SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvrm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste leerjaar Studiegebied: Handel SPECIFIEK GEDEELTE Optie(s): Handel Secretariaat-talen Vak(ken): TV Tegepaste infrmatica 1e lj 2 lt/w Vakkencde: IT-x Leerplannummer: 2005/059 (vervangt 2002/272 en 97119) Nummer Inspectie: 2005 / 23 // 1 / G / SG / 1 / III / / D/ (vervangt 2002/129//1/F/SG/1/III/ /D/)
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 1 INHOUD Beginsituatie...2 Algemene delstellingen...2 Leerplandelstellingen en leerinhuden...2 Deel 1: cmputersystemen...2 Deel 2: multimediatechnieken...3 Deel 3: gegevensbeheer...4 Deel 4: rekenblad...5 Pedaggisch-didactische wenken...5 Minimale materiële vereisten...9 Evaluatie...9 Bibligrafie...11
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 2 BEGINSITUATIE De ICT-vaardigheden wrden pgebuwd vanaf het basisnderwijs en verder ntwikkeld in de 1e en de 2e graad van het SO. Bvendien wrdt ICT meer en meer geïntegreerd in de andere vakken. In de 2e graad hebben alle leerlingen fwel AV Infrmatica fwel TV Tegepaste infrmatica gevlgd. Op die manier zijn de leerlingen al in cntact gekmen met de vrnaamste tepassingspakketten. Dit leerplan herneemt de basiselementen van het leerplan van de 2e graad en diept ze verder uit. Bvendien hebben de meeste leerlingen (afhankelijk van de studierichting) dactylgrafische vaardigheden en klavierbeheersing verwrven. Hierbij leerden deze leerlingen inzichtelijk werken met een prfessineel tekstverwerkingspakket. ALGEMENE DOELSTELLINGEN Het verwerven van een praktische kennis van de cmputersystemen. Prblemen kunnen plssen met behulp van de vrnaamste tepassingspakketten. Het zelfstandig een prject kunnen ntwikkelen dat in relatie staat tt de specificiteit van de studierichting. Ontwikkeling van attitudes als zin vr efficiëntie, drzettingsvermgen en verdraagbaarheid van plssingstechnieken (waardr k minder vertruwde prblemen zelfstandig kunnen pgelst wrden). LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN De delstellingen en leerinhuden die met een (U) zijn aangeduid, zijn te beschuwen als uitbreidingen (en mgen dus slechts in tweede rde behandeld te wrden). DEEL 1: COMPUTERSYSTEMEN LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 1 Basiselementen enkele eigenschappen van een alleenstaande PC, PC s in netwerken en grte cmputersystemen psmmen; de srten schijven psmmen en classificeren naar gebruik, capaciteit en type; de belangrijkste drukkers vergelijken en weten welk type geschikt is vr welke srt werk; het del van de meest gebruikte besturingskaarten mschrijven; de nderdelen van een multimediasysteem psmmen en bespreken; de functie van andere randapparaten uitleggen, bijv. barcdelezers en scanners; 2 Beveiliging beveiligingsmethdes tegen strmuitval, brand, diefstal en andere calamiteiten psmmen; de beveiliging d.m.v. wachtwrden instellen; een back-up uitveren; het gevaar van virussen en het nderscheid tussen de vrnaamste srten uitleggen; beveiliging- en antivirus sftware p elementaire wijze gebruiken; 1 Basiselementen 1.1 Cmputersystemen 1.2 Srten schijven 1.3 Drukkers 1.4 Grafische kaart, videkaart 1.5 Multimediacmpnenten 1.6 Andere randapparaten 2 Beveiliging 2.1 Hardware methdes 2.2 Sftware methdes 2.3 Back-up systemen 2.4 Beveiliging- en antivirus sftware
