Cluster Midden-Overijssel

Transcriptie

1 September 2016 Collectie & informatiefunctie Cluster Midden-Overijssel Een onderzoek over de collectie en de informatiefunctie van de bibliotheek

2 Inhoud Onepager 2 Conclusies en aanbevelingen 3 Verantwoording 8 1. Beoordeling collectie Omvang collectieonderdelen Actuele boeken Actualiteit collectieonderdelen Informatiefunctie Interesse in onderwerpen Meerwaarde van de bibliotheek als informatiebron Voorkeuren manieren van informatie zoeken Digitale informatiebronnen 34 Bijlage Steekproef 2. Wensen collectie Smal versus breed aanbod Korte versus normale uitleentermijn actuele titels Belangrijke collectieonderdelen Minder belangrijke collectieonderdelen Klassiekers Reserveren Gedrag indien titel niet aanwezig Frequentie reserveren Tevredenheid over reserveren Acceptabele wachttijd Betalingsbereidheid en duidelijkheid wachttijd 26 meting Cluster Midden-Overijssel 1

3 Onepager Met dit onderzoek geven we een actueel inzicht in de omvang en actualiteit van de collectie, de voorkeuren met betrekking tot de collectie, het reserveren van materialen en de informatiefunctie van de bibliotheek. U kunt deze uitkomsten naast de uitleencijfers leggen. Collectie Panelleden van Cluster Midden-Overijssel hechten vooral belang aan spannende boeken, informatieve boeken en literaire romans. Een vijfde vindt het aanbod aan informatieve boeken te beperkt; de panelleden zijn wel iets positiever dan in het totale. De leden zijn redelijk tevreden over de actualiteit van de collectie. Naast de beschikbaarheid van actuele titels vinden veel panelleden een breed aanbod met ook oudere titels belangrijk. Bepaal of u wilt investeren in de actualiteit en het aanbod van de informatieve, Engelstalige en anderstalige boeken Houd bij (de keuze in) het aanbod informatieve materialen rekening met de aangegeven interesses van uw doelgroepen Blijf, naast actuele titels, ook aandacht besteden aan oudere titels en klassiekers (evt. door reservering) Reserveren De meeste panelleden reserveren wel eens titels, in Midden-Overijssel vaker dan in het totale Panel. Ze zijn hier erg tevreden over. De meerderheid is bereid twee weken of meer te wachten. Een aanzienlijke groep vindt dat de bibliotheek bij het online reserveren vanuit de catalogus niet duidelijk aangeeft hoe lang het ongeveer gaat duren. Geef aan welke wachttijd u nastreeft Houd het reserveren binnen de eigen bibliotheek gratis Informatiefunctie Er bestaat veel behoefte aan toegang tot informatie via de bibliotheek, met name bij middelbaar en hoger opgeleiden. Lager opgeleiden zijn vooral geïnteresseerd in gezondheid en huis & tuin. Het zoeken van informatie doen panelleden het liefste via de informatieve boeken en tijdschriften (vooral jongere leden) en door vragen te stellen aan medewerkers (vooral oudere panelleden en lager/middelbaar opgeleiden). Digitale informatiebronnen zijn vooral interessant voor jongere leden en hoger opgeleiden. Deel deze resultaten met de medewerkers en blijf investeren in hun kennis en vaardigheden Promoot digitale informatiebronnen bij het werven van jongere leden. De Consumentengids online en krantenbanken zijn het meest populair. meting Cluster Midden-Overijssel 2

4 Conclusies en aanbevelingen

5 Conclusies en aanbevelingen (1) Collectie (hoofdstuk 1 en 2) Aanbod: spannende boeken, informatieve boeken en literaire romans meest belangrijk, omvang goed De collectie van Cluster Midden-Overijssel krijgt een goede beoordeling. Panelleden hechten de meeste waarde aan spannende boeken, informatieve boeken en literaire romans. Over de omvang van het aanbod zijn de meeste panelleden tevreden. Over het aanbod informatieve boeken is men in Midden-Overijssel meer tevreden dan gemiddeld in het Panel, maar toch vindt nog ongeveer een vijfde het aanbod informatieve boeken te beperkt. Leg de resultaten van dit onderzoek naast de uitleencijfers om te bepalen hoe de collectie geoptimaliseerd kan worden. Bepaal in welke vestiging(en) u welke doelgroepen wilt bedienen, en stem uw aanbod op die doelgroepen af. Hiervoor kunt u ook advies inwinnen bij een collectiespecialist van uw POI. Hoewel de uitleningen van informatieve materialen in de meeste bibliotheken de afgelopen jaren flink zijn teruggelopen, geven veel panelleden toch aan dat ze het belangrijk vinden dat de bibliotheek hierin investeert. De panelleden die informatieve boeken belangrijk vinden, vinden het vooral belangrijk dat er in de bibliotheek informatie te vinden is over de onderwerpen: huis & tuin, gezondheid, vakantie & reizen, literatuur, kunst & cultuur en geschiedenis. Actuele boeken: redelijke tevredenheid, lage bereidheid om te betalen voor sprinters Wat vindt men van de aanwezigheid van actuele boeken? In Midden-Overijssel zijn de panelleden hier redelijk tevreden over, vooral als het gaat om de collectieonderdelen tijdschriften en spannende boeken. Over de actualiteit van de informatieve boeken is slechts ruim de helft tevreden. Over de actualiteit en de omvang van de Engelstalige en anderstalige boeken ligt de tevredenheid laag, maar deze onderdelen zijn ook maar door weinig leden beoordeeld en worden het minst belangrijk gevonden. Bepaal of u wilt investeren in bepaalde categorieën informatieve boeken die leden belangrijk vinden (gezien de situatie dat de uitleningen van informatieve materialen weliswaar zijn teruggelopen maar er door leden wel belang wordt gehecht aan dit collectieonderdeel).ga ook na of u wilt investeren in collectieonderdelen die maar door een kleine groep belangrijk worden gevonden. U kunt ook overwegen om de collectie Engelstalige of anderstalige boeken aan te bieden in één vestiging en de leden van de andere vestigingen hiernaar door te verwijzen. meting Cluster Midden-Overijssel 4

