bestuursrapportage 2015

Transcriptie

1 2e bestuursrapportage 2015 Versie 2.0 Pagina 1 van 62 2 e BERAP ISD BOL 2015 versie 2.0

2 Pagina 2 van 62

3 Voorwoord Voor u ligt de 2 e bestuursrapportage (BERAP) 2015 van ISD BOL. In deze rapportage geven wij de voortgang weer van de programmabegroting ISD BOL 2015 over de maanden januari tot en met juli Daar waar ontwikkelingen in de afgelopen periode vragen om bijstelling van budgetten, zijn deze opgenomen in de begrotingswijziging. De verantwoording in de 2 e BERAP is gebaseerd op het Bedrijfsplan 2015 ISD BOL, waarbij het stramien van de programmabegroting wordt gevolgd. Conform dit stramien wordt gerapporteerd over de drie kerntaken te weten: kerntaak bevorderen uitstroom, kerntaak beperken instroom en kerntaak maatschappelijke participatie. Het Bedrijfsplan 2015 is de uitwerking van het Beleidsplan : "Kiezen voor werk" en het hierop van toepassing zijnde addendum voor het jaar Op 30 juni 2014 is door het Algemeen Bestuur de (primitieve) programmabegroting 2015 vastgesteld. In het Bedrijfsplan 2015 ISD BOL zijn 13 beleidsinhoudelijke activiteiten opgenomen waarover we in deze BERAP rapporteren. Door op deze wijze te rapporteren wordt de verbinding gelegd naar de maandrapportages van ISD BOL. Hiermee wordt invulling gegeven aan de PDCA-cyclus voor de P(lanning) & C(ontrol)-documenten binnen ISD BOL en wordt over het hele verslagjaar gelijkluidend gerapporteerd. De 13 beleidsinhoudelijke activiteiten vinden plaats binnen de 3 afdelingen van ISD BOL, te weten: de afdeling Werk en Participatie, de afdeling Inkomen en de afdeling Bedrijfsvoering, Beleid en Juridische Zaken. Per kerntaak wordt inzichtelijk gemaakt welke afdeling binnen ISD BOL verantwoordelijk is voor de onderscheidenlijke beleidsinhoudelijke activiteiten. Dagelijks Bestuur ISD BOL Pagina 3 van 62

4 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Algemeen 6 3. Kerntaak: bevorderen uitstroom financiële verantwoording kerntaak beperken instroom Kerntaak: beperken instroom afdeling Inkomen afdeling Bedrijfsvoering Beleid en Juridische Zaken financiële verantwoording kerntaak beperken instroom Kerntaak: maatschappelijke participatie financiële verantwoording kerntaak maatschappelijke participatie Bedrijfsvoering financiële verantwoording bedrijfsvoeringkosten 40 Bijlage 44 Begrotingswijziging 45 Verdeling kosten 54 Overzicht compensabele BTW 55 Specificaties op gemeente niveau 56 Doelgroepen versus treden op de participatieladder 57 Totaaloverzicht en lasten per gemeente 58 Lijst van afkortingen 61 Pagina 4 van 62

5 1. Inleiding De begroting 2015 is ingedeeld volgens het bekende stramien van de programmabegroting. De drie kerntaken van het beleidsplan en het addendum voor 2015: bevorderen uitstroom, beperken instroom en maatschappelijke participatie komen ook in deze bestuursrapportage terug. In de 2 e BERAP wordt conform bovenomschreven stramien de stand van zaken over de maanden januari tot en met juli 2015 beschreven. Hierbij zal per kerntaak gerapporteerd worden over de uitgevoerde beleidsinhoudelijke activiteiten, zoals opgenomen in het bedrijfsplan Het bedrijfsplan van 2015 wijkt op een aantal punten af van de bedrijfsplannen uit eerdere jaren. Om de aansluiting te bewaren met de meerjarenbegrotingen van de gemeenten bevat de bijlage "specificaties per gemeenten" naast de beleidsinhoudelijke activiteiten voor 2015 tevens aanvullende gegevens zoals deze werden gerapporteerd vanaf Uitzondering hierop vormt de rapportering omtrent de indeling van de cliënten op klantprofielen (klantprofielen A, B en C). Door de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 spreken we niet meer van klantprofielen maar van doelgroepen. Voor een toelichting hierop wordt verwezen naar pagina 57 van deze bestuursrapportage. In de voorgestelde bijstelling van de budgetten is rekening gehouden met de uitkomsten van de jaarrekening 2014 en de uitgaven over de maanden januari tot en met juli De voorgestelde begrotingswijziging is op detailniveau als bijlage bij deze BERAP opgenomen. Pagina 5 van 62

