Programmabegroting 2015 ISD BOL versie 2.1 AB

Transcriptie

1 Programmabegroting 2015 versie 2.1 AB 31 maart 2014

2 2

3 Voorwoord Voor u ligt de programmabegroting 2015 van de Intergemeentelijke Sociale Dienst Brunssum-Onderbanken-Landgraaf (ISD BOL). Ten tijde van het opstellen van deze programmabegroting dient over een aantal belangrijke zaken nog besluitvorming plaats te vinden: Het Beleidsplan en Bedrijfsplan voor 2015 worden pas eind 2014, respectievelijk begin 2015 vastgesteld; De gevolgen voor de huidige uitvoering van ISD BOL als de ambtelijke fusie tussen de gemeente Brunssum en de gemeente Landgraaf een feit is; De positie en de uitvoering van de WWB door ID BOL voor de gemeente Onderbanken als de ambtelijke fusie tussen de gemeente Brunssum en de gemeente Landgraaf een feit is. Daarnaast staat de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 gepland. De taken die ISD BOL krijgt toegewezen bij de uitvoering van deze nieuwe wet zijn nog niet duidelijk; De (voorlopige) verdeling van het macrobudget over de gemeenten is nog niet bekend. Bij het bepalen van de uitgangspunten voor de begroting kan daarom slechts in beperkte mate sprake zijn van concrete beleidsmatige doelstellingen. Derhalve is het besluit genomen om de begroting voor 2015 e.v. te baseren op de uitgangspunten van de begroting Dit uitgangspunt is tevens voorgelegd aan de Provincie. Door de Provincie is geadviseerd bovenstaand principe te volgen en de meerjarenbegroting op te stellen op basis van de kennis die thans aanwezig is. Indien meer duidelijkheid verkregen wordt op bovengenoemde punten kan volstaan worden met een begrotingswijziging. Het ontwerp van de begroting is ingedeeld volgens de bekende indeling van de programmabegrotingen. De begroting 2015 kent 1 programma (conform het vigerende Beleidsplan ) "Kiezen voor werk!". Dit programma vertaalt de missie, visie en doelen van ISD BOL zoals benoemd in het beleidsplan naar concrete activiteiten. De activiteiten zijn gekoppeld aan indicatoren om de resultaten van de acties te meten en indien nodig bij te sturen. We hebben gekozen voor een beperkt aantal indicatoren met een hoge beleidsresistentie. Alleen die indicatoren zijn opgenomen die onder praktisch alle beleidsomstandigheden een toegevoegde waarde hebben in relatie tot de huidige doelstellingen van ISD BOL. 3

4 Verder hebben wij gekozen voor de volgende uitgangspunten: - Ontwikkeling cliëntaantallen: in ,64% en in 2014 een groei van +5% Voor de cliëntaantallen wordt voor de huidige doelgroepen voor 2015 en 2016 de nullijn gehanteerd. Hierbij maken wij de kanttekening dat wanneer de Participatiewet op1 januari 2015 wordt ingevoerd op de wijze zoals dit nu door het kabinet beoogd wordt, de verwachting is dat dit zal leiden tot een stijging van het cliëntenbestand (in 2015) met 4%. Bij het hanteren van de nullijn is met deze stijging geen rekening gehouden. - Loonstijgingen: Als uitgangspunt wordt gehanteerd dat de index wordt gehanteerd zoals deze gebruikelijk is binnen de deelnemende gemeenten. De programmabegroting 2015 e.v. voldoet aan de voorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Algemeen Bestuur ISD BOL 4

5 INHOUDSOPGAVE blz. Voorwoord 3 1. Inleiding 6 2. Programma: Kiezen voor werk! 2.1 Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat gaat het kosten? Risicoparagraaf 3.1 Algemeen Paragraaf weerstandsvermogen en risico s Paragraaf bedrijfsvoering Paragraaf financiering Financiële begroting 4.1 Overzicht baten en lasten Overzicht compensabele BTW Overzicht verdeling lasten per gemeente Vaststellingsbesluit 42 5

6 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2004 is voor gemeenten de programmabegroting van kracht geworden die toegesneden is op het dualisme. De formele voorwaarden daarvoor zijn neergelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording voor provincies en gemeenten (BBV). De minister van BZK heeft daarnaast besloten om het BBV volledig van toepassing te verklaren op samenwerkingsverbanden tussen gemeenten, de zogenaamde Gemeenschappelijke Regelingen. Dit betekent dat ook de voorliggende begroting is ingedeeld volgens het bekende stramien van de programmabegrotingen. Het vigerende programma, "Kiezen voor werk!" vertaalt de missie, visie en doelen van ISD BOL zoals benoemd in het beleidsplan naar concrete activiteiten. De drie kerntaken van het vigerende beleidsplan, bevorderen uitstroom, beperken instroom en maatschappelijke participatie komen in deze begroting terug als zogenaamde beleidsvelden. Daarnaast besteden wij aandacht aan de paragrafen weerstandsvermogen, bedrijfsvoering en financiering en de bedrijfsrisico s. In deze begroting is gekozen voor een beperkt aantal indicatoren met een hoge beleidsresistentie. Dat wil zeggen dat de begroting beleidsarm is opgesteld: het beleid voor 2015 en de daarvoor noodzakelijke indicatoren komen eind 2014 aan de orde bij het vaststellen van het Bedrijfsplan Alleen die indicatoren zijn opgenomen die onder praktisch alle beleidsomstandigheden een toegevoegde waarde hebben in relatie tot de doelstellingen van de ISD BOL. Bij het opstellen van de begroting 2015 zijn de cijfers gekoppeld aan het geprognosticeerde aantal cliënten in de komende jaren met als basis de werkelijke cliëntaantallen ultimo 2013 en de ontwikkelingen in de eerste twee maanden van

