Herziening grondexploitaties per 1 januari 2012

Transcriptie

1 Gemeente Hengelo Herziening grondexploitaties per 1 januari maart 2012 Sector Personeel en Financiën Herziening grondexploitaties 2012

2 Gemeente Hengelo Herziening grondexploitaties 2012

3 Gemeente Hengelo Inhoudsopgave Inleiding Gezondheidspark t Oosterveld Zuidelijke Havenweg Veldkamptunnel Twentekanaal Zuid: locatie Norma Watertorenpark 25 Exploitaties buiten de gemeentelijke administratie De Veldkamp 31 Bussinesspark XL (RBT) GEM Campus 37 Herziening grondexploitaties 2012

4 Gemeente Hengelo Herziening grondexploitaties 2012

5 Gemeente Hengelo Inleiding In onderliggend deel van de herzieningen zijn de financiële overzichten opgenomen van de bedrijventerreinen, welke reeds in exploitatie zijn genomen. Dit jaar wordt volstaan met een toelichting, een samenvattend overzicht en een overzicht van de verschillen met de herziening van vorig jaar. Hiermee wordt inzicht geboden in de ontwikkeling van de grondexploitaties. De specificaties die ten grondslag liggen aan de gepresenteerde herzieningen zijn niet opgenomen zodat meer nadruk gelegd wordt op het globale beeld van de herziening. Hiernaast wordt hiermee de hoeveelheid papier beperkt. In onderstaand samenvattend overzicht staat het voorgecalculeerde eindresultaat van de te onderscheiden bedrijventerreinen opgenomen. Complex en omschrijving Boekwaarde herzieningen per Boekwaarde buiten de administratie Te verwachten kosten Te Te Te verwachten verwachten verwachten bijdragen opbrengsten tijdsinvloeden Te verwachten resultaat 16 Gezondheidspark Veldkamptunnel Oosterveld Zuidelijke Havenweg Twentekanaal Zuid Westermaat Campus Watertorenpark Voorraden - Bedrijventerreinen in exploitatie gemeenteli Complexen buiten de gemeentelijke administratie De Veldkamp Businesspark XL Gem Campus Voorraden - Bedrijventerreinen in exploitatie extern Resultaatverdeling Niet te verrekenen met de Reserve grondexploitatie Wel te verrekenen met de Reserve grondexploitatie Totaal verdeeld resultaat Herziening grondexploitaties

6 Gemeente Hengelo 6 Herziening grondexploitaties 2012

7 Gemeente Hengelo Toelichting complex 16: Gezondheidspark Het Gezondheidspark ligt globaal gezien tussen de Deldenerstraat, de Geerdinksweg, de spoorlijn Zutphen - Hengelo en de Brugginksweg. Boekwaarde ontwikkeling In het verlengde van de eerste fase van het bouw- en woonrijp maken zijn werkzaamheden uitgevoerd zoals het ophogen van de keerwanden bij de Eik, het saneren van een asbestverontreiniging en er is gestart met de aanleg van de rest van de vijver in het Gezondheidspark. Aan genoemde werkzaamheden is, inclusief beheers- en toezichtkosten, circa uitgegeven in Ook is voor een gedeelte van de omgeving van de Aletta Jacobslaan bouw- en woonrijp gemaakt. Om aanspraak te kunnen maken op een bijdrage uit Quick Win voor de omgeving van de Aletta Jacobslaan is overgemaakt naar de Regio. Vanuit de grondexploitatie is een bijdrage gedaan van in de kosten van de realisatie van de rotonde in de Deldenerstraat. In 2011 is ,- uitgegeven aan plankosten. Uit tijdelijke verhuur van de woningen is ,- ontvangen. In 2011 is één perceel ter grootte van m² verkocht voor een bedrag van afgerond ,-. Samenvattend overzicht Het samenvattend overzicht geeft inzicht in de actuele verwachting van het eindresultaat van de grondexploitatie. Ten opzichte van de grondexploitatie zoals vastgesteld met de herzieningen 2011 zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: De kosten van het dempen van de sloot nabij het te realiseren station Gezondheidspark worden naar aanleiding van berekende zettingen hoger ingeschat dan aanvankelijk geraamd. In 2011 is een subsidie van toegezegd door de provincie Overijssel voor de inrichting van het landschap Gezondheidspark. Deze subsidie is toegezegd om de realisatie van extra inrichtingselementen, zoals een steiger, een fietsbrug, e.d. mogelijk te maken. Op grond hiervan is extra budget opgenomen onder bouw- en woonrijp maken. Onder overige kosten is budget onvoorzien en budget voor planschade opgenomen. De budgetten voor onvoorzien zijn per saldo verlaagd omdat de onzekerheid ten aanzien van te realiseren opbrengsten in 2011 is afgenomen door de verlaging van de raming van woningbouwopbrengsten. Hiernaast is het restant budget voor onzekerheid ten aanzien van te realiseren opbrengsten ondergebracht in de raming van de opbrengsten. Herziening grondexploitaties

