Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert

@MasterclassNZ30. Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert @MasterclassNZ30 Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts, IM expert 25 mei 2018 Integrative Medicine Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een groot

Nadere informatie

Integratieve oncologie

Integratieve oncologie Integratieve oncologie Ines von Rosenstiel 8 maart 2018 Het kaf van het koren scheiden 2 Definitie 4 pijlers Patiënt-arts relatie is gebaseerd op partnership (arts als coach) Preventie en welzijn Aandacht

Nadere informatie

Integrative Medicine/Aanvullende zorg

Integrative Medicine/Aanvullende zorg Integrative Medicine/Aanvullende zorg Project in het HagaZiekenhuis voor hemato-oncologische patiënten Dr. Martin Schipperus, internist-hematoloog Integrative Medicine is geneeskunde waarbij een

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Oprichter NIKIM 12 februari 2016

Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Oprichter NIKIM 12 februari 2016 Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts Oprichter NIKIM 12 februari 2016 Bouwstenen Good medicine Gezondheid bevorderende benadering naast de benadering

Nadere informatie

Het OCK-kids project

Het OCK-kids project Het OCK-kids project Ondersteuning complementaire zorg bij kinderen met kanker Inge Boers arts-onderzoeker, Louis Bolk Instituut Driebergen 1 Inhoud Wat is complementaire zorg? Aanbod complementaire zorg

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts

Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Ontwikkelingen in de gezondheidszorg Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts Oprichter NIKIM, 19 mei 2017 Integrative Kindergeneeskunde 2008 2012 2016 2017 It's a small world paediatric

Nadere informatie

POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE. Nieuwe visie op zorg. Positieve Gezondheid en Integrative Medicine

POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE. Nieuwe visie op zorg. Positieve Gezondheid en Integrative Medicine POST-HBO OPLEIDING INTEGRATIVE MEDICINE Deze post-hbo opleiding is uniek in Nederland en leidt op tot Integrative zorgprofessional. Integrative Medicine 1 geeft onder andere tools om Positieve Gezondheid

Nadere informatie

De verbinding tussen Integrative Medicine en Integrative Nursing. Implementatie van Integrative Medicine in een kinderkliniek

De verbinding tussen Integrative Medicine en Integrative Nursing. Implementatie van Integrative Medicine in een kinderkliniek De verbinding tussen Integrative Medicine en Integrative Nursing Implementatie van Integrative Medicine in een kinderkliniek Els Peeters Kinderneuroloog Mede namens Ines von Rosenstiel, kinderarts Definitie

Nadere informatie

Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Dr. Miek Jong

Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Dr. Miek Jong Aanvullende Zorg: de wetenschappelijke onderbouwing Planetree Conferentie,, 15 maart 2012 Dr. Miek Jong Louis Bolk Instituut, Driebergen Nationaal Informatie en Kenniscentrum Integrative Medicine (NIKIM)

Nadere informatie

D v/h Noorden; 17 sept 2005

D v/h Noorden; 17 sept 2005 D v/h Noorden; 17 sept 2005 10 jaar Integrale Psychiatrie Wat heeft het ons gebracht? Dr Rogier Hoenders, psychiater, CIP, Lentis 1 2 Het beste van twee werelden 29 maart 2006 3 4 Integrative Medicine

Nadere informatie

INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG

INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG post-hbo-opleiding INTEGRATIVE MEDICINE IN DE ZORG STIBIG opleiding tot Integrative Medicine zorgverlener, met inbegrip van preventie- en leefstijlcoach geaccrediteerd door V&VN, ADAP en NVvPO (accreditatie

Nadere informatie

Nadat zij in 1987 haar studie

Nadat zij in 1987 haar studie interview Interview met Ines von Rosenstiel, kinderarts Een goede dokter zijn, daar komt In korte tijd is Ines von Rosenstiel (46) uitgegroeid tot een van de bekendste pleitbezorgers in Nederland van Integrative

Nadere informatie

Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 25 juni 2008

Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 25 juni 2008 Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 25 juni 2008 Greetings from North Carolina! It has been another awesome series of achievements for the Provisional

Nadere informatie

Alternatieve behandelmethoden Mening en ervaring van mensen met reuma

Alternatieve behandelmethoden Mening en ervaring van mensen met reuma Alternatieve behandelmethoden Mening en ervaring van mensen met reuma 4 juli 2014 Drs. Patrick Pijnenburg Senior Marktonderzoeker Reumafonds Achtergrond Onderzoek onder het Reumafonds Panel (3.742 leden)

Nadere informatie

Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 29 mei 2008

Integrative Medicine. Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 29 mei 2008 Integrative Medicine Ines von Rosenstiel, kinderarts Slotervaartziekenhuis, Amsterdam 29 mei 2008 Greetings from North Carolina! It has been another awesome series of achievements for the Provisional

Nadere informatie

KENT U PSYCHOSOMATISCHE FYSIOTHERAPIE? Psychosomatische Fysiotherapie (PSF) is een 3-jarige specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie.

