Actieplan Streekgericht Biblitheekbeleid (SBB) dienst cultuur 2015 Januari 2015 1
Inhud Inhud... 2 Inleiding... 3 Budget 2015... 4 I. PBS / DIGITALE BIBLIOTHEEK... 5 Actie 1 Aansluiting nieuwe biblitheken... 5 Actie 2 Traject statistieken... 5 Actie 3 Onderhud databank en helpdesk... 5 Actie 4 Cnvenant Biblitheekprtalen... 6 Actie 5 Interbestuurlijke samenwerking... 6 II. SAMENWERKINGSVERBANDEN / PLATFORMWERKING... 7 Actie 1 Ondersteuning regigrepen... 7 Actie 2 Dag van de jeugdmedewerker... 7 III. PUBLIEKSWERKING... 7 Actie 1 - Tatertaal... 7 Actie 2 Waarm? Daarm!... 8 Actie 3 Taalpunten Nederlands... 8 Actie 4 Digitale Week 2015... 8 Actie 5 Publieksacties regi s... 9 Actie 6 - Wisselcllecties... 9 Actie 7- Samenwerking prjecten cultuur/vt... 9 IV. VORMING, CONSULTANCY... 9 Actie 1 Infrmatiebemiddeling... 9 Actie 2 Cnsultancy zelfuitleen... 10 Actie 3 Cnsultancy biblitheekinrichting... 10 Actie 4 Opleidingen digitale biblitheek... 10 Actie 5 Vrming / cnsultancy regiwerking... 10 Actie 6 Studiereis vr biblithecarissen... 11 Actie 7 Inspelen p pprtuniteiten... 11 Actie 8 Samenwerking PIVO... 11 2
Inleiding In het actieplan kmen de priritaire delstellingen van het streekgericht biblitheekbeleid aan bd. De dienst cultuur / cel streekgericht biblitheekbeleid richt zich als steunpunt vr de lkale penbare biblitheken p de kernpdrachten van deze belangrijke actren in het lkale cultuurbeleid. Deze zijn nder andere de digitale biblitheek, het stimuleren van cultuureducatie en leesmtivatie, het inzetten p e-inclusie bij meilijk bereikbare delgrepen en de verhging van infrmatiegeletterdheid en mediawijsheid. Laagdrempeligheid is hierbij een cruciaal element. In 2015 legt het SBB binnen de vier pijlers van de werking vlgende accenten: PBS-Digitale biblitheek : in 2015 sluiten 6 nieuwe biblitheken aan p het PBS. Hierdr kmt de teller p 40 gemeenten te staan. Daarnaast wrdt een cncreet actieplan uitgewerkt i.f.v het Herenakkrd waarp 11 Vlaams-Brabantse gemeenten intekenden én zich z engageerden m deze legislatuur ver te stappen. Dit hudt in dat deze biblithheken via een tussenplssing tegang krijgen tt Biblitheekprtalen én daarna instappen in het PBS. Naast het intensieve nderhud van de databank en het blijvend ndersteunen van alle biblitheken wrdt in 2015 verder werk gemaakt van de uitbuw van de digitale biblitheek en biblitheekprtalen in een interbestuurlijke cntext. Samenwerkingsverbanden : de samenwerking binnen de vier reginale biblitheekverbanden wrdt verder ndersteund. Samenwerken p reginale schaalgrtte leidt tt een betere en efficiëntere dienstverlening. Publiekswerking: een rechtstreekse ndersteuning van de sectr gebeurt nder andere dr het verderzetten van prjecten als Tatertaal en Waarm? Daarm! De verdere uitbreiding van Taalpunten en Makkelijk Lezen Pleinen blijft een aandachtspunt. De 10 de verjaardag van de Digitale Week wrdt ndersteund dr een aanbd van diverse interessante lezingen rnd vier centrale digitale thema's met een grt én laagdrempelig publieksbereik., Vrming en cnsultancy: In 2015 vinden twee nieuwe trajecten rnd infrmatiebemiddeling plaats met 9 deelnemende biblitheken. Tegelijkertijd lpt er een pvlging van de eerdere trajecten. De ndersteuning vr biblitheken die p zelfuitleen wensen ver te stappen krijgen een gerichte cnsultancy via wrkshps, studiebezeken, deelname aan INFO aan Zee én een extra begeleiding vr de PBS biblitheken. 3
