Market Timing 9 juli 2012

Transcriptie

1 Market Timing 9 juli 2012 Technische & kwantitatieve analyse GLOBAAL TECHNISCH MARKTBEELD Colofon Deze,,Bulls, Bears & Shares is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen. Diverse markten TRENDS 2e ST 1e ST koers 1e W 2e W W/V% W/V% KT LT 5D 20D AEX INDEX BRENT CRUDE NYMEX CRUDE DAX INDEX DJ STOXX 600 INDEX DOW JONES INDEX EUR/USD BUND FUTURE GOUDPRIJS NASDAQ COMPOSITE NIKKEI-225 INDEX S&P 500 INDEX ZILVER Samenvatting Begin vorige week was de conclusie: De positieve (herstel)bewegingen blijven nog omringd met mitsen en maren. Bewijs daarvoor werd gaandeweg geleverd. De significante koersrisico s in de aandelenindices verdwenen een week terug even achter de coulissen, maar dat is slechts een onderdeel van het toneelstuk. De voorstelling op de financiële markten begint nu aan een nieuwe act, waarbij potentieel het doek valt en veel acteurs op het beurspodium opeens in hun hemd worden gezet. Volgens de Elliott Wave benadering is nu een fase gestart, waarin de aandelenkoersen hard onderuit kunnen gaan. De opgaande trends in de Amerikaanse, Nederlandse en Duitse staatsobligaties kregen vorige week een nieuwe opwaartse impuls. Dit is risicomijdend gedrag. In het overzicht hierboven valt de flinke prijsdaling in de EUR/USD op van -3%. De waardedaling van de euro staat synoniem voor een koersstijging van de Amerikaanse dollar. Dit is slecht nieuws voor beleggingen in goud en zilver, waarvan de koersgrafieken al enige tijd wijzen in de richting van verkoopdruk. De RJ/CRB grondstoffenindex is na een felle opleving afgeketst op voormalige steunniveaus. Hierdoor dreigt het technisch herstel alweer af te breken. Deze Bulls, Bears & Shares is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.

2 Trendoverzicht Asset Allocatie (instrumenten) 5 D 5 D STIJGENDE TREND TOPVORMING % Vanguard REIT 3.90 SPDR Dow Jones Global Real Estate 3.44 Ishares Ftse Epra Nareit US Prop 2.86 Ishares FTSE Epra Nareit Asia 2.73 iboxx EU Sov. Germany Index 7-10 Yr.pr 2.01 iboxx EU Sov. Netherl. Index Overall PR PowerShares Emrgng Mkt Sovereign Dbt 1.56 ishares Barclays Credit Bond Fund 0.52 ishares Barclays TIPS Bond Fd 0.23 IShares Brclys 7-10 Yr Treasury Bnd Fnd 0.22 IShares Brclys 20+ Yr Treasury Bnd Fnd 0.17 ishares Barclays Aggregate Bond Fund 0.12 ishares Barclays Inter Govt Credit Bd Fd 0.04 BODEMVORMING % DALENDE TREND % S&P 500 Index 1.93 United States Oil Fund LP 7.08 ishares FTSE/EPRA European Property F 0.95 RJ/CRB Index 5.56 BrclysiPth DJUBSCommodtyIdxTtlRtrn 4.66 ishares MSCI Pacific ex-japan Index Fund 4.11 ishares MSCI Emerging Markets Index F 3.47 ishares MSCI ACWI Indx Fund 2.51 Vanguard Total Stock Market 2.34 SPDR Gold Trust 1.76 ishares MSCI Japan Index Fd 1.30 DJ STOXX 600 EUR Price 1.29 Ishares MSCI Latin America (USD) 0.81 Silver 5000 Oz. COMEX Continuous De ishares All Countries World index geeft aan wat de mitsen en maren zijn. De hoop op koersherstel is gerechtvaardigd, mits deze ETF erin slaagt om boven de gebroken stijgende steunlijn te herstellen. Maar het (H)oofd(S)chouderpatroon na de bodem in 2009 wijst sterk in de richting van een daling naar de neklijn in de komende weken (zie oranje lijn). Deze hoofdschouderformatie is op zichzelf ook weer onderdeel van een groter topvormingscomplex (zie volgende pagina). ishares All Countries World Index Fund vanaf 2011 (rode kaders zijn gaps) 2

