Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam 2009

Transcriptie

1

2

3 Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam 2009

4

5 Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam 2009 G.H. van der Wilt en W.H.M. van der Zanden Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) 18 mei 2010 In opdracht van Maaskoepel en stadsregio Rotterdam

6 Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: G.H. van der Wilt en W.H.M. van der Zanden Project: Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) Telefax: (010) Website: 2

7 Samenvatting Sinds 1 januari 2005 is in de stadsregio de Overeenkomst Woonruimteverdeling van kracht. Onderdeel hiervan is de introductie van een nieuw stelsel van woonruimteverdeling: een aanbodmodel, waarin minder regels en sturing op slaagkansen van doelgroepen centraal staan. Sinds 1 januari 2007 wordt de woonruimte in alle gemeenten in de stadsregio via een aanbodmodel verdeeld. Het Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) heeft in opdracht van Maaskoepel en de stadsregio Rotterdam voor het vijfde achtereenvolgende jaar het stelsel van de regionale woonruimteverdeling geanalyseerd. Woningzoekenden In de stadsregio Rotterdam waren er in 2009 ongeveer woningzoekenden meer actief dan in Deze stijging is voor het grootste deel veroorzaakt door de stijging van het aantal woningzoekenden in de Woonnet-gemeenten, waarvan Lansingerland sinds het derde kwartaal van 2009 ook deel uitmaakt. Op de grootstedelijke woningmarkt bewogen zich in 2009 ongeveer woningzoekenden, op de groeistedelijke woningmarkt waren dat er ongeveer en op de kleinstedelijke woningmarkt waren dat er ongeveer Qua samenstelling zag de groep actief woningzoekenden er in 2009 als volgt uit: In de grootstedelijke gemeenten Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen en in de groeistedelijke gemeenten Hellevoetsluis, Spijkenisse en Rozenburg waren meer starters dan doorstromers actief. In de overige gemeenten waren er juist meer doorstromers dan starters actief op zoek naar een woning. In alle gemeenten behoorde tenminste 50% van de woningzoekenden tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid. In de Woonnet-gemeenten (m.u.v. Albrandswaard) en in Ridderkerk was dat minstens 60%. In alle gemeenten vormden meer dan de helft van de woningzoekenden een huishouden van maximaal twee personen. Het aandeel huishoudens van vijf- en meer personen kwam in geen enkele gemeente boven de 10%. Minstens 60% van de woningzoekenden was tussen de 23 en 54 jaar oud. Het percentage jongeren was het hoogst in Krimpen aan den IJssel, het percentage ouderen in Ridderkerk. Maximaal 7% van de woningzoekenden was urgent of sv-kandidaat. Woningaanbod In 2009 zijn in de stadsregio Rotterdam woningen aangeboden aan woningzoekenden. Dat zijn er ongeveer 700 minder dan in % van alle aangeboden woningen in 2009 stond in Rotterdam. Het beschikbare woningaanbod kan in het aanbodmodel op verschillende manieren worden aangeboden: via directe bemiddeling of via advertenties in de krant en op internet met of zonder passendheidseisen. Hiervoor zijn ijkpunten geformuleerd. Het eerste ijkpunt is dat op jaarbasis minimaal 40 procent van de woningen zonder passendheidscriteria, dus voorwaardenvrij, wordt aangeboden. De meeste gemeenten hebben aan dit ijkpunt voldaan. Rotterdam (25%), Barendrecht (16%) en Bernisse (12%) zaten ruim onder het ijkpunt. Het regiototaal kwam uit op 33%. Een tweede ijkpunt is dat maximaal 25 procent van het aanbod via directe bemiddeling 3

8 wordt aangeboden. Vier gemeenten voldeden in 2009 niet aan dit ijkpunt. Het gaat om de grootstedelijke gemeenten Rotterdam en Vlaardingen en om de kleinstedelijke gemeenten Krimpen aan den IJssel en Bernisse. Het regiototaal kwam uit op 24%. Een derde ijkpunt is dat maximaal 15 procent van het aanbod via lokaal maatwerk wordt aangeboden. Woningen worden hierbij aangeboden met specifieke passendheidscriteria om redenen van leefbaarheid of volkshuisvestelijke aard. Albrandswaard en Hoek van Holland kwamen iets boven het ijkpunt uit, in Capelle aan den IJssel bedroeg het percentage lokaal maatwerk precies 15%. De overige gemeenten zaten daar onder en voldeden dus aan het ijkpunt. Het regiototaal kwam uit op 7% Het laatste ijkpunt is om maximaal 20 procent van het aanbod in het kader van volkshuisvestelijk labelen aan te bieden. Hierbij worden woningen, voorzien van een label voor een specifieke leeftijdsgroep (jongeren of ouderen), of van passendheidseisen (huishoudensomvang of inkomenseisen) via de media van het aanbodmodel aangeboden. Alleen Schiedam, Ridderkerk, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland en Hoek van Holland voldeden aan dit ijkpunt. De overige gemeenten overschreden dit ijkpunt, variërend van +1% in Vlaardingen tot +41% in Brielle. Naast de bovengenoemde categorieën is er in Rotterdam en een aantal kleinstedelijke gemeenten gebruik gemaakt van zogenaamde kleinstedelijke afspraken. In Rotterdam heeft aanbod in deze categorie betrekking op woningen in het gebied waar de Rotterdamwet van toepassing is. Het aanbod bedroeg hier 4% van het totale woningaanbod in In de kleinstedelijke gemeenten waar van deze afspraken gebruik werd gemaakt varieerde het aanbod van 4% in Albrandswaard tot 83% in Lansingerland. Het regiototaal kwam uit op 5%. Woningen die in de categorie volkshuisvestelijk labelen worden aangeboden, worden vaak voorzien van één of meerdere labels waaraan een woningzoekende moet voldoen. In vrijwel alle gemeenten werd het label minimum leeftijd het meest toegepast op woningen die via volkshuisvestelijk labelen werden aangeboden. In Vlaardingen, Rozenburg en Albrandswaard werd het label maximum aantal personen het meest gebruikt, in Brielle werd het label maximum inkomen het meest gebruikt. Marktdruk De marktdruk is een indicator voor de populariteit van woningen. Hoe hoger de marktdruk, des te meer woningzoekenden er in de rij staan voor een woning. In 2009 was de marktdruk het hoogst in Barendrecht, waar voor elke geadverteerde woning 57 woningzoekenden in de rij stonden. Het laagst was de marktdruk in Krimpen aan den IJssel en Ridderkerk met respectievelijk 4 en 5 belangstellenden per geadverteerde woning. Slaagkansen In 2009 is voor elke gemeente per kwartaal de slaagkans van verschillende groepen woningzoekenden berekend. Het gemiddelde van deze kwartaalslaagkansen is gebruikt om de slaagkans voor 2009 te berekenen. Per gemeente varieerde de slaagkans in 2009 van 1,7% in Barendrecht tot 18,8% in Krimpen aan den IJssel. Van de grootstedelijke gemeenten had Rotterdam de hoogste slaagkans (7,1%) en Schiedam de laagste slaagkans (2,5%). Van de groeistedelijke gemeenten had Ridderkerk de hoogste slaagkans (10,5%) en Capelle aan den IJssel de 4

