Wijken voor bewoners Asset-Based Community Development in Nederland
|
|
- Sylvia Bogaert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 AB Wijken voor bewoners Asset-Base Community Development in Neerlan AB
2 Wat is e ABCD-aanpak? De Asset-Base Community Development (ABCD)-benaering is een van oorsprong Amerikaanse methoe, ie lokale talenten en vaarigheen in kaart brengt en eze mobiliseert om te werken aan vitale buurten. Deze methoe onerscheit zich oorat niet wort gekeken naar problemen, maar naar kansen in een wijk. De ABCD-werkwijze is asset-base ; iniviuen en groepen beschikken over capaciteiten ie in ienst kunnen staan van e wijk. De ABCD-aanpak wil eze capaciteiten aanboren en gebruiken. Zelforganiseren vermogen van netwerken van burgers staat centraal De methoe legt naruk op zelfrezaamhei en zelforganiseren vermogen van burgers. Door sociaal kapitaal in een wijk te stimuleren en te gebruiken probeert e aanpak vitale en leefbare wijken te creëren. Burgers woren gezien als proucenten van visies en projecten of als gelijkwaarige partner van (overheis)instellingen bij ontwikkeling van e wijk. De regie ligt bij bewoners. Samenwerking is van essentieel belang in e ABCD-methoe. De overhei onersteunt De overhei heeft een onersteunene rol. Die onersteuning kan plaatsvinen in e vorm van financiële en technische assistentie, het overragen van verantwoorelijkheen (bijvoorbeel beschikbaar stellen braakliggen gron aan e buurt) én investeren in sociale, fysieke en economische aspecten van een wijk. Onersteuning kan ook oor je als overhei aners op te stellen tegenover burgers, organisaties en netwerken in een wijk. Betrokkenhei bij e wijk De ABCD-methoe is tevens gericht op vergroting van e economische, politieke, culturele en sociale macht van bewoners. Door voorturen te bouwen aan relaties tussen bewoners, groepen en instellingen ontstaat een sociaal netwerk, van waaruit nieuwe initiatieven voor wijkontwikkeling ontstaan. Burgers raken meer betrokken bij e wijk en zien at ze zelf iets voor e wijk kunnen oen. Zij zullen zich miner afhankelijk opstellen ten opzichte van e overhei. Hoe werkt e ABCD-methoe? De ABCD-methoe stimuleert wijkbewoners na te enken over wat zij voor e wijk kunnen betekenen. Niet e problemen staan centraal, maar e capaciteiten van burgers. Door het in kaart brengen van vaarigheen en capaciteiten van bewoners ontstaat zicht op mogelijkheen voor wijkontwikkeling. De methoe probeert burgers, organisaties van het maatschappelijk mienvel en het berijfsleven in e wijk met elkaar in contact te brengen. Zo ontstaan er samenwerkingsverbanen op economisch, sociaal en fysiek gebie. Aan e han van een visie en plan voor e wijk woren concrete acties onernomen. Tevens wort er gezocht naar externe bronnen ie kunnen bijragen aan e ontwikkelingen in e wijk. De ABCD-methoe is us met name gericht op het bewust maken van bewoners at zij zelf iets kunnen oen voor hun wijk en oet hiervoor hanreikingen.
3 Hoe gebruik ik e ABCD-methoe in e praktijk? De ABCD-aanpak is een manier geen blauwruk- om te werken aan vitale en leefbare wijken met behulp van bewoners, lokale groepen en organisaties. De ABCDmethoe kent een vaste opbouw in vijf fasen: Stap 1: Maken van een wijkkaart. Bewoners brengen naar eigen inzicht en al an niet met behulp van onersteuners, hun capaciteiten en vaarigheen in kaart, oor zich e vragen te stellen: Over welke bronnen beschikken we om problemen op te lossen? Wat kan ik bijragen aan e ontwikkeling van e wijk? Bewoners moeten woren gestimuleer zelf na te enken over hun mogelijke inbreng. Een checklist wort gebruikt om te voorkomen at bepaale kwaliteiten en capaciteiten van een wijk woren vergeten: capaciteiten van iniviuen, van buitenstaaners zoals jongeren en immigranten, van groepen van burgers, van lokale private, gemeentelijke en non-profit instituties, e fysieke, sociale en economische kwaliteiten van e wijk. Om e capaciteiten en vaarigheen van bewoners en groepen te achterhalen, kunnen bewoners bewoners onervragen met behulp van een vragenlijst. Belangrijke hulpmielen zijn telefoonboeken, gemeentegisen, gouen gis, bibliotheken, verenigingen, kerken/moskeeën en mon-tot-monreclame. A B
4 A B Stap 2: Bouwen aan relaties tussen bronnen in e buurt. Het is belangrijk eerst een plan op te stellen met aarin opgenomen hoe iniviuen in contact kunnen woren gebracht met anere iniviuen, groepen en organisaties, voorat vragenlijsten woren versprei. Zo valt het proces niet stil. Het makkelijkst te benaeren zijn organisaties met een uielijk maatschappelijk oel, zoals bijvoorbeel bewonersorganisaties (huurersverenigingen, etc.). Voor anere organisaties zoner uielijke maatschappelijke oelen zoals winkeliersverenigingen en kaartclubs is it moeilijker. Zij moeten overtuig woren at zij een bijrage kunnen leveren aan e wijkontwikkeling. Ook zij beschikken over financiële mielen, creativiteit en collectiviteit. Het met elkaar in contact brengen en mobiliseren van bewoners en organisaties kan gebeuren oor een buurtkaer. Het buurtkaer gaat actief op zoek naar mogelijke samenwerkingsverbanen in e wijk. Daarnaast probeert het mensen en organisaties enthousiast te maken zich in te zetten voor e wijk. Stap 3: Mobiliseren van een gemeenschap ron fysieke, sociale en economische ontwikkeling en uitwisseling van informatie in, van en over e buurt. In eze fase is van belang at e juiste mensen met elkaar in contact woren gebracht. Diegenen ie iets kunnen betekenen voor een bepaal thema in e wijkontwikkeling moeten gezamenlijk nagaan wat hun rol kan zijn. Informatie-uitwisseling is noig om e juiste informatie bij e relevante partijen te krijgen. Vervolgens is het zaak concrete