Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei uur tot uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar

Transcriptie

1 Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei uur tot uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar

2 Samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde bij de kwetsbare oudere met dementie.

3 Inhoud - LESA dementie - Studie samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde in Zeeland - Aanbevelingen uit LESA dementie en Zeeuwse studie - Toekomst - Take home message

4 LESA dementie - Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak. Opgesteld door NVVA en NHG. - Is het resultaat van overleg tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde over de verantwoordelijkheden en taken bij signalering, diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met dementie in de eerste lijn.

5 LESA dementie - Aanbevelingen zijn algemeen van aard en vormen een aanzet. - Moeten leiden tot concrete werkafspraken op lokaal niveau.

6 LESA dementie Patiënt met dementie in de eerste lijn - Signalering - Ziekte-, en zorgdiagnostiek - Behandeling en begeleiding

7 LESA dementie Dementie in Nederland: Bron: CBS, gezondheidsraad

8 LESA dementie Incidentie en prevalentie in huisarts praktijk: - Gemiddeld 16 thuiswonende patiënten met diagnose dementie in huisartspraktijk. - Nieuwe gevallen 3 per 1.000/jaar bij patiënten jaar 20 per 1.000/jaar bij patiënten >74 jaar

9 LESA dementie Incidentie (per 1.000) van dementie in 2007 naar leeftijd en geslacht.

10 LESA dementie Signalering: - Vrijwel altijd door naasten van de patiënt. - Huisarts wordt doorgaans als één van de eerste geïnformeerd.

11 LESA dementie Ziektediagnostiek: - (Meer) duidelijkheid over aard, ernst, oorzaak en evt. prognose. - Afstemmen op behoefte patiënt en zijn omgeving ( draagkracht, hulpvraag, behandelwens, belasting en opbrengst van onderzoek).

12 LESA dementie Ziekte diagnostiek - huisarts - specialist ouderengeneeskunde - klinisch geriater - andere In bepaalde gevallen is er in deze fase sprake van samenwerking.

13 LESA dementie Zorgdiagnostiek - lichamelijke gezondheid - zelfredzaamheid - veiligheid (o.a. autorijden!) - beheer geldzaken - belasting en belastbaarheid centrale verzorger - aanwezige en noodzakelijke zorgverlening - woonomstandigheden - persoonlijkheid, coping stijl - dagstructuur en bezigheden

14 LESA dementie Zorgdiagnostiek: - naast ziektediagnostiek - continu proces, moet cyclisch worden bekeken - vraagt om pro-actieve rol Door huisarts of specialist ouderengeneeskunde. Evt in samenwerking met case-manager ( b.v. praktijkondersteuner)

15 LESA dementie Behandeling en begeleiding Doel: patiënt kan blijven wonen met de grootst mogelijk mate van autonomie en welbevinden. Door huisarts of samen met specialist ouderengeneeskunde.

16 LESA dementie Rol specialist ouderengeneeskunde in deze fase: - Opstellen van behandeldoelen. - Anticiperen op verdere achteruitgang en benodigde interventies. - periodiek overleg met huisarts - opvang bij crisissituaties - observatie/ kortdurende opnames

17 LESA dementie Voorwaarden voor goede samenwerking: -kennis van elkaars expertise en werkwijze bij dementie -bereikbaarheid is duidelijk -heldere afspraken tav consultatie en opvang -kennis van sociale kaart regio -kennis van elkaars mogelijkheden -goede rapportage en uitwisseling

18

19 LESA dementie Samenwerking op dit moment (landelijk): - Eigenlijk nog in de kinderschoenen - Dreigende terreindiscussie

20 LESA dementie Mogelijkheden binnen verpleeghuis Zevenaar op dit moment: -geheugenpoli samen met neuroloog en klinische geriater -dagbehandeling incl. intermitterende zorg -crisisopvang -consultatie

21 Zeeuwse studie Onderzoek naar samenwerking tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde in Zeeland. Vragen: - Hoe kijkt de huisarts aan tegen de samenwerking? - Welke factoren beïnvloeden deze zienswijze?

