Market Timing 11 oktober 2016

Transcriptie

1 Market Timing 11 oktober 2016 TECHNISCHE & KWANTITATIEVE ANALYSE Kwantitatief trendoverzicht Waarden steun koers weerstand trend 2W % TA ISHARES WORLD stijgend S&P stijgend K Nasdaq stijgend 0.12 K Dow Jones Index stijgend K Shanghai & Shenzhen stijgend 0.45 Nikkei stijgend 0.39 Colofon Deze,,Bulls, Bears & Shares is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen. DJ Eurostoxx stijgend DJ Stoxx stijgend AEX stijgend DAX stijgend Euro-Bund-Future dalend V USD - Gov.Bnd 10 y stijgend 5.81 Gold rollover future dalend V Silver rollover future top? Brent olie stijgend K EUR/USD dalend V US Dollar index stijgend 5.81 Koersdata slotkoersen 7 oktober 2016 Samenvatting De trends in de aandelenmarkten zijn stijgend. Deze momentopname zegt echter niets over de toekomstige trends. Er zijn aanwijzingen in een aantal grafieken die herinneren aan de zomer van 2015, waardoor er reden is voor behoedzaamheid. Een ander argument voor behoedzaamheid is de oplopende lange rente in de V.S. en de stijging van de US dollar index. De stijgende rente zet beursgenoteerd vastgoed onder druk. Deze sentimentsverslechtering kan aandelenbeleggers besmetten. De daling van de goudprijs onder $ 1300 geeft aanleiding om prijsherstel te wantrouwen. De olieprijs kan in de komende maanden verder herstellen. Deze Bulls, Bears & Shares is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.

2 ETF ASSET CLASSES Koersresultaten ETF s in EUR/USD in 2016 op weekbasis Tickersymbolen in euro (goud = PHAU, obligaties = IEAG, vastgoed = IWDP, aandelen = IWRD, grondstoffen = AIGCP) In de eerste helft van 2016 zijn de vijf Exchange Traded Funds in diverse asset classes gezamenlijk in waarde gestegen. Daarna lijkt de klad te zijn gekomen in de opmars, waarbij met name de prijsdalingen goud en beursgenoteerd vastgoed opvallen. Vorige week waren grondstoffen in, hetgeen vooral te danken is aan de stijging van de olie- en gasprijzen. Aandelen bewegen zowel in euro s als in dollars in positieve trends, maar op wereldschaal staan we nu op een belangrijke kruising. ishares MSCI World (IWRD) vanaf /120-daags gemiddelden ishares regionaal (in euro/unhedged) in 2016 op weekbasis 2

3 AANDELEN MSCI World Total Return index vanaf 1998 op maandbasis + 4/24-maands SMA MSCI World Total Return index vanaf 1998 op maandbasis + MACD + RSI(14) De MSCI World Total Return index heeft in het voorjaar 2015 de bovenkant van een meerjarige stijgende trendkanaal bereikt en toont nadien een vertraging. Een terugkeer van een bear markt is uitgebleven, hoewel de technische conditie begin 2016 nog zorgelijke overeenkomsten begon te vertonen met het marktgedrag in de zomer van 2008 en voorjaar van Eind mei 2015 werd bij 6838,32 genoteerd, welk niveau vorig maand bij een indexstand op 6818,59 met een foutmarge van 0,3% bijna opnieuw werd bereikt. Het gevaar op een herhaling lijkt voorlopig afgewend want de trendvolgende MACD-indicator is weer opwaarts bijgetrokken. MSCI World Total Return ingezoomd vanaf 2015 op weekbasis + MACD + RSI Ingezoomd op de weekgrafiek vanaf 2015 blijkt nu ook een negatieve divergentie zichtbaar en verzwakt de MACD op een vergelijkbare wijze als vorig jaar na de top gezet in mei. Er is dus sprake van een langetermijn en kortetermijn verlies aan een positief momentum onder aandelenbeleggers op wereldschaal. 3