6 Conclusies en aanbevelingen (2) Ruim de helft van de panelleden is niet enthousiast over de constructie waarin actuele boeken / sprinters een kortere uitleentermijn kennen. Zij zien liever een normale uitleentermijn, ook al zijn actuele titels dan minder vaak beschikbaar. Circa een derde heeft juist wel een voorkeur voor een kortere uitleentermijn voor actuele boeken, omdat ze dan vaker beschikbaar zijn. Er is dus sprake van een wat grotere voorkeur voor een normale uitleentermijn. Slechts een beperkte groep (een kwart) is bereid om te betalen voor actuele titels. Communiceer duidelijk bij welke abonnementsvormen leden in Midden-Overijssel niet hoeven te betalen voor het lenen van toptitels en wat de uitleentermijn is. Hoewel de actualiteit van de collectie belangrijk wordt gevonden, komt uit dit onderzoek naar voren dat een derde van alle panelleden, als ze zouden moeten kiezen, liever een breed aanbod met veel verschillende titels zouden zien dan een smaller aanbod met veel actuele en veelgevraagde titels. Naast de beschikbaarheid van actuele titels is de beschikbaarheid van de oudere titels / veel verschillende titels dus ook van belang. Blijf daarom, naast actuele titels, ook aandacht besteden aan oudere titels. Dat hoeft niet altijd fysiek in de bibliotheek te zijn, maar kan ook bijvoorbeeld door reservering worden bereikt. Ruim vier op de tien panelleden vinden dat klassiekers niet allemaal in de bibliotheek zelf beschikbaar hoeven te zijn, maar wel gereserveerd moeten kunnen worden bij andere bibliotheken, eventueel tegen betaling. Maak bibliotheekleden in dat geval goed duidelijk dat niet aanwezige materialen gereserveerd kunnen worden en dat hierbij ook uit collecties van andere bibliotheken geput kan worden. Reserveren (hoofdstuk 3) Reserveren: hoge tevredenheid maar wachttijd wordt in catalogus niet duidelijk aangegeven Als een boek niet aanwezig is, dan reserveren de meeste panelleden het, veelal thuis of anders in de bibliotheek (reserveren in de bibliotheek zelf doen vooral lager opgeleiden). Bibliotheekleden vragen bijna nooit advies aan medewerkers voor een alternatieve titel. De meeste panelleden reserveren wel eens titels, in Midden-Overijssel nog vaker dan in het totale Panel. Bijna alle panelleden zijn tevreden over het reserveren. Panelleden van Cluster Midden-Overijssel zijn minder vaak dan in het totale Panel bereid om te betalen voor het lenen van materialen uit de eigen bibliotheek en andere bibliotheken. Slechts een derde van de panelleden is bereid om te betalen voor het reserveren van materialen uit andere bibliotheken (bijvoorbeeld uit een andere provincie of uit een universiteitsbibliotheek) en een nog kleinere groep van één op de vijf is bereid om te betalen voor het reserveren uit de eigen collectie. In Cluster Midden-Overijssel is het reserveren van titels uit de eigen collectie al kosteloos. Dit zal door uw leden zeer op prijs gesteld worden. Bespreek met de medewerkers dat er nog kansen liggen bij het actief benaderen van leden die de gewenste titel niet kunnen vinden. Medewerkers kunnen zich profileren door suggesties te geven voor alternatieve materialen. meting Cluster Midden-Overijssel 5

7 Conclusies en aanbevelingen (3) Driekwart van de panelleden vindt een wachttijd van twee weken of langer acceptabel; een vijfde wil maar een week of enkele dagen wachten. Een aanzienlijke groep (ruim vier op de tien) geeft aan dat ze vinden dat de bibliotheek bij het online reserveren vanuit de catalogus niet duidelijk aangeeft hoe lang het ongeveer gaat duren. Neem het proces van reserveren onder de loep en bekijk of dit proces nog geoptimaliseerd kan worden. Geef bij een reservering aan welke wachttijd u verwacht en/of nastreeft en leg uit dat dit afhankelijk is van meerdere factoren. Informatiefunctie (hoofdstuk 4) Onderwerpen: vooral behoefte aan informatie over vakantie & reizen, gezondheid, huis & tuin en literatuur, kunst & cultuur Bibliotheken bieden toegang tot veel informatie. In hoeverre hebben leden nog behoefte aan informatie (online of offline) in de bibliotheek? In dit onderzoek geven panelleden aan dat ze vooral graag toegang zouden willen hebben tot informatie over vakantie & reizen, gezondheid, huis & tuin en literatuur, kunst & cultuur. Leden van Cluster Midden-Overijssel hebben minder vaak interesse in geschiedenis en literatuur, kunst en cultuur dan gemiddeld in het totale Panel. Voor lager opgeleiden zijn gezondheid, huis & tuin, vakantie & reizen en computers & sociale media de meest interessante onderwerpen. Benadruk in uw communicatie dat de bibliotheek veel informatie te bieden heeft, over onder andere vakantie & reizen, gezondheid, huis & tuin en literatuur, kunst & cultuur. Houd er rekening mee dat lager opgeleiden vooral enthousiast te maken zijn met informatie over gezondheid, huis & tuin, vakantie & reizen en computers & sociale media. Zoeken van informatie: liefst in boeken en tijdschriften en (vooral voor oudere leden) via medewerkers Het zoeken van informatie van de bibliotheek doen panelleden het liefste via de informatieve boeken en tijdschriften (vooral jongere leden en middelbaar/hoger opgeleiden) en door vragen te stellen aan medewerkers (vooral oudere panelleden en lager/middelbaar opgeleiden). De belangrijkste redenen om de bibliotheek te kiezen als informatiebron, zijn: dat het prettig is om de informatie te kunnen (na)lezen in de vorm van een boek (vooral voor jongere leden), de laagdrempeligheid van de bibliotheek (vooral voor oudere leden), het feit dat er in de bibliotheek veel informatie aanwezig is, de aanwezigheid van medewerkers (vooral voor oudere leden). Zoals uit onderzoek naar Communicatie ook naar voren kwam, spelen de bibliotheekmedewerkers dus nog altijd een essentiële rol als het gaat om het zoeken naar informatie, vooral voor ouderen en lager en middelbaar opgeleiden. De panelleden willen graag dat er medewerkers beschikbaar zijn om vragen te beantwoorden. meting Cluster Midden-Overijssel 6