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 3 LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 3 Ergnmie de strende elementen (geluidsverlast, licht, e.d.) in de werkmgeving herkennen; de arbeidsreglementering interpreteren i.v.m. nrmen gesteld aan.a. schermen en tetsenbrden; 4 PC sftware de vrnaamste mgelijkheden van het besturingsysteem praktisch gebruiken; data cmprimeren (bijv. vr verzending); stuurprgramma s dwnladen en installeren; reageren p de vrnaamste futmeldingen; 5 Netwerken de hardwarenderdelen psmmen en de vrnaamste kenmerken ervan weergeven; verschillende srten servers psmmen met hun specifieke tepassingen; 6 Internet de verschillende cmmunicatienetwerken met hun eigenschappen psmmen; de elementen van een internetverbinding herkennen; een cmplexe zekpdracht efficiënt uitveren. 3 Ergnmie 3.1 Werkmgeving 3.2 Arbeidsergnmie 4 PC sftware 4.1 Besturingssysteem 4.2 Cmpressie 4.3 Stuurprgramma s: nut en installatie 4.4 Veel vrkmende futen 5 Netwerken 5.1 Hardware: kaarten, cnnectren, hub, ruters 5.2 Srten server: file- en printserver, mailservers, prxiserver, cliënt-server 6 Internet 6.1 Telefnnet, ISDN, ADSL, Telenet 6.2 Werking: rutering, adres, symblische machinenaam, URL, prtcl 6.3 Gericht zeken DEEL 2: MULTIMEDIATECHNIEKEN LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 1 Organisatie van een website de verschillende nderdelen en karakteristieken van een webpagina nderscheiden; een hyperlink mschrijven en gebruiken; de rganisatie van een site berdelen (U); 2 Web-design met behulp van een editr f via een tekstverwerker webpagina s aanmaken; een eenvudige site maken; 3 Web-animatie (U) animaties tepassen en aanmaken; films en geluid integreren in een webpagina. 1 Organisatie van een website 1.1 Kenmerken van een webpagina 1.2 Kenmerken van hyperlinks 1.3 Kwaliteitscriteria van een gede site (U) 2 Web-design 2.1 Webpagina s: pmaak, lijsten, afbeeldingen, links, tabellen 2.2 Eenvudige website 3 Web-animatie (U) 3.1 Basisprincipes van de gereedschappen 3.2 Werken met animaties en lagen 3.3 Geluiden en films integreren in webpagina's
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 4 DEEL 3: GEGEVENSBEHEER LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 1 Basisbegrippen (herhaling en uitdieping leerstf 2e graad) tabellen creëren met hun eigenschappen en validatie; tabelstructuren wijzigen; een verzicht geven van de peratren, expressies en functies; data afbeelden, wijzigen, tevegen en verwijderen; data srteren en zeken in een tabel; 2 Opstellen van query s zeken p basis van vaste criteria; een f meerdere cmplexere query s uitveren (U); 3 Relatinele databanken (U) een cnceptueel gegevensmdel pstellen; het ntwerp visualiseren; aantnen dat een crrect pgesteld ERD vldet aan de 3 nrmaalnrmen van Cdd; een technisch ntwerp implementeren; 4 Frmulieren een eenvudig frmulier ntwerpen; een standaard inverfrmulier pmaken; expressies en functies in frmulieren pmaken (U); 5 Rapprten een eenvudig rapprt ntwerpen; expressies en functies in rapprten gebruiken; lgische grepsnderbrekingen aanbrengen; etiketten ntwerpen. 1 Basisbegrippen (herhaling en uitdieping leerstf 2e graad) 1.1 Organisatie: veld, recrd, tabel en databank 1.2 Veldnamen, -types, -eigenschappen en validatie 1.3 Tabel: eigenschappen, validatie 1.4 Structuur: pslaan, afbeelden en wijzigen 1.5 Operatren, expressies en functies 1.6 Recrds afbeelden, wijzigen, tevegen en verwijderen 1.7 Srteren, zeken en filteren in een tabel 2 Opstellen van query s 2.1 Selectiequery 2.2 Andere query s (U): rekenquery, ttaalquery, parameterquery, actiequery 3 Relatinele databanken (U) 3.1 Basisbegrippen (srten relaties, sleutels) 3.2 Cnceptueel gegevensmdel (ERD) 3.3 Technisch ntwerp (definitie tabellen, sleutels en relaties) 3.4 Nrmalisatie (eerste 3 vrmen van Cdd) 3.5 Implementatie 4 Frmulieren 4.1 Ontwerp en gebruik wizard 4.2 Standaard inverfrmulier 4.3 Gebruik van functies en expressies (U) 5 Rapprten 5.1 Ontwerp en gebruik wizard 5.2 Expressies en functies 5.3 Greperen en srteren 5.4 Etiketten
