SAMENLEVINGSOPBOUW IN LIMBURG

RIMO s utdagngen n 2014 Stef Vandebroek: Als school en ouders elkaar beter begrjpen en ondersteunen, leveren we zeker een bjdrage aan knderarmoede en maatschappeljke kwetsbaarhed. Heusden-Zolder - Onze grootste utdagng n 2014 s ongetwjfeld het neuwe meerjarenplan. In het voorjaar 2015 moeten we dt plan bj de Vlaamse overhed ndenen. Het legt dan de rchtng van de organsate voor de volgende 5 jaar vast. Het s nu al dudeljk dat RIMO Lmburg voor contnuïtet kest. Wat we op gang getrokken hebben de voorbje jaren, gaan we zeker op een of andere maner verderzetten. We denken herbj aan onze nvalshoeken wonen, armoede en leefbaarhed. Wellcht worden er andere accenten gelegd, maar we wllen de opgebouwde expertse en netwerken net verloren laten gaan. Knderarmoede en onderwjs Maar we wllen meer. Ut de omgevngsanalyse bljkt dat de relate tussen maatschappeljk kwetsbare ouders, hun knderen en COLOFON Teksten: Rud Bloemen, Katleen Caymax, Sara Coemans, Mchaël Herbots, Katren Franssens, Carla Laureys, Peter Meeuwssen, Magda Remans, Emne Sahn, Stef Vandebroek, Peter Weyns, Geert Swennen, Vv Theunssen Coördnate & endredacte: Geert Swennen de onderwjswereld een crucaal gegeven s. Als school en ouders elkaar beter begrjpen en ondersteunen, leveren we zeker een bjdrage aan knderarmoede en maatschappeljke kwetsbaarhed. Nu zjn we al actef n 3 schoolomgevngen: Leopoldsburg, Hasselt en Snt-Truden. Proacteve denstverlenng Een tweede neuwe utdagng s proactef werken. Samen met collega-nsttuten en ondersteund door het HIVA hebben we n 2013 n Overpelt gewerkt aan proacteve denstverlenng. De evaluate s postef. We hopen vanaf nu zoveel mogeljk OCMW s te nformeren en te enthousasmeren om hetzelfde proces door te maken. Voedng Ten slotte wllen we ons nspannen om goed en goedkoop voedsel (en verzorgngsproducten) bj een grote groep kwetsbare mensen te krjgen. Het fet dat er nog steeds edere week tonnen voedsel weggegood worden, moet een doorn n het oog zjn. Het fet dat steeds meer mensen bj voedselbedelngspunten aankloppen, moet ons vragen doen stellen. In het kader van het SALK hebben we de opdracht gekregen om her effectef ets mee te doen. Een eerste stap s de publcate van het draaboek: Dorpsrestaurants op het menu! (www.rmo.be/draaboekdorpsrestaurants). Samen met onze collega s van West- Vlaanderen en ngaande op de vele vragen hebben we alle kenns over de organsate van dorpsrestaurants gebundeld n een draaboek. Stuurgroep bedrjfsslutng In Lmburg worden we vanaf Foto s: RIMO Lmburg Patrck Oljslagers Vormgevng: Krstel Moors Druk: Drukkerj Aerts medo 2014 zeker geconfronteerd met de gevolgen van een aantal bedrjfsslutngen. We voelen nu al de onrust n wjken stjgen. Veel mensen zjn meer dan oot bang voor de toekomst. De grootste problemen manfesteren zch wellcht n 2015. Opbouwwerkers, de meer dan we ook de polsslag van de samenlevng voelen, wllen hern een rol spelen. Daarom werken we actef mee aan de Lmburgse stuurgroep bedrjfsslutng. Stemmen s geen spel 2014 s ook het jaar van de verkezngen. Net als bj de gemeenteraadsverkezngen heeft de sector samenlevngsopbouw een aantal partners rond de tafel gebracht en een neuwe campagne utgewerkt: Stemmen s geen spel. Wat de verkezngen brengen, weten we uteraard net. Maar het s ons wel dudeljk dat de sector samenlevngsopbouw op een kantelpunt staat. We zullen een antwoord moeten geven op vragen de onvermjdeljk op ons afkomen. Met we gaan we op welke maner samenwerken? Hoe verhouden we ons tegenover de zorgsector, waar belangrjke evolutes gebeuren? Op welke maner kunnen we onze krtsche rol nog vervullen en toch goede coaltes realseren? We kampen, zoals velen, nu al met krmpende budgetten. In 2013 hebben we heel wat lokale subsdes zen vermnderen. We hebben daar begrp voor. Aan de andere kant hopen we dat deze tendens zch net verderzet. Het bestrjden van maatschappeljke kwetsbaarhed moet een absolute prortet zjn. SV RIMO Lmburg vzw Marktplen 9 bus 21 3550 Heusden-Zolder tel. 011/22 21 96 www.rmo.be - nfo@rmo.be RIMO SAMENLEVINGSOPBOUW IN LIMBURG RIMO Lmburg blkt terug op 2013 Voorztter Marcel Kerff kjkt tevreden terug naar een geslaagd 2013, sterker zelfs, naar 20 succesvolle RIMO-jaren. 2013 was voor het opbouwwerknsttuut een jubleumjaar. Klene kndjes worden groot, zo ook verengngen en hun ntateven. Alleen resultaten boeken s echter aan wengen besteed. Enkel met de steun van beredwllge partners, vrjwllgers en enthousaste deelnemers kan je het verschl maken. Het evenement van 2013 was ongetwjfeld de Week van Verbondenhed tegen Eenzaamhed. Blkvanger was de Langste Eettafel waarbj we ern slaagden om meer dan 9.200 Lmburgers samen te laten tafelen aan een vrtuele eettafel van 4.600 meter lang. Hoe kjkt u terug op deze acteweek? Marcel Kerff: Vooral de maner waarop de Week van Verbondenhed tot stand kwam, vnd k bjzonder. Vanut een klen plaatseljk ntatef als de dorpsrestaurants groede een acteweek voor de hele provnce Lmburg de het thema eenzaamhed op de agenda plaatste. Het mooe s dat de verbondenhed utgedrukt werd door samen te eten. Samen tafelen s een wereldtradte de n onze gejaagde Westerse wereld wat n het gedrang s gekomen. Het doet heel veel deugd dat we met de acteweek de vooropgestelde 1% van alle Lmburgers samen aan tafel berekten, waaronder verschllende doelgroepen. Bedrjven, scholen, openbare besturen, rusthuzen allemaal stapten ze mee n het