8 Conclusies en aanbevelingen (4) Deel de resultaten van het onderzoek met de medewerkers en maak ze bewust van het feit dat de bibliotheekleden waarde hechten en behoefte hebben aan persoonlijke aanspreekpunten in de bibliotheek. Blijf investeren in de kennis en vaardigheden van de medewerkers. Ook de collectie speelt een centrale rol. U kunt uw collectie als basis presenteren en in alle activiteiten en bronnen daarnaar terugverwijzen. In Hardenberg geven leden minder vaak dan in de andere bibliotheken binnen het cluster Midden-Overijssel aan dat de laagdrempeligheid van de bibliotheek een voordeel vormt. Ga na hoe het komt dat de leden die bibliotheek minder als laagdrempelig ervaren en of u hier iets aan kunt veranderen. Het kan bijvoorbeeld te maken hebben met de entree, de sfeer en inrichting van de vestigingen, de uitstraling van de gebouwen of de aanwezigheid en de houding van medewerkers, hoewel in het vorige onderzoek naar klanttevredenheid hierover geen opvallende dingen naar voren kwamen. Digitale informatiebronnen vooral interessant voor jongeren en hoger opgeleiden Digitale informatiebronnen op de computer van de bibliotheek zijn voor ongeveer een kwart een favoriete informatiebron. Het gaat dan vooral om jongere panelleden en hoger opgeleiden. Zij willen graag informatie zoeken via digitale informatiebronnen/databanken op de computer van de bibliotheek. Van de verschillende digitale informatiebronnen bestaat er de meeste interesse in de Consumentengids online en krantenbanken. Wees u ervan bewust dat u met digitale informatiebronnen vooral jongere leden en hoger opgeleiden bedient. Bij het werven van jongere leden, kan dit een voordeel zijn. Als u promotie maakt voor de digitale informatiebronnen/databanken, kunt u het meeste enthousiasme opwekken met de Consumentengids en krantenbanken. De landelijke krantenbank zit momenteel niet meer in het basispakket e-content dat door de KB ingekocht wordt. Een mogelijk alternatief is Pressreader. Ook kunt u onderzoeken of het mogelijk is digitale abonnementen (die bij papieren kranten vaak gratis zijn) op de pc s in de bibliotheek toegankelijk te maken. meting Cluster Midden-Overijssel 7

9 Verantwoording

10 Over het onderzoek Achtergrond ProBiblio heeft in 2009 opgericht, een onderzoeksplatform speciaal ontwikkeld voor de bibliotheekbranche. Bibliotheekleden kunnen lid worden van en ontvangen als deelnemer 4 maal per jaar een vragenlijst over verschillende onderwerpen. Collectie en informatiefunctie van de bibliotheek Het tweede onderzoek van 2016 gaat in op de omvang en actualiteit van de collectie (hoofdstuk 1), de voorkeuren met betrekking tot de collectie (hoofdstuk 2), het reserveren van materialen (hoofdstuk 3) en de informatiefunctie van de bibliotheek (hoofdstuk 4). Veldwerkperiode Het tweede onderzoek in 2016 heeft plaatsgevonden van 7 juni t/m 29 juni Leeswijzer grafieken Percentages kunnen soms optellen tot iets meer of minder dan 100%. Dit wordt veroorzaakt door afrondingsverschillen. In het resultatendeel worden resultaten soms weergegeven in de vorm van diagrammen. De donkerblauwe diagrammen geven de resultaten van Cluster Midden-Overijssel weer, de lichtblauwe diagrammen de resultaten van het totale. Midden- Overijssel Best practice In het rapport zijn bij enkele vragen ook de best practices opgenomen. Hierbij zie je de score van de best scorende bibliotheek op desbetreffende vraag. Leeswijzer open vragen De letterlijke antwoorden op de open vragen staan in een aparte bijlage weergegeven. meting Cluster Midden-Overijssel 9

