Dssier : drugs in het verkeer 1
Enkele gangbare pvattingen ver illegale drugs Ik merk het direct wanneer iemand drugs heeft genmen. Ik lp dus geen risic m mee te rijden met iemand die nder invled rijdt. FOUT. Zelfs een plettende arts heeft meite m dadelijk te zien f iemand drugs genmen heeft. Dus als ik twijfel kan ik er beter penlijk ver praten met die persn. Cannabis is een «sftdrug». Rijden nder invled van cannabis is dus niet gevaarlijk. FOUT. Er zijn geen sft- f harddrugs. Het is het gebruik dat men van een prduct maakt dat «zacht» f «hard» is. In elk geval vermindert iemands waarnemings- en cncentratievermgen na élk gebruik van cannabis, he miniem de gebruikte heveelheid k is. Men kan zich maar p één enkel aspect cncentreren. Lgisch denken en infrmatie nthuden wrdt meilijker. De gevlgen van deze effecten vr iemands rijgedrag zijn de vlgende: De persn «mist» een hele hp verkeersbrden. Hij/zij kan zich slechts p één zaak tegelijk cncentreren (bijvrbeeld enkel p de nummerplaat van de aut vóór hem). Hij/zij heeft de neiging m te gaan zigzaggen tussen de andere aut s. Hij/zij hrt de mgevingsgeluiden niet meer z ged (mtr van een wagen die kmt aangereden, claxn, sirene, ) want het is alsf al het geluid ver van hem verwijderd is. Krtm, rijden nadat men een jint gerkt heeft, is gevaarlijk, zwel vr jezelf als vr anderen! «Ik rk regelmatig een jint, dat heeft p mij geen enkel effect meer. Dus is het vr mij niet gevaarlijk m nder invled met de aut te rijden». FOUT. Smmige mensen denken dat als ze regelmatig cannabis rken de effecten ervan verminderen, maar in realiteit vermindert het tenemend gebruik de effecten helemaal niet. Er bestaat niet ziets als cannabisgewenning, dus het is nndig de dsis te verhgen m het gewenste effect te bekmen. Dagelijks cannabisgebruik kan echter de effecten die men daarbij gewaarwrdt minder speciaal den lijken. De gebruiker zal dan de dsis verhgen m hetzelfde reseffect te bekmen. Herïne vrmt geen prbleem als men het prduct geregeld gebruikt. FOUT. Herïne verhgt de reactietijd sterk. Net zals vr cannabis, vermindert herïne het cncentratievermgen. Bvendien det herïne de pupillen samentrekken, wat het zicht s nachts aanzienlijk zal beperken. 2
Een beetje ccaïne: ik vel me echt in vrm en ik rijd beter. FOUT. Het is heel ged mgelijk dat men zich ged velt en vl zelfvertruwen is na een lijntje cke. Maar deze drug nderdrukt de vermeidheid. Ccaïne: Stimuleert het zenuwstelsel Geeft een gevel van tegenmen luciditeit Vermindert het gevel van vermeidheid Geeft een gevel van welbehagen en van eufrie Geeft een gevel van macht en van zelfvertruwen Op de penbare weg zal dit zich uiten dr het nemen van ndrdachte risic s terwijl de cncentratie en de alertheid afnemen. Na de eufrie vlgt er een peride die de bestuurder nverschillig vr gevaren maakt. Daarbij kmt ng dat ccaïnegebruik de gen geveliger vr licht maakt, zdat men gemakkelijk verblind kan wrden dr de lichten van andere vertuigen. Met amfetamines lp ik tenminste geen risic m achter het stuur in slaap te vallen. FOUT. Amfetamines (zals speed en xtc) stellen de vermeidheid alleen maar uit. De alertheid van de gebruiker wrdt TIJDELIJK verhgd. En net zals bij ccaïne, is er na het gebruik van amfetamines eveneens een peride dat de bestuurder zichzelf verschat. De gebruiker heeft meer zelfvertruwen en bevindt zich in een testand van eufrie. Hij neemt meer risic in het verkeer. Wat vr zin heeft het m drugscntrles p autmbilisten uit te veren? Iemand die drugs gebruikt heeft en tch