Directie Grondgebied Ingekomen stuk D18 (PA 4 maart 2009) Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming.

Transcriptie

1 Directie Grondgebied Ingekomen stuk D18 (PA 4 maart 2009) Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon (024) Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus HG Nijmegen Datum 17 februari 2009 Ons kenmerk G140/D Contactpersoon Lonneke Vullings Onderwerp Motie Pas op de plaats voor UMTS Datum uw brief Doorkiesnummer Geachte leden van de Raad, inleiding In de vergadering van uw Raad d.d. 16 maart 2005 is de motie Pas op de plaats voor UMTS aangenomen. Ons College heeft die motie uitgevoerd dat wil zeggen heeft vanaf dat moment niet meer meegewerkt aan plaatsing van vergunningsplichtige UMTS-antenne-installaties. TNO-onderzoek uit 2003 Aanleiding voor die motie was een TNO-onderzoek uit Uit dat onderzoek bleek dat blootstelling aan UMTS-straling een negatief effect had op het welbevinden van proefpersonen. Er was sprake van een statistisch verband (dat is iets anders dan een causaal verband) tussen electromagnetische straling enerzijds en gezondheidsklachten anderzijds. Dit onderzoek riep vele vragen op en wekte beroering. Het ministerie van VROM kondigde een nader onderzoek aan, om de verrassende uitkomst te verifiëren. Zwitserse herhalingsonderzoek 2006 Het herhalingsonderzoek is uitgevoerd door een groep Zwitserse onderzoekers onder leiding van Dr. Peter Achermann, van de Universiteit van Zürich. De Nederlandse overheid heeft zich in vervolg op de TNO-COFAM-studie voor een onafhankelijk nader onderzoek bij de Zwitserse opdrachtgever aangesloten. Deze opdrachtgever is de door de Zwitserse overheid erkende Stichting voor onderzoek naar Mobiele Communicatie. Zij heeft tot taak kwalitatief hoogwaardig onderzoek zo te organiseren dat deze kan plaatsvinden zonder beïnvloeding door belangengroeperingen of financiers (overheid en bedrijfsleven). De Zwitserse onderzoekers hebben hun onderzoek gebaseerd op het verkennende TNOonderzoek en op de aanbevelingen van de Nederlandse Gezondheidsraad. TNO heeft de gedetailleerde onderzoeksgegevens beschikbaar gesteld ter voorbereiding en totstandkoming van het Zwitserse onderzoeksprotocol. Het Zwitserse onderzoek is daardoor gedetailleerder en uitgebreider van opzet, waardoor het resultaat meer zeggingskracht heeft gekregen dan het TNOonderzoek. Raad brief UMTS.doc