8 Gemeente Hengelo Onder bijdragen is de provinciale bijdrage voor de inrichting van het landschap à opgenomen. De exploitatiebijdrage vanuit zelfrealisatie die samenhing met de realisatie van woningen is komen te vervallen. Onder overige bijdragen is een aanvullende bijdrage van opgenomen voor de extra kosten van het dempen van de spoorsloot die vergoed worden door het ministerie van V&W. De grondwaarde van grond die bestemd is voor voorzieningen en bedrijven is afhankelijk van de ligging en bebouwingsmogelijkheden. De minimale grondprijs is per gehandhaafd op 185 (excl. btw) per m 2 grond. Voor gronden met een gunstige ligging en/of relatief grote bebouwingsmogelijkheden is gerekend op een hogere grondprijs. De geraamde grondopbrengsten voor woningbouw zijn per afgenomen met ,- doordat in de loop van 2011 gebleken is dat de woningbouwplannen die de basis vormden voor de grondexploitatie van 2011 niet de geraamde opbrengsten zouden kunnen opbrengen. Over de herziene grondopbrengsten is nog geen overeenstemming bereikt met de ontwikkelaars waarmee in het Gezondheidspark woningbouw gerealiseerd zou kunnen worden. De raming van de overige grondopbrengsten (verkoopopbrengsten aangekochte woningen) is per gehandhaafd op het niveau van Nominaal is de grondexploitatie verslechterd met ,-. Per saldo zijn de tijdsinvloeden toegenomen met De toename van de tijdsinvloeden wordt veroorzaakt door de gewijzigde uitgangspunten met betrekking tot de indexering en doordat de per geraamde verkopen slechts gedeeltelijk gerealiseerd zijn in Het resultaat van de grondexploitatie is circa ,- negatief (op eindwaarde ). Het resultaat is op eindwaarde verslechterd met ,-. Contant bedraagt het tekort ,- per 1 januari Herziening grondexploitaties 2012

9 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex 16: Gezondheidspark A. Ruimtegebruik In m 2 In % Opdrachtgever : H. Huitema Exploitatiegebied % Projectleider : S. Landman Hoofdstructuur ,6% Planeconoom : G. Witvoet Netto oppervlak ,4% Uitgeefbaar ,4% Prijspeil : Startdatum : B. Programma In m 2 Aantal Einddatum : Nog uit te geven: woningen Renteperc. : 5,50% Nog uit te geven: bedrijven Mutatiedatum : Uitgegeven: Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Na Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 te realiseren per C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten BTW 6. Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve grondbedrijf 8. Bodemsanering 9. Overige kosten Totale kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies Algemene dienst - Reserve grondbedrijf - Reserve bovenwijkse voorzieningen Derden - Huren en pachten Overige bijdragen Totale bijdragen (II) Netto kosten (I-II=III) E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijven Kantoren - Overig Totale opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Financieringskosten Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal Tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde (voorziening) Boekwaarde Herziening grondexploitaties

10 Gemeente Hengelo Gezondheidspark: vergelijk met herziening 2011 Omschrijving Herziening Herziening Verschil C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten BTW Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve Grondbedrijf Bodemsanering Overige kosten Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Rijk/provincie Algemene dienst Reserve Grondbedrijf Reserve bovenwijkse voorzieningen Derden Huren en pachten Overige bijdragen Totaal Bijdragen (II) Netto kosten (I-II=III) E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijven Kantoren Overig Totaal Opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde E. Tijdsinvloeden - Financieringskosten Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal Tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Herziening grondexploitaties 2012

11 Gemeente Hengelo Toelichting complex 35: t Oosterveld Reeds in het verleden is in onder meer de Intergemeentelijke Structuurschets, als ook in het Provinciaal Streekplan aangegeven dat het gebied tussen de Oldenzaalsestraat en de Rijksweg A1 voor 2005 zou worden bestemd tot een bedrijventerrein. Door de gewijzigde gemeentegrens, in het kader van de gemeentelijke herindeling, blijkt het totaal oppervlakte van het plangebied te zijn vergroot van ongeveer 5 hectare naar circa 25 hectare. Inmiddels is het plangebied opgenomen in het bestemmingsplan A1. Het terrein is inmiddels bouwrijp gemaakt. Hiermee kunnen kavels worden aangeboden voor reguliere bedrijvigheid in de lichte industrie, groothandel en transport & distributie. In 2011 is ,- aan grondopbrengsten gerealiseerd. In de jaarschijf 2011 van de vorige herziening was ,- aangenomen. Er is dus circa ,- minder gerealiseerd in 2011 dan geraamd. Ten opzichte van de vorige herziening is in het bouw- en woonrijp maken een voordeel ontstaan van circa ten opzichte van de raming. Dit voordeel is aangewend om de extra rentekosten deels te dekken die nu worden geraamd. De extra rentelasten worden veroorzaakt doordat de verkoop opbrengsten naar achteren uitgefaseerd zijn. De aanname voor de verkoopopbrengsten is dat er in 2012 heel weinig zal worden verkocht en in 2013 helemaal niets. Vanaf 2014 worden weer verkopen geraamd en verwacht wordt dan in 2020 de laatste kavels zullen worden verkocht. Conform de vastgestelde uitgangspunten voor de grondexploitaties zijn de zijn de grondprijzen van de nog te realiseren verkopen niet verhoogd ten opzichte van de vorige herziening. Nieuw is dat voor de jaren tot en met 2013 nu ook geen opbrengstindex is gerekend. Verder zijn de verwachte grondopbrengsten verder in de tijd uitgesmeerd. Hierdoor is het eindresultaat fors lager dan vorig jaar nog aangenomen. Nu is de contante waarde van het eindresultaat ,- per 1 januari Herziening grondexploitaties