ntatef. De krantenkatern Het Belang van Verbondenhed verscheen n Het Belang van Lmburg naar aanledng van de acteweek. Hoe belangrjk was het om va de meda het publek bewust te maken? Marcel Kerff: Voor de deelnemers aan de acteweek was het heel belangrjk dat ze zch opgenomen voelden n een groter geheel. Ze voelden zch net enkel verbonden met hun tafelgenoten, maar met zoveel mensen de allemaal aan hetzelfde zeel trokken. Klene ntatefnemers kregen het gevoel dat ze aan ets groots meededen. Door het medagebeuren kan je ook beledsmakers laten voelen dat je acte onderneemt. Je brengt net alleen mensen samen, maar je probeert ook armoede en utslutng op de agenda te plaatsen. In 2013 werden de neuwe gemeenteraden geïnstalleerd. Net zelden schrapten zj n socale en welzjnsbudgetten. RIMO Lmburg moet bjgevolg steeds meer energe steken n de zoektocht naar fnancerng. Hoe kjkt u tegen de evolute aan? BELGIE-BELGIQUE P.B. 3500 HASSELT 12/2853 JAARGANG 17 DRIEMAANDELIJKS Marcel Kerff: De welzjnssector s zch ervan bewust dat de bukrem aangetrokken wordt en we aanvaarden dat ook. We leven fnanceel gezen nu eenmaal n een ander tjdperk. Toch bljven we de hand utsteken naar alle besturen: wat kunnen we wel zo adequaat mogeljk doen met de krmpende mddelen? We bljven de besturen op hun verantwoordeljkhed wjzen: bljf nvesteren n de sector. We moeten de realtet samen bekjken. RIMO Lmburg verde vorg jaar zjn 20ste verjaardag. Enerzjds een mjlpaal om even terug te blkken, anderzjds om even stl te staan bj de toekomst. Wat s de balans? Marcel Kerff: We mogen trots zjn op wat we de afgelopen 20 jaar op een doortastende wjze gedaan hebben. We zjn van een klene organsate utgegroed tot een groot nsttuut. De balans s postef. Let wel, we hebben ook geleerd om bescheden te bljven. We hebben dat net alleen gedaan. Samen met klene en grote partners hebben we onze doelstellngen weten te realseren. De meerwaarde lgt n samenwerkng. GS P509242 Aprl me jun 2014 NUMMER 2 Meer dan 9.200 Lmburgers aten samen aan een vrtuele eettafel van 4.600 meter lang tjdens de Week van Verbondenhed. V.U. EN AFZENDADRES STEF VANDEBROEK - - RIMO LIMBURG VZW - - MARKTPLEIN 99 BUS 21 21 3550 HEUSDEN-ZOLDER - AFGIFTEKANTOOR HEUSDEN-ZOLDER 1

Mélange n de tun n Wjerdjk SOMA levert Geestkracht Berngen - Tjdens een samenkomst met Turkse vrouwen n de wjk Wjerdjk/Klaverwede kwamen er heel wat vragen naar boven over groenten kweken n egen tun. Met steun van het Provncaal Integratecentrum kwamen we tweewekeljks samen met een groep van 17 Turkse en Vlaamse wjkbewoners. De ene week helden we een nfosesse: een lesgever gaf utleg en tps. De andere week gngen we bj elkaar n de tun kjken: we leerden van mekaar, wsselden plantjes ut, ontdekten neuwe dngen, legt projectmedewerker Lutgarde Wellens ut. Burenhulp Naarmate de plantjes groter en sterker werden, groede en verstevgde ook de onderlnge samenhang. Het was moo om te zen hoe mensen elkaar leerden kennen en helpen. Zo kreeg een vrouw haar egen plek n de grote tun van haar buur, gng een man elders de tun omsptten, werd er paardenmest verdeeld..., gaat Lutgarde verder. Typsche groenten en gerechten Door de verschllende culturen was het assortment groenten heel dvers. Elke cultuur heeft mmers zjn specfeke kookgewoontes. Zo vnd je n elke Turkse tun een druvenrank: net voor de vruchten, maar voor de bladeren waar sarma mee gemaakt wordt. Turkse moestuners hebben verschllende soorten munt voor het maken van thee en andere soorten bladsalade. Pepers en paprka s ontbreken n geen enkel tuntje, al vnd je de groenten ondertussen ook n Vlaamse tuntjes, legt Lutgarde ut, We sloten het project af met een maaltjd. Iedereen bracht een gerecht mee. Ook her was verschedenhed troef: een Vlaamse vrouw kookte soep van pompoenen, een Turkse vrouw maakte er een zoet dessert van. De Turkse keuken kent geen warme, zoete groenteberedngen. Vlamngen maken bjvoorbeeld rode mensen. Er ontstond verbondenhed. Ncole: Op een bepaald ogenblk zagen onze groenten er net goed ut. Volgens sommgen hadden onze plantjes last van rode vleg. Het s ongeloofljk hoeveel mensen mj tps kwamen geven om de plantjes te redden. De betrokkenhed was erg groot. Ook de knderen werden betrokken. Ncole: Met de knderen van de speelplenwerkng gngen we worteltjes eten ut de tun. Op voorhand zeden heel wat knderen dat ze geen worteltjes lusten, dat dat eten was voor konjnen. Maar eens we de worteltjes hadden geoogst, konden we net volgen met ze proper te maken. Zo lekker vonden de knderen ze. Jong en oud kwamen n de tun samen. Door n een velge omgevng te oefenen en te leren van elkaar, probeerden we mensen te stmuleren om zelf n hun egen tun aan de slag te gaan. KF kool of bet met suker of appel. In de Turkse keuken worden de enkel koud verwerkt n salades. Ook appelmoes kennen de Turken net. We gaan al de recepten nu n een boekje bundelen. KF Projectmedewerker Lutgarde Wellens - 0497 58 43 50 lutgarde.wellens@rmo.be Gezonde verbndngen n Trefpunt Hoefkamp Dlsen-Stokkem - Het Trefpunt (buurthus) n de wjk Hoefkamp had nood aan een neuwe mpuls. Met mddelen van de Konng Boudewjnstchtng rchtte opbouwwerker Ncole Baerts samen met bewoners een moestun op n de tun van het buurthus. De moestun werd een neutrale plaats waar mensen konden samenkomen, waar er terug gezonde verbndngen gelegd werden. Ncole: Voor het nrchten van deze moestun spraken we mensen aan op hun talenten. De