9 laagste slaagkans (3,9%). In de kleinstedelijke gemeenten had Bernisse, na Krimpen aan den IJssel de hoogste slaagkans (8,5%). Barendrecht had de laagste slaagkans. Starters hadden in 2009 in vier van de zeventien gemeenten een hogere slaagkans dan doorstromers. In 2008 was dat nog in acht van de zeventien gemeenten het geval en in 2007 in tien van de negentien. De slaagkans van starters varieerde van 1,2% in Barendrecht tot 18,2% in Krimpen aan den IJssel. De slaagkans van doorstromers varieerde van 1,8% in Brielle tot 19,3% in Krimpen aan den IJssel. De slaagkans van de aandachtsgroep was in 2009, net als in 2008, in acht van de zeventien gemeenten hoger dan de slaagkans van de niet-aandachtsgroep. In de overige gemeenten was de slaagkans van de niet-aandachtsgroep hoger dan die van de aandachtsgroep. De slaagkans van de aandachtsgroep varieerde van 1,7% in Barendrecht tot 18,0% in Krimpen aan den IJssel. De slaagkans van de niet-aandachtsgroep varieerde van 1,5% in Brielle tot 18,5% in Krimpen aan den IJssel. De slaagkans van lokale woningzoekenden was in 2009 in vrijwel alle gemeenten beduidend hoger dan de slaagkans van woningzoekenden van buiten de gemeente. Alleen in Ridderkerk hadden woningzoekenden van buiten een hogere slaagkans dan de lokale woningzoekenden. Het grootst was het verschil in Bernisse, waar lokale woningzoekenden een slaagkans hadden van 32,3% en woningzoekenden van buiten een slaagkans van 1,2%. De slaagkans van lokale woningzoekenden varieerde van 4,7% in Barendrecht tot 32,3% in Bernisse. De slaagkans van woningzoekenden van buiten varieerde van 1,1% in Barendrecht en Brielle tot 12,2% in Krimpen aan den IJssel. Doelgroepen De meeste woningen die in 2009 zijn verhuurd aan jongeren (tot 23 jaar) hadden een huurprijs tot de jongerengrens voor huursubsidie. Alleen in Capelle aan den IJssel, Spijkenisse, Albrandswaard, Barendrecht, Hoek van Holland en Westvoorne was dit niet het geval. In elf gemeenten slaagden de meeste ouderen in woningen die door middel van labeling speciaal voor hen waren gereserveerd. In zes gemeenten slaagden de meeste ouderen in aanbodsegmenten waarin de woningen niet speciaal voor hen waren gereserveerd. In de meeste gemeenten kwamen grote huishoudens in woningen terecht die niet speciaal voor hen waren gelabeld via het volkshuisvestelijk labelen. Alleen in Maassluis, Capelle aan den IJssel, Ridderkerk, Albrandswaard en Brielle was dit wel het geval. Van alle geslaagden uit de aandachtsgroep is, met uitzondering van een drietal kleinstedelijke gemeenten, minimaal 85% terecht gekomen in een woning met een huurprijs onder de aftoppingsgrens. In Albrandswaard was dit percentage het laagst (54%), in Rozenburg het hoogst (100%). Daarnaast is, regionaal gezien, 40% van de verhuringen met een huurprijs boven de aftoppingsgrens naar woningzoekenden uit de aandachtsgroep gegaan. Intraregionale verhuizingen De verhuringen in 2009 hebben in de meeste gemeenten voor het grootste deel geleid tot verhuisbewegingen binnen de eigen gemeentegrenzen. Rotterdam en Bernisse hadden de meest lokaal georiënteerde woningenmarkt: respectievelijk 83% en 82% van de geslaagde woningzoekenden woonde al in dezelfde gemeente. In een viertal gemeenten hebben de verhuringen in 2009 meer verhuisbewegingen over dan binnen de gemeentegrenzen veroorzaakt. Het gaat om Capelle aan den IJssel, Albrandswaard, Barendrecht en Westvoorne. 5

10 In Capelle aan den IJssel, Albrandswaard en Barendrecht kwamen veel geslaagde woningzoekenden uit Rotterdam; in Westvoorne kwamen de woningzoekenden van elders vooral uit de overige SWZE-gemeenten. 6

11 INHOUD Samenvatting 3 Inleiding 9 1 Woningvraag Definitie en berekeningswijze Gemeenten met een aanbodmodel 11 2 Woningaanbod Definitie en berekeningswijze Aanbiedingen per gebied Aanbodcategorieën Huurprijs, type en kamertal 22 3 Marktdruk Definitie en berekeningswijze Marktdruk per gebied Huurprijs, type en kamertal 27 4 Slaagkans Definitie en berekeningswijze Slaagkans per gemeente Starters en doorstromers Aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep Lokale woningzoekenden en woningzoekenden van buiten 36 5 Doelgroepen Definitie en berekeningswijze Jongeren Senioren Grote huishoudens Aandachtsgroep 43 6 Intraregionale verhuizingen 45 Bijlagen 6.1 Definitie en berekeningswijze Herkomst van geslaagden Herkomst van geslaagde voorrangskandidaten 46 7