2 Gemeente Nijmegen Directie Grondgebied Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming Vervolgvel 1 Onderzocht is of UMTS-velden effecten hebben op welbevinden (zoals klachten over hoofdpijn, moeheid of duizeligheid), cognitieve functies (zoals reactiesnelheid en korte termijn geheugen). Aan het onderzoek namen deel zowel mensen die zichzelf beschouwen als gevoelig voor de door antennes geproduceerde velden als mensen die zichzelf niet beschouwen als gevoelig. Na uitvoerige statistische analyse van de onderzoeksgegevens blijken in die gegevens geen aanwijzingen te zijn dat de UMTS-velden effecten hebben op welbevinden of cognitieve functies. In dit onderzoek zijn alleen de korte-termijneffecten van UMTS-straling onderzocht. In het Zürichse onderzoek zijn niet de lange-termijn effecten onderzocht. Op basis van dit onderzoek hebben wij het standppunt ingenomen dat er nog steeds geen medewerking wordt verleend aan het verlenen van vrijstelling voor UMTS- antenne-installaties. wettelijke regeling Een groot deel van de reeds geplaatste en nog te plaatsen GSM- en UMTS-antenne-installaties is vergunningsvrij. Alleen als dergelijke installaties (van de voet van de antenne gemeten) hoger zijn dan 5 meter is een bouwvergunning nodig. Ook is een vergunning nodig (ongeacht de hoogte) bij plaatsing aan, bij, op of in monumenten en in het rijksbeschermd stadsgezicht. De motie heeft slechts betrekking op de vergunningsplichtige UMTS-antenne-installaties. Bezwaarschriften Tot op heden hebben wij vrijstelling en bouwvergunning geweigerd voor het plaatsen van UMTSantenne-installaties hetgeen heeft geresulteerd in drie beroepsprocedures bij de rechtbank ingesteld door KPN, Ericsson en T-Mobile. jurisprudentie In diverse gemeenten zijn vrijstellingen en bouwvergunningen voor plaatsing van UMTS-antenneinstallaties aan de orde geweest. Soms omdat gemeentebesturen vrijstelling en bouwvergunning weigerden (waartegen de aanvragers (providers) beroep instelden). Soms omdat verleende vrijstellingen en bouwvergunningen voor dergelijke installaties werden aangevochten door omwonenden. Tot op heden hebben zowel de rechtbanken als de Raad van State een beroep op de gezondheidseffecten verworpen. De rechtbank Arnhem heeft de beroepen van KPN, T-Mobile en Ericsson tegen onze besluiten gegrond verklaard. Samenvattend wordt in de rechtspraak het volgende overwogen; Gezondheidsrisico s kunnen planologisch van aard zijn en mogen dus bij het verlenen van vrijstelling worden meegenomen. Dit betekent echter niet dat vrijstelling zonder meer geweigerd mag worden omdat de effecten van straling op de lange termijn niet duidelijk zijn. De woningwet maakt het mogelijk om UMTS installaties op te richten waarbij stralingseffecten geen toetsingscriterium zijn. Deze zouden dna bij de vrijstelling ok geen toetsingscriterium mogen zijn. Gebruikers van UMTS zijn gehouden apparatuur te gebruiken die voldoen aan de wettelijke blootstellingslimieten. De Raad van State is van mening dat er geen reden is om aan stralingseffecten doorslaggevende betekenis toe te kennen bij het verlenen van vrijstelling (hierbij ging het om een beroep tegen een verleende vrijstelling). Raad brief UMTS.doc

3 Gemeente Nijmegen Directie Grondgebied Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming Vervolgvel 2 Gemeenten mogen en moeten vertrouwen op de deskundigheid van o.a. de Gezondheidsraad, die aangeven dat er geen aanknopingspunten zijn aan te nemen dat er gevolgen zijn voor de gezondheid op de langere termijn. Conclusie Uit het Zwitserse onderzoek blijkt dat blootstelling aan UMTS-straling op korte termijn geen nadelig effect op de gezondheid van de proefpersonen had. De lange termijneffecten van blootstelling zijn niet onderzocht. Daarover is dus niets bekend. Uit jurisprudentie van de bestuursrechter blijkt dat een gemeente zich niet vanwege mogelijke gezondheidseffecten mag verzetten tegen plaatsing van UMTS-antenne-installaties. Dat mag slechts als er hard bewijs is dat UMTS slecht is voor de gezondheid. Er is geen bewijs dat UMTS op lange termijn slecht is voor de gezondheid. Dus mag een gemeente (vanwege mogelijke/eventuele lange termijneffecten) niet vrijstelling en bouwvergunning weigeren. Gelet op het Zwitserse onderzoek en gelet op de jurisprudentie van de bestuursrechter dienen mogelijke gezondheidseffecten van UMTS-straling geen reden (meer) te zijn om niet mee te werken aan plaatsing van vergunningsplichtige UMTS-antenne-installaties. Ons College heeft daarom besloten de opschorting van medewerking aan vergunningen voor vergunningsplichtige UMTS-antenne-installaties met onmiddellijke ingang te beëindigen. Zie bijgevoegd Collegebesluit (en de daarbij behorende bijlagen). Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Secretaris, mr. Th.C. de Graaf P. Eringa Raad brief UMTS.doc