7 Leeswijzer In de programmabegroting van ISD BOL zijn de doelstellingen en de activiteiten zoveel mogelijk SMART - dat wil zeggen concreet en controleerbaar geformuleerd. SMART is: S = specifiek M = meetbaar A = acceptabel R = realistisch T = tijdgebonden Het programma is verbijzonderd naar de onderwerpen: - Wat willen we bereiken? - Wat gaan we daarvoor doen? - Wat gaat het kosten? 7

8 2. Programma: Kiezen voor werk! 2.1. Wat willen we bereiken? Algemeen Vanaf 1 januari 2004 is de Wet Werk en Bijstand (WWB) van kracht. Deze wet maakt onderscheid in een zogenaamd inkomensdeel en een werkdeel dat aan gemeenten wordt verstrekt. De WWB legt het accent op werk boven inkomen. ISD BOL heeft de afgelopen periode hard gewerkt iedere klant zo snel mogelijk te bemiddelen richting arbeidsmarkt. Indien plaatsing op de arbeidsmarkt niet direct mogelijk is, wordt de kansrijke klant een passend re-integratietraject aangeboden. De meeneemregeling biedt de deelnemende gemeenten de mogelijkheid om 25% van het participatiebudget mee te nemen naar een volgend jaar. Dit betekent dat minimaal 75% van dit budget ingezet moet worden Omvang van het Participatiebudget Het participatiebudget en het re-integratiebudget, als onderdeel daarvan is reeds in 2012 fors verlaagd. Het ministerie geeft aan de gemeenten geen meerjarenbeschikkingen af over de ontwikkeling van het participatiebudget. Voor 2015 en de jaren daarna is de begroting daarom gebaseerd op de cijfers zoals die in 2014 gelden. ISD BOL zal zich ook in 2014, samen met de deelnemende gemeenten moeten beraden, over de wijze waarop het re-integratiebudget naar de toekomst toe (2015 en verder) kan worden besteed. Omvang re-integratiebudget voor ISD BOL op basis van begroting 2014 Ministerie SZW In hoeverre het macro budget vanaf 2015 verder naar beneden zal worden bijgesteld is thans nog niet in te schatten. 8

9 Ontwikkeling cliëntaant aantallen allen Het lijkt erop dat het eerder aangekondigd economisch herstel ook daadwerkelijk optreedt in Verschillende indicatoren laten de laatste tijd een gunstige ontwikkeling zien. Zo verbetert de afgelopen maanden het vertrouwen van consumenten en producenten. Ook de koersen op de aandelenbeurs, die gezien worden als een graadmeter voor aanstaand economisch herstel, zijn gestegen. Daarnaast ontwikkelt het aantal uitzenduren zich gunstig: een toenemend aantal uitzenduren gaat veelal vooraf aan economisch herstel. De economische groei in 2014 is echter niet krachtig genoeg voor werkgelegenheidsherstel. Met minder werknemers kan meer geproduceerd worden. Daardoor kan de Nederlandse economie dit jaar groeien terwijl de werkgelegenheid toch met afneemt. Deze krimp is ongeveer half zo groot als afgelopen jaar. De verwachting is dat de werkloosheid in 2014 nog zal toenemen. Daarna zal de werkloosheid weer afnemen en in 2017 naar verwachting weer uitkomen op het niveau van de werkloosheid in 2013 (Bron: CPB Korte termijn raming december 2013). Over de aantallen en percentages verschillen de meningen enigszins: UWV: Voor 2014 gaan we uit van een groei van de WW-instroom tot 678 duizend. Dit betekent dat gemiddeld gezien 8 á 9% van werknemers te maken krijgt met instroom in de WW. De WW-uitstroom groeit ook in 2014 en komt uit op 626 duizend. Omdat de instroom hoger is dan de uitstroom, zal het aantal lopende uitkeringen in 2014 verder toenemen. Eind 2014 rekenen we op 485 duizend WWuitkeringen: dat is 52 duizend (12%) hoger dan een jaar eerder. (Bron: UWV Landelijke arbeidsmarktprognose 2014) CPB: Herstel op de Nederlandse arbeidsmarkt laat nog op zich wachten. De werkloosheid blijft verder stijgen en komt in 2014 uit op gemiddeld 7½% van de beroepsbevolking. (Bron: CPB Korte termijn raming december 2013) CBS: De voor seizoeninvloeden gecorrigeerde werkloosheid kwam in januari 2014 uit op 678 duizend personen, hetgeen 8,6 procent van de beroepsbevolking is. Dat zijn er 10 duizend meer dan in december De werkzame beroepsbevolking telde in januari 7,2 miljoen personen (seizoen gecorrigeerd). (Bron: CBS, arbeidsmarkt in vogelvlucht) Tegen alle landelijke trends in heeft ISD BOL in 2013 de stijging van het cliëntenbestand binnen de perken weten te houden. De stijging van het cliëntenbestand bedroeg slechts 4%. In de Programmabegroting 2014 werd uitgegaan van een stijging van het aantal cliënten met 10% in 2013 en een nivellering (stijging/daling 0%) in