12 8

13 Inleiding In de sociale huursector in de stadsregio Rotterdam wordt gewerkt met één woonruimteverdelingssysteem: het aanbodmodel. Bij het aanbodmodel wordt eigen initiatief van de woningzoekenden verwacht: corporaties adverteren hun beschikbare woningen in een krant en op internet, en woningzoekenden dienen hier bij belangstelling zelf op te reageren (door een woonbon op te sturen of via internet). De belangstellenden worden gerangschikt op hun inschrijfduur en degene met de langste inschrijfduur krijgt de woning als eerste aangeboden. Sinds 1 januari 2005 is in de stadsregio Rotterdam de regionale Overeenkomst Woonruimteverdeling van kracht. Onderdeel van de overeenkomst is de introductie van een nieuw stelsel van woonruimteverdeling: een vernieuwd aanbodmodel, waarin minder regels en sturing van slaagkansen van doelgroepen centraal staan. Dit is de vijfde jaarrapportage sinds de Overeenkomst Woonruimteverdeling in werking is getreden. Ook verschenen eerder al 19 kwartaalrapporten waarin de nadruk op de slaagkansen van de woningzoekenden lag 1. Dit rapport is breder van opzet dan de kwartaalrapporten en behandelt het gehele jaar 2009 In het rapport staat een analyse van de volgende onderwerpen: woningvraag (H1), woningaanbod (H2), marktdruk (H3), slaagkansen (H4), doelgroepen (H5) en intraregionale verhuizingen (H6). De analyse vindt plaats op het niveau van de gemeente. In de bijlage is een tabellenset opgenomen met uitkomsten per regiogemeente en per Rotterdamse deelgemeente. Deze bijlage is ook in excel-formaat beschikbaar, zodat desgewenst zelf berekeningen kunnen worden gemaakt. De brongegevens zijn afkomstig van de uitvoeringsorganisaties van de woonruimteverdeling in de regiogemeenten. Over heel 2009 werkten alle regiogemeenten met een aanbodmodel. De gemeenten kennen nog wel meerdere uitvoeringsorganisaties: De corporaties in Albrandswaard, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Maassluis, Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen en Hoek van Holland hebben een gezamenlijk aanbodmodel, ondergebracht in de Vereniging WoonNet Rijnmond. Vanaf het derde kwartaal van 2009 heeft ook 3B-Wonen (gemeente Lansingerland) zich hierbij aangesloten. De corporaties in Hellevoetsluis, Spijkenisse, Rozenburg, Brielle, Bernisse en Westvoorne hebben een gezamenlijk aanbodmodel, ondergebracht in de Stichting Woonruimteverdeling Zuid-Hollandse Eilanden (SWZE). De corporaties in Krimpen aan den IJssel (Qua Wonen en PWS Krimpen hebben een gezamenlijk aanbodmodel. De corporatie in Ridderkerk (Woonvisie) heeft een eigen aanbodmodel. In figuur 1 is de situatie aan het eind van 2009 in kaartvorm weergegeven. 1 Voor 2005, 2007, 2008 en 2009 heeft het COS vier kwartaalrapportages opgesteld in de serie Kans van Slagen. Monitor Woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam. In 2006 zijn er maar drie kwartaalrapportages opgesteld. 9

14 Figuur 1 Woonruimteverdelingssystemen in de stadsregio Rotterdam, eind 2009 Woonruimteverdelingsystemen Aanbodmodel: SWZE Aanbodmodel: WoonNet Aanbodmodel: Woonvisie Aanbodmodel: QuaWonen/PWS Lansingerland Maassluis Rozenburg Vlaardingen Schiedam Rotterdam Capelle a/d IJssel Krimpen a/d IJssel Westvoorne Brielle Ridderkerk Hellevoetsluis Albrandswaard Barendrecht Bernisse Spijkenisse Bij de presentatie van de gemeentelijke gegevens in dit rapport is gekozen voor een indeling in grootstedelijke, groeistedelijke en kleinstedelijke gemeenten. Deze indeling wordt ook in andere documenten in de stadsregio gebruikt. Tot de grootstedelijke gemeenten behoren Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen en Maassluis. In totaal staan hier circa corporatiewoningen. Tot de groeistedelijke gemeenten behoren Capelle aan den IJssel, Hellevoetsluis, Spijkenisse, Rozenburg en Ridderkerk. In totaal staan hier zo n corporatiewoningen. Tot de kleinstedelijke gemeenten behoren Krimpen aan den IJssel, Albrandswaard, Barendrecht, Brielle, Lansingerland, Bernisse, Westvoorne en Hoek van Holland. In totaal staan hier bijna corporatiewoningen. 10

15 1 Woningvraag 1.1 Definitie en berekeningswijze In gemeenten met een aanbodmodel adverteren corporaties hun beschikbare woningen op internet en in een krant en dienen belangstellende woningzoekenden hierop zelf te reageren. In dit hoofdstuk gaat de aandacht uit naar de omvang en kenmerken van de groep woningzoekenden in de stadsregiogemeenten. Hiermee wordt de woningvraag in beeld gebracht. Het uitgangspunt voor de berekening van het aantal woningzoekenden is het aantal verhuringen in Alle woningzoekenden die op in 2009 verhuurde woningen hebben gereageerd of via directe bemiddeling zijn geslaagd vormen de totale groep woningzoekenden. Deze wordt beschreven in paragraaf Gemeenten met een aanbodmodel Het aantal woningzoekenden in de sociale huursector per gemeente is weergegeven in tabel 1.1. Rotterdam heeft met ruim veruit de grootste groep woningzoekenden. Ten opzichte van 2008 is dat aantal met bijna gestegen. In nog vier andere gemeente zijn meer dan woningzoekenden actief. Het gaat, in aflopende volgorde, om Schiedam, Capelle aan den IJssel, Vlaardingen en Barendrecht. In de andere gemeenten zijn hooguit zo n woningzoekenden actief geweest; in de meeste gevallen zelfs veel minder. Ten opzichte van 2008 is het aantal woningzoekenden in de sociale huursector in de stadsregio met ongeveer toegenomen. Dit verschil wordt bijna in z n geheel veroorzaakt door de toename van het aantal woningzoekenden in de Woonnet-gemeenten (Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Capelle aan den IJssel, Albrandswaard, Barendrecht, Lansingerland en Hoek van Holland). In 2008 waren het juist vooral de Woonnet-gemeenten die een daling lieten zien van het aantal woningzoekenden, waardoor het totale aantal woningzoekenden in de regio zo n lager uitkwam dan in Voor alle duidelijkheid: in de tabel gaat het om woningzoekenden die in een gemeente op zoek zijn geweest en niet om woningzoekenden uit die gemeente. De aantallen kunnen daarom niet worden opgeteld tot een totaal voor alle aanbodmodelgemeenten. Woningzoekenden kunnen immers in meer gemeenten op zoek zijn geweest en tellen dan in meer gemeenten mee als woningzoekende. Rekening houdend met het feit dat er dubbeltellingen voorkomen, bewegen zich op de grootstedelijke woningmarkt circa woningzoekenden, op de groeistedelijke woningmarkt circa en op de kleinstedelijke woningmarkt circa

16 Tabel 1.1 Aantal actief woningzoekenden per gemeente in 2009 Grootstedelijke gemeenten Groeistedelijke gemeenten Kleinstedelijke gemeenten Rotterdam Capelle aan den IJssel Krimpen aan den IJssel Schiedam Hellevoetsluis Albrandswaard Vlaardingen Spijkenisse Barendrecht Maassluis Rozenburg Lansingerland Ridderkerk Brielle Hoek van Holland Bernisse 827 Westvoorne In de rest van deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de samenstelling van de groep woningzoekenden. De achterliggende getallen zijn in de bijlage opgenomen. Starters en doorstromers (figuur 1.2) In de grootstedelijke gemeenten Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen en in de groeistedelijke gemeenten Hellevoetsluis, Spijkenisse en Rozenburg waren in 2009 meer starters dan doorstromers op zoek naar een corporatiewoning. In alle andere gemeenten waren meer doorstromers dan starters op zoek naar een corporatiewoning. Het aandeel starters dat op zoek was varieerde van 37% in Hoek van Holland tot 55% in Schiedam en Rozenburg. Het aandeel zoekende doorstromers varieerde van 45% tot 63%. In de kleinstedelijke gemeenten Albrandswaard, Barendrecht en Hoek van Holland bedroeg het verschil tussen starters en doorstromers minstens 20%. Ook in 2008 waren de verschillen tussen starters en doorstromers in deze gemeenten het grootste. Figuur 1.2 Actief woningzoekenden naar woningmarktpositie per gemeente in % 60% Doorstromers Starters 50% 40% 30% 20% 10% 0% Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkeniisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Grootstedelijk Groeistedelijk Kleinstedelijk 12