12 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex 35: Bedrijventerrein 't Oosterveld A. Ruimtegebruik Opdrachtgever : H. Huitema Exploitatiegebied ,0% Projectleider : M. Lode Verharding ,7% Planeconoom : G.Knegt Water ,1% Wadi's en groen ,4% Prijspeil : Netto uitgeefbaar % Startdatum : Einddatum : B. Programma In m 2 Aantal Rentepercentage: 5,50% Uitgeefbaar: bedrijven Mutatiedatum : Uitgeefbaar: gerealiseerd Uitgeefbaar: nog uit te geven Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Na Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 te realiseren per C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten Niet terugvorderbare b.t.w Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Reserve Grondbedrijf Bodemsaneringskosten Overige kosten (onvoorzien) Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies Algemene dienst Reserve Grondbedrijf ISV Derden Ontvangen huren en pachten Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijvigheid Kantoren Gerealiseerde optievergoedingen , Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde (IV-III) F. Tijdsinvloeden - Rente , Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Boekwaarde Herziening grondexploitaties 2012

13 Gemeente Hengelo 't Oosterveld: vergelijk met herziening 2011 Omschrijving Herziening Herziening Verschil C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten Niet terugvorderbare b.t.w. p.m. p.m. p.m. 6. Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Reserve Grondbedrijf Stelpost bodemsanering Overige kosten (onvoorzien) Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies Algemene dienst Reserve Grondbedrijf ISV Derden Ontvangen huren en pachten Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijvigheid Kantoren Overig Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde (IV-III) F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde / Herziening grondexploitaties

14 Gemeente Hengelo 14 Herziening grondexploitaties 2012

15 Gemeente Hengelo Toelichting complex 84: Zuidelijke Havenweg Ten behoeve van de herontwikkeling van delen van bedrijventerrein Twentekanaal heeft de gemeenteraad najaar 2004 het Masterplan Bedrijventerrein Twentekanaal vastgesteld. Tegelijkertijd heeft de raad groen licht gegeven voor het project Herstructurering Twentekanaal, verplaatsen puinbreker/herontwikkeling TRM-locatie en omgeving. Het centrale projectonderdeel was het verplaatsen van de puinbreker TRM en het vervolgens herontwikkelen van de achtergebleven locatie en omgeving. In 2009 heeft de Twentse Recycling Maatschappij aangegeven de voorgenomen verplaatsing van de puinbreker vanwege de hoge (verhuis)kosten niet door te zetten. Besloten is de bedrijfsactiviteiten voort te zetten op de bestaande locatie. Daardoor is het oorspronkelijke herstructureringsplan niet meer uitvoerbaar. De onduidelijkheid rond de verplaatsing van de puinbreker en de mogelijke bodemverontreiniging heeft concrete ontwikkeling van dit terrein lange tijd in de weg gestaan. Nu bekend is dat de puinbreker op de huidige locatie blijft en gaat investeren om de overlast te verminderen is een deel van de onzekerheid weggenomen. Uit aanvullend bodemonderzoek blijkt tevens dat de aanwezige stortplaats nauwelijks belemmerend is voor de herontwikkeling. Eerder werd aangenomen dat dit wel het geval was. De grondexploitatie behorende bij het exploitatiegebied van de gemeente wordt nu aangeboden omdat de vorige grondexploitatie (verplaatsing TRM) min of meer is komen te vervallen. Tevens vervalt het bij de grondexploitatie behorende krediet (registratienummer , besloten/vastgesteld bij raadsvergadering d.d. 20 maart 2007) welke beschikbaar is gesteld ten behoeve van bouwrijp maken van Revitalisering Twentekanaal Zuid eerste fase ad ,- Wel zijn de gemaakte kosten opnieuw ingebracht. Daarnaast zijn uiteraard wel de nieuwe uitgangspunten meegenomen. De grondexploitatie van 4 februari 2012 Zuidelijke Havenweg is sluitend op basis van de door de verschillende vakdisciplines binnen de gemeente aangeleverde informatie en een sluitende (fixed-price) aanbieding uit de markt. In 2011 zijn er een tweetal kavels verkocht met een totale waarde van ,-. Zo is er een kavel verkocht aan Shining Star. Tijdens de bouw bleek dat niet alle grond die vrijkwam uit de bouwput geschikt is voor hergebruik op de bouwkavel. Dit was voor de huidige eigenaar aanleiding tot een aanvullend bodemonderzoek. Uit dit onderzoek blijkt dat in vijf van de veertig bodemmonsters, stoffen zijn aangetroffen boven de interventiewaarde van de Wet Bodembescherming. Naar aanleiding daarvan is onderhandeld, hetgeen uiteindelijk tot overeenstemming heeft geleid. In het laatste overleg met eigenaar is op ambtelijk niveau een restitutie op de koopsom overeengekomen van ,-, onder voorbehoud goedkeuring gemeentebestuur. Daarbij is meegewogen dat de omvang van de verontreiniging niet exact bekend is en de kadastrale Herziening grondexploitaties