10 Gezien de bovenstaande ontwikkelingen verwachten wij dat de voor 2014 voorziene nivellering pas in 2015 gaat optreden. Voor 2014 verwachten wij dat het cliëntenbestand nog met 5% gaat toenemen. Deze verwachting wordt bevestigd in de eerste 2 maanden van 2014, waarin het cliëntenbestand met 1,7% is gestegen. Vooralsnog wordt voor de ontwikkeling van de cliëntaantallen voor 2015 en 2016 de nullijn gehanteerd. Hierbij maken wij de kanttekening dat wanneer de Participatiewet op 1 januari 2015 wordt ingevoerd op de wijze zoals dit nu door het kabinet beoogd wordt, De verwachting is dat dit zal leiden tot een stijging van het cliëntenbestand (in 2015) met 4%. Bij het hanteren van de nullijn is met deze stijging (vanwege nieuwe doelgroepen) geen rekening gehouden. Indien de economische ontwikkelingen in de regio of de inhoud van het wetsvoorstel van de Participatiewet aanleiding geven om deze nullijn te wijzigen, zullen wij in de 2e Bestuursrapportage van 2014 hierover rapporteren. Op basis van de cliëntenaantallen ultimo 2013 en bovenstaande overwegingen, houden wij Vooralsnog vast aan de ontwikkeling van de navolgende cliëntenaantallen: Aantallen eind WWB + IOAW +3,64% +5% 0,0%* 0,0% -5,0% -5,0% Brunssum* Onderbanken* Landgraaf* Totaal * De cijfers per gemeente zijn wiskundig afgerond Missie In het meerjaren beleidsplan van ISD BOL staat de volgende missie vermeld: Deelname aan de samenleving, bij voorkeur in een vorm van betaald werk, staat voorop! Deze missie blijft onverkort van kracht en ligt in de geest van de nieuwe Participatiewet Meerjarenbegroting In het kader van de samenstelling van de (financiële) meerjarenbegroting gelden onderstaande uitgangspunten: 10

11 Indicator bedrag per uitkering WWB proc. stijging minimumloon 1,10% 1,36%** 1,36%** 1,36%** 1,36%** * stijgingsbedrag is procentuele stijging minimumloon van 2013 naar 2014, exclusief ontvangsten terugvordering en verhaal ** stijgingsbedrag 1,36% is gemiddelde stijging van het minimumloon over de jaren 2010 t/m Rijksbijdrage BUIG Het Ministerie van SZW geeft geen meerjaren-prognoses af over het macrobudget. Daarom heeft ISD BOL als uitgangspunt genomen om het - laatst bekende - in de voorlopige beschikking 2014 vermelde bedrag van (Brunssum: , Onderbanken: , Landgraaf: ) in de meerjarenbegroting op te nemen. Dit is de enige "zekerheid" die wij momenteel hebben. 2.2 Wat gaan we daarvoor doen? Algemeen In dit hoofdstuk worden de drie kerntaken, de zogenaamde beleidsvelden benoemd die bijdragen aan de gewenste twee belangrijkste effecten: bevorderen van de uitstroom en beperken van de instroom. De beleidsvelden zijn voorzien van de acties die resulteren in het gewenste doel (resultaat) per veld. De (stuur)gegevens van de verschillende activiteiten zijn opgenomen in de vorm van outputindicatoren. Beleidsvelden De onderstaande kerntaken zijn de hoofdactiviteiten die afgestemd zijn op het realiseren van de twee belangrijkste effecten van ISD BOL. Kerntaken Beleidsveld Beleidsveld Beleidsveld Omschrijving Het bevorderen van de uitstroom. Het beperken van de instroom. Maatschappelijke participatie. 11

12 Het bevorderen van de uitstroom Met het bevorderen van de uitstroom wordt het volgende doel nagestreefd: Doel: het bevorderen van de uitstroom Conform het meerjarenbeleidsplan "Kiezen voor werk" gaan wij ons focussen op de kansrijken en jongeren. Begeleiding naar betaald werk staat voorop. Daar waar dat niet mogelijk is, zetten wij sterk in op professionele diagnose waarmee wij de cliënten een passend (vervolg)traject kunnen bieden. Jongeren worden bij voorkeur geschoold om ze een sterkere en duurzame positie op de arbeidsmarkt te geven. Cliënten die nog niet klaar zijn voor de arbeidsmarkt worden gestimuleerd en geactiveerd om in de maatschappij te participeren. Output indicator realisatie doel Doel Uitstroom naar werk De indicatoren zijn de (stuur)gegevens om te bepalen in hoeverre de volgende acties leiden tot het gewenste resultaat (doel). Omschrijving activiteit Doelgroep gericht re-integratieactiviteiten ontwikkelen, zelf uitvoeren/inkopen en inzetten. Jongeren tot 27 jaar stimuleren terug te gaan naar school of begeleiden naar werk. Inzetten van premies in het kader van uitstroom naar werk. Het matchen van vraag en aanbod van binnengehaalde vacatures met onze (potentiële) cliënten. 12

