oncologie voor de huisarts anno

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "oncologie voor de huisarts anno 2006-7"

Transcriptie

1 Hemato-oncologie oncologie voor de huisarts anno Duo-dagen WDH Noord-West Utrecht Dr. Arjan van de Loosdrecht Internist-hematoloog Afdeling hematologie VU institute for Cancer and Immunology (V-ICI) Cancer Center Amsterdam (CCA) VU medisch centrum (VUmc) Amsterdam Woerden Hofpoort november 2006

2 Casus 1: Analyse lymfocytose Vr; ; 46 jaar; stewardes; Routine bedrijfskeuring Leukocytose 19,5 x 10 9 /l verwijzing huisarts VG/ gb A/ gb LO/ gb hoe vaak ziet u dat? Waar denkt u aan? plan van aanpak

3 Lymfocytose dd/analyse Lab: Hb 8; trombo 243; leuco 20 x 10 9 /l Leuco diff: neutro: : 5%; lymfo: : 90%; mono 5%; hand diff: kapot gestreken cellen [Gumprechtse schollen] BSE normaal Interpretatie? Nieuwe Dd? Plan?

4 B-Chronische lymfatische leukemie Meest voorkomende type leukemie 25 % van alle leukemiëen en (2-3/ p) 30 % jonger dan 60 jaar Variabel beloop Van geen effect op levensverwachting tot snel progressief

5 Kliniek van B-ChronischeB lymfatische leukemie Lymphadenopathie 87% Splenomegalie 54% Hepatomegalie 14% Leucocytose >100,000/µL 30% Hb <6.8 mmol/l 31% Thrombocyten <100,000/µL 16%

6 Diagnostiek: morfologie van B-CLLB

7 Diagnostiek; immunofenotypering B-CLL

8 Rai en Binet stadium indeling B-CLL

9 B-CLL overleving naar Rai stadium bij presentatie 100 % in leven I / II III / IV jaren na diagnose MD Anderson, USA

10 Nieuwe prognostische factoren B-CLL NB: van belang afhankelijk van leeftijd van patient (?!) - Mutatie status - Cytogenetische afwijkingen - Surrogaat markers: flow-cytometrie CD38 en ZAP70

11 prognose and IgV H mutatie status in B-CLL: Binet A Döhner ASH 2001

12 Impact van karyotype in B-CLL: Binet A Survival in % q-, +12, normal q- or 17p Time in Months

13 B-CLL,, therapeutische opties Wait-and and-see (zie figuur vs leukeran) Chloorambucil (leukeran) Fludarabine CVP / CHOP / xx Radiotherapie Anti-CD20 (rituximab( rituximab) ) en anti-cd52 (alemtuzumab( alemtuzumab) Stamceltransplantatie: autoloog en allogeen

14 Chloorambucil vs wait and see Dighiero, NEJM 1998

15 B-CLL,, criteria voor starten therapie Rai stadium III of IV Progressieve lymfadenopathie of hepato- splenomegalie Progressieve lymfocytose (>50% in 2 maanden) Ziekte-gerelateerde symptomen Auto-immuun anemie of trombocytopenie (refractair op steroid behandeling)

16 Beloop B-CLL pt vr; ; 46 jaar B-CLL (CD38 + ); ongemuteerd; Chrom 11abn Wait-and and-see: progressive anemie/trombopenie: leucocytose > 80 (6 mnd) ) en lymfadenopathie R/ Leukeran; fludarabine; ; R-CHOP R alloric overleden aan infectieuze complicaties (PCP) bij agvhd

17 Risicostratificatie dmv FISH and mutatiestatus (pre-inclusie H68) 1 Behandelingsindicatie 2 1e en 2e lijn 3 Hoog risico 4 laag risico 4 < 75 jaar >75 jaar <65jaar >65jaar Binnen protocol buiten protocol H68 FC vs FC-Cam FC leukeran leukeran leukeran Refractory CLL < 65 jaar > 65 jaar FC F del 17 en geen bulky disease geen del 17 Campath monotherapie CHOP mini CHOP, RT Direct gevolgd door transplantatie (voorkeur RIC, anders autoloog PSCT)

18 B-CLL; implicaties voor de huisarts Herkenning ziekte beeld Diversiteit ziekte beloop: : indolent agressief R/ afhankelijk van risico scoring (hematoloog( hematoloog) R/ van wait-and and-see upfront intensief tot aan PSCT

19 Casus 2: Analyse milt vergroting Man; 52 jaar; boekhouder Spreekuur: volgevoel bovenbuik; wat moe en rugpijn VG/ blanco A/ overig: niet bijdragend LO/ niet ziek; ; milt vergroot (10 cm); geen klieren Overwegingen? Plan?

20 Analyse splenomegalie en leucocytose Lab: Hb 6,5; trombo 450; leuco: 235!!! Interpretatie lab? (zie( figuuur) Spoed? Dd nu? Hoe verder vrijdag 16.00h?

21 Differentiatie perifeer bloed by leucocytose granulocyt basofiel promyelocyt blast staaf myelocyt metamyelocyt

22 Klinisch beeld CML frequente symptomen frequente bevindingen moeheid vergrote milt gewichtsverlies/anorexie vol gevoel in buik frequente lab-bevindingen witte cellen sterk verhoogd abnormale bloeduitstrijk bloedplaatjes verhoogd bloedarmoede veel basofielen

23 Incidentie van kwaadaardige aandoeningen bloedvormende systeem Type Leukemie Incidentie per 100,000* Overall 6 10 CML 1 CLL 2 3 AML 2 3 ALL 1 2 Black RJ et al. Eur J Cancer. 1997;33:

24 Klinisch beloop: 2 (3) fasen Chronische fase Late fasen Acceleratie fase Blastencrisis Mediane duur 3 4 jr Mediane duur 6 9 mndn Mediane overleving 3 6 mndn

25

26 Philadelphia chromosome

27 Bcr-Abl as a Therapeutic Target for CML Bcr-Abl is detected in 95% of patients with CML Bcr-Abl is the causative abnormality of CML Bcr-Abl tyrosine kinase is constitutively activated intracellularly Tyrosine kinase activity is required for CML cell function remming apoptosis; inductie proliferatie

28 Normal Bcr-Abl Signaling The kinase domain activates a substrate protein, eg, PI3 kinase, by phosphorylation This activated substrate initiates a signaling cascade culminating in cell proliferation and survival Bcr-Abl ADP P P P P ATP Substrate Effector P P P ADP = adenosine diphosphate; ATP = adenosine triphosphate; P = phosphate. SIGNALING Savage and Antman. N Engl J Med. 2002;346:683 Scheijen and Griffin. Oncogene. 2002;21:3314.

29 Imatinib Mesylate: Mechanism of Action Imatinib mesylate occupies the ATP binding pocket of the Abl kinase domain This prevents substrate phosphorylation and signaling A lack of signaling inhibits proliferation and survival Bcr-Abl Imatinib mesylate P ATP P P P SIGNALING Savage and Antman. N Engl J Med. 2002;346:683.