17 Aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep (figuur 1.3) Net als in voorgaande jaren behoorde in alle gemeenten tenminste 50% van de woningzoekenden tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid. Van een klein deel van de woningzoekenden (maximaal 5%) is het inkomen onbekend. Deze mensen kunnen hierdoor niet worden ingedeeld bij de aandachtsgroep of de niet-aandachtsgroep en kunnen het beeld enigszins vertekenen. De grootstedelijke gemeenten Schiedam en Vlaardingen en de kleinstedelijke gemeenten Lansingerland hadden in 2009 het grootste aandeel woningzoekenden uit de aandachtsgroep: 68%. Ook in de grootstedelijke gemeenten Rotterdam en Maassluis, in de groeistedelijke gemeenten Capelle aan den IJssel en Ridderkerk en in de kleinstedelijke gemeenten Barendrecht en Hoek van Holland behoorde tenminste 60% van de woningzoekenden tot de aandachtsgroep. Het aandeel woningzoekenden uit de aandachtsgroep varieerde van 51% (Bernisse) tot 68% (Schiedam, Vlaardingen en Lansingerland). Het aandeel woningzoekenden uit de niet-aandachtsgroep varieerde van 27% (Schiedam, Vlaardingen en Lansingerland) tot 45% (Bernisse en Westvoorne). Figuur 1.3 Actief woningzoekenden naar bbsh-groep per gemeente in % 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Aandachtsgroep Niet-aandachtsgroep Onbekend Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkeniisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Grootstedelijk Groeistedelijk Kleinstedelijk Huishoudensgrootte (figuur 1.4) In alle gemeenten waren in 2009 vooral huishoudens van één of twee personen op zoek naar een corporatiewoning. Dit aandeel varieerde van 58% (Brielle) tot 79% (Rotterdam). Het aandeel drie- en vierpersoonshuishoudens varieerde van 17% (Rotterdam) tot 35% (Brielle en Westvoorne). Het aandeel vijf- en meerpersoonshuishoudens kwam in geen enkele gemeenten boven de 10%. 13

18 Figuur 1.4 Actief woningzoekenden naar huishoudensgrootte per gemeente in % personen personen 5+ personen 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Grootstedelijk Groeistedelijk Kleinstedelijk Leeftijd (figuur 1.5) Minstens 60% van de woningzoekenden was in 2009 tussen de 23 en 54 jaar oud. Het hoogst was dit percentage in Capelle aan den IJssel (83%), het laagst in Ridderkerk (62%). De meeste jongeren (tot en met 22 jaar) waren op zoek in Krimpen aan den IJssel (14%); in Albrandswaard en Hoek van Holland waren de minste jongeren op zoek: 7%. Ridderkerk kende met 28% het hoogste percentage ouderen (55 jaar en ouder), in Lansingerland (6%) was dit percentage het laagste. Voorrangskandidaten (figuur 1.6) Verreweg de meeste woningzoekenden hadden in 2009 geen voorrangspositie op de woningmarkt. Het aandeel reguliere woningzoekenden varieerde van 93% in Rotterdam en Albrandswaard tot 97% in Spijkenisse, Rozenburg, Brielle, Bernisse en Westvoorne. Het aantal urgenten varieerde van 2% in Spijkenisse, Ridderkerk en Bernisse tot 6% in Krimpen aan den IJssel. Het aantal sv-kandidaten varieerde van 0% in Krimpen aan den IJssel tot 4% in Vlaardingen. In Spijkenisse, Rozenburg, Brielle en Westvoorne waren in 2009 wel svkandidaten, maar hun aandeel was zo klein dat ze niet in de figuur terugkomen. 14

19 Figuur 1.5 Actief woningzoekenden naar leeftijdsgroep per gemeente in % t/m 22 jaar jaar 55+ jaar 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Grootstedelijk Groeistedelijk Kleinstedelijk Figuur 1.6 Aandeel urgenten en sv-kandidaten onder actief woningzoekenden per gemeente in % 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% urgent sv-kandidaat Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Grootstedelijk Groeistedelijk Kleinstedelijk 15

20 16

21 2 Woningaanbod 2.1 Definitie en berekeningswijze Het beschikbare woningaanbod kan in het aanbodmodel op verschillende manieren worden aangeboden: via de media (krant en internet) en door directe bemiddeling. We duiden dit geheel in het vervolg aan met de term aanbiedingen. Voor alle duidelijkheid: het aantal aanbiedingen in 2009 komt niet overeen met het aantal verhuringen in dat jaar omdat sommige in 2009 aangeboden woningen in 2010 zijn verhuurd en sommige verhuringen in 2009 nog betrekking hadden op een in 2008 geadverteerde woning. 2.2 Aanbiedingen per gebied Allereerst presenteren we een overzicht van het totaal aantal aanbiedingen per gemeente in Dit is van belang omdat dit aantal in sommige gemeenten klein is, maar er wel over gepercenteerd wordt in het vervolg van dit hoofdstuk. Tabel 2.1 Aantal aanbiedingen per gemeente in 2009 Grootstedelijke gemeenten Groeistedelijke gemeenten Kleinstedelijke gemeenten Rotterdam Capelle aan den IJssel Krimpen aan den IJssel 344 Schiedam 793 Hellevoetsluis 444 Albrandswaard 331 Vlaardingen Spijkenisse Barendrecht 196 Maassluis 615 Rozenburg 194 Lansingerland 204 Ridderkerk 464 Brielle 79 Hoek van Holland 114 Bernisse 100 Westvoorne 117 Uit bovenstaande tabel blijkt dat het woningaanbod in Rotterdam veruit het grootst was, met iets minder dan woningen. Ten opzichte van 2008 is dat bijna minder. Vlaardingen, Capelle aan den IJssel en Spijkenisse hadden een aanbod van meer dan woningen. In Schiedam en Maassluis werden tussen de 500 en woningen aangeboden; in alle andere gemeenten lag dat aantal onder de Aanbodcategorieën In deze paragraaf staat op welke manier de aanbiedingen zijn gedaan in In de Overeenkomst Woonruimteverdeling staat op welke wijze woningen aangeboden kunnen worden: voorwaardenvrij, via directe bemiddeling, als lokaal maatwerk of specifiek voor ouderen en grote huishoudens (sinds 1 juli 2006 is dit volkshuisvestelijk labelen : naar leeftijd, inkomen of huishoudensgrootte). In kleinstedelijke gemeenten en in Rotterdam kunnen corporaties ook gebruik maken van de zogenaamde kleinstedelijke afspraken. In de Overeenkomst Woonruimteverdeling zijn over de manier van aanbieden een aantal ijkpunten vastgesteld. Deze worden hieronder puntsgewijs behandeld. 17

