Market Timing 18 januari 2016

Transcriptie

1 Market Timing 18 januari 2016 TECHNISCHE & KWANTITATIEVE ANALYSE Kwantitatief trendoverzicht Waarden steun koers weerstand trend K/V HK HV %2W MSCI USD World dalend S&P 500 index dalend Dow Jones Index dalend Nasdaq dalend V Shanghai Composite dalend Nikkei-225 index dalend Colofon DJ Eurostoxx dalend K DJ Stoxx 600 Europe dalend K AEX-Index dalend XETRA DAX dalend Deze,,Bulls, Bears & Shares is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen. Bund Future stijgend USA 10yr rente top? Goud dalend Zilver dalend Brent Crude Oil dalend K EURUSD dalend V US Dollar index stijgend Koersdata intraday Samenvatting It s amazing how surprised people are by surprises (citaat David Harding). Deze constatering is van belang voor hen die open staan voor verrassingen (Bron: Bulls, Bears & Shares 4 januari 2016) Beijing lijkt de greep op zijn economie kwijt, de geloofwaardigheid van de Europese Centrale Bank staat op het spel en Wall Street denkt dat de Federal Reserve fout zit. Deze drie constateringen afkomstig uit het NRC Handelsblad, Het Financieele Dagblad en The Financial Times in de afgelopen twee weken verklaren wellicht waarom de trends in aandelen wereldwijd dalend zijn en waarom de koersverliezen zo onverwacht groot. De dalende olieprijs onder $ 30 bevindt zich in een technische overdrijvingsfase. Dit neemt niet weg dat beleggers sterk in het defensief worden geduwd en vluchten in de Amerikaanse dollar en in de Duitse bundfuture. De lange rente in de V.S. draait omlaag. De markt geeft dus een duidelijke boodschap af. Deze Bulls, Bears & Shares is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.

2 Koersresultaten ETF s in USD in 2015 ETF ASSET CLASSES DXY = US dollar index / AGG = obligaties / ACWI = aandelen / RWO = vastgoed en GSG = grondstoffen De hierboven getoonde Exchange Traded Funds (AGG, RWO, ACWI, GLD en GSG) genoteerd in US dollars verliezen in het afgelopen jaar terrein. De US Dollar index (DXY) stijgt daarentegen. De markt prefereert al maandenlang cash (lees: dollars). Koersresultaten ishares (IWRD, IWDP, PHAU, IEAG en AIGCP) in euro s IWRD = aandelen / IEAG = obligaties / PHAU = fysiek goud / IWDP = vastgoed en AIGCP = grondstoffen Koersperformance regionale ishares (aandelen) in euro (unhedged) vanaf

3 Trendoverzicht diverse Exchange Traded Funds (in euro/unhedged) 1 W 1 W STIJGENDE TREND % TOPVORMING % Think iboxx Gov 0.66 ISH EURO AGGR BD ISH $ TR BD ISH DEV MKT PPTY US DOLLAR INDEX 0.42 ISH US PPTY YLD BODEMVORMING % DALENDE TREND % Think iboxx Corp ETFS GRAINS DJ U ISHR EURO COV BD ETF/SILVE SRDR BEM LOCAL ISH EURO CORP BD ISH EURO HY CORP ETF/GOLD ISH APAC DIV ISH EUR PROP YLD ETFS INDS METALS ISH ASIA PPTY YL ISH MSCI EUROPE ISH MSCI WORLD ISH MSCI NRTH AM ISH MSCI JAPAN ISH EM LATAM ISH MSCI EMG MKT ISH CHI LGCAP UC ETFS ENER DJ UBS Op basis van de trendvolgende (mechanische) beslisregels spreekt de markt haar voorkeur uit voor beleggingen in staatsobligaties en de Amerikaanse dollar. De markt is het meest negatief in ishares China (FXC) en in ETFS Energy (= olie-etf). ishares Developed Markets Property ETF (IWDP) thans in gevarendriekhoek Topvormingskenmerken worden gesignaleerd in beursgenoteerd weredwijd vastgoed na de lagere top binnen het meerjarige stijgende trendkanaal en de recente neerwaartse kruising van het 4-weeks simpel koersgemiddelde onder het 24-week simpel koersgemiddelde (aangeduid als dead cross ). Deze negatieve kruising voorspelt niets, maar maakt beleggers in beursgenoteerde vastgoedaandelen alert op de kwade kans van een daling naar de onderkant van het stijgende trend-kanaal. Doorgaans vinden betrouwbare geachte uitbraken in driehoekpatronen plaats op tweederde afstand (= nu!) van de koersformatie. 3