30

31 % responding Cumulative Best Response at 12 and 54 months on First-line Imatinib 96% 85% 69% CHR MCyR CCyR Months since randomization to Imatinib 98% 92% 86%

32

33 Survival Without AP/BC by Level of CyR at 12 months on First-line Imatinib % without AP/BC Response at 12 months CCyR PCyR No MCyR Estimated rate at 54 months n= % } } n= 86 95% p<0.001 p=0.20 n= 73 81% Months since randomization

34 Beloop ptn CML; man 52 jaar CML glivec Binnen 14 dagen normalisatie van PB Binnen 1 maand normale milt grootte hematologische CR Binnen 3 maand Ph Chrom negatief CCyR Binnen 6 maand > 3log reductie bcr-abl proteine C moleculaire CR 5 jaar na glivec start persiterende CR Genezen? xx (!)

35 Conclusies: : CML voor de huisarts - CML is anno 2006 een te genezen ziekte; - (allogene) familie of niet-verwante donor stam cel transplantatie nog zelden een indicatie - Er komt resistentie voor voor imatinib (glivec); echter zeer laag frequent - Nieuwere tyrosine kinase remmers dan mogelijk nuttig: AMN107 e.a.;.; of toch allo Tx - Toekomst: combinatietherapie met conventionel chemotherpie met imatinib wordt in Nederland onderzocht upfront

36 Casus 3: Een patient met een milde pancytopenie Man; 69 jaar; ; net met pensioen; ; recent echtgenote overleden aan CVA; al lang in praktijk bekend; voorheen slager Moe; overige A/ gb VG/ blanco LO/ bleke slijmvliezen; verder gb lab huisarts: Hb 6,6 mmol/l Conclusie; anemie En nu?

37 Analyse milde pancytopenie Aanvullend lab: Hb 5,9; MCV 107; trombo 92; leuco 2,3; diff: normaal (Fe status; vit B12 en foliumzuur: normaal) Nierfct en leverfct: gb Interpretatie lab Dd hoe verder?

38 Myelodysplastisch syndrome MDS; incidentie 6/ ; mediaan presentatie 69 jaar; ; man > vrouw Diagnostiek: mn specialistisch actief doorverwijzen Behandeling sterk afhankelijk van type MDS en risico factoren: : supportive care; groeifactoren, chemotherapie Cave: sec morbiditeit door ineffective hematopoiese; supportive care strategiëen en ijzeroverload

39 FAB classification system of myelodysplastic syndromes Refractory Anemia (RA) Refractory Anemia with Ringed Sideroblasts (RARS) RA with Excess Blasts (RAEB) RA with Excess Blasts in Transformation (RAEBt( RAEBt) Chronic Myelomonocytic Leukemia (CMML) Note: dysplasia of minimal 2 lineages BM blasts > 30% AML Juvenile myelomonocytic leukemia Bennett JM et al., Br J Haematol 1982;51:189

40 Survival and AML evolution according to FAB classification Greenberg P et al., Blood 1997;89:2079

41 Major differences between FAB and WHO classification in myelodysplastic syndromes 1. AML if BM blasts > 20% (FAB: RAEBt) 2. MDS and Auer rods with BM blasts < 20% RAEB-2 3. Lineage dysplasia if 10% of cells are dysplastic 4. New category: RCMD (+/- RS) 5. RA/RARS: unilineage erythroid dysplasia 6. Unilineage dysplastic granulopoiesis or megakaryopoiesis MDS-U 7. RAEB-1 1 and RAEB-2 2 according to blasts % and uni-multilineage dysplasia 8. New entity: 5q-syndrome 9. New category: myelodysplastic/myeloproliferative diseases 10. Specific cytogenetic abn: : t(8;21), inv(16), t(15;17) and < 20% blasts AML Vardiman JM et al., Blood 2002;100:2292 Nösslinger T et al., Blood 2001; 98:2935 Dunkley SM et al., Blood 2002;99:3870

42 Survival and risk of AML evolution in MDS classified according to the WHO proposal Overall survival Leukemia-free survival Malcovati L et al., J Clin Oncol 2005;23(30):

43 International Prognostic Scoring System (IPSS) in MDS Score Prognostic variable Bone marrow blasts (%) < Cytogenetics Good Intermediate Poor Cytopenias 0/1 2/3 Score >2.5 IPSS subgroup Low Intermediate-1 Intermediate-2 High Median survival (years) Greenberg P et al. Blood 1997;89:

44 Survival and risk of AML evolution in MDS classified according to the WHO proposal (3) Overall survival according to cytogenetic risk (IPSS) [del(5q) excluded] RA+/-RS RCMD+/-RS RAEB-1 RAEB-2 Malcovati L et al., J Clin Oncol 2005;23(30):

45 Ultrastructural characteristics of erythroblasts in myelodysplasia: apoptosis (RA) Van de Loosdrecht AA et al., Leukemia Res 2001;25:385

46 arguments for Epo ± G-CSF in the treatment of low-risk MDS based on pathophysiologic mechanisms 1. Epo/G /G-CSF inhibits apoptosis of MDS progenitors via a mitochondria dependent mechanism 2. Ad Epo: : no evidence for a defective Epo-signaling in MDS hematopoietic precursor cells (not shown) 3. Epo: : induces proliferation of karyotypically normal erythroid precursors in MDS (not shown) 4. In MDS, a variable expression of CLIP is found on CD34 + cells (CLIP restricted to aberrant phenotypes); which may be positively be influenced by Epo/G /G-CSF by modulating relative CLIP amount

47 Cumulative response,, 129 Epo/G-CSF treated MDS patients FAB subtype CR / PR Cum. Response 1,8,6,4,2 RA RARS RAEB Cum. Response 1,8,6,4,2 CR PR Time (months) Time (months) Response rates CR / PR RA 39% 18 / 21% RARS 50% 38 / 12% RAEB 31% 13 / 18% Median response duration CR 29 months (2.5y) PR 12 months IPSS Low 30 months Jadersten et al, Blood 2005;106:

48 Predictive model for response to erythropoietin and G-CSF G in MDS Hellström-Lindberg E et al., Br J Haematol 2003;120:1037

49 Guidelines for the treatment of adult myelodysplastic syndromes Bowen D et al., UK MDS guidelines group. Br J Haematol 2003;120:

50 Possible new agents in low/int int-1 MDS - I Angiogenesis inhibitors: IMiDs (thalidomide / lenalidomide [Revlimid ]) Anti-VEGF mabs (bevacizumab [Avastin ]) VEGFR tyrosine kinase inhibitors (SU11148, xx) MMPs (AG3340 [Prinomastat[ Prinomastat ] Hypomethylating agents: 5-Azacitidine (Vidaza( Vidaza ) Decitabine (Dacogen ) Histone deacetylase inhibitors (valproic acid, xx)

51 Possible new agenst in low/int int-1 MDS - II Farnesyl-transferase inhibitors R (tipifarnib( [Zarnestra ], SCH66336 (lonafarnib [Sarasar ], BMS Anti-cytokine (Etanercept [Enbrel ], Infliximab [Remicade ] Arsenicals (As 2 O 3 (Trisenox ) Proteasome inhibitors (Bortezomib [Velcade ] Tyrosine kinase inhibitors (Imatinib [Glivec ] Nucleoside analogs (Clofarabine) Flt-3 inhibitors (PKC412, xx) Gluthathion analog inhibitors of GST (TLK199)

52 IMiDs [lenalidomide]: possible mechanisms in MDS Inhibition of TNF-α (anti-cytokine approach; including IL1β; ; IL-6; IL-12); Enhancement of co-stimulation of T cells (improvement of leukemia specific CTLs); (possible( DC-T cell interaction; [PM: NKT cells] Improvement of heterotypic adhesion of hematopoietic progenitors to stroma; Inhibition of angiogenic factors (VEGFs( VEGFs); Improvement of erythroid response of Epo [in-vitro]; Inhibition of proliferation of chrom 5 deleted hematopoietic tumor cells (-lines;; in vitro).