KENT U PSYCHOSOMATISCHE FYSIOTHERAPIE? Psychosomatische Fysiotherapie (PSF) is een 3-jarige specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. KENT U PSYCHOSOMATISCHE FYSIOTHERAPIE? Psychosomatische Fysiotherapie (PSF) is een 3-jarige specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. De Psychosomatisch Fysiotherapeut heeft zich gespecialiseerd

Nadere informatie

Complementaire zorg. Martin Schipperus

Complementaire zorg. Martin Schipperus Complementaire zorg Martin Schipperus Hippocrates van Kos Er zijn in wezen twee dingen, wetenschap en (voor) oordeel. De eerste brengt kennis, de laatste onwetendheid Vereniging tegen de kwakzalverij

Nadere informatie

Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ

Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ Projectidee Proeftuin Complementaire Zorg in de GGZ Januari 2016 1 CONTACTINFORMATIE Louis Bolk Instituut: Miek Jong: 0343 523860 m.jong@louisbolk.nl Louis Bolk Instituut Hoofdstraat 24 3972 LA Driebergen

Nadere informatie

The good physician treats the disease; the great physician treats the patient who has the disease. [William Osler 1849-1919]

The good physician treats the disease; the great physician treats the patient who has the disease. [William Osler 1849-1919] The good physician treats the disease; the great physician treats the patient who has the disease [William Osler 1849-1919] S.O.L.K. Klachten met een onduidelijke oorzaak Symposium Niet Aangeboren Hersenaandoeningen

Nadere informatie

De SUPPORT Coach. een smartphone app die ondersteuning biedt na ingrijpende gebeurtenissen. Christianne van der Meer, MSc

De SUPPORT Coach. een smartphone app die ondersteuning biedt na ingrijpende gebeurtenissen. Christianne van der Meer, MSc De SUPPORT Coach een smartphone app die ondersteuning biedt na ingrijpende gebeurtenissen Christianne van der Meer, MSc Anne Bakker, PhD Saleha Tariq, MSc Susanne van Buschbach, MSc Anne Holmersma, MSc

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF NIKIM nummer 9 Maart 2010

NIEUWSBRIEF NIKIM nummer 9 Maart 2010 NIEUWSBRIEF NIKIM nummer 9 Maart 2010 inleiding Met deze nieuwsbrief wil het NIKIM haar donateurs en andere geïnteresseerden periodiek informeren. De Nieuwsbrief komt twee tot drie maal per jaar uit. Actuele

Nadere informatie

SUPPLEMENT + Jubileumcongres. Zorg voor de toekomst. Integrative Medicine in de praktijk. Zaterdag 3 oktober 2009 Congrescentrum Papendal, Arnhem

SUPPLEMENT + Jubileumcongres. Zorg voor de toekomst. Integrative Medicine in de praktijk. Zaterdag 3 oktober 2009 Congrescentrum Papendal, Arnhem H e t c o n g r e s v o o r I n t e g r a t i v e M e d i c i SUPPLEMENT + n e uitnodiging Jubileumcongres Zorg voor de toekomst Integrative Medicine in de praktijk Keynote speakers > Barrie Cassileth

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen SAMENVATTING Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen Eerste Nederlandse inventarisatie Martine Busch Miek Jong Erik Baars Januari 2015 SAMENVATTING Complementaire zorg in

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije

Nadere informatie

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde

Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde vermoeidheid Marieke Houniet- de Gier, Gz-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut/ promovenda Afdeling Medische Psychologie + afdeling Revalidatiegeneeskunde

Nadere informatie

3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23

3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23 Inhoud Redactioneel 10 Over de auteurs 11 1 Inleiding 12 2 Geschiedenis 14 3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23 4 Pijnmeting

Nadere informatie

Oude wijn en nieuwe zaken

Oude wijn en nieuwe zaken Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping

Nadere informatie

Fytotherapeutisch anamneseformulier

Fytotherapeutisch anamneseformulier Fytotherapeutisch anamneseformulier Dit formulier is bedoeld om een eerste indruk van uw klachten te krijgen. Het dient als basis voor een consult. Aan de hand van uw antwoorden zal ik u waarschijnlijk

Nadere informatie

R. Hoenders, CIP, Lentis. R. Hoenders, CIP, Lentis. 1. Biologisch. 2. Mind Body. 3. Energetisch. 4. Manueel. 5. Gehele systemen

R. Hoenders, CIP, Lentis. R. Hoenders, CIP, Lentis. 1. Biologisch. 2. Mind Body. 3. Energetisch. 4. Manueel. 5. Gehele systemen Wat is Integrale Psychiatrie? Integrale Psychiatrie Wat is het wel en wat is het niet? Integreren van complementaire en / of alternatieve geneeswijzen (CAG) in de reguliere psychiatrie Op basis van wetenschappelijk

Nadere informatie

DE TOEKOMST VAN PALLIATIEVE PATIENTENZORG

DE TOEKOMST VAN PALLIATIEVE PATIENTENZORG DE TOEKOMST VAN PALLIATIEVE PATIENTENZORG Prof dr Wouter WA Zuurmond Vrije Universiteit Medisch Centrum Medisch Direkteur Hospice Kuria Amsterdam 1 BEHANDELING PIJN MEER DAN ALLEEN PIJNBEHANDELING PALLIATIEVE

Nadere informatie

Dr. Asiong Jie. Hoe krijg ik als patiënt de beste zorg?

Dr. Asiong Jie. Hoe krijg ik als patiënt de beste zorg? Dr. Asiong Jie Hoe krijg ik als patiënt de beste zorg? Hoe krijg ik als patiënt de beste zorg? 1. Wat is beste zorg volgens dokters/ ziekenhuizen patiënten 2. Hoe kunnen we patiënten hierbij helpen? Patiëntenparticipatie:

Nadere informatie

Een gezonde mond in een gezond lichaam

Een gezonde mond in een gezond lichaam Een gezonde mond in een gezond lichaam Jubileumsymposium Ter gelegenheid van haar vijfentwintig jarig bestaan organiseert de Parodontologische Kliniek Den Haag een jubileumsymposium op vrijdag 27 september

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

INTEGRATIEVE KANKERZORG EN MIND-BODY GENEESKUNDE

INTEGRATIEVE KANKERZORG EN MIND-BODY GENEESKUNDE INTEGRATIEVE KANKERZORG EN Deze Gids werd opgesteld door het Antikankerfonds om patiënten en hun familie te helpen een beter inzicht te krijgen in de integratieve kankerzorg en de Mind-Body Geneeskunde.

Nadere informatie

Stressreductie Informatie over stresshantering en stressreductie door middel van een training

Stressreductie Informatie over stresshantering en stressreductie door middel van een training Patiënteninformatie Stressreductie door aandachttraining/ mindfulness Informatie over stresshantering en stressreductie door middel van een training Stressreductie door aandachttraining/ mindfulness Informatie

Nadere informatie

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Ruggespraak. Ruggespraak. Presentatie Ariette Sanders - Netwerkbijeenkomst Platform Gedeelde Besluitvorming - Maart 2013 RUGPIJN? agenda.

Ruggespraak. Ruggespraak. Presentatie Ariette Sanders - Netwerkbijeenkomst Platform Gedeelde Besluitvorming - Maart 2013 RUGPIJN? agenda. agenda Ruggespraak Kennismaking Achtergrond van het onderzoek Methode Resultaten Discussie Conclusie A.R.J. Sanders1, W.Verheul2, T.Magneé2, H.M.Pieters, P. Verhaak2, N.J. de Wit1,, J.M. Bensing2 RUGPIJN?