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 5 DEEL 4: REKENBLAD LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN 1 Celinhud de celinhud vergrendelen en er een zinvlle naam aan geven; 2 Berekeningen de vrnaamste frmules en functies in tepassingen gebruiken; 3 Geavanceerde functies zektechnieken tepassen; in functie van de tepassing geavanceerde functies gebruiken; 4 Kppelen van werkbladen en mappen werkbladen en mappen functineel met elkaar kppelen; 5 Grafieken een eenvudige grafiek pstellen; de pmaak ervan verfraaien; 6 Macr s eenvudige macr s pstellen; 7 Databank (U) een databank gebruiken en pzekingen maken via het gebruik van filters; 1 Celinhud 1.1 Vergrendelen 1.2 Naamgeving 2 Berekeningen 2.1 Frmules 2.2 Standaardfuncties 3 Geavanceerde functies 3.1 Hrizntaal en verticaal zeken 3.2 Financiële en ecnmische functies 4 Kppelen van werkbladen en mappen 5 Grafieken 5.1 Opmaak 5.2 Gevrderde lay-ut 6 Macr s 7 Databank (U) 7.1 Srteren, 7.2 Opzeken 7.3 Werken met filters 8 Draaitabellen (U) draaitabellen tepassen. 8 Draaitabellen (U) PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN 1 Tijdsbesteding De delstellingen en leerinhuden wrden geleidelijk en cnsecutief pgebuwd. Daarm kan de schl een duidelijke planning maken van alle nderwerpen die in de peenvlgende leerjaren van het nrmale curriculum van de leerlingen aan bd kmen. De leraar geeft zelf in zijn jaarplan aan heveel lestijden hij denkt te zullen besteden aan de verschillende nderdelen van het leerplan. Dit gebeurt in verleg met de vakgrep rekening hudend met het niveau, de belangstelling en de vrkennis van de leerlingen, de manier waarp ICT in andere vakken geïntegreerd wrdt, de vrgestelde uitbreidingen.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 6 2 Prbleemplssing met tepassingspakketten Bij dit nderdeel ligt de nadruk p het leren plssen van prblemen (met behulp van tepassingspakketten) eerder dan p het aanleren van het pakket zelf. Dit betekent dat minimaal van elk prbleem een grndige analyse wrdt gemaakt, vraleer de cncrete invering p de cmputer wrdt aangevat. De leraar start met de basisprincipes van het pakket, maar gaandeweg krijgen de tepassingen (f cases) de bvenhand. Eerst kmen eenvudige prblemen aan bd, later gevlgd dr meer cmplexe bedrijfsgerichte prjecten. De verdere mgelijkheden van het pakket wrden slechts besprken wanneer de tepassing dit verantwrdt. De leraar met er in elk geval ver waken m z weinig mgelijk krte cntextlze efeningen te maken. De leerlingen leren z vlug mgelijk werken met de helpfunctie zdat ze zelfstandig prblemen kunnen plssen. Hierbij wrdt vldende aandacht besteed aan de creativiteit van de leerlingen. Z is het uitgeslten dat de leraar steeds de pgave kant-en-klaar aflevert zdat de leerlingen die slechts mgen kpiëren. Vrbeelden, efeningen en pgaven bij tetsen en examens staan steeds vldende dicht bij de leefwereld f de gekzen studierichting van de leerlingen. Overleg met de verige vakleraren is hierbij vanzelfsprekend. 3 Actuele evluties binnen de infrmatica Als aanvulling p de leerstf selecteert de leerkracht eigen f dr leerlingen aangebden teksten, bespreekt ze indien hij dit ndig acht en gaat p gepaste wijze na f de dcumenten gelezen zijn. Er dient hierbij aandacht besteed te wrden aan de snel evluerende technische evluties, aan de ergnmische en maatschappelijke gevlgen en aan het gebruik van infrmatica in de verschillende facetten van de maatschappij. 