16 Gemeente Hengelo aantekening blijft (vanwege één spot onder het gebouw). Bovenstaande is besloten in B&W vergadering van 14 februari 2012 (besluit 12G200093). Hierop is in deze tekst geanticipeerd. De sanering van het verkocht terrein aan TNT Post heeft meer gekost dan verwacht (circa ,-). Resultaat Ten opzichte van de herziening 2011 zijn er op enkele punten wijzigingen opgetreden. Hieronder volgt een verschillenanalyse: Verwerving: grondinbreng is op 0,- ingezet Bouw en woonrijp maken: er is een bedrag van ,- toegevoegd aan het bouwrijp maken i.v.m. hoger uitvallen van deze post Rentevoordelen door snelle verkoop en verlenging van de looptijd van 2012 naar 2015 Afdracht reserve grondbedrijf gepland in 2012 Het resultaat op eindwaarde ( ) bedraagt ,-. De contante waarde per 1 januari 2012 bedraagt ,- (positief). Ten opzichte van 2011 is dit een verbetering van het resultaat van ,-. Risico`s Gezien de saneringsproblematiek waarmee we het afgelopen jaar zijn geconfronteerd blijft de sanering van de nog te verkopen kavels een mogelijk probleem. Per kavel zal goed afgewogen moeten worden welke saneringsmethodes geschikt zijn, de daadwerkelijke kosten van de sanering en of het financieel rendabel is om een kavel te verkopen. 16 Herziening grondexploitaties 2012

17 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex 84: Complex Zuidelijke Havenweg A. Ruimtegebruik In m 2 In % Opdrachtgever : F. Locher Bruto oppervlak Projectleider : G. Koekkoek Netto uitgeefbaar Planeconoom : J. Bekkink Groen en water overig Prijspeil : Startdatum : B. Programma In m 2 Aantal Einddatum : Nog uit te geven: bedrijven Rentepercentage : 5,50% Uitgegeven: bedrijven Mutatiedatum : Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Na Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 te realiseren per C. Kosten 1. Verwerving Bouwrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten BTW Afdracht aan Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Afdracht aan Reserve Grondbedrijf Bodemsanering Overige kosten Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Rijkssubsidie Provinciale subsidie Algemene Dienst Reserve Grondbedrijf Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijven Kantoren Groen Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Boekwaarde Herziening grondexploitaties

18 Gemeente Hengelo Complex Zuidelijke Havenweg: Vergelijk met herziening 2011 Omschrijving Herziening Herziening Verschil actueel C. Kosten 1. Verwerving Bouwrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten BTW Afdracht aan Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Afdracht aan Reserve Grondbedrijf Bodemsanering Overige kosten Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Rijkssubsidie Provinciale subsidie Algemene Dienst Reserve Grondbedrijf Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijven Kantoren Groen Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Herziening grondexploitaties 2012

19 Gemeente Hengelo Toelichting complex 92: Veldkamptunnel In de samenwerkingsovereenkomst Borne-Hengelo d.d. 19 december 2001 is besloten 115 hectare bedrijventerrein te ontwikkelen (100 hectare op grondgebied gemeente Borne en 15 hectare grondgebied gemeente Hengelo). De gezamenlijke ontwikkeling wordt benoemd als Buren waarbij het bedrijventerrein de Veldkamp de eerste fase is. De overige (latere) fasen zijn de Kluft en t Oldhof. De gemeente Hengelo staat financieel garant voor 80/115 van het resultaat van de vastgestelde grondexploitaties. De financiële administratie van de ontwikkeling Buren vindt plaats binnen de gemeente Borne. Enkel de kosten die gemaakt worden in het kader van de realisatie van de Amerikatunnel evenals de kosten die betrekking hebben op medewerkers binnen de gemeente Hengelo die meewerken aan de ontwikkeling Buren zijn verantwoord binnen complex 92. Alle kosten verantwoord binnen complex 92 zullen conform afspraken uit de samenwerkingsovereenkomst Buren worden ingebracht in de gezamenlijke grondexploitatie. Dit houdt in dat de kosten vanuit de gemeente Hengelo worden doorbelast aan de gemeente Borne waar de financiële administratie van de grondexploitatie plaatsvindt. In totaal is op dit moment ,- aan kosten verantwoord binnen de gemeente Hengelo. Uiteindelijk zal na realisatie van de ontwikkeling Buren het saldo van complex 92 0,- bedragen. Herziening grondexploitaties