acties op te stellen ron fysieke, sociale en economische wijkontwikkeling. Voorturen moet woren nagegaan hoe mensen enthousiast kunnen woren gemaakt om eel te nemen en welke samenwerkingsrelaties kunnen bijragen aan een effectieve wijkontwikkeling. Stap 4: De wijk samenbrengen ron een visie en een plan. Een zo representatief mogelijke groep bewoners moet werken aan een visie en een plan voor e gemeenschap op basis van rie vragen: Wie zijn we? Wat vinen we het belangrijkst? Waar zou onze wijk e komene vijf, tien, twintig jaar naar toe moeten groeien? De in kaart gebrachte capaciteiten en kwaliteiten vormen e basis voor visie en plan. Een combinatie van lange en korte termijn oelen moet ervoor zorgen at er al vrij snel resultaten zijn aan te wijzen. Ieereen blijft zo gemotiveer. Stap 5: Zoeken naar externe steun. Het vrijmaken van externe bronnen ter onersteuning van e initiatieven vanuit e wijk vormt e laatste stap in het proces. Oner externe bronnen vallen bijvoorbeel fonsen, overheisgelen en wijkoverstijgene samenwerkingsrelaties. Het is belangrijk at eerst is nagegaan welke bronnen in e wijk kunnen woren benut en at een strategie voor e wijk is opgestel. Aners bestaat e kans at bewoners zich afhankelijk gaan opstellen, terwijl het juist e beoeling is at ze eerst hun eigen mogelijkheen gaan benutten.
5 Werkt e ABCD-aanpak in Neerlan? De ABCD-filosofie is niet geheel nieuw in Neerlan. Wijkgericht werken heeft overeenkomsten. Vanuit het grotesteenbelei kennen we e wijkaanpak. Bewonersparticipatie in beleisvorming en uitvoering speelt ook in Neerlan een belangrijke rol. Denk bijvoorbeel aan Onze Buurt Aan Zet, waarin bewoners zelf wijkveiligheis- en leefbaarheisplannen opstellen. Een aantal steen zoals Einhoven en Helmon werkt al met e ABCD-methoe. De aanpak sluit aan op een nieuwe manier van kijken naar e rol van e overhei in e samenleving waarbij ie overhei niet (meer) alles centraal probeert te sturen en regelen. De overhei wort meer en meer onersteuner van processen ie oor bewoners en/of instellingen in gang woren gezet. Lessen voor e steen Het is voor eze methoe van belang at overheisinstituten een stap terug oen en e bewoners zelf laten bouwen aan buurtontwikkeling. Zij moeten visies en plannen ontwikkelen.voor het omgaan met kleine informele groepen oet e ABCD-aanpak e volgene aanbevelingen: 1. Laat bewoners een nieuwe wijkkaart maken. Er bestaan veel meer verbanen van burgers an traitioneel woren onerken. Probeer vooral e informele verbanen in beel te krijgen, bijvoorbeel oor bewoners te faciliteren bij het maken van een nieuwe wijkkaart waarin ie verbanen, initiatieven en netwerkjes woren ingeteken. 2. Zoek naar nieuwe partners. De overhei en instituties moeten op zoek gaan naar coalities en verbanen, zowel naar bewonersgroepen en verenigingen als naar one-issue groepen ie op het gebie van wonen, onerwijs, jongeren, milieu, gezonhei of economische ontwikkeling (berijfsleven) actief zijn en ie ze nog niet kent. 3. Verlies e potentiële bijrage van groepen ie op het eerste gezicht niets van oen (willen) hebben met wijkontwikkeling of wijkbelei niet uit het oog. Ook e honenbezitters, pleinvoetballers en kaartclubs zijn van belang. 4. Draai e onersteuning om: van bewonersparticipatie in overheisbelei naar overheisparticipatie in burgerinitiatieven. De overhei moet bewonersinitiatieven faciliteren en onersteunen en als het proces op gang komt verantwoorelijkheen overragen. 5. De overhei moet haar eigen grenzen leren kennen. Als ze het werk van burgers en hun organisaties probeert over te nemen, ontstaat een afhankelijke samenleving. A B
6 6. Sluit aan bij e bestaane vraag van bewoners. Vervang e lokale associaties en instituties niet oor nieuwe systemen, instituties of vertegenwoorigingen. Een van e belangrijkste oorzaken van verzwakte lokale burgerinitiatieven en lokale instituties is gelegen in e introuctie van nieuwe oor e overhei gesponsore structuren en organisaties. Overheen moeten vragen: wat vinen jullie burgers at wij zouen moeten oen om jullie te onersteunen, in plaats van: wij hebben een mooi nieuw programma at we in jullie buurt willen toepassen. 7. Heb als lokale overhei en professionals uit onerwijs, opbouw- en welzijnswerk oog voor e rol van e informele leiers en kwartiermakers in buurten en raag zorg voor scholing en anersoortige onersteuning van hen en toekomstig kaer. 8. Geef e burgers en hun organisaties e creits. Vaak wort e inzet van bewoners overschauw oor lintjes knippene burgermeesters of wethouers ie zelf trots het binnenhalen van e zak met gel voor een wijk willen bekenmaken. 9. Financiering van buiten heeft miner effect als niet eerst e bestaane aanwezige bronnen zijn aangeboor. Te snel te veel gel in een buurt pompen helpt e onerlinge betrokkenhei van bewoners en hun buurt niet vooruit. Sterker nog, het ooft e creativiteit. 10. De overhei moet geul betrachten en zaaien of zaaigoe ter beschikking stellen en afwachten of er iets opbloeit. Eerst wat aan snelhei inboeten, kan later winst opleveren. De verschillene partijen in e wijk moeten echt e kans krijgen hun eigen mogelijkheen voor inbreng te ontekken en te formuleren. Deze opstelling kan ook consequenties hebben voor e fasering van voorgenomen ingrepen. Welke gemeente urft het aan bewoners oner voorwaaren - 2 jaar hun gang te laten gaan? A B Het ABCD-onerzoek is uitgevoer oor het Verwey-Jonker Instituut en het NIZW. Het wort uitgegeven oor het Kenniscentrum Grote Steen in opracht van e G21. Meer informatie? of mail ons: info@kcgs.nl
1. De Vereniging - in - Context- Scan... 2. 2. Wijk-enquête... 3. 3. De Issue-scan en Stakeholder-Krachtenanalyse... 4. 4. Talentontwikkeling...