22 Voorwaardenvrij: minimaal 40% (figuur 2.2) In de categorie voorwaardenvrij worden woningen via de media van het regionale aanbodmodel aangeboden zonder passendheidscriteria. Aan het ijkpunt dat minimaal 40% van de aangeboden woningen op deze wijze moeten worden geadverteerd, is niet in alle gemeenten voldaan. Bernisse en Barendrecht zaten met respectievelijk 12% en 16% voorwaardenvrij ver onder het minimum van 40% en ook Rotterdam, Spijkenisse, Brielle en Westvoorne zaten (net) ondet het minimum. Het regiototaal kwam in 2009 uit op 33%. Figuur 2.2 Aandeel aanbiedingen in de categorie voorwaardenvrij in 2009 ijkpunt 40% regiototaal 33% Rotterdam 25% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland 0% 0% 16% 42% 45% 40% 37% 48% 40% 39% 53% 62% 60% 67% Bernisse 12% Westvoorne 39% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Directe bemiddeling: maximaal 25% (figuur 2.3) Woningen in de categorie directe bemiddeling worden buiten de media van het aanbodmodel om aangeboden. In het algemeen gaat het hier om verhuringen aan de zogenaamde 2 e en 3 e fase urgenten, 2 e fase herhuisvestingskandidaten (of sv-kandidaten) en aan bijzondere groepen, zoals statushouders. Aan het ijkpunt dat maximaal 25% van de aangeboden woningen op deze wijze mag worden geadverteerd, is in vier gemeenten niet voldaan. Het gaat 18

23 om de grootstedelijke gemeenten Rotterdam en Schiedam (respectievelijk 30% en 29%) en de kleinstedelijke gemeenten Krimpen aan den IJssel en Bernisse (respectievelijk 33% en 38%). Het regiototaal kwam in 2009 uit op 24%. Figuur 2.3 Aandeel aanbiedingen in de categorie directe bemiddelingen in 2009 ijkpunt regiototaal 25% 24% Rotterdam 30% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland 0% 4% 18% 17% 12% 9% 11% 16% 14% 19% 14% 29% 33% Bernisse 38% Westvoorne 10% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% Lokaal maatwerk en kleinstedelijke afspraken figuur 2.4) De woningen in de categorie lokaal maatwerk worden met specifieke passendheidscriteria aangeboden via de media van het regionale aanbodmodel om redenen van volkshuisvestelijke aard of leefbaarheidsargumenten (zoals schaarste, stagnerende doorstroming, beheeroverwegingen, herstructurering, sociaaleconomisch draagvlak, overlast). Aan het ijkpunt dat maximaal 15% van de aangeboden woningen op deze wijze mag worden geadverteerd, is in de meeste gemeenten voldaan. Alleen in de kleinstedelijke gemeenten Albrandswaard en Hoek van Holland is dit maximum overschreden. Het regiototaal kwam in 2009 uit op 7%. Daarnaast is in een aantal gemeenten gebruik gemaakt van kleinstedelijke afspraken. In Rotterdam heeft dat aanbod (4%) betrekking op woningen in het gebied waar de Rotterdamwet van toepassing is. In de kleinstedelijke gemeenten waar kleinstedelijke 19

24 afspraken worden toegepast, varieerde het percentage aanbod via kleinstedelijke afspraken in 2009 van 4% in Albrandswaard tot 83% in Lansingerland. Het regiototaal kwam in 2009 uit op 5%. Figuur 2.4 Aandeel aanbiedingen in de categorie lokaal maatwerk (donkere tint) en kleinstedelijke afspraken (lichte tint) in 2009 ijkpunt regiototaal 7% 5% 15% Rotterdam 7% 4% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle 5% 9% 2% 15% 3% 12% 0% 0% 18% 8% 1% 0% 4% 24% 60% 83% Hoek van Holland 17% Bernisse 8% Westvoorne 7% 14% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Volkshuisvestelijk labelen: maximaal 20% (figuur 2.5) De woningen in de categorie volkshuisvestelijk labelen worden via de media van het regionale aanbodmodel aangeboden, maar zijn voorzien van een label voor een specifieke leeftijdsgroep (ouderen of jongeren), of van passendheidseisen (huishoudensomvang of inkomenseisen). Bij de wijziging van de Overeenkomst per 1 juli 2006 is deze mogelijkheid in de plaats gekomen van het labelen voor ouderen of grote gezinnen. Aan het ijkpunt dat dat maximaal 20% van de aangeboden woningen op deze wijze mag worden geadverteerd, is in maar liefst twaalf gemeenten niet voldaan. Het gaat om Rotterdam, Maassluis, Capelle aan den IJssel, 20

25 Hellevoetsluis, Spijkenisse, Rozenburg, Albrandswaard, Barendrecht, Brielle, Bernisse en Westvoorne. Het regiototaal kwam in 2009 uit op 31%. Figuur 2.5 Aandeel aanbiedingen in de categorie volkshuisvestelijk labelen in 2009 ijkpunt 20% regiototaal 31% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk. Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse 6% 10% 15% 21% 19% 17% 34% 36% 33% 28% 39% 36% 31% 32% 43% 61% Westvoorne 30% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 21

