Toelichting advies gemeenteraad bij aanvraag aanwijzing als lokale publieke media-instelling

Transcriptie

1 B ĩ O Toelchtng adves gemeenteraad bj aanvraag aanwjzng als lokale publeke meda-nstellng Ì...Ï 1. Algemeen De wetgever heeft gekozen voor een s ys teem waarbj per gemeente, voor de termjn van vjfjaar, één lokale publeke meda-ns tellng kan worden aangewezen. De meda-ns tellng dent hertoe een aanvraag n te denen bj het Comms s araat voor de Meda. Een al bes taande ns tellng dent dt te doen zes maanden voor afloop van de aanwjzngs termjn van vjfjaar. De aan te wjzen medanstellng wordt geacht lokaal gebonden nformate te verschaffen en te fungeren als communcatemogelľkhed voor mensen ut de desbetreffende lokale gemeenschap. Met name omdat er slechts rumte s voor één lokale meda-nstellng s het van groot belang dat deze representatef s voor de gehele gemeenschap. Deze representatvtet moet tot utdrukkng komen n de samenstellng van het orgaan dat het programmabeled van de meda-nstellng bepaalt. Dt orgaan, het zogeheten programmabeledbepalende orgaan (pbo), kan het algemeen bestuur van de meda-nstellng zj n, maar door de meeste meda-nstellngen s voor het bepalen van het meda-aanbodbeled een afzonderljk orgaan n het leven geroepen. In bede gevallen dent dt pbo zodang te zj n samengesteld dat het representatef s voor de belangrj kste n de gemeente voorkomende maatschappeljke, culturele, godsdenstge en geestelj ke stromngen. Naar aanledng van het voorstel Wet dualserng gemeentelj ke medebewndbevoegdheden heeft de Raad van State geadvseerd, dat de gemeenteraad, als het representateve orgaan van de gemeente, het aangewezen orgaan s en blj ft om te advseren over de representatvtet van de lokale medanstellng. 2. De advesaanvraag Het Commssaraat streeft ernaar bnnen ver weken na ontvangst van de complete aanwjzngsaanvraag de raad van de betrokken gemeente(n) te verzoeken een adves ut te brengen over de vraag of de meda-nstellng voldoet aan de esen de de Medawet stelt. 3. Het adves van de gemeenteraad Ingevolge artkel 2.61, derde ld, van de Medawet kan het Commssaraat pas een aanwj zngsbeslut nemen als de raad van de desbetreffende gemeente het Commssaraat heeft geadvseerd over de vraag of de nstellng voldoet aan de esen de de Medawet n artkel 2.61, tweede ld stelt. De gemeenteraad den: derhalve de volgende vragen te beantwoorden: a. s de lokale publeke meda-nstellng een rechtspersoon naar Nederlands recht met volledge rechtsbevoegdhed? b. stelt de lokale publeke meda-nstellng zch blj kens haar statuten utslutend of hoofdzakelj k ten doel het op lokaal nveau utvoeren van de publeke medaopdracht door het verzorgen van medaaanbod dat ger cht s op de bevredgng van maatschappelj ke behoeften de n een gemeente leven, en het verrchten van alle actvteten de nodg zj n om daarmee een publeke taak te vervullen? c. heeft de lokale publeke meda-nstellng een orgaan dat het beled voor het meda-aanbod bepaalt? d. heeft het orgaan van de lokale publeke meda-nstellng dat het meda-aanbodbeled bepaalt, het pbo, een zodange samenstellng dat het representatef s voor de belangrj kste n de gemeente voorkomende maatschappelj ke, culturele, godsdenstge en geestelj ke stromngen? Aan de hand van de stukken de bj de advesaanvraag aan de gemeente zj n gevoegd, kan de gemeenteraad op de bovengenoemde onderdelen een adves utbrengen. 1

