Biocontamination control. Petra Van Hauwe VCCN vertegenwoordiger CEN TC243 WG 05 Cleanroom adviseur Royal HaskoningDHV

Transcriptie

1 Biocontamination control Petra Van Hauwe VCCN vertegenwoordiger CEN TC243 WG 05 Cleanroom adviseur Royal HaskoningDHV

2 Inhoud Terminologie Inleiding en achtergrond 3 pijlers: Biocontaminatiecontrole CEN 243 WG 5 Biocontaminatie controle, traditionele methoden, nieuwe methoden Aandachtgebieden: LS farma, LS Medical Device, Healthcare, Food Toegift: Virussen en Endotoxines/Pyrogenen 2

3 Terminologie: Biocontamination/viable/kolonie: een deeltje wat de capaciteit bezit te groeien (vermenigvuldigen) Biocontamination control: het onder controle houden en controleren van biocontaminanten in een ruimte, welke: Infectie kunnen veroorzaken Ziekte verwekkend zijn Bederf veroorzaken Op een andere manier de productkwaliteit beïnvloedt 3

4 Terminologie: Steriel: Kans op besmetting is < 1 op 1 miljoen niet meetbaar Vrijgifte op basis van gemeten en beoordeelde gegevens- op basis van vastgelegde criteria Werken volgens GMP Basis: GMP annex 17: validatie& qualificatie Ruime ervaring met processen Geclassificeerde ruimten- monitoring Risico inventarisatie Absolute scheiding Steriel/niet steriel 4

5 Terminologie: Aseptisch werken / kiemarm Werkwijze: kans op besmetting < 1 op Producten niet steriliseerbaar Thermolabiel : het product of de verpakking Kwaliteit van de lucht erg belangrijk! 5

6 Huisflora Cleanroom laboratorium RHDHV: Alle, op uiterlijk verschillende soorten kolonies, die tot ontwikkeling komen, na incubatie van samples uit een productieruimte of zone Isolatie door reinstrijken DNA analyse of biochemische testen (extern) Tot op soort uitgewerkt 6

7 7

8 Terminologie Objectable micro-organismen MOGEN NIET IN HET PRODUCT OF OP DE BEHANDELING VOORKOMEN - Zijn kenmerkend voor: - Gezondheidsrisico s - Bederf van producten - Slecht ontwerp ruimten - Slecht reiniging- of desinfectie-programma - Beïnvloeden de productie 8

9 Inleiding en achtergrond Industrieën als Life Science, Food en Healthcare hebben behoefte aan meer kennis en kunde voor het verbeteren van: Gezondheid Veiligheid Welbevinden 9

10 Inleiding en achtergrond Het onder controle houden van biocontaminatie in schone producties of behandelruimten is zeer complex The unseen enemy 10

11 Introductie en achtergrond Het meten en kweken van levende micro-organismen is niet gemakkelijk Er zijn veel factoren die de meting onbetrouwbaar kunnen maken 11

12 Uitdaging de verscheidenheid aan mensen Mensen als grootste bron van contaminatie In ziekenhuizen: Elke patiënt heeft zijn eigen microbiome Ziekenhuis gerelateerde infecties en infecties door operaties, Antibiotica resistentie GMP-life science en levensmiddelen: Cross-contaminatie Interventies Handelingen 12

13 Nog meer uitdagingen: verschillen Pharma 13

14 Overeenkomsten Biocontaminatie controle: opgebouwd uit 3 pijlers: 1. Een correct ontworpen, gerealiseerde en onderhouden ruimte (ISO14644) 2. Menselijke factoren: gedrag en kleding 3. Goed werkend proces van reiniging en desinfectie 14

15 Apparatuur Buitenlucht Transport van vuil naar schoon: hulpmaterialen Mens, Dier, Plant Productieruimte Bedrijfstoffen: water, gassen toevoegingen 15