4 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Beslissingen op bezwaar nav geweigerde bouwvergunning en vrijstelling Meijhorst (UMTS mast) Programma / Programmanummer Ruimte & Bouwen / 9210 Portefeuillehouder P. Depla Samenvatting Door KPN is bezwaar ingediend tegen de weigeringen om medewerking te verlenen aan het verlenen van vrijstelling (en bouwvergunning) voor het plaatsen van antenne-installaties ten behoeve van telecommunicatie (UMTS) aan de Meijhorst De rechtbank heeft bij uitspraak van 25 november 2008 het tegen deze weigering ingestelde beroep gegrond verklaard en de beslissing op bezwaar vernietigd. Er dient nu opnieuw op het bezwaar beslist te worden met inachtneming van de uitspraak van de rechtbank. BW-nummer Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. G140, Lonneke Vullings, 9326 Datum ambtelijk voorstel 6 januari 2009 Registratienummer D Ter besluitvorming door het college de bezwaren van KPN gegrond te verklaren, alsnog een bouwvergunning en vrijstelling te verlenen op grond van artikel 19 lid 3 WRO (oud) voor het plaatsen van een antenne-installatie aan de Meijhorst te Nijmegen. Verzoek om proceskostenvergoeding van 644 toe te wijzen Middels bijgaande brief de gemeenteraad van dit Collegebesluit op de hoogte te brengen. Leidinggevende mr. S. Visser, G140 Paraaf akkoord Datum Programmamanager B. Verfürden Programmadirecteur B. Drummen Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 17 februari 2009 nummer: 3.12 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Gemeentesecretaris Portefeuillehouder Collegevoorstel UMTS 2.doc

5 Collegevoorstel 1 Probleemstelling Door KPN is bezwaar ingediend tegen de weigering om medewerking te verlenen aan het verlenen van vrijstelling (en bouwvergunning) voor het plaatsen van een antenne-installatie ten behoeve van telecommunicatie (UMTS) aan de Meijhorst De rechtbank heeft bij uitspraak van 25 november 2008 het tegen deze weigering ingestelde beroep gegrond verklaard en de beslissing op bezwaar vernietigd. Er dient nu opnieuw op het bezwaar beslist te worden met inachtneming van de uitspraak van de rechtbank. 2 Juridische aspecten Er dient opnieuw op het bezwaar te worden beslist met inachtneming van de uitspraak van 25 november Doelstelling Heroverweging van het bestreden besluit. 4 Argumenten De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 16 maart 2005 een motie aangenomen: Actuele motie: Pas op de plaats voor UMTS. De motie hield kortweg in dat het niet wenselijk is om UMTS-antenne-installaties te plaatsen zolang de risico s voor de volksgezondheid niet bekend zijn en dat de gemeente Nijmegen alle medewerking aan vergunningen voor vergunningsplichtige UMTS-masten opschort totdat er duidelijkheid bestaat over de gezondheidsrisico s. In 2003 heeft TNO een onderzoek gedaan (het zg. COFAM-onderzoek). Daaruit bleek dat blootstelling aan UMTS-straling een negatief effect had op het welbevinden van proefpersonen. Er was sprake van een statistisch verband (dat is iets anders dan een causaal verband) tussen electromagnetische straling enerzijds en gezondheidsklachten anderzijds. Het ministerie van VROM kondigde een nader onderzoek aan, Het herhalingsonderzoek is uitgevoerd in Zürich (Zwitserland). De resultaten zijn bekend en zijn op 6 juni 2006 gepubliceerd. Dit onderzoek zag alleen op kortdurende blootstelling aan straling. Er is geen onderzoek gedaan naar de effecten op de lange termijn. Het staat dus niet vast dat er geen effecten zijn op de gezondheid. Vanuit de Gezondheidsraad en de rijksoverheid wordt aangegeven dat er geen aanknopingspunten zijn om aan te nemen dat er op de lange termijn wel gevolgen voor de gezondheid zijn. Wij hebben tot op heden geweigerd vrijstelling en daarmee bouwvergunning te verlenen voor het plaatsen van antenne-installaties met UMTS. De motivering was dat eerst duidelijkheid moet worden verkregen over de effecten op de langere termijn. Dit wordt het voorzorgsbeginsel genoemd. Door de KPN, is hiertegen bezwaar en beroep ingediend. Overigens hebben ook T-Mobile en Ericsson beroep ingesteld tegen de geweigerde bouwvergunning en vrijstelling aan de Burchtstraat 1. Ook deze beroepen zijn gegrond verklaard op 25 november Op deze bezwaren dient nog opnieuw te worden beslist. De Burchtstraat 1 ligt in het beschermd stadsgezicht en de aangevraagde lokatie ondervindt op dit punt bezwaren. Een geschikte lokatie in de binnenstad wordt nader onderzocht