11 1. Beoordeling collectie

12 1.1 Hoge tevredenheid over de omvang van de meeste collectieonderdelen; Engels- en anderstalige boeken minst goed beoordeeld De Engelstalige en anderstalige boeken zijn maar door een kleine groep mensen beoordeeld. Over de omvang van het aanbod aan informatieve boeken en anderstalige boeken (naast Engels) zijn de panelleden van Cluster Midden-Overijssel vaker positief dan in het totale Panel. Midden- Overijssel Midden 85% Overijssel Midden 8% Midden Overijssel 2% 96% 2% Kranten 66% (n=183) (n=7.780) Overijssel 30% 6% 92% 2% Midden Overijssel 82% 12% 84% 4% Spannende boeken (n=295) 8% (n=12.675) 12% 83% 5% T 53% 0% 50% Midden 100% Overijssel 44% 12% 87% 1% Literaire romans (n=275) (n=12.659) T 16% 83% Midden 1% 0% 50% 100% 96% Midden Overijssel Overijssel 2% Romantische boeken 8% 85% 7% (n=272) (n=10.404) Midden 8% Overijssel 82% 87% 10% 92% 12% 6% Tijdschriften Midden Overijssel 14% 81% 4% (n=249) T (n=10.053) 16% 82% 0% 50% 3% 100% Informatieve boeken Midden Overijssel 19% 80% 1% Midden Overijssel 83% 81% (n=304) 25% (n=13.019) 16% 74% 14% 1% Midden Midden Te Overijssel Overijssel 57% 80% Engelstalige boeken Midden Overijssel 40% 57% 3% Goed Midden 0% 50% 100% 19% 40% (n=93) 41% 57% 2% 84% (n=5.762) Overijssel 82% 12% Anderstalige boeken Midden Overijssel 30% 66% 5% 16% (n=64) 44% 53% 3% (n=3.538) Te 0% 20% 40% 60% Goed 57% 74% 0% 80% 50% 100% 83% 25% 12% 41% Te beperkt Goed Te groot Te T groot In hoeverre bent u tevreden over de omvang van het aanbod van de materialen in de bibliotheek? G 0% 0% 0% 50% 50% 100% Exclusief weet niet/geen mening meting Cluster Midden-Overijssel 11

13 1.1 In de rechterkolom zijn de best practices zichtbaar per collectieonderdeel Hoewel de omvang van de collectie Engelstalige boeken over het algemeen in het Panel wat minder goed wordt beoordeeld, zijn er toch bibliotheken die hier goed op scoren en ook een stuk beter dan Cluster Midden-Overijssel. Kranten (n=183) 96% 98% Z-O-U-T (n=121) Spannende boeken (n=295) 84% 90% Boekenberg (n=128) Literaire Midden romans Overijssel30% 66% 5% 64 40% 57% (n=275) 87% 92% Enschede (n=199) Romantische boeken (n=272) 85% 92% Enschede (n=168) Tijdschriften (n=249) 81% 91% Enschede (n=158) Informatieve boeken (n=304) 80% 83% IJmond Noord (n=181) 44% 53% % 57% Engelstalige boeken (n=93) 57% 77% Boekenberg (n=43) Anderstalige boeken (n=64) 66% 67% Zoetermeer (n=54) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Anderstalige boeken naast Engels Te beperkt Anderstalige boeken naast Engels Goed In hoeverre Anderstalige bent u tevreden boeken over naast de Engels omvang Te groot van het aanbod van Anderstalige de materialen boeken in de naast bibliotheek? Engels % goed Exclusief weet niet/geen mening meting Cluster Midden-Overijssel 12

14 1.2 Panelleden zijn redelijk tevreden over de aanwezigheid van actuele boeken Eén op de acht panelleden is ontevreden over de aanwezigheid van actuele boeken. 73% In Zoetermeer (n=222) en IJmond Noord (n=216) is men het meest tevreden over de aanwezigheid van actuele boeken (73%). Midden Overijssel (n=354) 10% 49% 21% 11% 1% 8% (n=15.132) 10% 50% 23% 10% 1% 6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zeer tevreden Tevreden Tevreden noch ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet/geen mening Hoe tevreden of ontevreden bent u over de aanwezigheid van actuele boeken in uw bibliotheek? meting Cluster Midden-Overijssel 13

15 1.3 Hoge tevredenheid over actualiteit tijdschriften en spannende boeken. Over informatieve, Engelstalige en anderstalige boeken is men minder tevreden Anderstalige / Engelstalige boeken zijn maar door een beperkt aantal mensen beoordeeld. Vrouwelijke panelleden en leden tot 55 jaar zijn vaker dan mannen en oudere panelleden tevreden over de actualiteit van de literaire romans. Middelbaar opgeleiden zijn vaker dan lager en hoger opgeleiden tevreden over de actualiteit van de collectie romantische boeken. Midden- Overijssel Tijdschriften 77% 76% (n=249) (n=9.797) Spannende boeken 77% 72% (n=277) (n=11.962) Literaire romans 69% 68% (n=279) (n=11.954) Romantische boeken 67% 62% (n=261) (n=9.284) Informatieve boeken 56% 54% (n=285) (n=12.023) Engelstalige boeken Anderstalige boeken naast Engels 30% 34% 34% 23% 0% 20% 40% 60% 80% 100% In hoeverre vindt u het aanbod hiervan wel of niet actueel in uw bibliotheek? Percentage redelijk en zeer actueel, exclusief weet niet/geen mening meting Cluster Midden-Overijssel (n=90) Midden (n=5.201) 77 Overijssel Midden Midden Midden % Midden Overijssel Overijs Midden(n=56) Overijssel Overi M 30% 34 % (n=3.194) Overijssel 67% % BiebPa l B 5 nel % % 1 14

16 2. Wensen collectie

17 2.1 Voorkeur voor een smal aanbod met veel actuele titels Panelleden in Midden-Overijssel (waaronder relatief veel lager opgeleiden) hebben minder vaak dan gemiddeld in het totale Panel een voorkeur voor een breed aanbod met weinig actuele titels. Het aandeel panelleden dat aangeeft dat het hen om het even is (waaronder opnieuw relatief veel lager opgeleiden) is wat groter dan gemiddeld in het totale Panel. Midden-Overijssel (n=354) KleinvsGroot aanbod N (n=15.132) 12% 5% 8% 5% 50% Midden Overijssel 47% 34% 39% Klein aanbod, veel actuele titels Groot aanbod, weinig actuele titels Maakt me niet uit Weet ik niet 50% Stel dat u zou kunnen kiezen uit de volgende twee alternatieven 0% met 20% betrekking 40% tot het aanbod 60% aan 80% materialen 100% bij de bibliotheek. Naar welke optie zou uw voorkeur uitgaan? meting Cluster Midden-Overijssel 16