4 Trendoverzicht lokale beursindices 1 W 1 W STIJGENDE TREND % TOPVORMING % DJ UTIL AVERAGE 0.69 FTSE BURSA KLCI US DOLLAR INDEX 0.42 BEL MKT VOLTLTY NDX 0.04 BODEMVORMING % DALENDE TREND % SET Index 0.13 TAIWAN WEIGHTED AEX-Index SMI PR FTSE 100 INDEX S&P 100 INDEX PHILIPPINE-PSEi S&P SENSEX ALL ORDINARIES KOSPI S&P 500 INDEX DJ INDU AVERAGE NYSE COMPOSITE EURONEXT 100 ID CAC 40 INDEX STXE 50 PR NASDAQ VN Index XETRA DAX PF NIKKEI 225 INDEX NASDAQ COMPOSITE STXE 600 PR FTSE MIB RUSSELL 2000 IND DJ TRANS AVERAGE IBEX 35 INDEX HANG SENG INDEX AT COM SHR PR ID PSI 20 INDEX Wilshire MICEX INDEX SSE COMPOSITE BUSE MERVAL INDX RTS INDEX Op basis van trendvolgende technieken (lees: beurskoers en afgeleide 4-weeks en 24-weeks gemiddelden) is er sprake van stijgende trends in volatility en de rentegevoelige Amerikaanse utilities -sector (die profiteert van een dalende kapitaalmarktrente). In Taiwan wordt verheugd gereageerd op de politieke overwinning (welke anti-china is getint), terwijl de overige lokale beursindices de koersverliezen in de dalende trends afgelopen week verder zien oplopen. Het wekt geen verbazing dat de koersverliezen in de Chinese Shanghai Composite (SSE Composite) voor onrust elders in de beursindices zorgen. In samenhang met de dalende olieprijs krijgt de Russische aandelenbeurs flinke klappen. Voor de V.S. is het verontrustend om te zien hoe de Wilshire 5000 index meer verliest dan de bekende Amerikaanse beursindices. In Europa lijden de lokale beursindices in Griekenland, Portugal en Spanje het meest van de uittocht uit aandelen. 4

5 ishares Asia Pacific ishares China ishares Emerging Markets ishares Europe ishares Japan ishares N-America Volgens de legenda weerspiegelen paarsgekleurde (week)candles een sterk negatief momentum. De daling onder de dieptepunten van augustus in een aantal hierboven getoonde regionale ishares zet extra druk op degenen die vorig jaar in augustus op de bodem hebben gekocht en deze posities nu nog aanhouden. Dit betekent dat de technisch sterker ogende ishares N-America en ishares Japan worden geconfronteerd met de toenemende zwakte in de andere regio s. Het hoofdschouderpatroon in de Japanse Nikkei-25 bedreigt op haar beurt Wall Street. Nikkei-225 index vanaf 2012 op weekbasis + 4/24-weeks gemiddelden S&P 500 index beleeft 2008 opnieuw met alle risico s van dien let op de DMI 5

6 Hieronder leest u over technieken die van belang zijn voor market timing. TIME Magazine 25 januari 2016 The Economist 16 januari 2016 Bron: Market Timing, laag kopen en hoog verkopen (Theodoor Gilissen researchrapport, april 2006) De actuele koersontwikkelingen en nieuwsberichten geven thans aanleiding voor angst voor een nieuwe recessie in de Verenigde Staten ( made in China ). De angst onder beleggers en de forse koersdalingen in relatief korte tijd worden als nogal overdreven ervaren. Daarentegen is er terugkerende vrees voor een uitverkoop zoals die zich voordeed in het kalenderjaar In de technische analyse geldt de geschiedenis als gids voor de toekomst, omdat de emoties dominanter worden geacht dan de ratio. In maart 2008 was er ook een wake up -omslagartikel over een nakende recessie gevolgd door een vertrouwenscrisis omtrent leiderschap. 6

7 Bron: Market Timing, laag kopen en hoog verkopen (Theodoor Gilissen researchrapport, april 2006) Emini S&P 500 future vanaf 27 december 2015 op intradaybasis Wall Street is op maandag 18 januari 2016 gesloten in verband met een feestdag. De handel in de termijncontracten op de S&P 500 index gaat echter onverminderd wereldwijd door. De trend in het futurescontract is bij het opstellen van dit rapport nog steeds dalend. Een dalende trend is intact, totdat het tegendeel blijkt. Beleggers kunnen of mogen tijdelijk even opgelucht ademhalen indien het Emini S&P 500 futures contract de kortetermijn dalende trend van dit jaar opwaarts weet om te buigen boven de 1900-puntengrens. De paniekbodem in de S&P 500 index vorig jaar augustus werd gezet bij een intraday dieptepunt op 1867,01. De Directional Movement Indicator (DMI) wijst thans op condities overeenkomstig oktober 2008 (in plaats van maart 2008). 7

