Kleinschalig wonen met een lichamelijke beperking in Wijk bij Duurstede

Transcriptie

1 Haalbaarheidsnderzek Kleinschalig wnen met een lichamelijke beperking in Wijk bij Duurstede Deel 2: Cmbinaties van delgrepen en zrgvragen in Wijk bij Duurstede In pdracht van: Stichting Integratie Gehandicapten Wijk bij Duurstede Definitieve versie VGG Middelkp Auteurs: Martijn Ubink, Maarten Kistra en Eshete Mekknen Datum: 28 juli 2011

2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 3 2. DE WIJKSE ZORGINFRASTRUCTUUR IN BEELD Wzc Aanleunwningen Wnvrziening Verzrgingstehuis Zrgberderij Dagbesteding Daklzenpvang Thuis-dichtbij-huis Zrgvrzieningen 6 3. COMBINATIES VERKEND: WENSEN VAN DE DOELGROEP EN INITIATIEVEN Wensen vanuit de delgrep met lichamelijke beperkingen Lkale initiatieven nader nderzcht p kansrijke cmbinaties Buurtzrg Wijk bij Duurstede Prt van Wijk E & E Gasthuis De Engk Wzc Oranjehf Langbrek Drmhuis KANSEN EN KNELPUNTEN VOOR COMBINATIES VAN WOON-ZORGVOORZIENINGEN Cmbinaties berdeeld Opzet van het cncept Cmbinaties van delgrepen en zrgvraag Zrgverlening Lcatie en wningen Afwegingskader en aanbevelingen vr vervlg Naar maatwerkplssingen Naar tekmstige afstemming en een lkaal wn-zrgnetwerk 20 BIJLAGE A: VERKLARENDE WOORDENLIJST EN AFKORTINGEN 21 BIJLAGE B: GEINTERVIEWDE PERSONEN EN PROJECTBEGELEIDING 23 BIJLAGE C: GEBRUIKTE ACHTERGRONDINFORMATIE 24 2

3 1. INLEIDING Deze rapprtage is het vervlg p nderzeksdeel 1 van het haalbaarheidsnderzek naar kleinschalig wnen met een lichamelijke beperkingen in Wijk bij Duurstede. De belangrijkste cnclusies van deel 1 zijn als vlgt: De lkale vraag in Wijk bij Duurstede is p dit mment nvldende van mvang m een ADLclusterwnenprject zelfstandig te realiseren. Gerelateerd aan de gemeentelijke uitgangspunten van het Wm-beleid m vrzieningen alleen vr de eigen-behefte te realiseren, wrdt een zelfstandig ADL-clusterwnen-prject p lkale schaal als niet haalbaar berdeeld. Het beperkte aantal lkale kandidaten vr ADL-clusterwnen f een vergelijkbare setting is niet alleen een Wijks prbleem, maar vraagt m een aanpak die het gemeentelijke niveau ntstijgt. Ok de financiering van kleinschalige wnvrmen vraagt m reginale en landelijke interventie. De financiering ligt na de kmst van de Wm en de afschaffing van subsidies p de buw van wningen bij de gemeenten en crpraties. Met name in de huidige ecnmische cntext, waarin gemeente en wningcrpraties beperkte middelen in kunnen zetten, ntstaat er een klimaat waarin nauwelijks p de wensen van de delgrep in dit nderzek ingespeeld kan wrden. Vr beide vraagstukken ligt nadrukkelijk een rl vr de prvincie gericht p reginale afstemming. Een reginale aanpak zal in de praktijk lastiger zijn vanwege het grtere aantal betrkken partijen en belangen. Partijen kunnen zich immers afwachtend f terughudend pstellen en het initiatief bij de buren leggen, bijvrbeeld m een aanzuigende werking van kandidaten vanuit naburige gemeenten te vrkmen. Een alternatief binnen Wijk bij Duurstede is m een cmbinatie van vrzieningen en delgrepen nader te nderzeken. Hierbij is het de vraag welke delgrepen en zrgcncepten elkaar kunnen versterken f juist niet m zdende een grtere kritische massa te verkrijgen f aan te kunnen sluiten bij bestaande zrgpsten f intramurale instellingen. Deel 2 richt zich p de laatste aanbeveling en nderzekt de mgelijkheden vr het cmbineren van delgrepen en zrgvragen in de Wijkse cntext. Het cmbineren van meerdere delgrepen en zrgzwaarten kan het kleinschalig wnen p wijk- f buurtniveau haalbaar maken. Bvendien is een van de uitgangspunten van de mdernisering van de AWBZ het feit dat de delgrepen niet meer als afznderlijke eenheden fungeren. Het gaat veel meer m een benadering waarin functies en functiebelemmeringen maatgevend zijn en waarin vrzieningen en indicaties niet meer zijn gebaseerd p leeftijd f de algehele beperking. Het kan bij de zektcht naar cmbinaties k m een cmbinatie van intramurale en extramurale initiatieven gaan. Dat er een scheiding is van de bekstigingsstructuur van intramurale en extramurale aspecten, wil niet zeggen dat er geen cmbinaties mgelijk zijn. Met het g p een nzekere tekmstige financiering gekppeld aan de plitieke druk m te bezuinigingen is een cmbinatie van vrzieningen mgelijk juist meer tekmstbestendig. Leeswijzer In deze rapprtage wrdt in hfdstuk 2 de lkale zrginfrastructuur in Wijk bij Duurstede in kaart gebracht. Per type vrziening is een beeld gegeven van de bestaande initiatieven. Op basis hiervan wrden in hfdstuk 3 een vijftal initiatieven verkend p de mgelijkheden vr gecmbineerde delgrepen en zrgvragen. Deze verkenning heeft plaatsgevnden p basis van interviews met sleutelpersnen uit de betrkken rganisaties, gecmbineerd met desk research van de rganisatie, het beleid en cncrete plannen. In de nderzchte initiatieven gaat het m alternatieven die een middenweg vrmen tussen enerzijds Fkuswnen geïntegreerd in de wijk en anderzijds het wnen in een intramurale instelling. Het Fkuswnen is p dit mment nhaalbaar gebleken; de intramurale instelling is nwenselijk vanuit de delgrep geredeneerd. Tt slt presenteert hfdstuk 4 de belangrijkste bevindingen en geeft een afwegingskader en aanbevelingen vr het vervlg. 3

4 2. DE WIJKSE ZORGINFRASTRUCTUUR IN BEELD Dit hfdstuk brengt de lkale Wijkse zrginfrastructuur in beeld. Per categrie wrdt een verzicht gegeven van de bestaande zrgvrzieningen in de gemeente. Teven is p kaart 1 te zien waar de desbetreffende vrziening is gelegen. Kaart 1: ligging van de vrzieningen in Wijk bij Duurstede 2.1 Wzc Prt van Wijk is een villa met 12 zrgappartementen, een huiskamer en een eetkamer. Ieder appartement heeft een eigen badkamer met duche, tilet en wastafel. De appartementen zijn bestemd vr dementerende en hulpbehevende uderen die niet meer zelfstandig kunnen wnen. De villa ligt 4