18 2.2 Grotere voorkeur voor een normale uitleentermijn (ipv een korte) voor actuele titels, ook al zijn deze titels dan minder vaak beschikbaar Panelleden in Midden-Overijssel (waaronder relatief veel leden tot 65 jaar en middelbaar opgeleiden) hebben vaker dan gemiddeld in het totale Panel een voorkeur voor een normale uitleentermijn, en minder vaak dan gemiddeld een voorkeur voor een korte uitleentermijn. Midden-Overijssel (n=354) KortvsLange termijn N (n=15.132) 8% 4% 7% 4% 32% 40% Midden Overijssel 55% 49% Korte uitleentermijn, actuele titels vaker beschikbaar 32% Normale uitleentermijn, actuele titels minder vaak beschikbaar Maakt me niet uit Weet ik niet Stel dat u zou kunnen kiezen uit de volgende twee alternatieven 0% met 20% betrekking 40% tot het aanbod 60% aan 80% actuele titels 100% bij de bibliotheek. Naar welke optie zou uw voorkeur uitgaan? meting Cluster Midden-Overijssel 17

19 2.3 Panelleden hechten het meeste belang aan spannende boeken, informatieve boeken en literaire romans Panelleden van Cluster Midden-Overijssel zouden, als ze twee collectieonderdelen mochten kiezen, zich vaker richten op romantische boeken en tijdschriften dan in het totale Panel het geval is, en (nog) minder vaak dan gemiddeld op anderstalige en Engelse boeken. Vrouwen hechten meer belang aan romantische boeken dan mannen; mannen zouden zich vaker dan vrouwen vooral richten op informatieve en spannende boeken. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe kleiner het belang van romantische boeken. Vooral interesse in Informatieve boeken 43% Huis en tuin 1 47% Spannende boeken Literaire romans Romantische boeken Tijdschriften Engelse boeken Anderstalige boeken naast Engels Kranten Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 3% 8% 1% 3% 2% 2% 5% 6% 3% 3% 12% 8% 21% 33% 44% 47% 42% 45% Midden Overijssel (n=354) (n=15.132) Gezondheid Vakantie en reizen Literatuur, kunst en cultuur Geschiedenis Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? Informatie over (Zie paragraaf 4.1) Basis: Alleen de antwoorden van de panelleden die zich vooral zouden richten op informatieve boeken % 20% 40% 60% 80% 100% Als ik verantwoordelijk zou zijn voor de collectie van de bibliotheek, dan zou ik me vooral richten op Maximaal 2 keuzes meting Cluster Midden-Overijssel 18

20 2.4 Het minste belang hechten panelleden aan anderstalige boeken naast Engels Kranten zijn voor ongeveer een vijfde relatief onbelangrijk; romantische boeken, tijdschriften en Engelse boeken voor ongeveer een op de zes panelleden. Anderstalige boeken worden in Midden-Overijssel vaker dan gemiddeld in het totale Panel onbelangrijk gevonden. Mannen en hoger opgeleiden vinden romantische boeken relatief onbelangrijk; vrouwen en jarigen hechten minder aan kranten. Jongeren tot 35 jaar hechten wat minder vaak dan oudere panelleden belang aan literaire romans. Minder frequente bibliotheekbezoekers hechten minder belang aan tijdschriften en kranten dan frequente bezoekers (1 keer per week of vaker). Anderstalige boeken naast Engels 45% 38% Kranten Romantische boeken Tijdschriften Engelse boeken Spannende boeken Informatieve boeken Literaire romans 21% 23% 17% 20% 15% 17% 16% 13% 8% 10% 5% 5% 6% 5% Midden Overijssel (n=354) Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 2% 3% 22% 22% (n=15.132) meting Cluster Midden-Overijssel 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als ik verantwoordelijk zou zijn voor de collectie van de bibliotheek, dan zou ik het minste investeren in Maximaal 2 keuzes 19

21 2.5 Veel panelleden vinden dat de bibliotheek klassiekers niet allemaal aan hoeft te bieden, als ze maar wel te reserveren zijn bij andere bibliotheken In Midden-Overijssel vindt men wat vaker dan gemiddeld in het totale Panel dat de bibliotheek zich vooral moet richten op titels die veel gelezen worden en dat klassiekers niet allemaal beschikbaar hoeven te zijn. Mannen en jongeren tot 35 jaar vinden vaker dan vrouwen en oudere panelleden dat de bibliotheek de klassiekers als papieren boek moet aanbieden. Middelbaar en hoger opgeleiden vinden vaker dat lager opgeleiden dat de bibliotheek de klassiekers niet allemaal hoeft aan te bieden, mits ze te reserveren zijn. Mijn bibliotheek hoeft de klassiekers niet allemaal aan te bieden, als er maar een mogelijkheid is om ze (tegen betaling) bij andere bibliotheken te reserveren. Midden Overijssel 45% 44% Mijn bibliotheek moet zich vooral richten op titels die veel gelezen worden; klassiekers hoeven niet allemaal beschikbaar te zijn. 11% 24% 5% 19% Mijn bibliotheek moet de klassiekers aanbieden, ongeacht de vorm (papieren boek of e-book). 15% 18% Mijn bibliotheek moet de klassiekers als papieren boek aanbieden. 11% 14% 14% Midden-Overijssel (n=354) 4% (n=15.132) Aan klassiekers uit de literatuur wordt veel waarde toegekend, 0% maar 20% ze worden 40% niet zoveel 60% uitgeleend. 80% Welke 100% uitspraak past het beste bij uw mening? meting Cluster Midden-Overijssel 20