6 Collegevoorstel Vervolgvel 2 Inmiddels is duidelijk door uitspraken van rechters wat de beoordelingsvrijheid is bij de belangenafweging die plaats moet vinden bij het verlenen van een vrijstelling met betrekking tot dit voorzorgsbeginsel. Bij uitspraak van 25 november 2008 heeft de rechtbank de beroepen gegrond verklaard. De rechtbank overweegt daartoe het volgende; - Gezondheidsrisico s kunnen planologisch van aard zijn en mogen dus bij het verlenen van vrijstelling worden meegenomen. Dit betekent echter niet dat vrijstelling zonder meer geweigerd mag worden omdat de effecten van straling op de lange termijn niet duidelijk zijn. - De woningwet maakt het mogelijk om UMTS-installaties op te richten waarbij stralingseffecten geen toetsingscriterium zijn. - Gebruikers van UMTS zijn gehouden apparatuur te gebruiken die voldoen aan de wettelijke blootstellingslimieten. Uit andere uitspraken van rechtbank en Raad van State komen daar samengevat nog de volgende argumenten bij; - De Raad van State is van mening dat er geen reden is om aan stralingseffecten doorslaggevende betekenis toe te kennen bij het verlenen van vrijstelling (hierbij ging het om een beroep tegen een verleende vrijstelling). - Gemeenten mogen en moeten vertrouwen op de deskundigheid van o.a. de Gezondheidsraad, die aangeven dat er geen aanknopingspunten zijn om aan te nemen dat er gevolgen zijn voor de gezondheid op de langere termijn. Op basis van de rechtspraak is inmiddels duidelijk geworden dat er op basis van de huidige onderzoeken naar stralingseffecten geen ruimte voor gemeentebesturen is om vrijstelling te weigeren op basis van het feit dat er geen onderzoeksresultaten zijn m.b.t. de effecten op de lange termijn. Deskundigen (Gezondheidsraad e.d.) en de Rijksoverheid zijn van mening dat er geen aanknopingspunten zijn te vinden dat deze lange termijn effecten er wel zijn. Dit betekent dat er geen medewerking aan het verlenen van vrijstellingen voor het plaatsen van UMTS-installaties geweigerd kan worden op basis van het voorzorgsbeginsel (eventuele gezondheidseffecten). De motie van 16 maart 2005 Pas op de plaats voor UMTS kan dan ook niet meer worden uitgevoerd. Door KPN is een bouwvergunning alsmede vrijstelling gevraagd voor de Meijhorst Er zijn geen andere belangen aanwezig op grond waarvan vrijstelling zou moeten worden geweigerd. Wij besluiten dan ook om de bezwaren van KPN gegrond te verklaren, alsnog een bouwvergunning en vrijstelling te verlenen op grond van artikel 19 lid 3 WRO (oud) voor het plaatsen van een antenne-installatie aan de Meijhorst te Nijmegen, het verzoek om proceskostenvergoeding van 644 toe te wijzen Tevens dient de raad geïnformeerd te worden over dit besluit. 5 Klimaat nvt 6 Financiën nvt

7 Collegevoorstel Vervolgvel 3 7 Communicatie Bezwaarmaker krijgt de bijgevoegde beslissing op de bezwaren toegestuurd. 8 Uitvoering en evaluatie nvt 9 Risico nvt Bijlage(n): beslissingen op bezwaar Brief aan de gemeenteraad

