Openbaar Onderwerp Samenwerkingsovereenkomst Stadswaard Programma / Programmanummer Grondbeleid / 1032, Groen &Water / 1023 BW-nummer Portefeuillehouder B. Velthuis, H. Tiemens Samenvatting Gemeente, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer leggen door ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst (SOK) vast onder welke voorwaarden, uitgangspunten en wijze van samenwerking zij tot realisatie wensen te komen van de aanleg van het project Stadswaard. De ondertekening vormt de start van het project. De ondertekening van de SOK is gepland op 15 december 2014. Door middel van het project worden een uiterwaard in de Ooypolder heringericht, de ruimtelijke kwaliteit verhoogd en nieuwe kansen voor recreatie en toerisme geboden. Tot de maatregelen behoren onder meer het graven van een nevengeul en de aanleg van een eenvoudige voetgangersbrug. Voor de realisatie van de brug draagt de gemeente Nijmegen 150.000,- eenmalig bij aan cofinanciering. Het project Stadswaard maakt onderdeel uit van het samenwerkingsprogramma WaalWeelde. Ter besluitvorming door het college 1. In te stemmen met de start van het project Stadswaard en daartoe de samenwerkingsovereenkomst met de provincie Gelderland en Staatsbosbeheer te ondertekenen. 2. De eenmalige bijdrage van 150.000,- uit de projecten Oostelijke Waalkade en Bastei voor cofinanciering ten behoeve van de realisatie van een voetgangersbrug over de nieuwe nevengeul beschikbaar te stellen. Te besluiten door de Burgemeester: 1. Wethouder Harriët Tiemens volmacht te verlenen om de Samenwerkingsovereenkomst inzake Stadswaard namens de gemeente Nijmegen te ondertekenen. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. OB10, Paul Matthieu, 9299 Datum ambtelijk voorstel 26 november 2014 Registratienummer D142040957 Steller Paul Matthieu Paraaf akkoord Datum Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 9 december 2014 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.11 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Collegevoorstel
1 Probleemstelling Het programma WaalWeelde is een initiatief van publieke en private partijen om, onder regie van de Provincie Gelderland, in het stroomgebied van de Waal alle belangrijke functies van de rivier (waaronder hoogwaterveiligheid, natuur, wonen, bedrijvigheid, landschap, cultuurhistorie en recreatie) in onderlinge samenhang te ontwikkelen, waarbij de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit een randvoorwaarde is. De Stuurgroep WaalWeelde (Provincie Gelderland, 15 gemeenten, Waterschap Rivierenland, ministeries LNV, VROM en V&W) heeft op 2 juli 2009 hun intentie tot samenwerking bij deze ontwikkeling vastgelegd in de Intentieovereenkomst WaalWeelde. Voor de realisatie van het programma WaalWeelde wordt gewerkt met een Uitvoeringsprogramma WaalWeelde 2013-2017. Eén van de projecten uit dit Uitvoeringsprogramma is het project Stadswaard. Vanwege de inhoud en de complexiteit van de opgave hebben de provincie Gelderland besloten zelf de regie te houden op dit project en dit in samenwerking met de Dienst Landelijk Gebied verder te realiseren. De gemeente Nijmegen is betrokken vanwege het gegeven dat de Stadswaard zich binnen haar gemeentegrenzen bevindt, de aan te leggen nevengeul het wandel- en struingebied betreft waarmee het project Oostelijke Waalkade nadrukkelijk verbinding wil leggen ( hiervoor is reeds een eerste aanzet gegeven met de bouw van de voetgangersbrug de Ooypoort over het Meertje) en een belendende gebiedsontwikkeling in de Ooypolder faciliteert, strekkende tot de ontwikkeling van een horecafunctie in het bedrijfsgebouw Witte Loods inclusief parkeergelegenheid. Staatsbosbeheer is naast de gemeente Nijmegen voor de Provincie Gelderland de andere samenwerkingspartner. Staatsbosbeheer heeft het betreffende grondgebied van de Stadswaard in eigendom en zal na realisatie van het project er natuurbeheer gaan plegen. Samenwerkingsovereenkomst Gemeente, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer leggen door ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst (SOK) vast onder welke voorwaarden, uitgangspunten en wijze van samenwerking zij tot realisatie wensen te komen van het project Stadswaard. Als resultaat van het project Stadswaard zal de gemeente de voetgangersbrug in eigendom nemen en het beheer en onderhoud voor haar rekening nemen. Over de voorwaarden waaronder als ook de wijze waarop wij dat als gemeente gaan doen wordt in het verlengde van de SOK, nadat het Definitief Ontwerp voor de Stadswaard, inclusief voetgangersbrug gereed is, ter besluitvorming een Realisatie Overeenkomst voorgelegd. De SOK evenals voorlopig Ontwerp (VO) is als bijlage aan dit voorstel toegevoegd. De ondertekening vormt de start van het project. De ondertekening van de SOK is gepland op 15 december 2014. 2 Juridische aspecten Gemeente, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer leggen door ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst (SOK) vast onder welke voorwaarden, uitgangspunten en wijze van samenwerking zij tot realisatie wensen te komen van het project Stadswaard. De ondertekening vormt de start van het project.