4 De wereldhandelsorganisatie (WTO) heeft haar verwachtingen voor de groei van de wereldhandel in 2015 en 2016 verlaagd. Aanleiding is de fiks lagere import door China, Brazilië en andere opkomende landen (cursief citaat Het Financieele Dagblad 30 september 2016). Het Internationale Monetaire Fonds (IMF) vreest in haar vorige week gepubliceerde World Economic Outlook een negatieve spiraal, waarin langdurig lage groei de politieke onvrede aanwakkert en protectionistisch beleid vervolgens de groeikansen belemmert (cursief citaat Het Financieele Dagblad 5 oktober 2016) De boodschap afkomstig van het WTO en IMF in samenhang met de actuele waarneming van een vermeend rising wedge -patroon in de S&P 500 index (zie volgende pagina) deed herinneringen opleven aan de Bulls, Bears & Shares d.d. 1 mei 2015: Onderhuids tonen de MACD-indicator en RSI(14) een verzwakking bij barometerstanden voor het laatst gezien in het late stadium van meerjarige bullmarkten. Op 30 april 2015 werd om die reden een speciale fotoshoot genomen (zie onder): Fotoshoot van de MSCI World Index oktober 2014 t/m 30 april 2015 Sommige fotoshoots worden gemaakt op cruciale momenten in de markt. Het marktgedrag nu op wereldschaal toont ook dit keer een omgekeerd hoofdschouderpatroon binnen een (bearish) rising wedge -formatie. Repeterende koerspatronen kunnen als gids dienen om voorbereidingen te treffen voor toekomstige koersontwikkelingen. MSCI USD World index bijgewerkt op dagbasis 4

5 In de recent gepubliceerde Bulls, Bears & Shares publicaties werd bij herhaling aandacht geschonken aan het fenomeen van mogelijke mislukte koersuitbraken. S&P 500 index vanaf 2015 gevangen in een (bearish) rising wedge Vooralsnog kan voor wat betreft de S&P 500 index (nog) niet gesproken worden over een mislukte uitbraak ( bull trap ), maar houden de bulls en de bears op Wall Street elkaar gevangen in een symmetrische driehoek. Positief is het feit dat de uitbraak boven de koerstoppen van 2015 naderhand heeft geleid tot een succesvolle terugtest van deze horizontale weerstand. Deze pullback zou idealiter nieuw geld richting Amerikaanse aandelen moeten aantrekken om de weg naar nieuwe all time highs te continueren. Dat blijkt echter niet het geval. Mogelijk heeft dit te maken met de toenemende zorgen omtrent de gevolgen van Brexit nu Theresa May vorige week duidelijk aangaf voor uiterlijk april 2017 de uittreding uit de Europese Unie te realiseren via de procedure van artikel 50 en een hard brexit wordt gevreesd met harde confrontaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het verklaart mogelijk ook waarom zich opeens een flash crash in het Britse pond sterling voordeed (6% intraday koersfluctuatie in enkele minuten). De uitverkoop van de Britse munt vorige week doet de FTSE-100 index overigens goed (zie onder): 1 W 1 W STIJGENDE TREND % TOPVORMING % TOKYO-Nikkei MADRID-IBEX FTSE 100 INDEX 2.10 DAX (Price) EUR 0.82 INDIA-Sensex CAC SWISS MARKET INDEX AEX-index NY-SP CHINA-Shanghai & Shenzhen MSCI World Tot.Rtn Bel TORONTO-S&P/TSX Composite BODEMVORMING % DALENDE TREND % ATHENE-ASE General 2.08 MILAAN-FTSE/MIB 0.03 PSI

6 De kwantitatieve formules waarbij de trendfasen in de beurskoersen objectief worden vastgesteld aan de hand van de beurskoers en afgeleide simpele gemiddelden (zie pagina 5) toont binnen de Europese aandelenregio zwakke trendcondities in de PIGS (Portugal, Italië, Griekenland en Spanje). Wat de internationale aandelenbeleggers graag ook willen zien zijn verbeteringen op het Europese continent (citaat Bulls, Bears & Shares 13 september 2016) In theorie begrijpt iedereen de gebruikelijke charttechnische benadering, waarin het opeenvolgende proces van hogere toppen en hogere bodems (= stijgende trend) gaandeweg plaats maakt voor topvorming (= zijwaartse trend, waarbinnen bulls en bears elkaar in evenwacht houden), waarna toenemende aanbod een dalende trend activeert via lagere toppen en lagere bodems. Europese DJ Stoxx 600 index vanaf 2014 De optimisten en de pessimisten binnen het Europese aandelenlandschap strijden momenteel rond de dalende weerstandlijn van het afgelopen jaar elk om hun gelijk te claimen. De recente bodems en toppen van de afgelopen weken in de diverse Europese beursindices gelden nu als meest relevant vraag- of aanbodniveau. Een opwaartse of neerwaartse uitbraak moet spoedig de richting duiden. 6

7 DJS-600 Automobile & P. DJS-600 Banks DJS-600 Basic Resources DJS-600 Chemicals DJS-600 Constr.& Mat. DJS-600 Food & Bev. DJS-600 Financial Serv. DJS-600 HealthCare DJS-600 Industrial Goods DJS-600 Insurance DJS-600 Media DJS-600 Oil & Gas DJS-600 Personal Care DJS-600 Retail DJS-600 Technology DJS-600 Telecom DJS-600 Travel&Leisure DJS-600 Utilities De Europese olie- en gassector profiteerde vorige week van de gestegen olieprijs. Een stijging van de olieprijs wordt in het algemeen beschouwd als een positief teken voor de (wereld)economie. De Europese banksector en Europese verzekeraars stegen naar aanleiding van berichten dat de Europese Centrale Bank haar opkoopprogramma gaat beperken. De kapitaalmarktrente kan hierdoor haar bodem hebben bereikt, hetgeen gunstig wordt beoordeeld voor de financials, maar minder positief voor de vastgoedsector (met haar relatief hoge dividenden). 7