4 Begeleid zelfgestuurd leren 4.1 Wat? Met begeleid zelfgestuurd leren bedelen we het geleidelijk pbuwen van een cmpetentie naar het einde van het secundair nderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerprces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdelen, leeractiviteiten en zelfberdeling. Dit hudt nder meer in dat: de pdrachten meer pen wrden; er meerdere antwrden f plssingen mgelijk zijn; de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwrden; de leerlingen zelf leren plannen; er feedback is p prces en prduct; er gereflecteerd wrdt p leerprces en leerprduct. De leraar is k cach, begeleider. De impact van de leerlingen p de inhud, de vlgrde, de tijd en de aanpak wrdt grter. 4.2 Waarm? Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ns PPGO,.m. leerlingen zelfstandig leren denken ver hun handelen en hierbij verantwrde keuzes leren maken; leerlingen vrbereiden p levenslang leren; het aanleren van nderzeksmethdes en van technieken m de verwrven kennis adequaat te kunnen tepassen. Vanaf het kleuternderwijs wrden werkvrmen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zals het gedifferentieerd werken in grepen en het cntractwerk. Ok in het vrtgezet nderwijs wrdt meer en meer de nadruk gelegd p de zelfsturing van het leerprces in welke vrm dan k. Binnen de vakverschrijdende eindtermen, meer bepaald Leren leren, vinden we aanknpingspunten zals: keuzebekwaamheid; regulering van het leerprces; attitudes, leerhudingen, pvattingen ver leren. In nze (infrmatie)maatschappij wint het pzeken en beheren van kennis vrtdurend aan belang.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 7 4.3 He te realiseren? Het is belangrijk dat bij het werken aan de cmpetentie de verschillende actren hun rl pnemen: de leraar als cach, begeleider; de leerling gemtiveerd en aangesprken p zijn leer kracht; de schl als stimulatr van uitdagende en creatieve nderwijsleersituaties. De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de delgrep en van het mment in de leerlijn Leren leren, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren p schlniveau p te starten is klein beginnen aan te raden. Vanaf het genblik dat de leraar zijn leerlingen p min f meer zelfstandige manier laat delen vrp stellen; strategieën kiezen en ntwikkelen; plssingen vrstellen en uitwerken; stappenplannen f tijdsplannen uitzetten; resultaten bespreken en berdelen; reflecteren ver cntexten, ver prces en prduct, ver hudingen en handelingen; verantwrde cnclusies trekken; keuzes maken en die verantwrden; is hij al met een f ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig. 5 VOET 5.1 Wat? Vakverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdelstellingen, die in tegenstelling tt de vakgebnden eindtermen niet gekppeld zijn aan een specifiek vak, maar dr meerdere vakken f nderwijsprjecten wrden nagestreefd. De VOET wrden vlgens een aantal vakverschrijdende thema's gerdend: leren leren, sciale vaardigheden, pveden tt burgerzin, gezndheidseducatie, milieueducatie en muzisch-creatieve vrming. De schl heeft de maatschappelijke pdracht m de VOET vlgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting). 5.2 Waarm? Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere pvatting van leren p schl en begt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte rdening naar meer ttaliteitsnderwijs. Dr het aanbieden van realistische, levensnabije en cncreet tepasbare aanknpingspunten, wrden leerlingen sterker gemtiveerd en wrdt een betere basis vr permanent leren gelegd. VOET vervullen een belangrijke rl bij het bereiken van een vldende brede en harmnische vrming en behandelen waardevlle leerinhuden, die niet f nvldende in de vakken aan bd kmen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het nderwijsaanbd. In dit pzicht stimuleren VOET schlen m als een rganisatie samen te werken. De VOET verstevigen de band tussen nderwijs en samenleving, mdat ze tegemetkmen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwrd prberen te frmuleren p actuele maatschappelijke vragen. 