5 aan de N229 tussen Cthen en Wijk bij Duurstede. Het gehele pakket aan zrg bestaat uit: basiszrg & aanvullende zrg, geïndiceerde zrg AWBZ & WMO, dagbesteding en htelmatige diensten. Aan het Cb Balkplein in Cthen is een cmplex van 37 appartementen vr uderen van 55 jaar en uder. Bewners kunnen gebruik maken van de zrg- en dienstverlening van Quarijn. 2.2 Aanleunwningen Gansstede en Enkstede liggen naast het Ewud & Elisabeth Gasthuis. Gansstede bestaat uit 20 driekamerappartementen verdeeld ver 5 etages. Enkstede bestaat uit 68 twee-kamerwningen verdeeld ver 4 etages. Het terrein van het verzrgingshuis en aanleunwningen ligt in de wijk De Engk nabij het histrisch centrum, winkelcentrum en stadspark. De wningen zijn te bereiken met een lift. De appartementen zijn bestemd vr persnen van 55 jaar en uder. 2.3 Wnvrziening Wnvrziening De Lever bestaat uit 6 geschakelde eengezinswningen midden in de wijk De Hrden. Openbaar verver en winkels zijn p vijf minuten lpafstand. Er is plaats vr 19 mensen met een verstandelijke beperking. Het zrgaanbd p de vrziening is gebaseerd p de indicatie ZZP2, ZZP3 en ZZP4. In de directe nabijheid van de Lever wnen 9 cliënten in drie eengezinswningen. Hier ligt het accent van de begeleiding p het z zelfstandig mgelijk wnen binnen een kleinschalige wnvrm. De Pepijnhf ligt in de wijk De Engk dichtbij het centrum, winkelvrzieningen en bushalte. Ouderen wnen er zelfstandig znder zrgaanbd. Het cmplex beschikt ver 22 appartementen en een gemeenschappelijke huiskamer met bar en keuken. Vanaf vijftig jaar is inschrijving vr een vrijkmend appartement mgelijk. Aan de rand van het drp ligt Wnvrziening Langbrek. De cliënten zijn jngvlwassenen met een verstandelijke beperking en hebben alle een eigen zit-/slaapkamer. Daarnaast is er een grte gemeenschappelijke wnkamer met pen keuken. Het vrijstaande huis biedt ruimte aan zeven cliënten. Het zrgaanbd in de wnvrziening is gebaseerd p de indicatie ZZP3 en ZZP4 2.4 Verzrgingstehuis Het Ewud & Elisabeth Gasthuis bestaat uit 34 eenpersns appartementen, 2 tweepersns appartementen, 26 kamers en een verpleegunit en 3 appartementen vr krtdurende pname. Het terrein van het verzrgingshuis en de aanleunwningen ligt in de wijk De Engk nabij het histrisch centrum, winkelcentrum en stadspark. De wningen zijn te bereiken met een lift. De wningen zijn bestemd vr uderen met een indicatie vr zrgzwaartepakket 1, 2, 3 f Zrgberderij Zrgberderij De Bssewaard ligt aan de westrand van Cthen. De berderij is een wn- en werkberderij vr mensen met een (lichte) verstandelijke beperking en/f met psychsciale prblemen. De wn-werkbegeleiders vrmen met de deelnemers een team dat het bedrijf runt. Er zijn k medewerkers die alleen hun dagbesteding p de berderij hebben. Naast het berenbedrijf is er een camping en een winkel. Berderij Langbrek is een agrarischgerichte werkplaats vr en van mensen met een visuele en verstandelijke beperking. De medewerkers van Berderij Langbrek verrichten dagelijks werkzaamheden p het gebied van vee-, fruit- en grenteteelt. Daarnaast werken zij mee aan het hergebruiken van materialen, zals ud ijzer en papier. 5

6 2.6 Dagbesteding De Wijkse Mlen ligt aan de rand van het ude centrum van Wijk bij Duurstede. In het mlenhuis is een lunchcafé en een (cadeau)winkel gevestigd. Abrna biedt hier een afwisselende werk- en dagbestedingsplek aan mensen met een verstandelijke beperking. Arbeidscentrum Vs biedt werk en dagbesteding aan mensen van 18 tt 70 jaar met een verstandelijke en/f lichamelijke beperking. Het werkcentrum biedt ruimte aan 20 tt 25 cliënten. Het centrum is gevestigd p het bedrijventerrein Brekweg. Onder de pdrachtgevers die het werk aanleveren bevinden zich bedrijven van het bedrijventerrein. Werkzaamheden die cliënten verrichten zijn.a. mntage- en assemblagewerkzaamheden, het verpakken van uiteenlpende prducten en het verzrgen van mailings. Dit-is-Het is een AWBZ-erkend bedrijf en levert dagbesteding aan mensen met een beperking. Er kunnen maximaal 20 persnen werken die dr hun beperking een indicatie hebben gekregen m dagbesteding in te kpen. 2.7 Daklzenpvang Stichting BED is een vrijwilligersrganisatie die jngeren tussen de 18 en 25 jaar, die dr mstandigheden p straat terecht dreigen te kmen f zijn gekmen, een nderdak biedt. Middels begeleiding van een mentr wrdt er naar gestreefd dat zij na verlp van tijd weer zelfstandig kunnen leven. 2.8 Thuis-dichtbij-huis Het Drmhuis is een tekmstig wngebuw vr kinderen met een meervudige beperking. Het gebuw zal bestaan uit 12 appartement p de begane grnd, twee gezamenlijke huiskamers, een gezamenlijke keuken, een slaapwachtruimte, een kantr, een lgeerruimte, een speelruimte en een snezelruimte. Het gebuw kmt te staan in de nieuwe wningwijk De Geer II, aan de nrdkant van de stad. 2.9 Zrgvrzieningen Kuur & Herstel is een zrghtel aan de rand van het ude centrum en biedt plaats aan 15 gasten. Gasten verblijven in het htel p basis van vlpensin en kunnen gebruik maken van de aanwezigheid van paramedici. Het herstelhtel beschikt ver een eigen fysitherapieruimte met zelfstandige praktijk, twee behandelkamers vr.a. huidtherapie, acupunctuur en psychtherapie. Daarnaast is er een therapeutisch efenzwembad, een infrardsauna en stmcabine. Vitras/CMD biedt een breed scala aan zrg, hulpverlening, advies, servicediensten, ndersteuning en hulpmiddelen en heeft vestigingen in Wijk bij Duurstede, Cthen en Langbrek. In Wijk bij Duurstede is een vestiging aanwezig in het Ewud & Elisabeth Gasthuis. Een ander niet-plekgebnden initiatief is Buurtzrg Wijk bij Duurstede. Buurtzrg levert verpleging en verzrging dr hg pgeleide wijkverpleegkundigen en wijkziekenverzrgenden in kleine autnme teams in heel Wijk bij Duurstede. 6