22 3. Reserveren

23 3.1 Als een boek in de bibliotheek niet aanwezig is, besluiten de meeste panelleden het boek te reserveren, veelal thuis via de computer Panelleden van Cluster Midden-Overijssel (waaronder relatief veel vrouwen en leden tot 65 jaar) reserveren het boek vaker dan gemiddeld in het totale Panel thuis via de computer. Zij gaan juist weer wat minder vaak dan gemiddeld in het totale Panel zelf op zoek naar een ander boek dat er wel is - minder frequente bibliotheekbezoekers doen dat wel vaker dan frequente bezoekers (1 keer per week of vaker). Lager opgeleiden reserveren het boek vaker dan middelbaar en hoger opgeleiden in de bibliotheek. Slechts 1% vraagt een medewerker naar een suggestie voor een passend alternatief. Ik reserveer het boek thuis via een computer. 58% 46% Ik reserveer het boek in de bibliotheek. Midden Overijssel 22% 25% Ik ga zelf op zoek naar een ander boek dat er wel is en leen dat. Ik ga weg zonder het boek of een alternatief te lenen en kijk bij mijn volgende bezoek of het boek er wel is. 1% 1% 11% 5% 15% 6% Ik kijk of het boek bij de bibliotheek beschikbaar is als e- book. 2% 3% Ik koop het boek. Ik vraag een medewerker naar een suggestie voor een passend alternatief. Anders, namelijk 1% 2% 1% 1% 1% 2% 1% 2% Midden-Overijssel (n=354) (n=15.132) Stel u bent op zoek naar een boek in de bibliotheek, maar 0% het boek 20% is niet aanwezig. 40% Wat 60% doet u dan 80% (meestal) 100% op zo n moment? meting Cluster Midden-Overijssel 22

24 3.2 De meerderheid van de panelleden reserveert wel eens materialen De panelleden van Cluster Midden-Overijssel (waaronder relatief veel vrouwelijke panelleden) reserveren gemiddeld vaker titels dan in het totale Panel. Zoals te verwachten reserveren frequente bezoekers ook relatief vaak titels. 40% (n=15.132) Midden Overijssel (n=354) 35% 30% 25% 20% 20% 18% 18% 17% 18% 20% 14% 14% 10% 0% Ik reserveer (vrijwel) nooit 1-2 keer per jaar 3-4 keer per jaar 5-10 keer per jaar Meer dan 10 keer per jaar boeken bij de bibliotheek Hoe vaak per jaar reserveert u materialen bij de bibliotheek? meting Cluster Midden-Overijssel 23

25 3.3 Panelleden die materialen reserveren zijn hierover tevreden In de bijlage met de open antwoorden is na te lezen welke toelichting de kleine groep panelleden geeft die ontevreden is over het reserveren van materialen: men is vooral ontevreden over de lengte van de wachttijd: Het duurt soms drie of vier maanden voor dat je het gereserveerde boek krijgt. De wachttijd is vaak langer dan ik gewend was bij andere bibliotheken. Duurt verschrikkelijk lang, staan niet op alfabet, catalogus zoekt traag. 97% In Enschede (n=209) is men het meest tevreden over het reserveren van materialen (97%). Midden Overijssel (n=306) 44% 46% 6% 1% 3% (n=12.030) 46% 45% 6% 1% 2% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zeer tevreden Tevreden Tevreden noch ontevreden Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet/geen mening Hoe tevreden bent u over het reserveren van materialen? Basis: indien men wel eens iets reserveert meting Cluster Midden-Overijssel 24

26 3.4 Driekwart vindt een wachttijd van twee weken of langer acceptabel; een vijfde wil maar een week of enkele dagen wachten 40% 34% 30% 27% 31% 22% 20% 10% 19% 16% 11% 18% (n=15.132) Midden Overijssel (n=354) 0% 5% 2% Enkele dagen Een week Twee weken Drie weken Een maand Langer dan een maand Wat is voor u een acceptabele wachttijd bij een reservering? 2% 4% 5% 5% Weet ik niet 1% 1% Niet, het boek moet direct beschikbaar zijn meting Cluster Midden-Overijssel 25

27 Ik ben bereid te betale n voor het reserv eren van Ik ben bereid te betale n voor het lenen van actu Mijn bibliot heek geeft bij het online reserv eren van Ik ben bereid te betale n voor het reserv eren van 3.5 Leden zijn veel vaker bereid te betalen voor het reserveren van materialen uit een andere bibliotheek, dan voor materialen uit de eigen bibliotheek Slechts een derde vindt dat de bibliotheek bij online reserveren duidelijk aangeeft hoe lang zij moeten wachten op een titel, een (nog) lager aandeel dan in het totale Panel. Vrouwen en panelleden tot 65 jaar zijn hier vaker ontevreden over dan mannen en 65-plussers. De meesten zijn niet bereid te betalen voor het lenen van actuele titels. Panelleden van Cluster Midden-Overijssel zijn nog minder dan in het totale Panel bereid om te betalen voor het reserveren van materialen uit de eigen bibliotheek en andere bibliotheken. Hoger opgeleiden zijn vaker dan gemiddeld bereid om te betalen voor het reserveren van materialen die uit andere bibliotheken moeten komen. Midden- Overijssel Bereid te betalen voor reserveren uit een andere bibliotheek Midden Overijssel 3% 8% 30% 45% 17% 14% 30% 19% 19% 13% 2% 2% (n=354) (n=15.132) Bibliotheek geeft bij online reserveren duidelijk de wachttijd aan Midden Overijssel 7% 11% 24% 25% 11% 13% 23% 20% 22% 18% 14% 13% (n=306) (n=12.030) Bereid te betalen voor lenen actuele titels Bereid te betalen voor reserveren uit eigen bibliotheek Midden Overijssel 3% 16% 17% 37% 25% 2% Weet Helemaal niet/geen mee 14% 19% 13% 45% 17% 30% 19% 2% Niet mee Mee oneens mening 3% 18% 16% 36% Helemaal 30% % 20% 18% 13% % 25% 13% 23% 22% 14% 306 3% Weet Helemaal niet/geen mee Mee eens, 24% oneens eens eens niet 2% mee Niet mee Mee oneens mening Midden Overijssel 1% 7% 13% 40% 37% 24% 11% Helemaal % 16% 36% 24% 17% 37% 25% 2% 7% Weet Helemaal niet/geen mee Mee eens, oneens eens eens niet 2% mee Niet mee Mee oneens mening 3% 15% 13% 37% 30% Helemaal 16% % 37% 1% 40% 37% 2% 3% Weet Helemaal niet/geen mee Mee eens, oneens eens eens niet 1% 0% 20% 40% 60% 80% mee Niet mee Mee oneens mening 100% 15% 13% Helemaal mee Mee eens, oneens Helemaal mee eens Mee eens eens eens niet 3% 1% 7% Niet mee eens, niet mee oneens Mee oneens Helemaal mee oneens Weet niet/geen Midden mening Overijssel100% 20% 40% 60% 80% Geef bij deze uitspraken aan in hoeverre u het hiermee eens of oneens bent. (n=354) (n=354) (n=15.132) (n=15.132) meting Cluster Midden-Overijssel 26