22 Zeeuwse studie Conclusies: - Zeeuwse huisartsen staan open voor samenwerking. - Huisarts verwacht regie te kunnen houden in de eerste lijn. Die verwachting is minder groot bij complexere situaties.

23 Zeeuwse studie Vervolg conclusies: - Driekwart denkt voldoende kennis te hebben om complexe ouderenzorg op zich te nemen. Zien kennis van specialist ouderengeneeskunde echter wel als complementair. - Bijna de helft ervaart tijdsnood, vrezen dat deze specifieke doelgroep hierdoor tekort komt.

24 Zeeuwse studie Sterke kanten van de specialist ouderengeneeskunde volgens de huisarts: - Bij gedragsproblemen ervaren huisartsen toegevoegde waarde. - Beschikbaarheid en toegankelijkheid.

25 Zeeuwse studie Huisartsen zijn minder bekend met: - Kennis tav somatisch problemen - Kennis tav palliatieve zorg - Geriatrische revalidatie

26 Zeeuwse studie Markante uitspraken: - Verpleeghuisartsen, zijn dat niet de artsen die liever klinisch willen werken maar die niet ambitieus genoeg zijn om een echt specialisme te leren? - Dat een verpleeghuisarts die huisarts wil worden, een bijkomende opleiding moet volgen: dat is evident. Maar omgekeerd: nee, ik zou niet weten waarom.

27 Zeeuwse studie - Verpleeghuisartsen staan in dienst van grote organisaties die macht en invloed willen in de zorg niet te vertrouwen dus. Maar gelukkig ook

28 Zeeuwse studie - Als er regionaal overeenstemming is en als de zorg te zwaar wordt, dan wil ik best mijn patiënten in verzorgingshuizen afstaan aan de verpleeghuisarts. De zorgbehoefte moet bepalend zijn voor de taakverdeling.

29 Zeeuwse studie - Het is best mogelijk dat sommige ouderen tekort komen als ze alleen op de huisartsenzorg een beroep kunnen doen. - Samen patiënten bespreken, eventueel aan het bed van de patiënt, is altijd beter dan telefonisch. Ik heb mijn spreekuur in het verzorgingshuis verzet om op het zelfde tijdstip als de verpleeghuisarts aanwezig te kunnen zijn.

30 Aanbevelingen uit LESA dementie en Zeeuwse studie - Samen initiatieven ontwikkelen en daarbij creatieve oplossingen aandragen om de complexe ouderenzorg te verbeteren. - Er zijn tal van mogelijkheden om constructief samen te werken zonder dat de huisarts daarbij financieel of inhoudelijk in moet leveren.

31 Aanbevelingen uit LESA dementie en Zeeuwse studie - Overdreven domein denken staat nieuwe en boeiende samenwerkingsinitiatieven in de weg. - Afspraken maken omtrent samenwerking bij signaleren, diagnostiek en behandeling/begeleiding bij dementie

32 Aanbevelingen uit LESA dementie en Zeeuwse studie - Continuïteit van de zorg en helderheid ten aanzien van randvoorwaarden zijn belangrijk.

33 Toekomst Wat willen wij als specialist oudergeneeskunde in de nabije toekomst (o.a.): - Dialoog blijven opzoeken. - Samenwerking met huisarts verder optimaliseren. Bijvoorbeeld door betere bekendheid van geheugenpoli en consultfunctie. - Onderzoeken mogelijkheden gezamenlijk spreekuur - Low care afdeling i.s.m. ziekenhuis Zevenaar.

34 Take home message: - Rondom dementie in de eerste lijn is zorg van huisarts en specialist ouderengeneeskunde complementair. - Zoek de dialoog met ons. Onze wil tot samenwerken en innoveren is er zeker! - Zorgdiagnostiek is een belangrijk en continu proces. - Huisarts hoeft het niet alleen te doen.