5.3 He te realiseren? Het nastreven van VOET is een pdracht vr de hele schl, maar individuele leraren kunnen p verschillende wijzen een bijdrage leveren m de VOET te realiseren. Enerzijds dr binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebnden delstellingen en de VOET, anderzijds dr thematisch nderwijs (teamgericht benaderen van vakverschrijdende thema's), dr prjectmatig werken (klas- f schlprjecten, intra- en extramurs), dr bijdragen van externen (vrdrachten, uitstappen). Het is een pdracht van de schl m via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevnden wrden in pedaggische studiedagen en naschlingsinitiatieven, in de vakgrepwerking, via vrbeelden van gede schl- en klaspraktijk en binnen het aanbd van rganisaties en educatieve instellingen. 5.4 VOET in het vak Tegepaste infrmatica Smmige VOET wrden impliciet binnen z ged als elke les Tegepaste infrmatica nagestreefd en heven in principe niet telkens in de jaarplannen, agenda, VOET-dcument wrden pgenmen.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 8 Andere VOET kunnen evt. aan bd kmen via teksten f tepassingen die betrekking hebben p nderwerpen behandelen die met een f meer VOET te maken hebben. Indien dat het geval is, is het aan te bevelen m deze expliciet in de hierbven genemde dcumenten p te nemen. Uiteraard vlstaat het niet m een dergelijke tekst te typen f de pmaak ervan aan te passen: de leraar met k tijd vrijmaken m inhudelijk de tepassing te bespreken. Natuurlijk wrden hierver afspraken gemaakt met andere vakleraren zdat een evenwichtige spreiding zu nagestreefd wrden. VOET die impliciet in nageneg elke les wrden nagestreefd, zijn bijv.: binnen de cluster gezndheidseducatie: de leerlingen participeren aan het gezndheids- en veiligheidsbeleid p schl en in hun mgeving binnen de cluster leren leren: de leerlingen kennen verschillende leerstijlen en zijn bereid hun leerstijl zndig aan te passen met het g p te bereiken delen; kunnen diverse infrmatiebrnnen en -kanalen kritisch selecteren en raadplegen met het g p te bereiken delen analyseren zelfstandig infrmatie kritisch en synthetiseren; efenen zinvl in, memriseren en herhalen; passen verwerkte infrmatie functineel te in verschillende situaties; schatten p basis van hypthesen en verwachtingen mgelijke plssingswijzen realistisch in en veren ze uit; evalueren de gekzen plssingswijze en de plssing; schrijven de rzaak van slagen en mislukken bjectief te; huden in hun leerprces rekening met het affectieve; maken een realistische werk- en tijdsplanning p langere termijn; sturen hun leerprces, berdelen p delgerichtheid en passen die zndig aan; trekken tekmstgerichte cnclusies uit leerervaringen; binnen de cluster sciale vaardigheden: de leerlingen cmmuniceren delgericht; helpen mee aan het frmuleren en realiseren van grepsdelstellingen; kunnen mgaan met hiërarchie, macht en regelgevingen. VOET die in aanmerking kmen m via gepaste efeningen te bespreken, zijn deze uit de clusters: demcratische raden en parlementen; maatschappelijke dienstverlening; wereldburgerschap; leefstijl en levenskwaliteit; zrgethiek; natuur- en milieubeleid; verkeer en mbiliteit in ruimtelijk beleid. Hierbij kan gedacht wrden aan de weergaven van gegevens in statische vrm, aan het ntwikkelen van een thematische website f verwerken van reële gegevens ver een van de pgesmde nderwerpen in een databank.