Budget 2015 budget 2015 subsidies via reglement nminatieve subsidies I. PBS - DIGITALE BIBLIOTHEEK beheer, nderhud, alle licenties, peratineel huden PBS 442.990 interbestuurlijkse samenwerking publieksluik (via Bibnet) 115.000 medewerkers via KULeuven 215.000 nieuwe aansluitingen 150.000 netwerkcnsultancy VERA 5.000 Bibkaarten / drukwerk 5.000 subttaal I 812.990 II. SAMENWERKINGSVERBANDEN regigrepen (4) (regibudget) 60.000 platfrm jeugdmedewerkers: dag van de jeugdmedewerker 5.000 III. PUBLIEKSWERKING (ruim) via biblitheken Tatertaal (prfessinelen en uders) 7.500 vrdrachtencircuit pveding (Waarm? Daarm!) 35.000 Taalpunten 5.000 digitale week 2015 7.500 publiekswerking regigrepen regibudget uitleendienst wisselcllecties 10.000 Varia (verzekeringen, kleine aankpen materialen) 2.500 Samenwerking prject cultuur/vt 10.000 IV. VORMING & CONSULTANCY ibib 45.000 zelfuitleen/rfid 5.000 120.000 Cnsultancy inrichting 10.000 pleidingen digitale bib 3.500 regivrmingen regibudget studiereis 2.500 ad hc vrmingen 5.000 Samenwerking PIVO 5.000 subttaal II, III en IV 218.500 V.SUBSIDIES (prject en IBL) 110.000 TOTALEN (uitgaven-werking) 1.031.490 230.000 120.000 TOTALEN (inkmsten) 125.000 4
I. PBS / DIGITALE BIBLIOTHEEK Actie 1 Aansluiting nieuwe biblitheken Aansluiting nieuwe partnerbiblitheken p Biblitheeknet Vlaams-Brabant (PBS) & peratinele ndersteuning aangeslten PBS-biblitheken. Galmaarden Kapelle-p-den-Bs Keerbergen Krtenberg Sint-Genesius-Rde Zemst Opleiding instappers in de nieuwe applicaties. Timing: Aansluitingsplanning afgewerkt eind december 2015. Drlpende peratinele ndersteuning vr aangeslten PBS-biblitheken. Meting: (psitieve) evaluatie dr instappers; planning en uitwerking gerealiseerd. Drlpende peratinele ndersteuning aangeslten PBS-bibs gerealiseerd. Actie 2 Traject statistieken Cncrete uitwerking traject statistieken. Vrig jaar ging de fcusgrep statistieken effectief aan de slag. In 2015 werkt de fcusgrep, p basis van een uitgebreide inventaris, verder aan een cncreet vrstel vr wijzigingen en nieuwe services. Dit alles met resulteren in een ntwikkelingstraject vr een gebruiksvriendelijke statistiekenmdule. Dankzij het vrtraject in samenwerking met Bibnet, kunnen we dit jaar in Vlaams- Brabant de pilt rnd cllectiemanagement, p basis van Aleph-data geïmprteerd in de Web-ICB-tl van Bureau Leemans afwerken. Dit prject integreert statistische infrmatie in functie van cllectievrming / cllectiebeheer. Timing: drlpend Meting: finale evaluatie pilttraject Halle; plan van aanpak statistiekenmdule verder uitgewerkt. Actie 3 Onderhud databank en helpdesk Permanente zrg nderhud databank en ndersteuning via helpdesk. De talrijke innvaties van de vrbije jaren vragen k in 2015 een intense ndersteuning van de partnerbiblitheken via de helpdesk en het databanknderhud. Optimalisatie van de catalgrafische data in samenwerking met de partnerbiblitheken en Open Vlacc. Verdere backffice ndersteuning bij verstap biblitheken naar RFID (zelfuitleen). Timing: drlpend Meting: engagement van partnerbiblitheken vr ptimalisatie catalgrafische data; helpdesk ndersteuning gerealiseerd. 5