wjkbewoners konden zelf utproberen en ets doen. Herdoor ontstond er een posteve dynamek. Vaak gebeurde het dat er 10 mensen rond de tun stonden te praten over groenten, anderen trokken het onkrud ut, nog anderen gngen plantjes kopen... Jong en oud Net alleen de groenten groeden n de tun, er groede ook respect tussen de Naarmate de plantjes groter en sterker werden, groede en verstevgde de onderlnge samenhang. Enkele wjkbewoners poseren trots met de oogst van de dag. Opbouwwerker Ncole Baerts 0497 58 43 65 ncole.baerts@rmo.be Maasmechelen - Psychologen trekken aan de alarmbel: 1 op 7 Belgen wordt oot depressef en 1 op 4 krjgt vroeg of laat af te rekenen met ernstge psychsche problemen. Het zjn op zch al verontrustende cjfers, bovenden zjn mensen n armoede n deze statsteken oververtegenwoordgd. In samenwerkng met het CAW en het Centrum voor Geesteljke Gezondhedszorg (CGG) startte RIMO Lmburg n SOMA, de verengng waar armen het woord nemen, met het project Geestkracht. Subsdevertrekkers zjn Cera en de Vlaamse overhed. Zelfbeeld Om het geesteljk welzjn van kwetsbare mensen te bevorderen, zjn er vanut SOMA al vele stappen gezet. Opbouwwerker Geert Desmet vertelt: We werken al jaren rond zch goed voelen n de SOMA. In groepsgesprekken merkten we dat heel wat mensen veel psychologsche ballast n hun rugzak meedragen, waardoor ze n een negateve spraal terechtkomen en zch net gewaardeerd voelen n deze samenlevng. In de SOMA krjgt edereen de kans om op een of andere maner zjn steentje bj te dragen aan de werkng. Ergens van betekens kunnen zjn s belangrjk voor een postef zelfbeeld. Dankzj het project Geestkracht komen wekeljks 10 à 15 mensen samen om onder begeledng over geesteljk welzjn te praten. In deze praatgroep vnden ze steun en (h)erkennng bj elkaar. Draaboek Voor hulpverleners organseerden we een vormng over armoede en daloogmomenten met SOMAbezoekers. Zo wllen we meer Vertrouwde omgevng We merkten ook dat onze mensen n de klasseke geesteljke gezondhedszorg vaak ut de boot vallen om fnancële, nhoudeljke of organsatorsche redenen. Her kunnen mensen n een vertrouwde omgevng en n een groep waarn ze zch velg voelen onder deskundge begeledng praten over hun problemen, hun leven, wat ze hebben meegemaakt, hun gevoelens Het doet deugd om te zen hoe mensen de elkaar wekeljks zen, openljk hun emotes met elkaar delen en telkens sterker ut de sesses komen. Dankzj onze goede relates met het OCMW en de voedselbedelng van Snt-Vncentus zjn onze sesses goed bevolkt. Anke: In de sesses houden we ons strkt aan het beroepsgehem. Alleen als deelnemers ons utdrukkeljk toestemmng geven, maken we nformate over aan anderen of voeren we overleg met derden. Een crucaal element n de groepstherape s de begrp creëren voor de complexe armoedeproblematek en de wederzjdse drempels wegwerken. We werken nu aan een draaboek om deze succesvolle aanpak over te dragen. We zen onze mensen groeen en tegeljkertjd groet de aandacht van de professonele hulpverlenng voor hun problematek. PW Velghed en geborgenhed crucaal n Ons Centrum Leopoldsburg - De kalender n armoedeverengng Ons Centrum toont dat de werkng er ut haar voegen barst. Tussen de ontmoetngsmomenten, opendeurdagen, creasesses, vormngen heeft opbouwwerker Karma Boutlss toch nog plaats gevonden voor maandeljkse groepstherapesesses. Samen met vrjwllger en klnsch psychologe Anke Vandueren maakt ze met veel succes psychologsche hulp toegankeljk voor kansarmen. Karma: Leven n armoede s leven n contnue zekmakende stress: hoe brood op de plank krjgen, hoe facturen betalen, hoe kezen tussen geld voor een schoolutstap of de dokter. Zo belanden mensen n een vceuze crkel. Om te voorkomen dat onze mensen bljven vastztten n hun moeljke levensverhalen en n een negateve spraal terechtkomen, zjn we gestart met psychologsch begelede praatgroepen. In de praatgroep vnden SOMA-bezoekers steun en (h)erkennng bj elkaar. vertrouweljkhed. Wllen groepsleden zch vrj voelen, dan moeten ze erop kunnen vertrouwen dat wat we zeggen bnnen de groep bljft. PW Opbouwwerker Geert Desmet 0497 58 43 71 geert.desmet@rmo.be Karma Boutlss: In de klasseke geesteljke gezondhedszorg vallen onze mensen vaak ut de boot. Opbouwwerker Karma Boutlss 0497 58 43 69 karma.boutlss@rmo.be 2 3

Wjk n beeld brengt kleur n de Posthoornwjk Terug- en voorutblk op streekontwkkelng n Zud-Lmburg Berngen - 10 jaar geleden organseerden we een kunstproject n de Waterstraat met schlderjen op grote panelen. We bevestgden de panelen aan de husgevels en brachten kleur n deze grauwe wjk. Na 10 jaar n weer en wnd waren ze echter aan vervangng toe. De uv-stralng van de zon heeft geen genade voor kunst. Tegeljk droomde Havva Isleyen, een jonge vrouw met Turkse roots, van een fotoproject n en over de buurt. Havva studeerde fotografe n KTA2 Hasselt. Zo smeedden we plannen om een groots project op te zetten n de klene Waterstraat. Reconverse Fotografeleraar Ruud Swnnen was meteen gewonnen voor een fotoproject n deze multculturele wjk. Maar een hele klas van meer dan 20 leerlngen loslaten op een wjk van amper 55 geznnen leek te veel van het goede. En dus werd het thema verrumd naar reconverse. De Waterstraat s mmers ook een reconverseproject: een klene socale woonwjk gebouwd op het voormalg mjnterren van Berngen door mjnwerkers de werden omgeschoold tot bouwvakkers. De leerlngen kregen opdracht om ook elders n Lmburg beelden te scheten van