Diabetes en de postmenopauzale vrouw



Vergelijkbare documenten
17/12/2013. Inhoudsweergave. Hoe kunnen zorgverleners dagdagelijks meehelpen bij de preventiestrijd tegen T2DM en zwangerschapsdiabetes?

Behandeling type 2 diabetes in 2011

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede,

Welke behandelstrategie bij obese type 2 patiënten: GLP 1 agonist!

Wat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent

Diabetes Mellitus en Beweging

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)

Voetproblemen bij Diabetespatiënten Situering en Screening. Dr. Greet Peeters Endocrinoloog ZNA Jan Palfijn

Internationale diagnosecriteria en behandelingstargets bij personen met diabetes type 2. Prof.em.dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZ Gent

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Nieuwe geneesmiddelen bij de behandeling van diabetes mellitus type 2. Nicolaas Schaper

ZIN EN ONZIN VAN DIABETESBEHANDELING BIJ OUDEREN. Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie Universitaire Ziekenhuizen Leuven

Wat te doen als orale medicatie en 1 dd langwerkend insuline faalt? BASAAL PLUS insulinetherapie bij diabetes mellitus type 2

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Diabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts

Leefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud. Over de zgn. Preventieparadox. The Epidemiological Evidence. Edith Feskens,

Inhoud. Leefstijlinterventies met stip op 1! Voorbeeld van de PP: het effect van bloeddrukverlaging op sterfte. Over de zgn.

Leefstijlinterventies met stip op 1!

Update Diabetes voor verpleging 2010

Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven

Cardiovasculair risicomanagement

Diabetes Mellitus en Nierfunctie

Internistisch perspectief

Overgewicht en Obesitas Conservatieve en operatieve behandeling

PCSK9-remming: voor welke patienten?

Diabetes type 2 en hypo's: is voorkomenbeterdangenezen?

Orale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november :45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst

Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan

Nationaal Preventie Akkoord

De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2

Overleving patiënten aan dialyse (diabetische status) Incidence of RRT treated Type II Diabetic Nephropathy

De stap na gliclazide. Insuline? Nee!

BMI > 35: hoog aantal eenheden insuline? Een discussie over de zin en onzin van heel veel insuline bij heel zware patiënten.

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen

Behandeling van Diabetische Dyslipidemie: - plaats van de statines - PCSK-9 inhibitoren. Ann Mertens, MD, PhD dienst Endocrinologie

Tips bij gewichtsverlies : introduceren en behouden

Landelijk Diabetes Congres 2016

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Groeimarkten. Pfizer Stock History. Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek

Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings

Algemene benadering van een patiënt met diabetische retinopathie. Bart Van der Schueren IG Endocrinologie

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

Conclusie. Leerdoelen. Inhoud. Glucoseregulatie anno Behandeling van diabetes (exclusief insuline) Plaatsbepaling nieuwe middelen

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte

Historie geneesmiddelen Nieuwe geneesmiddelen Spanningsveld in het onderzoek

het dopaminerge beloningssysteem

Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie. Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes?

Ellen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen

Cardiovasculair Risicomanagement bij DM2

Dia 1. Dia 2. Dia 3. Interabdominaal vet het grootste endocriene orgaan

Streefwaarden naar leeftijd: zowel de glucose, de bloeddruk als de lipiden?

NASH en metabool syndroom. two sides of the same coin?

Diabetescafe Fokke Meima kaderhuisarts diabetes

Evidence-based Lifestyle Advies

BEHANDELING VAN OBESITAS

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011

Interabdominaal vet het grootste endocriene orgaan. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan

Groeimarkten. Pfizer Stock History. Farmacologie tegen obesitas historie 1947 Amfetamine en desoxefedrine 1950 Amfetamine congeners

Diabetes for dummies. Dr. C.B. Brouwer, internist

Metabool Syndroom. Metabool Syndroom. & Lichamelijke Activiteit. MS & Lichamelijke Activiteit. MS & Preventie: Sedentaire Leefstijl

Casus. PrevalenOe OSAS Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

Fysieke fitheid, fysieke activitiet in relatie tot gezondheid

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?