Actie 4 Cnvenant Biblitheekprtalen Praktische pvlging van de cnvenant Biblitheekprtalen vr bibs die ng niet aangeslten zijn p een PBS: tussenplssing waarbij lkale besturen zich engageren m vanaf 2017 (tt einde huidige legislatuur) tch in te stappen p een biblitheeksysteem met ptimalisaties. Operatinele pvlging tussentijdse aansluiting (2015 en vlgende) p Biblitheekprtalen en Mijn Biblitheek; Overleg Bibnet; Overleg biblitheken; Cntinue mnitring verhgde impact p de helpdeskwerking; Cncrete acties verbeterpunten PBS uit cnvenant in radmap / prjectplan pvlgen; Opvlging & evaluatie impact p peratinele werking. Timing: drlpend Meting: pvlging gerealiseerd en impact p helpdesk in kaart. Actie 5 Interbestuurlijke samenwerking Interbestuurlijke samenwerking uitbuw digitale biblitheek en Biblitheekprtalen. De digitale penbare biblitheek wrdt uitgebuwd dr gemeentelijke, prvinciale, Brusselse en Vlaamse verheidsrganisaties. In het kader van een eenduidige gebruikerservaring en een kstenefficiënte uitbuw is het ndig m tekmstige inspanningen te kaderen in een gemeenschappelijke visie en ntwikkelagenda. Daarm werd in 2014 een blauwdruk vr een tekmstgerichte architectuur vr de digitale biblitheek uitgetekend waarbij rekening is gehuden met een stijgend aantal gedigitaliseerde diensten en cllecties. Deze blauwdruk wil een richtinggevend kader zijn vr samenwerking tussen alle betrkken actren in de kmende jaren. In 2015 buwen we dan k verder p deze fundamenten via een haalbaarheidsstudie die een cncreet traject wil uittekenen p weg naar een gecnslideerd biblitheeksysteem. Vr de prjecten Biblitheekprtalen en Mijn Biblitheek werken we via de interbestuurlijke stuurgrep en de peratinele werkgrepen verder aan de radmap vr prductinnvatie en ptimalisatie. Evaluatie van Biblitheekprtalen en haalbaarheidsstudie cnslidatie: prjectwerking, besluitvrming, financiering. Dit gebeurt in functie van mgelijkheden tt ptimalisatie vr de kmende jaren. Timing: drlpend Meting: haalbaarheidsstudie gerealiseerd; interbestuurlijke evaluatie gerealiseerd; beheften, eerste stappenplan en budget in kaart. 6
II. SAMENWERKINGSVERBANDEN / PLATFORMWERKING Het SBB ndersteunt p een actieve wijze en met persnele en financiële middelen de vier bestaande biblitheekregi's. In deze infrmele samenwerkingsverbanden bundelen de lkale biblitheken krachten en middelen m tegelijk meer efficiënt te werken en méér te realiseren. Drgedreven samenwerking biedt (kleinere) biblitheken meer kans m de uitdagingen van vandaag en mrgen aan te gaan. Actie 1 Ondersteuning regigrepen De vier bestaande regigrepen wrden k in 2015 ndersteund en gefaciliteerd. Ondersteuning jaarlijkse acties vier regi's Regi Pajttenland: vrbereiding tt pname in bredere structuur Budget: 60.000 (= 15.000 / regi) Timing: drlpend Meting: gerealiseerde acties Actie 2 Dag van de jeugdmedewerker Organisatie van de jaarlijkse dag vr de jeugdbiblitheekmedewerkers Budget: 5.000 Timing: juni 2015 Meting: (psitieve) evaluatie dr deelnemers. III. PUBLIEKSWERKING Het SBB ndersteunt de lkale biblitheken bij het verhgen van hun publieksbereik, en dit met fcus p de publieksacties van de diverse regi's én dr de uitwerking en rganisatie van een bvenlkaal aanbd. Infrmatiegeletterdheid, leesbevrdering en mediawijsheid staan centraal met aandacht vr laagdrempeligheid en het bereiken van specifieke delgrepen. Actie 1 - Tatertaal Verderzetting van de trajecten Tatertaal vr prfessinelen (TT1) en Tatertaal vr uders (TT2). Tatertaal vr prfessinelen (TT1) wrdt verder uitgerld naar de penbare biblitheken, die zich met dit taalstimulerend prject vr jnge kinderen richten naar de prfessinelen in de kinderpvang (nthaaluders en kinderdagverblijven). De bib werkt p die manier mee aan taalstimulering bij vrschlse kinderen (0-2,5 jaar) én breidt haar werking uit naar de