53 Lenalidomide and erythroid responses in low-int-i risk MDS [from List A et al., NeJM 2005] Giagounidis, A. A.N. et al. Clin Cancer Res 2006;12:5-10 Copyright 2006 American Association for Cancer Research

54 Lenalidomide in MDS with 5q deletion; erythroid response List A et al., NeJM 2006;355:

55 Lenalidomide in MDS with 5q deletion; Kaplan-Meier estimate of the duration of independence from red cell transfusion List A et al., NeJM 2006;355: Median follow-up 104 weeks; Median duration of transfusion independence could not be estimated

56 Lenalidomide in MDS with 5q deletion; cytogenetic response List A et al., NeJM 2006;355:

57 Casus 3: beloop ptn 69 jaar; ; MDS MDS type RCMD; IPSS 0,5 (int-1 risico) Epo/G /G-CSF: Major HI duur: : 7 mnd Bloedtransfusies 3E/2mnd - 1x pneumonie; ; en DC Transfusie >; trombopenie 30; leuco 1,5 (na( 2,5 jaar) BM: blasten centraal: : 12%; (RAEB-2); R/ exp Progressive pancytopenie na 6 mnd AML Geen R/ opties overleden 3,5 jaar na diagnose

58 Casus 3: Conclusies voor de huisarts Een geringe (pan) cytopenie dient streng te worden vervolgd met zn verwijzing internist +/- hematoloog MDS kent een zeer indolent tot snel progresief ziektebeloop AML AML uit een MDS voorfase heeft een 2 jaars overleving van < 10% onafh van leeftijd

59 Casus 4: Analyse verhoogde BSE; geringe cytopenie en proteinurie Vr; ; 57 jaar; ambtenaar; bedrijfskeuring; ; BSE 62 mm/h; Hb 7,1; trombo 120; leuco 3; en urine eiwit ++; glucose normaal VG/ blanco A/ gb LO/ gb Overwegingen? Plan?

60 Casus 4: Aanvullende analyse TE: 80 gr/l; ; Ca 2,8; albumine 32 gr/l; kreat: : 140 µmol/l en leverfct normaal Urine: 24 uurs: : 4 gr/l proteinurie met λ light chains- protein Serum: eiwitspectrum: IgG 32 gr/l met IgGλ paraprotein; IgM 1 gr/l; IgA 1 gr/l. Interpretatie lab? Dd?

61 Multipel myelooml; morbus Kahler - Woekering van plasmacellen in beenmerg en/of weefsels - M-proteine in bloed en/of urine - Ontkalking, gegeneraliseerd of in haarden

62

63

64

65 Diagnostiek MM - bloedbeeld; nier en leverfct incl. albumine en β-2 microglobuline - electroforese voor monoclonaal proteine in serum en urine incl normale immuunglobuline - Beenmerg aspiraat en biopsie voor morfologie; immunohistochemie en cytogenetica - X-foto s van schedel, wervelkolom, bekken, lange pijpbeenderen - PM: MRI voor wervelkolom op indicatie

66 Diagnostic criteria MM Major criteria I Plasmocytoma II Plasma cells > 30% in BM III M-component levels IgG > 35 gr/l, IgA > 20gr/l or Bence Jones > 1 gr / 24hrs Minor criteria a Plasma cells 10-30% b M-component c osteolytic lesions d low values of normal Ig MM: I + b,c or d II + b,c or d III + c a+b+c or a+b+d

67 Behandeling anno van MM Ptn > 65 jaar: Melphalan en prednisone (+/- thalidomide) stabiel plateau (pp): Stabiel plateau bereikt: : < 12 mnd Onderhoudsbehandeling mogelijk niet zinvol Survival: median mnd (MP) 40-50% primair refractair Bij progressie (dexa/thalidomide; Velcade; cyclofosfamide e.a)

68 MM < 65 jaar Upfront autoloog Tx met aansluitend allo Tx (auto-allo Tx)

69 Casus beloop pt met MM; 57 jaar MM; IgGλ; ; CS III B; multipele skelet leasies hyperca; ; hypo-alb; hoogβ-2 microglobuline Multiple chrom abn incl. chrom 13 abn R/ 3xVAD CAD-LF auto-tx met HDM alloric Beloop: ongecompliceerd; persisterende paraproteinaemie 2 x DLI chron GvHd geen paraproteine aantoonbaar (follow-up 3 jaar na presentatie)

70 Casus 4: conclusies voor de huisarts tav MM Jonge ptn met MM verdienen een zo n intensief mogelijk behandelingsschema als standaard behandeling incl allo Tx De oudere ptn met MM is anno 2006 nog steeds goed af met een basisbehandeling met MP +/- thalidomide Nieuwe thalidomide analoga (lenalidomide; Revlimid ) en proteasoom remmers (Velcade ) komen beschikbaar De lange termijnsoverleving is nog steeds slecht; mediaan 3 jaar; ; OS 30%; intensivering lijkt plateau te verhogen

71 Casus 5: Analyse vergrote lymfeklieren Man; 40 jaar; ; senior accountant bank Druk; moe; pijn li lies; voelt zwelling li lies maar ook Re; kan been niet goed bewegen van pijn VG/ blanco A/ zweten, koorts, afvallen LO/ multipele Lnn bdz max cm; geen lever en milt vergroting Overwegingen? Plan?

72 Casus 5: Analyse Lnn PA: folliculair B-cel NHL graad 1 Stagering: : multiple Lnn boven/onder middenrif BM: lokalisatie folliculair B-cel NHL C/ folliculair B cel NHL gr 1 CS IV Wat nu?