EASD en ADA richtlijnen 2012: een goede basis voor de nieuwe Nederlandse Standaard? Dr. Paul Bouter

OBESITAS STAPPEN NAAR GEZONDHEID. Dr. Marly Oosterhof

Sporten en diabetes type 2 Van 15 minuten per dag bewegen tot de marathon, maar eerst een fietsproef. Sport is goed voor elk?

Wanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan


Benchmark Diabetes Nellie Jans Marijke Overkamp Jan Tillemans Karin Willemsen (per 1 april a.s.)

Evolutie in de zorg voor diabetespatiënten: van specialist naar multidisciplinaire teamwerking

"Nieuwe orale behandelstrategieen voor type 2 diabetes: de toepassing naderbij?"

In eerste instantie vangt de pancreas deze insulineresistentie

Bariatrie en DM2 pre/peri/post operatief. 5 oktober 2016 Inge Bourass

Nieuwigheden bij de diabetische medicatie

Innovatieve ontwikkelingen in de diabeteszorg

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren

am linical diabetology am linical diabetology Risico begint bij geboorte, accumuleert Hoe vroeger je het risico vermindert, hoe meer profijt

Diabetes en vaatziekten. 19 september 2017 Jan Westerink Internist-vasculair geneeskundige

Pathofysiologie van DM type 2

Update NHG standaard Diabetes mellitus type 2

Medisch Centrum Huisartsen

Cystic Fibrosis Related Diabetes Mellitus. Sylvia Ockhorst en Renske van der Meer Haga Ziekenhuis

Metabool syndroom. Bestaat het wel bij de oudere psychiatrische patiënt?

Sekse en gender in hart-en vaatziekten: Zijn het allemaal hormonen?

HbA1c streefwaarden. ADVANCE trial. Uitkomsten ADVANCE. Uitkomsten ADVANCE

Diabetes en kanker: nieuwe inzichten

Wat na Metformine? Een patiënt-georiënteerde en kosten-efficiënte keuze. Prof. Robert Hilbrands Kliniekhoofd Diabeteskliniek UZBrussel

State of the Art: CVRM bij diabetes anno 2011

Transcriptie:

Diabetes en de postmenopauzale vrouw Christophe De Block, MD PhD Diabetologie-Endocrinologie, UZA & UA 4 februari 2012

Inhoudsweergave Metabool syndroom en menopauze Type 2 diabetes Prevalentie Risicogroepen Behandeling Genezing? Preventie?

Metabool Syndroom: NCEP-ATPIII criteria Diagnosis is established when >3 of these risk factors are present Risk Factor Abdominal obesity (Waist circumference ) Men Women TG HDL-C Men Women Blood Pressure Fasting glucose Defining Level >102 cm >88 cm >150 mg/dl <40 mg/dl <50 mg/dl >130/85 mm Hg >110 mg/dl * NCEP Expert Panel on Detection, Evaluation and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III). Final report. Circulation 2002; 106: 3143-3421).

Risicofactoren voor het MS NHANES III: 1988-1994: leeftijd postmenopauzale status BMI roken laag inkomen hoge koolhydraat intake geen alcohol consumptie fysische inactiviteit Park YW et al. Arch Intern Med 2003; 163: 427-436

Metabool syndroom en menopauze Prevalentie stijgt vanaf menopauze. toename intra-abdominaal vet shift naar meer atherogeen lipidenprofiel ( LDL, TG, HDL) insuline en glucoseconcentraties: insulineresistentie Mogelijke verklaringen: direct effect van ovarian failure indirect gevolg van centrale vetdistributie bij oestrogendeficiëntie Metab syndroom, type 2 DM en CVD stijgen na menopauze Carr MC. JCEM 2003; 88:2404-2411

Effect van menopauze op lichaamssamenstelling toename intra-abdominaal vet Oestrogenen bevorderen accumulatie van vet gluteofemoraal (peer-type) = gynoide obesitas Oestrogen-deficiëntie na menopauze: centrale vetdistributie (appel-type) = androide obesitas Carr MC. JCEM 2003; 88:2404-2411

Effect van menopauze op insulineresistentie menopauze abdominale obesitas insuline-resistentie compensatoir hyperinsulinisme VVZ perifere glucose-uptake hepatische gluconeogenese hepatische klaring van insuline Carr MC. JCEM 2003; 88:2404-2411 Karelis et al. Diab Obes Metab 2006; 8:336-341