6 ALGEMEEN Ontwikkeling cliëntaantallen Voor het jaar 2015 werd uitgegaan van een daling van de cliëntaantallen van 2,5% ten opzichte van de stand cliëntaantallen ultimo In de 1 e BERAP ISD BOL 2015 werd voor de jaren 2016 tot en met 2018 vastgehouden aan de prognoses zoals deze zijn vastgesteld in de 2 e BERAP ISD BOL Te weten: %, % en %. Voor 2019 werd de nullijn gehanteerd. In juni 2015 is het rapport UWV Arbeidsmarktprognose gepubliceerd. Dit rapport geeft een beeld van de verwachte landelijke, regionale en sectorale arbeidsmarktontwikkelingen in de periode Tevens geeft deze een prognose over de ontwikkelingen op de middellange termijn, Cruciaal voor de arbeidsmarkt is de ontwikkeling van de economie. Na een aantal jaren van economische krimp is in 2014 de economie gegroeid en zet deze ontwikkeling in 2015 door. Dit economisch herstel komt tot uiting in een groei van werkgelegenheid. De grote steden, de regio s rond de grote steden en de regio s rond de Randstad laten een heel redelijke werkgelegenheidsgroei zien. De meer decentraal gelegen regio s blijven echter achter bij de rest van Nederland. Zuid-Limburg behoort tot deze zgn. decentrale regio s. Voor de inwoners van decentraal gelegen regio s zijn de grote werkgelegenheidscentra (zoals Amsterdam) te ver weg. De inwoners zijn meer afhankelijk van de werkgelegenheid in de woonregio en omliggende regio s. Voor de regionale werkgelegenheidsontwikkeling zijn twee factoren van belang: de ontwikkeling van de bevolking en de sectorstructuur. Een stagnerende of dalende bevolking heeft een negatief effect op de bedrijvigheid. Minder consumenten betekent minder bestedingen. Ook de huizenmarkt staat hierdoor onder druk. Er wordt minder gebouwd, de prijzen van woningen worden ongunstig beïnvloed. Dit heeft een negatief effect op de vermogenspositie van consumenten en daarmee op de bestedingen van consumenten. Van de regio Parkstad is bekend dat al een aantal jaren sprake is van een structurele bevolkingsdaling. Daarbij komt dat het aantal schoolverlaters in de regio Zuid- Limburg groter zal zijn dan het aantal vacatures en dat geldt voor alle opleidingsniveaus: MBO HBO en WO. Kans op werk in deze regio is voor deze groep klein. Vertrekken naar elders op zoek naar werk zal dan ook vaak de enige optie zijn. In de 7 brede economische sectoren ( industrie, distributie, consumentendiensten, zakelijke diensten, collectieve sector, landbouw-bosbouw-visserij en bouwnijverheid) zal in de komende jaren in Zuid-Limburg de werkgelegenheid ten opzichte van het landelijk gemiddelde minder toenemen én zal zelfs in een aantal sectoren inkrimpen zoals in de zakelijke diensten. De werkgelegenheidsontwikkeling in Zuid-Limburg zal daardoor achterblijven bij de landelijke ontwikkeling. Voor het jaar 2015 wordt er zelfs een lichte daling van het aantal banen verwacht van -0,3%! Voor de middellange termijn is de verwachting dat de economie en werkgelegenheid landelijk en daarmee dus ook regionaal minder sterk groeit dan vroeger. Men gaat uit van een groei van 0,5% aan werkgelegenheid per jaar. Pagina 6 van 62

7 In een publicatie van Binnenlands Bestuur in juni 2015 wordt vermeld dat er sprake is van een groei van de Nederlandse economie, zelfs van een sterkere groei voor de komende 5 jaren dan voorspeld. Ook wordt vermeld dat de werkloosheid zal dalen. Echter, de werkloosheid daalt weliswaar maar slechts gematigd in relatie tot het economisch herstel. Bovendien zal de daling van de werkloosheid voornamelijk in eerste instantie terug te zien zijn in een daling van het aantal WW-uitkeringen én een toename van deeltijdwerk. Eén verklaring van de minder sterke daling van de werkloosheid is dat het arbeidsaanbod toeneemt en de arbeidsproductiviteit stijgt. En dat laatste remt de vraag naar extra personeel. Het aantal bijstandsontvangers zal in de komende jaren zelfs toenemen, ondanks de groeiende economie. Landelijk gezien is het aantal personen met een bijstandsuitkering in het eerste kwartaal van 2015 gestegen. ISD BOL doet het dan zeker niet slecht, tot nu toe is een daling van de cliënt aantallen gerealiseerd van -1,1%. Vergeleken met de gemeentes en samenwerkingsverbanden in de regio Parkstad is dat het beste resultaat. Gelet op een naar verwachting verder krimpende bevolking in de regio Parkstad, een minder sterk groeiende werkgelegenheid ten opzichte van de landelijke stijging (in bepaalde sectoren is zelfs sprake van inkrimping van het aantal arbeidsplaatsen) is de realisatie van daling van -2,5% van de cliëntaantallen een ambitieus plan. Ondanks de bovengeschetste moeilijke omstandigheden van onze decentrale regio wil ISD BOL deze ambitie vooralsnog niet loslaten, het doel blijft om deze daling voor 2015 te realiseren. Wij zetten hierbij onverminderd sterk in op de activiteiten beperken instroom en (gedeeltelijk) door ons te beïnvloeden activiteiten uitstroom naar werk. Aantallen eind WWB* + IOAW +1,2% -2,5% -2% -3% -4% 0% Brunssum** Onderbanken** Landgraaf** Totaal * tot 2015 Wet werk en bijstand (WWB) ** de cijfers per gemeente zijn wiskundig afgerond Pagina 7 van 62

8 3. Kerntaak: bevorderen uitstroom Conform het stramien van de programmabegroting wordt gerapporteerd per kerntaak. Binnen de kerntaak "bevorderen uitstroom" worden 7 beleidsinhoudelijke activiteiten uitgevoerd die opgenomen zijn in het bedrijfsplan Deze beleidsinhoudelijke activiteiten worden uitgevoerd door de afdeling Werk en Participatie. Ten aanzien van de kerntaak "bevorderen uitstroom" voert de afdeling Werk en Participatie binnen ISD BOL een 7-tal activiteiten uit die de uitstroom van bestaande cliënten dient te bevorderen, te weten: * activiteit "Uitstroom naar werk ; * activiteit "Uitstroom naar opleiding"; * activiteit "Zelfredzaamheid cliënten"; * activiteit "Matchen vraag en aanbod"; * activiteit "Sluitende aanpak voor nieuwe instroom"; * activiteit "Schadelastbeperking"; * activiteit "Fraudebestrijding". Pagina 8 van 62

9 aantal Activiteit: Uitstroom naar werk Doel: Cliënten laten uitstromen naar werk. Maatregel: Cliënten met een PW-uitkering laten uitstromen naar werk. Dit doen we door cliënten te re-integreren en te begeleiden naar werk. Resultaat: Van het totale cliëntenbestand stromen 220 cliënten uit naar werk. Toelichting: De economische situatie zal naar verwachting in 2015 licht verbeteren. Hier profiteren in eerste instantie cliënten van die dicht bij de arbeidsmarkt staan (deeltijd werkenden en WWgerechtigden). Desalniettemin wordt een hogere uitstroom naar werk verwacht voor onze cliënten. Met aanvullende maatregelen verwachten we een toename van de uitstroom naar werk met ± 20% ten opzichte van de target van We sturen op een uitstroom naar werk van 220 cliënten over Rapportage: 250 Uitstroom naar werk doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juli zijn 121 cliënten volledig uitgestroomd naar werk. Een uitkering wordt pas formeel beëindigd nadat de cliënt 30 dagen heeft gewerkt. Na een moeizame start gedurende de eerste 3 maanden van dit jaar ligt ISD BOL nu voor op schema. In deze rapportage zijn voor het eerst ook de partners van de uitkeringsgerechtigde meegenomen. Door het aanvaarden van betaalde arbeid door de partner van de uitkeringsgerechtigde is een beroep op een PW-uitkering niet langer noodzakelijk en wordt deze voor de uitkeringsgerechtigde beëindigd. Dat zijn er 7 in totaal. Pagina 9 van 62