Nadere informatie

Interview met Mischa Nagel, directeur van Supplement Door Integrative Medicine krijgt meer kansen zijn gezondheid te

Interview met Mischa Nagel, directeur van Supplement Door Integrative Medicine krijgt meer kansen zijn gezondheid te jubileumcongres Interview met Mischa Nagel, directeur van Supplement Door Integrative Medicine krijgt meer kansen zijn gezondheid te Tien jaar geleden, in het najaar van 1999, verscheen de eerste uitgave

Nadere informatie

Protocol voor complementaire en alternatieve geneeswijzen; naar een verantwoorde toepassing binnen de ggz 1

Protocol voor complementaire en alternatieve geneeswijzen; naar een verantwoorde toepassing binnen de ggz 1 k o r t e b i j d r a g e Protocol voor complementaire en alternatieve geneeswijzen; naar een verantwoorde toepassing binnen de ggz 1 h. j. r h o e n d e r s, m. t. a p p e l o, h. v a n d e n b r i n

Nadere informatie

Alternatieve geneeswijzen

Alternatieve geneeswijzen Projectnummer: 10126 In opdracht van: Het Parool ir. Hester Booi dr. Esther Jakobs Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012 GL Amsterdam 1000 AR Amsterdam Telefoon 020 251 0474 Fax 020 251 0444 H.Booi@os.amsterdam.nl

Nadere informatie

Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht

Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht Integratieve zorg en CAM: de patiënt èn verpleegkundige in zijn of haar kracht V&VN congres Complementaire Zorg 23 maart 2018 Dr. Marja van Vliet Vijf domeinen complementaire zorg Alternative Medical Systems:

Nadere informatie

Muziektherapie in de oncologie

Muziektherapie in de oncologie Muziektherapie in de oncologie Wetenschap en praktijk combineren Tom Abrahams 26 mei 2015 Wat is muziektherapie? Een vorm van vaktherapie Ervaringsgericht Interventies binnen muzikale context Waar wordt

Nadere informatie

Complementaire en reguliere. Congres International Federation of Medical Students Association Workshops Integrative Medicine voor medische studenten

Complementaire en reguliere. Congres International Federation of Medical Students Association Workshops Integrative Medicine voor medische studenten Wereldwijd bestaan diverse vormen van complementaire zorg, vaak gebaseerd op lokale en culturele gebruiken. Er kunnen vele redenen zijn om andere vormen van geneeswijzen toe te passen, naast of in plaats

Nadere informatie

Basisscholing Palliatieve Zorg voor artsen 2 november 2006 Nationaal Congres Palliatieve Zorg Sasja Mulder Onderwijs in palliatieve zorg in de medische specialisten opleiding 2001 2003 COPZ project ontwikkeling

Nadere informatie

In beweging! Oncologische revalidatie. Nienke van der Veer, klinisch psycholoog Ingrid van Beerschoten, fysiotherapeut 03-10-2015

In beweging! Oncologische revalidatie. Nienke van der Veer, klinisch psycholoog Ingrid van Beerschoten, fysiotherapeut 03-10-2015 In beweging! Oncologische revalidatie Nienke van der Veer, klinisch psycholoog Ingrid van Beerschoten, fysiotherapeut 03-10-2015 Welkom Is bewegen belangrijk? Vermoeidheid en andere klachten bij kanker

Nadere informatie

On the Move! Cognitietour door Nederland

On the Move! Cognitietour door Nederland On the Move! Cognitietour door Nederland 1 Mei, 2016 2 Prof. Bernard Uitdehaag Prof. Jeroen Geurts Prof. Vincent de Groot Dr. Hanneke Hulst Dr. Brigit de Jong Dr. Menno Schoonheim 3 WAT GAAN WE DOEN? Wat

Nadere informatie

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen

Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen en GGZ instellingen Eerste Nederlandse inventarisatie Martine Busch Miek Jong Erik Baars Januari 2015 Complementaire zorg in ziekenhuizen, verpleeghuizen

Nadere informatie

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Disclosure slide Companies No relations Research funding CZ Fonds Provincie Limburg Adelante epartment

Nadere informatie

Kanker natuurlijk anders

Kanker natuurlijk anders Kanker natuurlijk anders Kanker natuurlijk anders Marga Beukeboom Kanker natuurlijk anders Copyright 2017 Marga Beukeboom De informatie die in dit boek wordt gegeven, is niet bedoeld als vervanging van

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts

Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts Mede dankzij de steun van Q- support vindt er onderzoek naar Q- koorts plaats. Q- support heeft 2 miljoen van haar budget uitgegeven aan ondersteuning van wetenschappelijk

Nadere informatie

Marie-Rose Morel 26 augustus februari Christian Morel jr 5 januari juni 2013

Marie-Rose Morel 26 augustus februari Christian Morel jr 5 januari juni 2013 Marie-Rose Morel 26 augustus 1972 8 februari 2011 Christian Morel jr 5 januari 1978 15 juni 2013 LOK pneumo 16 december 2014 Wat er is gebeurd, is wat het was. Wat je ermee doet, is wat het is. Olaf Hoenson