7 3. COMBINATIES VERKEND: WENSEN VAN DE DOELGROEP EN INITIATIEVEN Dit hfdstuk gaat krt in p enkele belangrijke wensen vanuit de delgrep mensen met een lichamelijke beperking. Vervlgens wrden een vijftal initiatieven nderzcht p basis van mgelijke cmbinaties in delgrepen en zrgvragen. Dit is geanalyseerd middels interviews met de belangrijkste sleutelpersnen (zie bijlage A vr een verzicht van de geïnterviewde persnen). 3.1 Wensen vanuit de delgrep met lichamelijke beperkingen Het is vraf belangrijk te cnstateren dat er tussen verschillende delgrepen vr een grt deel gemeenschappelijke wensen bestaan. De Stuurgrep Experimenten Vlkshuisvesting en het Nederlands Instituut vr Zrg en Welzijn heeft studie gedaan naar gemeenschappelijke wensen van verschillende delgrepen. 1 Hieruit blijkt dat de gewne wensen en beheften die bij de ttale bevlking leven het uitgangspunt zuden meten zijn als we gaan kijken naar de wensen van specifieke grepen. Het algemene gaat vr het bijzndere. In het grs van de beheftennderzeken wrdt echter juist gespeurd naar het afwijkende, het bijzndere. Ouderen, mensen met een lichamelijke beperking en GGZ-cliënten hebben dezelfde wensen als alle andere mensen. Of het nu gaat m mensen met een lichamelijke beperking, m meders met kleine kinderen, m tweeverdieners, m chrnisch zieken f m een vlstrekt standaard gezin. Iedereen wil z zelfstandig mgelijk wnen in een prettige, veilige wnmgeving. Iedereen wil dat de diensten die hem wrden geleverd p tijd zijn, p maat zijn en kwaliteit hebben. Iedereen wil dat de prfessinal die de diensten levert, rekening hudt met de sciale en culturele achtergrnd van de afnemer. Iedere klant, wat zijn achtergrnd k is, wil respectvl wrden bejegend. Wel kunnen afznderlijke grepen hun eigen specifieke wensen hebben, die extra zwaar wegen. Gesprekken met de delgrep en aanvullende literatuurstudie geeft een aantal vrwaarden en verwegingen die vanuit de grep mensen met een lichamelijke beperking, maar veelal k andere grepen met een zrgvraag, een belangrijke rl spelen. Eventuele cmbinaties van initiatieven gericht p kleinschalige initiatieven vr wnen en zrg zullen nadrukkelijk rekening meten huden met deze wensen. Onderstaand zijn p basis van literatuurstudie en verleg met de begeleidingsgrep (zie bijlage A) de belangrijkste aspecten benemd: Nieuwe f bestaande initiatieven meten niet uitstralen dat de vrzieningen in de wijk bestemd zijn vr mensen met een beperking. Dit kan dr het gebuw buwkundig te laten lijken p een nrmaal huis. In het meest vergaande geval gaat het dan m een wning die er net z uitziet als de mliggende wningen in de wijk en in niets lijkt p een zrgvrziening. Het prject wrdt bij vrkeur geïntegreerd in de wijk en is kleinschalig van pzet. De bereikbaarheid van en afstand tt winkels en andere vrzieningen en de aansluiting p het penbaar verver is van belang. Zeker bij mensen met beperkte bewegingsmgelijkheden f - vrijheid is het van belang dat zij gemakkelijk zelfstandig naar een winkelcentrum kunnen gaan. Bij de inrichting van de wneenheid gaat het m aspecten als geen nndige niveauverschillen, passeer- en draairuimte, draaicirkels en ruimte vr een brancardlift in flatgebuwen, een eigen en vldende brede vrdeur, een bezekbaar en bruikbaar tilet / ducheruimte en een tuin f balkn. 3.2 Lkale initiatieven nader nderzcht p kansrijke cmbinaties Er zijn verschillende varianten van kleinschaligheid denkbaar. Enerzijds zijn er één f meerdere (eventueel geclusterde) wneenheden in een wijk (A). Ok kan er sprake zijn van één f meerdere wneenheden in de directe nabijheid p lpafstand (maximaal 500 meter) van een intramurale 1 SEV & NIZW (2002), Verkkerd f gemeenschappelijk? Inventarisatie wensen van cliënten p het gebied van wnen, zrg en welzijn. 7

8 instelling (B). De wneenheden vrmen weliswaar nderdeel van de aanpalende vrziening, maar dat is in het dagelijks functineren van de eenheid niet f nauwelijks merkbaar vr de bewners. Wel kan men gebruik maken van vrzieningen met een meer institutineel karakter. Ok is het denkbaar dat er sprake is van één f meerdere wneenheden binnen een intramurale instelling (C). Hierbij wrden de vrdelen van kleinschaligheid vr de kwaliteit van het leefklimaat van cliënten gecmbineerd met het vrdeel van grtschaligheid vr de beschikbaarheid en efficiëntie van de zrgrganisatie. Vanuit de delgrep mensen met een lichamelijke beperking geredeneerd gaat de vrkeur uit naar de eerste variant, waarnder bijvrbeeld Fkuswnen valt. Deel 1 van deze studie maakt echter duidelijk dat de grtte van de delgrep in Wijk bij Duurstede hiervr mmenteel te gering is. Zdende wrdt gekeken naar een vijftal alternatieven, die in categrie A (Buurtzrg Wijk bij Duurstede) f B (Prt van Wijk, Wnzrgcmplex Langbrek, E & E Gasthuis en Drmhuis) vallen. In de praktijk is er veelal sprake van mengvrmen tussen A, B en C en cmbinaties van kleinschalige wnvrmen met andersrtige vrzieningen zals een dagbestedingscentrum f een gezndheidscentrum. 2 De derde categrie (C) staat (te) ver af van de wensen van de delgrep en is zdende in dit nderzek niet nader verkend. Vr specifieke situaties met een zeer zware zrgvraag kan dit echter, afhankelijk van de wensen van het individu, wel degelijk een alternatief bieden. Figuur 1: verschillende vrmen van extramuraal naar intramuraal Onderstaand wrden de vijf initiatieven tegelicht en geanalyseerd p mgelijke cmbinaties vanuit zrgverlening en delgrepen geredeneerd Buurtzrg Wijk bij Duurstede Categrie: A Organisatie: Buurtzrg Wijk bij Duurstede Lcatie: gevestigd in Wijk bij Duurstede (Karel de Grtestraat 65) actief pererend in alle wijken Delgrep: iedereen die dr ziekte, beperking f uderdm zrgbehevend is Zrgverlening: ZZP 1 tt en met 10 Het initiatief dat het meeste aansluit bij categrie A is het wnen in een zelfstandige wning, in eigen bezit f gehuurd van de wningcrpratie, in cmbinatie met verpleging en verzrging van Buurtzrg Wijk bij Duurstede. Ok andere thuiszrginstellingen in Wijk bij Duurstede, waarnder bijvrbeeld Vitras, zuden deze rl in ptentie kunnen vervullen. In deze verkenning is echter gekzen vr Buurtzrg mdat zij een vernieuwend cncept vr verpleging en verzrging aan huis heeft ntwikkeld. De essentie hiervan is dat de verhead veral zveel mgelijk tussenuit is gehaald. Er is dan k geen sprake van een hiërarchische structuur: men werkt met zelfstandige en zelfsturende buurtzrgteams. Dr de zrgverlening vlledig dr hg pgeleide wijkverpleegkundigen en wijkziekenverzrgenden in kleine autnme teams in te laten vullen, wrdt getracht het plssend vermgen en de prfessinaliteit van medewerkers z veel mgelijk te benutten. Deze buurtzrgteams wrden 2 Kleinschalig wnen, grte verschillen. Buwkundige verschijningsvrmen van kleinschalig wnen in de uderenzrg (Cllege Buw Zrginstellingen 2007) 8