8 Directie Grondgebied Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming Allen & Overy LLP Ta.v mr. L.P.W. Mensink Postbus AK AMSTERDAM Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon (024) Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus HG Nijmegen Datum Onderwerp Beslissing op bezwaar nav geweigerde bouwvergunning KPN/ uitspraak rechtbank Ons kenmerk G140/ Z D Datum uw brief Contactpersoon Lonneke Vullings Doorkiesnummer uw kenmerk AMCP Geachte heer Mensink, Bij uitspraak van 25 november 2008 heeft de rechtbank Arnhem het door u, namens KPN B.V. ingestelde beroep, gegrond verklaard en de beslissing op bezwaar van 21 januari 2008 vernietigd. Naar aanleiding van deze uitspraak treft u bij deze een nieuwe beslissing aan op uw bezwaarschrift van 14 september Besluit Wij hebben besloten uw bezwaren gegrond te verklaren en alsnog een bouwvergunning met toepasssing van artikel 19 lid 3 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (oud), verder WRO, te verlenen voor het plaatsen van een antenne-installatie aan de Meijhorst te Nijmegen. Hiertoe hebben wij het volgende overwogen. Grondslag beslissing op bezwaar Het besluit is getoetst aan de woningwet, de wet op de ruimtelijke ordening(oud) en de algemene wet bestuursrecht. Gelet op de invoeringswet Wet ruimtelijke ordening blijft de Woningwet en artikel 19 lid 3 WRO van toepassing zoals dat gold voor 1 juli Motivering beslissing op bezwaar Door KPN is een vergunning aangevraagd voor het plaatsen van een antenne-installatie ten behoeve van mobiele telecommunicatie op het perceel Meijhorst Het perceel Meijhorst valt binnen het bestemmingsplan Meijhorst 1986 en heeft daarin de bestemming bijzondere doeleinden. Binnen deze bestemming mogen bijzondere gebouwen en bijbehorende bijgebouwen worden opgericht met een maximale hoogte van 10 meter. Het aangevraagde bouwplan heeft een bebouwingshoogte van 30 meter en is derhalve in strijd met het bestemmingsplan. Meijhorst doc

9 Gemeente Nijmegen Directie Grondgebied Bedrijfsondersteuning Juridische Zaken en Rechtsbescherming Vervolgvel 1 Vrijstellingen Artikel 46 lid 3 van de Woningwet bepaalt dat een aanvraag om een bouwvergunning tevens een verzoek om vrijstelling inhoudt indien de aanvraag niet past binnen het bestemmingsplan. Op grond van artikel 19 lid 3 WRO in samenhang met artikel 20 lid 1 onder f Bro kunnen wij vrijstelling verlenen van het bestemmingsplan voor het plaatsen van een antenne-installatie mits de hoogte van antenne en drager niet meer is dan 40 meter. Er is in dit geval een vergunning gevraagd voor het plaatsen van een antenne-installatie van 30 meter hoog. Wij zijn derhalve bevoegd om vrijstelling te verlenen op grond van artikel 19 lid 3 WRO. De rechter heeft geoordeeld dat deze vrijstelling niet geweigerd mag worden om de enkele reden dat de lange termijneffecten van blootstelling aan UMTS-straling niet wetenschappelijk zijn onderzocht en de gevolgen op de langere termijn niet bekend zijn. Er zijn geen andere belangen aanwezig op grond waarvan de vrijstelling geweigerd zou moeten worden. Conclusie Wij verklaren uw bezwaren dan ook gegrond en verlenen alsnog een bouwvergunning onder toepassing van artikel 19 lid 3 WRO (oud) voor het oprichten van een antenne-installatie op het perceel Burchtstraat 1 te Nijmegen. Wij wijzen uw verzoek tot vergoeding van proceskosten toe ter hoogte van 644 ( 2 punten voor bezwaarschrift en verschijnen hoorzitting maal 1 punt gemiddelde zaak). Beroep Indien u zich met deze beslissing niet kunt verenigen, kunt u binnen zes weken na dagtekening van deze brief een beroepschrift indienen bij de rechtbank. Adres: Rechtbank Arnhem, sector bestuursrecht Postbus EM Arnhem tel: U behoort een afschrift van dit besluit bij te voegen. Bij voorkeur dient u de stukken in tweevoud in. Wij wijzen u erop dat aan het instellen van beroep kosten zijn verbonden. Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Secretaris, mr. Th.C. de Graaf P. Eringa Meijhorst doc

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27