16 Luchttechnieken ISO klasse: ISO : 2015 luchtstroom

17 BRON Lucht Ontvanger Hand Hand Neus Huid Producten Neus Huid STOF

18 Kleding

19 Chemische desinfectie van oppervlakken Niet oxiderend desinfectanten Activiteit Grootste groep desinfectanten met een klein werkzaam spectrum Bactericide Fungicide Sporocide Alcoholen Ethanol Isopropanol Aldehydes Formaldehyde Glutaaraldehyde biguaniden Chloorhexidine Hydrochloride Phenolen o-fenylfenol 2% Quaternaire ammonium derivaten Benzalkoniumchloride +/- +/- +/- Oxiderend desinfectanten : Breed werkend op veel soorten echter schadelijk voor de mens Activiteit Halogenen Oxidators "Bleek" Jodoforen Waterstofperoxide Perazijnzuur /- ++ +/ goed werkend + matig werkend - niet werkend

20 Desinfectie factoren, welke het resultaat beïnvloeden Besmettingsgraad & vervuiling Organische stof Concentratie en inwerktijden Chemisch/fysische factoren: temperatuur, ph, Hardheid

21 Desinfectie aspecten Geen desinfectie als reiniging kan volstaan Geen chemische desinfectie als thermische/fysische desinfectie mogelijk is Zo weinig mogelijk desinfectiemiddel Protocollaire werkwijze Wijze en middel: gecontroleerd en valide

22 CEN/TC 216 Desinfectantia en antiseptica 22

23 Chemische desinfectie en antiseptica NEN EN 1040: Kwantitatieve suspenstietest voor het bepalen van de basale bactericide werking: testmethode en eisen NEN EN 1275: Kwantitatieve suspensietest voor het bepalen van de basale werking op schimmels of gisten 23

24 CEN TC 243 WG 05 Werkt momenteel aan een revisie van EN 14698: 2003 April 2017 een CD: Vereniging Contamination Control Nederland: Veldbeoordeling Medio juni 2017: sluiting commentaar ronde Medio september vervolg in de werkgroep Medio 2018 mogelijk nieuwe norm: CEN 24

25 Scope: Opzetten van een controle systeem voor biocontaminatie in cleanrooms en gerelateerde gecontroleerde omgevingen Controle methoden, metingen afgestemd op de betrokken ruimten Richtlijnen voor het valideren van samplers Hulp om gestandariseerd te monitoren, zodat productieruimten onderling kunnen worden vergeleken Microbiologische risico s zijn opgenomen Aandachtsgebieden: Food, Healthcare en Lifescience(Pharma/Medical device) Niet in de scope: Endotoxines, Pyrogenen, Prionen en Virussen 25

26 Biocontaminatie control stap 1: Risk/Hazard/ Impact Assessment Methode: afhankelijk aandachtsgebied! Gevalideerde methode: HACCP, FMEA, FTA of andere 26

27 Biocontaminatie controle Opstellen van het controle systeem: Identificatie van de risico s: kans optreden/ te elimineren / controle methode Levels / limieten onderzoeken voor de controle mechanismen Controle freqentie/schema bepalen Correctieve acties Testmethoden opstellen Training procedures Documentatie 27

28 Biocontaminatie controle Aantonen dat er controle is : Monitoring programma: Lay outs Frequentie Meetmethoden: sampling, incubatie, telling, identificatie Levels (action-alert) out of specificatie: Trending 28

29 Traditionele methoden: Luchtmonsters: Passief: fall out / sedimentatie platen Actief: lucht aanzuigen met een sampler (diverse methoden) Oppervlakken; contactplaten /swabs Agar: Lagere aantallen: TSA + Neutralisatie (Eu Pharmacopoeia) Hogere aantallen: selectieve media 29

30 Nieuwe methoden Validatie: Farma: Eu Ph: of USP 1223 Food: NEN-EN-ISO (oa. Ringonderzoek) Veelal: eigen limieten op te stellen (na studie) Digitale beeldverwerking op basis van autofluoresentie ATP (niet echt voor schone ruimten geschikt) Realtime viable detection: optical spectroscopy (Tryptophaan, NADH, DPA, flavins) 30

31 Life science Pharma/Bio GMP Cleanrooms Er zijn al veel richtlijnen Monitoring is algemeen aanvaard en gemeengoed Pharmacopoeia biedt leidraad voor o.a voedingsmedia Geen nieuwe richtlijnen toe te voegen Heldere gids om tegenspraak en verwarring op te helderen Het bieden van een goede referentie, vanuit EMA/ Annex 1 / 17 Steriele producten 31

32 Life science Pharma/Bio GMP Cleanrooms Eenduidigheid voor: Opstellen monitoringplan Sampling methoden Dataverwerking Interpretatie Snelle microbiologische technieken Plaatsvervangende methoden 32