reconverseprojecten. Al de beelden werden samengebracht n een tentoonstellng n de oude elektrctetscentrale van de koolmjn van Berngen. Een prachtge hstorsche locate, de tegeljk refereert aan de band tussen de koolmjn en de wjk. Op de maner bracht de tentoonstellng de bewoners ook n verbndng met de ontstaansgeschedens van hun wjk. Professonele fotostudo Om de Waterstraat n beeld te brengen opteerde het projectteam voor portretten van bewoners. De leerlngen en leraars van KTA2 hebben het buurthus daartoe twee keer omgebouwd tot een professonele studo. Daarnaast portretteerde Rta Van Moll van de lokale fotoclub Berngen enkele geznnen n hun egen wonngen. En Havva Isleyen maakte mooe portretten van knderen op straat. In totaal nam rum de helft van de geznnen deel aan de fotoshoots. Soms het hele gezn, meestal alleen de knderen. De resultaten kregen een plaats n de tentoonstellng n de oude elektrctetscentrale. Levensgrote portretten In de laatste fotoshoot portretteerde Ruud Swnnen 30 knderen. Hun foto s zjn afgedrukt op grote panelen en hangen levensgroot tegen de gevels van de wonngen. Alle knderen kjken n dezelfde rchtng, hun blk symbolsch gercht op de toekomst. Deze portretten zjn de bljvende getugen van ons project en sprngen meteen n het oog als je de wjk Fotografestudente Havva Isleyen portretteerde de knderen ut de Waterstraat. bnnenrjdt. We hebben ze dan ook op gepaste wjze ngehuldgd met een muzkale optocht door de wjk, met djembés en allerle rammelaars, n het gezelschap van de burgemeester. Op het aanslutend buurtfeest nam schepen van welzjn Mark Bex een fotokader n ontvangst met de 30 portretten de aan de gevels hangen. Deze fotokader heeft ntussen een ereplaats gekregen n de schepenzaal van het stadhus. Schlderjen Omwlle van culturele factoren wlden de meeste vrouwen net op de foto. Zowat 85% van de bewoners heeft een slamtsche achtergrond. Om toch een betrokkenhed van vrouwen te creëren, hebben we bjkomend een schlderproject georganseerd. Onder begeledng van kunstenares Eve Favoreel hebben de vrouwen meegewerkt aan 3 schlderjen op canvas. In een tweede schldersesse betrokken we de knderen de net aanwezg konden zjn op de laatste fotoshoot. De schlderjen zjn gefotografeerd en dgtaal geprnt op forexpanelen om aan de gevels te bevestgen. Naast de knderportretten hangen dus ook enkele schlderjen op en s er dus weer meer kleur n de Waterstraat. PM Fototentoonstellng n de oude elektrctetscentrale van de koolmjn van Berngen Opbouwwerker Peter Meeuwssen 0497 58 43 51 peter.meeuwssen@rmo.be Zud-Lmburg - Rum 40 jaar geleden rchtten enkele geëngageerde Zud-Lmburgers de vzw Streekontwkkelng Zud- Lmburg op. Ze jverden voor een heroplevng van de streek. Ze voerden aan dat Lmburg steeds als één gebed benaderd werd, maar dat Zud-Lmburg een ander gezcht had en wlde houden. De vzw was de daarop volgende decenna op uteenlopende vlakken actef: van grote nfrastructuurwerken, va sport op school tot het welzjn van achtergestelde groepen. Achteraf s de focus versmald onder nvloed van de subsdërende overhed, maar streekbewustzjn bleef altjd het centrale thema. In 1995 geeft de vzw het streekwerk op en kest ze voor opbouwwerk. Utendeljk gaat het opbouwwerk op n RIMO Lmburg vzw. RIMO Lmburg s op dt ogenblk nog steeds actef n Zud-Lmburg. Utdagngen Op vraag van Streekontwkkelng Zud-Lmburg bracht RIMO Lmburg een publcate ut met een beknopte geschedens. Streekontwkkelng n Zud-Lmburg. Terugblk als spegel voor de toekomst wl echter meer zjn dan een beschrjvng van het verleden. Aan 25 mensen, op een of andere maner betrokken bj Zud- Lmburg, vroegen we wat voor hen de belangrjkste utdagngen en aandachtspunten voor de toekomst van de streek zjn. Op de maner brachten we een aantal boeende verhalen samen. De verhalen beslaan uteenlopende terrenen: toersme, econome, cultuur, welzjn, onderwjs Patrck Martens (journalst bj Knack) plet n het slotartkel wellcht terecht voor een ntegrale aanpak: Om een herneuwd perspectef aan de streekontwkkelng van Zud- Lmburg te geven moeten de 13 betrokken steden en gemeenten buten hun grenzen treden en meer samenwerken. Het regoparlement van burgemeesters (naar de denkbeelden van Benjamn Barber) kan een goede start betekenen. SV Het Belang van Verbondenhed Lmburg - Van 27 september tot 5 oktober organseerde RIMO Lmburg de Week van Verbondenhed n de provnce. Onder het motto Kom erbj. Week van Verbondenhed tegen Eenzaamhed brachten we een tental partners samen de mee aan de kar wlden trekken. Bedoelng was de onderlnge samenhang tussen mensen n de provnce te versterken, de problematek van eenzaamhed n de belangstellng te brengen en goede ntateven kenbaar te maken. Gedeputeerde van Welzjn Frank Smeets daagde ons ut om gedurende de Week van Verbondenhed mnstens 1% van de Lmburgse bevolkng aan tafel te krjgen. Lokale besturen, organsates en zelfs enkele bedrjven namen de handschoen op en zorgden ervoor dat 9.218 mensen van een lekkere en gezonde maaltjd genoten. Katern n HBVL De blkvanger betreft de extra katern n Het Belang van Lmburg op 16 september. Met de nhoudeljke en fnancële ondersteunng van de partners slaagden we ern om op 16 bladzjden het verhaal van verbondenhed te brengen. Meer dan 100.000 Lmburgers kregen dt n de brevenbus. Eenzaamhed als taboe De onderbouw van het geheel werd gevoed door de Nederlandse professor Anja Mchelsen. Ze gaat ervan ut dat eenzaamhed nog altjd een