13 Het beperken van de instroom Met het beperken van de instroom wordt het volgende doel nagestreefd: Doel: het beperken van de instroom ISD BOL wil voorkomen, dat mensen een beroep moeten doen op een bijstandsuitkering. Dat gebeurt niet alleen door alle inspanningen te richten op het vinden van werk en daarmee met name kansrijke mensen voor de arbeidsmarkt tegen te houden aan de poort. Ook niet-willende jongeren zullen worden tegengehouden aan de poort. Strikt handhaven van wetten en regels en het intensief bestrijden van fraude zijn evenzeer belangrijk. Het is derhalve van belang, dat instroom van nieuwe WWB-cliënten kritisch bekeken wordt. Het voorkomen van (potentiële) doorvallers van de WW naar de WWB. Output indicator 2013 realisatie 2014 doel 2015 doel Percentage aanvragen van kansrijke cliënten (A-profiel), dat niet leidt tot een uitkering 37% 30% 30% Percentage aanvragen van jongeren, dat niet leidt tot een uitkering 56% 50% 50% De indicatoren zijn de (stuur)gegevens om te bepalen in hoeverre de volgende acties leiden tot het gewenste resultaat (doel). Omschrijving activiteit a De aanvrager juist (door)verwijzen naar mogelijkheden zoals voorliggende- en overige voorzieningen tijdens de eerste gesprekken aan de poort (Werkplein). De aanvrager correct en duidelijk informeren (inlichtingenfunctie). Het voorkomen van doorvallen van WW naar WWB. 13

14 Maatschappelijke participatie Met de maatschappelijke participatie wordt het volgende doel nagestreefd: Doel: maatschappelijke participatie Het scheppen van de mogelijkheid om mee te doen is de leidende gedachte voor de uitvoering door ISD BOL. Cliënten die in staat zijn tot werk of maatschappelijke participatie, worden hiertoe uitgedaagd en begeleid. Participatie in de samenleving geeft mensen perspectief en draagt bij aan het functioneren en de kwaliteit van de stad/wijk. Daar waar er financiële belemmeringen bestaan voor participatie, investeert ISD BOL, samen met de gemeente, in het wegnemen daarvan. Het minimabeleid en de bijzondere bijstand zijn hier instrumenten voor. De monitoring op de uitgaven voor het minimabeleid blijft ook voor belangrijk. Bij deze regelingen is immers sprake van open eind regelingen. De volgende regelingen zijn daarom benoemd: Uitgaven 4 minimaregelingen (maatschappelijke participatie, chronisch zieken en gehandicapten, schoolkosten, bijdrage in aanvullende collectieve ziektekostenverzekering); Uitgaven reguliere bijzondere bijstand (onderdeel van deze indicator is: aantal ingehouden drempelbedragen en uitgaven bijzondere bijstand budgetbeheer); Uitgaven langdurigheidstoeslag * 2015 Minimaregelingen Bijzondere bijstand Budgetbeheer Bewindvoering Langdurigheidstoeslag * De bedragen over 2014 zijn overgenomen uit de vastgestelde programmabegroting van Bijstelling op deze bedragen vindt plaats in de 1e Bestuursrapportage ISD BOL X 1 Minimabeleid Belangrijk uitgangspunt in het minimabeleid is, dat kinderen worden ontzien: Dat impliceert dat we de uitgaven voor kinderen in het kader van het minimabeleid op peil willen houden de komende jaren. Kinderen moeten in de gelegenheid worden gesteld om te blijven participeren net als alle andere kinderen, ondanks de bezuinigingen. Ook hierover wordt gerapporteerd aan de hand van de volgende indicatoren: Uitgaven schoolkostenregeling (voor kinderen van 11 tot 18 jaar) Uitgaven individuele maatschappelijke participatie kinderen (voor kinderen van 4 tot 18 jaar, inclusief schoolzwemmen) Uitgaven maatschappelijke participatie voor een internetabonnement (voor kinderen van 9 tot 18 jaar) Uitgaven verordening maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen ISD BOL

15 Regelingen voor kinderen k X 1 Schoolkostenregeling Individuele maatsch. part. kinderen (4-18 jaar, incl. zwemmen) Internetabonnement kinderen Langdurigheidstoeslag Het gemeentelijk beleid t.a.v. de langdurigheidstoeslag is vastgelegd in de Verordening Langdurigheidstoeslag (LDT). In deze verordening is vastgelegd welke doelgroep in aanmerking komt voor de LDT (hoogte inkomen, hoogte bedrag en de periode dat de klant op dit minimum-inkomen leeft). Het beleid van de BOL-gemeenten t.a.v. de LDT is in grote lijnen voor 2014 identiek (hoogte bedrag, doelgroep). De periode dat iemand op bijstandsniveau leeft verschilt: voor Landgraaf is dit 3 jaar; voor Brunssum en Onderbanken 5 jaar. Verder heeft Brunssum in het raadsbesluit d.d. 11 juni 2013 bij de verordening LDT, waarin besloten is om het bedrag van de LDT te verhogen, vastgelegd dat dit nieuwe beleid geldt voor de jaren 2013 en Vanaf 2015 wordt deze keuze meegenomen in het nieuwe beleidsplan/nieuwe minimabeleid. Vanaf 2015 wordt op Rijksniveau het beleid t.a.v. de LDT gewijzigd. Bij de invoering van de nieuwe WWB met ingang van 1/1/2015, wordt de LDT een individuele voorziening, in plaats van de huidige categoriale voorziening. Dit betekent dat op individueel klantniveau bepaald moet worden of iemand in aanmerking komt voor een LDT. De criteria hiervoor moeten wederom in een verordening worden vastgelegd. In ieder geval moet bij de beoordeling van het recht op een individuele inkomenstoeslag betrokken worden: - de krachten en bekwaamheden van de klant - de inspanningen die de klant heeft verricht om tot inkomensverbetering te komen. Aan de hand hiervan kan vastgesteld worden of de klant zicht op inkomensverbetering heeft en wel/niet recht heeft op een individuele inkomenstoeslag. In het wetsvoorstel wordt niet aangegeven wat deze wetswijziging betekent voor het aantal klanten dat in aanmerking komt voor de individuele toeslag. Dit is uiteraard ook afhankelijk van het beleid dat de gemeente hieromtrent bepaalt: "hoogte" : welk bedrag wordt bepaald voor de toeslag, "langdurig": de periode dat iemand van een minimuminkomen heeft geleefd, "laag inkomen": tot welk inkomen komt iemand in aanmerking voor de toeslag. Enerzijds zal een meer individuele benadering kunnen leiden tot een kleinere doelgroep die in aanmerking komt voor de LDT. Anderzijds stijgt het aantal klanten in de WWB (vanaf 1/1/2015: Participatiewet) en komen er doelgroepen met grotere problematieken bij (o.a. arbeidsgehandicapten). Juist deze nieuwe doelgroepen zullen in het kader van de LDT 15