2 M Ad a. een rechtspersoon naar Nederlands recht met volledge rechtsbevoegdhed Er s sprake van een meda-nstellng met volledge rechtsbevoegdhed als de statuten van deze nstellng zjn opgenomen n een notarële akte en haar rechtsbevoegdhed - de bevoegdhed om subject van vermogensrechten te zjn - net statutar s beperkt. Alvorens het Commssaraat adves vraagt aan de gemeente heeft het Commssaraat zch er al van vergewst dat aan deze es wordt voldaan. Met anderewoorden: de bj de advesaanvraag meegezonden statuten voldoen aan deze es. Ad b. de statutare doelstellng van de lokale publeke meda-nstellng Inden deze doelstellng ontbreekt n de statuten van de meda-nstellng dan zal haar aanwjzngsaanvraag net om adves aan de gemeente worden gezonden. Bovenden zal het Commssaraat aan een andere formulerng dan de van artkel 2.61, tweede ld, aanhef en onder b, van de Medawet zjn goedkeurng onthouden. Met andere woorden: de bj de advesaanvraag van het Commssaraat meegezonden statuten voldoen aan dt vereste. Ad c. de lokale publeke meda-nstellng heeft een pbo Inden de meda-nstellng n haar statuten net heeft bepaald dat er een orgaan s dat, met utzonderng van eder ander orgaan, het meda-aanbodbeled bepaalt, dan zal haar aanvraag net om adves aan de gemeente worden gezonden. Met andere woorden: de bj de advesaanvraag van het Commssaraat meegezonden statuten voldoen aan dt vereste. Ad d. het pbo s representatef samengesteld De kern van de gemeenteljke advserng rcht zch op de vraag of het orgaan van de meda-nstellng dat het meda-aanbodbeled bepaalt een zodange samenstellng heeft dat het representatef s voor de belangrjkste n de gemeente voorkomende maatschappeljke, culturele, godsdenstge en geesteljke stromngen. 4. Het pbo en de representatvtet De representatvtet van het pbo komt tot utdrukkng n de samenstellng van dt orgaan. Hoewel de wetgever het begrp representatvtet net nader heeft omschreven, kunnen de n artkel 2.61, tweede ld, aanhef en onder c, van de Medawet genoemde hoofdstromngen worden onderverdeeld n meer concreet aan te duden sectoren van de samenlevng bnnen een gemeente. In het pbo kunnen afgevaardgden van nstellngen/organsates zttng hebben de de volgende stromngen vertegenwoordgen: - maatschappeljke zorg en welzjn; - cultuur en kunst; - kerkgenootschappen en genootschappen op geesteljke grondslag; - onderwjs en educate; - werkgevers; - werknemers; - etnsche en culturele mnderheden; - sport en recreate; -jongeren; - ouderen; - vrouwen; - agrarsche sector. Deze opsommng s vanzelfsprekend net lmtatef. Het s utendeljk de gemeenteraad, door mddel van zjn adves aan het Commssaraat over de representatvtet van het pbo, de bepaalt welke stromngen v o o r d e lokale gemeenschap van zoveel belang zjn dat zj n eder geval een stem moeten hebben n het orgaan dat het meda-aanbodbeled van de meda-nstellng vaststelt. In het kader van het begrp representatvtet gaat het om een wegng en net slechts om het resultaat van een optelsom van de al dan net vertegenwoordgde stromngen n het pbo. Daarbj merkt het Commssaraat op dat de meda-nstellng s aanbevolen, alvorens concreet aan te geven welke sectoren n het pbo vertegenwoordgd moeten zjn, n overleg te treden met het gemeentebestuur. Inden het 2