wil autrijden, zal dat k den! Smmige landen hebben een jarenlange ervaring met drugscntrles p autmbilisten. Het kan interessant zijn na te gaan f deze cntrles daar een psitief effect gehad hebben. Nemen we bijvrbeeld Australië. De Australische verheid heeft vastgesteld dat de inwerkingtreding van de speekseltests in haar land een psitief effect p het gedrag van de autmbilisten had. Z verklaarde 33% van de drugsgebruikers dat de tests wel degelijk invled p hen hebben: de tests zetten hen erte aan m geen verbden middelen meer te gebruiken als ze nadien ng een vertuig meten besturen. Bvendien is het aantal drugsgebruikers dat beweert te rijden nder invled van drugs, van 45 naar 35% gedaald. Wat denken jngeren ver rijden nder invled van drugs f alchl? 800 jngeren tussen 18 en 24 jaar ud werden in maart 2011 ndervraagd in pdracht van het BIVV. 86% van de jngeren vnd rijden nder invled van cannabis f andere drugs naanvaardbaar. Meer dan 8 p de 10 jngeren zijn zich ervan bewust dat men de effecten van alchl niet kan verbergen dr de cnsumptie van andere dranken. En evenveel jngeren weten dat cannabis gevaarlijk is in het verkeer. Tt slt werd de jnge bestuurders ng gevraagd wat vlgens hen de verwachtingen van hun passagiers waren. Vlgens deze bestuurders verwachten hun passagiers eerst en vral dat ze hun alchl- en drugsgebruik nder cntrle hebben. 3
Zijn drugs in het verkeer werkelijk z gevaarlijk? In 2010 intrduceerde België een speekseltest. Rijden nder invled van drugs is in ieder geval geen ged idee. Met deze test lpen drugsgebruikers vrtaan ng meer risic m betrapt te wrden. Bvendien werd het aantal cntrles ng verhgd. Waakzaam blijven is dus de bdschap. En niet rijden nder invled blijft de enige plssing. Uit een nderzek bleek dat bestuurders nder invled van cannabis 2 keer meer risic p een ngeval liepen. Onder invled van benzdiazepines (antidepressiva, slaapmiddelen ) werd dat 2,5 keer meer. En bestuurders nder invled van piaten (mrfine, herïne ) liepen zelfs 3 keer meer risic p een ngeval. De cmbinatie van alchl met drugs is het gevaarlijkst: de risic s kunnen verhnderdvudigen ingeval het alchlgehalte hger dan 0,8 is. He verlpt een cntrle p rijden nder invled van drugs? Bij een speekseltest verhandigt de plitieagent een apparaatje aan de bestuurder, waarmee deze enkele malen ver de tng met wrijven. Deze snelle test tnt meteen aan f de bestuurder drugs heeft gebruikt en z ja, welke drugs dit dan zijn. Als de uitslag van de test psitief is, krijgt de bestuurder meteen een prces-verbaal en een rijverbd van 12 uur. Vervlgens geeft de plitie hem een ander apparaat waarmee hij speeksel met cllecteren in zijn mnd. Als k deze test psitief is, zal de bestuurder vr de plitierechtbank meten verschijnen. Een labratrium analyseert daarna welke drugs er genmen werden. Wat wrdt er via de speekseltest pgesprd? cannabis, hasj, marihuana amfetamines (speed) en methamfetamines (xtc) herïne, mrfine, cdeïne ccaïne, crack (rkbare ccaïne) De test geeft k aan welke drugs men (eventueel) gebruikt heeft. 4
Rijden nder invled van drugs, welke sancties? Wie nder invled van drugs tch plaatsneemt achter het stuur, riskeert strenge straffen. Nederland, België en Frankrijk verbieden immers znder meer elk drugsgebruik vrafgaand aan het besturen van een aut. Deze nbeznnen daad kan bestraft wrden met een (hge) geldbete, de intrekking van het rijbewijs en/f een gevangenisstraf. Men kan dus maar best zijn eigen grenzen kennen, m het even in welk land men zich bevindt. In België: 5