kinderpvanginitiatieven in de eigen gemeente / regi. TT1 is een samenwerkingsinitiatief tussen dienst welzijn en dienst cultuur. Dienst cultuur staat in vr de bibmaterialen (bekenpakketten en Tatertaalhuisjes), dienst welzijn zrgt vr de Tatertaal-methdiek en de bijhrende vrmingsreeksen. Tatertaal vr uders (TT2) ntstnd in 2013 als spin-ff van TT1, m k uders via de penbare biblitheken kapstkken aan te reiken m taal bij hun baby s en peuters te helpen stimuleren. Ok in 2015 wrdt TT2 verder aangebden aan de biblitheken die dit aan hun publiek willen aanreiken. Via de wisselcllecties wrden vrleesrugzakjes (0 3 jaar) aangebden aan de deelnemende biblitheken. Biblitheken die graag zelf 7
Budget: 7.500 hun vrleesrugzakjes samenstellen (eigen bekjes), kunnen vr de ndersteunende materialen (handleiding met instructie-dvd en bekenleggers) eveneens bij ns terecht. Biblitheken die TT2 willen aanbieden aan hun publiek kunnen k een wrkshp vr uders (avndvrdracht) inplannen. Timing: drlpend (vrbereidingen sessies vrjaar 2015 en najaar 2015) Meting: 3 biblitheken nemen deel aan het prject TT1. 8 biblitheken nemen deel aan het prject TT2. Actie 2 Waarm? Daarm! In 2015 wrdt de vrdrachtenreeks Waarm? Daarm! rnd het ruime thema van pvedingsndersteuning verdergezet. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de dienst Welzijn, cel Kindbeleid. Openbare biblitheken en gemeentelijke diensten (jeugd, welzijn, cmw, kinderpvang, ) tekenen in p het aanbd. Het aanbd wrdt cntinu verdergezet en vernieuwd. Budget: 35.000 Timing: vrjaar 2015 en najaar 2015 uitvering drlpend Meting: 60 vrdrachten vr uders vinden plaats in samenwerking met de penbare biblitheken en andere gemeentelijke diensten. Actie 3 Taalpunten Nederlands In 2015 ndersteunt het streekgericht biblitheekbeleid verder de prichting van Taalpunten. Deze ndersteuning mvat advies en kennisdeling, vrming en unifrm prmtiemateriaal. Hiervr wrdt samengewerkt met diverse interne en externe diensten en partners (dienst lay-ut, Vlaams Karakter, Huis van het Nederlands, vzw De Rand, biblitheken stad Antwerpen, ). Een Taalpunt in de bib geeft ndersteuning aan anderstaligen p vlak van Taalntwikkeling (Nederlands leren) en maatschappelijke riëntatie én streeft naar meer zelfredzaamheid van de anderstalige gebruikers. Budget: 5.000 Timing: drlpend Meting: 15 biblitheken hebben een peratineel Taalpunt in de bib f zijn begnnen met de pstart ervan. Actie 4 Digitale Week 2015 In 2015 viert de "digitale Week" haar tienjarig bestaan. We ndersteunen dit dr aan ruim aanbd van lezingen waarp de Vlaams-Brabantse biblitheken kunnen intekenen Uitwerking van vier inhudelijke thema's : Digitaal lezen Digitaal luisteren Online vergelijken en kpen Sciale media en privacy Aanbd van 21 lezingen rnd bvenvermelde thema's Organisatie van 1 lezing vr het prvinciepersneel met als thema digitaal p reis Budget: 7.500 Timing: april 2015 8
Meting: 21 biblitheken tekenen in p het aanbd en rganiseren een lezing vr een breed publiek; de lezing in het prvinciehuis vnd plaats Actie 5 Publieksacties regi s Diverse publieksacties van de vier regi's wrden ndersteund dr het SBB. Deze zijn afhankelijk van de jaaracties die biblitheekregi's realiseren. Budget: zie regibudget en evt. prjectsubsidies Timing: drlpend Meting: realisatie en uitstraling binnen elke regi. Actie 6 - Wisselcllecties De bestaande wisselcllecties wrden verder aangebden en waar ndig geactualiseerd. Oudere cllecties wrden