9 ndersteund dr een landelijke rganisatie gevestigd in Almel. De ksten van management en verhead wrden hierdr z beperkt mgelijk gehuden. In Wijk bij Duurstede is men in 2006 begnnen met een team van zes cllega s. De zrgpst is gevestigd aan de Karel de Grtestraat nabij het gemeentehuis en Wm-lket. Kernwrden zijn kleinschaligheid, dicht bij de cliënt en het ndersteunen van de eigen zelfredzaamheid. In de Wijkse cntext is ann 2011 sprake van twee teams van elk tien verpleegkundigen. Om de wenselijke kleinschaligheid te waarbrgen is de grtte van een zrgteam beperkt tt 14 persnen. Indien dit bereikt is, wrdt gekeken f er vldende draagvlak is vr een nieuw team. De teams beslaan beide heel Wijk bij Duurstede. Cthen en Langbrek hebben gezamenlijk een eigen buurtzrgteam. De twee Wijkse buurtzrgteams hebben beide circa veertig cliënten. De mvang van de delgrep wrdt echter gekenmerkt dr grte pieken en dalen. Er zijn veel mensen die hele krte mmenten zrg ntvangen, en vervlgens weer zelfstandig verder kunnen. Buurtzrg in relatie tt de delgrep van nderzek De delgrep van Buurtzrg betreft iedereen die dr ziekte, beperkingen f uderdm verpleging f verzrging ndig heeft bij het zelfstandig wnen. Wel is een tename zichtbaar van uderen, dementie, prblemen met hartfalen en terminale zrg. Buurtzrg verleent, net als de stichting Fkus, geen huishudelijke verzrging. Dit wrdt via de Wet maatschappelijke ndersteuning (Wm) geregeld, waarvr een aanvraag kan wrden gedaan bij het Wm-lket. Verder levert Buurtzrg zrg gericht p verzrging en verpleging thuis, waarnder het wassen en duchen, tiletbezek, klaarzetten en geven van medicijnen en het aan- en uitkleden. Ok verrichten de buurtzrgteams handelingen p verzek van een behandelend (huis)arts f specialist zals insuline spuiten, het verzrgen van wnden, het geven van injecties f het bestrijden van pijn. In termen van zrgzwaartepakketten kan buurtzrg alle verpleeg- en verzrgingsdiensten leveren (1 t/m 10 ZZP), variërend van persnen die zich niet meer zelf kunnen redden thuis plpend tt persnen met zware ziekten die vlledig zrgafhankelijk zijn en daarm intensieve verzrging en verpleging ndig hebben. Mmenteel werk Buurtzrg reeds vr enkele cliënten met een zware lichamelijke beperking. Onderscheidend ten pzichte van meer traditinele thuiszrginstellingen is dat de kleinschalige buurtzrgteams 24 uur per dag, 7 dagen in de week bereikbaar zijn. Echter, de beschikbaarheid en zrgverlening in de nacht is wel beperkt tt calamiteiten. Vrdeel ten pzichte van meer traditinele thuiszrginstellingen is wel dat men bij een nverwachte zrgvraag niet eerst ingepland heft te wrden: Buurtzrg zrgt er in dergelijke gevallen vr dat er altijd iemand van het team binnen 15 minuten beschikbaar is. In vergelijking met het Fkuswnen is het tijdsaspect een belangrijk aandachtspunt. De basis blijft immers planbare zrg en gelet p het tijdsaspect is de zrg van de stichting Fkus sneller dan in maximaal 15 minuten beschikbaar. Ok vallen wenselijke handelingen, zals bijvrbeeld wisselligging vr de nachten, buiten de mgelijkheden van Buurtzrg. Tt slt is k de wncmpnent in dit geval niet geptimaliseerd. De zrg wrdt verleend vanuit bestaande wningen, die in veel gevallen slechts in beperkte mate geschikt zijn vr zrgverlening. Hierin kan het gemeentelijk Wm-lket in cmbinatie met de crpratie Vlksbelang mgelijk een bijdrage leveren. Via het Wm-lket kunnen aanpassingen tt circa in de bestaande wning wrden gedaan. Bven dit bedrag gaat verhuizen veelal vr aanpassen van de bestaande wning. Vrwaarde hiervr is uiteraard wel dat er vldende geschikte wningen vrhanden zijn. 9

10 3.2.2 Prt van Wijk Categrie: B (nieuwbuw) en C (zrgvilla) Organisatie: Stepping Stne Hme & Care Lcatie: Cthen (Grenewudseweg 13) Delgrep: uderen (grtendeels dementerend) Zrgverlening: ZZP 3 tt en met 10 (vrnamelijk ZZP 6 8) Aantal plaatsen: (14 in de villa 18 nieuwbuwappartementen) Prt van Wijk is een kleinschalige particuliere wnzrgvilla vr dementerende en hulpbehevende uderen die niet meer zelfstandig kunnen wnen. De Prt van Wijk biedt haar bewners 24 uur per etmaal een vlledig en breed pakket aan zrg, afgestemd p de AWBZ-geïndiceerde zrgbehefte en de eigen, persnlijke wensen en beheften. De gemiddelde leeftijd in de villa is circa 85 jaar. Het zrgcncept is gericht p wnen met een kleine grep leeftijdgenten in een veilige en beschermde en huiselijke leefmgeving met prfessinele zrg p maat, de bendigde structuur en persnlijke aandacht. Zelfregie van de bewner is altijd het uitgangspunt; bewners verblijven dan k in een eigen appartement van 20 tt circa 50 vierkante meter. Onderscheidend ten pzichte van het verpleeghuis is de individuele aandacht, de kleinschaligheid en de privacy van bewners. Ok is terminale zrg in de villa mgelijk. Bewners kunnen, tenzij medisch f vanuit veiligheidsgpunt nverantwrd, blijven wnen tt het einde van het leven. Cmbinatie van delgrepen: de villa Het bestaande zrgcncept in de Prt van Wijk heeft een sterke cllectieve cmpnent, waarbij er gezamenlijk gegeten wrdt en veel nderling cntact is. Z is de rl van iedereen binnen de grep bijvrbeeld belangrijk vr het functineren en heeft het verlijden van bewners in de villa een grte invled. Vanuit de zrg geredeneerd zijn er nauwelijks beperkingen en de rganisatie is in staat p verschillende zrgvragen te reageren. Wel zijn er met name vanuit de verschillende delgrepen geredeneerd belemmeringen vr een cmbinatie. Met name een cmbinatie met een jngere delgrep ligt in de villa zelf niet vr de hand. De gemiddelde leeftijd van 85 jaar kmt niet vereen met een jngere delgrep, die een ander activiteitenpatrn heeft en meer zelfredzaam is dan de grep in Prt van Wijk. De huiskamer vrmt een centraal nderdeel van de villa en nderling cntact en gezamenlijk eten is nderdeel van het zrgcncept. Jngere bewners die meer zelfredzaam zijn, zullen hier ver het algemeen minder behefte aan hebben. Bvendien is circa 75% van de uderen dementerend, waardr een cmbinatie met jngere en niet dementerende grepen in de villa niet wenselijk is. Cmbinatie van delgrepen: nieuwbuwappartementen p het cmplex Stepping Stne werkt mmenteel aan plannen vr de uitbreiding van de villa met circa 18 zrgappartementen p het bestaande terrein. Deze plannen zijn mmenteel in vrbereiding. Aan de achterzijde van het terrein is vldende ruimte m zelfstandige appartementen te realiseren. De appartementen zijn geschikt vr udere paren, waar p dit mment binnen de villa nauwelijks plek vr is. Het del is m de nieuwe bewners zelfstandig te laten functineren, waarbij de zrg vanuit de villa geleverd kan wrden. Hierdr heft er geen aanvullende financiering vr een zrgpst gezcht te wrden. Zwel geplande als ngeplande zrg behrt hierbij tt de mgelijkheden, waardr het initiatief k vr mensen met een lichamelijke beperking interessant kan zijn. Via een interne verbinding met de villa is zrg p afrep mgelijk. Vrdeel van de nieuwbuw is bvendien dat de appartementen grter zijn en specifiek afgestemd kunnen wrden p de hedendaagse wnwensen qua ppervlak, inrichting en aanvullende vrzieningen. De huidige appartementen zijn wat dat betreft 10

