Verandering van tijdperk: Transitie van Zorg & Welzijn Cavent, Rotterdam, 25 September twitter.com/janrotmans

Transcriptie

1 Verandering van tijdperk: Transitie van Zorg & Welzijn Cavent, Rotterdam, 25 September 2014 twitter.com/janrotmans

2 We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken

3 Kantelperiode 1. weefsel van de samenleving verandert 2. structuur van de economie verandert 3. ontstaat een nieuwe macht van onderop

4 Overgang naar Samenleving 3.0 Opbouw van duurzame samenleving Voorontwikkelingsfase Kantelperiode Doorontwikkelingsfase Verticaal Centraal Top-down Horizontaal Decentraal Bottom-up We zitten hier Tijd

5 Kantel Fase chaos conflicten slagveld

6 Kantelperiode energiebedrijven vallen om massale ontslagen in thuiszorg welzijnsorganisaties verdwijnen bouwbedrijven saneren op grote schaal

7 Oude Orde vs Nieuwe Orde Oude orde banken energiebedrijven taxibedrijven hotelketens thuiszorg organisaties Nieuwe orde financiële coöperaties google, tesla, van de bron Uber Airbnb buurtzorg /zorgcoöperaties

8

9 Paradigma Wisseling oude paradigma exploitatie structuren waarde ontlenen lineair nieuwe paradigma co-operatie mensen waarde creëren cyclisch

10 Sturing wisseling oude sturing centrale sturing controle zekerheid regisseren nieuwe sturing netwerksturing ruimte onzekerheid faciliteren

11 Samenleving 3.0 burgerkracht Do it ourselves society Samenleving van onderop Sociaal doe het zelven Participatiesamenleving

12 Waar zien we die wisseling? Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal

13 Burger Initiatieven

14 Broodfondsen

15 Lokale energiemaatschappijen

16 Lokale zorg coöperaties

17 Economie 3.0 CO 2 -arm circulair kleinschalig biobased bottom-up maatwerk Nieuwe maakindustrie

18 centrale systemen zijn niet meer nodig voor geld, data, kennis, zorg, muziek, energie films, verzekering, boeken, reizen, educatie

19

20

21

22

23 Nieuwe Macht opkomende middenklasse tornt aan traditionele instituties kennis, netwerken, sociale media micromacht

24 Bedrijven in Transitie Philips transformeert tot zorgbedrijf DSM transformeert tot fijn/biochemie schoonmaakbedrijf stapt in de zorg energiebedrijven gaan in verzekeringen

25 3 van 5 bedrijven sneuvelen in kantelfase van transitie

26 Survival of the Fittest niet de grootste bedrijven overleven, ook niet de slimste bedrijven, maar de meest adaptieve bedrijven

27 Transitie in het sociaal domein

28 Decentralisatie Jeugd, Zorg, Welzijn decentralisatie van rijk naar gemeenten integratie van beleidsterreinen bezuinigingen en efficiency operaties echte transitie = cultuuromslag

29 Probleem in Zorg & Welzijn mens in dienst van structuur silosering van zorg & welzijn van zorgen voor naar zorgen dat in Amsterdam werken 4500 mensen in jeugdopvang 120 instanties zijn betrokken bij jeugdopvang

30 Probleem in Zorg & Welzijn mens en systeem zijn vervreemd van elkaar verbroken verbindingen tussen: lichaam en geest management en werkvloer financiering en inhoud gezondheid en welzijn, arbeid, sport zorgverlener en verzorgde

31 Probleem in Zorg & Welzijn Systeemwaarden doelmatigheid efficiency controle, beheersing regelzucht kosten / baten Menswaarden aandacht / tijd vertrouwen ruimte keuzevrijheid kwaliteit

32 Verbroken Verbindingen relatie tussen zorgverlener en zorgvrager vertrouwen, aandacht, passie, bezieling is verworden tot relatie tussen leverancier en cliënt kosten, doelmatigheid, efficiency, afrekening

33 Solvabiliteit Zorgverzekeraars gestegen

34 Inkomens Zorgbestuurders gestegen

35 Systeemvernieuwing nodig in zorg & welzijn

36 Zorg & Welzijn 3.0 mensgericht menslievend vanuit eigen kracht in eigen omgeving samenredzaam

37 Nieuwe Solidariteit Nodig kwetsbare groep mensen hebben vangnet nodig vanuit eigen kracht is dus begrensd door kwetsbaren is dus grens aan zelfredzaamheid & samenredzaamheid

