Market Timing 5 maart 2012

Transcriptie

1 Market Timing 5 maart 2012 Technische & kwantitatieve analyse GLOBAAL TECHNISCH MARKTBEELD Colofon Deze,,Bulls, Bears & Shares is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen. Diverse markten TRENDS 2e ST 1e ST koers 1e W 2e W W/V% W/V% KT LT 5D 20D AEX INDEX BRENT CRUDE NYMEX CRUDE DAX INDEX DJ STOXX 600 INDEX DOW JONES INDEX EUR/USD BUND FUTURE GOUDPRIJS NASDAQ COMPOSITE NIKKEI-225 INDEX S&P 500 INDEX ZILVER Samenvatting De Amerikaanse Dow Jones index tuurde vorige week vier keer boven de puntengrens, maar sloot slechts één keer met een uitbraakmarge van 5 puntjes erboven. De S&P 500 index sloot vrijdag marginaal onder de top van 2011 met een winst van 0,3% op weekbasis. De NYSE Composite verloor vorige week juist -0,3%. De Nasdaq Composite schreef in dezelfde periode 0,4% bij, maar de SOX (= Philadelphia Semiconductor index) leverde -0,8% in. Die SOX toont een korte termijn hoofdschoudertop. De smallcaps vertegenwoordigd in de Russell 2000 index verloor vorige week -3%. De top van deze index werd een maand geleden gezet. De Dow Jones Transportindex sprokkelde vorige week 0,4% erbij. Alles bij elkaar is er weinig aanleiding om erg enthousiast te worden, maar de aanwijzingen voor een sterke terugslag zijn er (nog) niet. De olieprijzen en de edele metalen kregen vorige week met winstnemingen te maken. Hetzelfde is van toepassing in de euro die de dalende trend weer oppakt. De Amerikaanse dollar wordt weer sterker, terwijl de grondstoffenindex mild corrigeert. Over het geheel bezien lijken deze reacties voorlopig beperkt en tijdelijk van aard. Verwacht wordt dat dit beeld ook voor aandelen zal gelden. De bund future heeft sinds twee weken de stijgende lijn weer ingezet. In de V.S. neemt de verkoopdruk echter in het lange segment van staatsleningen toe. Deze Bulls, Bears & Shares is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.

2 Asset Allocatie Trendoverzicht Asset-Allocatie 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % PowerShares Emrgng Mkt Sovereign Dbt 1.15 ishares MSCI Emerging Markets Index F 1.02 DJ STOXX 600 EUR Price 0.92 iboxx EU Sov. Germany Index 7-10 Yr. PR iboxx EU Sov. Netherl. Index Overall PR Ishares FTSE Epra Nareit Asia 0.48 S&P 500 Index 0.28 ishares Barclays Credit Bond Fund 0.19 ishares Barclays Inter Govt Credit Bd Fd 0.10 ishares MSCI ACWI Indx Fund 0.04 Vanguard Total Stock Market ishares Barclays Aggregate Bond Fund IShares Brclys 7-10 Yr Treasury Bnd Fnd Ishares Ftse Epra Nareit US Prop ishares FTSE/EPRA European Property F ishares Barclays TIPS Bond Fd Vanguard REIT BrclysiPth DJUBSCommodtyIdxTtlRtrn RJ/CRB Index ishares Silver Trust Crude Oil Light Sweet Continuous SPDR Gold Trust D 5 D BODEMVORMING % DALENDE TREND % Ishares Brclys 20+ Yr Treasury Bnd F ishares MSCI ACWI Index Fund tov ishares Barclays Inter.Govt.Credit Bond De ishares MSCI All Countries World Index (ACWI) boekte vorige week een marginale winst van 0,04% waarbij de opkomende markten het voortouw namen. Hoewel Duits en Nederlands staatspapier vorig week relatief beter presteerden geeft de groen/zwarte MACD-indicator op weekbasis aan dat de vraag naar aandelen duidelijk de overhand heeft. Mocht het gemengde beeld in de aandelenmarkten aanleiding geven tot winstnemingen dan zal de schade vooralsnog beperkt zijn tot de stijgende stippellijn, zo suggereert de koersgrafiek. 2

3 Aandelenmarkten Dow Jones Industrial Average daily afgelopen week (richtingloos) In elk geval is er voldoende reden om alert te zijn op een spoedige neerwaartse reactie (citaat vorige week). De Dow bleef richtingloos aanhikken tegen de punten. Een stijging of daling van twee aaneengesloten dagen geeft waarschijnlijk een indicatie over de richting van de korte termijn trend (komende dagen/weken). De Chinese Shanghai & Shenzhen 300 is erin geslaagd om 1) het dalende trend-kanaal op overtuigende wijze opwaarts te verlaten en 2) boven het dieptepunt van vorig jaar (= weerstand) te klimmen en 3) het 20-daags gemiddelde boven het 120-daags gemiddelde te slepen: een positieve ontwikkeling. CHINA Shanghai & Shenzhen 300 index vanaf 2010 Niet alleen in China, maar ook in Brazilië (zie volgende pagina) gaan de zaken voorspoedig. De Bovespa index is hard op weg naar de koerstoppen uit 2011 en De candles in de grafiek kleuren blauw ter illustratie van een sterk opwaarts momentum. 3