16 weinig zicht op inkomensverbetering hebben. Dit betekent derhalve een verruiming van de doelgroep voor de LDT. Het is derhalve op het moment van het vervaardigen van de programmabegroting 2015 ISD BOL niet mogelijk om een reële inschatting te maken van de uitgaven voor de LDT in Beleid en aantal klanten zijn (nog) niet bekend. Met de nieuwe gemeenteraden van de BOL-gemeenten wordt het nieuwe meerjarige- armoedebeleid bepaald. Hierin zal ook het nieuwe beleid worden meegenomen rondom de langdurigheidstoeslag. Dit (nieuwe) beleid bepaalt het benodigde bedrag voor de LDT. Net als bij de overige posten van het minimabeleid, wordt derhalve ook t.a.v. de LDT de werkelijk uitgaven voor 2013 als basis gebruikt voor de prognose van Afhankelijk van het nieuwe minimabeleid, worden deze begrotingsposten voor 2015 bijgesteld bij de 2 e bestuursrapportage 2015 van ISD BOL. Omschrijving activiteit Het houden van spreekuur in het kader van minimabeleid voor cliënten. Afhandelen van de aanvragen in het kader van de gemeentekaarten en de langdurigheidstoeslag. 16

17 17

18 2.3 Wat gaat het kosten? bevorderen uitstroom meerjarenraming lasten raming raming raming raming omschrijving re-integratiebudget Brunssum re-integratie Onderbanken re-integratie Landgraaf re-integratie Kinderopvang Brunssum Kinderopvang SMI Toerekening bedrijfsvoeringskosten Onderbanken Kinderopvang SMI Toerekening bedrijfsvoeringskosten Landgraaf Kinderopvang SMI Toerekening bedrijfsvoeringskosten totaal nb: lasten re-integratiebudget zijn gebaseerd op het regulier budget

19 bevorderen uitstroom meerjarenraming baten raming raming raming raming omschrijving re-integratiebudget Brunssum Inkomsten van het rijk Bijdrage gemeente Onderbanken Inkomsten van het rijk Bijdrage gemeente Landgraaf Inkomsten van het rijk Bijdrage gemeente Kinderopvang Brunssum bijdrage gemeente Onderbanken bijdrage gemeente Landgraaf bijdrage gemeente totaal nb: baten/uitputting re-integratiebudget zijn gebaseerd op het regulier budget

20 beperken van de instroom meerjarenraming lasten raming raming raming raming omschrijving BUIG Brunssum WWB IOAW BBZ IOAZ Onderbanken WWB IOAW BBZ IOAZ Landgraaf WWB IOAW BBZ IOAZ BBZ declarabel Brunssum bbz declarabel Onderbanken bbz declarabel Landgraaf bbz declarabel Overige kosten centrum werk en inkomen totaal nb: verwezen wordt naar hoofdstuk 3 van deze begroting en in het bijzonder naar onderdeel 3.2 Paragraaf weerstandsvermogen en risico's. 20

21 beperken van de instroom meerjarenraming baten raming raming raming raming omschrijving Brunssum inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Onderbanken inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Landgraaf inkomsten van het rijk bijdrage gemeente BBZ declarabel Brunssum inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Onderbanken inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Landgraaf inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Overige bijdrage gemeente Brunssum bijdrage gemeente Onderbanken bijdrage gemeente Landgraaf totaal

22 maatschappelijke participatie meerjarenraming lasten raming raming raming raming omschrijving Overige kosten minima effectrapportage Bijzondere bijstand Brunssum medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand Onderbanken medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand Landgraaf medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand totaal

23 maatschappelijke participatie meerjarenraming baten raming raming raming raming omschrijving Overige bijdrage gemeente Brunssum bijdrage gemeente Onderbanken bijdrage gemeente Landgraaf Bijzondere bijstand Brunssum bijdragen van derden bijdrage gemeente Onderbanken bijdragen van derden bijdrage gemeente Landgraaf bijdragen van derden bijdrage gemeente totaal