3 MSCI USD WORLD INDEX vanaf 1994 De technische analyse omtrent een forse koersdaling is af te leiden uit het koersverloop in het verleden in de MSCI USD World index (zie grafiek hierboven). De komende weken/maanden zijn uitzonderlijk gevaarlijk als bedacht wordt dat de koersdaling dit jaar vanaf de top in een klassieke dalende Elliott Wave vijf structuur is afgerond gevolgd door een stijgende drie structuur (= golf A, golf B en golf C, zie onder). Deze ABC-zigzag heeft nu 50% van de koersdaling ingelopen, waardoor aan de minimum voorwaarden is voldaan om deze herstelbeweging aan te duiden als golf (B) of golf (2). De uitkomst is in beide situaties hetzelfde krachtig omlaag! ishares MSCI ACWI Index fund in 2012 De vorige maand ingezette herstelbeweging is waarschijnlijk afgerond (= golf (2)). Slechts bij een nog hogere koerstop komt komen alternatieve scenario s aan bod. Die kans wordt relatief klein geacht. De daling van top naar bodem dit jaar is een eerste dalende beweging van een dalende structuur die ook weer is opgebouwd uit vijf bewegingen. Op dit moment is de herstelbeweging vanaf begin vorige maand te vergelijken met de kleinere abc-beweging in de maand april. Wat nu dus verwacht mag worden is een impulsachtige daling = golf (3) - zonder noemenswaardige oplevingen zoals we die hebben gezien tussen begin mei en halverwege mei. 3

4 AEX vanaf 2007 De AEX heeft rond de top (= 337,20) dit jaar ca. 38,2% ingelopen van de koersdaling in de periode 2007 t/m In 2011 werd bij een indexstand op 374,19 iets minder dan 50% van de koersverliezen sinds 2007 ingelopen, waarna de bear markt terugkeerde. De AEX heeft ten opzichte van de top vorig jaar bij een indexstand rond 315 ook ca. 50% hersteld en ten opzicht van top dit jaar ca. 61,8% van de koersdaling dit jaar hersteld. Top ,98 Bodem ,99 Verschil 368,99 (x 38,2%) = 140, ,99 = 335,94 Top ,19 Bodem ,36 Verschil 117,83 (x 50%) = 58, ,36 = 315,28 Top ,20 Bodem ,00 Verschil 56,20 (x 61,8%) = 34, ,00 = 315,73 AEX Fibonacci-retracements sinds 2010 De 315-puntengrens in de AEX oogt zeer belangrijk. Bij deze indexstand vervult de voormalige stijgende steunlijn nu de rol van nieuwe weerstand en zien we dezelfde condities als eind oktober vorig jaar bij de stijging boven het 120-daags gemiddelde (zie geel omcirkelt). In de weg omlaag zijn er drie Fibonacci-niveaus die als steun kunnen optreden: 302,77 (= 38,2%), 298,61 (= 50%) en 294,45 (= 61,8%). Bij het 50% niveau van de laatste stijgingsfase ligt een gap om gesloten te worden met een notering op 298,84. Valt een koersdaling groter uit en noteert de AEX op enig moment onder 294 dan tekenen zich sinds september jl. de contouren af van een (H)oofd(S)chouderformatie, waarbij de afstand mag worden omgeklapt en een test van het dieptepunt van vorig jaar in aantocht is. 4