taboe s. Onze maatschappj vraagt dat we zelfredzaam zjn. En dat we slagen n wat we wllen bereken. Eenzame mensen denken dat het aan henzelf lgt. De eenzaamhed haalt hun gevoel van egenwaarde naar beneden. Voor prof. Mchelsen s eenzaamhed het subjecteve gevoel dat mensen ets mssen n hun socale netwerk. Patrck Martens: De Zud-Lmburgse gemeenten moeten buten hun grenzen treden en meer samenwerken. Bestelnfo 12 plus eventuele verzendngskosten In een extra katern van HBVL brachten we op 16 pagna s het verhaal van verbondenhed. Een belevng dat hun contacten net voldoen aan hun wensen of behoeften. In nauwe samenwerkng met Bond Zonder Naam en vele andere partners gaat de Week van Verbondenhed dt jaar van start op 26 september. SV Lucrèce Ory 0497 58 43 59 lucrece.ory@rmo.be Opbouwwerker Karel Bollen 0497 58 43 68 karel.bollen@rmo.be 4 5

RIMO-medewerkers aan het woord RIMO-medewerkers aan het woord Magda Remans opbouwwerker n Snt-Truden RIMO-magazne schotelde enkele medewerkers dre vragen voor: Wat heb je berekt n 2013? Wat zjn de belangrjkste resultaten? Wat berekten wj samen? Onze woongroep bleef groeen. Meer mensen vonden de weg naar het nfopunt wonen. Poltc gngen n overleg met de woongroep. In Snt-Truden ontstond aandacht voor daklozen. We bouwden contacten met OCMW en densten ut. Wat zjn je belangrjkste voornemens voor 2014? De verdere utbouw van onze woonwerkng, het behouden van een gezonde groepsgeest, het samen op weg gaan met bezoekers van het woon - nfopunt en de organsate van een vormende woontweedaagse zjn onze belangrjkste voornemens. Wat zjn de belangrjkste utdagngen? Wj dromen van een egen stek voor daklozen n Snt-Truden waar ze terechtkunnen voor een hap, een was en een plas Heraan meewerken s een utdagng! Ook wllen wj poltc stmuleren om maatregelen te nemen de betaalbaar wonen mogeljk te maken. Hlde Degol opbouwwerker bj Ons Leven Patrck Moons buurtwerker n Berngen Samen met Ons Leven, een verengng van woonwagenbewoners, werkte k een acteplan ut. Ik held de provncale wachtljst bj de een goed beeld schetst van de vraag naar standplaatsen. We groeden ut tot een volwaardge spreekbus, zelfs over de provncegrenzen heen. De voorbje 2 jaar hebben we met steun van de cel Mjn-Erfgoed hard gewerkt aan het project Straat n de kjker. 8 enthousaste vrjwllgers kwamen wekeljks samen, zochten foto s en gngen op zoek naar vroegere bewoners. We legden de laatste hand aan het fotoboek. Tjdens de Week van de Woonwagenbewoner gaan we de Lmburgse Karavaan, een groots evenement, organseren. Wj wllen ons acteplan onder de aandacht brengen, terugblkken op realsates en praktjken. En verder ook contacten onderhouden met gemeenten. De voorstellng van het fotoboek en de organsate van een fototentoonstellng over 4 straten ut de Cté moet het hoogtepunt worden van het project Berngen- Mjn. We wllen het leven n de straat n beeld brengen en de buurtgeschedens tot leven brengen. Gemeenten motveren voor de aanleg van woonwagenterrenen s een werk van lange adem. Dt ledt tot ontmoedgng en frustrates. Het s voor mj een sereuze utdagng de moraal hoog te houden en persoonljke contacten met woonwagenbewoners te onderhouden. Op een waardge maner het project Berngen- Mjn afsluten. Door het project Straat n de kjker wordt er op een posteve maner gesproken over Berngen-Mjn. Net de afkomst, maar het herbeleven van de hernnerngen aan de Cté en de bewoners staan centraal. Barbara Argentn buurtwerker n Genk In 2013 ben k vooral bezg geweest met de verhus naar het neuwe buurthus: een hel(s)e klus was dat. Ondertussen vonden de lopende actvteten plaats. Ook ben k ern geslaagd een extra opslagrumte te bekomen. De hebben we ngercht met vrjwllgers. Ik wl neuwe actvteten opstarten en neuwe vrjwllgers aantrekken n de buurtwerkng. Met de Acte Zonhoverhede jveren we samen met de Turkse Moskeeverengng en nwoners van Klotbroek voor natuurbehoud n plaats van een ndustregebed op de Zonhoverhede. Het utbouwen van de werkng n het neuwe buurthus en het nschakelen van neuwe vrjwllgers. Naast vaste vrjwllgers ben k op zoek naar vrjwllgers de zch engageren n één project of rond één thema. Multculturele kooklessen zjn al opgestart. Rud Bloemen projectleder wonen De degeljke voorberedng van de samenwerkng met de Hasseltse husvestngsmaatschappj. De aanwervng van een maatschappeljk werker én een ambteus werkkader geven de maatschappj nput voor een socaal en partcpatef beled ten gunste van de huurders. Samen met collega Vv wl k de opgebouwde kenns met betrekkng tot bewonerspartcpate aanwenden om de socale denst van de husvestngsmaatschappj mee op de rals te zetten. We gaan hervoor nauw samenwerken met de huurders en husbaas. Vv gaat de utdagng aan om n verschllende wooncomplexen van de Hasseltse Husvestngsmaatschappj bewoners samen te brengen om de leefkwaltet op te tllen. Ik wl, va professonele coachng van de maatschappeljk werker, een meerwaarde beden. Dane Lemmens opbouwwerker n Leopoldsburg In me ben k n Leopoldsburg gestart met een verkennng van het onderwjslandschap: k bevroeg welzjnspartners en zocht kansarme ouders op n Ons Centrum en bj Snt-Vncentus. In januar en februar heb k mjn bevndngen gebundeld en voorgesteld. Ik zou heel graag starten met een werkng n de 3 hoofdscholen n het centrum en Heppen. Het gaat om 1 bassschool ut het gemeenschapsonderwjs en 2 scholen ut het vrj onderwjs. Momenteel bekjken we samen met de scholen de aanpak. Ik