26 In tabel 2.6 is te zien welke labels er zijn gebruikt voor de woningen die in 2009 zijn aangeboden in de categorie volkshuisvestelijk labelen. In de tabel heeft per gemeente het label met het hoogste percentage een donkere achtergrond gekregen. Het label minimum leeftijd is in de meeste gemeenten het vaakst gebruikt voor woningen die in de categorie volkshuisvestelijk labelen zijn aangeboden. In Vlaardingen, Rozenburg, Albrandswaard en Bernisse (maximum aantal personen) en in Brielle (maximum inkomen) zijn andere labels net zo vaak of vaker gebruikt. Overigens tellen in vrijwel alle gemeenten de rij-percentages op tot meer dan 100%. Dat houdt in dat verschillende labels in combinatie met elkaar van toepassing waren op een aangeboden woning. Tabel 2.6 Gebruikte labels in de categorie volkshuisvestelijk labelen in 2009 minimum aantal personen maximum aantal personen minimum inkomen maximum inkomen minimum leeftijd maximum leeftijd totaal aantal woningen Rotterdam 18% 54% 18% 4% 69% 4% Schiedam 5% 8% 8% 1% 90% 3% 103 Vlaardingen 36% 71% 0% 14% 54% 31% 242 Maassluis 14% 30% 14% 20% 46% 18% 182 Capelle a/d IJssel 25% 23% 23% 10% 63% 7% 345 Hellevoetsluis 1% 54% 4% 3% 80% 20% 122 Spijkenisse 9% 52% 23% 1% 79% 2% 400 Rozenburg 14% 73% 29% 27% 70% 37% 70 Ridderkerk 43% 57% 87 Krimpen a/d IJssel 41% 91% 95% 22 Albrandswaard 60% 84% 16% 1% 57% 104 Barendrecht 23% 51% 18% 5% 75% 5% 61 Lansingerland 5% 5% 100% 20 Brielle 8% 15% 2% 71% 13% 25% 48 Hoek van Holland 6% 44% 61% 18 Bernisse 32% 71% 11% 14% 71% 21% 28 Westvoorne 38% 65% 12% 29% 91% 12% Huurprijs, type en kamertal De samenstelling van het woningaanbod qua huurprijs, type en kamertal is weergegeven in tabel 2.7. Per gemeente heeft in de tabel het hoogste percentage per categorie steeds een donkere achtergrond gekregen. 22

27 Tabel 2.7 Aanbiedingen naar huurprijs, type en kamertal per gemeente in 2009 (kolom%) Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Huurprijs tot jongeren/kwal.kort.grens 15% 23% 24% 10% 9% 10% 7% 24% 24% 15% 2% 8% 12% 22% 20% 21% 17% tot aftoppingsgrens 1-2phh 61% 62% 62% 58% 55% 59% 71% 55% 55% 48% 42% 46% 41% 47% 41% 54% 59% tot aftoppingsgrens 3+phh 10% 4% 7% 15% 19% 22% 13% 3% 10% 16% 26% 26% 22% 20% 19% 6% 19% tot huurprijsgrens 10% 8% 5% 8% 12% 8% 7% 6% 8% 8% 27% 18% 9% 4% 11% 6% 5% vanaf huurprijsgrens 4% 2% 1% 5% 5% 0% 1% 11% 2% 10% 1% 3% 2% 1% 8% 3% 0% onbekend 0% 0% 1% 5% 0% 0% 1% 0% 0% 2% 1% 0% 15% 6% 0% 10% 0% Type Eengezins 8% 6% 12% 24% 14% 25% 18% 33% 20% 41% 34% 36% 48% 57% 33% 54% 30% Flat met lift 15% 13% 25% 27% 33% 17% 19% 13% 25% 17% 29% 13% 16% 3% 15% 0% 0% Flat zonder lift 25% 47% 34% 25% 20% 15% 17% 32% 28% 10% 2% 11% 9% 16% 4% 0% 9% Benedenwoning 5% 11% 7% 4% 8% 11% 10% 3% 11% 5% 2% 8% 2% 10% 10% 0% 13% Bovenwoning/maisonnette 20% 9% 7% 6% 4% 7% 9% 1% 0% 2% 6% 11% 7% 3% 24% 0% 24% 55+/service/miva 26% 15% 15% 14% 20% 23% 22% 13% 15% 25% 26% 21% 18% 4% 14% 33% 16% jongerenwoning 0% 0% 0% 0% 0% 1% 3% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 8% 0% 13% 4% hat 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% onbekend 0% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 4% Kamertal 1-2 kamers 33% 18% 25% 19% 25% 28% 15% 22% 16% 11% 19% 20% 25% 20% 38% 38% 3 kamers 45% 45% 41% 26% 26% 33% 51% 19% 49% 32% 62% 44% 36% 19% 30% 20% 26% 4 kamers 18% 33% 29% 49% 33% 37% 27% 45% 40% 42% 27% 30% 41% 33% 35% 34% 30% 5+ kamers 4% 4% 2% 6% 11% 2% 6% 8% 11% 10% 1% 7% 3% 23% 15% 7% 6% onbekend 0% 0% 4% 0% 5% 0% 1% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 1% 0% Totaal Huurprijs 1 In alle gemeenten had het grootste gedeelte van het woningaanbod een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 1- tot 2-persoons huishoudens. Dit percentage varieerde van 41% in Lansingerland en Hoek van Holland tot 71% in Spijkenisse. Type Anders dan bij de huurprijs, verschilt de samenstelling van het aanbod naar type woning per gemeente. In alle kleinstedelijke gemeenten en in de groeistedelijke gemeenten Hellevoetsluis en Rozenburg kwamen eengezinswoningen het meest voor in het aanbod. In Maassluis en 1 Voor 1 juli 2009 golden de volgende grenzen (in euro s): jongeren/kwaliteitskortingsgrens = 348,99; aftoppingsgrens 1-2phh = 499,51; aftoppingsgrens 3+phh = 535,33; huurprijsgrens = 631,73. Vanaf 1 juli 2009 gelden deze grenzen: jongeren/kwaliteitskortingsgrens = 357,37; aftoppingsgrens 1-2phh = 511,50; aftoppingsgrens 3+phh = 548,18; huurprijsgrens = 647,53. 23

28 Capelle aan den IJssel kwamen flatwoningen met lift het meest voor in het aanbod, in Schiedam, Vlaardingen en Ridderkerk juist flatwoningen zonder lift. In Rotterdam en Spijkenisse tenslotte kwamen 55+/service+miva-woningen het meest voor in het aanbod. Kamertal In bijna alle gemeenten maakten 3- of 4-kamerwoningen het grootste deel uit van het woningaanbod in In Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Spijkenisse, Albrandswaard en Barendrecht waren het 3-kamerwoningen, in Maassluis, Capelle aan den IJssel, Hellevoetsluis, Rozenburg, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Brielle en Hoek van Holland waren het 4- kamerwoningen. In Bernisse en Westvoorne bestond het grootste deel van het aanbod uit kleine woningen (1-2 kamers). In Ridderkerk tenslotte bestond het grootste deel van het aanbod uit woningen met 1, 2 of 3 kamers. 24