2 De reikwijdte van de SOK beperkt zich tot de aanleg van het project Stadswaard. De werkingsduur van de SOK is bepaald tot uiterlijk 1 januari 2017, dan wel zoveel eerder de beoogde resultaten van het project Stadswaard zijn gerealiseerd. Een aantal zaken betreffende de uitvoering van het project moet nog worden overeengekomen. De bedoeling is dat daarvoor de samenwerkende partners een zogeheten Realisatie Overeenkomst opstellen, waarin de volgende afspraken worden gemaakt: Wijze waarop en voorwaarden waaronder het beheer, onderhoud en eigendom van de voetgangersbrug tussen Gemeente en Staatsbosbeheer wordt geregeld; Wijze waarop en voorwaarden waaronder Staatsbosbeheer het beheer en onderhoud van de Stadswaard zal voeren; Wijze waarop en voorwaarden waaronder de werken met betrekking tot het project Stadswaard en met betrekking tot de voetgangersbrug wordt aanbesteed; Wijze waarop en voorwaarden waaronder de Provincie de Stadswaard aan Staatsbosbeheer oplevert en Staatsbosbeheer de oplevering aanvaardt. Indien de Realisatie Overeenkomst dient te worden ondertekend nemen wij een daartoe strekkend besluit. In het project Stadswaard vindt geen overdracht van gronden of eigendommen plaats, uitgezonderd de voetgangersbrug. Voor de uitvoering van het project is geen wijziging van het vigerende bestemmingsplan nodig. Wel is het opstellen van een Programma van Eisen Archeologie nodig om te kunnen bepalen hoe de nevengeul mogelijk archeologisch waardevol gebied (waarde 2) doorsnijdt. En voorts is een positief advies nodig van de commissie Beeldkwaliteit op het definitief ontwerp van de voetgangersbrug. 3 Doelstelling Inzet van het project Stadswaard is het herinrichten van de uiterwaard waardoor verbetering van de ruimtelijke kwaliteit ontstaat. Door middel van het project worden de volgende doelen gerealiseerd: 1) Natuur Het plan geeft invulling aan de Natura 2000-doelen vanuit het beheerplan zoals vastgesteld voor het gebied Gelderse Poort. De nieuwe kaart van het Gelders Natuurnetwerk (GNN) is uitgangspunt bij de natuuropgave. 2) Recreatie en toerisme In het plan wordt het gebied toegankelijk gemaakt voor recreatie en toerisme. Uitgangspunt in de realisatie van recreatieve en toeristische doelen is dat er 50% cofinanciering beschikbaar is van partijen uit het veld. 3) Waterkwaliteit In de uiterwaard liggen kansen voor de Kader Richtlijn Water (KRW) opgave 2e tranche. Deze opgave wordt meegenomen en verder uitgewerkt in het project. 4 Argumenten De uitvoering van het project Stadswaard levert een bijdrage aan de doelstellingen van het programma WaalWeelde zoals ook door onze gemeente is onderschreven. Voorts wordt met de
3 uitvoering van het project Stadswaard ruimtelijke kwaliteit gerealiseerd, die een versterking betekent voor de wijze waarop Nijmegen nog beter fysieke aansluiting vindt met de Ooypolder. Door middel van het project Stadswaard wordt als het ware de Groene Loper tussen stadscentrum en Ooypolder, een belangrijke doelstelling in het project Oostelijke Waalkade en de Bastei, verstevigd. Vanwege de synergie tussen de projecten Oostelijke Waalkade/Bastei en het project Stadswaard zijn ook eerder met de provincie Gelderland en Staatsbosbeheer afspraken gemaakt over de te leveren cofinanciering van de aan te leggen voetgangersbrug over de nieuwe nevengeul. Na de aanleg van de Ooypoort over het Meertje is nu reeds gebleken hoe aantrekkelijk de wandelroute is vanaf de Oostelijke Waalkade naar de Ooypolder. Met de uitvoering van het project Stadswaard, dat onder andere voorziet in aanleg van een nieuwe, kleinschalige nevengeul, die overstroomt en deels droogvalt, waardoor nieuwe natuur ontstaat, en nog meer diversiteit in flora en fauna optreedt, in combinatie met een eenvoudige voetgangersbrug, zal de duurzame recreatie en toerisme van dit gebied verder kunnen worden uitgebouwd. Net als de Ooypoort over het Meertje zal ook de voetgangersbrug over de nieuwe nevengeul in eigendom en beheer en onderhoud komen van de gemeente Nijmegen. Het voorliggende voorlopig ontwerp van de voetgangersbrug betreft een sobere en onderhoudsarme oversteek ( luxe loopplank) net boven het wateroppervlakte. Er hoeven geen vaartuigen