Voorstel aan college en raad

Transcriptie

1 Voorstel aan college en raad Nummer: h Datum: 21 september 2016 Opsteller: J.F.W. Cornielje Portefeuillehouder: Wethouder Van der Wal-Zeggelink Onderwerp: 1e MARAP en 2e begrotingswijziging SDV 2016 Het college van B&W besluit: 1. De extra kosten van ,- voor de uitvoering van de Participatiewet in 2016, conform de 2 e begrotingswijziging van de SDV, voor de gemeente Harderwijk te dekken uit de Stelpost opvangen tekorten SDV. 2. De budgettaire consequenties van voornoemde te verwerken in een door het college van B&W vast te stellen wijziging van de productenraming. 3. De zienswijze over de 1 e MARAP en 2 e begrotingswijziging SDV 2016 ter vaststelling aan de gemeenteraad voor te leggen. 4. In te stemmen met het plan tot intensivering van het project re-integratie en hiervoor eenmalig een bedrag van ,- beschikbaar te stellen ten laste van de Stelpost opvangen tekorten SDV 2016 en de Themabegroting 2016 overeenkomstig te wijzigen. 5. De budgettaire consequenties van voornoemde te verwerken in de bestuursrapportage Inleiding Op 30 juni jl. heeft het DB SDV de eerste managementrapportage van 2016 vastgesteld. In deze 1 e MARAP van 2016 brengt de SDV verslag uit over de algemene, financiële en organisatorische ontwikkelingen omtrent de uitvoering van de Participatiewet in de periode januari t/m april De voornaamste ontwikkelingen in deze periode zijn: een stijging van het aantal mensen uit Ermelo, Harderwijk en Zeewolde dat een beroep doet op een bijstandsuitkering. Deze stijging bedraagt 3,75% in de periode januari t/m april 2016; een toenemend beroep op individuele bijzondere bijstand, met name veroorzaakt door een stijging van het aantal aanvragen voor bewindvoering; hogere beheers- en apparaatslasten vanwege o.a. nieuwe cao-afspraken, inhuur van vervangend personeel en benodigde verbeteringen op het gebied van digitalisering en kwaliteit van dienstverlening. Deze ontwikkelingen leiden tot een aanpassing van de begroting van de SDV voor Deze tweede begrotingswijziging is op 30 juni jl. door het DB SDV vastgesteld. Deze aanpassing betekent dat de uitvoering van de Participatiewet voor Ermelo, Harderwijk en Zeewolde meer geld kost dan eerder door de SDV was ingeschat. Voor Harderwijk bedraagt de omvang van de extra kosten t.o.v. de eerste begrotingswijziging Tevens heeft de bestandsontwikkeling geleid tot een plan het project re-integratie te intensiveren om de druk op het uitkeringsbudget terug te brengen en de ontwikkeling naar ene nieuwe werkwijze verder aan te jagen. Beoogd effect De SDV heeft geconstateerd dat de begroting voor 2016 (ondanks een eerdere begrotingswijziging) niet in overeenstemming is met de verwachte baten en lasten op basis van de ontwikkeling van het cliëntenbestand, financiële ontwikkelingen en veranderingen in de bedrijfsvoering over de eerste vier maanden van Daarom is zij overgegaan tot het aanpassen van de begroting, teneinde deze in overeenstemming te brengen met de nieuwe prognoses op basis van de 1 e MARAP Daar het DB SDV op 30 juni jl. reeds heeft ingestemd met deze wijziging, wordt op dit moment aan de deelnemende - 2 -