10 In onderstaand schema worden de actoren benoemd met betrekking tot de activiteit uitstroom naar werk. Actore n uitstroom naar we rk jan fe b mrt apr me i jun jul Arbeid in dienstbetreking d.m.v. zelfredzaamheid cliënt Uitstroom naar werk n.a.v. vacaturemelding WSP Zelfstandig beroep en bedrijf niet n.a.v. traject Arbeid in dienstbetrekking n.a.v. traject met BM Arbeid in dienstbetreking n.a.v. traject consulent Uitstroom n.a.v. traject werkbedrijf met BM Uitstroom n.a.v. traject werkbedrijf consulent 2 7 Uitstroom Duitsland n.a.v. traject met BM Totaal uitstroom BM = banenmakelaar ISD BOL is met ingang van april overgegaan tot de inzet van een banenmakelaar op de Duitse arbeidsmarkt. De uitstroom naar de Duitse arbeidsmarkt voor 2015 is geprognosticeerd op 15 cliënten. Nadere toelichting Tot en met juli waren voor 10 cliënten plaatsingen op de Duitse arbeidsmarkt gerealiseerd: Bij 3 cliënten is de uitkering inmiddels formeel beëindigd en zijn zij definitief uitgestroomd richting Duitse arbeidsmarkt (zie bovenstaand overzicht). Bij 2 cliënten moet de uitkering wegens uitstroom naar Duitsland nog formeel beëindigd worden (30 dagen termijn); Bij 5 cliënten heeft weliswaar een plaatsing in Duitsland plaatsgevonden maar heeft deze plaatsing niet tot een succes geleid (gestopt binnen de 30 dagen termijn). Van deze 5 cliënten: - zijn 3 cliënten elders aan de slag waarvan 1 in Duitsland (de 30 dagen termijn is in dit geval nog niet verlopen) en de 2 andere cliënten hebben een baan in Nederland gevonden; - is bij 2 cliënten de uitkering inmiddels beëindigd. Pagina 10 van 62

11 aantal Activiteit: Uitstroom naar opleiding Doel: Jongeren laten uitstromen naar een opleiding. Maatregel: Jongeren met een PW-uitkering laten uitstromen naar een opleiding. Dit doen we door cliënten in samenwerking met bureau VSV (terug) te begeleiden naar school. Resultaat: 20 jongeren stromen uit naar een opleiding. Toelichting: Van jongeren die een bindend studieadvies krijgen en niet teruggaan naar school zal de uitkering worden beëindigd. Ook die beëindigingen zullen in dit resultaat worden meegenomen. Rapportage: 30 Uitstroom naar opleiding doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juli zijn 6 cliënten uitgestroomd naar een opleiding. Pagina 11 van 62

12 Activiteit: Meten effectiviteit re-integratie inspanningen Doel: Meten zelfredzaamheid cliënten op de arbeidsmarkt. Maatregel: We gaan de cliënten steunen bij het maken van de juiste keuzes in de te nemen stappen op weg naar de arbeidsmarkt. Resultaat: Percentage uitstroom naar werk zonder rechtstreekse ondersteuning vanuit ISD BOL is 50% van de totale uitstroom naar werk; Toelichting: Eén van de doelen uit de Participatiewet is het vergroten van de zelfredzaamheid van onze cliënten. Dat betekent dat ze ook zelfredzamer moeten worden bij het zoeken en vinden van betaald werk. Wie op de arbeidsmarkt wil komen en blijven zal steeds meer zelfredzaam moeten zijn. Van werkzoekenden en daarmee ook onze cliënten wordt in ieder geval verwacht dat zij zelfredzamer worden. Duidelijk is dat de overheid de werkzoekende minder bij het handje zal nemen. Meer doen met minder betekent ook dat we minder tijd aan de (individuele) cliënten kunnen besteden. We gaan de cliënten steunen bij het maken van de juiste keuzes in de te nemen stappen op de arbeidsmarkt. We laten cliënten zoveel mogelijk hun eigen koers bepalen, maar zorgen wel voor een goede ondersteuning bij het solliciteren. In het afgelopen jaar hebben we een start gemaakt met het inzetten op een sterkere zelfredzaamheid op de arbeidsmarkt. We hebben geconstateerd dat dit effectief is geweest omdat 45% (was 30%) zelf een baan gevonden heeft. Pagina 12 van 62

13 percentage Rapportage: Zelfredzaamheid cliënten doelstelling gerealiseerd 100% 90% 80% 83% 70% 64% 60% 50% 57% 55% 60% 60% 57% 40% 30% 20% 10% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Van de 114 uitgestroomde cliënten hebben 65 cliënten dit zelfstandig gerealiseerd (4 cliënten zelfstandig ondernemer, 61 cliënten zelfstandig een baan gevonden). In het voortraject stuurt ISD BOL uitdrukkelijk op de eigen kracht van de cliënt en is behulpzaam waar nodig (geeft de richting aan c.q. stuurt de juiste kant uit). In 2015 zien we een geleidelijke afname van de zelfredzaamheid. Door de verbetering van de arbeidsmarkt neemt de instroom van arbeidsfitte personen af. Cliënten die nu instromen hebben een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt en vinden minder gemakkelijk zelfstandig een baan. Pagina 13 van 62