11 niet ptimaal. Het terrein heeft echter een zeer beslten karakter, waardr van een integratie in de wijk geen sprake is. Ok is de bereikbaarheid een ntbrekende vrwaarde die een cmbinatie met meer zelfredzame cliënten in de weg staat. De geïsleerde ligging van het cmplex is niet geschikt vr mensen die afhankelijk zijn f gebruik willen maken van vrzieningen in de wnmgeving. De bereikbaarheid van zwel het centrum van Cthen als Wijk bij Duurstede is slecht, waardr de plek niet geschikt is vr zelfstandig wnende mensen met een lichamelijke beperking E & E Gasthuis De Engk Categrie: A - B (nieuwbuwappartementen in mgeving) Organisatie: Quarijn Wnzrg Nederland Vlksbelang Lcatie: Wijk bij Duurstede De Engk (Gansfrtstraat 4) Delgrep: uderen (streven naar cmbinaties) Zrgverlening: ZZP 1 tt en met 10 Aantal plaatsen: diverse nieuwe ntwikkelingen Quarijn biedt huisvesting, gehele f gedeeltelijke materiële en immateriële verzrging, verpleging en begeleiding aan cliënten, in de ruimste zin van het wrd. De rganisatie is gespecialiseerd in uderenzrg; dit varieert van lichte huishudelijke hulp tt zware en cmplexe zrg. De stichting heeft een eigen kennis- en behandelcentrum, wat deskundigheid levert ten aanzien van meer cmplexe behandelingen. De stichting streeft p specifieke plekken wel naar een meer gemêleerde delgrep. Er wrdt in de analyse een nderscheid gemaakt tussen bezit van Wnzrg Nederland (eigenaar van het E & E Gasthuis) en het bezit van Vlksbelang (veelal in de mgeving van het E & E Gasthuis in de wijk De Engk). Cmbinatie van delgrepen: E & E Gasthuis en mgeving Rndm en binnen het bestaande E&E Gasthuis vinden verschillende ntwikkelingen plaats. De plannen van Wnzrg Nederland betreffen vrnamelijk het gebied in en rnd het verzrgingscmplex, waar in ttaal circa 120 appartementen (90 aanleunwningen en 30 nieuwbuwappartementen) kmen. Een belangrijke delgrep bestaat uit uderen, maar er wrdt in de planvrming k gestreefd naar een cmbinatie met andere delgrepen. De 30 nieuwbuwappartementen die in de tekmst wrden gerealiseerd, wrden vr 55-plussers bestemd. Een nadere analyse zu kunnen verkennen f deze appartementen, naast rlsteltegankelijk, p termijn k rlstelbewnbaar kunnen wrden gemaakt. Vr de delgrep mensen met een lichamelijke beperking is de mgeving erg geschikt. Zrg en dienstverlening (waarnder maaltijdservice, welzijnsdiensten, sprtactiviteiten, et cetera) zijn vanuit het tekmstige nieuwe centrum van de zne leverbaar. Hier kmen in de tekmst nder andere twee huisartsen, een hspice, een plek vr de thuiszrgrganisatie Vitras een dependance van het Wmlket, een kinderdagverblijf en buitenschlse pvang, verschillende dagactiviteiten, fysitherapie, een ntmetingsruimte en een grand café. De huidige verzrgingshuisuitstraling zal in de tekmst nadrukkelijk verlaten wrden dr de verbuwing en de mix aan functies. Het met straks een wngebuw wrden, waarbij tevallig een aantal bewners zrg ndig hebben, aldus de bestuurder van Quarijn. Ok de ligging en lcatie sluit ged aan bij de delgrep. De Engk ligt centraal in Wijk bij Duurstede en verbindt de binnenstad met de wijk De Hrden en het stadspark. Hierdr kent het gebied een gede bereikbaarheid ten pzichte van vrzieningen. Ok de tegankelijkheid van de wnmgeving in De Engk krijgt nadrukkelijk aandacht in de tekmstplannen. Dit betekent dat de langzaam verkeerrutes z veilig mgelijk en bstakelvrij wrden ingericht. 11

12 Cmbinatie van delgrepen: de Steenstraat, Prtgebuw en Ruisdaelhf Naast bvengenemd initiatief van Wnzrg Nederland en Quarijn heeft de crpratie Vlksbelang veel bezit in de mgeving. Circa 75% van de wningen in De Engk is in het bezit van de wningcrpratie. Omdat het bezit in de wijk meilijk levenslpbestendig is te renveren, heeft Vlksbelang in het verleden beslten m enkele cmplexen te vervangen dr nieuwbuw. Mmenteel zijn plannen vr slp-nieuwbuw aan de Steenstraat en vr het Prtgebuw in vrbereiding. Het wngebuw Ruisdaelhf is inmiddels pgeleverd. Dit laatste cmplex is mmenteel bestemd vr 55- plussers. Wel geeft Vlksbelang aan dat middels aanpassingen enkele appartementen rlstelbewnbaar zuden kunnen wrden gemaakt. Middels specifieke tewijzing aan mensen met een lichamelijke beperking in cmbinatie met de wensen van de delgrep zu dit een nader te verkennen alternatief kunnen zijn. Het is hierbij.a. de vraag f de hfdslaapkamer van vldende mvang is vr een tweepersnsbed en garderbekast in cmbinatie met gebruik dr bewners met rlstelafhankelijkheid. Ok is het balkn mmenteel niet bereikbaar vanwege de hge drempel. Het lijkt echter kansrijker m nadrukkelijker in te spelen p de wensen van de delgrep in die prjecten die in vrbereiding zijn en waar vraf ng planaanpassingen mgelijk zijn, waarnder nieuwbuw aan de Steenstraat. Hier staan een viertal wnblkken met maisnnettes van de crpratie Vlksbelang. De crpratie is vrnemens de wnblkken (in ttaal 36 sciale huurwningen) te slpen en er nieuwe bebuwing (sciale huur, wn-werkwningen, een huisartsenpraktijk en mgelijk een begeleid wnen prject van Abrna) vr in de plaats te zetten. Levenslp- en tekmstbestendig ntwerpen is hierbij een belangrijk uitgangspunt. De crpratie gaat in de plannen uit van drie sterren cnfrm het prject Tegankelijkheid en Geschiktheid van Wningen (TGW). 3 De wningen zijn vlgens Vlksbelang in de huidige planfase echter ng p te waarderen naar vier sterren, waarmee de wningen bewnbaar zijn vr mensen met een rlstel. Met name de vier gelijkvlerse wningen p de hek van de blkken zuden hiervr geschikt gemaakt kunnen wrden. In cmbinatie met de zrgverlening vanuit het E&E kan dit interessante perspectieven bieden vr mensen met een lichamelijke beperking, aldus Vlksbelang. Gelet p de afstand zu k een cmbinatie met Buurtzrg gezcht kunnen wrden, aangezien de afstand mgelijk een belemmering vrmt vr nplanbare zrg vanuit het E&E. Dit zal in een eventuele uitwerking nader verkend kunnen wrden. Een tweede initiatief betreft de hgbuw in het nrdelijk deel van de Dirk Fckstraat, k wel het Prtgebuw genemd. In dit gebied staan 42 wningen van wningstichting Vlksbelang. De crpratie ziet k hier mgelijkheden vr het integreren van enkele aangepaste wningen vr mensen met een lichamelijke beperking. In het verleden zijn hier vanuit Vlksbelang reeds plannen vr ntwikkeld gericht p aanvullende zrgvrzieningen ten pzichte van het E&E, een vlledig verdiepte parkeergarage en circa 100 appartementen. Destijds heeft de planntwikkeling in een patstelling geresulteerd aangezien geen vereenstemming tussen Vlksbelang en de gemeente kn wrden gevnden mtrent de te betalen grndprijs. Wel zijn beide partijen vrnemens de gesprekken mtrent de planvrming weer p te starten. Gelet p het prgramma, de ligging ten pzichte van het Middengebied en het streven naar een brede maatschappelijke delgrep zu deze ntwikkeling interessante perspectieven kunnen bieden in cmbinatie met het E&E f Buurtzrg Wijk bij Duurstede. 3 In het TGW-prject heeft CliëntenBelang Utrecht in samenwerking met de wningstichting Vlksbelang, wningbuwstichting Cthen, de SIGW en de gemeente Wijk bij Duurstede, richtlijnen pgesteld vr ntwerpen van nieuwe wningen en vr het tetsen en verbeteren van bestaande wningen. Ten aanzien van bestaande wningen is het bestaande sterrensysteem drntwikkeld tt een praktisch meetinstrument, waarmee inzichtelijk wrdt f wningen vr aanpassing in aanmerking kmen en tt welk niveau. 12