afgeverd. Budget: 10.000 Timing: drlpend Meting: aantal wisselcllecties in gebruik dr biblitheken. Actie 7- Samenwerking prjecten cultuur/vt Samenwerking binnen de dienst cultuur bij cel/dienstverschrijdende prjecten Budget: 10.000 Timing: ad hc Meting: drgegaan prject en inbreng sbb IV. VORMING, CONSULTANCY Het SBB stimuleert en ndersteunt biblitheekmedewerkers bij het verhgen en actualiseren van de cmpetenties die ndig zijn m de hedendaagse en tekmstige kerndelen van de lkale biblitheek te realiseren. Actie 1 Infrmatiebemiddeling Verdere uitrl van het traject Infrmatiebemiddeling vr baliemedewerkers. Organisatie en uitrl van twee nieuwe basisreeksen vrjaar 2015: vr biblitheekmedewerkers Gik, Halle en Sint-Pieters-Leeuw najaar 2015: vr biblitheekmedewerkers Bertem, Herent, Ternat, Oud-Heverlee, Kampenhut (Keerbergen.v.). Opvlging vrbije trajecten de generieke punten uit de verbeterplannen wrden nderzcht in verband met mgelijke / wenselijke ndersteuning. Opvlging tweede verbeterplannen vrige deelnemende biblitheken Opmaak planning 2016 Cmmunicatie en screening nieuwe biblitheken 9
Budget: 45.000 Timing: drlpend Meting: (psitieve) evaluatie deelnemende medewerkers; pvlging en meting verbeterplannen; duurzame aandacht vr thema infrmatiebemiddeling bij de lkale bibteams. Actie 2 Cnsultancy zelfuitleen Verderzetting gerichte cnsultancy vr biblitheken die verstappen p zelfuitleen (via RFID) Organisatie RFID week (werkbezeken, wrkshps, ) in samenwerking met SBB Brussel (VGC) en prvincies Antwerpen / Limburg; Deelname en ndersteunende deelname aan INFO aan Zee vr Vlaams-Brabantse biblitheken ; tweejaarlijks cngres rnd Opvlging aanvragen RFID subsidie Budget: 5.000 Timing: september 2015; drlpend 2015 Meting: deelnemende biblitheken en aanvragen Actie 3 Cnsultancy biblitheekinrichting Verderzetting van de inrichtingscnsultancy dr Landmark Libraries (gegunde pdracht) vr biblitheken die een (her)inrichting van de biblitheek vrbereiden (met.a. ruimte vr advies vr aanpassingen in functie van integratie zelfuitleen (zie actie 2 hierbven)). Er kunnen in 2015 ng max. 13 biblitheken hiervan gebruik maken. Budget: 10.000 eur Timing: drlpend 2015 Meting: max. 13 biblitheken hebben een inrichtingscnsultancy gehad Actie 4 Opleidingen digitale biblitheek Organisatie van pleidingen digitale biblitheek / PBS (niet functineel Aleph). Opvlging bibwebetalages: intervisie Organisatie basispleiding bibwebetalages; Budget: 3.500 Timing: eerste helft 2015 Meting: (psitieve) evaluatie en inbreng deelnemende biblitheken; verhgde zichtbaarheid binnen de biblitheekprtaal. Actie 5 Vrming / cnsultancy regiwerking Ondersteuning en facilitering vrming en cnsultancy p vraag van en binnen de regiwerking. Studiebezeken Ad hc vrmingen in functie van biblitheekregiwerking. 10
Budget: via regiwerking Timing: drlpend Meting: elke regi nderneemt minstens één actie en wrdt hierbij ndersteund dr het SBB. Actie 6 Studiereis vr biblithecarissen Organisatie studiereis 2015 vr biblithecarissen en leidinggevenden. Budget: 2.500 Timing: juni 2015 Meting: studiereis vindt plaats. Actie 7 Inspelen p pprtuniteiten Ingaan p pprtuniteiten en dringende vragen (eventueel via andere diensten prvincie). Budget: 5.000 Timing: drlpend Meting: relevantie van de vraag en relatie met biblitheken. Actie 8 Samenwerking PIVO Organisatie van cncrete pleidingen i.s.m. PIVO Budget: 5.000 Timing : vr- en najaar Meting: er vinden twee pleidingen plaats. 11