14 Activiteit: Matchen vraag en aanbod Doel: Het matchen van vraag en aanbod van vacatures met onze (potentiële) cliënten. Maatregel: Het binnenhalen van vacatures toegespitst op het aanbod van onze (potentiële) cliënten. In overleg met de banenmakelaars plaatsen W/P-consulenten van de afdelingen Werk en Participatie (potentiële) cliënten van ISD BOL op de gerealiseerde (parttime of fulltime) vacatures. Resultaat: 75 (potentiële) cliënten (dit is inclusief doorvallers WW naar PW en Nuggers) van ISD BOL zijn geplaatst op de binnengehaalde vacatures. Bij 50 cliënten zal dit leiden tot uitstroom en 25 cliënten blijven in de uitkering met inkomsten uit een deeltijdbaan. Toelichting: De targets gelden alleen voor de interne banenmakelaars. Het WSP heeft eigen targets. Plaatsingen door het WSP worden apart bijgehouden. Rapportage: jan fe b mrt apr me i jun jul doe lste lling volle dige uitstroom ge re alise e rde volle dige uitstroom doe lste lling ge de e lte lijke uitstroom ge re alise e rde gedeeltelijke uitstroom cumulatie f doe lste lling uitstroom cumulatie f gerealiseerde uitstroom Tot en met juli zijn 50 cliënten geplaatst op binnengehaalde vacatures. Er zijn 27 cliënten fulltime geplaatst en 23 cliënten parttime. We zien nog steeds dat werkgevers makkelijker parttime - dan fulltimebanen aanbieden. Pagina 14 van 62

15 Activiteit: Sluitende aanpak voor nieuwe instroom Doel: Uitvoeren gedachtengoed uit Participatiewet dat iedereen die iets kan, iets terugdoet voor zijn uitkering waarbij de mogelijkheden van de cliënt bepalend zijn en niet de belemmeringen. Maatregel: Cliënten worden aangemeld en geplaatst op een werkervaringsplaats, bij een gemeentelijk werkbedrijf of vrijwilligerswerk (in de meest brede zin). Resultaat: 90% van de nieuwe cliënten van ISD BOL vanaf zijn binnen 12 weken na aanvangsdatum uitkering aangemeld op een werkervaringsplaats, bij een gemeentelijk werkbedrijf, een maatschappelijke baan/vrijwilligerswerk of mantelzorg. Rapportage: 0; 0% Sluitende aanpak nieuwe instroom sluitende aanpak gerealiseerd géén sluitende aanpak sluitende aanpak nog mogelijk ontheven 0; 0% 33; 11% 263; 89% Aanmeldingen sluitende aanpak voor nieuwe instroom (na 12 weken): 296 sluitende aanpak gerealiseerd: 263 (88,9 %) géén sluitende aanpak (traject niet gerealiseerd): 0 (0,0 %) géén sluitende aanpak (traject niet tijdig gerealiseerd): 0 (0,0 %) géén sluitende aanpak (ontheven): 33 (11,1 %) Voor wat betreft het aandeel ontheffingen momenteel 11,1% kan gesteld worden dat dit de gemeten situatie is op het moment 12 weken na instroom. Ontheffingen zijn vaak van tijdelijke aard waardoor dit percentage zal wijzigingen gedurende de looptijd van de uitkeringen. Onder ontheffing wordt verstaan dat de cliënt ontheven is van de verplichting om mee te werken aan een re-integratietraject of het aanvaarden van arbeid. Pagina 15 van 62

16 percentage Activiteit: Inzet flexibele arbeid Doel: Bevorderen dat cliënten flexibele arbeid accepteren. Maatregel: Cliënten moeten gestimuleerd c.q. geprikkeld worden ook beschikbaar te zijn voor de flexibele arbeidsmarkt. Resultaat: Bij minimaal 175 cliënten worden maandelijks inkomsten uit arbeid gekort. Rapportage: Inzet flexibele arbeid doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Over de maand juni werden de inkomsten uit arbeid gekort bij 199 cliënten (aangezien er achteraf wordt betaald, wordt gerapporteerd over de maand waarop de uitkering betrekking heeft). Pagina 16 van 62

17 aantal Activiteit: Fraudebestrijding Doel: Het bestrijden van fraude. Maatregel: Effectieve bestrijding van frauduleus handelen van cliënten. Resultaat: 50% van de afgehandelde fraude onderzoeken dient te leiden tot een beëindiging van de uitkering dan wel een aangifte bij het Openbaar Ministerie (O.M.). Rapportage: 12 Afgehandelde fraudeonderzoeken aanvraag uitk. afgew. n.a.v. fraudeond. uitk. aangepast n.a.v. fraudeond. uitk. beëindigd n.a.v. fraudeond. uitk. beëindigd voordat fraudeond. afgesl. uitk. ongewijzigd voortgezet jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Tot en met juli zijn 48 fraudeonderzoeken afgehandeld. Bij 24 (50 %) onderzoeken werd de uitkering beëindigd en bij 4 onderzoeken werd de uitkering ongewijzigd voortgezet. Bij 6 onderzoeken werd de norm van de uitkering aangepast en 14 uitkeringen zijn beëindigd nog voordat het fraudeonderzoek was afgesloten. maand Pagina 17 van 62

18 percentage 100 Percentage beëindigde uitkeringen n.a.v. fraudeonderzoek doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Pagina 18 van 62

19 3.1 Financiële verantwoording kerntaak: bevorderen uitstroom bevorderen van de uitstroom begroting nieuwe werkelijk na berap 1 bijstelling raming lasten w-deel kinderopvang totaal lasten toegekend budget aan ISD BOL overige opbrengsten 0 bijdrage gemeente re-integratie bijdrage gemeente kinderopvang totaal Op deze kerntaak vinden geen begrotingswijzigingen plaats. Pagina 19 van 62

20 Keuzes besteding werkdeel 2015 gemeente kostenpost budget betaald restant nog te in 2015 verplichting besteden Brunssum Arbo controles Arbo trajecten Diagnose (incl. ROP) Leer-/werktrajecten Loonkostensubsidies Maatwerk en overig Préstarttrajecten Reiskosten ivm traject Vrijwilligerscentrale Premies Urenverantwoording Trajecten VSV ID-subsidies Perron Voorzieningen PW Duitse banenmakelaar Nog niet toegewezen budget* Subtotaal aanv. bijdr. gem. Banenmakelaar BetereBuren aanv. bijdr. gem. 1e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. 2e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. Pilots uitstroom aanv. bijdr. gem. Begeleidingstraj. naar werk Subtotaal Brunssum *Het Nog niet toegewezen budget is toegevoegd om de uitputting van het volledige budget te kunnen volgen. Het betreft een door gemeente Brunssum vastgestelde bestemming van ten behoeve van verenigingen via Betere Buren. Pagina 20 van 62