Meetinstrumenten De meetinstrumenten zijn ondersteunend aan de projecten van De Sportbank en ontwikkeld met de Erasmus Universiteit. Deze instrumenten helpen om op een gefundeerde manier te kijken naar
Nadere informatie15 Financiële reorganisatie
15 Finaniële reorganisatie hoofstuk 15.1 A 15.2 C 15.3 A 15.4 B 15.5 C 15.6 D 15.7 D 15.8 A 15.9 C 15.10 D 15.11 B 3.000.000 + 4.000.000 3.000.000 = 4.000.000 15.12 C 15.13 C ((3.000 + 2.000 4.000) / 3.000)
Nadere informatieAanpak geweld Peelland
Aanpak gewel Peellan Waarom gewel? We willen at ieereen zich veilig kan voelen in zijn of haar woning, in e buurt, en in het orp of e sta. Ook moeten mensen zich veilig kunnen voelen tijens e uitvoer van
Nadere informatieBSO Giekerk locatie nieuws
BSO Giekerk locatie nieuws Oktober 2015 Beste ouers/verzorgers, Wij vinen het fijn at we u oor miel van een nieuwsbrief e sfeer kunnen laten proeven van e Kinerwou groep/locatie van uw kin(eren). Leuke
Nadere informatieVoorkennis + lijst met standaardintegralen
Scheien van variabelen een oplosmethoe voor eerste ore-ifferentiaalvergelijkingen WISNET-HBO NHL upate mei 2009 Inleiing Het met pen en papier berekenen van e analytische oplossing van een eerste ore ifferentiaalverglijking
Nadere informatieWISKUNDE- HWTK PROEFTOETS- AT3 - OPGAVEN en UITWERKINGEN - EX 03 1.doc 1/11
VAK: WISKUNDE - HWTK Set Proeftoets AT WISKUNDE- HWTK PROEFTOETS- AT - OPGAVEN en UITWERKINGEN - EX 0.oc / DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tij: 00 minuten Uw naam:...
Nadere informatieHoofdstuk 1: Inleiding
Hoofstuk 1: Inleiing 1.1. Richtingsvelen. Zie Stewart, 9.2. 1.2. Oplossingen van enkele ifferentiaalvergelijkingen. Zelf oorlezen. 1.3. Classificatie van ifferentiaalvergelijkingen. Differentiaalvergelijkingen
Nadere informatieIt Protternest locatienieuws
It Protternest locatienieuws juni 2015 Beste ouers/verzorgers, Het mooie weer wacht op ons, e zomervakantie staat voor eur En at betekent at wij met het nieuwe thema Zomerlab aan e slag gaan! Kineren onerzoeken
Nadere informatieResultaten quick scan flora en fauna projectgebied Jacobskamp
Resultaten quick scan flora en fauna projectgebie Jacobskamp Ecoresult oor Leon Boon Inleiing In opracht van Buro Maerlant heeft Ecoresult in het projectgebie Jacobskamp in gemeente Den Dungen een quick
Nadere informatieHuishoudelijk Reglement van. Uitvaartvereniging De Laatste Eer Ursem-Schermer. statutair gevestigd Ursem
Huishouelijk Reglement van Uitvaartvereniging De Laatste Eer Ursem-Schermer statutair gevestig Ursem 1 Inhousopgave huishouelijk reglement Blazije 2 Blazije 3 Blazije 4 Blazije 5 Blazije 6 Inhousopgave
Nadere informatieGrondwater, wie. doet wat?
Gronwater, wie oet wat? Gronwater, wie oet wat? Inhou 1 Wat is gronwater? 3 2 Wat kunt u zelf oen? 3 3 Wat kan e gemeente voor u betekenen? 4 4 Wat is e rol van van het waterschap? 6 5 Wat oet e provincie?
Nadere informatieBeleidsnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheden volgens artikel 4 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht, 3 e herziening.
Beleisnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheen volgens artikel 4 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht, 3 e herziening. Op 22 november 2014 is e Beleisnota inzake Planologische afwijkingsmogelijkheen
Nadere informatieBlok 2 - Vaardigheden
Blok - Vaarigheen lazije a Het startgetal is en het hellingsgetal is De formule ie ij e lijn ast is y x De lijn k heeft het zelfe hellingsgetal als e lijn l, us De formule is y x+ 7 e Het hellingsgetal
Nadere informatieEerst even: de bedoeling Transformatie-opgave:
8 november 2017 Lectoraat Welzijn Nieuwe Stijl Eerst even: de bedoeling Transformatie-opgave: verbinding met inwoners en met hun sociale netwerken; integrale benadering van inwoners met hun vraag; ontwikkeling
Nadere informatiede Wageningse Methode Antwoorden H26 RECHTE LIJNEN HAVO 1
H6 RECHTE LIJNEN HAVO 6.0 INTRO a km kost,0: =,0 b rankje kost : =,0, us e entree is,0,0 = 0,-. Nee, als je bij e onerste lijn naar rechts gaat ga je omhoog, us als je naar rechts zou gaan, zou je omhoog
Nadere informatieLocatienieuws. Het Zonnetje Januari 2016. Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws Het Zonnetje Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen we ieereen een goe en gelukkig 2016! Na e Kerstvakantie achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone werkweken,
Nadere informatie8 a. x K (in euro s) x K (in euro s)
Hoofstuk 6 RECHTE LIJNEN 6.0 INTRO b, =, km c k = l a km kost,0: =,0 b rankje kost : =,0, us e entree is,0,0 = 0,-. Nee, als je bij e onerste lijn 8 naar rechts gaat ga je omhoog, us als je naar rechts
Nadere informatieLocatienieuws. BSO Giekerk Januari 2016. Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws BSO Giekerk Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen we ieereen vanuit e BSO een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan
Nadere informatieAfgeleiden berekenen met DERIVE
/09/007 Afgeleien met DERIVE.fw 18:48:0 Afgeleien berekenen met DERIVE In DERIVE zijn alle regels ingebouw waarmee je ook op papier afgeleien berekent: lineariteit, prouct- en quotiëntregel, kettingregel.
Nadere informatieSociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014
Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven
Nadere informatieGeachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam,
Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam, Deze voorjaarsnota is de eerste stap naar drastische bezuinigingen voor de komende jaren.
Nadere informatiewiskunde A vwo 2017-I
Zonnepanelen maximumscore 3 Na t jaar is e prijs met een factor, 05 t vermenigvulig De vergelijking, 05 = moet woren opgelost 5 (jaar) ( 4 (jaar)) ( nauwkeuriger) maximumscore 4 De opbrengst per jaar is
Nadere informatieEnergienota gemeente Emmen
RIS.5449 Energienota gemeente Emmen Deel 2: Werken aan groene groei Energieprogramma 2012-2015 November 2011 Inhousopgave pagina 1. Inleiing 3 2. Big Five 3 3. Green Deal Noor-Neerlan 4 4. De opgave 5
Nadere informatieWet- en regelgeving voor de externe verslaggeving
4 Wet- en regelgeving voor e externe verslaggeving 401 a Afleggen van verantwooring aan vermogensvershaffers. Informatievershaffing aan elangheenen. De informatie wort vershaft om (potentiële) vermogensvershaffers
Nadere informatieProeftentamen Onderhoudsmanagement B-M / OHT richttijd: 90 minuten
1. Wat is e efinitie van een organisatiestrutuur? a. De taakomshrijving van afelingen en meewerkers, alsmee e ingeouwe ommuniatiekanalen waaroor afelingen en meewerkers met elkaar in verining staan.. Een
Nadere informatieLocatienieuws. POV Hummelhof Januari Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws POV Hummelhof Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen wij ieereen een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone
Nadere informatieEigen en WIJze buurten
Eigen en WIJze buurten Swingen met de kracht en kennis van de wijk. Van en Voor wijkbewoners. Marjanne van Ginneken Community en netwerk leider van Makers en Doeners Grote Beer 980, 3067 MB Rotterdam,
Nadere informatieGereedschap voor succes
Gereedschap voor succes magazine voor maximaal buurtgeluk met kunst & cultuur 1 2 Gereedschap voor succes in buurtcultuur Succes! Kunst in de buurt brengt bewoners dichter bij elkaar en verbindt talenten.
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
V-a 4 Hoofstuk - Ruimtefiguren Voorkennis De verpakking heeft rie vershillene vormen. De ovenkant en e onerkant heen ezelfe vorm. Hetzelfe gelt voor e voorkant en e ahterkant en voor e twee zijkanten.
Nadere informatieEerst even: terug naar de bedoeling Preventief en Collectief wijkgericht Werken
Congres Integraal werken 18 mei 2017 Lectoraat Welzijn Nieuwe Stijl Eerst even: terug naar de bedoeling Preventief en Collectief wijkgericht Werken NHL Hogeschool 2017 1 Grenzen aan de verzorgingsstaat
Nadere informatie1. Veiligheid. Veere is een veilige woon- en werkomgeving voor inwoners en bezoekers. Relevante beleidskaders/nota's
1. 1. Veere is een veilige woon- en werkomgeving voor en bezoeke. Relevante beleiskae/nota's Nota integrale veilighei Wet op e srisico's Regionaal crisisplan APV en beleisregels Integraal Hanhaving Uitvoeringsprogramma
Nadere informatieOns groene buurtproject en de gemeente!