73 Indolent B cel NHL - Voornamelijk follikelcentrumcel lymfoom (FL) graad t(14;18) aanwezig in 85% - Heterogeen klinisch beloop; mediane survival jaar - FLIPI-index van belang voor prognostificatie

74 FLIPI (follicular lymphoma international prognostic index) Age» 60 years Advanced stage (III or IV) Nodal involvement of > 4 sites Hemoglobin level «7.5 mmol/l Serum lactate dehydrogenase level raised 0-1 Low-risk 2 Low intermediate risk 3 High intermediate risk 4-5 High risk

75 Overleving naar FLIPI index

76 Therapie: indolente B-cel NHL Stadium I en II met slechts 2 direct aansluitende klierstations aangetast: regionale radiotherapie: 36 Gy (curatief): NB: bij onmogelijkheid van curatieve radiotherapie: als III en IV Stadium II met meer dan 2 aangetaste klierstations, III en IV: wait-and and-see bij klachten en/of progressie (organomegalie( organomegalie, pancytopenie) ) therapie starten.

77 Indolent lymfoom B cel NHL: : R/ opties Wait-and and-see (R)-Chloorambucil (R)-Fludarabine (R)-CVP / (R)-CHOP e.d Immunotherapie; anti-cd20 (rituximab( rituximab; MabThera ) Radio-immunotherapie immunotherapie (Zevalin ) Stamceltransplantatie

78 1e lijns therapie: : wait-and and-see vs chloorambucil Ardeshna, Lancet, 2003

79 2e lijns R/: fludarabine vs CVP fludarabine CVP NB: CHOP, FC, geen betere Overall Survival

80 introduction: immunotherapy Passive vs active immunotherapy Passive: - modulation of immune system and/or immune response in-vivo vivo: cytokines (IL-2, IFNα,, IFNγ, Rs-agonist/antagonist: MoAb) - Ab targeting in-vivo vivo: monoclonal antibodies Active: induction of a specific immune response in-vivo vaccination: (leukemic)( leukemic)-dendritic cells; tumor specific idiotype vaccine Renewed immune reconstitution: allopsct Van de Loosdrecht et al., Anti-Cancer drugs 2004;15: Van de Loosdrecht et al., Curr Opinion in Hematol 2004 (in press)

81 Introduction: antibody-targeted targeted therapy Monoclonal antibodies murine (-mo-)(ibritumomab) chimeric (-xi-)(rituximab) humanized (-zu( zu-)(gemtuzumab) Unconjugated conjugated Conjugates - cytostatic drugs (immunotoxins( immunotoxins) - radioisotopes (radioimmunoconj( radioimmunoconj.)

82 Introduction: antibody-targeted targeted therapy

83 Proposed Mechanisms of Action of rituximab -CD20; chimeric; IgG 1 ADCC, CDC Additional in-vitro effects observed: Induction of apoptosis Inhibition of lymphoma cell line proliferation Sensitization to effects of chemotherapy drugs via apoptosis involving caspase-7 and -8; independent of complement and CD20 expression (Haematologica 2002;87:33-43)

84 Ongoing: antibody-targeted targeted therapy in leukemia and lymphoma-1 Anti-CD20: rituximab (MabThera ) Anti-CD52: alemtuzumab (MabCampath ) Anti-CD22: epratuzumab Anti-CD23: IDEC-152 Anti-HLA HLA-Dr: Hu1D10 (apolizumab( apolizumab) Anti-CD30: HeFi-1/SGN 1/SGN-30

85 Ongoing: antibody-targeted targeted therapy in leukemia and lymphoma-2 +/- immunomodulatoir: Anti-CD2: (siplizumab( siplizumab) Anti-CD3: (visiluzumab( visiluzumab) Anti-CD154: (CD40L) Anti-CTLA CTLA-4: Anti-CD80: (galiximab( galiximab) Anti-TNF TNFα (infliximab) TNFαRp75:Fc (etanercept( etanercept)

86 Ongoing: antibody-targeted targeted therapy in leukemia and lymphoma-3 Conjugated Abs: Anti-CD20 CD20-90 Y: Ibritumomab tiuxetan (Zevalin ) Anti-CD20 CD I: Tositumomab (Bexxar ) Anti-CD33: gemtuzumab ozogamicin-calicheamicin calicheamicin (Mylotarg ) Anti-CD45: ( 131 I) Anti-CD19/20/22 CD19/20/22-ricinA/Shiga toxin (immunotoxin( immunotoxin) Miscellanous: Bispecific Abs/bispecific bispecific single chain fusion proteins (anti-cd19/anti CD19/anti-CD3) CD3)

87 Time to treatment failure (median follow-up 30 month): upfront indolent folliculair B cell NHL Event-free probability Patients at risk: 0 P< Marcus R et al., Blood 2005;15: R-CVP: median 27 months CVP: median 7 months Study month CVP R-CVP

88 Time to progression (median follow-up of 30 month) Event-free probability P< Marcus R et al., Blood 2005;15: R-CVP: median 32 months CVP: median 15 months Patients at risk: CVP R-CVP

89 FL (indolent B-cel NHL): stadium (II( II)-III-IVIV Hoge dosis chemotherapie Wie transplanteren Wanneer transplanteren Hoe transplanteren Autoloog: Wanneer stamcellen oogsten? Allogeen: Conventioneel vs RIC?

90 Wie autoloog transplanteren in indolent B cel NHL Klinisch beloop: Recidieven met steeds kortere response op chemotherapie Effect van hoge dosis therapie- langere DFS, geen plateau in survival curves Vroeg inzetten van HDT en autologe PBST wrsch geen verbetering van OS

91 Allogeen transplanteren FL Voor (kleine) groep jonge patiënten Literatuur vnl myeloablatieve regimes Vaak intensief voorbehandelde patiënten Enige curatieve optie!! Graft-versus versus-lymphoma (GvL)) effect mortaliteit voor FL na conventionele allo 30%

92 Casus 5: beloop man; 40 j; indolent B cel NHL Folliculair B cel NHL; gr 1; CS IV Wait-and and-see Progressieve pijn rug leukeran: : (4 jaar geen ziekteactiviteit) Recidief: : R-fludarabineR goede PR (3 jaar) Recidief (inmiddels 47 jaar): reinductie R-CHOP autoloog Tx (afw van sibs): follow-up nu 2 jaar in CR Toekomst bij recidief: : radio immunotherapie of allo-ric RIC- MUD (!?)

Myelo-Dysplastisch Syndroom

Myelo-Dysplastisch Syndroom Myelo-Dysplastisch Syndroom 1938 Refractory anemia, Rhoades 1949 Chronic erythremic myelosis, Dameshek 1963 Smoldering acute leukemia, Rheingold 1973 Pre-leukemic syndrome, Saarni 1982 Myelodysplastic

Nadere informatie

Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom

Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom Workshop Flowcytometrie in MDS 5 september 2012 Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom Canan Alhan VU Medisch Centrum Cancer Center Amsterdam Klinische prognostische

Nadere informatie

Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater

Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater http://www.lymmcare.nl/ CLL Epidemiologie Prognostische factoren Biologie en targeted therapy Huidige behandeling en studies CLL: epidemiologie CLL is de meest

Nadere informatie

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015

Chronische Lymfatische Leukemie. anno 2015 Chronische Lymfatische Leukemie anno 2015 Marten R. Nijziel, internist-hematoloog Máxima Medisch Centrum Eindhoven/Veldhoven Hematon Leukemiedag Soesterberg, 3 oktober 2015 Wat is CLL? Wat is nodig voor

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Dr. A.H.E. Herbers Hematoloog-Oncoloog 7 februari 2018 Myelodysplastisch syndroom Masterclass 7/2/18 Myelodysplastisch syndroom= MDS Opbouw presentatie: Meeste informatie is

Nadere informatie

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen

Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Is er een rol voor het gebruik van Immunoglobulinen bij CML? M. Roeven Canisius Wilhemina Ziekenhuis Nijmegen Opbouw Casus Bespreking literatuur Hypothesen met betrekking tot casus Voorgeschiedenis: 1957

Nadere informatie

De achilleshiel van CLL

De achilleshiel van CLL De achilleshiel van CLL Dr. S.H. Tonino 22 november 2012 Afdeling Hematologie AMC, Amsterdam Chronische lymfatische leukemie 1. wat is chronische lymfatische leukemie (CLL?) 2. behandeling anno 2012 3.