21 gemeente kostenpost budget betaald restant nog te in 2015 verplichting besteden Onderbanken Arbo controles Arbo trajecten Diagnose (incl. ROP) Leer-/werktrajecten Loonkostensubsidies Maatwerk en overig Préstarttrajecten Reiskosten ivm traject Vrijwilligerscentrale Premies Urenverantwoording Trajecten VSV Voorzieningen PW Duitse banenmakelaar Gemeentelijk werkbedrijf Vastgestelde bestemming Nog niet toegewezen budget Subtotaal aanv. bijdr. gem. 1e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. 2e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. Pilots uitstroom aanv. bijdr. gem. Begeleidingstraj. naar werk Subtotaal Onderbanken gemeente kostenpost budget betaald restant nog te in 2015 verplichting besteden Landgraaf Werkbedrijf Landgraaf Arbo controles Arbo trajecten Diagnose (incl. ROP) Inburgeringstrajecten Leer-/werktrajecten Loonkostensubsidies Maatwerk en overig Préstarttrajecten Reiskosten ivm traject Vrijwilligerscentrale Premies , Urenverantwoording , Trajecten VSV ID-subsidies , Voorzieningen PW Duitse banenmakelaar Nog niet toegewezen budget Subtotaal aanv. bijdr. gem. Trajectbegeleider GWL aanv. bijdr. gem. 1e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. 2e wijkconsulent aanv. bijdr. gem. Pilots uitstroom aanv. bijdr. gem. Begeleidingstraj. naar werk Subtotaal Landgraaf , totaal ISD BOL Pagina 21 van 62

22 Toelichting: Overschrijding Loonkostensubsidies Het budget is in 2015 fors verlaagd vanwege het afschaffen van de oude loonkostensubsidies per 1 januari Er is echter sprake van een open-eind financiering, waarbij werkgevers, wanneer ze aan de voorwaarden voldeden, over de periode tot 1 januari 2015 nog steeds aanvragen kunnen indienen. Onderuitputting Maatwerk De uitgaven voor deze kosten blijven achter bij hetgeen hiervoor gebudgetteerd is. Deze uitgaven worden echter niet gelijkelijk over het jaar verdeeld gemaakt, de uitgaven kunnen dan ook nog toenemen. Overschrijding Premies Ook voor deze kostenpost geldt dat het budget in 2015 fors verlaagd is vanwege het afschaffen van enkele onderdelen. Het belangrijkste onderdeel is de Premie maatschappelijke participatie (euroregeling). Ook hier is sprake van uitloop van 2014 omdat de premies over de tweede helft van 2014 in 2015 uitbetaald zijn. Tevens is er een nieuwe premie ingevoerd: het Persoonsgebonden Stimuleringsbudget (PSB). Het is nog moeilijk in te schatten hoe vaak en op welke manier deze premie ingezet gaat worden. In de eerste helft van 2015 zien we dat vooral rijbewijzen, werkkleding en lap-tops ingezet worden. Onderuitputting Voorzieningen PW Het was vooraf moeilijk in te schatten welke kosten voor deze voorzieningen gemaakt zouden worden. De onder uitputting wordt ook veroorzaakt door het gegeven dat het beleid voor de voorzieningen die middels dit budget gefinancierd worden, jobcoaching en werkplekaanpassing, nog niet vastgelegd is. Tevens blijkt dat werkgevers nog terughoudend zijn met het aannemen van mensen met een arbeidshandicap, waardoor de uitgaven voor loonwaardemetingen bij de verwachtingen achterblijven. Begeleidingstrajecten naar werk De aanvullende bijdrage vanuit de gemeenten 'Begeleidingstrajecten naar werk' wordt besteed door deze trajecten bij externe partners aan te bieden. Bij het inboeken van deze verplichtingen is er van uit gegaan dat deze trajecten nog dit jaar succesvol zijn. Succesvol betekent in deze dat de cliënt uitstroomt naar een reguliere baan en deze minimaal 6 maanden weet te behouden. De financiering gebeurt op basis van 'no cure, no pay', waarbij bij succesvolle plaatsing van minimaal een half jaar betaald wordt en na nogmaals een half jaar Voor alle trajecten (succesvol of niet) worden de kosten voor intake en trajectplan (ter hoogte van 400) vergoed. Aangezien niet alle aangemelde cliënten (succesvol) zullen uitstromen en zeker niet allemaal dit jaar, zullen de verplichtingen in de loop van het jaar naar beneden worden bijgesteld. Pagina 22 van 62

23 4. Kerntaak: beperken instroom Binnen de kerntaak "beperken instroom" worden 3 beleidsinhoudelijke activiteiten uitgevoerd, die opgenomen zijn in het bedrijfsplan Deze beleidsinhoudelijke activiteiten worden uitgevoerd door de afdeling Inkomen en de afdeling Bedrijfsvoering Beleid en Juridische Zaken. 4.1 Afdeling Inkomen Ten aanzien van de kerntaak "beperken instroom" voert de afdeling Inkomen binnen de ISD BOL een 2-tal activiteiten uit die de instroom van potentiële cliënten dient te beperken, te weten: * activiteit "Beperken instroom cliënten < 27 jaar"; * activiteit "Beperken instroom cliënten > 26 jaar. Pagina 23 van 62

24 percentage Activiteit: Beperken instroom cliënten < 27 jaar Doel: Beperken instroom cliënten < 27 jaar (jongeren). Maatregel: Jongeren die zich melden voor een algemene bijstandsuitkering houden wij tegen aan de jongerenpoort. Resultaat: Van alle jongeren die een uitkering aanvragen is 55% tegengehouden aan de poort. Toelichting: De cliënten die in de 4 weken zoekperiode zitten worden buiten beschouwing gelaten. Bij het meten van het resultaat worden ook meegenomen: aanvraag buiten behandeling gesteld (cliënt verschijnt niet op afspraak), aanvraag afgewezen en aanvraag ingetrokken (op verzoek cliënt). Rapportage: Beperken instroom jongeren doelstelling gerealiseerd 90% 80% 70% 79% 80% 76% 75% 76% 79% 81% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand De realisatie van juli (81%), is net als de realisatie van voorgaande maanden ruim boven de doelstelling van 55%. In tegenstelling tot de mededeling in de 1 e bestuursrapportage zal het onderzoek waar de jongeren zijn gebleven plaatsvinden in het eerste kwartaal van In verband met de aanpassing van het poortproces is de onderzoeksperiode vastgelegd van 1 juli 2014 tot 1 juli De peildatum waarop gemeten zal worden is 1 januari Pagina 24 van 62