Ons groene buurtproject en de gemeente! Groen Dichterbij! Bouw aan een goede relatie met jullie gemeente en creëer een gemeenschappelijke win-win 24 november 2012 Energieke Buurt Jitske Tiemersma Workshop
Nadere informatieBijlage A bij hoofdstuk 1 1 Het kostprijsmodel van Dienst Regelingen 2 Tariefnota Bestuursraad
Bijlagen Bijlage A bij hoofstuk 1 1 Het kostprijsmoel van Dienst Regelingen 2 Tariefnota Bestuursraa Bijlage B bij hoofstuk 3 Begrotings- en jaarplancyclus Bijlage C bij hoofstuk 4 1 Verantwooring 2 Begrippen
Nadere informatieNotatieafspraken bovenbouw, wiskunde B
Notatieafspraken bovenbouw, wiskune B Bewaar it ocument zorgvulig Het wort slechts éénmaal verstrekt Dit ocument bevat afspraken voor e correcte notatie volgens e gehele sectie wiskune van het Steelijk
Nadere informatieDRAAIBOEK COMMUNITY-GERICHT WERKEN
DRAAIBOEK COMMUNITY-GERICHT WERKEN DEEL 2: Checklists MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ Voor u ligt deel 2, de checklists behorende bij deel 1 van het Draaiboek Community Gericht Werken. Deel 1
Nadere informatieGeorg Fischer N.V. Prijslijst uitgave juni 2015. Vlinderklep type 578
Georg Fischer N.V. Prijslijst uitgave juni 2015 Vlinerklep 578 Complete leiingsystemen afgestem op uw toepassing water- en gasistributie Oplossingen voor water- en gasbeheer, oor nieuwe en gerenoveere
Nadere informatieHoofdstuk 11A - Rekenen
Voorkennis V- aantal grammen 000 00 aantal euro s 6,0 0,006, Je moet e, etalen. V-a aantal m 00 aantal euro s 4 000 6 V-a Hij moet e 6.,- etalen. aantal m 00 0,00 aantal euro s 4 000 6 6 Hij krijgt m mortel
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
Extra oefening Basis B-a + = = + + = = = e + = = = f = B-a > > > > B-a + : = + = + = = + = + = 0 e ( + ) = = 0 (0 + ) : = : = = 0 f + ( ) = + = = B-a Uit eze klas heeft = = eel van e leerlingen geen zwemiploma.
Nadere informatieLocatienieuws. POV 't Healtsje BSO de Beamhutte Februari 2016. Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws POV 't Healtsje BSO e Beamhutte Februari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen we ieereen vanuit e POV en BSO een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4
Nadere informatieLocatienieuws. POV Bistebus Januari Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws POV Bistebus Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen wij ieereen een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone
Nadere informatieOefeningenexamen Projectieve Meetkunde: oplossingen
Oefeningenexamen Projectieve Meetkune: oplossingen 2e bachelor Wiskune acaemiejaar 2011-2012 1 Eerste zittij Oefening 1.1. Een {, m}-boog in PG(2, q) is een verzameling van m 1 punten zoat ieere rechte
Nadere informatieHoofdstuk 5 - Verbanden herkennen
V-a V-a Hoofstuk - Veranen herkennen Hoofstuk - Veranen herkennen Voorkennis O A B De grafiek ij tael A is een rehte lijn, want telkens als in e tael met toeneemt neemt met toe. Het startgetal is en het
Nadere informatiePresentatie d.d. 23/4/2013 Huis van de Buurt Huis van.
Presentatie d.d. 23/4/2013 Huis van de Buurt Huis van. Logo Huis van de Buurt Caroline van Gessel, coördinator Huis van de Buurt St. Zorgcentra de Betuwe Stel U wordt nu geboren, hoe zou u de zorg en welzijn
Nadere informatieAdres: Kerkstraat 26 Postcode en plaats: 3286 AK Klaaswaal Telefoonnummer: 0187-480 447. Datum start: 15 december 2012 Datum goedgekeurd:
Plan van aanpak Huisartsenpost 't Hellegat Ares: Kerkstraat 26 Postcoe en plaats: 3286 AK Klaaswaal Telefoonnummer: 0187-480 447 E-mailares: Scope van eze RIE: Gebruikte inventarisatievragenlijst: info@haphellegat.nl
Nadere informatieLocatienieuws. t Protternêst Februari 2016. Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws t Protternêst Februari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen wij ieereen een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone
Nadere informatieSamenvatting Leefbaarheid in kaart voor sociale wijkteams Land van Cuijk
Samenvatting Leefbaarheid in kaart voor sociale wijkteams Land van Cuijk Onderzoek naar de wensen, behoeften en bijdragen van inwoners uit Padbroek, Cuijk Alex de Veld, Daniëlle Damoiseaux MSc., dr. Martha
Nadere informatieDankzij uw reactie kunnen we onze ondersteuning en waardering van de vrijwilligers nog meer afstemmen op de noden en behoeften van de vrijwilligers.
Betreft: Enquête over vrijwilligerswerk in het OCMW. Beste vrijwilliger We vinen het belangrijk at u als vrijwilligers bij ons zinvol kan bezig zijn en we willen hier zorg voor ragen. Samen maken we werk
Nadere informatieHoofdstuk 6 Rekenen. Opstap Rekenen. Voor 825 gram kaas moet je 6,60 betalen.