2 gemeenten (Ermelo, Harderwijk en Zeewolde) gevraagd de gevolgen van deze tweede begrotingswijziging te verwerken in hun financiële huishouding. Dit moet er toe leiden dat de Participatiewet (en aanverwante regelgeving) in 2016 conform het vastgestelde beleid door de SDV kan worden uitgevoerd. Het beoogde resultaat van de intensivering van het project re-integratie is concreet: plaatsing van zowel de beter bemiddelbare werkzoekenden, als van specifieke doelgroepen (statushouders, alleenstaande moeders en ouderen) intensiveren; onbenutte plaatsingsmogelijkheden bij werkgevers met een baangarantie beter benutten; participatiecoaches ondersteunen en coachen in de nieuwe werkwijze en dit in het bijzonder bij het plaatsen van genoemde specifieke doelgroepen; de lokale werkgeversdienstverlening verder ondersteunen; en een alternatief bieden voor de no-risk polis (die het UWV niet meer aanbiedt). Argumenten 1.1 Het cliëntenbestand van de SDV is in de eerste vier maanden toegenomen met 3,75%. In de begroting van de SDV is rekening gehouden met een gemiddeld cliëntenbestand van over heel Echter telde het bestand van de SDV op 30 april jl cliënten, ten opzichte van cliënten per 1 januari Hierdoor zijn de uitgaven voor het programma Inkomen in 2016 hoger dan verwacht. Op basis van deze ontwikkeling is door de SDV een nieuwe prognose gemaakt. Daarbij is uitgegaan van een gelijkblijvend aantal cliënten na april De extra kosten bedragen in totaal en zijn als volgt over de gemeenten verdeeld: Programma Inkomen Begroting (na 1 e wijziging) Prognose 2016 Verschil Ermelo Harderwijk Zeewolde Bron: MARAP I 2016, SDV. De twee voornaamste factoren die bijdragen aan een stijgend cliëntenbestand zijn de blijvend hoge instroom van mensen uit de WW en de stijging van het aantal statushouders. Daarnaast mist het economische herstel nog voldoende kracht om in het begin van 2016 al te zorgen voor een substantiële daling van het aantal werkzoekenden. Integendeel: vanaf juni 2015 tot en met april 2016 is het aantal mensen met een WW-uitkering in Ermelo, Harderwijk en Zeewolde juist toegenomen met respectievelijk 19%, 24% en 9%; 390 personen in totaal. Eind maart 2016 is het aantal ingeschreven werkloze werkzoekenden groter dan ooit tevoren. De regio Noord-Veluwe blijft hiermee sterk achter op de landelijke ontwikkelingen. 1.2 Er is sprake van toenemende uitgaven aan individuele bijzondere bijstand De hogere kosten voor individuele bijzondere bijstand worden veroorzaakt door de stijging van het aantal mensen met een minimuminkomen (zowel bijstandscliënten als WW-gerechtigden) en door een toename van het aantal aanvragen voor specifieke kosten, met name bewindvoering. Op basis van deze stijging verwacht de SDV in 2016 circa meer kosten dan begroot. Dit is als volgt over de drie gemeenten verdeeld: Programma Zorg Begroting (na 1 e wijziging) Prognose 2016 Verschil Ermelo Harderwijk Zeewolde Bron: MARAP I 2016, SDV. 1.3 De beheers- en apparaatslasten zijn hoger dan begroot

3 De hogere beheers- en apparaatslasten worden veroorzaakt door aanstelling van een ambtelijk secretaris voor de OR; vervanging van een aantal langdurig zieke medewerkers; recente wijziging in de cao; hogere accountantskosten en benodigde kwaliteitsverbetering op het gebied van automatisering. Ondanks een neerwaartse bijstelling van de begroting voor huisvestingskosten, verwacht SDV in extra te besteden aan de bedrijfsvoering. Toerekening van deze kosten aan de gemeenten vindt plaats op basis van de vastgestelde gemeentelijke verdeelsleutel, te weten: 24,3% voor Ermelo = ; 55,2% voor Harderwijk = ; 20,5% voor Zeewolde = Met de zienswijze kan de raad eventuele opmerkingen kenbaar maken aan het Algemeen bestuur van de SDV en daarmee voldoen aan de bepalingen van de Gemeenschappelijke Regeling. 4.1 Het cliëntenbestand is in de eerste vier maanden toegenomen met 3,75%. Door de aanpak van het project re-integratie, zoals dat in het najaar van 2015 van start is gegaan, verder te intensiveren wordt beoogd meer plaatsingen te realiseren en daardoor de druk op het uitkeringsbudget terug te brengen. Door de tijdelijke en eenmalige inzet van extra consulenten - waarmee de werkgeversdienstverlening aanvullend wordt ondersteund en de inzet van werkgeverspremies en tijdelijke loonkostensubsidies. 4.2 Met het project re-integratie wordt een fundamenteel andere manier van werken beoogd. Met de start van het project re-integratie in het najaar van 2015 is een fundamenteel andere manier van werken beoogd. Een verandering die gestalte moet krijgen terwijl de winkel gewoon open is. Om deze verandering van werken extra aan te jagen is de tijdelijke een eenmalige inzet van externe consulenten gewenst, zodat zowel maximale tijd en aandacht kan naar het plaatsen van mensen als naar het ontwikkelen van een nieuwe werkwijze. 4.3 Met de werkgeverspremies en tijdelijke loonkostensubsidies wordt richting werkgevers een meer gelijk speelveld gecreëerd met plaatsingen in het kader van de Banenafspraak. Op deze wijze wordt de plaatsing van personen met een beperkte loonwaarde, niet vallend onder de Banenafspraak, beter mogelijk. Financiën De financiële gevolgen van de 2 e begrotingswijziging 2016 van de SDV, bedragen (negatief) voor de gemeente Harderwijk. Het overgrote deel van deze extra kosten wordt veroorzaakt door een toename van het aantal bijstandsuitkeringen. Voor het bekostigen van uitkeringen op grond van de Participatiewet ontvangt de gemeente Harderwijk jaarlijks een budget van het Rijk, het zogenaamde Pw-budget. Op 26 april jl. heeft het ministerie van SZW de nader voorlopige Pw-budgetten 2016 gepubliceerd. Voor de gemeente Harderwijk is het Pw-budget (t.o.v. het voorlopige budget) met afgerond naar boven bijgesteld tot Definitieve vaststelling van de rijksbijdrage 2016 wordt verwacht in oktober Voorgesteld wordt om het bedrag van te dekken uit de Stelpost opvangen tekorten SDV (budgetnummer: ). Vangnetuitkering 2016 Indien een gemeente in 2016 geconfronteerd wordt met een tekort op het Pw-budget, kan zij onder voorwaarden aanspraak maken op een compensatie van een deel van dit tekort. Dit wordt geregeld via de vangnetuitkering Het tekort van de gemeente moet minimaal 5% van het aan haar toegekende budget bedragen. Bij toekenning van de vangnetuitkering, wordt het tekort onder 5% van het budget niet gecompenseerd. Het tekort tussen 5%-10% wordt voor de helft vergoed en het deel van het tekort boven 10% komt volledig voor vergoeding in aanmerking. Op basis van de begroting van het programma Inkomen