13 Tt slt wrdt k de lcatie aan de David van Burgndiëweg, waar mmenteel twee basisschlgebuwen staan, als kansrijk prject aangemerkt in de tekmst. Hier met de planvrming ng aanvangen, waardr ptimaal kan wrden ingespeeld p de wensen van specifieke delgrepen. Hier zu bij uitstek een zelfstandig prject gerealiseerd kunnen wrden binnen het bestaande zrgnetwerk wat pereert vanuit het E&E. Dit zal echter pas p de lange termijn aan de rde zijn. Randvrwaarden vanuit de dienstverlening en delgrepen De zrgverlening kan deels vanuit het bestaande E & E gerganiseerd wrden. Hierbij gelden echter wel verschillende verwegingen. Belangrijk gegeven is dat er in de Engk straks een cluster van gediplmeerde medewerkers is die een belangrijke betekenis vr de mgeving kan hebben, aldus Quarijn. Deze aanwezigheid is interessant vr alle tekmstige initiatieven in de wijk en vr allerlei delgrepen met een zrgvraag. Belangrijk hierbij is de mate van nplanbare zrg die de delgrep vraagt. Bij een enkel huishuden is de nplanbare zrg veelal meilijk te rganiseren. In die gevallen ligt mgelijk een cmbinatie met Buurtzrg meer vr de hand. Ok bieden enkele cmplexen en nieuwbuwinitiatieven in de Engk uitkmst: als het cmplex binnendr bereikbaar is en we hebben de verpleegkundigen rndlpen, is het geen prbleem. Met name hier kunnen aanknpingspunten vr een gecmbineerde delgrep en zrgaanbd gevnden wrden. Specifiek wrdt ng het gebuw Enkstede genemd; dit vrmt een zelfstandige vleugel, met een eigen entree en vrdeur, waardr het zelfstandige karakter van de delgrep benadrukt kan wrden. Deze wningen zuden dr Wnzrg Nederland ng wel specifiek aangepast meten wrden vr mensen met een lichamelijke beperking. Daarnaast zu vr de initiatieven die meer p afstand zijn gelegen een cmbinatie met buurtzrg Wijk bij Duurstede (zie 3.2.1) f een andere zrgverlener aan huis kunnen wrden gezcht. Vanuit de cmbinatie van delgrepen geredeneerd, wrdt dr Quarijn aangegeven dat een bepaalde schaal wenselijk kan zijn. In de Schermerij (Leersum) was bijvrbeeld sprake van één jngere bewner met een zware lichamelijke beperking. Deze werd echter al snel een eenling tussen de uderen, wat daar niet ged werkte. Hij bezet een plek die eigenlijk vr een udere bewner zu meten zijn, was het verwijt. Vanuit dit samenlevingsperspectief kan het wenselijk zijn dat de delgrep een bepaalde mvang en plek heeft, wat echter tegenstrijdig is aan de Fkus-gedachte en integratie in de wijk. Daarnaast zijn er k in de tekmst veel uderen in de Engk; hier meten andere delgrepen wel enige affiniteit mee hebben. Kansrijk is in dit verband het huidige streven van Quarijn naar een cmbinatie van vrzieningen en het nadrukkelijk afstand nemen van het huidige verzrgingshuiskarakter. Hierdr kan een bredere delgrep aangesprken wrden en de zne k aantrekkelijk wrden vr een veelheid aan delgrepen naast uderen Wzc Oranjehf Langbrek Categrie: A - B Organisatie: Quarijn - Vlksbelang Lcatie: Langbrek (Marijkelaan) Delgrep: uderen en meer gemengde delgrepen (streven naar cmbinaties) Zrgverlening: ZZP 1 tt en met 10 Aantal plaatsen: 25 zrgwningen en 15 aanleunwningen De Oranjehf wrdt gebuwd p de lcatie aan de Marijkelaan, bij het Drpshuis en de sprtvelden in Langbrek. Hier wrdt een wnzrgcmplex met 25 zrgwningen en 15 aanleunwningen vr mensen met een zrgindicatie gerealiseerd. Quarijn krijgt een zrgpst in het cmplex, die de zrg zal leveren aan de bewners en aanleunwningen. De plannen zijn mmenteel in vrbereiding. Het is p dit mment nduidelijk f de aanleunwningen vlledig rlstelbewnbaar zullen wrden gerealiseerd, 13

14 f dat buwkundige maatregelen wrden getrffen m dit p termijn mgelijk te maken. Het wnzrgcmplex zal deel gaan uitmaken van een multifunctinele accmmdatie (MFA). In de MFA wrden verschillende vrzieningen ndergebracht, waarnder het Drpshuis, zrg- en welzijnsactiviteiten, en een supermarkt. De MFA wrdt ntwikkeld dr de wningbuwcrpratie Vlksbelang. Verder zal een gemengde mgeving ntstaan: er zijn ngeveer 70 wningen gepland in verschillende categrieën: 14 rijwningen en 10 appartementen vr starters, 14 betaalbare rijwningen, 14 twee nder één kap wningen in het middeldure en een 22-tal vrijstaande wningen in het dure en luxe kpsegment. Vanuit de delgrep geredeneerd kunnen p termijn k de appartementen vr starters in de mgeving van de MFA interessant zijn; echter, vanuit de huidige vraag en bereikbaarheid ligt dit minder vr de hand. Cmbinatie van delgrepen Evenals bij het vrgaande initiatief (De Engk) is Quarijn betrkken als zrgverlener bij Oranjehf. Zals eerder aangegeven bestrijkt Quarijn het brede terrein van verzrging en verpleging en is enthusiast ver een cmbinatie van delgrepen. De 15 geplande aanleunwningen zijn kansrijk vr mensen met een lichamelijke beperking die zelfstandig willen wnen. Frmeel met de delgrep van deze aanleunwningen ng benemd wrden. Wel is het streven nadrukkelijk m een brede delgrep te bedienen en is er ruimte vr plssingen p maat. Vr de delgrep uit Wijk bij Duurstede kan de ligging in Langbrek een bstakel vrmen. De verwachting is dat veel mensen bij vrkeur in hun eigen kern willen blijven wnen, waar zij k hun sciale netwerk hebben pgebuwd. Ok de interviewrnde uit deel 1 maakte duidelijk dat een grt deel van de delgrep in Wijk bij Duurstede wil blijven wnen. Uiteindelijk is deze verweging echter van persnlijke aard en kan van individu tt individu verschillen Drmhuis Categrie: B - C Organisatie: Stichting Drmhuis - Syndin (zrgverlening) en Vlksbelang (huisvesting) Lcatie: Remus (de Geer), Wijk bij Duurstede Delgrep: zrgintensieve jngeren met een verstandelijke beperking Zrgverlening: intensieve 24-uurs zrg Aantal plaatsen: 12 appartementen In 2005 kwam een aantal uders van zrgintensieve jngeren bij elkaar en werd Stichting Drmhuis pgericht. Stichting Drmhuis wil streven naar kleinschalig wnen in een thuis-dichtbij-huis prject vr zrgintensieve jngeren met een verstandelijke beperking f een cmplexe beperking. De bewners hebben 24 uur ndersteuning ndig en zijn bij bewning van het Drmhuis minimaal 18 jaar. De bewners hebben allen een dagbesteding. De uders beseffen dat de intensieve zrg vr hun kinderen te zwaar zal wrden, waarp men vregtijdig wil anticiperen. Wningstichting Vlksbelang werd bereid gevnden m in het plan De Geer II wningen vr 12 zrgintensieve jngeren te realiseren. Van de uders wrdt verwacht dat zij actief betrkken zijn en zndig de handen uit de muwen steken. De zrgverlening wrdt gerganiseerd dr Syndin. Syndin ndersteunt mensen met een beperking zdat zij, met een gede kwaliteit van leven, gelijkwaardig burger kunnen zijn. Syndin is gespecialiseerd in ndersteuning van kinderen, vlwassenen en uderen met uiteenlpende beperkingen, zals verstandelijke, lichamelijke en meervudige beperkingen. Ok niet-aangebren hersenletsel en autisme behren tt de werkzaamheden. 14

15 Gecmbineerde zrgverlening Vanuit de delgrep geredeneerd lijkt de huidige lcatie zeer geschikt. Er is sprake van een rustige ligging, maar wel binnen een (nieuwbuw)wijk. Hierdr is de integratie met de wijk mgelijk, ndanks dat sprake is van één gebuw. De lcatie is zeer ged bereikbaar met fiets en aut. De lcatie is gunstig gelegen aan de nrdzijde van Wijk bij Duurstede maar tch p lpafstand van het ude centrum. Vr de dagelijkse bdschappen is het winkelcentrum De Heul nabij. De interviews maken echter duidelijk dat een vergrting van de capaciteit vanuit de stichting en bestaande delgrep niet wenselijk is. Ok een cmbinatie binnen het Drmhuis zelf, waar alle plekken verigens bezet zijn, is niet wenselijk vanuit de delgrep met een meervudige beperking. Juist dr de kleinschaligheid en is er sprake van de ndzakelijke rust, regelmaat en duidelijkheid. Alles wat hier van afwijkt kan prblematisch zijn vr de huidige delgrep van het Drmhuis. Zwel de stichting Drmhuis als zrgverlener Syndin geeft aan dat een mix in welke vrm dan k hier afbreuk aan zal den. Ok een cmbinatie van zrgverlening, pererend vanuit het Drmhuis, naar de mgeving is vanuit Syndin geredeneerd nwenselijk en nhaalbaar. De huidige delgrep is z zrgintensief, dat extramurale initiatieven in de mgeving niet mgelijk zijn. Het dienstrster en de aard van de zrg laten hiervr geen ruimte ver. 15