8 SPDR Consumer Discretionary (XLY) SPDR Consumer Staples (XLP) SPDR Energy (XLE) SPDR HealthCare (XLV) SPDR Financials (XLF) SPDR Industrials (XLI) SPDR Materials (XLB) SPDR Techology (XLK) SPDR Telecom (XLT) SPDR Utilities (XLU) De Amerikaanse olie-gerelateerde aandelentracker (XLE) presteert relatief gunstig door de stijging van de olieprijs. De financials trekken zich op aan de verwachting dat de Federal Reserve intenties heeft om later dit jaar de rente te verhogen. Van belang is niet alleen de richting van de trends in de diverse sectoren, maar ook de relatieve performance (zie roze lijnen) ten opzichte van de marktgemiddelden (lees: Europese DJ Stoxx 600 index en Amerikaanse S&P 500 index). 8

9 Trendfase overzicht Europese DJ Stoxx-600 sectoren en ETF s sectoren VS 1 W 1 W STIJGENDE TREND % TOPVORMING % DJ STOXX Bank Index 2.38 DJ STOXX Pers&House DJ STOXX Insurance 1.17 DJ STOXX Food&Bev DJ STOXX Auto&Parts 1.11 DJ STOXX Basic Resr DJ STOXX Chemical 0.03 Energy Select Sector SPDR Fund 0.00 SPDR S&P Telecom ETF Technology Select Sector SPDR Fund DJ STOXX Fin.Serv SPDR S&P 500 ETF Trust DJ STOXX Industrial DJ STOXX 600(P)-Euro Industrial Select Sector SPDR Fund DJ STOXX Constr&Mat DJ STOXX Technology BODEMVORMING % DALENDE TREND % DJ STOXX Oil & Gas 2.62 Financial Select Sector SPDR Fund 1.66 SPDR-Consumer Discr Health Care Select Sector SPDR Fund DJ STOXX Health Care DJ STOXX Retail SPDR-Consumer Stapl Materials Select Sector SPDR Fund DJ STOXX Media DJ STOXX Telecom Utilities Select Sector SPDR Fund DJ STOXX Trav&Leisur DJ STOXX Utility DJ Stoxx 600 REITS vanaf 2011 De Europese vastgoedsector toont dit jaar een trendbreuk en lijkt nu een klassiek hoofdschoudertop te ontwikkelen. De verkoopdruk neemt toe. Dit is o.a. af te leiden uit de dalende hellingshoeken van het 4-weeks gemiddelde onder het 24-weeks dalende koersgemiddelde. De koersrisico s zijn beduidend toegenomen. Gelet op de hoge mate van correlatie met de aandelenmarkt zijn de contouren van een hoofdschouderpatroon ook zichtbaar in de getoonde DJ Stoxx 600 index (zie pagina 6). 9

10 VASTRENTENDE WAARDEN Amerikaanse 30-jaars rente in omvangrijk (bullish) falling wedge De langetermijn convergentie in de Amerikaanse 30-jaars rente begint nu de aandacht op te eisen voor een mogelijke opwaartse versnelling. De consensus ten aanzien van de historisch lage renteniveaus is de laatste tijd dominant gericht op te verwachten langdurig lage niveaus (mede gelet op de verzwakking van de wereldhandel). De hogere bodems in de Directional Movement Indicator ontkracht in de afgelopen maanden deze aanname of zet op z n minst nu vraagtekens bij dit scenario. Verrassingen kunnen schokkend zijn als iedereen hetzelfde denkt. De stijging van de 30-jaars rente in de Verenigde Staten lijkt sterk op die van eind april 2015 en bevestigt langs deze weg impliciet de betekenis van het rising wedge - patroon in de S&P 500 index (en daarmee de gevolgen voor de MSCI World index). 10-jaars rente V.S. vanaf 2014 Boven 1,7% kan het sentiment in de Amerikaanse obligatiemarkt kantelen en zal er sprake zijn van een bear trap (citaat Bulls, Bears & Shares 13 september 2016) De mogelijkheid van een stijging van de 10-jaars rente op Amerikaans staatspapier naar 2% in de nabije toekomst zou niet verbazen. Onder 2% blijft de trend in de Amerikaanse lange rente dominant dalend en deflatoir. In de 30-jaars rente wordt het technisch koersdoel nu op 2,6% aangehouden zolang de 2,3% niet neerwaarts wordt doorbroken. Met het oog op de koersontwikkelingen van de olieprijzen lijkt een stijging van de lange rente steeds meer een waarschijnlijkheid. Obligatiebeleggers met schuldpapier in Amerikaanse dollars moeten komende tijd zeer alert zijn! 10