Nadere informatie

Kanker is niet voor watjes

Kanker is niet voor watjes Kanker is niet voor watjes SPKS 22 september 2018 2 ele Helen Dowling Instituut Mensen met kanker en hun naasten helpen de ziekte emotioneel te verwerken specialistische psychologische zorg (1100 cliënten

Nadere informatie

Ondanks de vooruitgang en het succes van de moderne psychiatrie: Integrale Psychiatrie; Ondezoek alles en behoud het goede. R. Hoenders, CIP, Lentis

Ondanks de vooruitgang en het succes van de moderne psychiatrie: Integrale Psychiatrie; Ondezoek alles en behoud het goede. R. Hoenders, CIP, Lentis Ondanks de vooruitgang en het succes van de moderne psychiatrie: Integrale Psychiatrie; Ondezoek alles en behoud het goede Rogier Hoenders, Psychiater & onderzoeker, Centrum Integrale Psychiatrie, Lentis

Nadere informatie

Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine

Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine Samenvatting Proeftuin Integrative Medicine Miek Jong Lucy van de Vijver 2015 Louis Bolk Instituut Samenvatting van publicatie: Proeftuin Integrative Medicine Dr. Miek Jong, Dr. Ir. Lucy van de Vijver

Nadere informatie

Irene Weijers Extra aandacht en zorg voor jezelf

Irene Weijers Extra aandacht en zorg voor jezelf WELZIJN & ZORG BJ ZIEKTE Massage verminderd stress Borstkanker is in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Een op de negen vrouwen krijgt hiermee te maken. Onder vrouwen tussen 30

Nadere informatie

Reductie medisch traumatische Stress. Prof. Dr. Martha Grootenhuis

Reductie medisch traumatische Stress. Prof. Dr. Martha Grootenhuis Reductie medisch traumatische Stress Prof. Dr. Martha Grootenhuis Presentatie vandaag Medisch traumatische stress Kinderoncologie: Waarom het Maxima? Strategieën in Maxima om stress te verminderen 2 Medisch

Nadere informatie

Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie

Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie 16 juni 2016 Margriet Gordijn, vak therapeut beeldend / hoofd afdeling Creatieve Therapie Eveline

Nadere informatie

Zelfmanagement: Van model naar praktijk

Zelfmanagement: Van model naar praktijk Zelfmanagement: Van model naar praktijk Jos van Erp Psycholoog/Programmacoördinator Hart voor Mensen Nederlandse Hartstichting j.v.erp@hartstiching.nl www.hartvoormensen.nl Indeling 1. Ingrediënten 2.

Nadere informatie

Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen. Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli

Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen. Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli Inhoud Cijfers Wat gebeurt er in het ziekenhuis? Typen hoofdpijn Spanningshoofdpijn

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting

10 e Post O.N.S. Meeting 10 e Post O.N.S. Meeting Jeroen-Martijn Plette oncologie verpleegkundige Gelre Apeldoorn Mindfulness en stressreductie in de oncologische zorg 10 e Post O.N.S. meeting Mindfulness Based Stress reduction

Nadere informatie

Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID

Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID Programma Stichting Educatie Atrium Innovations GEZONDHEID Groeien in gezondheid door kennis Onze gezondheid is ons belangrijkste bezit. Daarom is het goed dat we ons er steeds meer van bewust worden dat

Nadere informatie

Mariëtte van Engen-Verheul 1 Niels Peek 1,2, Hareld Kemps 1,3, Roderik Kraaijenhagen 4,5,6

Mariëtte van Engen-Verheul 1 Niels Peek 1,2, Hareld Kemps 1,3, Roderik Kraaijenhagen 4,5,6 NVVC Connect Kick-off bijeenkomst regio Twente en Oost-Achterhoek Enschede, 23 april 2015 Mariëtte van Engen-Verheul 1 Niels Peek 1,2, Hareld Kemps 1,3, Roderik Kraaijenhagen 4,5,6 1. Afdeling Klinische

Nadere informatie

Dr.Klaas Riepma, apotheker: KANKER, EEN COMPLEMENTAIRE BEHANDEL-STRATEGIE

Dr.Klaas Riepma, apotheker: KANKER, EEN COMPLEMENTAIRE BEHANDEL-STRATEGIE Dr.Klaas Riepma, apotheker: KANKER, EEN COMPLEMENTAIRE BEHANDEL-STRATEGIE Voor wie? Kankerpatienten/ begeleiders (LAR), Vorig jaar MMV is bezig een boek te componeren over dit onderwerp voor kankerpatienten