Opstap Rekenen O-1a gewiht in grammen 150 1 650 erag in euro s 1,20... 5,20 Juith moet voor 650 gram kaas 5,20 etalen. gewiht in grammen 150 1 825 erag in euro s 1,20... 6,60 Voor 825 gram kaas moet je
Nadere informatieOptimising work environments. www.sirksekuur.be. www.idewe.be
2012 Optimising work environments www.iewe.be Fluiten mag bij veilig gerag 2012 Januari m 2 9 16 23 30 3 10 17 24 31 w 4 11 18 25 5 12 19 26 v 6 13 20 27 7 14 21 28 1 8 15 22 29 www.iewe.be Optimising
Nadere informatieMANIFEST VAN HET TAALCOLLECTIEF
2JULI2015 MANIFESTVANHETTAALCOLLECTIEF Eenpleidooivooreentaalrenaissanceinhethogeronderwijsvande21 e eeuw tebeginnenmet Nederlands Inleiding Detalenhebbenhetzwaarteverdureninonshogeronderwijs.Kleinetalenstudiesaan
Nadere informatieRight to Challenge: acht lessen uit Leerateliers met 35 gemeenten en bewonersorganisaties
Right to Challenge: acht lessen uit Leerateliers met 35 gemeenten en bewonersorganisaties Waarom een Leeratelier Right to Challenge? Acht lessen Meer informatie September 2016 Een uitgave van de Vereniging
Nadere informatieLocatienieuws. POV Wâldpykjes Februari Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws POV Wâlpykjes Februari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen wij ieereen een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
V-1a / V-2a e Voorkennis Zie e figuur hieroner. Zie e figuur hieroner. De lijn n en het punt P kunnen ook aan e anere kant van lijn l liggen. Zie e figuur hieroner. P Zie e figuur hieroven. In vierhoek
Nadere informatiehardheid en uithoudingsvermogen hardheid en snelheid
Trainingsprogramma Okt Nov Dec,2014 Dit trainingsprogramma is een hanleiing en onersteuning en is afhankelijk van je oel: beginnene lopers pakken 1 of 2 traingen per week en er intensief Wil je wat meer
Nadere informatieActualisatie luchtkwaliteitonderzoek centrumplan Oldebroek
Notitie Contactpersoon Alex Dol Datum 29 augustus 2007 Kenmerk N002-4511378MTU-pla-V02-NL Actualisatie luchtkwaliteitonerzoek centrumplan In opracht van e gemeente heeft Tauw in april 2006 een luchtkwaliteitsonerzoek
Nadere informatieSamenvatting 177. (b) (a) position (cm) wire Relative gain variation [%] 16
amenvatting Het begrijpen van het universum en e unamentele wetten er natuurkune ie aaraan ten gronslag liggen, is iets wat mensen uit alle tijen bezig heet gehouen. Wanneer we inzoomen op e kleinste astanen,
Nadere informatieNieuwsbrief 1401 Januari 2014
Nieuwsbrief 1401 Januari 2014 Zomeractiviteit 29 juni 2013 I Pagina 3 Inhousopgave Voorwoor Even voorstellen: Ellen Hermans De Zomeractiviteit in twee verhalen Marion Suijker, een Gouwenaar aan het woor
Nadere informatieLocatienieuws. BSO de Reinbôge Januari 2016. Beste ouders/verzorgers, Even voorstellen
Locatienieuws BSO e Reinbôge Januari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen we ieereen vanuit e BSO een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te
Nadere informatieDe maximale waarderingscijfers van de opgaven verhouden zich als 30:30:20:20 deel cijfer=score./10
Universiteit Twente, Werktuigbouwkune Vak : Programmeren en Moelleren Datum : 0 oktober 20 Tij : 08.45-0.5 uur TOETS Deze eeltoets bestaat uit 4 opgaven. Geef niet alleen e antwooren maar toon ook e geane
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
Hoofstuk 6 - Nieuwe grafieken Hoofstuk 6 - Nieuwe grafieken Voorkennis V-a Van lijn k is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn l is het hellingsgetal en het startgetal en e
Nadere informatieHoofdstuk 5 Rekenen. Opstap Getallen en maten
Hoofstuk 5 Rekenen Opstap Getallen en maten O-1a Bij elkaar horen 10 2 en honer 10 4 en tienuizen 10 5 en honeruizen 10 6 en één miljoen 10 7 en 10 000 000 10 8 en honermiljoen 10 9 en één miljar 1000
Nadere informatieKrommenie. Bristolrood Vurehout. Guishuis. Krommenie. Bristolrood Vurehout. Guishuis. Krommenie. Bristolrood Vurehout. Guishuis
Tabellenboek gezonheismonitor 0-12 jarigen regio Toelichting: In e eerste kolommen staan e resultaten voor e Cj's in. De laatste kolommen geven het resultaat voor en. Wanneer het percentage van en/of ikgerukt
Nadere informatieMind & Motion, Centrum voor BewustZijn
NIEUWSBRIEF Follow your it knows the way Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn Nieuwsbrief 1 9 januari 2015 Lieve mensen, Een mooi en bijzonder nieuw jaar. Ik wens jullie allen een liefdevol, gezond,
Nadere informatieVerzuimZorgPakket. verzekeringen. uw (financiële) klappenvangers. Goes, Bergen op Zoom, Middelburg, Spijkenisse, Terneuzen, Zierikzee.
VerzuimPakket uw (financiële) klappenvangers verzekeringen Goes, Bergen op Zoom, Mielburg, Spijkenisse, Terneuzen, Zierikzee. De exclusieve totaaloplossing van zorg en verzuim voor e onernemers in Zuiwest-
Nadere informatieLocatienieuws. Piipba Februari Beste ouders/verzorgers,
Locatienieuws Piipba Februari 2016 Beste ouers/verzorgers, Allereerst wensen wij ieereen een goe en gelukkig 2016! Na Sinterklaas en Kerst achten we vanaf 4 januari weer van start te gaan met gewone werkweken,
Nadere informatieSamenspel Formeel - Informeel. Vanuit ieders waarde en nieuw verhaal schrijven, 22-5-15, Jolanda Elferink
Samenspel Formeel - Informeel Vanuit ieders waarde en nieuw verhaal schrijven, 22-5-15, Jolanda Elferink 6/12/2015 Programma - Korte kennismaking; - Ontwikkelingen in de vrijwillige zorg; - Uitgangspunt
Nadere informatie4.2.6 I. Betreft opgave 4.2.2: a. B f = {a, b } d. B f = {a, b, c } = C f II. Betreft opgave 4.2.4: e. B f e = IR + 0 = IR. f. B f f. g.