Menopauze, metab syndroom en adipocytokines Chu et al. Am J Obstet Gynecol 2006; 194:100-104

Metabool syndr. (NCEP-ATPIII crit.) en cardiovascul. aandoeningen Ford et al. Diabetes Care, 2005

Metabool Syndroom (NCEP-ATPIII) en type 2 diabetes Ford et al. Diabetes Care, 2005

Type 2 diabetes: pathogenese Hepatic glucose output Liver Islet-cell Dysfunction Glucagon (α cell) Pancreas Insulin (β cell) Hyperglycemia Alpha cell produces excess glucagon Islet Insulin resistance Glucose uptake Muscle Adipose tissue Beta cell produces less insulin Adapted with permission from Kahn CR, Saltiel AR. Joslin s Diabetes Mellitus. 14th ed. Lippincott Williams & Wilkins; 2005:145 168; Del Prato S, Marchetti P. Horm Metab Res. 2004;36:775 781; Porte D Jr, Kahn SE. Clin Invest Med. 1995;18:247 254. 5

Toenemende prevalentie van diabetes in België Diabetes Atlas, 3rd edition. International Diabetes Federation, 2006. GGT: Gestoorde glucose tolerantie

Diabetes Care 2010 Diagnose van diabetes mellitus

Incidentie van DM2 volgens BMI en middelomtrek Log Age-Adjusted Incidence/100,000 person-years 600 0 >86.4 <86.4 <78.7 Waist (cm) <73.7 <70 <21.1 <22.7 <24.4 <27.4 >27.4 BMI Carey et al, 1997

Televisie kijken, overgewicht en T2 DM Sedentaire levensstijl, voornamelijk TV kijken is geassocieerd met sterk verhoogd risico op obesitas en type 2 diabetes. Each 2 h/day increment in TV watching was associated with 23% increase in obesity and 14% increase in risk of diabetes. Hu FB et al, JAMA 2003

MetS komt frequent voor bij diabetici en pre-diabetici Metabolic Syndrome Prevalence 100% 75% 50% 25% 0% Age-adjusted prevalence of metabolic syndrome in the US population over 50 years of age categorized by glucose intolerance 25,8% 33,1% 71,3% 86,0% NFG IGT IFG DM Alexander CM et al, Diabetes 2003;52:1210-1214

Diabetes mellitus: predictie : Wie heeft er risico op diabetes (type 2)? personen > 65 j personen > 45 j als volgende risicofactoren : diabetes bij 1ste graad familieleden algemene obesitas (BMI > 27 kg/m²) abdominale obesitas (buikomtrek M > 94, V > 80 cm) vroeger zwangerschapsdiabetes of baby > 4.5 kg gebruik van diabetogene farmaca (vb. corticoïden) vroeger gestoord glucosemetabolisme (vb. bij chirurgie) hyperlipidemie : HDL-Chol < 35 of TG > 250 mg/dl hypertensie 140/90 mm Hg

chronische complicaties: prevalentie 50% type 2 diabetici vertonen reeds complicaties bij diagnose MICROVASCULAR MACROVASCULAR Retinopathy, glaucoma or cataracts Cerebrovascular disease Nephropathy Coronary heart disease Neuropathy Peripheral vascular disease UK Prospective Diabetes Study Group. UKPDS 33. Lancet 1998; 352:837 853.

CVD Luscher TF et al. Circulation 2003; 108: 1655-1661 Reilly MP and Rader DJ. Circulation 2003; 108: 1546-1551

behandeling Gewichtsreductie Lichaamsbeweging Dieet (arm aan verzadigde vetten en snelabsorbeerbare koolhydraten) Rookstop Behandeling van hypercholesterolemie Behandeling van hypertensie

behandeling Lifestyle: voeding

behandeling Nutritie verzadigde vetten < 7% van totale calorie-intake cholesterol < 200 mg/dag twee maal vis per week stop alcohol gebruik rookstop Fysische activiteit: 30 min/d aerobe oef. gewichtsreductie Normoglycemie

behandeling Lifestyle: Effect van fitness bij 906 vrouwen met angor die coronaro ondergingen: TG, insulin, CRP, gewicht Wessel et al. JAMA 2004; 292:1179-1187