Nadere informatie

Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn. Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC

Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn. Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC Multipel myeloom: van molecuul tot medicijn Marie José Kersten Afdeling Hematologie, AMC Multipel myeloom: ziekte van Kahler Otto Kahler Sarah Newbury, 1844 Rajkumar & Kyle, Blood 2008 Multipel myeloom

Nadere informatie

Van transplantatie tot pil

Van transplantatie tot pil Van transplantatie tot pil Ontwikkelingen binnen de afdeling Hematologie Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie samen werken aan de zorg voor kanker Hematologen houden van bloed! Afdeling Hematologie

Nadere informatie

HOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015

HOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015 HOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015 Josée Zijlstra VUMC www.hematologie.nl/ j.zijlstra@vumc.nl Thomas Hodgkin 1798-1866 Hodgkin lymfoom Diagnostiek Pathologie Epidemiologie Symptomen Beeldvorming

Nadere informatie

Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling. Rondzending beenmerg morfologie Marie Jose Claessen

Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling. Rondzending beenmerg morfologie Marie Jose Claessen Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling Rondzending beenmerg morfologie 07 01 2014 Marie Jose Claessen Casus I 45 jarige vrouw (1968). Verwijsbrief: Palpabele zwelling hals. Uitslag punctie: Cytologie:

Nadere informatie

Hematologie: werken in teamverband!

Hematologie: werken in teamverband! Hematologie: werken in teamverband! Hematologie Zeer intense samenwerking tussen clinicus, klinisch bioloog, anatomopatholoog en cytogeneticus is cruciaal Aan hand van twee casussen willen we het zorgpad

Nadere informatie

MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing

MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing MULTIPLE MYELOOM Doneer voor genezing Luister en leer Marlies Van Hoef, MD, PhD, MBA Multiple Myeloom Ziekte van Kahler werd aanvankelijk gediagnostiseerd in 1848 Kwaardaardige abnormaliteit van plasmacellen;

Nadere informatie

Moderator. Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC

Moderator. Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC MYELOFIBROSE: DILEMMA VAN TRANSPLANTEREN Moderator Dr. B.J. Biemond Speaker Drs. A.M.P. Demandt Internist-hematoloog MUMC Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen

Acute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische

Nadere informatie

Chronische lymfatische leukemie. Mark-David Levin Afd. Interne geneeskunde Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht

Chronische lymfatische leukemie. Mark-David Levin Afd. Interne geneeskunde Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht Chronische lymfatische leukemie Mark-David Levin Afd. Interne geneeskunde Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht Chronische lymfatische leukemie 1. Wat is CLL? 2. Biologie nieuwe inzichten 3. Prognostische

Nadere informatie

Immuunmodelutoire interventies rond allogene stamceltransplantaties

Immuunmodelutoire interventies rond allogene stamceltransplantaties Immuunmodelutoire interventies rond allogene stamceltransplantaties Moderator Dr E. Meijer Speaker Dr. M.D. Hazenberg Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Myelodysplastisch syndroom

Myelodysplastisch syndroom Myelodysplastisch syndroom Regionale richtlijn IKW, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd: 11-02-2002 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Regionale tumorwerkgroep haemato-oncologie Inhoudsopgave Algemeen...1

Nadere informatie

MYELODYSPLASIE. Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010

MYELODYSPLASIE. Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010 MYELODYSPLASIE Stef MEERS, MD, PhD Hematoloog Iridium Kankernetwerk Zorgprogramma Oncologie Voorkempen 1 december 2010 Indeling Pathogenese van MDS Classificatie / Risicostratificatie Behandeling Pathogenese

Nadere informatie

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014

Maligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde

Nadere informatie

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal.

Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. CASUS 2 Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. Lichamelijk onderzoek Bleek, veel hematomen, veel bloed

Nadere informatie

Innovatie in de Hematologie. het belang van onderzoek en toetsing. Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam

Innovatie in de Hematologie. het belang van onderzoek en toetsing. Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam Innovatie in de Hematologie het belang van onderzoek en toetsing Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam Hematologie Ziekten van bloed, beenmerg en lymfeklieren Acute en chronische

Nadere informatie

Juveniele myelomonocytaire leukemie. Andrica de Vries

Juveniele myelomonocytaire leukemie. Andrica de Vries Juveniele myelomonocytaire leukemie Andrica de Vries CMMol bij kinderen, anders dan bij volwassenen? Andrica de Vries Casus 2 jaar oud meisje Symptomen: moeheid, recidiverende infecties, bleek, hepatosplenomegalie

Nadere informatie

Welkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014

Welkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Welkom in Meander Medisch Centrum Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Indolent non Hodgkin lymfoom en chronischlymfatischeleukemie Van oorzaaktot (nieuwe ontwikkelingen

Nadere informatie

Non-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat?

Non-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat? Non-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat? LYMMCARE Patiëntensymposium 13 november 2014 Rien van Oers non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen Behandeling anno 2014 Nieuwe ontwikkelingen

Nadere informatie

Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen

Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen Morbus Waldenström en de nieuwste ontwikkelingen Landelijke patienten contactdag 2015 Monique Minnema, internist-hematoloog Inhoud 1. Hoe zit deze ziekte in elkaar? 2. Behandelingen 3. Polyneuropathie

Nadere informatie

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden. Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden. Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden Marie José Kersten Internist-hematoloog AMC, Amsterdam De ziekte van Waldenström Inleiding: klachten, ziekteverschijnselen, complicaties Standaardbehandeling

Nadere informatie

Wait and See. Arnon Kater. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam

Wait and See. Arnon Kater. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Wait and See Arnon Kater Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Onderwerpen Algemene aspecten CLL en non-hodgkin lymfomen Wait and See beleid Therapie CLL en indolente lymfomen anno 2015 Nieuwe ontwikkelingen..?