g. x=2y+1 2y = x - 1 y = 1 2 x- 1 2 Duielijk zal zijn at bij elke x-waare precies één y-waare hoort, ofwel: bij elk origineel hoort precies één beel. Het is us een functie. (N.B.: als het coomein geen
Nadere informatieOmvang/tij d. Wisselduurloop Zone 3, 4, 4 ½ ± 1:15 min Daarin: 10 min zone 2, 10 min zone 3, 5 min zone 4 op tempo p= 2 min
Trainingsprogramma juli, aug, sept,2014 Van 21 juli t/m 8 aug Week 30 t/m 32 geen trainingen Het trainingsprogramma loopt wel oor voor jezelf, of afspreken om met een groepje te lopen Dit trainingsprogramma
Nadere informatieTentamen Signalen en Systemen 2: 3BB32, 10 maart 2009
Tentamen Signalen en Systemen : 3BB3, 10 maart 009 Omerkingen ij het tentamen - O het tentamen mag een (grafisch) rekenaaraat geruikt woren - Geruik van aner materiaal zoals oeken, aantekeningen of lato
Nadere informatieKrachten binnen het standaardmodel. N.G. Schultheiss
1 Krachten binnen het stanaarmoel N.G. Schltheiss 1 Inleiing Deze mole volgt op e mole Deeltjes binnen het stanaarmoel en wort vervolg met e mole Deeltjes in airshowers. Aan e han van het netron verval
Nadere informatieB&W voorstel. c.vanhelvert@shertogenbosch.nl
B&W voorstel Steller : van Helvert Tel. : 06 1586 2307 Portefeuille : Weyers e-mail. : c.vanhelvert@shertogenbosch.nl B&W : Agenda nr. : Reg.nr. : 3597514 Openbaar : ja Onderwerp : BewonersBedrijf Hambaken
Nadere informatieCalculus I, 20/10/2014
Calculus I, 20/0/20. Gegeven e kromme yx waarvoor arctan y x = 2 lnx2 + y 2 a Bereken e afgeleie y voor een punt x,y at voloet aan het functievoorschrift. b Gebruik e gevonen uitrukking voor e afgeleie
Nadere informatieREACTIE VAN DE NEDERLANDSCHE BANK INZAKE DE CONSULTATIE VAN HET WETSVOORSTEL TER IMPLEMENTATIE VAN DE CAPITAL REQUIREMENTS DIRECTIVE (CRD IV)
REACTIE VAN DE NEDERLANDSCHE BANK INZAKE DE CONSULTATIE VAN HET WETSVOORSTEL TER IMPLEMENTATIE VAN DE CAPITAL REQUIREMENTS DIRECTIVE (CRD IV) Deze reactie is oor De Neerlansche Bank aangeboen via e internet
Nadere informatiePartou KDV Prins Frederiklaan 20, 0-4 jaar
Partou KDV Prins Freeriklaan 0, 0-4 jaar We zijn blij at u heeft gekozen voor Partou. Als vestigingsmanager, samen met mijn team, heet ik u en uw kin van harte welkom. In it boekje kunt u lezen wat e belangrijkste
Nadere informatieHoofdstuk 11 Verbanden
Opstap Remweg O- De rie remwegen zullen vershillen zijn. Algemeen gelt at ij e hoogste snelhei e langste remweg hoort. O- De remparahute geeft nog meer remkraht. O- De remweg wort langer op een sleht of
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Het tropisch regenwoud
Werkstuk Aarrijkskune Het tropisch regenwou Werkstuk oor een scholier 2054 wooren 5 mei 2001 6 602 keer beooreel Vak Aarrijkskune Het Tropisch regenwou. Jungle, oerwou, rimboe, Groene Hel en selvas; het
Nadere informatieCT5520. Juni 2006. Udo Ouwerkerk, 1040995 Floor van den Berg, 1093568
CT550 Juni 006 Uo Ouwerkerk, 1040995 Floor van en Berg, 1093568 Voorwoor Dit rapport is gemaakt in het kaer van het ontwerp voor een breiing van een bestaane rinkwaterzuivering voor het vak CT550: Drinkwaterbereiing.
Nadere informatieMeetkunde 2 - Omtrek 2 - Cirkels. Versie 2a - donderdag 29 maart 2007
eetkune 2 - Omtrek 2 - Cirkels Versie 2a - onerag 29 maart 2007 De cirkel is een verzameling punten op een vaste afstan van één punt (het mielpunt ). Je kunt een cirkel tekenen met een passer. De afstan
Nadere informatieCommuniceren is teamwork
Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.
Nadere informatiePamflet 11 Peel en Maas 11 succesfactoren voor opbouwwerk en sociale wijkteams
Pamflet 11 Peel en Maas 11 succesfactoren voor opbouwwerk en sociale wijkteams een uitgave van de werkplaats gemeenschapsontwikkeling Peel en Maas Pamflet 11 Peel en Maas 11 succesfactoren voor opbouwwerk
Nadere informatieHoofdstuk 5 - Kansen en statistiek
Hoofstuk 5 - Kansen en statistiek lazije 110 1a Niet ieereen heeft ezelfe kans om in eze steekproef te komen. Het zijn klanten van eze ene winkel. Het zijn alleen vrouwen. Het zijn klanten ie allemaal
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2017
Correctievoorschrift VWO 07 tijvak wiskune A Het correctievoorschrift bestaat uit: Regels voor e beooreling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoorelingsmoel 5 Aanleveren scores Regels voor e beooreling
Nadere informatieVoorwoord Hans Bruning
oorwoor Bijzoner elom; een boe at je e weg wijst naar e meest gastvrije en bijzonere aressen in Neerlan. aarom bijzoner? Omat in alle genoeme eme winels, onernemingen en horecagelegenheen mensen met een
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
Voorkennis V-a Van lijn k is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn l is het hellingsgetal en het startgetal en e formule is = +. Van lijn m is het hellingsgetal en het startgetal
Nadere informatiehardheid en uithoudingsvermogen hardheid en snelheid
Trainingsprogramma April,Mei, Juni, 2015 Dit trainingsprogramma is een hanleiing en onersteuning en is afhankelijk van je oel: beginnene lopers pakken 1 of 2 traingen per week en er intensief Wil je wat
Nadere informatieParticipatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband?