Better Control Equals Reduced Risk of Complications EVERY 1% reduction in HBA 1C Deaths from diabetes REDUCED RISK* -21% Heart attacks -14% 1% Microvascular complications -37% Peripheral vascular disorders -43% UKPDS 35. BMJ 2000; 321: 405-12. *p<0.0001

Challenges in type 2 diabetes Hypoglycemia is a frequent acute complication of treatment High risk 1 Low risk 1,2 Insulin Sulphonylureas Meglitinides Metformin α-glucosidase inhibitors Thiazolidinediones GLP-1 receptor agonists DPP-4 inhibitors 1. Nathan DM, et al. Diabetologia. 2009;52:17-306. 2. Cefalu WT. Nature. 2007;81:636-49.

Challenges in type 2 diabetes Weight increases with time

Selecting the Appropriate Therapeutic Agent for Individual Patients Selecting Specific Diabetes Interventions Glycemic effects Nonglycemic effects o Reduction in HbA1c o Risk of hypoglycemia o Insulin secretory capacity o Safety profile o Changes in body weight o CV risk factors o Safety profile o Tolerability o Ease of use o Cost Nathan DM, et al. Diabetes Care 2009; 32:193-203.

De voordelen van metformine bij patiënten met overgewicht en diabetes type 2 0 Diabetesgerelateerde eindpunten Diabetesgerelateerde sterfgev. Mortaliteit alle gevallen Myocardinfarct 5 Risicovermindering (%) 10 15 20 25 30 35 40 45 32% p = 0,0023 42% p = 0,017 36% p = 0,011 39% p = 0,01 p-waarden in vergelijking met de groep die een conventionele behandeling krijgt Aangepast naar United Kingdom Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Lancet 1998; 352: 854 865.

ADVANCE Intensieve behandeling : daling van de HbA1c tot 6.5%, behouden op lange termijn 10.0 9.5 Standaard Intensieve (op basis van Uni Diamicron) Gemiddelde HbA 1c (%) 9.0 8.5 8.0 7.5 7.0 6.5 6.0 Δ 0.67% (95% CI 0.64-0.70); p<0.001 Gem. HbA 1c laatste bezoek 7.3 % 6.5% 5.5 5.0 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 Opvolging (maanden) NEJM 2008;358;24:2560-72

ADVANCE Intensieve behandeling beschermt tegen de belangrijkste complicaties (micro- & macrovasc.) Gecumuleerde incidentie van microen macrovasculaires events (%) 25 20 15 10 5 0 Standaard Intensieve (op basis van Uni Diamicron) 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 Opvolging (maanden) Relatieve risicoreductie 10% (95% CI: 2 to 18%; p=0.013) Patel A et al. ADVANCE collaborative group; NEJM 2008

Incretines en DPP-IV inhibitoren Ingestion of food Pancreas GI tract DPP-4 inhibitor Release of gut hormones incretins* Active GLP-1 & GIP X *Incretins are also released throughout the day at basal levels. Adapted from Kieffer TJ, Habener JF. Endocr Rev. 1999;20:876 913; Ahrén B. Curr Diab Rep. 2003;2:365 372; Drucker DJ. Diabetes Care. 2003;26:2929 2940; Holst JJ. Diabetes Metab Res Rev. 2002;18:430 441. 16

physiological actions of GLP-1 Baggio & Drucker. Gastroenterology 2007; 132: 2131-2157

Green BD, et al European Endocrinology 2010 DPP-4 Inhibitors: efficacy

Incretines: GLP-1 Rec agonisten

BYETTA vs Insulin: Changes in HbA1c and Weight in 3 Head-to-Head Studies Change in HbA1c (%) Change in Weight (kg) 9 8 7 6 8 6 4 2 0-2 -4-6 ADA GOAL Heine, et al 1 Barnett, et al 2 * Nauck, et al 3-1.1% -1.1% -1.4% -1.4% -0.9% -1.0% +1.8 kg +2.3 kg +2.9 kg -2.3 kg -2.2 kg BYETTA Insulin aspart, 70/30 BID Glargine QD -2.5 kg QD = once daily Comparable glycaemic control for BYETTA and insulin Weight loss for BYETTA vs weight gain for insulin 1. Heine R, et al. Ann Int Med. 2005;143:559-569. 2. Barnett A, et al. Clin Ther. 2007;29:2333-2348. 3. Nauck M, et al. Diabetologia. 2007;50:259-267.