33 Life science Medical Device Besmetting van Medical Device: flinke problemen bij patiënten Aseptisch werken / sterilisatie technieken Diverse materialen, afmetingen, vormen en functies Productie: volautomatisch handmatig geproduceerd Eenvoudig van functie / actieve implantaten. 3 classes conform EU Directives: I, IIa, IIb en III Sinds 1993 opgenomen in EU richtlijnen 33

34 34

35 Life science Medical Device EU Medical Devices Directive 93/42/EEC aanbeveling 8.5: Devices intended to be Sterilised must be manufactured in appropriately controlled (e.g. environmentally) conditions. ISO Risk Assessment: Wat is geaccepteerd risico? Er is momenteel geen handreiking in de huidige richtlijnen hoe controle moet worden uitgevoerd. FDA Sterile Processing EMA/PIC/s Sterile Medicines 35

36 Healthcare Biocontaminatie Controle in een schone en gecontroleerde omgeving (geen cleanroom): Infecties beheersen Cross Contaminatie Isolatie (patiënten met onderdrukte weerstand) Steriliteit Cytotoxines Biosafety (isolatie van een onbekende infectie) Instrument sterilisatie 36

37 Healthcare: infectie controle- waar? Operatiekamers Isolatie verpleging Pharmacy (GMPz): Centrale sterilisatie afdelingen Ziekenhuis laboratorium: (weefsel & bloed) Biosafety Laboratoria - Kwaliteit bevorderen Grip krijgen op infecties - 37

38 Ziekenhuis apotheek: voorbeeld product - eis Steriel: Parenteralia Spoelvloeistoffen (blaas/wond) Oogdruppels Kiemarm/aseptisch: Dermatica en inhalatie: < 100 bacteriën of schimmels Geen Ps. Aeruginosa of S. aureus Oraal/rectaal: < 1000 bacteriën en < 100 schimmels per g of ml Geen E.coli 38

39 Voedingsmiddelenindustrie Pathogenen in voedsel: ziekte of dood Kwaliteit: klant kiest op uiterlijk Bederf tijdens handel / in winkels: langere houdbaarheid is voordeliger Vochtige productieruimten: optimaal voor de groei van bacterie, gist en schimmel en via de lucht verspreiding door de gehele fabriek. 39

40 Voedingsmiddelen industrie Doelstelling is om de lucht in de directe productie-omgeving vrij te houden van microbiologische contaminanten: Verminderen van pasteurisatie en vriesdroog technieken Reductie van conserveringsmiddelen 40

41 Voedingsmiddelen industrie Resultaat: Lagere productiekosten (meer opbrengst) Lager microbiologische aantallen Minimale microbiologische besmetting Langere houdbaarheid Betere visuele presentatie 41

42 Voedingsmiddelen industrie Reeds lang bekend met HACCP Kent een lange historie met betrekking tot analyse van diverse soorten micro-organismen. Veel ISO normen voorradig :xxxxxx Oppervlakte monitoring goed ontwikkeld Geeft voorbeelden voor oppervlakte contaminatie limieten, ook voor objectables EHEDGE geeft zoneringen en benamingen van diverse risico zones. Productschappen geven leiding aan analyse / HACCP. 42

43 43

44 Listeria monocytogenes Aloa Gram + staaf Wijdverspreid in de natuur Vochtige koude plaatsen Besmette, gekoeld bewaarde, lang houdbare producten Symptomen: Milde vorm gastro-enteritis Ernstige infecties: hersenvliesontsteking, bloedvergiftiging (risicogroepen) Miskraam / doodgeboren kind 44

45 45

46 46

47 Endotoxines / Pyrogenen Koorts verwekkende stoffen Endotoxines: Gram bacteriën Celwand Thermostabiel LAL test Niet aantoonbaar in het product: voor sterilisatie 47

48 Virussen (Norovirus Hepatitis A virus) Stabiel buiten gastheer Healthcare Levensmiddelen ISO :2017 Microbiology of the food chain -- Horizontal method for determination of hepatitis A virus and norovirus using real-time RT-PCR -- Part 1: Method for quantification Current status : Published Publication date : Zacht fruit, groentesalades, tweekleppige weekdieren, flessenwater, harde oppervlakken 48