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 9 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN 1 Het basisprincipe hudt in dat elk lesuur er per leerling één cmputer aanwezig is. De cmputer laat te m znder prblemen te werken met een prfessineel geïntegreerd pakket met grafische interface. Het is vanzelfsprekend dat de schl beschikt ver legale versies van de te gebruiken sftware. Vanuit luter didactisch standpunt is de keuze van de versie van het pakket niet belangrijk (maar alle nderdelen van het leerplan meten wel kunnen aan bd kmen). Vlgende ergnmische eisen meten vervuld wrden: naast de pc met er ng vldende ruimte zijn vr bek f cursus en muismatje; het scherm met van gede kwaliteit zijn, stabiel beeld en znder reflecties, en verstelbaar; de tafel- en stelhgte en de psitie van het scherm meten p elkaar afgestemd zijn. Het is aangewezen dat een aantal basiswerken ver de nderdelen van het leerplan en vaktijdschriften p schl aanwezig zijn. De leerlingen wrden gestimuleerd m een pc aan te schaffen (de leerkracht kan infrmatie geven ver de aankp van tweedehandse testellen, enz.). Indien er leerlingen zijn die hierbij prblemen hebben, krijgen zij maximale faciliteiten m p schl (binnen en buiten de nrmale lestijden) te kunnen efenen. De vakgrep zal zich regelmatig beraden ver de keuze en het gebruik van cursussen en handbeken. EVALUATIE 1 Kwaliteitscriteria Zals alle meetapparatuur, met k het evaluatie-instrument aan bepaalde kwaliteitscriteria vlden. Het is vanzelfsprekend dat de pgaven van tetsen en examens meten vereen kmen met de nderwezen delstellingen en dat de leerlingen enkel te maken krijgen met pgaven waaraan ze zich min f meer verwachten. Vermits vral vaardigheden getest wrden, kunnen de kennisinhuden beschikbaar gesteld (bijv. cursus, handbek f handleiding). Elke pgave met cmmunicatief eenduidig zijn (slechts vr één interpretatie vatbaar, ged afgebakend en met een beperkt aantal kettingpdrachten). Indien de leerling bij een cmplexe efening plts niet verder kan, zal de leraar hulp bieden. He grter het aantal en de variatie van de vragen, he grter de betruwbaarheid van het resultaat. Verschillende srten vragen die rekening huden met de verschillende leerstijlen en die gerangschikt zijn in bijv. stijgende meilijkheidsgraad, mtiveren de leerlingen. Een handige vuistregel is: ten minste 3/4 kernvragen staan p minimum 80 % van de punten en hebben betrekking p de kennis en vaardigheden die vr de leerstfvruitgang nmisbaar zijn, die vr het pleidingsprfiel functineel zijn en die dr een nrmale instrmgrep vr ngeveer 2/3 crrect kunnen pgelst wrden. De verige vragen zijn dan (meilijkere) differentieervragen. De analyse van de resultaten (k de samenhang van het aantal nvldendes met andere vakken) geeft aanleiding tt bijsturingen en tt leeradviezen. Tetsen en examens zijn ter inzage van de leerlingen. Knelpunten wrden klassikaal besprken. Ten sltte zal de leraar erp letten dat de evaluatie p geen enkel mment demtiverend werkt. Evalueer dus nit negatief, maar psitief; de leerling met m.a.w. uit de evaluatie iets kunnen leren. Evalueer dus nit negatief, maar psitief; de leerling met m.a.w. uit de evaluatie iets kunnen leren. 1 Inzake veiligheid is de vlgende wetgeving van tepassing: Cdex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische vrschriften die in acht meten genmen wrden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lkalen en de aankp en het gebruik van testellen, materiaal en materieel. Zij schrijven vr dat duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dssier aanwezig meten zijn, alle gebruikers de werkinstructies en nderhudsvrschriften dienen te kennen en crrect kunnen tepassen, de cllectieve veiligheidsvrschriften nit mgen gemanipuleerd wrden en de persnlijke beschermingsmiddelen aanwezig meten zijn en gedragen wrden, daar waar de wetgeving het vereist.