Nadere informatie

26 Behandeling van de ziekte van Waldenström

26 Behandeling van de ziekte van Waldenström 26 Behandeling van de ziekte van Waldenström 26 Behandeling van de ziekte van Waldenström Drs. J.M.I. Vos, dr. M.J. Kersten en dr. P.W. Wijermans Inleiding De ziekte van Waldenström behoort volgens de

Nadere informatie

Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie. Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam

Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie. Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam EFS bij volwassenen 100% 80% 1989-1994 1995-2000 2001-2006 2007-2012 RSR 60% 40% 2007-2012 20% 0% 1989-1994 0 1 2 3

Nadere informatie

Blasten in perifeer bloed

Blasten in perifeer bloed Man 50 jaar Chronische lymfatische leukemie, RAI stadium 0, zonder criteria van actieve ziekte waarvoor wait and see beleid diep veneuze trombose. 2 dagen later: presentatie op SEH in verband met veel

Nadere informatie

Hypereosinofiel syndroom

Hypereosinofiel syndroom Hypereosinofiel syndroom R. Fijnheer Meander Medisch Centrum/UMCUtrecht HES Incidentie: 2-4 per 1.000.000 per jaar Man> vrouw Leeftijd: 30-70 erg in belangstelling: glivec, mepolizumab etc. Lastig voor

Nadere informatie

Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid

Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid International Waldentrom s Patient Meeting 9 oct 2016, Amsterdam Disease morbidities 1; Polyneuropathy, Bing Neel, Amyloid Monique Minnema, internist-hematoloog Morbus Waldenström Kankercellen : Waldenström

Nadere informatie

Myelofibrose, PV en ET. Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands

Myelofibrose, PV en ET. Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands Myelofibrose, PV en ET Harry C Schouten Department of Hematology Maastricht University Medical Center Maastricht, Netherlands plt ery MSC PSC mono neutro eo baso Blympho LSC T lympho MyeloProliferatieve

Nadere informatie

Wait and See. Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein. Rien van Oers. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam

Wait and See. Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein. Rien van Oers. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Wait and See Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein Rien van Oers Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Keuze menu voor uw vragen Wait and See beleid Algemene aspecten non-hodgkin lymfomen Indeling lymfomen Klachten

Nadere informatie

Chronische lymfatische leukemie 2018

Chronische lymfatische leukemie 2018 Chronische lymfatische leukemie 2018 Arnon Kater Afd. Hematologie Academisch Medisch Centrum, Amsterdam beenmerg plaatjes witte bloedcellen rode bloedcellen antistof producerende cel milt en lymfekier

Nadere informatie

Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo

Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo Zin of onzin van moleculaire onco-hematologie in een perifeer labo een kwestie van service! 06 januari 2004 Pieter De Schouwer 1 periferie??? Waar is het centrum? 06 januari 2004 Pieter De Schouwer 2 Leuven?

Nadere informatie

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1

Casus 1. Man, 52 jaar. Pancytopenie. Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450. Casus 1 Casus 1 Man, 52 jaar. Pancytopenie Hb: 5,4 WBC: 3,8 granulo s 1.68 Plt: 98 LDH: 450 Casus 1 Difje Casus 1 Wat is de volgende stap? Vit B12 / foliumzuur Bloedkweek Beenmerg aspiraat Direkte antiglobuline

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Papiloedeem als eerste presentatie van het POEMS syndroom Dieneke Breukink, ANIOS Interne Geneeskunde R.

Nadere informatie

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hematologische kankersoorten gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie

Nadere informatie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie

Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen

Nadere informatie

Epoëtine +/- hematopoëtische groeifactoren bij myelodysplastische syndromen

Epoëtine +/- hematopoëtische groeifactoren bij myelodysplastische syndromen Epoëtine +/- hematopoëtische groeifactoren bij myelodysplastische syndromen Toelichting Mede op grond van internationale richtlijnen (Bowen et al., 2003) worden erytropoëse stimulerende groeifactoren (epoëtine-α,

Nadere informatie

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)?

MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM. Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM Wat is Myelodysplastisch Syndroom (MDS)? De benaming Myelodysplastisch Syndroom (MDS), ook wel myelodysplasie genoemd, staat voor een groep van beenmergstoornissen waarbij de

Nadere informatie

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS)

INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) INFOBLAD MYELODYSPLASTISCH SYNDROOM (MDS) Stichting Contactgroep Leukemie, najaar 2008 De Stichting Contactgroep Leukemie brengt (ex) leukemiepatiënten en hun naasten met lotgenoten in contact, informeert

Nadere informatie

WHO classificatie AML RBM 15-januari 2009

WHO classificatie AML RBM 15-januari 2009 WHO classificatie AML 2008 RBM 15-januari 2009 AML > 20% blasten in beenmerg of bloed uitzondering AML met t(8;21), inv(16),t(16;16) of t(15;17) Promonocyten worden bij de blasten gerekend AML with recurrent

Nadere informatie

het myelodysplastisch syndroom

het myelodysplastisch syndroom het myelodysplastisch syndroom Arjan A. van de Loosdrecht Department of Hematology VU University Medical Center Cancer Center Amsterdam (CCA) Amsterdam, The Netherlands Oncologie dagen 2014 Ede, Reehorst

Nadere informatie

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Woord vooraf: 1. De minimale panels zijn leidend in de beoordeling. 2. Pre-analytische fase wordt in MUSE-rapport

Nadere informatie

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische

Nadere informatie

Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie. Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium

Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie. Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium Therapie op maat voor patiënt met Acute lymfatische Leukemie Dr V. de Haas Kinderarts-oncoloog/hematoloog Hoofd SKION laboratorium Casus 8-jarig meisje wordt gezien door huisarts - Sinds een week bleek

Nadere informatie

OLIJFdag 3 oktober 2015

OLIJFdag 3 oktober 2015 OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening

Nadere informatie

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten

Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Reeks 13 Vergeten Organen Avond 5: Het bloed Prof.dr. Schouten Hematologie voor de Dummies Gezondheidsuniversiteit PSC MSC plt ery mono neutro eo baso LSC Blympho T lympho PSC SCF MSC IL3 LSC GM-CSF MPL

Nadere informatie

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol Module n : workshop BC 202 Title : Dysplasia in MDS Lecturer : Jan Philippé Molecular Biology and Cytometry Course, May 7-8 2009, Mol Myelodysplasie (MDS) Heterogene groep verworven aandoeningen van de

Nadere informatie

Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma. Hedwig Blommestein

Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma. Hedwig Blommestein Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma ~Kansen en uitdagingen~ Hedwig Blommestein Inleiding Inhoud presentatie Uitkomstenonderzoek Casus rituximab maintenance Achtergrond Resultaten t Conclusie Uitkomstenonderzoek

Nadere informatie

Belangenverklaring. In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)

Belangenverklaring. In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: AC Abrahams UMC Utrecht Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Ik heb de volgende

Nadere informatie

Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie. Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous

Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie. Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous Richtlijn Chronische Lymfatische Leukemie Arnon Kater, Sabina Kersting, Rogier Mous 26 januari 2017 Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam:

Nadere informatie

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam

T-cel lymfoom en beenmergcytologie. Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam T-cel lymfoom en beenmergcytologie Jeanette Doorduijn Hematoloog Erasmus MC Rotterdam Patient 22 jarige man Zwelling in hals links 15 kg afgevallen, periode met nachtzweten, maar gestopt, geen koorts Periode