29 3 Marktdruk 3.1 Definitie en berekeningswijze Bij de berekening van de marktdruk worden alleen verhuringen van woningen die in de krant en op internet zijn aangeboden meegenomen. Woningen die via directe bemiddeling zijn verhuurd tellen dus niet mee bij deze berekening. De definitie van marktdruk luidt als volgt: Het aantal woningzoekenden dat gereageerd heeft op verhuurde woningen (per marktsegment) gedeeld door het aantal verhuurde woningen (per marktsegment), uitgedrukt als het gemiddelde aantal woningzoekenden per verhuurde woning De totale marktdruk per gemeente kan lager uitvallen dan de marktdruk per marktsegment, aangezien woningzoekenden op verschillende woningtypen in een gemeente kunnen reageren, maar in die gemeente maar één keer als woningzoekende meetellen. De marktdruk is een indicator die corporaties kunnen gebruiken bij hun verhuurbeleid en strategisch voorraadbeleid. De marktdruk geeft immers inzicht in de populariteit van marktsegmenten die worden aangeboden. Overigens wordt de marktdruk wel beïnvloedt door de toepassing van passendheidseisen bij het aanbieden van woningen, zoals dat gebeurt bij lokaal maatwerk, kleinstedelijke afspraken en volkshuisvestelijk labelen. 3.2 Marktdruk per gebied De marktdruk geeft aan hoeveel belangstellenden er voor een bepaalde woning zijn. In 2009 was de marktdruk het hoogst in de kleinstedelijke gemeente Barendrecht: voor elke verhuurde woning in deze gemeente waren er gemiddeld 57 belangstellenden. Dat is meer dan twee keer zoveel als in 2008, toen er voor elke verhuurde woning gemiddeld 24 belangstellenden waren. Een verklaring voor deze verdubbeling is de stijging van het aantal woningzoekenden dat in 2009 in Barendrecht op een woning heeft gereageerd, terwijl het aantal geslaagden juist is afgenomen. In Albrandswaard daarentegen is de marktdruk flink gedaald. Weliswaar is ook hier het aantal actief woningzoekenden gestegen, maar tegelijkertijd is het aantal geslaagden nog sterker gestegen. Met uitzondering van Barendrecht stonden er in de andere regiogemeenten gemiddeld niet meer dan 37 woningzoekenden in de rij voor een woning. Krimpen aan den IJssel had, net als in 2007 en 2008, de laagste marktdruk: hier stonden voor elke verhuurde woning gemiddeld 4 woningzoekenden in de rij. Andere gemeenten waar gemiddeld minder dan 10 woningzoekenden in de rij stonden waren Hellevoetsluis, Spijkenisse en Ridderkerk. 25

30 Figuur 3.1 Marktdruk per gemeente in 2009 Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse 25 Westvoorne 18 Marktdruk

31 3.3 Huurprijs, type en kamertal In tabel 3.2 is voor elke gemeente de marktdruk naar huurprijs, type en kamertal weergegeven. Het segment met de hoogste marktdruk is in de tabel steeds vet gemarkeerd tegen een donkere achtergrond. Ook bij het interpreteren van deze tabel moet in gedachten worden gehouden dat de marktdruk in een segment beïnvloed kan worden door de toepassing van passendheidscriteria in het kader van lokaal maatwerk, kleinstedelijke afspraken en volkshuisvestelijk labelen in het aanbiedingstraject. Huurprijs De marktdruk naar huurprijsklasse laat een zeer gedifferentieerd beeld zien. In twee gemeenten was de marktdruk het hoogst voor woningen met een huurprijs vanaf de huurprijsgrens, in drie gemeenten voor woningen met een huurprijs tot de jongeren/kwaliteitskortingsgrens, in zes gemeenten voor woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor huishoudens van drie of meer personen en in vijf gemeenten voor woningen met een huurprijs tot de huurprijsgrens. Lansingerland was de enige gemeente waar de marktdruk het hoogst was voor woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor huishoudens van maximaal twee personen. Type Ook naar type woning bezien bestaan er veel verschillen tussen de gemeenten. In zes gemeenten was de marktdruk het hoogst voor bovenwoningen/maisonnettes. In vijf gemeenten was de marktdruk het hoogst voor benedenwoningen, in drie gemeenten voor eengezinswoningen en in nog eens drie gemeenten voor jongerenwoningen. Kamertal Net als in de voorgaande jaren was in de meeste gemeenten de rij belangstellenden voor woningen met vijf of meer kamers het langst. In Maassluis waren er net zoveel belangstellenden voor een woning met drie kamers als voor een woning met vijf of meer kamers. Overigens moet bij de tabel worden opgemerkt dat de hoogste marktdruk per categorie in een aantal gemeenten (vooral kleinstedelijke) betrekking heeft op een klein aantal woningen. 27

32 Tabel 3.2 Marktdruk per huurprijsklasse, type en kamertal per gemeente in 2009 Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland Bernisse Westvoorne Huurprijs tot jongeren/kwal.kort.grens tot aftoppingsgrens 1-2phh tot aftoppingsgrens 3+phh tot huurprijsgrens vanaf huurprijsgrens Type Eengezins Flat met lift Flat zonder lift Benedenwoning Bovenwoning/maisonnette /service/miva jongerenwoning Kamertal 1-2 kamers kamers kamers kamers Totaal Totaal Totaal Totaal Totaal

33 4 Slaagkans 4.1 Definitie en berekeningswijze De slaagkans geeft weer welk aandeel van de woningzoekenden met succes heeft deelgenomen aan het aanbodmodel en een corporatiewoning heeft gevonden. De slaagkans wordt dus beïnvloedt door de omvang van het beschikbare aanbod én de omvang van de groep woningzoekenden. De hier gepresenteerde slaagkansen zijn gebaseerd op de kwartaalslaagkansen uit de rapportagereeks Kans van Slagen. Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam (COS, ). De slaagkans in 2009 is het gemiddelde van de kwartaalslaagkansen in dat jaar. De slaagkansen worden gepresenteerd per gemeente en voor starters, doorstromers, de aandachtsgroep, de niet-aandachtsgroep, lokale woningzoekenden en woningzoekenden van buiten de gemeente. Voor informatie over de slaagkans per leeftijdsgroep en huishoudensgrootte verwijzen we door naar de bijlage. In dit hoofdstuk wordt ook de ontwikkeling van de slaagkans vanaf 2007 zichtbaar gemaakt. Hiervoor wordt een zogenaamd tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde gebruikt; dit betekent dat het gemiddelde van de slaagkans in twee kwartalen steeds als punt is weergegeven. Vertekeningen door uitschieters worden hierdoor minder en patronen worden duidelijker zichtbaar. 4.2 Slaagkans per gemeente Figuur 4.1 laat de slaagkans per gemeente zien. Net als in voorgaande jaren hadden woningzoekenden in 2009 de meeste kans op het vinden van een woning op de Krimpense woningmarkt; de slaagkans bedroeg hier 18,8%. Ook in Ridderkerk kwam de slaagkans in 2009 boven de 10% uit; in alle andere gemeenten bleef de slaagkans daar (ver) onder. In het grootstedelijk gebied had Rotterdam met 7,1% de hoogste Schiedam met 2,5% de laagste slaagkans. Voor beide gemeenten betekent dat een daling van de slaagkans ten opzichte van 2008 met ongeveer één procent. In Vlaardingen en Maassluis was de slaagkans in 2009 juist wat hoger dan in In het groeistedelijk gebied had Ridderkerk met 10,5% de hoogste slaagkans. Ten opzichte van 2008 is dat een daling van 1,3%. Ook in Capelle aan den IJssel, Spijkenisse en Rozenburg was de slaagkans in 2009 lager dan in 2008; het verschil bedroeg maximaal 1,1% (Spijkenise). In Hellevoetsluis was de slaagkans in 2009 juist één procent hoger dan in In het kleinstedelijk gebied tenslotte, waar de slaagkans varieerde van 1,7% (Barendrecht) tot 18,8% (Krimpen aan den IJssel), was de slaagkans in 2009 in vier gemeenten hoger dan in Het gaat om Albrandswaard, Hoek van Holland, Bernisse en Westvoorne. In de andere kleinstedelijke gemeenten was de slaagkans in 2009 lager dan in