ben gelukkg als k tegen het jaarende n 3 scholen een bass heb gelegd voor de vormng van een oudergroep. Ik hoop dat het opbouwwerk bekendhed verwerft n de plaatseljke onderwjswereld. Voor mezelf hoop k een goed evenwcht te vnden tussen werk en gezn. Brgtte Motmans opbouwwerker n Houthalen-Helchteren In 2013 bezochten we 70 mama s met knderen onder de 6 jaar. In oktober startte de groep Wegwjzer de mama s wegwjs wl maken n het aanbod van vrjetjdsbestedng en onderwjsondersteunng. In de vakante boden we workshops aan voor mama s én knderen. We wllen de moeders versterken om hun knderen beter te begeleden en hun taalvaardghed te stmuleren n de eerste levensjaren. We gaan n daloog met densten en opvoedngsnstellngen om het aanbod beter af te stemmen op de noden. We wllen dat de knderen van Meulenberg thus de ondersteunng krjgen de ze verdenen: dat het aanbod rekenng houdt met hun noden, dat ouders leren van elkaar en dat knderen kansen krjgen op een schoolloopbaan! Dt zjn belangrjke hefbomen voor een goede toekomst. 6 7

Blokbabbels n de gele appartementen Armoedebestrjdng op de polteke agenda Genk - Wanneer je va de Hasseltweg Genk bnnenrjdt, heb je ze ongetwjfeld al gezen: de zogenaamde gele appartementen van de wjk Termen. Socale husvestngsmaatschappj Neuw Dak verhuurde deze appartementen n het verleden enkel aan senoren. Vanaf 2009 namen ook jonge geznnen hun ntrek n de appartementen. De samenstellng van de bewoners n de appartementen wordt steeds dverser: net enkel op vlak van leeftjd, maar ook qua culturele dverstet. Zowel de denst Wjkontwkkelng van de Stad Genk, de buurtwerkng Termen van RIMO Lmburg als Neuw Dak vngen sgnalen op van bewoners dat deze veranderngen het samenleven onder druk zetten. Burencontacten Daarom bezochten buurtwerker Mchaël Herbots en Davd Kneper, medewerker van de denst wjk- Buurtwerker Mchaël Herbots bezocht alle gele appartementen voor blokgesprekken met de bewoners. en bewonerszaken van Neuw Dak, n het voorjaar van 2013 alle gele appartementen n Termen voor een blokbabbel n de gang. Koffe en koekjes vormden de ngang om het samenleven n de blok te bespreken. Naast de samenlevngservarngen polsten ze ook of de bewoners zelf deeën hadden om het samenleven aangenamer te maken. Het werd een succes: meer dan de helft van de bewoners nam deel aan hun blokgesprek. De belangrjkste concluse was dat het overgrote deel van de bewoners graag n hun appartement woont en dat de burencontacten over het algemeen goed verlopen. De enkele burenconflcten de er waren, helden geen verband met de veranderng n samenleven. Daarnaast werden enkele leuke deeën gelanceerd om de burencontacten nog te verbeteren. Om de goede voornemens kracht bj te zetten organseerden we n samenwerkng met de bewoners een slotfeest van de blokgesprekken. Het posteve gevoel na de blokgesprekken mag mmers net verloren gaan! MH Buurtwerker Mchaël Herbots 0495 24 04 99 mchael.herbots@rmo.be Tevredenhedsonderzoek bj Maaslands Hus Lmburg - Ieders stem telt, maar vndt ze ook weerklank? Na de succesrjke campagne Ieders stem telt 2012 van de sector samenlevngsopbouw kwam de vraag: wat nu? We vonden het een topprortet om armoedebestrjdng op de polteke agenda van lokale besturen te plaatsen. Daarvoor organseerden we Trefdagen Armoede n Leopoldsburg, Genk, Berngen, Houthalen-Helchteren en Snt-Truden. Tjdens de Trefdagen gngen lokale besturen, OCMW s, welzjnsorgansates en armoedeverengngen met elkaar n daloog om actepunten n de gemeenteljke beledsplannen op te nemen. Armoedeverengngen Armoedeverengngen Ons Centrum, De Draaschjf, Warm Hart, Sonar en OnderOns waren bered om mensen n armoede te vertegenwoordgen. We gngen ter voorberedng met de verengngen aan de slag om goed geïnformeerd met dudeljke standpunten naar buten te treden over de thema s wonen en energe, maatschappeljke denstverlenng, werk en onderwjs. Hoe brengen we, vanut een persoonljk verhaal, een gezamenljk belang naar voren waarn we ons allemaal terugvnden? Hoe staven we onze actepunten? Hebben we genoeg nformate n hus? Kunnen we ons beter documenteren? Hebben we concrete actevoorstellen? Hoe kunnen we op een waardge, asserteve maner voor onze belangen opkomen? We werkten stevg door, verwonderd en voldaan over hoeveel expertse en knowhow er n hus was. Ook was er de nodge zelfkrtek om op een constructeve maner aandacht te vragen voor de egen knelpunten. Trefdagen Armoede Dt was ook merkbaar op de Trefdagen zelf. Alle partners vonden Er s geen geld een dooddoener en geen alb om bj de pakken te gaan ztten. Ze kwamen steevast tot de volgende concluses: Een lokaal centraal nfopunt waar mensen met dverse vragen terechtkunnen s een must. Er moet een betere samenwerkng komen tussen de dverse densten en organsates: geen elandjes. De gemeente heeft herbj een belangrjke regefuncte. Zo geraken alle volen op elkaar afgestemd. De armoedeverengngen zjn volwaardge partners om aan een socaal en poltek debat te partcperen. CL Beled, mddenveld en armoedeverengngen n daloog over actepunten voor de gemeenteljke beledsplannen Projectleder Frederk Vaes 0497 58 43 80 frederk.vaes@rmo.be 8 Maasland - End 2012 startte RIMO Lmburg op vraag van socale husvestngsmaatschappj Maaslands Hus een project rond bewonerspartcpate op. Het eerste projectjaar stond een grondge verkennng met een bewonersbevragng op het programma. Met een project rond bewonerspartcpate wllen we werken aan