4 Braziliaanse Bovespa vanaf 2009 In relatieve zin presteren de emerging markets dit jaar beter dan Europa, Noord- Amerika of Pacific-regio. Emerging Markets vanaf 2011 versus Europa, N-Amerika en Asia-Pacific In India is de dalende trend opwaarts verlaten. De pullback biedt instapkansen. INDIA Sensex 30 index vanaf

5 Trendoverzicht Landenindices 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % Bovespa 2.79 TURKIJE-National MILAAN-FTSE/MIB 2.52 INDONESIE-JCI 1.74 TOKYO/NIKKEI 225/DOW JONES INDEX 1.61 MALEISIE-KLCI 1.60 Bel CHINA-Shanghai & Shenzhen MEXICO-IPC 1.01 CAC DJ STOXX 600 EUR Price 0.92 Amsterdam AEX Index 0.90 DAX INDEX 0.83 Hang Seng Index 0.73 NASDAQ COMPOSITE INDEX 0.42 MADRID-IBEX ATHENE-ASE General 0.37 POLEN-WIG Index 0.34 S&P 500 Index 0.28 RUSLAND-RTS 0.27 Dow Jones Industrials FTSE 100 INDEX SWISS MARKET INDEX Sydney-All Ordinaries Index TORONTO-S&P/TSX Composite INDIA-Sensex BODEMVORMING % DALENDE TREND % Alle landenindices die momenteel technisch worden gevolgd bevinden zich in een opgaande fase van de cyclus. Aandelenkoersen lopen doorgaans op de economie vooruit. Gemiddeld genomen mag in de AEX om de ca. 15 weken een bodem worden verwacht. De eerstvolgende cyclusbodem wordt in de tweede helft van maart voorzien. De laatste tijd eindigt de ene week hoger dan de openingskoers van maandag (= witte candle) en de andere week lager (= zwarte candle). AEX zwarte en witte candles wisselen elkaar af deze week weer zwart? 5

6 AEX op weekbasis met 14-weeks RSI en 14-weeks DMI vanaf 2000 De herstelbeweging van de AEX in de afgelopen maanden leidt tot dezelfde meterstanden in de relatieve sterkte index (RSI) en Directional Movement Indicatoren (DMI) als eind april S&P 500 index op dagbasis met 14-daags RSI en 14-daags DMI vanaf 2011 De S&P 500 index test momenteel de koerstop uit Dit weerstandniveau zal naar verwachting niet zonder slag of stoot worden gepasseerd. Een langere aanloop en kniebuiging lijkt op handen gelet op de lagere top in de RSI (= verlies van opwaarts momentum). De trendintensiteit weergegeven door de blauwe ADXlijn van de DMI is omlaag gekruld, terwijl de positieve DMI in de afgelopen maand daalt. Dit wijst erop dat de vraagzijde op de korte termijn (even) capituleert, waardoor het aanbod meer vrij spel krijgt. Verwacht daarom op de korte termijn winstnemingen op Wall Street. 6

7 Trendoverzicht bedrijfssectoren 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % DJ STOXX Utility 3.39 DJ STOXX Pers&House 3.00 DJ STOXX Trav&Leisur 2.56 STOXX Europe 600 REITS 1.94 DJ STOXX Insurance 1.90 DJ STOXX Bank Index 1.78 DJ STOXX Fin.Serv S&P 500 Cons Dicr DJ STOXX Food&Bev DJ STOXX Retail 1.02 DJ STOXX Oil & Gas 0.95 DJ STOXX 600(P)-Euro 0.92 DJ STOXX Constr&Mat 0.84 DJ STOXX Chemical 0.68 DJ STOXX Industrial 0.64 S&P 500 Financials 0.39 S&P 500 Cons Staples 0.34 S&P 500 INDEX 0.28 DJ STOXX Telecom 0.24 S&P 500 HealthCare DJ STOXX Basic Resr DJ STOXX Health Care DJ STOXX Auto&Parts DJ STOXX Media S&P 500 Utilities S&P 500 Materials S&P 500 Info Tech DJ STOXX Technology S&P 500 Industrials S&P 500 Telecom Serv S&P 500 Energy BODEMVORMING % DALENDE TREND % DJ Stoxx 600 REITS begint relatief sterker te presteren (zie groen/zwarte MACD) t.o.v. DJ Stoxx 600 index (grafiek vanaf 2011) 7