24 3 Risicoparagra aragraaf 3.1 Algemeen Voor de gemeenschappelijke regeling ISD BOL zijn de volgende paragrafen opgenomen in de begroting: Weerstandsvermogen (voor wat betreft de inventarisatie van de risico s en het beleid omtrent de risico s) Bedrijfsvoering Financiering 3.2 Paragraaf weerstandsvermogen en risico's De paragraaf weerstandsvermogen en risico s geeft een indicatie in welke mate het vermogen van ISD BOL toereikend is om financiële risico s op te vangen. Het begrip weerstandsvermogen kent twee componenten: weerstandscapaciteit en risico s. De relatie tussen beide noemt men het weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen is het vermogen om financiële risico s op te vangen om taken te kunnen voortzetten. Met weerstandscapaciteit wordt bedoeld: alle elementen waarmee tegenvallers kunnen worden bekostigd. Op grond van artikel 11 BBV bevat de paragraaf weerstandsvermogen: Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit Een inventarisatie van de risico s Het beleid over weerstandscapaciteit en risico s Weerstandscapaciteit Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan het geheel van middelen en mogelijkheden waar de ISD BOL over beschikt om niet geraamde kosten te dekken, die onverwacht substantieel zijn, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken. ISD BOL bouwt geen weerstandsvermogen op. Financiële risico s ten aanzien van de programmakosten worden afgedekt via het weerstandsvermogen van de drie samenwerkende gemeenten. Om deze reden zijn de reserves en voorzieningen ondergebracht bij de drie gemeenten. Het is tevens de verantwoordelijkheid van de gemeenten om gevormde reserves en voorzieningen in stand te houden en in relatie tot de potentiële risico's aan te passen. ISD BOL heeft wel een post voor onvoorziene uitgaven ten bedrage van opgenomen op de begroting. 24

25 Risico's Deze paragraaf geeft een overzicht van de belangrijkste risico s voor ISD BOL. Op hoofdlijnen kunnen deze onderverdeeld worden in: a. Financiële risico s b. Risico s in interne bedrijfsvoering Ad a: Financiële risico s Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (Buig) Het budget van het inkomensdeel per gemeente wordt bepaald met behulp van het zogenaamde historische kosten verdeelmodel en het objectieve verdeelmodel. Het model van historische kosten heeft betrekking op de gemeente Onderbanken. De gemeenten Brunssum en Landgraaf ontvangen een budget van het inkomensdeel gebaseerd op beide modellen. Uit onderzoeken is gebleken, dat er geen eenduidige verklaring is voor de zogenaamde herverdeeleffecten. Er is geen eenduidige oorzaak te benoemen voor het gebruik van het budget in relatie tot zogenaamde voordeel- en nadeelgemeenten. De ontwikkeling van het budget van het inkomensdeel voor de komende jaren is onduidelijk en niet op voorhand te calculeren. De batenkant van het inkomensdeel blijft om deze reden onzeker en dus risicovol. Wat betreft de lastenkant is er sprake van een open eindregeling. De deelnemende gemeenten van ISD BOL moeten het weerstandsvermogen om deze reden op peil houden om mogelijke financiële tegenvallers op het inkomensdeel op te vangen. De kwantificering van dit risico blijft voor de gemeente Onderbanken gelijk aan 10% van het definitieve budget van het inkomensdeel; hun inkomensdeel wordt immers vastgesteld op basis van historische kosten en voor deze gemeenten geldt dat zij een beroep kunnen blijven doen op een incidentele aanvullende uitkering. Voor gemeenten waarvan het I-deel bepaald wordt aan de hand van het zgn. objectieve verdeelmodel (al dan niet in combinatie met het historische verdeelmodel) geldt dat een beroep gedaan kan worden op de IAU (incidentele aanvullende uitkering) of de MAU (meerjarige aanvullende uitkering). Cliëntaantallen Door het UWV is onlangs de landelijke arbeidsmarktprognose 2014 uitgebracht. Hierbij geeft het UWV kort samengevat aan dat de economische groei in 2014 niet krachtig genoeg is voor werkgelegenheidsherstel. Alhoewel de Nederlandse economie in 2014 zal groeien zal de werkgelegenheid toch met 66 duizend afnemen. Er wordt rekening gehouden met een groei van het aantal WW-uitkeringen met ruim 50 duizend (+12%) tot 485 duizend uitkeringen aan het eind Deze ontwikkeling zal de kansen voor onze cliënten om uit te stromen naar betaalde arbeid en derhalve ook de ontwikkelingen in de cliëntaantallen ook in 2015 verder onder druk zetten. 25

26 Participatiewet Naar verwachting zal per 1 januari 2015 de Participatiewet in werking treden. De ISD BOL gebruikt 2014 als overgangsjaar om zich voor te breiden op de wijzigingen van de bedrijfsprocessen, bedrijfsvoering en automatisering. In de begroting die wordt aangeboden, is thans alleen rekening gehouden met de taken die voortvloeien uit de huidige WWB. Ad b: risico s in de interne bedrijfsvoering Bezuinigingen overheidstaken en toename cliëntaantallen De verwachting is dat de cliëntaantallen in 2014 met 5% zullen stijgen. Door de invoering van de Participatiewet wordt een toename van 4% in 2015 verwacht. Daarnaast worden de gemeenten geconfronteerd met forse bezuinigingen. Deze bezuinigingen zullen ook de uitvoeringstaken van ISD BOL raken. De toegenomen cliëntaantallen in 2013 hebben de druk op de ISD BOL-organisatie versterkt. Een verdere toename in de cliëntaantallen in 2014 in combinatie met de voorbereidingen voor de invoering van de Participatiewet en de verwachtte toename in de cliëntaantallen in 2015 vergt een invulling van personele uitbreiding. Gelet op de ambtelijke fusie tussen de gemeente Landgraaf en de gemeente Brunssum wordt de invulling van de personele uitbreiding gezocht binnen de huidige medewerkerpool van de gemeente Landgraaf en de gemeente Brunssum. Wetgeving en verantwoording De uitvoering van de WWB (lees: Partcipatiewet) en aanverwante regelingen is gebaseerd op de wet. De rechtmatigheid van de verstrekte uitkeringen is van groot belang. De verantwoording van de uitvoering van de WWB is gebaseerd op strikte regels. Zowel de financiële verantwoording aan het Rijk als de verantwoording van de aantallen aan het CBS bepalen, gezien de opbouw van het budget van het inkomensdeel, de basis van het te ontvangen budget van het inkomensdeel in de toekomst. Een adequate informatievoorziening is heel belangrijk, reden waarom de ISD BOL daarin blijft investeren. 26