34 Figuur 4.1 Slaagkans per gemeente in 2009 Rotterdam 7,1% Schiedam 2,5% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle 5,9% 5,5% 3,9% 7,5% 6,6% 5,7% 2,9% 1,7% 3,6% 2,0% 10,5% 18,8% Hoek van Holland 2,5% Bernisse 8,5% Westvoorne 4,1% 0% 5% 10% 15% 20% In figuur 4.2 is aan de hand van een tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde weergegeven hoe de slaagkans per gemeente zich sinds 2007 heeft ontwikkeld. Van de grootstedelijke gemeenten blijft Rotterdam de hoogste slaagkans houden, alhoewel deze aan het eind van 2009 in de buurt kwam van de slaagkansen in Vlaardingen en Maassluis. De slaagkans in Schiedam blijft een paar procent lager dan die van de andere grootstedelijke gemeenten. In de groeistedelijke gemeenten bevonden de slaagkansen in Hellevoetsluis, Spijkenisse en Rozenburg zich aan het eind van 2009 ongeveer op hetzelfde niveau, terwijl daar de voorgaande jaren veel verschil tussen heeft gezeten. De slaagkansen in Capelle aan den IJssel en Ridderkerk zijn vooral het afgelopen jaar vrij stabiel gebleven. In het kleinstedelijk gebied tenslotte is de slaagkans in de gemeenten Albrandswaard, Barendrecht, Brielle, Hoek van Holland en Westvoorne al jaren vrij stabiel. In Krimpen aan den IJssel, Lansingerland en Bernisse is de ontwikkeling van de slaagkans een stuk grilliger. 30

35 Figuur 4.2 Ontwikkeling van de slaagkans per gemeente (voortschrijdend tweekwartaals gemiddelde), vanaf 2007 Grootstedelijk 18% 16% Rotterdam 14% Schiedam 12% 10% 8% Vlaardingen Maassluis 6% 4% 2% 0% 4/ / / Groeistedelijk 18% 16% Capelle a/d IJssel 14% Hellevoetsluis 12% 10% 8% Spijkenisse Rozenburg 6% Ridderkerk 4% 2% 0% 4/ / / Kleinstedelijk 18% 16% 14% Krimpen a/d IJssel Albrandswaard 12% Barendrecht 10% Lansingerland 8% Brielle 6% 4% 2% 0% Hoek van Holland Bernisse Westvoorne 4/ / /

36 4.3 Starters en doorstromers Figuur 4.3 laat per gemeente de slaagkans van starters en doorstromers zien. Starters hadden in 2009 in vier gemeenten een hogere slaagkans dan doorstromers: in Capelle aan den IJssel, Ridderkerk, Brielle en Westvoorne. In 2008 was dit nog het geval in acht gemeenten. De slaagkans van starters varieerde in 2009 van 1,2% in Albrandswaard tot 18,2% in Krimpen aan den IJssel. De slaagkans van doorstromers varieerde van 1,8% in Brielle tot 19,3% in Krimpen aan den IJssel. Figuur 4.3 Slaagkans van starters en doorstromers per gemeente in 2009 Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle 6,8% 7,3% 2,0% 3,2% 3,7% 8,2% 5,0% 5,8% 4,2% 3,6% 6,8% 8,2% 5,9% 7,5% 5,5% 5,8% 9,3% 2,6% 3,2% 1,2% 2,0% 3,0% 5,2% 2,3% 1,8% 12,1% 18,2% 19,3% Hoek van Holland 1,9% 2,8% Bernisse 7,9% 9,6% Starters Westvoorne 3,4% 4,8% Doorstromers 0% 5% 10% 15% 20% In figuur 4.4 is met een tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde de ontwikkeling van de slaagkans van starters en doorstromers sinds 2007 in beeld gebracht. 32

37 Figuur 4.4 Ontwikkeling van de slaagkans van starters en doorstromers vanaf 2007 (tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde) STARTERS Grootstedelijk DOORSTROMERS Grootstedelijk 25% 20% 15% 10% 5% 25% 20% 15% 10% 5% Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis 0% 0% 4/ / / / / / Groeistedelijk Groeistedelijk 25% 20% 15% 10% 5% 25% 20% 15% 10% 5% Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk 0% 0% 4/ / / / / / Kleinstedelijk Kleinstedelijk 25% 20% 25% 20% Krimpen a/d IJssel Albrandsw aard 15% 15% Barendrecht Lansingerland 10% 5% 10% 5% Brielle Hoek van Holland Bernisse 0% 0% Westvoorne 4/ / / / / /

38 4.4 Aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep In 2009 was, net als in 2008, de slaagkans van de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid in acht gemeenten hoger dan de slaagkans van de nietaandachtsgroep. Het gaat om Rotterdam, Hellevoetsluis, Ridderkerk, Albrandswaard, Lansingerland, Brielle, Bernisse en Westvoorne. In Barendrecht was de slaagkans van de aandachtsgroep net zo hoog als die van de niet-aandachtsgroep, in de overige gemeenten was de slaagkans van de niet-aandachtsgroep hoger dan die van de aandachtsgroep. De slaagkans van de aandachtsgroep varieerde van 1,7% (Albrandswaard) tot 18,0% (Krimpen aan den IJssel). De slaagkans van de niet-aandachtsgroep varieerde van 1,5% (Brielle) tot 18,5% (Krimpen aan den IJssel). Figuur 4.5 Slaagkans van de aandachtsgroep en de niet-aandachtsgroep in 2009 Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Rotterdam Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandswaard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek v Holland 7,0% 6,7% 2,4% 2,8% 5,7% 5,9% 4,8% 5,9% 3,6% 4,3% 7,6% 6,5% 6,0% 7,2% 4,7% 6,7% 8,4% 3,0% 2,9% 1,7% 1,7% 3,8% 2,5% 2,2% 1,5% 2,0% 3,2% 11,8% 18,0% 18,5% Bernisse 7,5% 7,3% Aandachtsgroep Westvoorne 4,1% 3,8% Niet-aandachtsgroep 0% 5% 10% 15% 20% In figuur 4.6 is met een tweekwartaals voortschrijdend gemiddelde de ontwikkeling van de slaagkans van de aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep sinds 2007 in beeld gebracht. 34