38 Wat betekent dit voor Gemeenten?

39 Transitie binnen Gemeente faciliterende rol gemeente werk, welzijn, jeugdzorg organisatorisch integreren klimaat creëren van samenwerken en kruisbestuiving welzijn / zorg meer naar de voorkant halen

40 Faciliterende Rol voor Gemeenten richting geven & innovatieruimte bieden

41 Richting Geven richting geven duidelijke, ambitieuze kaders stellen werken volgens heldere spelregels / principes afstemmen van ontwikkelingen in samenhang

42 Ruimte Bieden innovatieruimte bieden mentale ruimte, juridische ruimte, organisatorische ruimte belemmeringen wegnemen ongedachte coalities stimuleren niet alles zelf willen organiseren, maar het mogelijk maken dat anderen het zelf kunnen organiseren

43 Faciliterende Gemeente agenderen stimuleren verbinden schakelen

44 Gemeenten zijn nog niet klaar Experimenten zorg 3.0 jeugdzorg, ouderenzorg, wijk/buurtzorg perspectief voor komende 10 jaar hoe ziet zorg 3.0 er uit in uw gemeente of organisatie? faciliterende rol van de overheid leggen van verbindingen tussen het veld en de zorgvrager

45 Competentieontwikkeling nieuwe kwaliteiten voor professional niet voor maar met mensen werken nieuwe kwaliteiten voor gemeente ambtenaren verbinden, schakelen, faciliteren

46 Ambtenaar 3.0 zit niet meer achter zijn bureau maar trekt de wijk/buurt in heeft een loket in de wijk/buurt

47 Mogelijke Aanpak Zorg

48 Nieuw Zorg Paradigma van zorgen voor naar zorgen dat mensen faciliteren in hun leven zodat zo weinig mogelijk zorg nodig is diensten aanbieden rondom: werk zoeken, opleidingen, netwerken

49 Aanpak 3.0 van onderop zelfsturende, multidisciplinaire teams één zelfsturend team van professionals per wijk / gebied teams zijn volledig mensgericht en werken integraal teams gefaciliteerd door ambtelijk team geef team innovatieruimte en budget voor 5 jaar

50

51 Buurtzorg zelfsturende buurtzorgteams zorg op maat in de buurt integratie in netwerk van zorgvrager platte organisatie zonder managers & directeuren

52 Aanpak 3.0 ga alleen in zee met zorgorganisaties 3.0 selecteer scherp met wie je werkt stop met clubs die traditioneel werken

53 Aanpak 3.0 Valkuilen keukentafelgesprek arrangement spoorboekje & marsroute resultaatgericht project

54 Aanpak 3.0 dit is geen project dat op 1 januari 2015 is afgerond dit is een proces van zoeken-leren-experimenteren al-doende-leren en al-lerende-doen

55 Geen enkele gemeente is klaar op 1 januari 2015!

56 Wat betekent dit voor zorgbedrijven?

57 Zorg Bedrijf 3.0 verdient niet zozeer geld met zorg maar met het faciliteren van de klant van 100% naar 20% zorg helpen met netwerk ontwikkelen helpen met scholing & baan zoeken

58 Transitie Strategie fundamentele veranderstrategie nieuwe klanten nieuwe businessmodellen nieuwe oriëntatie

59 Transitie Strategie Duale Strategie ontwikkel schaduwlijn binnen bedrijf experimenteer met nieuw verdienmodel zoek samenwerken nieuwe partners

60 Transitie Fasen binnen een Bedrijf Organisatie 3.0 Versnelling DNA Stabilisatie uitvoering Voorontwikkeling bewustwording Kantelpunt strategie / missie tijd

61 Wat betekent dit voor zorgprofessionals?

62 Competenties voor Zorg 3.0 denken vanuit mensen mensen kunnen activeren mensen autonomie teruggeven inspelen op vragen van mensen

63 Professionals voor Zorg 3.0 kunnen verbinden kunnen netwerken kunnen met groepen & vrijwilligers omgaan zijn activerend, coachend en dienend

64 Transitie Fasen van een Individu Competent Individu Stabilisatie Versnelling bewust bekwaam onbewust bekwaam Voorontwikkeling Kantelpunt bewust onbekwaam onbewust onbekwaam tijd

65 Wat betekent dit voor u morgen? reflectie spiegel eigen aanpak en niet op basis van tevredenheid patiënten reflexiviteit waarom doen we de dingen zoals we ze altijd gedaan hebben? experiment start eens met een paar experimenten die afwijken van gangbare