een goede communcate tussen Maaslands Hus en zjn huurders, aan een betere denstverlenng en aan een kwaltetstoename van het wonen n rume zn en dt met nzet van huurders. Va het partcpategegeven wllen we de relate en de kwaltet naar een hoger nveau tllen. Op husbezoek Vorg jaar klopte opbouwwerker Vv Theunssen bj 202 huurders van Maaslands Hus aan om hen te bevragen over hun tevredenhed over hun wonng, omgevng en de denstverlenng van Maaslands Hus: Een gemddeld husbezoek duurde zo n 45 à 60 mnuten. Bj de ene bewoner kreeg k bj elke vraag een verhaal mee, bj een andere huurder bleef het bj kort en bondge antwoorden. Dat het ntatef vanut Maaslands Hus zelf komt, vnden de huurders heel postef: Er wordt naar ons gelusterd, klonk het vaak. 21 huurders waren bered om actef mee te werken aan de kwaltet van de werkng van Maaslands Hus. 13 huurders maken nu deel ut van de bewonersgroep. Terugkoppelng Na de bevragng verwachtten de huurders een terugkoppelng van de resultaten. Vv: Samen met de bewonersgroep stellen we een neuwsbref op voor de huurders met de belangrjkste concluses ut de bevragng. Een van de grootste knelpunten bljkt dudeljke nformate naar de huurders toe. We gaan dan ook werk maken van een neuwe nfobrochure en webste met algemene nformate voor (kanddaat-)huurders. Ook betere nformate en nspraak bj renovateprocedures nemen we op. VT Opbouwwerker Vv Theunssen 0490 45 51 01 vv.theunssen@rmo.be Opbouwwerker Vv Theunssen klopte bj de huurders van Maaslands Hus aan voor een tevredenhedsenquête. Buurtbewoners leren budgetteren Genk - Voor de projectverkennng n Watersche organseerde buurtwerker Emne Sahn enkele denktafels over grondrechten met bewoners, professonelen en sleutelfguren ut de wjk. Daarut kwamen een aantal knelpunten naar boven. Zo bleken bewoners het moeljk te hebben om om te gaan met geld n krappe tjden. We ztten n tjden van crss, er s veel werklooshed en de slutng van Ford doet nog meer onrust ontstaan bj de Genkenaren. In samenwerkng met het Centrum voor Basseducate en het OCMW besproken we het thema geldzaken grondg en stelden we een vormng samen: Max leven met je budget. Een preventeve vormng van 10 sesses de zeer laagdrempelg en toegankeljk s voor edereen. In oktober vonden er 2 nformatemomenten met n totaal 20 deelnemers plaats n het buurthus. Deze wlden de bewoners warm maken om deel te nemen aan Max leven met je budget én hun de kans geven om gedeelteljk mee de nhoud van de cursus te bepalen. Van reclame tot verzekerngen Van november tot end januar vond de cursus plaats met gemddeld 14 deelnemers. We bespraken verschllende thema s: hoe kan je goedkoper wnkelen, hoe ga je om met reclame, hoe sorteer je je facturen en fnancële post, welke rechten heb je als consument, op welke densten en organsates kan je een beroep doen, hoe kan je sparen en besparen...? Er kwam zelfs een jurste van het OCMW utleg geven over verzekerngen en kredeten. De deelnemers staken er veel van op en wsselden ook onderlng deeën en tps ut. ES Buurtwerker Emne Sahn 0491 37 74 09 emne.sahn@rmo.be Va leuke methodeken staken buurtbewoners heel wat op over geldzaken. 9

10 Bezoekersteam n Houthalen-Oost Houthalen-Helchteren - In het najaar van 2012 startte het opbouwwerk samen met het Socaal Hus en de gemeente een plootproject n Houthalen-Oost om alleenstaande senoren te bereken, naar het voorbeeld van andere Lmburgse gemeenten zoals Blzen. Sommge alleenstaande senoren vereenzamen doordat hun partner s weggevallen, knderen verder weg wonen of doordat ze zch moeljk kunnen verplaatsen. Om deze senoren te benaderen werd het bezoekersteam opgercht. 80-plussers De werkng van het bezoekersteam s eenvoudg. Vrjwllgers brengen een aantal keren per jaar een bezoekje aan 80-plussers n hun gemeente. Enerzjds voor een goede babbel, om samen een kopje koffe te drnken, maar anderzjds ook om nformate te geven over de denstverlenng n hun gemeente en over hun rechten als nwoners. Op de maner kunnen senoren doorverwezen worden naar de juste nstantes en kan een klene bjdrage aan het vermnderen van de vereenzamng geleverd worden. Om het project te lanceren werd een nfomoment georganseerd n Houthalen-Oost om geïnteresseerde vrjwllgers n te lchten over de opstart van het project. Een enthousaste en dverse ploeg van een twntgtal vrjwllgers, verspred over de hele gemeente, stapte utendeljk mee n het project. Het ntële dee om enkel een plootproject n Houthalen-Oost op te starten werd daarom verlaten, en het project verspredde zch over de gemeente Houthalen-Helchteren. Husbezoeken Vooraleer de vrjwllgers op husbezoek gngen, kregen ze n het voorjaar van 2013 eerst vormng van Vormngplus. In de zomer van 2013 vertrokken de vrjwllgers dan voor de eerste keer op husbezoek. Vergezeld Pjnpunten blootgelegd Wat bleek? Eenmaal de stap gezet, beoordeelt de hulpvrager de werkng postef. Aandacht moet vooral utgaan naar voorafgaande stappen: bekendhed van de denstverlenng, drempels wegnemen, mensen n armoede opsporen en aanspreken, en netwerkng met maatschappeljke sleutelfguren. Realsate Een reeks van concrete verbeteractes werd samengebald n 5 speerpunten: nformate verstrekken over het Socaal Hus, de opstart van een ontmoetngsplaats, outreachend met een cadeautje en met de tps van Vormngplus n het achterhoofd, werden de eerste bezoeken afgelegd. Na de zomer kwamen de vrjwllgers opneuw samen om ervarngen ut te wsselen en verdere afspraken