Beleidsplan. Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc

Transcriptie

1 Beleidsplan Universitair Netwerk Ouderenzorg UNO-VUmc

2 1. INHOUDSOPGAVE 1. Inhoudsopgave 2 2. Inleiding 3 3. Visie, missie en doelstellingen 4 Visie 4 Missie 4 Centrale doelstelling 4 Ambitie 4 Opbrengst voor de instellingen 4 Doelgroep en Speerpunten 5 Doelgroep 5 Speerpunten 5 4. Doelen en activiteiten Specifieke doelstellingen 6 Op het gebied van onderzoek: 6 Op het gebied van onderwijs / deskundigheidsbevordering 6 Op het gebied van patiëntenzorg 6 Algemeen 6 Activiteiten met betrekking tot de speerpunten: 6 CVA 6 Geriatrische Revalidatie 7 Stemming en Gedrag 7 Zorgorganisatie 7 Transmurale zorg 8 Overige activiteiten om de algemene doelstellingen te bereiken 8 5. Organisatie 10 Participanten in Doelen op het gebied van organisatie Begroting 11 Beleidsplan UNO-VUmc

3 2. INLEIDING Voor u ligt het tweede meerjarenbeleidsplan van het UNO-VUmc met voornemens voor de periode 2011 t/m Een spannende periode waarin we de resultaten verwachten van de eerste grote onderzoeksprojecten van ons netwerk. Met deze uitkomsten - en die van de andere projecten - kan de zorg voor kwetsbare ouderen worden verbeterd. De plannen voor de komende beleidsperiode zijn gemaakt en vastgesteld door de UNOstuurgroep, waarin alle deelnemende instellingen zijn vertegenwoordigd. Het vorige beleidsplan ging over de start en eerste jaren van het netwerk. We zijn begonnen met alleen enthousiaste mensen en goede ideeën. Hierdoor kon het UNO-VUmc worden opgericht op 31 oktober 2006 met - naast VUmc - veertien deelnemende instellingen. Het doel: door samenwerking te bouwen aan meer kennis over de zorg aan kwetsbare ouderen. Dit doen we door wetenschappelijk onderzoek, deskundigheidsbevordering, ontwikkelen en uitwisselen van innovaties en door participatie van de instellingen in het studentenonderwijs. Inmiddels bestaat het netwerk ruim vier jaar en we vieren dit jaar ons eerste lustrum. Veel plannen uit het eerste beleidsplan zijn gerealiseerd en de eerste projecten werden al weer afgesloten. In de meeste instellingen zijn multidisciplinaire UNO-commissies actief die de schakel vormen tussen het netwerk en de medewerkers in de instelling. De voorzitters van deze commissies komen bij elkaar in de stuurgroep waar het beleid van het UNO wordt bepaald. Eén keer per jaar komen de bestuurders van de instellingen bij elkaar om toezicht te houden op de koers en voortgang van het netwerk. De deelnemende instellingen hebben een samenwerkingsovereenkomst voor een periode van drie jaar, de huidige periode loopt tot 1 januari Binnen VUmc is het UNO-VUmc ingebed binnen de afdeling Verpleeghuisgeneeskunde. De sectie UNO-VUmc werkt hier samen met de drie andere secties: basiscurriculum, wetenschappelijk onderzoek, en opleiding en nascholing (Gerion). Al het wetenschappelijk onderzoek van de afdeling verpleeghuisgeneeskunde (en dus ook van het UNO-VUmc) valt onder het EMGO + -Instituut VUmc en wel onder de lijn Quality of Care. Bij het opstellen van dit beleidsplan is gezocht naar een evenwichtige mix van onderzoeksactiviteiten, deskundigheidsbevordering en projecten die direct effect hebben op de patiëntenzorg. Een project werd gekozen als het past binnen de doelstellingen van het UNO-VUmc, als het wordt gezien als een belangrijk en actueel thema waar de academische setting van het UNO-VUmc een (deel van de) oplossing kan bieden en als het niet ligt binnen de activiteiten van een andersoortige organisatie, zoals een beroepsvereniging. Om richting te geven aan de keuzes voor projecten zijn een vijftal speerpunten geformuleerd: thema s waarvan wij vinden dat er meer kennis nodig is om goede zorg te kunnen leveren. Van deze speerpunten is er één nieuw, namelijk Transmurale zorg. De andere speerpunten zijn tijdens de vorige beleidsperiode al gekozen en worden nu gecontinueerd. Met deze plannen hopen we een bijdrage te leveren aan de onderbouwing van de ouderengeneeskunde en ouderenzorg en daarmee aan een verbetering van de zorg voor kwetsbare ouderen in onze samenleving. Lizette Wattel, Coördinator UNO-VUmc April 2011 Beleidsplan UNO-VUmc