20 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex 92: De Veldkamptunnel A. Ruimtegebruik In m 2 In % Opdrachtgever : F. Locher Bruto oppervlak % Projectleider : Openbaar oppervlak % Planeconoom : C. van Steenwijk Netto oppervlak % Prijspeil : Startdatum : B. Programma In m 2 Aantal Einddatum : Rentepercentage : 5,50% Nog uit te geven: bedrijven Mutatiedatum : Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Boekwaarde In 2012 te t/m 2010 in 2011 per realiseren C. Kosten 1. Verwerving Bouwrijp maken Algemene plankosten Beheerskosten BTW 6. Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 7. Realisatie Veldkamptunnel Overige kosten Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies Algemene dienst 0 - Reserve Grondbedrijf 0 - Reserve ISV 0 - Ontvangen huren en pachten 0 - Overige bijdragen Bijdrage grondexploitatie De Veldkamp Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten - Woningbouw - Bedrijven - Kantoren - Overig Totaal opbrengsten (IV) Nominale waarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering - Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Boekwaarde Herziening grondexploitaties 2012

21 Gemeente Hengelo Toelichting complex 94: Twentekanaal Zuid, locatie Norma Mede ter beperking van de gevolgen van de kredietcrisis heeft de gemeenteraad in 2009 ingestemd met de aankoop van een perceel grond van Thales. Dit met als doel om deze grond bouwrijp te maken en vervolgens in erfpacht uit te geven aan Norma. In 2010 heeft binnen complex 94 de aankoop plaats gevonden van 2,3 hectare voor een bedrag 2,6 miljoen. Vanuit complex 94 is de kosten voor grond inclusief de geraamde kosten voor het bouwrijp maken ( ,-) intern overgeboekt naar het complex in erfpacht gegeven gronden. Het bouwrijp maken is (grotendeels) gerealiseerd in Voor de grondexploitatie in complex 94 is dit een financieel neutrale transactie. Herziening grondexploitaties

22 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex 94: Revitalisering Twentekanaal Zuid: locatie Norma A. Ruimtegebruik In m 2 In % Opdrachtgever : Bruto oppervlak Projectleider : Verharding, groen en water Planeconoom : Netto uitgeefbaar Prijspeil : Startdatum : B. Programma In m 2 Aantal Einddatum : Nog uit te geven: woningen Rentepercentage : 5,50% Nog uit te geven: bedrijven Mutatiedatum : Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Na Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 te realiseren per C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken (incl. V&T) Algemene plankosten 0 4. Beheerskosten 0 5. BTW 0 6. Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 0 7. Reserve Grondbedrijf 0 8. Bodemsanering 0 9. Overige kosten Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies 0 - Algemene dienst 0 - Reserve Grondbedrijf 0 - Voorziening Stadsvernieuwing 0 - Derden 0 - Ontvangen huren en pachten 0 - Overige bijdragen 0 Totaal bijdragen (II) Netto kosten E. Opbrengsten - Woningbouw 0 - Bedrijven Kantoren 0 - Overig 0 Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering 0 0 Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Contante waarde Boekwaarde Herziening grondexploitaties 2012

23 Gemeente Hengelo Twentekanaal Zuid Norma: Vergelijk met herziening 2011 Omschrijving Herziening Herziening Verschil C. Kosten 1. Verwerving Bouw- en woonrijp maken (incl. V&T) Algemene plankosten Beheerskosten BTW Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Reserve Grondbedrijf Bodemsanering Reserve Verfraaiing Woon- en werkomgeving Totaal kosten (I) D. Bijdragen - Subsidies Algemene dienst Reserve grondbedrijf Voorziening Stadsvernieuwing Derden Ontvangen huren en pachten Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten E. Opbrengsten - Woningbouw Bedrijven Kantoren Overig Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Financieringskosten Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindresultaat Contante waarde Herziening grondexploitaties

24 Gemeente Hengelo 24 Herziening grondexploitaties 2012

25 Gemeente Hengelo Toelichting complex 103: Waterpark Veldwijk Noord Het Waterpark Veldwijk Noord is één van de belangrijkste entrees aan het spoor aan de oostzijde van Hengelo en valt binnen het herstructureringsgebied Veldwijk Noord. Het Waterpark maakte onderdeel uit van de ontwikkelvisie "Stad en Milieu Zuidelijke Spoorzone. Het belang van wijkgroen en met name de behoefte aan parkgroen voor de wijk wordt benadrukt in deze visie. De waterhuishouding wordt gebaseerd op het principe van afkoppelen waardoor in het park ruimte moet worden gevonden voor retentie. Verder zal de waterhuishouding in de ontwikkelvisie als structurerend element worden gehanteerd. De invulling zoals opgenomen in de nota van uitgangspunten Veldwijk Noord Plus (zoals vastgesteld door de Raad op 1 juli 2009) sluit aan bij de ontwikkelvisie "Stad en Milieu Zuidelijke Spoorzone" door de gewenste voorzieningen op te nemen in het waterpark, de parkachtige opzet van het waterpark, de reservering van het water in het waterpark, het behoud van de rijksmonumenten en de toegankelijkheid en openbaarheid van het parkgebied. Het park wordt tevens de centrale plek voor de huisvesting van de brede school annex multifunctionele accommodatie. Met het vastgestelde exploitatieplan worden de volgende doelen nagestreefd: 1. Een goede ruimtelijke kwaliteit van de ontwikkeling door het stellen van locatie-eisen; 2. Een juiste uitvoering van werken die nodig zijn om te komen tot de hiervoor genoemde kwaliteit door het stellen van regels voor het uitvoeren van werken en werkzaamheden; 3. Een eerlijke verdeling van kosten en baten van de grondexploitatie. Op 10 november 2009 zijn het exploitatieplan en het bestemmingsplan voor het Waterpark vastgesteld door de Raad. Tegen het bestemmingsplan en exploitatieplan is bezwaar gemaakt. Uiteindelijk heeft dat bezwaar geresulteerd in een procedure bij de Raad van State. Op 15 juni 2011 heeft de Raad van State het beroep tegen het bestemmingsplan en exploitatieplan ongegrond verklaard. In 2008 is gestart met de onderhandelingen met de eigenaren over de verwerving van de gronden. Omdat het niet is gelukt om de benodigde gronden minnelijk te verkrijgen, heeft op 27 april 2010 de Gemeenteraad besloten om over te gaan tot de administratieve onteigening van delen van het plangebied teneinde zeker te stellen dat de gemeente kan beschikken over de gronden van het watertorenpark. Op 27 december is per Koninklijk Besluit beschikt over de goedkeuring van het besluit van de Gemeenteraad van 27 april Door het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan op 15 juni 2011 is de weg vrij te starten met de juridische onteigeningsprocedure, daarom heeft het college besloten op 28 juni 2012 te starten met de juridische onteigening. Herziening grondexploitaties