27 3.3 Paragraaf bedrijfsvoering Algemeen Bedrijfsvoering omvat het geheel van de zogenaamde PICOFAH-functies. Het betreft Personeel, Informatie, Communicatie, Organisatie, Financiën, Automatisering en Huisvesting. Kortom alle randvoorwaardelijke zaken die geregeld moeten zijn wil de organisatie op het gebied van de primaire processen goed kunnen functioneren. Bedrijfsvoering betekent echter ook: sturing en beheersing van primaire en ondersteunende processen in een organisatie om zo de beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren. ISD BOL zal haar beleid op rechtmatige en doelmatige wijze realiseren en het Dagelijks Bestuur (DB) legt hierover verantwoording af. Het basisuitgangspunt is, dat de organisatie in control is. We blijven zoeken naar efficiëntere manieren van werken en samenwerken, intern en extern en verdere professionalisering van de organisatie. Voor onze toekomstige bedrijfsvoering gaan wij bewust op zoek naar the best of three worlds (gemeente Landgraaf-gemeente Brunssum en ISD BOL). Hiertoe participeert ISD BOL in de diverse werkgroepen in het kader van de ambtelijke fusie. 27

28 bedrijfsvoering meerjarenraming lasten raming raming raming raming omschrijving bedrijfsvoering salariskosten opleidingsbudget personele knelpunten kosten arbodienst uitbestede werkzaamheden accountant (juridische) advisering uitvoering BBZ/IOAZ (Maastricht) klanttevredenheidsonderzoek inhuur p&o/salarisadministratie automatisering representatie personele kosten overig abonnementen en contributies communicatie huisvesting en kantoor onvoorzien overige organisatielasten kapitaallasten totaal Bij de budgetten personele knelpunten, inhuur p&o/salarisadministratie en automatisering zien wij dat er door de externe leveranciers een indexatie krijgen opgelegd. Anders dan vorige jaren verwerken wij deze nu wel in bovenstaande begroting. 28

29 bedrijfsvoering meerjarenraming baten raming raming raming raming omschrijving bedrijfsvoering salariskosten huisvesting en kantoor overige organisatielasten bijdrage van gemeente Brunssum bijdrage van gemeente Onderbanken bijdrage van gemeente Landgraaf kapitaallasten rente resultaat Verrekening kosten bedrijfsvoering bijdrage van gemeente Brunssum bijdrage van gemeente Onderbanken bijdrage van gemeente Landgraaf totaal De lasten per gemeente zijn de lasten inclusief de compensabele omzetbelasting. De te declareren omzetbelasting is opgenomen in paragraaf 4.2. in de tabel 'overzicht compensabele btw'. 29

30 3.4 Paragraaf financiering Er zijn drie financieringsstromen te onderkennen, te weten: 1. financiering van de programmakosten, waaronder worden verstaan alle kosten direct voortvloeiend uit de toepassing van beleid en regelgeving. 2. financiering van de extra kosten veroorzaakt door gemeentelijk beleid zoals bijzondere bijstand. 3. financiering van de indirecte kosten die verbonden zijn aan de uitvoering van de opgedragen taken, die via een verdeelsleutel ten laste van de gemeenten komen, de zogenaamde bedrijfsvoeringkosten. Ten aanzien van de directe programmakosten is bepaald, dat alle betalingen van het rijk aan de gemeenten met betrekking tot de uitvoering van de wettelijke regelingen direct na ontvangst door de gemeenten aan de ISD BOL worden overgemaakt. Kosten, voor zover niet gedekt door rijksbudgetten en andere ontvangsten worden als volgt in rekening gebracht bij de deelnemende gemeenten: Participatiebudget (deel re-integratie) Afrekening 1 x per jaar. Kinderopvang Na afloop van het kwartaal op basis van werkelijke uitgaven. WWB, IOAW, IOAZ en BBZ Na afloop van het kwartaal op basis van werkelijke uitgaven. Bijzondere bijstand en minimaregelingen Na afloop van het kwartaal op basis van werkelijke uitgaven. Kosten bedrijfsvoering Per kwartaal wordt op voorschotbasis cf. vastgestelde (bijgestelde) begroting ¼ van het begrotingsbedrag in rekening gebracht. Na vaststelling van een begrotingsbijstelling worden, indien nodig, bij het eerstvolgende voorschot de voorschotten over eerder gefactureerde termijnen gecorrigeerd. Overige kosten Afrekening 1 x per jaar. 30