25 percentage Activiteit: Beperken instroom cliënten > 26 jaar Doel: Beperken instroom cliënten > 26 jaar (niet jongeren). Maatregel: Cliënten die zich melden voor een algemene bijstandsuitkering houden wij tegen aan de poort. Resultaat: Van alle cliënten (vanaf 27 jaar) die een algemene bijstandsuitkering aanvragen is 35% tegengehouden aan de poort. Toelichting: Bij het meten van het resultaat worden ook meegenomen: aanvraag buiten behandeling gesteld (cliënt verschijnt niet op afspraak), aanvraag afgewezen en aanvraag ingetrokken (op verzoek cliënt). Rapportage: Beperken instroom doelstelling gerealiseerd 60% 50% 53% 53% 59% 58% 56% 58% 58% 40% 30% 20% 10% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Net als bij de activiteit beperken instroom cliënten < 27 jaar zien we ook bij deze activiteit een realisatie die ruim boven de doelstelling ligt. Ook hier vindt in het eerste kwartaal van 2016 nader onderzoek plaats naar de vraag waar deze cliënten zijn gebleven. Pagina 25 van 62

26 4.2 Afdeling Bedrijfsvoering, Beleid en Juridische Zaken Ten aanzien van de kerntaak: "beperken instroom" voert de afdeling Bedrijfsvoering Beleid en Juridische Zaken binnen de ISD BOL de activiteit Debiteurenontvangsten uit. Deze activiteit is onder de kerntaak "beperken instroom" gebracht omdat de uitvoering van deze activiteit, net als de activiteiten "Beperken instroom cliënten < 27 jaar " en "Beperken instroom cliënten > 26 jaar, een direct gevolg heeft voor de omvang van de uitkeringslasten (I-deel). Pagina 26 van 62

27 Activiteit: Debiteurenontvangsten Doel: De lastendruk voor de deelnemende gemeenten verminderen. Maatregel: Een effectief invorderingsbeleid hanteren. Resultaat: Ultimo 2015 totaal ± aan debiteurenontvangsten innen. Toelichting: Ten onrechte genoten uitkering dient teruggevorderd te worden. Onder debiteurenontvangsten worden tevens de ontvangsten begrepen die de onderhoudsplichtige bijdraagt in de kosten van levensonderhoud van de cliënt (verhaal). De afgelopen jaren is geconstateerd dat invordering ten aanzien van bepaalde componenten moeilijk te voorspellen is, zeker met het oog op de economische crisis. De componenten krediethypotheken en verrekeningen zijn om deze reden niet opgenomen in de doelstelling van deze activiteit. Pagina 27 van 62

28 euro Rapportage: Debiteurenontvangsten doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand De gerealiseerde debiteurenontvangsten tot en met juli bedragen exclusief verrekeningen/krediethypotheek. De ontvangsten voor de componenten verrekeningen en krediethypotheken staan in onderstaande tabel. omschrijving realisatie BOL heel jaar verrekeningen/krediethyp Pagina 28 van 62

29 4.3 Financiële verantwoording kerntaak: beperken instroom beperken van de instroom begroting nieuwe werkelijk na berap 1 bijstelling raming lasten bbz declarabel bbz - i deel pw i-deel ioaw i-deel ioaz i-deel koopkrachttegenmoetkoming overige totaal lasten rijksbijdrage bijdrage gemeente debiteurontvangsten uitkeringen totaal Toelichting bijstelling begroting 2015 Lasten Gebundelde uitkering (BBZ budget-deel, PW, IOAW en IOAZ) N BBZ declarabel deel De lasten van deze uitkeringsregeling zijn moeilijk te prognosticeren, getuige het grillige verloop elk jaar weer. Er heeft een extrapolatie plaatsgevonden over de rest van het jaar welke heeft geleidt tot een opwaartse bijstelling. BBZ budget deel De lasten van deze uitkeringsregeling zijn moeilijk te prognosticeren, getuige het grillige verloop elk jaar weer. Er heeft een extrapolatie plaatsgevonden over de rest van het jaar welke heeft geleidt tot een neerwaartse bijstelling. PW Er heeft een doorrekening plaatsgevonden over de verwachtte uitgaven over 2015 op basis van de wijzigingen als gevolg van de invoering van de Participatiewet. Hierbij is tevens rekening gehouden met een geprognosticeerde daling van de cliëntaantallen met 2,5% in De gemeenten Brunssum en Onderbanken voldoen aan de verwachting dat de invoering van de participatiewet een lagere uitkeringslast oplevert. De lasten zijn zelfs lager dan geprognosticeerd in de eerste berap. De gemeente Landgraaf voldoet niet aan deze verwachting. Het voordeel is groter dan de prognose in de primitieve begroting maar kleiner dan de prognose in de eerste berap. Het cliëntenbestand vertoont ten opzichte van de Pagina 29 van 62

30 overige twee gemeenten minder kostendelers en de gezinsgrootte van deze kostendelers is ook kleiner. IOAW/IOAZ Er heeft een extrapolatie plaatsgevonden over de rest van het jaar. De IOAW-lasten zijn bekend tot en met juli 2014 en de IOAZ-lasten zijn bekend tot en met de maand juni. Baten Rijksbijdrage V De naar boven bijgestelde Rijksbijdrage is gebaseerd op de nadere voorlopige budgetten die het Rijk medio juli 2015 heeft gepresenteerd. Deze positieve bijstelling bedraagt respectievelijk voor Brunssum , Onderbanken en Landgraaf Medio september worden de definitieve budgetten door het Rijk bekendgemaakt. Debiteurenontvangsten uitkeringen Debiteuren zijn niet overgedragen aan ISD BOL en worden niet verantwoord in de begroting van ISD BOL. Pagina 30 van 62