3 S3 jéf gemeentebestuur van oordeel s dat de statuten een andere opsommng behoeven - het kan zelfs zo zjn dat een van de genoemde stromngen net voorkomt n de gemeente - dan dent dat n het adves te worden opgenomen. Uteraard denen alleen de stromngen/sectoren n de statuten te worden vermeld de ook daadwerkeljk vertegenwoordgd kunnen worden. De meda-nstellng dent zch statutar de verplchtng op te leggen dat de belangrjkste stromngen te allen tjde n het pbo vertegenwoordgd zullen zjn, opdat de representatvtet gegarandeerd s. Hoewel een brede vertegenwoordgng van het maatschappeljke spectrum belangrjk s, moet worden voorkomen dat het pbo een zo grote omvang krjgt dat het net kan functoneren. Waar mogeljk verdent het aanbevelng dat de meda-nstellng koepelorgansates benadert om een afgevaardgde aan te wjzen. Desgewenst kunnen de statuten rumte beden om leden op persoonljke ttel n het pbo te benoemen. In dat geval dent de gemeente erop toe te zen dat de leden de een stromng vertegenwoordgen - de representateve leden - een rume meerderhed vormen ten opzchte van de leden op persoonljke ttel. a. de vertegenwoordgng van etnsche en culturele mnderheden Nederland s n de loop van de laatste decenna een multculturele samenlevng geworden, wat zchtbaar hoort te zjn n, onder meer, het meda-aanbod van de meda-nstellngen. Het Commssaraat streeft ernaar dat door mddel van de vertegenwoordgng n het pbo de betrokkenhed van etnsche en culturele mnderheden, met name mgranten, bj de lokale medadensten wordt bevorderd. Ook een afgevaardgde van Amnesty Internatonal of Vluchtelngenwerk kan als vertegenwoordger van deze stromng zttng nemen n het pbo. Als net drect een vertegenwoordger van deze stromng s te vnden, advseert het Commssaraat te bljven zoeken en alert te bljven volgen of er bnnen de gemeente(n) ontwkkelngen plaatsvnden met betrekkng tot de mnderheden. Het gemeentebestuur kan herbj een ntërende of advserende rol spelen. b. meerdere gemeenten of dorpskernen Inden de aanwjzngsaanvraag betrekkng heeft op meerdere gemeenten dan wel op een gemeente de bestaat ut meerdere dorpskernen, dent daarmee bj de samenstellng van het pbo rekenng te worden gehouden. Het adves van het Commssaraat aan de meda-nstellng s n deze gevallen waar mogeljk te kezen voor afgevaardgden van overkoepelende organsates en te streven naar een evenwchtge (wellcht: evenredge) verdelng van de pbo-leden naar gemeente en/of dorpskern. Een aanvraag tot toewjzng van zendtjd voor meerdere gemeenten wordt mede beoordeeld aan de hand van de Beledsregels lokaal publek meda-aanbod voor twee of meer gemeenten. c. overhedsvertegenwoordgng n het pbo In verband met de noodzakeljke schedng tussen overhed en meda-nstellng s het Commssaraat geen voorstander van de benoemng van gemeenteraadsleden of leden van een commsse als bedoeld n Hoofdstuk V van de Gemeentewet n het pbo. 5. De beoordelng van de representatvtet a. adves nzake aanwjzngsaanvraag Het Commssaraat s van menng dat het bj de aanvraag tot aanwjzng als lokale publeke medanstellng behorende overzcht van de samenstellng van het pbo door de gemeente krtsch onderzocht moet worden. Een overzcht met namen van personen en nstellngen de hen hebben afgevaardgd geeft mmers geen nzcht n de wjze waarop deze personen zjn benaderd en wat hen s voorgehouden met betrekkng tot de werkzaamheden van het pbo. Zoals gezegd gaat het bj het begrp representatvtet net slechts om het optellen en aftrekken van al dan net n het pbo vertegenwoordgde stromngen maar om een wegng. Het verdent dan ook aanbevelng om, al dan net steekproefsgewjs, na te gaan of de leden van het pbo zch bewust zjn van hun taak en verantwoordeljkhed. De representatvtet behoeft net n het gedng te komen nden het pbo gedurende een korte perode één vacature heeft. Het oordeel van de gemeente kan daarom postef zjn ondanks een net volledg bezet pbo. 3