4 3. VISIE, MISSIE EN DOELSTELLINGEN Visie Het UNO-VUmc werkt vanuit de visie dat ouderen en chronisch zieken recht hebben op kwalitatief goede zorgverlening zodat een optimale kwaliteit van leven en - indien sprake is van een naderend sterven - een optimale kwaliteit van het levenseinde bereikt kan worden. Het UNO-VUmc wil hieraan bijdragen d.m.v. het wetenschappelijk onderbouwen van de zorg en behandeling voor kwetsbare ouderen en het leveren van wetenschappelijk onderbouwde producten voor zorginnovatie en -verbetering. De samenwerking tussen de deelnemers onderling en tussen de deelnemers en de universiteit zal leiden tot kennisontwikkeling en een praktijkvoering met betere uitkomsten. Missie De missie van het UNO-VUmc is het bijdragen aan de kwaliteit van leven en zorg voor ouderen en chronisch zieken via wetenschappelijk onderzoek, deskundigheidsbevordering en kwaliteitsprojecten. Het motto van het UNO-VUmc luidt: DOOR SAMENWERKING BETER Centrale doelstelling De vanuit de visie en missie afgeleide doelstellingen van het UNO-VUmc zijn om voor haar cliënten (participerende zorginstellingen en de daar werkende leden van het multidisciplinaire zorgteam en managers) kwalitatief hoogwaardige producten (waar mogelijk evidence- en practice-based) op het gebied van onderwijs, onderzoek en zorg te leveren t.b.v. betere professionaliteit van (aanstaande) zorgverleners, en t.b.v. zorgverbetering voor ouderen en chronisch zieken in onze eigen samenleving en daarbuiten (internationaal). Academisch niveau, innovatie o.b.v. wetenschappelijke initiatieven en - inzichten, en creatief ondernemerschap zijn belangrijke uitgangspunten om de doelstellingen gestalte te geven. Deze uitgangspunten dienen dus kenmerken van het UNO-VUmc te zijn. Ambitie De ambitie van het UNO-VUmc is om een voor de participanten belangrijk instrument te zijn om het deskundigheidsniveau en de kwaliteit van zorg binnen die instellingen te vergroten en de onderbouwing van de behandeling en verpleging van chronisch zieken en ouderen verder uit te breiden. Opbrengst voor de instellingen De instellingen die participeren in het UNO-VUmc hebben een voortrekkersrol binnen de sector. Zij investeren tijd en geld in het netwerk en daarmee in het ontwikkelen van kennis over de zorg en behandeling voor kwetsbare ouderen. Door deelname aan het netwerk hebben de instellingen invloed op de (onderzoeks)projecten en toegang tot de resultaten. Ze hebben toegang tot kennis en expertise van VUmc en ook van elkaar. Er vindt uitwisseling plaats van best practices en er worden zorgverbeteringsprojecten.georganiseerd. Beleidsplan UNO-VUmc

5 4. DOELGROEP EN SPEERPUNTEN Doelgroep Binnen dit netwerk staat wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en verbetering van patiëntenzorg centraal. Onze doelgroep is de groep ouderen met complexe zorgproblemen, op basis van ziekten, functiestoornissen en aanpassingsstoornissen. De doelgroep is op te splitsen in: - een groep waarin complexe somatische problematiek voorop staat, - een groep waarin psychogeriatrische ziektebeelden voorop staan, - een groep waar revalidatie bij ouderen centraal staat, - een groep waarin de palliatieve zorgvraag centraal staat, - een groep met bijzondere zorg (coma, dialyse, beademing, AIDS, etc.). Speerpunten Binnen bovenstaande doelgroepen zijn vijf thematische speerpunten door de participanten gezamenlijk vastgesteld.: CVA, Geriatrische revalidatie, Stemming en Gedrag, Zorgorganisatie en Transmurale Zorg. Ten opzichte van de vorige periode ( ) is het speerpunt Transmurale Zorg toegevoegd. In de toekomst zullen steeds meer kwetsbare ouderen buiten het verpleeg- of verzorgingshuis verblijven. Het is van belang om de rol van professionals uit het verpleeghuis voor deze doelgroep te toetsen. Beleidsplan UNO-VUmc