31 5. Kerntaak: maatschappelijke participatie Binnen de kerntaak "maatschappelijke participatie" wordt 1 beleidsinhoudelijke activiteit uitgevoerd, die opgenomen is in het bedrijfsplan Deze beleidsinhoudelijke activiteit, " Monitoring uitgavenpatroon bijzondere bijstand en minimaregelingen in 2015 wordt uitgevoerd door de afdeling Inkomen. Activiteit: Monitoring uitgavenpatroon bijzondere bijstand en minimaregelingen in 2015 Doel: Het tijdig informeren van de gemeenten indien de prognose uitgaven bijzondere bijstand en minimaregelingen afwijkt van het uitgavenpatroon. Maatregel: Monitoren uitgavenpatroon bijzondere bijstand en minimaregelingen. Resultaat: omschrijving primitieve prognose realisatie t/m begr verslagmnd Maatschappelijke participatie: - Lidmaatschap vereniging en internet kinderen(*) (paarse kaart) Internet volwassenen (paarse kaart) Vervalen regeling, kosten uitloop 2014** Chronisch zieken (vervalt ) Collectieve ziektekostenverzekering Schoolkosten (oranje kaart) Studietoeslag (***) Langdurigheidstoeslag wordt individuele inkomenstoeslag Overige bijzondere bijstand Budgetbeheer Bewindvoering totaal Drempel Toelichting: Uitganspunten: - er is rekening gehouden met de realisatie van 2014 tot en met en een lichte stijging van rechthebbende cliënten; - bij de individuele inkomenstoeslag wordt verwacht dat er beperkt minder rechthebbenden zijn. Pagina 31 van 62

32 euro euro * betreft maatschappelijke participatie individueel 4-18jr; individueel 18+jr;gezin met kinderen internet en zwemlessen ** betrof maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen *** voor de studietoeslag gaan we uit van 20 toekenningen Brunssum, 5 toekenningen Onderbanken en 25 toekenningen Landgraaf Rapportage: Maatschappelijke participatie: Lidmaatschap vereniging en internet kinderen jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juni hebben we minder uitgegeven ten opzichte van dezelfde periode Maatschappelijke participatie: Internet volwassenen jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juni hebben we minder uitgegeven ten opzichte van dezelfde periode Pagina 32 van 62

33 euro euro Schoolkosten jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Op dit moment is het nog te vroeg om een verdere prognose te stellen. Historisch gezien worden de betalingen voornamelijk verricht in de maanden augustus en september Bewindvoeringskosten jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand We zien net als in voorgaande maanden een stijging in de kosten voor bewindvoering. De verwachting is dat deze stijging zal continueren. Pagina 33 van 62

34 euro euro Budgetbeheer jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juni hebben we minder uitgegeven ten opzichte van dezelfde periode 2014 Individuele inkomenstoeslagen (voormalige LDT) jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Tot en met juni hebben we minder uitgegeven ten opzichte van dezelfde periode 2014 Pagina 34 van 62

35 5.1 Financiële verantwoording kerntaak: maatschappelijke participatie maatschappelijke participatie begroting nieuwe werkelijk na berap 1 bijstelling raming lasten minima effectrapportage medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten studietoeslag collectieve ziektekostenverzekering budgetbeheer bewindvoering Individuele inkomenstoeslag overige bijzondere bijstand totaal lasten bijdrage gemeente bijdrage derden totaal Toelichting bijstelling begroting 2015 Onderstaand worden de verklaringen voor de afwijkingen nader gespecificeerd. ( V = voordelig, N is nadelig) Lasten Individuele inkomenstoeslag voorheen langdurigheidstoeslag V De trendbreuk die zich in 2014 heeft ingezet met betrekking tot de stijging van de kosten heeft zich in 2015 voortgezet. We zien door de landelijke aanscherping van de regelgeving, dat er minder gebruikt wordt gemaakt van deze voorziening. Budgetbeheer N In opdracht van de gemeente Brunssum is dit budget naar nul afgeraamd. Er zijn echter nog cliënten die een vergoeding voor deze kosten krijgen. Deze cliënten zijn in de loop van 2015 in gemeente Brunssum komen wonen en hebben vanuit de vorige woonplaats een budgetbeheerder. Pagina 35 van 62

36 Bewindvoeringskosten N Er heeft in Nederland de laatste jaren een explosieve stijging plaats gevonden van het aantal onderbewindstellingen. In november 2015 start de Kredietbank Limburg met een pilot. Door middel van een screening aan de voorkant enerzijds en begeleiding naar zelfredzaamheid bij het inkomensbeheer anderzijds, proberen zij de gemeente de regie over hun budget weer terug te geven. Aan de hand van de screening zal worden bepaald of de cliënt echt in aanmerking komt voor bewindvoering of dat hij geholpen kan worden met een alternatief product namelijk Budgetbeheer Maatwerk (BBR Maatwerk). BBR Maatwerk is gericht op het bieden van een goede ondersteuning bij het beheren van inkomsten en uitgaven in combinatie met begeleiding gericht op zelfredzaamheid en uitstroom. ISD BOL is voornemens om cliënten te laten deelnemen aan bovengenoemde pilot. Als de doelstelling van de pilot behaald wordt zal dit op termijn kunnen leiden tot lagere kosten bewindvoering. Baten bijdrage gemeente N De hogere uitgaven aan de lastenkant veroorzaken een evenredige hogere bijdrage voor de gemeenten. Door het karakter van deze open einde-regelingen valt een exacte raming moeilijk te maken en hebben wij de nog te verwachten uitgaven gebaseerd op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren over dezelfde periode. Pagina 36 van 62

37 6. Bedrijfsvoering In het bedrijfsplan ISD BOL 2015 zijn voor de afdeling Bedrijfsvoering, Beleid en Juridische Zaken 2 beleidsinhoudelijke activiteiten opgenomen. Deze 2 activiteiten zullen dan ook in deze BERAP gerapporteerd worden. Dit betreffen de activiteiten: * activiteit "Terugdringing ziekteverzuim"; * activiteit "Verminderen looptijd openstaande facturen". Pagina 37 van 62