8 Trendoverzicht sectoren(trackers) 1 W 1 W STIJGENDE TREND % TOPVORMING % SPDR UTIL SELECT 0.70 SPDR CONS STPL STXE 600 FD&BV P STXE 600 TECH PR GBLX SOCL MEDIA STXE 600 TR&LS P BODEMVORMING % DALENDE TREND % STXE 600 O&GP SPDR HLTH CARE SPDR TECH SELECT STXE 600 P&HOP STXE 600 INS PR SPDR S&P SPDR INDL SELECT STXE 600 CHEM PR STXE 600 RTL PR SPDR CONS DISCR STXE 600 UTIL PR SPDR ENERGY SEL SPDR FINANCL SEL STXE 600 CN&MT P STXE 600 MDA PR STXE 600 PR STXE 600 IG&S PR SPDR GLB NAT RES STXE 600 TEL PR STXE 600 HECR PR SPDR S&P HM BLDR SPDR MTRLS SELCT STXE 600 BNK PR SPDR S&P TELECOM STXE 600 FNSV PR STXE 600 A&PP STXE 600 BSRS PR SPDR S&P BIOTECH MVT GLD MINRS Het aandeel GOLDMAN SACHS waarschuwt voor Amerikaanse financials Het (H)oofd(S)chouderpatroon in het aandeel van zakenbank Goldman Sachs waarschuwt beleggers in Amerikaanse financials na de daling onder de neklijn. 8

9 VASTRENTENDE WAARDEN SPDR Barclays High Yield Bond ETF (JNK) + relatieve sterkte tov GSG ishares iboxx $ High Yield Corp.Bond ETF (HYG) + relatieve sterkte tov TLT ishares 20 year Treasury Bond ETF vanaf 2007 uitbraak uit driehoek In de koersgrafieken van high yield bedrijfsobligaties wordt momenteel dezelfde spanning gemeten als in de week van 3 t/m 10 oktober Een relatief sterke koersexplosie deed zich nadien voor in Amerikaanse staatsobligaties. 9

10 GRONDSTOFFEN Brent Oil in 2016 op intradaybasis dalende trend intact onder $ 30 De daling van de prijs van Brent Oil onder $ 30 voedt de vrees voor een verdere daling naar $ 20 (of zelfs nog lager). De consensus omtrent aanhoudende prijsdruk werd in Het Financieele Dagblad recent nog verwoord: de enige weg lijkt omlaag. Extrapolatie van trends komt niet zelden voor tijdens een overdrijvingsfase. Brent Oil op maandbasis vanaf DMI(14) in trending overshootingfase De actuele geelgekleurde maandcandle is het technische spiegelbeeld van Destijds extrapoleerde menig olie-expert een doorzettende stijging in het geelgekleurde overdrijvingsgebied. Market Timers moeten nu extra goed opletten. Op dit moment is er nog sprake van een te sterk momentum voor een trenddraai, maar de setup voor een tegengestelde reactie is onmiskenbaar nu aanwezig. 10

11 VALUTA EURUSD op dagbasis met mechanische alerts (= actueel short) De euro bevindt zich in een bullish vlagpatroon, maar vooralsnog suggereert de kwantitatieve technische analyse op basis van trendindicatoren een shortpositie. 11

12 ALGEMEEN ADVIES Hanteer indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico s beter te beheersen! Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op. Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules ( indicatoren ) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de timing van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor technische analyse KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde SMA = afkorting voor simpel gemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = moving average / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor stochastics, indicator voor korte termijn kansberekening STO waardering onder 20 illustreert een relatief sterke koersdaling STO waardering boven 80 illustreert een relatief sterke koersstijging DMI = afkorting voor directional movement indicator, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor average directional movement indicator, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX waardering onder 25 wijst potentieel op een zijwaarts gerichte trend 12

13 ADX waardering boven 25 wijst potentieel op een trendmatige beweging TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. Legenda betekenis kleuren getoonde grafieken + criteria t.b.v. trendstatus: Stijgend beurskoers (week slotnotering) > 24 weeks SMA en 4 weeks SMA > 24 weeks SMA Topvorming beurskoers (week slotnotering) < 24 weeks SMA en 4 weeks SMA > 24 weeks SMA Dalend beurskoers (week slotnotering) < 24 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA Bodemvorming beurskoers (week slotnotering) > 24 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA Donkergroen - stijgende trend (= koers > 20 daags simpel gemiddelde & 120 daags simpel gemiddelde) (= koers > 4 weeks SMA & 4-weeks SMA > 24-weeks SMA) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend (= koers > 120 daags gemiddelde) (= koers > 24 weeks SMA en koers < 4-weeks SMA) Rood - dalende trend (= koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) (= koers < 4 weeks SMA & 24-weeks SMA) Oranje - koersherstel binnen dalende trend (= koers < 120 daags gemiddelde) (= koers < 24 weeks SMA en koers > 4 weeks SMA) Blauw (= sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend) Paars (= sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend) Geel (= overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart (= overgangsfase tussen stijgende en dalende trend) 13

14 Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere belegging 14