26 Gemeente Hengelo Op 21 december 2011 heeft de rechtbank het verzoek van de gemeente, voordat de onteigeningsprocedure aanhangig is gemaakt, om een rechter commissaris, alsmede een drietal deskundigen te benoemen gehonoreerd. Op 9 maart 2012 zal er daarom een plaatsopneming plaatsvinden waar de ligging en de gesteldheid van de onroerende zaken beoordeeld wordt. De verwachting is dat de gemeente, zonder tegenslagen, in mei 2012 kan beschikken over de gronden. De gemeente moet (na inwerkingtreding) ten minste eenmaal per jaar het exploitatieplan herzien. Op 15 juni 2011 is het exploitatieplan in werking getreden, dus moet voor 15 juni 2012 deze herziening zijn vastgesteld. Voor het aanpassen van het exploitatieplan zijn twee wettelijke soorten herzieningen te onderscheiden: a. Herziening van niet structurele onderdelen; b. Herziening die (mede) structurele onderdelen betreft. Om te voorkomen dat een herziening van het exploitatieplan leidt tot onnodige procedures zijn herzieningen van niet structurele wijzigingen vrijgesteld van een verplichte voorbereidingsprocedure en is er geen bezwaar en beroep mogelijk. Er is sprake van een niet structurele herziening voor zover die herziening betrekking heeft op: Uitwerking van detaillering van kosten en opbrengsten; Aanpassingen van de ramingen met inachtneming van de in het exploitatieplan aangegeven methoden van indexering; Vervanging van de ramingen van de gemeentelijke kosten door gerealiseerde kosten. In andere gevallen is er sprake van een structurele wijziging. Omdat een subsidie van de provincie beschikt is en er voor die subsidie kosten gemaakt moeten worden is er sprake van een structurele wijziging. Dat houdt in dat de gemeente de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure moet gaan volgen en dat belanghebbenden rechtstreeks beroep in kunnen stellen. De belangrijkste wijzigingen t.o.v. het vastgestelde exploitatieplan van 2009 zijn de volgende: Bij de verwerving is de kostenindexering toegepast, waardoor de verwerving is toegenomen. Daarnaast kan een van de percelen (minnelijk) verworven worden voor een minimale meerprijs. Deze stijging is meegenomen in de kostenopzet. Voordeel daarvan is dat er geen kosten voor de onteigening van dat deel hoeven te worden gemaakt. Er zijn licht gestegen kosten voor de bodemonderzoeken, doordat er meer bodemonderzoeken zijn gedaan. Daardoor er meer inzicht is daalt de inschatting van de kosten voor het bodemonderzoek met De kosten voor het bouw- en woonrijp maken vallen ongeveer hoger uit, doordat er een subsidie is verkregen waardoor er tevens extra kosten gemaakt moeten worden. De plankosten (incl. VTU) zijn licht gestegen, maar binnen de marge van de indexering. Het onvoorzien is toegenomen met de indexering. 26 Herziening grondexploitaties 2012

27 Gemeente Hengelo Doordat er een subsidie toegekend is, stijgen de bijdragen met ongeveer 3 ton. De tijdsinvloeden verbeteren met ongeveer 2 ton, doordat de indexeringen al verwerkt zijn in de cijfers en de inschatting van de rentekosten dalen. Deze dalen omdat nu ingeschat is dat de kosten en opbrengsten korter na elkaar worden gerealiseerd. Per saldo is het resultaat ongeveer gelijk gebleven. Herziening grondexploitaties