5 NB Een stijging boven AEX 316 zou de negatieve beursvisie ter discussie stellen. Trendoverzicht Landenindices 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % MALEISIE-KLCI 1.34 MEXICO-IPC BODEMVORMING % DALENDE TREND % NASDAQ COMPOSITE INDEX 3.08 Hang Seng Index 4.08 INDONESIE-JCI 2.89 RUSLAND-RTS 3.11 S&P 500 INDEX 1.93 Bovespa 1.91 SWISS MARKET INDEX 1.93 FTSE 100 INDEX 1.64 TURKIJE-National Sydney-All Ordinaries Index 1.54 INDIA-Sensex Dow Jones Industrials POLEN-WIG Index AEX-index 0.82 TORONTO-S&P/TSX Composite 0.55 CHINA-Shanghai & Shenzhen TOKYO/NIKKEI 225/DOW JONES INDEX 0.06 DAX INDEX Bel CAC MILAAN-FTSE/MIB MADRID-IBEX Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de rendementen in het overzicht hierboven zijn berekend over de laatste vijf handelsdagen. Voor de Amerikaanse aandelen betekent dit dat de veranderingen zijn gemeten ten opzichte van de slotkoersen op donderdag 28 juni jl. (in verband met de gesloten handelssessie 4 juli 2012). Met betrekking tot de vorige week aangegeven mitsen en maren trekken de koersdalingen in de Spaanse en Italiaanse aandelenmarkten de aandacht. Met name de Spaanse IBEX-35 lijkt de pullback te hebben voltooid naar de bodem van 2009 (op weekbasis). De slotkoers van de IBEX-35 is lager(!) dan de openingskoers van de handelsweek vóór de geslaagde eurotop van 28 en 29 juni. IBEX-35 vanaf

6 Trendoverzicht bedrijfssectoren 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % DJ STOXX Pers&House 3.53 DJ STOXX Food&Bev DJ STOXX Health Care 2.49 S&P 500 Consumer Staples Sector 2.41 DJ STOXX Trav&Leisur 2.06 S&P 500 Telecom Services Sector 0.78 S&P 500 Health Care Sector 0.77 S&P 500 Utilities Sector 0.11 BODEMVORMING % DALENDE TREND % S&P 500 Consumer Discretionary Sector 1.96 DJ STOXX Basic Resr S&P 500 Index 1.93 S&P 500 Information Technology 2.79 DJ STOXX Media 1.73 S&P 500 Energy Sector 2.72 DJ STOXX Retail 0.35 S&P 500 Materials Sector 2.52 DJ STOXX Utility DJ STOXX Oil & Gas 2.31 S&P 500 Industrials Sector 1.90 DJ STOXX Industrial 1.53 DJ STOXX Auto&Parts 1.39 S&P 500 Financials Sector 1.35 DJ STOXX 600(P)-Euro 1.29 DJ STOXX Fin.Serv DJ STOXX Chemical 0.96 DJ STOXX Telecom DJ STOXX Technology DJ STOXX Insurance S&P 500 Automobile & Components DJ STOXX Bank Index DJ STOXX Constr&Mat Het is niet verwonderlijk dat de Europese banken en verzekeraars afgelopen week in de dalende trend gevangen bleven. De cyclische sectoren lijken voor voldoende (positieve) tegenwicht te zorgen maar de koersgrafieken geven een ander beeld. De Europese Basic Resources index vertoont een bearish vlagpatroon na de neerwaartse uitbraak onder de stijgende steunlijn van de laatste drie jaar. De risico s van een (H)oofd(S)choudercontinuatiepatroon nemen hierdoor toe. DJ Stoxx 600 Basic Resources vanaf

7 S&P 500 Information Technology Sector vanaf september 2010 Het befaamde George Lindsay Three Peaks and the Domed House -patroon zou het technisch herstel in de Amerikaanse S&P 500 Information Technology Sector vanaf de bodem begin vorige maand waarschijnlijk rangschikken als de beweging van golf 26 naar 27 in de illustratie hieronder. George Lindsay s ideale werkschema voorspelt nu spoedig dalingsgolf 28 De S&P 500 Energy Sector is afgeketst op een voormalige steun (= bodem april). Belangrijk is nu of de Amerikaanse oliesector terugvalt onder de laatste toppen. S&P 500 Energy Sector vanaf