6 5. DOELEN EN ACTIVITEITEN Afgeleid van de centrale doelstelling kunnen een aantal specifieke doelstellingen worden geformuleerd. Specifieke doelstellingen Vanuit de centrale doelstellingen volgen de onderstaande toespitsingen van de doelstellingen van het UNO-VUmc: Op het gebied van onderzoek: - Het wetenschappelijk onderbouwen (onderzoek) van de multidisciplinaire zorg aan kwetsbare ouderen, waarbij wordt toegespitst op geselecteerde thema s. - Ondersteunen bij opzetten en analyseren van (kleinschalige) onderzoeksinitiatieven van participanten Op het gebied van onderwijs / deskundigheidsbevordering - Onderwijsactiviteiten uitvoeren: oa faciliteren activiteiten in nieuw basiscurriculum VUmc-compas) - Organiseren van refereer- en intervisie bijeenkomsten in het VUmc (behandelaars en verpleging/verzorging) - Organiseren van een jaarlijks multidisciplinair symposium - Deskundigheidsbevordering voor alle zorgprofessionals binnen de deelnemende instellingen en extramurale werkplaatsen voor onderwijs voor medisch studenten. Op het gebied van patiëntenzorg - Uitwisselen van best practices en het opzetten van daaraan gekoppelde verbeterprojecten, - Het bevorderen van zorgverbetering en zorgvernieuwing. - Het ontwikkelen van richtlijnen en standaarden t.b.v. evidence-based praktijkvoering. - Het bevorderen van de implementatie van best practices, richtlijnen en standaarden. Algemeen - Het verwerven van aanvullende financiering voor onderzoek en kwaliteitsverbetering - Het bevorderen van een positieve saamhorigheid tussen de instellingen van het UNO- VUmc en binnen de sector. Activiteiten met betrekking tot de speerpunten: CVA - Op het gebied van onderzoek: o Castilon-onderzoek: dit is een cross-sectioneel onderzoek dat als doel heeft een passend zorgprogramma te ontwikkelen voor mensen met een CVA in het verpleeghuis. De dataverzameling is afgerond. De volgende stap is de ontwikkeling van een zorgprogramma. o Afhankelijk van de uitkomsten van het Castilon-onderzoek zal worden beoordeeld of een beloopstudie zinvol is. Beleidsplan UNO-VUmc

7 - Op het gebied van Patiëntenzorg: o Wanneer het Zorgprogramma dat het Castilon-onderzoek oplevert klaar is wordt beoordeeld waar en op welke wijze dit geïmplementeerd wordt. Geriatrische Revalidatie - Op het gebied van onderzoek: o HIP-S: dit is een cross-sectioneel onderzoek naar valangst bij heupfracturen. Het doel van dit onderzoek is ontwikkeling en validering van een meetinstrument voor valangst en een indruk te krijgen van het belang van valangst voor het revalidatieproces. o Proeftuinen: een aantal instellingen uit het UNO-VUmc heeft een proeftuin voor geriatrische revalidatie en doen mee aan de effectevaluatie. De effectevaluatie wordt wellicht uitgebreid naar controlehuizen. Voor eventuele deelname aan dit onderzoek stellen we ons afwachtend op. - Op het gebied van scholing: o Geen concrete plannen. Wellicht een symposium over dit onderwerp. - Op het gebied van patiëntenzorg: o Geen concrete plannen Stemming en Gedrag - Op het gebied van onderzoek: o Continueren van STA OP onderzoek: dit is een onderzoek naar een STApsgewijze benadering van Onbegrepen gedrag en Pijn bij mensen met een gevorderde dementie. De implementatie en dataverzameling lopen door tot het voorjaar van De data-analyse en publicaties vinden plaats tot het voorjaar van o Grip op Probleemgedrag: dit is een onderzoek gericht op de implementatie van een zorgprogramma dat is gebaseerd op de richtlijnen Probleemgedrag van verschillende beroepsverenigingen. De implementatie en dataverzameling lopen door tot het najaar van Data-analyse en publicaties tot het voorjaar van o Meetinstrument delier: de bestaande meetinstrumenten voor een delier zijn niet gevalideerd voor onze doelgroep. Doel is validering van bestaande instrumenten. - Op het gebied van scholing: o Scholing voor verzorgenden: Persoonlijkheidsstoornissen (herhaling van de scholing uit 2010) o Symposium over psychiatrische en gedragsproblemen op de somatiek o Voor verzorgingshuis: uitzoeken welke scholing er is op het gebied van omgang met lichte cognitieve problemen, stemmingsproblemen en psychiatrische problemen. Hierin niet zelf iets ontwikkelen Zorgorganisatie - Op het gebied van onderzoek en patiëntenzorg samen: o Risico-screening tbv de kwaliteitsindicatoren: welke valide instrumenten screenen het risico op de verschillende indicatoren? Samenstellen van een set en ontwikkelen van een procedure voor de risicosignalering. Beleidsplan UNO-VUmc