4 VOOR Aspecten de van belang kunnen zjn bj de beantwoordng van de vraag of een lokale meda-nstellng daadwerkeljk een draagvlak heeft bnnen de lokale gemeenschap zjn voorts de oorsprong en het oogmerk van de ntatefnemers en/of bestuursleden. In het bjzonder als deze personen van buten de gemeente afkomstg zjn s het van belang te weten waarom zj nu just n deze gemeente een meda-nstellng n het leven wllen roepen. In dt geval stelt het Commssaraat de menng van het gemeentebestuur herover op prjs. b. tussentjds adves De gemeenteraad brengt éénmaal n de vjf jaar aan het Commssaraat adves ut over de vraag of de meda-nstellng naar zjn oordeel nog voldoet aan de n de Medawet gestelde veresten (ze hervoor onder 3.). Als het Commssaraat herop door de gemeente wordt gewezen, dan wel dt gebrek n de representatvtet ut egen waarnemng constateert, dan kan het Commssaraat de gemeenteraad om een tussentjds adves vragen. Het Commssaraat trekt de aanwjzng nameljk n, nden de medanstellng net meer voldoet aan de wetteljke esen. In het geval dat net meer voldaan wordt aan de representatvtetses (ze hervoor onder 4.), dan stelt het Commssaraat de nstellng gedurende ver maanden n de gelegenhed dt gebrek te herstellen. Het Commssaraat acht het n dt kader van groot belang dat n een vroeg stadum gebreken n de representatvtet aan het lcht komen. 6. Eén lokale meda-nstellng voor meerdere gemeenten Artkel 2.64, eerste ld, van de Medawet bepaalt dat een nstellng de de publeke medaopdracht wl utvoeren voor meer dan één gemeente, alleen dan wordt aangewezen als lokale meda-nstellng, nden de desbetreffende gemeenteraden een (gezamenljk) adves hebben utgebracht. Ut dt (gezamenljke) adves moet net alleen bljken dat de meda-nstellng naar het oordeel van alle betrokken gemeenteraden al dan net representatef s voor het meerdere gemeenten omvattende verzorgngsgebed, maar moet tevens utdrukkeljk naar voren komen dat de betrokken gemeenteraden zen er rekenschap van hebben gegeven dat het gaat om een meda-nstellng de meda-aanbod verzorgt dat bestemd s voor meerdere gemeenten; dat het derhalve een lokale medanstellng betreft de zj gedurende vjfjaren moeten delen met één of meerdere gemeenten. 7. Meerdere aanwjzngsaanvragen voor een gemeente Inden het Commssaraat aan de gemeenteraad een adves vraagt met betrekkng tot de aanwjzngsaanvragen van meer dan één lokale meda-nstellng de aan de esen van de Medawet voldoen, dan bevorderen burgemeester en wethouders ngevolge het bepaalde n artkel 2.63, eerste ld, van deze wet het samengaan van deze nstellngen. Inden dt college er net n slaagt de betrokken nstellngen tot samengaan te bewegen, dan dent de gemeenteraad n zjn adves gemotveerd aan te geven welke nstellng zjn voorkeur heeft. Nadat de gemeenteraad zjn adves aan hem heeft utgebracht, wjst het Commssaraat één meda-nstellng aan. Het Commssaraat neemt ook onder deze omstandgheden alle factoren n aanmerkng de voor het functoneren van de nstellng van belang kunnen zjn. Alvorens een beslut te nemen dent het Commssaraat op grond van artkel 4:7 van de Algemene wet bestuursrecht de aanvragers n de gelegenhed te stellen gehoord te worden. Het Commssaraat zal ook de betrokken gemeenteraad utnodgen voor deze hoorzttng. In gevallen waarbj sprake s van meerdere nstellngen de aan de esen van de Medawet voldoen en de net tot samengaan zjn te bewegen geeft het Commssaraat n begnsel de voorkeur aan de nstellng de zch met haar omroep en haar meda-aanbod het meest op de betrokken gemeente rcht: het meest lokale ntatef. Dt vloet voort ut de bedoelng van de wetgever en de functe van de lokale meda-nstellng: het verschaffen van lokaal gebonden nformate en het creëren van een extra communcatemogeljkhed voor de lokale bevolkng. Het utgangspunt van de Medawet s dat per gemeente één lokale meda-nstellng wordt aangewezen, de zch met haar programma dan ook rcht op de gemeente. Het staat vast dat een lokale meda-nstellng voor één gemeente adequater kan reageren op actuele gebeurtenssen de belangrjk zjn voor de nwoners van de gemeente dan een lokale meda-nstellng de zch met haar meda-aanbod moet rchten op meer dan een gemeente. M