16 4. KANSEN EN KNELPUNTEN VOOR COMBINATIES VAN WOON-ZORGVOORZIENINGEN De vijf initiatieven resulteren in enkele belangrijke verwegingen, kansen en knelpunten vr cmbinaties van delgrepen en vrzieningen. In plaats van een theretische verdenking ligt het accent in deel 2 van deze haalbaarheidsstudie vrnamelijk p praktische cmbinaties, ingebed in de lkale cntext van Wijk bij Duurstede. Deel 1 van deze studie cncludeert dat het ideaal vanuit de delgrep mensen met een lichamelijke beperking, wat het meest benaderd wrdt dr het nderzchte Fkus-wnen, als zelfstandig initiatief niet haalbaar is. Zdende zijn alternatieven verkend, die echter p nderdelen m cncessies vragen. Dit hfdstuk cnfrnteert de nderzchte initiatieven met de geïnventariseerde wensen en mgelijke cncessies. Tevens wrden de belangrijkste cnclusies en aanbevelingen vr het vervlg geschetst. 4.1 Cmbinaties berdeeld Uit de interviews en analyses kmen een aantal criteria vr cmbinaties van delgrepen naar vren. Uiteraard is een eerste vrwaarde dat de cliënten zelf geïnteresseerd zijn in de cmbinatie met andere grepen. Deze vrkeur is echter zeer persnlijk, zals de individuele interviews met de delgrep laat zien, en kan vr iemand met een zeer zware zrgvraag anders uitpakken dan iemand met een lichtere zrgvraag en een hecht netwerk van mantelzrgers. Men kan dan k niet spreken ver de vraag van de delgrep. Tch zijn de initiatieven hiernder berdeeld p enkele veel vrkmende wensen vanuit de delgrep enerzijds en de zrgverlening anderzijds. De vrgaande analyse resulteert in nderstaande thema s en criteria: Opzet van het initiatief Kleinschaligheid Integratie in de wijk Cmbinaties van delgrepen en zrgvragen Lgische cmbinatie vanuit delgrepen Lgische cmbinatie vanuit zrgvraag Mgelijke zrgverlening 24-uurszrg mgelijk Zrg p afrep mgelijk Lcatie en wningen Lcatie: vrzieningen en bereikbaarheid Inrichting wning Uitstraling: lijkend p gewne wningen (geen verzrgingshuisuitstraling) Dr de initiatieven te cnfrnteren met bvenstaande criteria ntstaat inzicht in de cncessies die vanuit de delgrep ndzakelijk zijn (tabel 1). Bvendien geeft bvenstaande een verzicht van de randvrwaarden waarp tekmstige initiatieven berdeeld meten wrden m de kansrijkheid van gecmbineerde delgrepen te schetsen. 16

17 Opzet Cmbinaties Zrg Lcatie en wningen Kleinschaligheid Integratie Delgrepen Zrgvraag 24 uurs zrg Zrg p afrep Lcatie Inrichting Uitstraling 1. Buurtzrg /- +/ Prt van Wijk De Engk - + / - + / /+ 4. Oranjehf + + / Drmhuis nvt nvt + nvt nvt ++ Zeer geschikt + Geschikt +/- Neutraal - Ongeschikt - - Zeer ngeschikt Tabel 1: initiatieven en criteria 17

18 4.1.1 Opzet van het cncept Gelet p kleinschaligheid en integratie scren initiatieven die aansluiten bij de bestaande wning het hgst p kleinschaligheid en integratie in de wnwijk. In deze studie is Buurtzrg Wijk bij Duurstede nderzcht, maar afhankelijk van de werkwijze zuden k andere instellingen, waarnder Vitras, deze rl kunnen invullen. Dit is in deze analyse echter niet verder verkend. In de andere nderzchte initiatieven meten altijd cncessies gedaan wrden aan de kleinschaligheid en integratie in de wijk. Dr de afgeznderde ligging scrt met name Prt van Wijk laag p het aspect integratie. De Engk scrt minder hg p het aspect kleinschaligheid dr de mvang van de cmplexen Cmbinaties van delgrepen en zrgvraag Gelet p de criteria valt p dat vanuit een gecmbineerde zrgvraag de aard van de beperking van de bewners p zichzelf geen belemmering is. Dr vrijwel alle partijen wrdt aangegeven dat er in tenemende mate sprake is van een verlap tussen de zrgvraag van verschillende delgrepen. Vanuit de delgrep geredeneerd zijn er wel meer f minder lgische cmbinaties denkbaar. Met name de grep zrgintensieve jngeren met een verstandelijke beperking f een cmplexe beperking is vanuit gecmbineerde grepen niet wenselijk. Ok is hier de zrgvraag zeer intensief, waardr een cmbinatie met extramurale initiatieven niet haalbaar is Zrgverlening Vanuit de aangebden zrg geredeneerd vrmt vr enkele initiatieven de zrg p afrep een prbleem. Niettemin zu dit in de tekmst bij Buurtzrg, Prt van Wijk en Oranjehf mgelijk gerganiseerd kunnen wrden. Mmenteel is men echter ng niet z ver. Bvendien met de tegekende scre vr de Engk enigszins wrden genuanceerd. Vr die cmplexen die binnendr bereikbaar zijn, is de zrg p afrep ged te rganiseren. Vr initiatieven aan de Steenstraat en het Prtgebuw zal dit niet aan de rde zijn. Wel wrdt hier een cmbinatie met extramurale initiatieven, waarnder Buurtzrg Wijk bij Duurstede, kansrijk geacht Lcatie en wningen Gelet p de lcatie geldt dat veel mensen in hun eigen vertuwde mgeving willen blijven wnen. Vanuit dat perspectief is het initiatief van Buurtzrg interessant. Ok scrt De Engk ged p dit aspect, gelet p de verschillende vrzieningen die binnen lpafstand bereikbaar zijn. Prt van Wijk scrt p dit aspect laag; de lcatie is vrij geïsleerd gelegen, meilijk bereikbaar met het penbaar verver en p vrij grte afstand van vrzieningen. Gelet p de wning en indeling kan in de tekmstige nieuwbuw van Prt van Wijk en het wnzrgcmplex Oranjehf bij de huidige planntwikkeling ptimaal wrden ingespeeld p de bendigde kwaliteiten van de wningen m deze k rlstelbewnbaar te maken. Ten aanzien van de Engk is dit k mgelijk in de planntwikkeling vr de tekmstige nieuwbuw aan de Steenstraat f het Prtgebuw. De planntwikkeling van de 30 nieuwbuwappartementen van Wnzrg Nederland is reeds te ver gevrderd. De appartementen zullen, cnfrm het huidige buwbesluit, wel rlsteltegankelijk wrden. Er is echter geen rekening gehuden met specifieke eisen die ndzakelijk zijn vr het rlstelbewnbaar maken van de appartementen. Het initiatief van Buurtzrg, wat met name ged scrt p kleinschaligheid en integratie in de wijk, is de wnsituatie het belangrijkste aandachtspunt. Vr mensen met een lichamelijke beperking die ng zelfstandig kunnen wnen, geïntegreerd in de eigen wijk met de bendigde zrg en/f verpleging, scrt dit initiatief hg. Wel is het waarschijnlijk dat aanpassingen van de wningplattegrnd en ndzakelijke buwkundige vrzieningen m aandacht vragen. 18