8 - Op het gebied van patiëntenzorg: o De ontwikkeling van een multidisciplinair geriatrisch assessment wordt belangrijk gevonden. Gezien de ontwikkelingen bij GeriMedica op dit gebied lijkt het op dit moment niet zinvol dit zelf te ontwikkelen. Het lijkt zinvol om hierin kennis en informatie uit te wisselen met GeriMedica. Transmurale zorg - Op het gebied van onderzoek: o Succesfactoren Multidisciplinaire Geriatrische Teams: Als ouderen kwetsbaar worden, worden verschillende interventies toegepast om 1) opname in het verpleeghuis uit te stellen en 2) tijdelijk opgenomen patiënten zo goed mogelijk terug naar huis uit te plaatsen. Vanuit het verpleeghuis worden hiervoor multidisciplinaire geriatrische teams ingezet vanuit de gedachte dat deze teams een meerwaarde kunnen hebben t.o.v. zorg vanuit de eerste lijn. Doel van dit project wordt om de meerwaarde en succesfactoren van verschillende multidisciplinaire geriatrische teams te formuleren en daarnaast de doelen/kaders van dergelijke teams goed te formuleren. Overige activiteiten om de algemene doelstellingen te bereiken Op het gebied van onderzoek: - ondersteuning bij het opzetten van zorginnovatieve projecten en onderwijsontwikkeling, en bij de evaluatie hiervan (bijvoorbeeld orthopedische pg-revalidatie (VIva Zorggroep), Parkinson dagbehandeling (Naarderheem), Vivium Advies en Behandelcentrum (Naarderheem), Salusion en incontinentieluier onderzoek (Zonnehuis Amstelveen), CVA- APK (Boerhaave); - inventariseren aan welke wetenschappelijke onderzoeken de instellingen van het UNO deelnemen en welke rol ze hierin hebben. - Een keuze maken uit de top-3 van onderzoeksthema s die tijdens het symposium van 5 oktober 2010 is vastgesteld door de deelnemers en hier subsidie voor verwerven: o Groepsbehandeling bij CVA o Cognitieve problemen op de somatiek o Ernstige gedragsproblemen op de psychogeriatrie Op het gebied van onderwijs / deskundigheidsbevordering - scholing en feedback over onderzoeksresultaten, door onder andere Platform Presentatie onderzoek; - scholing ten aanzien van onderzoeksmethoden en technieken; kritisch lezen, evidencebased medicine (EBM), etc, - jaarlijks symposium gericht op onderbouwing van actuele tendensen in de zorg voor ouderen, Op het gebied van patiëntenzorg - optimale ondersteuning bij de implementatie van best-practices en onderzoeksresultaten in de praktijk, o in 2011 specifiek door de begeleiding van de implementatie van de richtlijn Mondzorg, o hiernaast door het toegankelijk maken van resultaten van ouderenzorgonderzoek (TOP-ouderenzorg project), Beleidsplan UNO-VUmc

9 o door het bieden van kennis over implementatie (ImplementatieWijzer, handleiding verbetermanagement); - ondersteuning bij consensusvorming in diagnostiek, verzorging, behandeling of begeleiding ( onder andere door middel van o het bereiken van consensus over te gebruiken meetinstrumenten in de zorg o het vaststellen van zogenaamde UNO-Toppers); - aandacht en informatie aan toekomstige ontwikkelingen ouderenzorg, - terugkoppeling van kwalitatieve en kwantitatieve informatie over het voorkomen en beloop van ziekte en het gevoerde beleid in de instelling, Algemeen - samenwerking met collega s in een academische omgeving, - verwerven van fondsen en subsidies voor onderzoek, symposium en kwaliteitsverbeterprojecten. Beleidsplan UNO-VUmc