4 (na de 2 e begrotingswijziging), lijkt de gemeente Harderwijk aanspraak te kunnen maken op een vangnetuitkering over Het tekort op het Pw-budget wordt op basis van de meest recente begroting van de SDV geraamd op , dit is 8,8% van het nader voorlopige Pw-budget. Rekening houdend met het eigen risico regime van de vangnetuitkering, komt de gemeente Harderwijk indien zij aan alle voorwaarden voldoet in aanmerking voor een compensatie van Voor de goede orde wordt opgemerkt dat het verschil tussen kosten en baten reeds is verdisconteerd in de aangepaste raming op grond van deze 2 e begrotingswijziging 2016 SDV. Intensivering project re-integratie De kosten voor de intensivering van het project hebben ten eerste betrekking op de tijdelijke inzet van extra consulenten. Deze bedragen in 2016 voor de gemeente Harderwijk eenmalig ,-. De kosten voor de stimuleringsregelingen (werkgeverspremies en tijdelijke loonkostensubsidie) worden voor de gemeente Harderwijk eenmalig geschat op ,-. Omdat de premies en de loonkostensubsidies zijn gekoppeld aan een arbeidscontract van minimaal 6 maanden, waarbij deze premie/subsidie alleen wordt uitbetaald aan het einde van de 6 maanden, is er geen risico op het niet realiseren van de bespaarde uitkering. Immers de besparing op het uitkeringsbudget van 6 maanden is hoger dan de kosten van de stimuleringsregeling. En wanneer er geen gebruik wordt gemaakt van de premies/subsidies, dan blijven de beschikbare gelden ongewijzigd aangezien er in dat geval geen uitname is. Het totaalbedrag van ,00 kan ten laste worden gebracht van de Stelpost opvangen tekorten SDV (budgetnummer 4000/92228). Communicatie n.v.t. Uitvoering Voorgesteld wordt om na besluitvorming door uw college, de raad te verzoeken zijn zienswijze op de 2 e begrotingswijziging 2016 kenbaar te maken aan het algemeen bestuur van de SDV middels bijgaande conceptbrief. De SDV wordt gevraagd met Harderwijk Werkt uitvoering te geven aan de aanvullende, incidentele maatregelen. De SDV zal daarbij het effect van de inzet van de stimuleringspremies nauwgezet meten. Om deze reden wordt de inzet van zowel de extra ondersteuning, als de premies nauwgezet en apart gemonitord zijnde een aparte projectadministratie. Op deze wijze wordt aan de gemeente(n) verantwoording afgelegd over de inzet van de middelen, waarbij de resultaten en effecten zichtbaar worden. Evaluatie n.v.t. Bijlagen 1. MARAP I 2016 SDV 2. 2 e Begrotingswijziging 2016 SDV 3. Concept brief zienswijze 4. Plan intensivering project re-integratie 1 Dit bedrag is gebaseerd op het nader voorlopige Pw-budget en de begroting van de SDV op peildatum 23 augustus De hoogte van dit bedrag kan wijzigen o.b.v. de realisatie over heel 2016 en het definitieve Pw-budget Daarnaast dient een gemeente aan alle voorwaarden van de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet te voldoen, om met succes een beroep op de vangnetuitkering 2016 te kunnen doen.

5