8 S&P 500 Energy sector in 2012 De olie- en gaswaarden in de Verenigde Staten zijn thans gevangen tussen zowel het 20-daags en 120-daags gemiddelde (= kwalificatie bear marktrally, zie legenda) als tussen een neerwaarts gepasseerde bodem (uit april) en opwaarts gepasseerde top (in juni). Een uitbraak onder de horizontale steunlijn of boven de dalende weerstandlijn zal deze maand uitsluitsel moeten geven of het herstel doorzet. De technische conditie oogt echter hetzelfde als direct na de top begin mei dit jaar. De olie- en gasprijzen zijn in de laatste vijf handelsdagen gedaald. Commodities 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % Soybean Meal Pit CBOT C 9.54 NY-DJ-AIG Grains Index 8.68 Wheat Pit CBOT Continuous 8.08 Gas Natural NYMEX C D 5 D BODEMVORMING % DALENDE TREND % Corn Pit CBOT Continuous Orange Juice (FCOJ-1) ICE FUT US Continuous Soybean Oil Pit CBOT C 4.95 Sugar World No.11 Continuous 8.28 Rough Rice Pit CBOT C 0.93 NY-DJ-AIG Petroleum Index 7.77 NY-DJ-AIG Softs Index 6.85 Goldman Sach Commodity Indx Comp C 6.11 NY-DJ-AIG Energy Index 5.71 RJ/CRB Index 5.56 NY-DJ-AIG Commodity Index 4.89 Platinum NYMEX Continuous 4.23 Palladium NYMEX Continuous 2.39 Copper High Grade COMEX Continuous 2.36 NY-DJ-AIG Industrial Metals Index 2.17 Cocoa ICE FUT US Continuous 1.26 Cotton No. 2 ICE FUT US Continuous 0.68 Brent Crude Oil Continuous 0.36 Coffee Continuous 0.00 NY-DJ-AIG Livestock Index Crude Oil Light Sweet Continuous Gold 100 Troy Oz. COMEX Continuous Silver 5000 Oz. COMEX Continuous

9 RJ/CRB-index vanaf 2009 een technisch herstel is afgeketst op oude steun Het proces van lagere toppen in de grondstoffen lijkt te worden voortgezet nu de RJ/CRB-index het hoofd stoot tegen de voormalige bodems uit 2011 (zie boven). De onderkant van het dalende trendkanaal ligt ca. 14% onder het huidige niveau. Brent Oil vanaf 2011 De prijsstijging in Brent Oil (zie boven) heeft ca. 38,2% van de koersdaling dit jaar vorige week gecorrigeerd, hetgeen een gebruikelijke ratio is. Belangrijke steun en weerstandniveaus die naar verwachting na een doorbraak bepalend zijn zicht op de verdere ontwikkeling van de olieprijs zijn $ 97 respectievelijk $ 103. Vooralsnog kleurt de grafiek oranje, hetgeen aangeeft dat het prijsherstel mogelijk tijdelijk is. De hoofdtrend in Nymex Light Sweet Crude Oil (niet getoond) is negatief, hoewel deze olienotering boven het 20-daags gemiddelde is beland. Een daling onder het 20-daags gemiddelde (< $ 83) betekent evenwel dat de dalende trend weer wordt hervat. 9

10 Edele metalen De goud- en zilverprijs laten ook lagere toppen zien (= verkoopdruk). In de chart van goud tekent zich binnen een grote dalende driehoek een symmetrische driehoek af, waarvan in 75% van de gevallen bij dit patroon de ervaring leert dat de hoofdtrend wordt voortgezet. De koersgrafiek kleurt thans rood en wijst op een dalende trend. Goudprijs vanaf 2011 de lagere toppen wijzen op verkoopdruk De grafiek van de zilverprijs toont dalende 20-daags en 120-daags gemiddelden. De kansen op een uitbraak nemen toe en gelet op de hellingshoeken van beide gemiddelden lijkt de meest waarschijnlijke richting omlaag. De horizontale steun kent drie bodems rond $ 26 waaronder de ruimte naar de onderkant van het dalende trendkanaal uitzonderlijk groot is. In termen van rendement en risico is het aanhouden van longposities in zilver onder de dalende weerstandlijn van afgelopen twee jaar (< $ 29) onverantwoord zonder een vangnet van stop loss grenzen. Zilver 10