Nadere informatie

UMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS

UMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS UMC St Radboud Mindfulness voor mensen met MS Patiënteninformatie De diagnose MS is ingrijpend voor u en uw omgeving. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat bij ziekte angst, depressie en andere psychologische

Nadere informatie

ChinLi TuiNa. Welkom. Uitleg over Tuina massage

ChinLi TuiNa. Welkom. Uitleg over Tuina massage ChinLi TuiNa Welkom Uitleg over Tuina massage Kennismaking Tuina Wat is Tuina, inleiding Historie Hoe werkt Tuina Welke klachten kun je met Tuina behandelen Tuina in de praktijk Vragen Demonstratie TuiNa

Nadere informatie

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie

Nadere informatie

AFKORTINGEN IN TABELLEN

AFKORTINGEN IN TABELLEN VERANTWOORDING Dit document bevat de tabellen waarop het volgende artikel gebaseerd is: Veer, A.J.E. de, Francke, A.L. Verpleegkundigen positief over bevorderen van zelfmanagement. TVZ: Tijdschrift voor

Nadere informatie

Afdeling revalidatie. Het leefstijlprogramma

Afdeling revalidatie. Het leefstijlprogramma Afdeling revalidatie Het leefstijlprogramma Inleiding Voor u ligt de folder over het leefstijlprogramma, een onderdeel van het hartrevalidatieprogramma (leefstijl module) en uitgevoerd door de revalidatieafdeling

Nadere informatie

Slaapproblemen. na kanker. Jessa Ziekenhuis vzw. Dienst kwaliteit. versie juli 2015 (object-id 16038)

Slaapproblemen. na kanker. Jessa Ziekenhuis vzw.  Dienst kwaliteit. versie juli 2015 (object-id 16038) Slaapproblemen Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! na kanker Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 33 55 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF NIKIM nummer 15

NIEUWSBRIEF NIKIM nummer 15 veel vertrouwen weer terug gegeven aan Inès von Rosenstiel. Als bestuurslid van het NIKIM en vanuit haar eigen bedrijf zal Karlien zich blijven inzetten voor de verdere (inter)nationale ontwikkeling en

Nadere informatie

Tinnitus / oorsuizen. KNO-heelkunde. Beter voor elkaar

Tinnitus / oorsuizen. KNO-heelkunde. Beter voor elkaar Tinnitus / oorsuizen KNO-heelkunde Beter voor elkaar 2 TINNITUS / OORSUIZEN (Deze brochure is een gezamenlijk initiatief van NVVS en KNO vereniging) Inleiding U wilt meer weten over tinnitus klachten of

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,

Nadere informatie

Margriet van Iersel MSc

Margriet van Iersel MSc Margriet van Iersel MSc Kenniscentrum ACHIEVE en Opleiding verpleegkunde Faculteit Gezondheid Hogeschool van Amsterdam Prof.dr. Paul Kirschner 1, Prof. Dr. Wilma Scholte op Reimer 2, Prof. Dr. Rien de

Nadere informatie

zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal

zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal U bent onder behandeling bij het Oncologisch centrum Amsterdam in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG), het Sint Lucas Andreas ziekenhuis (SLAZ) of het BovenIJ

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven

Nadere informatie

HeartMath Benelux Opleidingen

HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen HeartMath Benelux Opleidingen Wilt u uw cliënten leren hoe ze minder stress ervaren en meer veerkracht kunnen ontwikkelen? Dat kan met de evidence based technieken en de biofeedback-programma

Nadere informatie

Hartrevalidatie. CNE 10 mei Anneke Venema-Vos Verpleegkundig coördinator hartrevalidatie Werkgroeplid hartrevalidatie van de NVHVV

Hartrevalidatie. CNE 10 mei Anneke Venema-Vos Verpleegkundig coördinator hartrevalidatie Werkgroeplid hartrevalidatie van de NVHVV Hartrevalidatie CNE 10 mei 2016 Anneke Venema-Vos Verpleegkundig coördinator hartrevalidatie Werkgroeplid hartrevalidatie van de NVHVV Definiëring van Hartrevalidatie het geheel aan activiteiten dat nodig,

Nadere informatie

Over angst en chronische pijn

Over angst en chronische pijn Over angst en chronische pijn Maurice Theunissen afdeling Anesthesiologie & Pijnbehandeling Maastricht UMC+ Ik ga naar huis.. Preoperatieve angst Angst Operatie Postoperatieve pijn Angst Acute pijn

Nadere informatie

UMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker

UMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker UMC St Radboud Mindfulness voor vrouwen met borstkanker Patiënteninformatie De diagnose borstkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op, niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten.