11 GRONDSTOFFEN Brent Crude Oil vanaf 2014 op het punt om door te schieten naar $ 75 De prijs van Brent Oil toont een omgekeerd (H)oofd(S)chouderpatroon, waardoor sprake is van bodemkarakteristieken in de afgelopen 12 maanden. Het klassieke omklappen van de afstand tussen de (gele) neklijn en de bodem resulteert in een stijgingspotentieel naar $ 75 (zolang boven $ 50 is dit het preferente scenario). Goudprijs valt terug onder $ 1300 naar het 61,8% Fibonacci-retracement De goudprijs is ten prooi gevallen aan een forse koersdaling onder $ Deze daling resulteert zo goed als zeker in een dead cross van het 20-daags gemiddelde onder het 120-daags daags gemiddelde in de loop van deze week. De buy & hold - benadering wordt na de verwachte neerwaartse kruising gewijzigd in een trendvolgende sell the rally -tactiek, waarbij oplevingen tot $ 1300 of iets lager nieuwe verkoopkansen bieden. Een belangrijker factor voor de langetermijn trend van de goudprijs is wellicht de richting die de Amerikaanse dollar in de komende tijd zal gaan inslaan. De perceptie in de valutamarkt zal in de komende tijd in het teken staan van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Naar verwachting zal tot Election Day (8 november a.s.) weinig zinnigs kunnen worden gezegd/voorspeld. Duidelijker is de trend van het Britse pond sterling ten opzichte van de US dollar. Het eerstvolgende meerjarige referentieniveau mag rond GBP/USD 1,05 worden verwacht tussen nu en het tweede kwartaal van

12 VALUTA US dollar index vanaf /120-daags gemiddelden De symmetrische driehoek in de US dollar index forceert binnenkort een uitbraak boven de dalende weerstandlijn of onder de stijgende steunlijn. Op basis van de omhoog gekrulde hellingshoeken van de 20-daags en 120-daags gemiddelden spreekt de valutamarkt haar voorkeur uit voor de Amerikaanse dollar ten opzichte van andere belangrijke valuta. Dit heeft ook gevolgen van het Britse pond sterling. GBP/USD vanaf 1971 de richting is omlaag koersdoel dieptepunt uit 1985 GBP/USD zakte vorige week onder de steun van augustus: een verkoopsignaal 12

13 ALGEMEEN ADVIES Hanteer indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico s beter te beheersen! Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op. Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules ( indicatoren ) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de timing van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor technische analyse KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde SMA = afkorting voor simpel gemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = moving average / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor stochastics, indicator voor korte termijn kansberekening STO < 20 illustreert een relatief sterke koersdaling en oversold -conditie STO > 80 illustreert een relatief sterke koersstijging en overbought -conditie DMI = afkorting voor directional movement indicator, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor average directional movement indicator, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX < 25 wijst op een non-trending conditie (vooral indien dalend) 13

14 ADX > 25 wijst op een trending conditie (vooral indien stijgend) TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK / TERUGTEST terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = indicatief prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. Legenda betekenis kleuren getoonde grafieken + criteria t.b.v. trendstatus: Stijgend beurskoers (week slotnotering) > 24 weeks SMA en 4 weeks SMA > 24 weeks SMA Topvorming beurskoers (week slotnotering) < 24 weeks SMA en 4 weeks SMA > 24 weeks SMA Dalend beurskoers (week slotnotering) < 24 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA Bodemvorming beurskoers (week slotnotering) > 24 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA NB Op dagbasis gelden 20-daags en 120-daags SMA als maatstaf voor de trendstatus. Donkergroen - stijgende trend koers > 20 daags simpel gemiddelde & 120 daags simpel gemiddelde) koers > 4 weeks SMA & 4-weeks SMA > 24-weeks SMA) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend koers > 120 daags gemiddelde) koers > 24 weeks SMA en koers < 4-weeks SMA) Rood - dalende trend koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) koers < 4 weeks SMA & 24-weeks SMA) Oranje - koersherstel binnen dalende trend koers < 120 daags gemiddelde) koers < 24 weeks SMA en koers > 4 weeks SMA) Blauw sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend) Paars sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend) Geel overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart overgangsfase tussen stijgende en dalende trend) Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere belegging 14

15 15