28 4. Informatiefunctie

29 4.1 In de bibliotheek wil men vooral toegang hebben tot informatie over vakantie & reizen, gezondheid, huis & tuin en literatuur, kunst & cultuur Leden van Cluster Midden-Overijssel hebben minder vaak interesse in geschiedenis en literatuur, kunst en cultuur dan gemiddeld in het totale Panel. Voor lager opgeleiden zijn gezondheid, huis & tuin, vakantie & reizen en computers & sociale media de meest interessante onderwerpen. Hoger opgeleiden vinden vakantie & reizen en literatuur, kunst & cultuur de meest interessante onderwerpen. Vrouwen hebben vaker dan mannen interesse in informatie over gezondheid, psychologie en onderwijs; mannen juist weer vaker in vakantie & reizen, geschiedenis en computers & sociale media. Naarmate de leeftijd stijgt neemt de interesse in informatie over psychologie, Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? Informatie over godsdienst/filosofie en onderwijs af. Leden in Kampen hebben relatief vaak interesse in godsdienst en geschiedenis. 36% 45% 33% 41% 41% 50% 47% 41% 40% 37% Literatuur, kunst en cultuur Vakantie en Geschiedenis reizen Midden Overijssel Gezondheid Huis & tuin 33% 26% 23% 23% 25% 33% 28% 26% 26% 25% Psychologie Hobby s en sport Onderwijs Computers en Godsdienst sociale 36% media Midden-Overijssel (n=354) Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de 0% bibliotheek? 20% Informatie 40% over 60% 80% 100% Biebpanel (n=15.132) meting Cluster Midden-Overijssel 28

30 4.1 Weinig behoefte aan informatie over uiterlijk, werk, zwangerschap en juridische zaken Vrouwen hebben vaker dan mannen interesse in informatie over zwangerschap & opvoeding; mannen in juridische zaken. Naarmate de leeftijd stijgt neemt de interesse in informatie over zwangerschap & opvoeding en werk, cv en solliciteren af. 17% Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de bibliotheek? 14% Informatie over 13% 10% 11% 20% 17% 13% 13% 8% Overheid gemeente Juridische zaken Werk, cv en solliciteren Zwangerschap, opvoeding Uiterlijk en persoonlijke verzorging 2% 17% Midden Overijssel 4% 13% Anders, namelijk Geen van deze 36% Midden-Overijssel (n=354) Biebpanel (n=15.132) Tot welke informatie zou u graag toegang hebben in de 0% bibliotheek? 20% Informatie 40% over 60% 80% 100% meting Cluster Midden-Overijssel 29

31 4.2 Meerwaarde van de bibliotheek ligt in het kunnen nalezen van informatie, de laagdrempeligheid, de grote hoeveelheid informatie en de medewerkers Vrouwen en middelbaar en hoger opgeleiden vinden het vaker dan mannen en lager opgeleiden prettig om informatie in boekvorm te kunnen (na)lezen. In Kampen beschouwt men de hoeveelheid informatie vaker dan gemiddeld als voordeel. In Hardenberg geven leden minder vaak dan in de andere bibliotheken aan dat de laagdrempeligheid van de bibliotheek een voordeel vormt. Het is prettig om informatie in de vorm van een boek te kunnen (na)lezen De bibliotheek is een laagdrempelige plek om naartoe te gaan 69% 64% 58% 57% In de bibliotheek is veel informatie aanwezig In de bibliotheek zijn medewerkers aanwezig om mij te helpen 46% 45% 39% 37% In de bibliotheek is de informatie overzichtelijk In de bibliotheek is de informatie betrouwbaar In de bibliotheek is de informatie up to date Een ander voordeel, namelijk... De bibliotheek heeft geen voordelen t.o.v. andere informatiebronnen 6% 8% 3% 4% 4% 6% 18% 20% 15% 17% Midden Overijssel (n=293) (n=13.125) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als u voor informatie naar de bibliotheek gaat, wat zijn dan de voordelen om voor deze informatie naar de bibliotheek te gaan? Basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Cluster Midden-Overijssel 30

32 4.2 Voor oudere panelleden in het totale zijn de medewerkers en de laagdrempeligheid een belangrijke meerwaarde van de bibliotheek; voor jongeren de betrouwbaarheid en het kunnen nalezen in boekvorm 72% 68% 64% 58% 45% 56% 59% 59% 45% 46% 45% 45% 19% 27% 36% 51% Informatie in boekvorm Laagdrempelig Informatie is aanwezig Medewerkers aanwezig 23% 18% 20% 21% 28% 14% 14% 19% 5% 6% 8% 10% 5% 6% 4% 2% Informatie is overzichtelijk Informatie is betrouwbaar Informatie is up to date Een ander voordeel, namelijk Uitsplitsing leeftijd totale jaar (n=1.084) 6% 6% 6% 6% Biedt geen voordeel jaar (n=4.224) jaar (n=3.527) 65+ (n=4.290) "Als u voor informatie naar de bibliotheek gaat, wat zijn dan de voordelen om voor deze informatie naar de bibliotheek te gaan? Basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Cluster Midden-Overijssel 31