Nadere informatie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie voor ouders over onderzoek en/of behandeling van uw kind terTER_

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie voor ouders over onderzoek en/of behandeling van uw kind terTER_ Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie voor ouders over onderzoek en/of behandeling van uw kind 1234567890-terTER_ Medische Psychologie Informatie voor ouders over onderzoek en/of behandeling

Nadere informatie

Ontmedicalisering. Gezondheid voor iedereen

Ontmedicalisering. Gezondheid voor iedereen * Ontmedicalisering Gezondheid voor iedereen Keuze voor de huisartsgeneeskunde: voor continuïteit voor persoonlijke zorg voor integrale zorg Maar ook: voor het gezonde WHO definitie gezondheid (1948) Een

Nadere informatie

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG Wat is het beste voor de patiënt? Carla M.L. van Herpen, internist-oncoloog 14-10-2014 Nazorg en controle na kanker EXPERTISE Wat wil de patiënt?

Nadere informatie

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering Signaleren, volgen en verdiepen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, Verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie

MET MILDE AANDACHT MINDFULNESSTRAINING

MET MILDE AANDACHT MINDFULNESSTRAINING MET MILDE AANDACHT MINDFULNESSTRAINING IN HET WGC BRUGSE POORT KRISTEL LUYCKX 6 MAART 2014 SOCIETY FOR PSYCHOSOMATIC MEDICINE HET WGC ALS CONTEXT Toegankelijke laagdrempelige gezondheidszorg Integraal

Nadere informatie

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige De beschrijving van de eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige is ontleend aan het deskundigheidsgebied van de

Nadere informatie

Zórg voor mensen met duizeligheid!

Zórg voor mensen met duizeligheid! Zórg voor mensen met duizeligheid! Bas de Cock KNO-arts Ziekenhuis Amstelland Disclosures (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van acupunctuur

Wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van acupunctuur Wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van acupunctuur Ineke van den Berg MSc Klinische Epidemiologie Acupuncturiste, Fysiotherapeute Erasmus Universitair MC, Rotterdam Rotary september 2009

Nadere informatie

Inclusiecriteria/ indicatie

Inclusiecriteria/ indicatie Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie/Stichting Herstel & Balans, Utrecht 2003 Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie Herstel & Balans/2003 Deze kwaliteitscriteria zijn vastgesteld door

Nadere informatie

IZA Bedrijfszorg. De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener. Informatie voor werkgevers

IZA Bedrijfszorg. De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener. Informatie voor werkgevers De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener IZA Bedrijfszorg Informatie voor werkgevers Goed voor elkaar D3742-201311 IZA Bedrijfszorg: beste aanpak van

Nadere informatie

IZA Bedrijfszorg. De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener. Informatie voor werkgevers

IZA Bedrijfszorg. De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener. Informatie voor werkgevers De kracht van Bedrijfszorg is dat medewerkers snel contact hebben met de juiste hulpverlener IZA Bedrijfszorg Informatie voor werkgevers Goed voor elkaar D3042-201502 IZA Bedrijfszorg: beste aanpak van

Nadere informatie

Relatie tussen Mindfulness, veranderen en leren.

Relatie tussen Mindfulness, veranderen en leren. Relatie tussen Mindfulness, veranderen en leren. Inez Dirkzwager I.Dirkzwager@vumc.nl VUmc Amstel Academie http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/ http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/expertisecentrum/

Nadere informatie

URBAN CLINIC. Doel Het doel is om mensen op een prettige manier bewust gezonder te laten leven.

URBAN CLINIC. Doel Het doel is om mensen op een prettige manier bewust gezonder te laten leven. URBAN CLINIC ACTIVITY GAMES, HEALTHY FOOD & WELLNESS De Urban Clinic is een omgeving waarin (preventieve) gezondheid centraal staat, waarbij toegepaste (serious of applied) games op een toegankelijke manier

Nadere informatie