LEAD programme: reductions in HbA 1c with liraglutide # Change in HbA1c (%) 0.0-0.2-0.4-0.6-0.8-1.0-1.2-1.4-1.6 Monotherapy LEAD-3 51% 43% -0.9 Metformin combination LEAD-2 SU combination LEAD-1 Met + TZD combination LEAD-4 Met + SU combination LEAD-5 Baseline A1c % 8.4 8.6 8.6 8.4 8.2 8.2 8.5 8.6 8.3 8.5 8.6 8.4 8.3 8.1-1.1-1.1-1.2* -1.3* -1.3-1.3-1.4* -1.5* -1.5* -1.5* -1.6* Liraglutide 1.2 mg Liraglutide 1.8 mg Glimepiride 8 mg Rosiglitazone 4 mg Glargine -0.8-0.5 Significant *vs. comparator; # Change in HbA 1c from baseline for overall population (LEAD-4,-5) add-on to diet and exercise failure (LEAD-3); or add-on to previous OAD monotherapy (LEAD-2,-1). Marre et al. Diabetic Medicine 2009;26;268 78 (LEAD-1); Nauck et al. Diabetes Care 2009;32;84 90 (LEAD-2); Garber et al. Lancet 2009;373:473 81 (LEAD-3); Zinman et al. Diabetes Care 2009;32:1224 30 (LEAD-4); Russell-Jones et al. Diabetologia 2009;52:2046-2055 (LEAD-5);

Liraglutide: effect on weight Marre et al. Diabetic Medicine 2009;26;268 78 (LEAD-1); Nauck et al. Diabetes Care 2009;32;84 90 (LEAD-2); Garber et al. Lancet 2009;373:473 81 (LEAD-3); Zinman et al. Diabetes Care 2009;32:1224 30 (LEAD-4); Russell-Jones et al. Diabetologia 2009;52:2046-2055 (LEAD-5); Buse et al. Lancet 2009;374 (9683):39 47 (LEAD-6)

insulinetherapie, glulisine, Levemir Hirsch I, NEJM

behandeling Lipids: LDL < 70 mg/dl: statines TG < 150 mg/dl: fibraten, nicotinezuur BP: 130/80 mmhg

Kunnen we type 2 diabetes genezen?

Weight Change during a 15-y Period According to the Method of Bariatric Surgery Sjostrom L et al. N Engl J Med 2007;357:741-752

Incidence of Diabetes among Subjects in the SOS Study over 2- and 10-Year Periods Sjostrom L et al. N Engl J Med 2004;351:2683-2693

Diabetes remission at 2 years Hofsø D et al. Eur J Endocrinol 2010

IDF consensus March 2011 The achievable goal is not cure, but remission, of the diabetic state HbA1c < 6% No hypoglycemia Total cholesterol < 154 mg/dl, LDL < 77 mg/dl Triglyceriden < 150 mg/dl BP < 135/85 mmhg > 15% weight loss Without medication or with reduced medication

Preventie type 2 diabetes

FDPS: Effect of Interventions on Weight Control Intervention Weight loss relative to basal (kg) 8 4 0-4 -8 YEAR 1 YEAR 2 Tuomilehto J, N Engl J Med 2001;344:1343-50

Finnish Diabetes Prevention Study Cumulative probability of remaining free of diabetes 1.0 0.8 0.6 0.4 Control (n=257) Intervention (n=265) p<0.001-58% 0 1 2 3 4 5 6 Study year Tuomilehto J, N Engl J Med 2001;344:1343-50

DPP: Effect of Interventions on Weight 3234 individuals, FPG <126 mg/dl and IGT 0 Placebo Metformin Lifestyle Change in weight (kg) -2-4 -6-8 Time (months) 0 6 12 18 24 30 36 42 48 Knowler WC, N Engl J Med 2002;346:393-403

Diabetes Prevention Program Cumulative incidence of diabetes (%) 40 30 20 10 Placebo Metformin Lifestyle RR* 31% RR 58% 0 0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 Year *Reduction in risk of progressing to type 2 diabetes versus placebo DPP.N Engl J Med. 2002; 346: 393-403

Dank voor uw aandacht