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 10 2 Evaluatie-elementen 2.1 Prcesevaluatie De leraar zal de leerlingen p de prcesevaluatie vrbereiden en het del ervan uitleggen. Het is een basisvereiste m inzichtelijk te leren werken. Dit uitgangspunt met dan k bij de evaluatie een cruciale rl spelen. Belangrijk is dat niet enkel het resultaat, maar ng meer de manier waarp het resultaat bereikt werd, meetelt. Het spntaan en crrect gebruik van de aangeleerde functies wrdt permanent geëvalueerd. Een cmplexe efening met vraf ged vrbereid wrden, zdat het inzicht en het prbleemplssend denken gestimuleerd wrden. De leerling met bij het plssen van een bepaald prbleem weten met welk middel en met welke functie hij dit prbleem het best benadert. Prcesevaluatie kan gebeuren via de verbetering p het scherm, evt. aangevuld met een schriftelijke neerslag van de werkmethde. Zelfevaluatie en evaluatie dr een medeleerling kunnen een psitieve bijdrage leveren aan en afwisseling brengen in het evaluatieprces. Bij zwakke resultaten meten de leerlingen remediëringsefeningen krijgen, die zveel mgelijk, p schl wrden uitgeverd. Het rganiseren van inhaallessen is eveneens te verwegen. In elk geval met vral bij de aanvang vrkmen wrden dat de leerling gedemtiveerd geraakt. 2.2 Attitudes Belangrijke attitudes zijn bijv. rde, zrg vr het materiaal, sciale en kritische ingesteldheid, inzet, temp, zin vr kwaliteit Ged pgestelde tetsen testen autmatisch een aantal attitudes (bijv. het werken met inzet, inzicht en efficiëntie). Het niet tijdig indienen van een taak f het niet meebrengen van een handbek kan invled hebben p het "attitudecijfer", maar mag geen aanleiding zijn m het rapprtcijfer p abslute wijze met een aantal eenheden te verminderen. He die algemene attitudes geëvalueerd wrden, met p niveau van de schl afgesprken wrden. 2.3 Examens Vr het examen (vr zver die ingericht wrden) kunnen 2 tt 3 uur vrzien wrden tijdens de gewne examenperide. Pas tegen het einde van de 3e graad mgen strengere tijdslimieten wrden pgelegd. Ok het langdurig gecncentreerd werken, het efficiënt en inzichtelijk werken wrden z geëvalueerd. Het gebruik van de helpfaciliteiten van het sftwarepakket is tegelaten. Ok het laten gebruiken van eigen nta s, Bin-bekje f handbeken kan geen prbleem vrmen. 3 Permanente evaluatie: he de gebserveerde kennis, vaardigheden en attitudes mzetten in adequate rapprtering? Hierna wrdt uiteengezet he bservaties van leergedrag kunnen mgezet wrden in een adequate rapprtering. Uiteraard is de leraar vrij m (in samenspraak met de vakgrep) een andere werkwijze te hanteren. Permanente evaluatie hudt in dat de leerling tijdens zijn leerprces geïnfrmeerd wrdt ver zijn vrderingen zdat hij mits begeleiding in staat is m zijn tekrten te verhelpen. Het basisprincipe is dat de leraar aan de leerlingen meedeelt welke delstellingen meten bereikt f nagestreefd wrden: de leerling met weten wat van hem verwacht wrdt. Aan de hand van de lijst van de delstellingen kan de leraar nagaan in welke mate deze bereikt werden (registratiefase), nadien met hij deze bservaties adequaat rapprteren. Uiteindelijk met dit prces leiden tt een aangepaste remediëring. Registreren Men vertrekt van de delstellingen i.v.m. kennis, vaardigheden en attitudes die bij de pdracht kunnen geëvalueerd wrden. Deze delstellingen wrden beperkt tt een haalbaar aantal en kunnen uit het leerplan wrden vergenmen. Een aantal vrbeelden van evaluatiedcumenten is te vinden p de website van de PBD. De mate waarin een delstelling bereikt werd, kan in een checklist aangeduid wrden dr middel van een drie tt vijfpunten schaal: bijv. + delstelling bereikt, + delstelling niet helemaal bereikt, delstelling niet bereikt; ZG (zeer ged), G (ged), V (vldende), ZW (zwak), ZZW (zeer zwak).