10 6. ORGANISATIE Participanten in Argos Zorggroep (Schiedam) - Aveant Expertisecentrum Rosendael (Utrecht) - Beweging 3.0 (Amersfoort) - Cordaan (Amsterdam) - Evean Behandelzaken (Zaandam) - Quarijn Het Zonnehuis (Doorn) - Stichting Sint Jacob Verpleeghuis Boerhaave (Haarlem) - Viva! Zorggroep (Velsen Noord) - Vivium Zorggroep - Verpleeghuis Naarderheem (Naarden) - Warande (Zeist) - Zonnehuisgroep Amstelland Zonnehuis (Amstelveen) - Zonnehuisgroep Noord Zonnehuis (Zuidhorn) - Zorgbalans Velserduin (Driehuis en IJmuiden) en Zuiderhout (Haarlem) - Zorgcombinatie Nieuwe Maas Zonnehuis ( Vlaardingen) - Zorgcombinatie Zwolle Zonnehuis (Zwolle) - Zorggroep Apeldoorn e.o. Randerode (Apeldoorn) - Zorggroep Solis PW Janssenverpleeghuis (Deventer) - Zorgspectrum Het Houtens Erf (Houten) Doelen op het gebied van organisatie - Betrokkenheid van medewerkers bij UNO-VUmc vergroten: dit is een blijvend punt van aandacht: welke taken heeft de UNO-commissie binnen de instelling & hoe bereik je die? - Analyseren of deelname aan (UNO-)onderzoek kan worden verspreid over een grotere groep instellingen, en indien dat zo is hoe dat dan het best georganiseerd kan worden: Om de doelstellingen van het UNO-VUmc te bereiken wordt voor veel onderzoeken medewerking gevraagd. Of er wordt meegedaan wordt in grote mate bepaald door de tijdsinvestering voor medewerkers uit deelnemende instellingen en de beschikbare tijd is beperkt. Er zijn vermoedelijk ook veel instellingen die niet of nauwelijks deelnemen aan onderzoek, terwijl ze er wel belangstelling voor hebben. Daarom lijkt het zinvol om na te gaan of instellingen buiten het UNO-VUmc op een structurele manier betrokken kunnen worden bij (onderzoeks-)activiteiten van het UNO-VUmc en de afdeling verpleeghuisgeneeskunde van VUmc. - Vormgeven samenwerking met beroepsverenigingen en beroepsopleidingen. In de samenwerking met beroepsverenigingen is het doel is dat de beroepsverenigingen op de hoogte zijn van het bestaan van het UNO-VUmc en de doelstellingen, en van de geplande activiteiten. In de samenwerking met beroepsopleidingen hebben we - door de grote geografische spreiding van het netwerk - te maken met een groot aantal opleidingsinstituten. Het is niet zinvol om met al deze instituten intensief samen te werken. Het doel is om na te gaan of deelprojecten als stage-opdracht kunnen worden uitgevoerd. Beleidsplan UNO-VUmc

11 7. BEGROTING inkomsten deelnemende instellingen 101, , , , , bijdrage VUMC MC1 1 57, , , , , bijdrage VUMC MC2 2 20, totaal inkomsten 178, , , , , salariskosten 3 122, , , , , reiskosten 2, , , , , studiekosten 2, , , , , bijdrage UNO onderzoek 10, , , , , zalen/koffie etc 2, , , , , Materieel 5, , , , , onvoorzien 5, , , , , symposium 8, , , , , TOP-Ouderenzorg 20, totaal uitgaven 177, , , , , RESULTAAT 1, , , , Deze wordt jaarlijks vastgesteld. In de samenwerkingsovereenkomst staat dat dit euro bedraagt 2 Eenmalige bijdrage ter ondersteuning van het project TOP-ouderenzorg 3 salariskosten van: - coördinator UNO-VUmc 27 uur per week - programmamanager / senior arts-onderzoeker 8 uur per week - afdelingssecretariaat 4 uur per week + secretariële ondersteuning 8 uur per week - senioronderzoeker afdeling verpleeghuisgeneeskunde 10 uur per week. Na augustus 2014 wordt opnieuw bekeken hoe dit wordt ingevuld. De salariskosten voor de periode daarna zijn in deze begroting niet meegerekend. Dit verklaart de afname in salariskosten vanaf Vanaf 2014 lijkt er een daling te zijn in salariskosten. Tot september 2014 zijn afspraken gemaakt over de manier waarop senioronderzoekers van de afdeling verpleeghuisgeneeskunde worden ingezet. Voor de periode vanaf september 2014 wordt opnieuw bekeken hoe dit wordt ingevuld. De salariskosten voor de periode daarna zijn in deze begroting niet meegerekend. Dit verklaart de afname in salariskosten vanaf Beleidsplan UNO-VUmc