28 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht complex waterpark A. Ruimtegebruik In m 2 In % Opdrachtgever F. Locher Bruto exploitatiegebied ,0% Projectleider K. van Ekeris Verharding ,0% Planeconoom F. Kosters Groen en water ,6% Netto oppervlak ,0% Prijspeil Startdatum B. Programma In m 2 Aantal Einddatum Nog uit te geven: woningbouw Rentepercentage 5,5% Nog uit te geven: overig n.v.t. n.v.t. Mutatiedatum Looptijd 2 Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Te realiseren Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 na per C. Kosten 1. Raming van inbengwaarden Onderzoekskosten Bodemsanering en grondwerken Bouw en woonrijpmaken Maatregelen, plannen besluiten en rechtshandelingen Kosten m.b.t. gronden buiten het exploitatiegebied , Kosten voor toekomstige grondexploitaties VTU kosten Opstellen van ruimtelijke plannen Ontwerpcompetities Gemeentelijke apparaatskosten Kosten tijdelijk beheer Kosten btw Onvoorzien Totaal kosten (I) D. Bijdragen 1. Bijdragen en subsidies van gemeente Bijdragen en subsidies van derden Bijdragen toekomstige exploitaties Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten 1. Uitgifte van gronden binnen het exploitatiegebied Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Resultaten Datum Geïndexeerd Niet geïndexeerd Eindwaarde 31-dec Contante waarde Boekwaarde Herziening grondexploitaties 2012

29 Gemeente Hengelo Omschrijving Te realiseren Nieuwe opzet Verschil na per C. Kosten 1. Raming van inbengwaarden Onderzoekskosten Bodemsanering en grondwerken Bouw en woonrijpmaken Maatregelen, plannen besluiten en rechtshandelingen Kosten m.b.t. gronden buiten het exploitatiegebied , Kosten voor toekomstige grondexploitaties VTU kosten Opstellen van ruimtelijke plannen Ontwerpcompetities Gemeentelijke apparaatskosten Kosten tijdelijk beheer Kosten btw Onvoorzien Totaal kosten (I) D. Bijdragen 1. Bijdragen en subsidies van gemeente Bijdragen en subsidies van derden Bijdragen toekomstige exploitaties Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten 1. Uitgifte van gronden binnen het exploitatiegebied Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindwaarde Herziening grondexploitaties

30 Gemeente Hengelo 30 Herziening grondexploitaties 2012

31 Gemeente Hengelo Toelichting Buren: De Veldkamp De Veldkamp is het bedrijventerrein dat de gemeenten Borne en Hengelo gezamenlijk ontwikkelen. In de samenwerkingsovereenkomst Buren is vastgesteld dat de gemeente Borne voor 35/115 en de gemeente Hengelo voor 80/115 financieel risico draagt. Resultaat: Het resultaat van de herziene grondexploitatie 2012 is negatief (op eindwaarde ). De contante waarde van het voorzienbaar tekort bedraagt per 1 januari Het resultaat op contante waarde is daarmee verslechterd ten opzichte van vorig jaar. Conform de samenwerkingsovereenkomst Buren komt 80/115 van het tekort voor rekening van de gemeente Hengelo. Ten laste van de reserve van het grondbedrijf is binnen de gemeente Hengelo een voorziening van getroffen (80/115). Looptijd en indexering De looptijd van het project is verlengd van tot Deze verlenging vindt zijn oorzaak in de huidige economische omstandigheden en het niet realiseren van de geprognosticeerde verkopen in Het is hierdoor niet reëel is vast te houden aan het uitgiftetempo van het bedrijventerrein zoals in de grondexploitatie was opgenomen. De indexering van kosten en opbrengsten per en is 0%. Dit betekent dat verwacht wordt dat de kosten en grondprijzen de komende twee jaar niet zullen stijgen. Dit is één extra jaar ten opzichte van de herziene grondexploitatie van Per tot het einde van looptijd is de opbrengstenindexering 2% en de kostenindexering 2,5%. In de herziene grondexploitatie van 2011 werd een kostenindexering van 2% gehanteerd. De verlenging van de looptijd van het project met als gevolg het uitfaseren van kosten en opbrengsten en de aanpassing van kosten- en opbrengstenindexering vormen de oorzaken van de verslechtering van het resultaat van de grondexploitatie Verwerving Conform verwachting zijn alle gronden binnen het plangebied van de Veldkamp in 2011 verworven. In tegenstelling tot eerdere verwachtingen heeft geen onteigening plaatsgevonden. Alle aankopen verricht door middel van het sluiten van een minnelijke overeenkomst. Civieltechnische kosten In 2011 zijn sloopwerkzaamheden verricht en is de tweede fase van het bouwrijp maken afgerond. Een groot gedeelte van de Veldkamp is hiermee geschikt voor uitgifte. Afhankelijk van het Herziening grondexploitaties