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 11 Het gebruik van cijfers met vermeden wrden. Er kan gewerkt wrden met een fiche per leerling, maar een verzicht per klasgrep is eveneens mgelijk. Dr het evaluatieschema samen met de pgave ter beschikking te stellen van de leerling, kan de zelfevaluatie aangemedigd wrden. Vrbeelden niveau is vldende nageneg futls nageneg crrect + + vldende maar met leemten vr verbetering vatbaar aanvaardbare (detail)futen futen in het leerprces niveau nvldende naanvaardbaar niveau nvergeeflijke f zware futen vlledige afwerking kleine tekrten nvlledig en/f grte tekrten heeft spntaan aandacht vr de kwaliteit van de uitvering inzet znder vertuiging, wisselvallige aandacht Rapprtering De gebserveerde resultaten kunnen bijv. als vlgt gerapprteerd wrden: Zeer ged enkel + cdes vltte en zelfstandige uitvering, met vertuiging, belangstelling (nageneg) futls Ged veel + en weinig + cdes heeft af en te hulp ndig aanvaardbare futen in het leerprces f p het vlak van de kwaliteit Vldende weinig + en veel + cdes heeft bijna altijd ndersteuning ndig veel leerfuten en sms zware futen Onvldende veel + cdes f alleen maar + cdes en cdes kan z ged als geen enkele pdracht zelfstandig uitveren veel zware f nvergeeflijke futen, nlgische handelingen BIBLIOGRAFIE Cmputersystemen BORGERS, W., Infrmatica vr niet-infrmatici, Campinia, Geel. engagement zelden aanwezig, afwijzend f met tegenzin D HAENENS, HERVELDT, F., EDU Multimedia, deel 1 (Uitbuw van een klasnetwerk), deel 2 (Internet Explrer in de klas), deel 3 (E-mailen met Outlk Express), De Beck, 2000. MESDOM, F., STEPPE, G., VANDERBIESEN, G., Via Infrmatica, Hardware en besturingssystemen, Die Keure, 2004. Multimedia HAINES, R., Digitale SundDesign, Academic Service, Heverlee. HARTMAN, H., Scannen en beeldbewerken in 10 minuten, Easy Cmputing. LACEY, J., Digitaal beeldbewerken, Librer, Nederland.
TV Tegepaste infrmatica (1e leerjaar: 2 lestijden per week) 12 PETERS, V., FOUCHIER, F., Ft's en vide in Windws XP, AW Bruna, Nederland. MESDOM, F., STEPPE, G., VANDERBIESEN, G., Via Infrmatica, Digitale ftbewerking, Die Keure, 2005. SCHUURMANS, U., EVERAARDT, F., Beeld en geluid Tips & Trucs, Academic Service, Heverlee. SMIT, R., Digitale Muziek - Cmputer Idee: Duidelijk vr iedereen, Van Duuren Media. STUUR, A., Cd's branden met Windws XP - Cmputercahier 38, Visual Steps. Gegevensbeheer BORGELIOEN, J., CROOS, l., MOESTERMANS, K., MYNY, J., Wegwijs in ACCESS deel1 en deel 2, WWW-sft, 2000. BUYSSE, P., Prbleemplssend werken met Access 2000, De Beck. CUYPERS, E., VANDENBROECK, E., MS Access XP, De Beck. FRANS, R., Access 2002, XP, beginners en gevrderden, Campinia Media, Geel. MESDOM, F., STEPPE, G., VANDERBIESEN, G., Via Infrmatica, Gegevensbeheer, Die Keure, 2004. JACOBS, Een relatinele kijk p databases, All Cmputing, 1992, 27 p. Rekenblad BRUIJNER, S.G., Basiscursus Excel XP, Academic Service. BUYSSE, P., CAUWENBERGH, R., VAN CALSTER, M., Prbleemplssend werken met MS Excel 2000, De Beck, 2000. CUYPERS, E., VAN DEN BROECK, E., MS Excel XP, De Beck. DE GEYTER-DIEPENDAELE, T., DE MAERSCHALK, E., Wegwijs in Excel, Deel 1 basis, Deel 2 gevrderden, WWW-Sft. FRANS, R., Excel 2002, XP, beginners en gevrderden, Campinia Media, Geel. MESDOM, F., STEPPE, G., VANDERBIESEN, G., Via Infrmatica, Rekenblad, Die Keure, 2004. Geïntegreerd AWOUTERS, V., LEMOINE, J., VAN ACKER, F., Kantrautmatisering, De Sikkel, 1997, 110 p. MAESEELE, L., VANDEPUTTE, D., Office vandaag XP, Deel 1 en Deel 2, De Beck.