HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia

Transcriptie

1 MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica

2 Controle van microbiële groei fysische methode Methode Warmte Vochtige warmte sterilisatie koken autoclaveren (121 C / 20 min) droge warmte sterilisatie afvlammen verbranding hete lucht (170 C / 4h) pasteurisatie (66 C / 30 min) Filtratie Lage temperaturen koelen diepvriezen vriesdrogen (lyofiliseren) Dessication Osmotische druk Straling ioniserende niet ioniserende Principe denaturatie denaturatie verbranden tot as idem oxidatie denaturatie scheiding verminderde chemische reacties idem idem (bewaring) verstoring van het metabolisme plasmolyse afbraak van DNA beschadiging van DNA d.m.v. UV

3

4

5 Mirakel van Bolsena (1263) Mis van Bolsena waar druppels bloed uit de hostie druppelen tijdens de konsekratie Reakties van Urbanus IV die in Orvieto verblijft instelling van het feest van Corpus Christi oprichting van de kathedraal van Orvieto Het grootste mirakel van de 13de eeuw Raphael s afbeelding ervan in het Vatikaan (Stanza di Eliodoro) Microbiologische verklaring in de plaats van metafysische! Serratia marcescens is een hevig rood gekleurde bacterie die op zetmeelhoudende voedingstoffen groeit, zeker in vochtige ruimten

6 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica

7 Fig 18.1 Fig 18.2

8 Fig 18.3 Fig 18.3

9 Nicolas Appert ( ) Spallanzani ( ) had de «generatio spontanea» de doodsteek toegebracht Bewaring van voedsel door droging, roken, zouten Onder de Directoire wordt een prijs van F ingesteld voor voedselbewaring ten behoeve van leger en marine N. Appert is de ontdekker van de konserven: De te bewaren levensmiddelen worden in bokalen gebracht, afgesloten en ondergaan een warmtebehandeling Dit wordt uitgetest bij de Franse marine vanaf 1804 Latere verbeteringen zijn het gebruik van blik en van stoom HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica

10 Fig 18.4 Fig 18.5

11 Fig 18.6

12 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica

13 Fig 18.7 Fig 18.8

14 Fig 18.9 Fig 18.9

15 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica Controle van microbiële groei chemische methode Fenolen & fenolische verbindingen Chlorhexidine openbreken van plasmamembraan idem Halogenen Alcoholen Zware metalen Oppervlakte actieve stoffen Organische zuren Aldehyden Gas Oxidantia denaturatie van enzymen enzyme inhibitie, denaturatie metabolische inhibitoren eiwit inactivatoren denaturatie oxidatie Antibiotica

16 Fig Bactericiden Fungiciden Algiciden

17 Fig 18.11

18 Fig 18.12

19 GRAS LES 7 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica

20 OH Fenolische desinfectie middelen OH CH 3 OH CH 3 fenol o-cresol p-cresol Cl OH OH Cl Cl Cl Cl Cl Hexachlorofeen (bis-fenol) Dettol (chloroxylenol) OH H 3 C Cl CH 3 vormt een colloide suspensie surfactant werking bactericide op G+ en G- ontsmet wonden, instrumenten, lichaam aan 3 5 % huishoudelijke hygiene: vloeren, WC, voederbakje, uitwendig gebruik!

21 Synthetische detergenten Cationische detergenten «quat» R R N R + Cl - R c Alkyl ammonium halide H 3 C CH 3 N + CH 2 Cl - 1 Synthetische detergenten Anionische detergenten Na laurylsulfaat O O S O O - 1 Na +

22 Werking cation / anion detergentia oppervlaktespanning verlaging door lipofiele en hydrofiele kant weinig actief tegen virussen niet actief tegen bacteriële sporen werken nog bij hoge organische belasting

23 LES 7 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica Selectieve toxiciteit

24 Fig Fig 18.18

25 Fig 18. Fig 18.14

26 LES 7 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica Fig 18.20

27 LES 7 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica Fig 18.23

28 LES 7 HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling 18.3 Filter sterilisatie 18.4 Chemische controle van microbiële groei 18.5 Desinfectantia en antiseptica 18.6 Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia 18.7 Antibiotica 18.8 Beta-lactam antibiotica: penicillines en cefalosporines 18.9 Antibiotica van prokaryoten Resistentie t.o.v. antibiotica Fig 18.25

29 Fig 18.26

30 Fig Fig 18.27

31