19 Tt slt scrt de uitstraling van De Engk mmenteel ng matig. In de tekmst zal dit middels de geplande vernieuwbuw veranderen. Quarijn wil nadrukkelijk afstand nemen van het huidige verzrgingshuiskarakter en een bredere delgrep aanspreken. 4.2 Afwegingskader en aanbevelingen vr vervlg Vr nadere uitwerking en analyse is enerzijds het initiatief van Quarijn en Vlksbelang in de Engk interessant. Met Quarijn en Vlksbelang is sprake van twee zeer betrkken partijen p het gebied van wnen, welzijn en zrg, die penstaan en streven naar maatwerk en cmbinaties van delgrepen. Kansrijk zijn met name prjecten die mmenteel in vrbereiding zijn en waar de delgrep ng niet definitief is vastgelegd. Hier kan immers buwtechnisch ng ptimaal wrden ingespeeld p de wensen van de delgrep. Dr de kleine mvang van de delgrep zijn aanpassingen veelal verzichtelijk. Ok qua mgelijk zrgaanbd en lcatie biedt dit initiatief gede perspectieven. Dezelfde verwegingen gelden vr het wnzrgcmplex Oranjehf in Langbrek. Mgelijk vrdeel is dat dit kleinschaliger van pzet is. Wel is het de vraag f mensen uit Wijk bij Duurstede bereid zijn te verhuizen naar Langbrek. Velen zullen hun netwerk in Wijk bij Duurstede hebben en niet bereid zijn te verhuizen, zals k de individuele interviews met de delgrep (deel 1 van de studie) uitwijzen. Ok het initiatief van Buurtzrg Wijk bij Duurstede is kansrijk m nader nder de aandacht te brengen. Qua pzet benadert dit het zelfstandige aspect van Fkuswnen. Wel is kansrijkheid afhankelijk van de specifieke zrgvraag en de aanvullende steun van mantelzrg. Enkele belangrijke handelingen, zals bijvrbeeld wisselligging in de nacht, behrt niet tt de mgelijkheden van Buurtzrg. In de avnduren is men alleen vr calamiteiten beschikbaar. Tweede belangrijk verschil is het wncmfrt, wat in veel bestaande wningen niet ptimaal is. Dit is bij Fkuswnen, naast de dienstverlening, ptimaal gerganiseerd. Vanuit dit perspectief is het van belang m nader inzicht te verkrijgen in de reeds gedane aanpassingen in de wningvrraad van Vlksbelang en vanuit het Wm-lket. Een nadrukkelijke afstemming tussen Vlksbelang en het Wm-lket is hierbij een belangrijke vrwaarde. Beide partijen hebben immers een verantwrdelijkheid m vr passende huisvesting te zrgen. In dit verband zu k de relatie tussen aanbd en vraag versterkt kunnen wrden. Het eerder genemde sterrensysteem, waarmee bestaande wningen kunnen wrden geclassificeerd, zu veel nadrukkelijker gehanteerd kunnen wrden bij het adverteren en aanbieden van wningen. Hiermee kan bereikt wrden dat mensen k zelf bewuster keuzes kunnen maken p het gebied van tegankelijkheid en aanpasbaarheid van een wning Naar maatwerkplssingen Bvenstaande identificeert de meest kansrijke prjecten vr een cmbinatie van delgrepen. In een vervlg kan dit met betrkken partijen verder wrden verkend, uitgewerkt en gecncretiseerd. Vanuit de delgrep geredeneerd wrdt gestreefd naar minimaal drie sterren vr nieuwbuw cnfrm het TGWprject. Vr een bepaald percentage binnen een gebuw zijn echter k vier sterren wenselijk, zals bijvrbeeld mgelijk in de gelijkvlerse nieuwbuwwningen aan de Steenstraat. Vr alle tekmstige plannen zal inzichtelijk gemaakt wrden in heverre er ingespeeld kan wrden p deze behefte van de delgrep en tegen welke meerksten. De behefte van de delgrep mensen met een lichamelijke beperking heeft zwel een kwantitatieve als een kwalitatieve cmpnent. Gelet p de beperkte mvang van de delgrep mensen met een lichamelijke beperking, zals uit deel 1 van de analyse blijkt, liggen individuele maatwerkplssingen vr de hand. Naast nieuwbuwprjecten biedt k de bestaande wningvrraad perspectieven. Hierbij zal p lkaal niveau een scherpere afstemming van de individuele zrgvragen die bij het Wm-lket binnenkmen en het bestaande aanbd van Vlksbelang tt stand meten kmen. Er is reeds eerder gecnstateerd dat 19

20 de delgrep niet bestaat: een ieder heeft zijn eigen wensen en verwegingen. Dit vraagt enerzijds inzicht in het individuele prgramma van eisen van de betreffende vraag en inzicht in kansrijkheid van het huidige wningaanbd. Mmenteel wrden beide nderdelen tussen het Wm-lket, zrgaanbieders en de crpratie Vlksbelang nvldende afgestemd m adequaat p individuele vragen en beheften te kunnen reageren. De nderlinge infrmatie-uitwisseling kan hierbij sterk verbeterd wrden. Vanuit dit perspectief stelt Vlksbelang vr m als start met die mensen die tt de delgrep van dit nderzek behren, zals geïnventariseerd in deel 1, een inventarisatie van individuele wn- en zrgvragen te kmen. Gekppeld met bvenstaande inventarisatie en de mgelijkheden van de bestaande vrraad kan zdende tt maatwerkplssingen wrden gekmen, zwel in de bestaande vrraad als in tekmstige nieuwbuwprjecten. Hiermee kan bij uitstek wrden ingespeeld p de kleinschaligheid en betrkkenheid van de gemeente, crpratie en zrgpartijen in Wijk bij Duurstede Naar tekmstige afstemming en een lkaal wn-zrgnetwerk Vervlgens kunnen tekmstige individuele gevallen in een licht afstemmingsverleg vanuit verhuur, techniek, gemeente (Wm-lket) en zrgverlening wrden besprken. De in deze studie geïnterviewde partijen hebben ieder vr zich de beschikking ver waardevlle inzichten. De uitwisseling hiervan is echter niet f slechts beperkt gerganiseerd. In het afstemmingsverleg zal verigens niet alleen de delgrep uit deze studie mensen met een lichamelijke beperking centraal meten staan, maar een veel bredere delgrep van zrgbehevenden en mgelijke aanbieders, zals geschetst in hfdstuk 2. Juist in de cmbinatie van delgrepen en vergelijkbare zrgvragen liggen immers kansen. Op basis van krte lijnen tussen partijen en gede cntacten p uitverend niveau kunnen zrgvragen en - beheften, wningaanbd en zrgcncept beter p elkaar afgestemd wrden. Hierdr kan bvendien samenhang in de gebden zrg ntstaan drdat meerdere zrgverleners betrkken kunnen wrden en versnippering vrkmen kan wrden. Bvendien ntstaat dr de afstemming en samenwerking een gezamenlijke verantwrdelijkheid van zwel de gemeente als de crpratie en zrgaanbieders, wat p termijn k tt kstenreducties kan leiden. De gemeente zal hier, vanuit haar taakstelling uit de Wm en het maatschappelijk belang, wel nadrukkelijk het initiatief meten nemen en een regierl meten veren. Het Wm-lket is dan k de meest lgische partij m als spin in het web te functineren van een kleinschalig maar effectief samenwerkingsverband in Wijk bij Duurstede. Bijkmend vrdeel is dat het lkale netwerk kan zrgen vr een eenduidige registratie van de afname van zrg en welzijnsdiensten als basis vr een cntinue bijsturing van beleid en een scherper inzicht in he de kwantitatieve en kwalitatieve zrgvraag zich in de tijd ntwikkelt. Op deze manier kan tijdig ingespeeld wrden p veranderende zrgvragen in Wijk bij Duurstede. 20