31 4.1 Overzicht baten en lasten

32 bedrijfsvoering raming 2015 lasten werkelijk raming raming omschrijving bedrijfsvoering salariskosten opleidingsbudget personele knelpunten kosten arbodienst pers. knelpunt stijging clientaantallen uitbestede werkzaamheden accountant (juridische) advisering uitvoering BBZ/IOAZ (Maastricht) bezwaar en beroep (Landgraaf) medewerkerstevredenheidsonderzoek klanttevredenheidsonderzoek inhuur p&o/salarisadministratie automatisering representatie personele kosten overig abonnementen en contributies verbeteragenda communicatie Het Roer om Brunssum huisvesting en kantoor onvoorzien Overige organisatielasten kapitaallasten totaal

33 bedrijfsvoering raming 2015 baten werkelijk raming raming omschrijving bedrijfsvoering salariskosten verbeteragenda huisvesting en kantoor Overige organisatielasten overige opbrengsten bijdrage van gemeente Brunssum bijdrage van gemeente Onderbanken bijdrage van gemeente Landgraaf kapitaallasten rente resultaat Verrekening kosten bedrijfsvoering bijdrage van gemeente Brunssum bijdrage van gemeente Onderbanken bijdrage van gemeente Landgraaf totaal

34 bevorderen uitstroom raming 2015 lasten werkelijk raming raming omschrijving re-integratiebudget Brunssum re-integratie Onderbanken re-integratie Landgraaf re-integratie Kinderopvang Brunssum Kinderopvang Onderbanken Kinderopvang Landgraaf Kinderopvang totaal

35 bevorderen uitstroom raming 2015 baten werkelijk raming raming omschrijving re-integratiebudget Brunssum Inkomsten van het rijk bijdrage van de gemeente Onderbanken Inkomsten van het rijk bijdrage van de gemeente Landgraaf Inkomsten van het rijk bijdrage van de gemeente bijdrage van derden Kinderopvang Brunssum bijdrage gemeente Onderbanken bijdrage gemeente Landgraaf bijdrage gemeente totaal

36 beperken van de instroom raming 2015 lasten werkelijk raming raming omschrijving BUIG Brunssum WWB IOAW BBZ IOAZ Onderbanken WWB IOAW BBZ IOAZ Landgraaf WWB IOAW BBZ IOAZ BBZ declarabel Brunssum bbz declarabel Onderbanken bbz declarabel Landgraaf bbz declarabel Overige Hoogwaardige Handhaving totaal

37 beperken van de instroom raming 2015 baten werkelijk raming raming omschrijving Brunssum inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Onderbanken inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Landgraaf inkomsten van het rijk bijdrage gemeente BBZ declarabel Brunssum inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Onderbanken inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Landgraaf inkomsten van het rijk bijdrage gemeente Overige bijdrage gemeente Brunssum bijdrage gemeente Onderbanken bijdrage gemeente landgraaf Hoogwaardige Handhaving totaal

38 maatschappelijke participatie raming 2015 lasten werkelijk raming raming omschrijving Overige Kosten minima effectrapportage Bijzondere bijstand Brunssum medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand Onderbanken medische keuring ggd maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand Landgraaf medische keuring ggd 971 maatschappelijke participatie chronisch zieken schoolkosten collectieve ziektekostenverzekering langdurigheidstoeslag budgetbeheer bewindvoering overige bijzondere bijstand totaal

39 maatschappelijke participatie raming 2015 baten werkelijk raming raming omschrijving Overige Bijdrage gemeente Brunssum Bijdrage gemeente Onderbanken Bijdrage gemeente Landgraaf Bijzondere bijstand Brunssum Bijdragen van derden Bijdrage gemeente Brunssum Onderbanken Bijdragen van derden Bijdrage gemeente Onderbanken Landgraaf Bijdragen van derden Bijdrage gemeente Landgraaf totaal

40 4.2 Overzicht compensabele BTW De gemeenschappelijke regeling ISD BOL heeft een bijzondere plaats in het zogenaamde BTW regime. Een gemeenschappelijke regeling valt formeel niet onder het BTW compensatiefonds. De wetgever heeft echter vastgesteld, dat de inkoop BTW (voorbelasting) van de regeling doorgeschoven wordt naar de deelnemende gemeenten. De deelnemende gemeenten kunnen vervolgens deze doorgeschoven BTW ten laste van het BTW compensatiefonds brengen. De bedragen zijn vermeld in en gebaseerd op een BTW percentage van 21%. Compensabele btw Brunssum Onderbanken Landgraaf

41 4.3 Overzicht verdeling lasten per gemeente In onderstaande tabel is de verdeling van de lasten per gemeente opgenomen, verdeeld naar de drie beleidsvelden en de paragraaf bedrijfsvoering. totaaloverzicht per gemeente 2015 programma/kostenplaats Brunssum Onderbanken Landgraaf totaal bevorderen van de uitstroom lasten re-integratie kinderopvang baten rijksbijdrage aandeel gemeente beperken van de instroom lasten BBZ buig BBz decl WWB IOAW IOAZ Overige uitgaven baten rijksbijdrage aandeel gemeente maatschappelijke participatie lasten minima effectrapportage bijzondere bijstand baten bijdrage van derden aandeel gemeente bedrijfsvoering lasten (excl. kapitaallasten) bedrijfsvoering baten (excl. kapitaallasten) bijdrage van derden toerekening re-integratie en kinderopvang aandeel gemeenten totaal lasten baten aandeel gemeenten* * in aandeel gemeenten is geen rekening gehouden met mogelijke uitkeringen IAU (Onderbanken) en MAU (Landgraaf en Brunssum) 41