5 ö 8. Gemeenteraadsbeslut Op grond van artkel 6, tweede ld, van de Medaregelng zet het Commssaraat bnnen achtten weken na ontvangst van zjn verzoek het collegevoorstel en het raadsbeslut tegemoet. Het Commssaraat stelt er prjs op tevens de notulen van de raadsvergaderng en - ngeval de voorberedng heeft plaatsgevonden n een raadscommsse - de notulen van de commssevergaderng te ontvangen. In verband met de vergunnngverlenng voor een etherfrequente drngt het Commssaraat er ten zeerste op aan dat de termjn van achtten weken net wordt overschreden. Op grond van het beslut van het Commssaraat tot aanwjzng als lokale publeke meda-nstellng verleent het Agentschap Telecom aan de nstellng een vergunnng voor het gebruk van een etherfrequente. Deze vergunnng verloopt op het moment dat het aanwjzngsbeslut van het Commssaraat verloopt. Inden het Commssaraat nog geen aanwjzngsbeslut voor de aanslutende perode heeft kunnen nemen dan staat het Agentschap Telecom n begnsel net toe dat gedurende deze overgangsperode gebruk wordt gemaakt van de desbetreffende etherfrequente. 9. Bekostgngsplcht Vanaf 2010 hebben gemeenten een zorgplcht voor de bekostgng van de lokale publeke medanstellngen. Als utgangspunt kunnen de gemeenten daarbj een bedrag van ten mnste 6 1,30 (plus ndex) per woonrumte hanteren. Het Commssaraat zet er op toe dat de meda-nstellng zch houdt aan de Medawet. Het toezcht rcht zch ondermeer op de fnancën, de redactonele onafhankeljkhed en de programma's. Een belangrjk fnanceel toetspunt s of alle nkomsten van de meda-nstellng worden gebrukt voor de utvoerng van de publeke medaopdracht. Ook controleert het Commssaraat of de lokale medanstellng zch net voor het karretje van (commercële) derden laat spannen en of voorgenomen nevenactvteten voldoen aan de medawetteljke voorwaarden. In het Handboek Fnancële Verantwoordng Publeke Lokale Meda-nstellngen staat welke nformate n dt kader aan het Commssaraat verstrekt moet worden. De fnancële controle door de gemeente s van een andere orde. De gemeente verrcht een jaarrekenngtechnsche toetsng en kjkt naar de doelmatghed en doeltreffendhed van de bestedng van de gelden de n het kader van de gemeenteljke zorgplcht zjn verstrekt. Met andere woorden: s het geld effcënt en effectef ngezet? Ook gaat de gemeente na of aan de bekostgngsvoorwaarden s voldaan. De gemeente legt de meda-nstellng geen voorwaarden op de te maken hebben met de vorm of de nhoud van haar meda-aanbod. De redactonele autonome en het onafhankeljk functoneren van de meda-nstellng moet zjn gewaarborgd. Ook als de gemeente aanvullende subsdes verstrekt of op bass van een overeenkomst als opdrachtgever fungeert, moet de redactonele onafhankeljkhed van de meda-nstellng zjn gegarandeerd. De meda-nstellng bljft altjd (end)verantwoordeljk voor de nhoud van het meda-aanbod dat zj utzendt. De Medawet en nadere regelgevng van het Commssaraat kunt u vnden op onze webste ( Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u contact met ons opnemen va telefoonnummer (035)