onderdoor te kunnen varen. De voorwaarden waaronder het beheer en onderhoud van de voetgangersbrug door de gemeente Nijmegen zal worden uitgevoerd, zal tussen de partijen worden overeengekomen in de nog af te sluiten Realisatie Overeenkomst. Een belendende ontwikkeling betreft de realisatie van een horecavoorziening in het voormalige bedrijfsgebouw De Witte Loods aan de Ooysedijk, inclusief de aanleg van een besloten parkeerterrein voor bezoekers. Hoewel de ontwikkeling van de Witte Loods buiten de scope van het project Stadswaard valt, zullen we als gemeente nauwlettend de raakvlakken inhoudelijk als territoriaal tussen de beide projecten bewaken. Door actief te participeren in het project Stadswaard en de SOK te ondertekenen kunnen we verdere uitvoering geven aan onze ambities om de ruimtelijke kwaliteit van de Stadswaard/Ooypolder te versterken, de verbinding tussen het stadscentrum Oostelijke Waalkade/Bastei en de natuur te verstevigen (Groene Loper) en opnieuw een impuls geven aan duurzaam recreatie en toerisme in dit deel van de stad. 5 Klimaat De transformatie van de Stadswaard, voorheen een landbouwgebied, in een natuurontwikkelingsgebied past in de lijn van de recente beleidsplannen op het gebied van natuurbescherming en het omgaan met hoogwaterveiligheid. De inrichting van het gebied, onder meer met een extra nevengeul, zorgt voor zo min mogelijk opstuwing van de Waal. En draagt daardoor bij aan de doelstellingen van Ruimte geven aan de Rivier. 6 Financiën Het project Stadswaard kent een taakstellend budget van maximaal 3.000.000,-. De dekking hiervan komt voor rekening en risico van de Provincie Gelderland. De gevraagde bijdrage van de gemeente Nijmegen is als volgt:
4 a) De gemeente draagt zelf de kosten voor inzet van ambtelijke capaciteit. Dekking van deze ambtelijke capaciteit is voorzien vanuit het project Oostelijke Waalkade/Bastei. b) Gemeente en Provincie dragen ieder vijftig procent bij in de financiering van de realisatie van de recreatieve maatregelen (zoals voetgangersbrug). De kosten voor de realisatie hiervan zijn geraamd op 300.000,- (exclusief btw) en vormen een taakstellend budget. Voor de gemeente betekent dit een éénmalige maximale bijdrage van 150.000,- (exclusief btw). Dekking van deze bijdrage is voorzien uit het project Oostelijke Waalkade/Bastei. ten laste van de subsidiemiddelen robuuste investeringsimpuls van 1,2 miljoen, zoals die in 2014 door de Provincie Gelderland zijn verstrekt. c) Beheer en onderhoud van de aangelegde voetgangersbrug: De condities hierover zijn onderwerp van bespreking bij het opstellen van de Realisatie Overeenkomst. Alsdan zullen wij met nieuwe voorstellen komen over de hoogte van de kosten en de dekking. Vooralsnog wordt rekening gehouden met een afschrijvingstermijn van 40 jaar en zeer beperkte onderhouds- en beheerskosten. 7 Participatie en Communicatie Gemeente, provincie Gelderland en Staatsbosbeheer zullen ten behoeve van de interne en externe communicatie over het project Stadswaard gezamenlijk een communicatieplan opstellen, waarin zij hun onderlinge taken en verantwoordelijkheden ten aanzien van de communicatie over het project Stadswaard vastleggen. 8 Uitvoering en evaluatie Onder aansturing van de Provincie voeren partijen een projectorganisatie conform het daartoe opgestelde projectplan. De uitvoering van de werkzaamheden van het Project Stadswaard zijn voorzien in de 2 e helft van 2015 en 1 e helft 2016. 9 Risico De financiële bijdrage van de gemeente Nijmegen is gemaximeerd en afgedekt. Mochten er zich onvoorziene ontwikkelingen voordoen in de ondergrond vanwege vondsten van waardevolle archeologische waarden, dan zijn deze voor rekening van de provincie Gelderland.. De wijze waarop de gemeente Nijmegen uitvoering geeft aan het onderhoud en beheer van de toekomstige voetgangersbrug is nog onderwerp van nadere uitwerking. Deze wordt bepaald nadat het Definitieve Ontwerp van de voetgangersbrug is vastgesteld. Alsdan zullen ook de condities (afschrijvingstermijn en jaarlijkse kosten en dekking) worden bepaald en worden overeengekomen door het opstellen van een Realisatie Overeenkomst. Bijlage(n): 2 1. SOK Stadswaard 2. Voorlopig Ontwerp