Nadere informatie

Multipel myeloom 2012

Multipel myeloom 2012 Multipel myeloom 2012 Op weg naar genezing? Prof. Dr. R Schots MYELOOMKLINIEK UZ Brussel Mijlpalen in de geschiedenis 1969 2008 1996 Mijlpalen in de behandeling van multipel myeloom Autologe stamceltransplantatie

Nadere informatie

Hodgkin lymfoom. Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018

Hodgkin lymfoom. Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 Hodgkin lymfoom Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 11 de nascholing Hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 Disclosure belangen: PJ Lugtenburg Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Interpretatie labo-resultaten

Interpretatie labo-resultaten Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose Bespreking casussen A. Trombocytopenie Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch Help

Nadere informatie

CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN

CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN DIENST HEMATOLOGIE UZ GENT CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN PENTALFA 15 NOVEMBER 2018 Prof. Dr. Tessa Kerre UZG ACUTE LEUKEMIE: ALL VS AML VS MPAL 2 ALL VS AML Hematopoëse

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het multipel myeloom of de ziekte van Kahler is een kwaadaardige celwoekering van plasmacellen in het beenmerg die een monoklonale zware of lichte keten immunoglobuline produceren.

Nadere informatie

Diagnose en classificatie van myelodysplastische syndromen volgens FAB- en WHO-classificatie in het UZ Leuven. Jan Rega 24/05/2011

Diagnose en classificatie van myelodysplastische syndromen volgens FAB- en WHO-classificatie in het UZ Leuven. Jan Rega 24/05/2011 Diagnose en classificatie van myelodysplastische syndromen volgens FAB- en WHO-classificatie in het UZ Leuven Jan Rega 24/05/2011 Inhoud 1. Definitie 2. Epidemiologie en etiologie 3. Kliniek 4. Diagnostiek

Nadere informatie

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen)

Intensivering deel IIA en IIB (duur circa 50 dagen) HOVON 70 Samenvatting + Checklist Geheugensteun HOVON 70 studie opbergen in polistatus, kopie klinische status Naam patiënt.. AZG nummer.. Geboortedatum.. -.. 19.. Datum Dag 0: Pre-fase (duur 1 week) Dag

Nadere informatie

B-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017

B-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017 B-Cel lymfomen en hun behandeling K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen

Nadere informatie

CML Chronische Myeloide Leukemie

CML Chronische Myeloide Leukemie CML Chronische Myeloide Leukemie Dr. Peter E. Westerweel, Internist-hematoloog Albert Schweitzer Ziekenhuis Dordrecht Hematon patientvereniging Landelijke contactdag 10 mei 2014 Lezing Wat is CML? Enige

Nadere informatie

Ontwikkelingen voor de behandeling van AL amyloïdose

Ontwikkelingen voor de behandeling van AL amyloïdose Ontwikkelingen voor de behandeling van AL amyloïdose Reinier Raymakers, internist-hematoloog Patientendag 17 feb 2018 Plasmacellen in Multipel Myeloom, MGUS en AL amyloidose (voorloper) kwaadaardige plasmacellen

Nadere informatie

Nieuwe. behandelingen. bij inhl/cll. Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016

Nieuwe. behandelingen. bij inhl/cll. Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016 Nieuwe behandelingen bij inhl/cll Ann Janssens, MD, PhD Hematology, Leuven 14 oct 2016 Indicaties voor behandeling CLL/iNHL Diagnose Behandeling Uitgebreide ziekte aantal en grootte klieren Grootte milt,

Nadere informatie

Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD)

Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD) Myeloproliferatieve aandoeningen (MPD) van nieuwe inzichten naar nieuwe behandelingen Reinier Raymakers, internist-hematoloog UMC Utrecht Myeloproliferatieve aandoeningen Toename in bloedcelaanmaak Rode

Nadere informatie

AML: nieuwe middelen. Moderator Mw. Dr. S. Kersting. Speaker Dr. B.J. Wouters

AML: nieuwe middelen. Moderator Mw. Dr. S. Kersting. Speaker Dr. B.J. Wouters AML: nieuwe middelen Moderator Mw. Dr. S. Kersting Speaker Dr. B.J. Wouters Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: B.J. Wouters Organisatie

Nadere informatie

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën

anemie 1.1 Overzicht van de anemieën 1.2 Congenitale anemieën 1.3 Verworven anemieën I N H O U D hoofdstuk 1 anemie 13 1.1 Overzicht van de anemieën 13 1.2 Congenitale anemieën 16 1.2.1 De thalassemieën 16 1.2.2 Sikkelcelanemie 19 1.2.3 Andere hemoglobinopathieën 22 1.2.4 Aangeboren membraanafwijkingen

Nadere informatie

Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust

Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust Gevorderde ziekte: geen curatie, wel controle! Casus hematologie Huisarts Danny Hiel Hematoloog Inge Vrelust Casus Plasmacelleukemie Man 1965, gezond leven Opname ICU met septische shock en multiorgaanfalen.

Nadere informatie

Nut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk

Nut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk Nut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk Moderator P.J. Lugtenburg speaker Jeanette Doorduijn Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS?

Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? inhoud Hoofdstuk1 : Wat is myelodysplastisch syndroom? Hoofdstuk2 : Incidentie van MDS? Hoofdstuk3: Oorzaken van MDS? Hoofdstuk 4 : Wat zijn de symptomen van MDS? - anemie - trombopenie - neutropenie Hoofdstuk

Nadere informatie

Het solitair plasmacytoom

Het solitair plasmacytoom Het solitair plasmacytoom Moderator Prof. Dr. G.M.J. Bos. E.G.M. de Waal Afdeling Hematologie, UMCG Groningen. Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg

Nadere informatie

Stamceltransplantatie

Stamceltransplantatie Autologe en allogene Stamceltransplantatie -een wereld van verschil - Dr. S.K. Klein internist-hematoloog 41 Geschiedenis 1950 eerste beenmergtransplantatie 1990 Edward DonnallThomas & Joseph Edward Murray

Nadere informatie

Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten

Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten Radboud University Medical Centre Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences Kwaliteitscontrole binnen de moleculaire diagnostiek van hematologische maligniteiten Bert van der Reijden, PhD Laboratorium

Nadere informatie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie

Synergie: cytologie+immunologie+histologie Synergie: cytologie+immunologie+histologie Grieks: synergia,samenwerking De meeropbrengst die ontstaat bij het samengaan van delen ten opzichte van de som van die delen. Wikepedia Wat is de meeropbrengst

Nadere informatie

Rondzending Beenmerg Morfologie. Hodgkin. 16 juni 2016

Rondzending Beenmerg Morfologie. Hodgkin. 16 juni 2016 Rondzending Beenmerg Morfologie Hodgkin 16 juni 2016 Dr. C. Siemes, Hematoloog Inhoud 1. Inleiding 2. Epidemiologie & Etiologie 3. Symptomen 4. Diagnostiek 5. Criteria 6. Prognose 7. Behandeling 8. Follow