32 Gemeente Hengelo uitgiftetempo zullen de werkzaamheden voor het woonrijp maken van de eerste en tweede fase worden uitgevoerd. De resterende sloopwerkzaamheden zullen in 2012/2013 worden uitgevoerd. Door de verlenging van de looptijd zal de derde fase van het bouw- en woonrijp maken op een later moment worden uitgevoerd (vanaf 2017). De verwachting is dat de komende periode niet tot nauwelijks werkzaamheden ten aanzien van het bouwrijp maken uitgevoerd zullen worden. De totale kosten voor bouw en woonrijp maken binnen de grondexploitatie zijn gelijk gebleven. Plankosten De plankosten binnen de herziene grondexploitatie 2012 zijn met circa verlaagd ten opzichte van de herziene grondexploitatie van In 2011 zijn minder plankosten gemaakt dan verwacht. Tunnel in de Amerikalaan: De werkzaamheden met betrekking tot de tunnel in de Amerikalaan zijn in 2011 afgerond en financieel afgerekend. Op basis van de financiële eindafrekening liggen de totale investeringkosten van de tunnel in de verlengde Amerikalaan circa lager dan werd aangenomen in de herziene grondexploitatie Opbrengsten: In de herziene grondexploitatie 2011 werd ervan uitgegaan dat een gedeelte van het bedrijventerrein door een private partij zou worden uitgegeven. Door het sluiten van een minnelijke verwervingsovereenkomst van alle gronden kan de gemeenten het gehele bedrijventerrein zelf uitgeven. Vanwege de huidige economische omstandigheden is de uitgifteperiode met drie jaar verlengd. Hierdoor ontstaat een reëler, doch ambitieus, uitgiftetempo binnen de grondexploitatie van de Veldkamp. In 2011 hebben geen verkopen plaatsgevonden. Hiermee is niet voldaan aan de verwachtingen binnen de herziene grondexploitatie De verkoopinspanningen in 2011 dragen er wel toe bij dat er een reële verwachting is dat in 2012 een aantal kavels uitgegeven zal worden. 32 Herziening grondexploitaties 2012

33 Gemeente Hengelo Samenvattend overzicht Buren: De Veldkamp A. Ruimtegebruik Opdrachtgever : Hengelo/Borne Exploitatiegebied ,0% Projectleider : E. Praas Verharding ,9% Planeconoom : V. Kraster Water ,9% C. van Steenwijk Wadi's en groen ,3% Prijspeil : Netto uitgeefbaar ,0% Startdatum : B. Programma In m 2 Aantal Einddatum : Nog uit te geven: bedrijven Rentepercentage : 5,0% Nog uit te geven: overig 0 Mutatiedatum : Omschrijving Gerealiseerd Gerealiseerd Na Nieuwe opzet t/m 2010 in 2011 te realiseren per C. Kosten 1. Verwerving Slopen en saneren Bouw en Woonrijp maken Kabel en Leidingen Algemene Plankosten Niet terugvorderbare b.t.w Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Verlengde Amerikalaan Totaal kosten (I) D. Bijdragen 1. Subsidies Algemene dienst Reserve Grondbedrijf Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Ontvangen huren en pachten Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten 1. Bedrijvigheid Overig Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde (IV-III) F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindresultaat Boekwaarde Contante waarde Deel gemeente Hengelo 70% Deel gemeente Borne 30% Herziening grondexploitaties

34 Gemeente Hengelo De Veldkamp: vergelijk met herziene Grondexploitatie 2011 en 2012 Omschrijving Herziening Herziening Verschil C. Kosten 1. Verwerving Slopen en saneren Bouw en Woonrijp maken Kabel en Leidingen Algemene Plankosten Niet terugvorderbare b.t.w Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Verlengde Amerikalaan Totaal kosten (I) D. Bijdragen 1. Subsidies Algemene dienst Reserve Grondbedrijf Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Ontvangen huren en pachten Overige bijdragen Totaal bijdragen (II) Netto kosten (I-II = III) E. Opbrengsten 1. Bedrijvigheid Overig Totaal opbrengsten (IV) Nominale eindwaarde (IV-III) F. Tijdsinvloeden - Rente Kostenindexering Opbrengstenindexering Totaal tijdsinvloeden Eindresultaat per per Contante waarde per Gedeelte gemeente Hengelo 70% Gedeelte gemeente Borne 30% Contante waarde per Gedeelte gemeente Hengelo 70% Gedeelte gemeente Borne 30% Herziening grondexploitaties 2012

35 Gemeente Hengelo Toelichting Businesspark XL De gemeentelijke planning ten behoeve van de vaststelling van de jaarrekening - en daarmee herzieningen van de grondexploitaties - lopen niet synchroon met herziening van het Businesspark XL. Op het moment van dit schrijven is een concept grondexploitatie gereed, waarvan het resultaat bijna hetzelfde bedraagt als in Op basis van de laatst bekende grondexploitatie is door de gemeente Hengelo een voorziening getroffen. De jaarstukken zullen ter vaststelling per 25 juni 2012 aan het Algemeen Bestuur worden aangeboden. Via de jaarstukken legt het Dagelijks Bestuur verantwoording af over de realisatie van de vastgestelde beleidsvoornemens (begroting 2011). Op basis hiervan kan het Algemeen Bestuur beoordelen of het Dagelijks Bestuur in overeenstemming met de in begroting gestelde kaders heeft geopereerd. De jaarrekening wordt om die reden jaarlijks ter goedkeuring voorgelegd aan de accountant. De volgende stukken kunnen dan worden vastgesteld Jaarstukken 2011 (waaronder ook grondexploitatie, risicoanalyse); Verlenen decharge aan het Dagelijks Bestuur; Kennis te nemen van accountantsverklaring. De treffen voorziening bedraagt per ,- (23% van het totale resultaat). Herziening grondexploitaties