te treffen over de toekomst van het bezoekersteam. SC Opschuven n de rchtng van kwetsbare groepen Overpelt - Een veelgehoord euvel over denstverlenng s dat kwetsbare mensen moeljk berekt worden. Het gevolg s dat rechten en kansen onderbenut bljven. Met enkel een fraa ogende folder en een utnodgend onthaal kom je er net. Een proacteve reflex vertaalt zch n de denstverlener de ntatef neemt om hulp te beden. Betrek herbj de doelgroep en je kan van start gaan om je aanbod toegankeljker te maken. Het Socaal Hus van Overpelt stapte mee n een plootproject en kest resoluut voor een laagdrempelge denstverlenng, dchtbj de mensen. Op de rooster Een dalooggroep van 10 mensen met een beperkt budget én personeel van het Socaal Hus legden de werkng op de rooster. Aan de hand van topcs en vragen beenden ze de stappen n het proces van hulpverlenng ut. Met zoveel enthousaste vrjwllgers werd het project meteen utgebred naar de hele gemeente. Projectleder Ellen Hendrx 0497 58 43 73 ellen.hendrx@rmo.be werken, kwaltetsverbeterng van de denstverlenng en aandacht voor de toekomstge locate van het Socaal Hus. De ambte s om tegen end 2015 - het moment dat de nzet van RIMO Lmburg afloopt - het merendeel van de actes te realseren. Op dt moment werken vrjwllgers n 3 themagroepen aan de opstart van een ontmoetngsplaats n Overpelt centrum en een dudeljke brochure over het Socaal Hus. RB Projectleder Rud Bloemen 0497 58 43 66 rud.bloemen@rmo.be Een dalooggroep van mensen met een beperkt budget en personeel van het Socaal Hus legden de werkng samen op de rooster. Bewoners ontwerpen en mozaïeken buurtbank Tongeren - In de deelgemeente Rutten bekleedden de nwoners een betonnen bank met kleurrjke glasmozaïeken met steun van de Konng Boudewjnstchtng. Opbouwwerkers Ncole Baerts en Jurgen Vanhees zorgden ervoor dat het hele project op rolletjes lep. Ncole: Vorge zomer zaten we voor het eerst samen met de Ruttenaren. We gngen met hen de utdagng aan om zo n 300 uur samen een buurtbank te mozaïeken. Welk ontwerp? We beslsten om de nadruk te leggen op de knderen, de toekomst van Rutten. Samen met kleuterschool Evermaruske organseerden we een workshop tekenen voor knderen en hun ouders. Hoe zen we Rutten? Waar denken we aan als we aan ons thusdorp denken? Een createve mama zette de kndertekenngen om n mozaïektekenngen. Op de voorkant zouden ballonnen komen (er s een ballonnenwnkel n Rutten), op de achterkant een schlderj van Rutten met alles erop en eraan. Ondertussen gngen Jurgen en k op bezoek bj sleutelfguren n het dorp en trokken we naar het dorpsrestaurant om het project bekend te maken. Café t Lndehof werd onze utvalsbaas en cafébaas Stefan zorgde voor materële ondersteunng. Tussen pot en pnt werd er heel wat over de buurtbank gepraat. Mozaïekworkshops End september kwam er een tent met een kale, betonnen bank en duzenden mozaïeksteentjes n allerle kleuren. De eerste mozaïekworkshop kon van start gaan. In het begn verlep alles heel aftastend. Naarmate de groep elkaar beter leerde kennen, vertelden we moppen en fratsen, helden we elkaar voor de gek Maar er werd zeer nauwkeurg gemozaïekt. Wat net goed geplakt was, namen we af en we begonnen opneuw! Streng, maar rechtvaardg! Haha. Mozaïeken werkt verslavend. We hun droombuurt n elkaar te steken. Zo voegden ze een zwembad, een skatepark en appelbomen aan de wjk toe. De namddagen verlepen met een lach, een traan en een ruzetje. Expo Alle knderen stonden te popelen om hun kunstwerkjes te tonen aan ouders, buren, zussen, broers Tjdens een expo stelden we alle creates tentoon op het speelplentje van Scheyerveld. Enkele dames hadden lekkere hapjes gemaakt en de knderen leefden zch ut op het sprngkasteel. Daarnaast maakten de ouders kenns met elkaar en ontstond er een draagvlak om samen met de hele buurt s zomers een barbecue te organseren. Een gezellg, multcultureel en postef gevolg van het project Scheyerveldse knderen n de verf gezet!. KC mozaïekten op woensdag, donderdag en zaterdag. De ene keer n de voormddag, de andere keer s namddags, steeds n overleg met de vaste groep mozaïekers. Ook de knderen kwamen hun tekenng mozaïeken. We kregen net alleen een vaste groep mozaïekers, maar ook een vaste groep bezoekers! Ruttermarkt Het werd kouder: we zorgden voor een vuurtje om ons op te warmen en lekker warme koffe. In december was het dan zover: de kleurrjke bank werd ngevoegd en kreeg een vaste stek op de Ruttermarkt waar edereen de bank kan bewonderen. GS Knderen bevorderen al knutselend het socaal wjkleven Knroo - Scheyerveld s een wjk met veel jonge geznnen. Het s dan ook net verwonderljk dat het buurtwerk de knderen het afgelopen jaar n the pcture plaatste. Met een expo zetten de jongsten de buurt op een posteve maner n de schjnwerpers, wat ledde tot meer socale samenhang. Voor het project Scheyerveldse knderen n de verf gezet!, gesubsdeerd door Een Hart voor Lmburg, knutselden de knderen n de krokus- en paasvakante aan verschllende werkjes. Deze knutselwerkjes toonden wat er bj hen leeft en hoe zj zchzelf zen n hun wjk. In groepjes werkten ze samen om Ncole Baerts: Er werd zeer nauwkeurg gemozaïekt. Wat net goed geplakt was, namen we af en we begonnen opneuw. Opbouwwerker Ncole Baerts 0497 58 43 65 ncole.baerts@rmo.be Buurtwerker Katleen Caymax 0497 58 43 43 katleen.caymax@rmo.be Een zwembad, skatepark en appelbomen n groepjes staken de knderen hun droombuurt n elkaar. 11