Bij organisatieveranderingen zijn vijf manieren van denken te onderkennen

Transcriptie

1 Bij organisatieveranderingen zijn vijf manieren van denken te onderkennen Denkwijze Geeldruk Blauwdruk Rooddruk Groendruk Witdruk 1 Er verandert iets als je: De belangen van de belangrijkste spelers bij elkaar kunt brengen tot een consensus middels een onderhandelingsproces Duidelijke resultaten formuleert en vervolgens de implementatie planmatig uitvoert in een rationeel werkproces Mensen motiveert, verleidt en (situationeel) beloont om gewenst gedrag op hun werk te vertonen Mensen in leersituaties brengt met allerlei OD-instrumenten, ze bewuster en bekwamer maakt waardoor hun vermogens toenemen op het werk Begrijpt welke patronen een organisatie blokkeren en drijven, de blokkades slecht en ruimte biedt voor spontane evolutie gebaseerd op eigen energie van mensen

2 Geeldrukdenken is te karakteriseren - belangen bij elkaar kunt brengen - mensen kunt dwingen tot (bepaalde) standpunten / meningen - coalities kunt vormen - nieuw beleid tot stand brengt - de neuzen kunt richten Veranderen = een machtspel Resultaat: onbekend & verschuivend - alliantievorming, conclaafmethoden - arbitrage / bemiddeling - topstructurering - Protégéconstructies / wegpromoveren - Nastreven van overkoepelende belangen - De haalbare oplossing - Luchtfietserij - Machtsstrijd (lose-lose) Rol: procesbegeleider die gebruik maakt van eigen machtspositie - onafhankelijkheid en zelfbeheersing - gevoelig voor machtsverhoudingen - omgevings-, strategie- en structureringskennis Borging: beleidsdocumenten / machtsbalans 2 Focus: posities en context

3 Blauwdrukdenken is te karakteriseren - resultaten vooraf formuleert - een goed stappenplan maakt - onderweg monitort en bijstuurt - stabiliteit bevordert - beheerst reageert op veranderingen - de complexiteit zoveel mogelijk reduceert Veranderen = een rationeel proces Resultaat: vooraf omschreven & gegarandeerd - BPR, planning & control - vergaderprocedures & time management - strategische analyse & benchmarking - rationeel plannen, ontwikkelen kengetallen, voortgang bewaken - De wereld is maakbaar en planbaar - De beste concrete oplossing ( harde organisatieprocessen) - Over mensen heen walsen - Irrationele en externe aspecten negeren Rol: expert die formulering èn implementatie verzorgt indien gemandateerd - analytisch vermogen - planning en beheersing - specialisatie in de inhoud - mondelinge- en schriftelijke presentatie 3 Borging: meten = weten / ISO-achtige systemen Focus: kennis en resultaten

4 Rooddrukdenken is te karakteriseren - mensen op de juiste manier prikkelt - het voor mensen aangenaam maakt - mensen situationeel beloont / straft - werkt volgens zorgvuldige en afgesproken procedures Veranderen = ruilen Resultaat: vooraf bedacht, maar niet gegarandeerd - HRM-systemen voor beoordelen en belonen - planning van mobiliteit en diversiteit - sociale activiteiten - taakverrijking & -verbreding - zeepkist bijeenkomsten - Juiste fit tussen organisatiedoelen en individuele doelen - Een motiverende oplossing ( zachte organisatieprocessen) - Zachte heelmeesters... - Negeren van machtsspel, verstikken van het bijzondere individu Rol: procedure-expert die soms oplossingen suggereert - HRM-methoden - plannen en verzorgen van communicatie - werken in teams - zorgvuldigheid Borging: 4 HRM-systemen Focus: procedures en sfeer

5 Groendrukdenken is te karakteriseren - mensen bewust onbekwaam maakt; - mensen helpt om nieuwe dingen (in) te zien en te kunnen - mensen in gezamenlijke leersituaties brengt - mensen verandert Veranderen = leren Resultaat: vooraf geschetst, maar niet gegarandeerd - feedback geven en spiegelen - opleidingstrajecten & teambuilding - leercirkels, gaming - coaching / intervisie - open systems planning - Lerende organisatie: met iedereen, over alles, altijd - Een oplossing die mensen zelf bedenken en zichzelf eigen maken - Ontkennen dat niet iedereen alles wil of kan leren - Geen prioritering, gebrek aan actie Rol: procesbegeleider die mensen steunt, - ontwerpen en begeleiden van leersituaties - kennis van organisatieontwikkeling - feedback kunnen geven - empathisch en creatief 5 Borging: permanent lerende organisatie Focus: setting en communicatie

6 Witdrukdenken is te karakteriseren - de innerlijke zekerheid van mensen aanspreekt - blokkades wegneemt en conflicten optimaliseert - patronen ontdekt en betekenissen schept - nieuwe helden en rituelen creëert Veranderen = energie losmaken Resultaat: onvoorspelbaar (weg is de herberg) - patroonherkenning - zelfstuderende teams, dynamiseren - open space bijeenkomsten - persoonlijke groei - afbreken heilige huisjes - Spontane evolutie - Benutten van toeval, conflicten en crises als kansen - De kunst van het niet-handelen - Onvoldoende inzicht in drijvende krachten - Laissez faire en medewerkers opzadelen met zelfsturing Rol: persoonlijkheid die zichzelf als instrument inzet - patroonherkenning en betekenisgeving - hanteren van (machts)blokkades - omgaan met onzekerheid - authenticiteit en zelfbewustzijn 6 Borging: zelforganisatie Focus: patronen en personen

7 Elke kleur volgt eigen redeneringen bij organisatieveranderingen (1) Er verandert iets als je... Geel Blauw Rood Groen Wit belangen bij elkaar brengt eerst denkt en dan (planmatig) doet mensen op de juiste manier prikkelt mensen in leersituaties brengt ruimte biedt voor spontane evolutie in een... machtspel rationeel proces ruilexercitie leerproces dynamiserend proces naar... een haalbare oplossing, win-win situatie de beste oplossing, een maakbare wereld een motiverende oplossing, de beste 'fit' een oplossing die mensen samen vinden een oplossing die energie los maakt met interventies zoals coalitievorming & top-structurering projectmatig werken & strategische analyse beoordelen & belonen, sociale bijeenkomsten opleiding en coaching, open systems planning open space meetings, zelfsturende teams 7

8 Elke kleur volgt eigen redeneringen bij organisatieveranderingen (2) Er verandert iets door een Geel Blauw Rood Groen Wit procesbegeleider die zijn macht gebruikt inhoudelijk expert HRM-expert procesbegeleider die mensen steunt persoonlijkheid die zichzelf als instrument inzet gericht op posities en context kennis en resultaten procedures en sfeer setting en communicatie patronen en betekenissen het resultaat is... onbekend en verschuivend omschreven & gegarandeerd bedacht, niet gegarandeerd geschetst, niet gegarandeerd onvoorspelbaar de borging doe je in... beleidsdocumenten en machtbalans meten = weten HRM-systemen lerende organisatie zelforganisatie valkuilen zijn 8 luchtfietsen en lose-lose negatie van externe en irrationele aspecten negatie van macht en verstikkende systemen niemand uitsluiten en gebrek aan actie oppervlakkig begrip en laissez faire