38 percentage Activiteit: Terugdringing ziekteverzuim Doel: Het ziekteverzuim van de medewerkers van ISD BOL verminderen. Maatregel: 2x per jaar intervisie Encare met hoofden; Verplicht drie-partijen gesprek medewerker/afdelingshoofd/directeur bij derde ziekmelding in de voorgaande 12 maanden; Directe interventie op initiatief van afdelingshoofd, om langdurig ziekteverzuim te voorkomen; P&O medewerker neemt deel aan werkgroepen (zoals Preventieteam, WVG-commissie, SMT, BHV) en stemt dit af. Resultaat: Ultimo 2015 een actueel ziekteverzuimpercentage dat gelijk of kleiner is dan 4,5%. Toelichting: De norm voor het ziekteverzuimpercentage wordt bijgesteld. Als organisatie blijven we inzetten op de terugdringing van het ziekteverzuim. De norm van 4,5% in 2014 is te ambitieus gebleken, toch zullen we blijven proberen om het verzuim verder terug te dringen. Rapportage 10,00% 9,00% 8,00% Ziekteverzuim 2015 doelstelling voortschrijdend ziekteverzuimperc. ziekteverzuimperc. voortschrijdend ziekteverzuimperc. 7,00% 6,29% 6,00% 5,00% 5,23% 5,00% 4,59% 3,79% 4,00% 3,00% 4,76% 5,43% 3,40% 3,04% 2,00% 2,07% 1,00% 0,00% 1,26% 0,61% 1,02% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec maand Nadat in de eerste maanden van 2015 het ziekteverzuimpercentage aan de hoge kant was zien we de laatste maanden het ziekteverzuimpercentage onder het gewenste resultaat te liggen. Pagina 38 van 62

39 aantal dagen betalingstermijn Activiteit: Verminderen doorlooptijd openstaande facturen Het tijdig betalen van facturen. Maatregel: Maandelijkse monitoring van doorlooptijden betaalde facturen via de MARAP s; Uit het managementinformatiesysteem worden maandelijks overzichten gegenereerd waarin het aantal geregistreerde en openstaande facturen te zien is; Uit het managementinformatiesysteem worden maandelijks overzichten gegenereerd waarin de gemiddelde betalingstermijn is opgenomen. Resultaat: De gemiddelde betalingstermijn na ontvangst van de facturen inzake bedrijfsvoeringskosten bedraagt 20 werkdagen. Toelichting: In het kader van Good Governance wil ISD BOL zijn bijdrage leveren als betrouwbare overheidsorganisatie door de openstaande facturen tijdig te betalen. De norm wordt vastgesteld op 20 werkdagen. Uitgezonderd van deze norm zijn de betalingen van de facturen aan APG en de belastingdienst. Gezien de hoogte van de te betalen bedragen worden deze dan ook pas vlak voor het verstrijken van de door de desbetreffende organisaties gehanteerde betaaltermijnen, op tijd, betaald. Rapportage: 22 Gemiddelde betalingstermijn ISD BOL 2015 doelstelling gerealiseerd jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec De gemiddelde betaaltermijn bedraagt 18 dagen. maand Pagina 39 van 62

40 6.1 financiële verantwoording bedrijfsvoeringkosten bedrijfsvoering begroting nieuwe werkelijk na berap 1 bijstelling raming lasten salariskosten opleidingsbudget personele knelpunten kosten arbodienst uitbestede werkzaamheden inhuur p&o/salarisadministratie automatisering representatie overige personele kosten abonnementen literair communicatie huisvesting en kantoor onvoorzien overige organisatielasten kapitaallasten totaal lasten salariskosten opleidingsbudget uitbestede werkzaamheden automatisering representatie huisvesting en kantoor overige organisatielasten kapitaallasten rente resultaat bijdrage gemeenten totaal Toelichting bijstelling begroting 2015 Het aandeel van de gemeenten in de kosten van bedrijfsvoering valt lager uit dan geraamd in de 1 e berap. Hieronder is de verklaring voor deze afwijking gespecificeerd (V = voordelig, N is nadelig, I is incidenteel, S is structureel) Pagina 40 van 62

41 Lasten Salariskosten N Naar aanleiding van een nieuw CAO akkoord zou ISD BOL een bijraming van dienen door te voeren. Aangezien er nog budgetruimte beschikbaar is door het niet direct invullen van opengevallen functies zal ISD BOL deze bijraming niet doorvoeren. De wel doorgevoerde bijraming ad N(I) betreft een facturatie van ABP betreffende compensatie pensioen voor een 4 tal ex-medewerkers over het jaar Financiering vindt plaats door onttrekking aan het budget onvoorzien. Opleidingsbudget N De begrotingswijziging valt op dit onderdeel in 2 delen uiteen. Een budgetverruiming ad N(I) betreft extra uitgaven aan reguliere opleidingen. Dit wordt gefinancierd door onttrekking uit het budget onvoorzien. Een budgetverruiming ad N(I) heeft te maken met de opleiding van medewerkers in verband met de invoering van de Participatiewet. Om te voorkomen dat individuele afspraken met betrekking tot opleidingen in de knel komen, vindt reguliere bijraming plaats op het opleidingsbudget. Personele knelpunten V De begrotingswijziging valt op dit onderdeel in 3 delen uiteen. Er heeft een correctie plaatsgevonden van een gedetacheerde medewerker V(I), analoog hieraan wordt dit ook gecorrigeerd in salaris. Dit heeft geen effect op de bijdrage van de gemeenten. Tevens vindt er een bijraming plaats ad N(I). Dit betreft de kosten van inhuur van extra beveiliging tijdens de openingsuren van de balie ISD BOL in de gemeenten Brunssum en Landgraaf. Op basis van een incident aan de balie in de gemeente Landgraaf, vlak voor de invoering van de kostendelersnorm, is geoordeeld dat additionele maatregelen (beveiliging) noodzakelijk zijn om de veiligheid van het ISD BOL-personeel en het baliepersoneel van de gemeenten te kunnen waarborgen. Ook vindt er een bijraming plaats in verband met de uitvoering van de regeling chronisch zieken en gehandicapten N(I). Huisvesting en kantoor N De eerder bedongen korting op het contract mobiele telefonie via de gemeente Landgraaf is vervallen bij de verlenging van het contract waardoor de meerkosten ISD BOL bedragen N(I). Kosten identicom N(I). Dit betreft beveiliging van de baliemedewerkers en medewerkers spreekkamer ISD BOL in Landgraaf. Frankeringskosten N(I). De stijging van de frankeringskosten wordt veroorzaakt door de extra voorlichting/communicatie door het versturen van persoonlijke brieven met betrekking tot zowel de invoering van de Participatiewet, de kostendelersnorm en de strengere handhaving op inlevering inkomstenformulieren. Ook ontstaan er extra kosten vanwege de uitvoering van de regelgeving tegemoetkoming chronisch zieken en Pagina 41 van 62