11 Obligaties & rentecontracten Beleggers vertonen nog altijd risicomijdend gedrag. De stijging van de Duitse bund future (zie onder) vorige week is precies wat verwacht mocht worden. De voormalige koerstoppen hebben nu de rol van weerstand ingewisseld voor steun. Deze steun krijgt een solide fundament via de stijgende steunlijn van het afgelopen jaar. Deze subjectieve benadering wordt objectief ondersteund dankzij de stijging van de bund future boven het 20-daags gemiddelde die boven het (stijgende) 120-daags gemiddelde beweegt. De stijgende korte en lange termijn trend is hervat en er mag gefantaseerd worden over een koersstijging van 144 naar 153 (= +6%). Bund future vanaf 2011 In de Nederlandse 7,5% staatslening is een zgn. Cup with Handle -continuatie patroon zichtbaar. Dit bullish koerspatroon wordt beschreven in een boek dat als titel draagt How to Make Money in Stocks. Als straks inderdaad wordt aangetoond dat de stijgende trend wordt voortgezet dan is de titel How to Make Money in Bonds de gedachte die opkomt nu de koers van de Nederlandse staatslening weer krachtig de weg naar boven inslaat na de test van de licht dalende weerstandlijn. 7,5% Nederland per een bullish Cup with Handle -patroon De terugkerende belangstelling voor Duitse en Nederlandse staatsobligaties is vanuit technisch oogpunt een verkapte waarschuwing aan de entrepreneurs onder ons die de besproken mitsen en maren ten aanzien van aandelen bagatelliseren. 11

12 VALUTA De nieuwe verkoopdruk in de euro prikkelt de gedachten omtrent een daling naar de bodem uit 2010 rond $ 1,18 - $ 1,19. EUR/USD vanaf 2010 In het kwadrant van bekende valutaparen (zie onder) wint de Amerikaanse dollar verder aan kracht. De euro verliest het van de overige valuta. Deze zwakte illustreert dat beleggers nog geen enkel vertrouwen hebben in een spoedige oplossing van de eurocrisis ondanks de euforie vorige week over de aangekondigde maatregelen tijdens de zoveelste eurotop. 5 D 5 D STIJGENDE TREND % TOPVORMING % US Dollar - Norwegian Krone 2.43 US Dollar - Swiss Franc 2.35 US Dollar-Euro D 5 D BODEMVORMING % DALENDE TREND % US Dollar - Japanese Yen 0.19 Euro-Norwegian Krone 0.10 Euro-Swiss Franc 0.03 UK Pound Sterling - US Dollar Euro-Australian Dollar Euro-Canadian Dollar Euro-Japanese Yen Euro - US Dollar

13 ALGEMEEN ADVIES Hanteer indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico s beter te beheersen! Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules ( indicatoren ) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de timing van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor technische analyse KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = moving average / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor stochastics, indicator voor korte termijn kansberekening STO waardering onder 20 illustreert een relatief sterke koersdaling STO waardering boven 80 illustreert een relatief sterke koersstijging DMI = afkorting voor directional movement indicator, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor average directional movement indicator, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX waardering onder 25 wijst potentieel op een zijwaarts gerichte trend ADX waardering boven 25 wijst potentieel op een trendmatige beweging TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun 13

14 TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. LEGENDA KLEUREN CANDLES GETOONDE GRAFIEKEN Donkergroen - stijgende trend (= koers > 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend (= koers > 120 daags gemiddelde) Rood - dalende trend (= koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Oranje - koersherstel binnen dalende trend (= koers < 120 daags gemiddelde) Blauw - sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend Paars - sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend Geel - overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend (geen positie) Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn belegging daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op. 14