8 Obligaties & rentecontracten Bund future vanaf september 2011 De laatste gesloten donkerblauwe candle in de Bund future (zie grafiek boven) heeft een hogere(!) bodem opgeleverd rond 139. Deze bodem steunt op een korte termijn dalende weerstandlijn. Dit zou erop kunnen duiden dat een nieuwe rally naar een nieuw recordniveau op handen is. ishares Barclays TIPS Bond Fund vanaf 2011 De TIPS in de Verenigde Staten wordt door twee trendlijnen gedwongen om de opwaartse trend te bevestigen. In de TLT neemt de verkoopdruk juist toe. ishares Barclays 20+ Yr T-Bond Fund (tickersymbool TLT vanaf 2011) 8

9 Commodities RJ/CRB-grondstoffenindex vanaf milde reactie in opgaande trend De RJ/CRB-grondstoffenindex mag terugvallen naar het rode 120-daags gemiddelde zonder dat dit direct negatieve consequenties heeft. Verwacht spoedig een hervatting van de stijgende trend na een test van het 20-daags gemiddelde. CRUDE Oil (WTI) vanaf 2011 Na de uitbraak boven de neklijn van een omgekeerde (H)oofd(S)choudertop volgt in de regel een beperkte reactie. De kansen op een spoedige voortzetting van de stijging van de olieprijs naar $ 114 zijn groot mede gelet blauwe candles (= sterk positief momentum). Op basis van het hoofdschouderpatroon mag zelfs een zeer sterke rally van de olieprijs worden verwacht. 9

10 Trendoverzicht commodities De prijs van Brent Oil hield zich vorige week keurig aan het ritme gehouden van een cyclusbodem om de gemiddeld 25 handelsdagen. Een uitbraak naar nieuwe hoogtepunten zal naar verwachting een kwestie zijn van tijd, omdat de trend immers stijgend is. Mogelijk is de cyclusbodem vorige week gezet. Een opwaartse uitbraak is het signaal voor een loodrechte stijging van de olieprijzen. BRENT Crude Oil vanaf april 2010 Edele metalen Goudprijs corrigeert sterk, maar de opgaande trend is nog intact. De weerstand rond $ 1800 is nog een serieuze hobbel voor de goudprijs (citaat Bulls, Bears & Shares 25 februari jl.). De sterke reactie in de goudprijs stelt vraagtekens bij het scenario van een nieuwe rally indien deze leidt tot een daling onder het 120-daags gemiddelde. Zover is het nog niet. 10

11 VALUTA EUR/USD vanaf 2010 dalend trendkanaal intact dalende trend hervat Boven $ 1,36 wijkt het directe implosiegevaar, maar onder $ 1,30 zijn de spreekwoordelijke rapen echt gaar (citaat Bulls, Bears & Shares vorige week) De euro is afgeketst op de dalende weerstandlijn en weer weggezakt onder zowel het 120-daags gemiddelde als het 20-daags gemiddelde: de trend is/blijft dalend. Overzicht trendfasen valutaparen 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % US Dollar - Japanese Yen 1.24 US Dollar Index ICE FUT US Continuous 1.12 Euro-Japanese Yen UK Pound Sterling - US Dollar D 5 D BODEMVORMING % DALENDE TREND % US Dollar - Swiss Franc 1.58 Euro-Swiss Franc 0.10 US Dollar- Canadian Dollar Euro-Australian Dollar Euro - US Dollar Euro-UK Pound Sterling Euro-Canadian Dollar CONCLUSIE De daling van de olieprijs, edele metalen en de euro kan een aanzet zijn tot een correctiefase in de aandelenmarkten en een nieuwe rally in de staatsleningen uitgegeven door Nederland en Duitsland. De voorzichtigheid in de recente Bulls, Bears & Shares vraagt veel geduld en discipline in de uitvoering van een handelsplan om (aandelen) laag te kopen om later hoger te verkopen. De Amerikaanse dollar lijkt vooralsnog sterker te worden. 11

12 ALGEMEEN ADVIES Hanteer indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico s beter te beheersen! Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules ( indicatoren ) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de timing van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor technische analyse KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = moving average / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor stochastics, indicator voor korte termijn kansberekening STO waardering onder 20 illustreert een relatief sterke koersdaling STO waardering boven 80 illustreert een relatief sterke koersstijging DMI = afkorting voor directional movement indicator, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor average directional movement indicator, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX waardering onder 25 wijst potentieel op een zijwaarts gerichte trend ADX waardering boven 25 wijst potentieel op een trendmatige beweging TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte 12

13 UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. LEGENDA KLEUREN CANDLES GETOONDE GRAFIEKEN Donkergroen - stijgende trend (= koers > 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend (= koers > 120 daags gemiddelde) Rood - dalende trend (= koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Oranje - koersherstel binnen dalende trend (= koers < 120 daags gemiddelde) Blauw - sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend Paars - sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend Geel - overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend (geen positie) Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn belegging daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op. 13