33 4.3 Leden zoeken het liefst informatie in boeken en tijdschriften en door vragen te stellen aan medewerkers Vrouwen zoeken vaker dan mannen het liefst informatie in de informatieve boeken en tijdschriften; mannen geven er juist vaker de voorkeur aan om te zoeken in de digitale databanken op een computer in de bibliotheek. Lager opgeleiden zoeken minder vaak dan gemiddeld het liefst in informatieve boeken en tijdschriftenof in digitale databanken. Lager en middelbaar opgeleiden zoeken vaker dan hoger opgeleiden graag informatie bij de folders in de bibliotheek. Zoeken in de informatieve boeken en tijdschriften 56% 54% Vragen stellen aan een medewerker Zoeken in de digitale databanken op een computer in de bibliotheek (bijvoorbeeld krantenbanken, Consumentengids, recensies, Winkler Prins) Zoeken op internet in de bibliotheek 23% 27% 25% 25% 44% 40% Zoeken bij de folders in de bibliotheek Bezoeken van een spreekuur of activiteit in de bibliotheek Anders, namelijk... Weet niet/geen mening 6% 7% 4% 6% 1% 1% 3% 4% Midden Overijssel (n=293) (n=13.125) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Als u in de bibliotheek informatie zou zoeken, hoe zou u dat dan het liefste doen? Maximaal 2 keuzes; basis: indien men wel eens voor informatie naar de bibliotheek zou gaan meting Cluster Midden-Overijssel 32

34 22% 23% 25% 29% 5% 6% 7% 7% 6% 6% 6% 5% 4.3 In het totale hebben jongere panelleden vaker een voorkeur voor zoeken in informatieve boeken en tijdschriften en databanken; ouderen vaker voor vragen aan medewerkers en internet 69% 62% 55% 43% 16% 30% 41% 55% 36% 30% 26% 21% Informatieve boeken en tijdschriften Vragen stellen aan medewerker Digitale databanken Internet Folders Spreekuur of activiteit 1% 1% 1% 1% Anders, namelijk 3% 3% 4% 4% Weet niet/geen mening Uitsplitsing leeftijd totale jaar (n=1.084) jaar (n=4.224) jaar (n=3.527) 65+ (n=4.290) Als u in de bibliotheek informatie zou zoeken, hoe zou u dat dan het liefste doen? meting Cluster Midden-Overijssel 33

35 4.4 Meeste interesse in de Consumentengids online en krantenbanken. Vier op de tien hebben helemaal geen interesse in digitale informatiebronnen Onder leden van Cluster Midden-Overijssel bestaat wat minder interesse dan in het totale Panel voor de Publiekwijzer, online databank Literom en de Van Dale online. Mannen hebben vaker dan vrouwen interesse in krantenbanken; jongeren tot 35 jaar vaker in online databank Jeugdliterom. Consumentengids online 41% 39% Krantenbanken Publiekwijzer 15% 25% 29% 24% Online databank Literom 12% 19% Van Dale woordenboeken online 7% 12% Uittrekselbank Grote Winkler Prins online 9% 11% 8% 11% Midden Overijssel (n=354) Online databank Jeugdliterom Geen van bovenstaande 5% 7% 38% 33% (n=15.132) 0% 20% 40% 60% 80% 100% Welke van de onderstaande digitale informatiebronnen/diensten zouden interessant voor u zijn? meting Cluster Midden-Overijssel 34

36 4.4 Met name hoger opgeleiden hebben interesse in digitale informatiebronnen. Van de lager opgeleiden in het totale heeft de helft voor geen enkele genoemde digitale informatiebron belangstelling 34% 38% 42% 19% 25% 34% 10% 18% 30% 10% 15% 24% Consumentengids online Krantenbanken Publiekwijzer Online databank Literom 11% 11% 12% 7% 11% 13% 8% 10% 13% 3% 6% 8% Van Dale woordenboeken online 47% 37% 27% Uittrekselbank Grote Winkler Prins online Online databank Jeugdliterom Uitsplitsing opleiding totale Laag (n=2.278) Midden (n=4.358) Geen van bovenstaande Hoog (n=8.496) Welke van de onderstaande digitale informatiebronnen/diensten zouden interessant voor u zijn? meting Cluster Midden-Overijssel 35

37 Bijlagen

38 Steekproef

39 Samenstelling steekproef (1) Verdeling over vestigingen en responspercentage Welke vestiging bezoekt u het vaakst? Midden-Overijssel de Bibliotheek Kampen 157 de Bibliotheek Salland 81 de Bibliotheek Hardenberg 77 de Bibliotheek Ommen 39 Responspercentage Midden- Overijssel Uitgenodigd Deelgenomen Responspercentage 47% 51% meting Cluster Midden-Overijssel 38

40 Geslacht Leeftijdcategorie Samenstelling steekproef (2) Verdeling leeftijd en geslacht Aantal deelnemers Midden-Overijssel Onbekend 0% 0% n= jaar of ouder 28% 32% is Midden-Overijssel Leeftijd 55 jaar tot 65 jaar 35 tot 55 jaar 22% 27% 33% 40% Midden-Overijssel 16 tot 35 jaar 10% 8% 16 tot 35 jaar 35 tot 55 jaar 10% 8% 40% 33% Onbekend 0% 0% 55 jaar tot 65 jaar 65 jaar of ouder 22% 27% 28% 32% Midden Overijssel is Midden-Overijssel Gemiddelde leeftijd BiebP anel 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 Midden-Overijssel 54,5 56,4 is Midden-Overijssel Geslacht Midden-Overijssel Man 20% 25% Vrouw 80% 75% is Midden-Overijssel meting Cluster Midden-Overijssel 39