Nadere informatie

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 Myelodysplasie Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 WHO, afgrenzing met andere beelden Kenmerken van MDS, algemeen Beenmerg cellulariteit doorgaans toegenomen, soms normocellulair, soms hypocellulair

Nadere informatie

Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten

Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström: overeenkomsten en verschillen! Marie José Kersten Multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Overeenkomsten en verschillen: Voorkomen van de ziekte Klachten,

Nadere informatie

Toegespitste benadering voor de individuele patiënt met acute myeloïde leukemie

Toegespitste benadering voor de individuele patiënt met acute myeloïde leukemie Toegespitste benadering voor de individuele patiënt met acute myeloïde leukemie 4 oktober 2018 Jurjen Versluis j.versluis.1@erasmusmc.nl Klinische Dag NVvH 04 oktober 2018 Disclosure belangen Jurjen Versluis

Nadere informatie

Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek. bij hematologische maligniteiten

Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek. bij hematologische maligniteiten Minimal Residual Disease (MRD)) onderzoek bij hematologische maligniteiten MRD Principe, doel en eigenschappen Technieken voor MRD analyse Klinische toepassingen Minimal Residual Disease Bij diagnose:

Nadere informatie

Behandeling Mantelcellymfoom anno 2019

Behandeling Mantelcellymfoom anno 2019 Behandeling Mantelcellymfoom anno 2019 Tom van Meerten Internist-hematoloog Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Tom van Meerten Organisatie

Nadere informatie

Immunotherapie en Monoclonale antilichamen. Koen Theunissen Hematologie Jessa Ziekenhuis Hasselt Limburgs Oncologisch Centrum

Immunotherapie en Monoclonale antilichamen. Koen Theunissen Hematologie Jessa Ziekenhuis Hasselt Limburgs Oncologisch Centrum Immunotherapie en Monoclonale antilichamen Koen Theunissen Hematologie Jessa Ziekenhuis Hasselt Limburgs Oncologisch Centrum IMMUNOTHERAPIE =( letterlijk) gebruik van de immuniteit/ het afweersysteem in

Nadere informatie

Hodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge

Hodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Hodgkin lymfoom 2014 Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Wat is Hodgkin lymfoom? Waarom bij mij? Diagnose en stadiumbepaling Behandeling Laattijdige verwikkelingen Lymfomen Ziekte van Hodgkin of Hodgkin

Nadere informatie

AL amyloïdose oorzaak, behandeling en nieuwe ontwikkelingen

AL amyloïdose oorzaak, behandeling en nieuwe ontwikkelingen AL amyloïdose oorzaak, behandeling en nieuwe ontwikkelingen Monique Minnema, internist-hematoloog Patientendag 9 jan 2016 AL (en AH) amyloidose AL = Amyloid Light chain AH = Amyloid Heay chain + serum

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium

Ontwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium Ontwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium 13 september 2014 Marie José Kersten non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen

Nadere informatie

Acute megakaryoblasten leukemie

Acute megakaryoblasten leukemie Acute megakaryoblasten leukemie 4 de Hematomorfologie symposium Microscopisch beenmerg onderzoek in de dagelijkse praktijk Rotterdam, 22 maart 2012 Auke Beishuizen Overzicht presentatie Inleiding Casus

Nadere informatie

T-cel lymfomen diagnostische dilemma's, klinische consequenties en moleculaire oplossingen

T-cel lymfomen diagnostische dilemma's, klinische consequenties en moleculaire oplossingen T-cel lymfomen diagnostische dilemma's, klinische consequenties en moleculaire oplossingen Daphne de Jong, NKI-AVL Amsterdam Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie 28-01-1011 WHO classificatie

Nadere informatie

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd

Nadere informatie

HOVON EDUCATIONAL MYELOOM. Case 2

HOVON EDUCATIONAL MYELOOM. Case 2 HOVON EDUCATIONAL MYELOOM Case 2 NIELS VAN DE DONK SONJA ZWEEGMAN Department of Hematology, Amsterdam, Netherlands Amsterdam, Netherlands Clinical case: presentation 54-year-old patient with a diagnosis

Nadere informatie

Dysplasie in AML en (cyto)genetische. afwijkingen: Chromosoom 3q26 afwijkingen en EVI1

Dysplasie in AML en (cyto)genetische. afwijkingen: Chromosoom 3q26 afwijkingen en EVI1 Dysplasie in AML en (cyto)genetische afwijkingen: Chromosoom 3q26 afwijkingen en EVI1 patient 0390606 BM H11-172 8-2-2011 patient 0390606 dag 24 kuur I H11-428 4-4-2011 patient 0390606 dag 24 kuur I H11-428

Nadere informatie

HOVON 87 Multipel Myeloom

HOVON 87 Multipel Myeloom Naam patiënt:... Inductie behandeling Screening Kuur 1 Kuur 2 Kuur 3 Kuur 4 dag 1 15 1 15 1 15 1 15 datum 5-04-10 19-04-10 3-05-10 17-05-10 31-05-10 14-06-10 28-06-10 12-07-10 schriftelijke toestemming

Nadere informatie

T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen. Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven

T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen. Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven T-cel lymfomen: zeldzamere typen van lymfomen Mariëlle Beckers UZ Leuven 15 oktober 2016 Leuven Lymfomen: niet één ziekte non-hodgkin lymfoom Hodgkin lymfoom T-cel lymfoom B-cel lymfoom T-cel lymfoom PTCL-NOS

Nadere informatie

CLL in de praktijk. Moderator Prof. Dr. J.H. Veelken. 1st author / speaker Arnon Kater

CLL in de praktijk. Moderator Prof. Dr. J.H. Veelken. 1st author / speaker Arnon Kater CLL in de praktijk Moderator Prof. Dr. J.H. Veelken 1st author / speaker Arnon Kater Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie:

Nadere informatie

Acute myeloïde leukemie. Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014

Acute myeloïde leukemie. Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014 Acute myeloïde leukemie Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014 Bloedcelvorming - hematopoiese selfrenewal Multilineage differentiation Acute myeloïde leukemie - AML Normaal beenmerg Bloedarmoede

Nadere informatie

Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders

Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders Acute graft-versus-host ziekte na een levertransplantatie: wat te doen? T.J.F. Snijders Casus 47 jarige vrouw Voorgeschiedenis 2004 Primair scleroserende cholangitis 2012 Eindstadium primair scleroserende

Nadere informatie

Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan. Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014

Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan. Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014 Multipel Myeloom; Diagnose, behandeling en de consequenties daarvan Esther de Waal Medisch Centrum Leeuwarden 1 november 2014 Indeling Introductie Wat is het multipel myeloom Hoe stel je de diagnose Behandeling

Nadere informatie

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische

Nadere informatie

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden als de ziekte terugkomt. Marie José Kersten AMC, Amsterdam

De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden als de ziekte terugkomt. Marie José Kersten AMC, Amsterdam De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden als de ziekte terugkomt Marie José Kersten AMC, Amsterdam www.lymmcare.nl Behandeling recidief MW Behandeling recidief ziekte van Waldenstrom

Nadere informatie