Participatief leiderschap Hoe leid je een samenwerkingsverband? Mr. Drs. Lucien Stöpler Justice in Practice December 2014 Participatief leiderschap: Hoe leid je een samenwerkingsverband? 2014 Justice in
Nadere informatieIn verbinding zelf keuzes maken. Petri Embregts
In verbinding zelf keuzes maken Petri Embregts Cliënten eigen keuzes laten maken, ze regie geven over hun eigen leven, dat is wat we nastreven Dhr Hans Bouter Leidsch Dagblad Eigen regie, zelf keuzes maken
Nadere informatie30/06/2005. Theoretische Inleiding bij de Fresnelproef
30/06/005 Theoretische Inleiing ij e Fresnelproef I Zichtaar maken van een Interferentiepatroon Licht kan eschreven woren als een elektromagnetische golf. Algemeen gelt voor een golf (us.v. ook voor een
Nadere informatieSamenwerken aan gezondheid in de wijk
Werkboek Samenwerken aan gezondheid in de wijk Preventie in de Buurt De Gezonde Wijk- en Regioaanpak Samenwerken aan gezonde inwoners in een gezonde omgeving Samenwerken aan gezondheid in de wijk Een gezonde
Nadere informatieVitale Vaten. Ineke Sterk projectleider Vitale Vaten 4 oktober 2011
Vitale Vaten Ineke Sterk projectleider Vitale Vaten 4 oktober 2011 Dé Gezonde regio: waar? Dé Gezonde regio: wie? Verleiden Opbouw presentatie Inleiding hart- en vaatziekten Project Vitale Vaten Gorinchem
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
V-a V-a Hoofstuk - Getallen Voorkennis In het ontrekene stuk van e vlaai passen stukken. De hele vlaai eston uit stukken. Twee van e vijf stukken zijn verkoht, us eel van e vlaai is verkoht. Van e reuk
Nadere informatieSubsidiariteitsbeginsel VRIJWILLIGERS WERK
Subsidiariteitsbeginsel VRIJWILLIGERS WERK Waarom doe je dat? dr. Cees van den Bos Programma-manager Participatie & Vrijwillige Inzet, Rijnstad Arnhem c.vdbos@via-arnhem.nl Nederland Wereldkampioen Vrijwilligerswerk
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
4 Voorkennis V-1 a De oörinaten zijn A( 2, 1), B(2, 3) en C(5, 4 Qw ). V-2 a Per stap van 1 naar rehts gaat e lijn Qw omhoog. Vanuit C ga je 7 stappen naar rehts en us 7 Qw = 3 Qw omhoog. Omat 4 Qw + 3
Nadere informatieWorkshop Wijkeconomie
Workshop Wijkeconomie Workshop Wijkeconomie 1. JJJJJJJjjjj 1 Regie over eigen leven en omgeving Burgerkracht van klein tot groot 2 Monopolie op beleid naar de burger MANIFEST VAN ACTIEVE WIJKBEWONERS Gevraagd:
Nadere informatieAllemaal naar de peuterspeelzaal. Een planmatige aanpak van werving en toeleiding naar voor- en vroegschoolse educatie.
Allemaal naar e peuterspeelzaal Een planmatige aanpak van werving en toeleiing naar voor- en vroegschoolse eucatie Allemaal naar e peuterspeelzaal Een planmatige aanpak van werving en toeleiing naar voor-
Nadere informatieTentamen Natuurkunde I 09.00 uur - 12.00 uur woensdag 7 januari 2009 docent drs.j.b. Vrijdaghs
Tentamen Natuurkune 9. uur -. uur woensag 7 januari 9 ocent rs.j.. Vrijaghs Aanwijzingen: Dit tentamen omvat 5 opgaven met totaal 5 eelvragen Maak elke opgave op een apart vel voorzien van naam, nummer
Nadere informatieJolan. Jolanda Omvlee (42),
Jolan Jolanda Omvlee (42), getrouwd met Ron (48), moeder van Lise (10) en Emmely (6) is directeur van Compassion. Ze geeft leiding aan 38 personen, haar contacten gaan internationaal. 22 tekst Wieteke
Nadere informatieLanger zelfstandig wonen
Langer zelfstandig wonen Inspiratiedag 5 oktober 2013 Kenniscentrum Leefbaarheid en Gemeenschapsvoorzieningen HAN Centre of Expertise Krachtige Kernen Martha van Biene, martha.vanbiene@han.nl Daniëlle
Nadere informatieZelfsturing en vakmanschap. HR in de zorg, 2 december 2014
Zelfsturing en vakmanschap HR in de zorg, 2 december 2014 Even voorstellen Tanja Hoornweg Eva van Gils Het Nieuwe Leidinggeven: vanuit een gezamenlijke visie de motivatie en het vakmanschap van medewerkers
Nadere informatieINTENTIEVERKLARING AS HUURDER STUDENTEN HUISVESTINGS COMPLEX BLUE GRAY AMSTERDAM
INTENTIEVERKLARING AS HUURDER STUDENTEN HUISVESTINGS COMPLEX BLUE GRAY AMSTERDAM Algemene informatie m.b.t. project en Veruurer/eigenaar: Het project Blue Gray is een initiatief van een particuliere partij
Nadere informatie