Gebiedsanalyse Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken Stadsdeel Nieuw-West

Transcriptie

1 Gebiedsanalyse Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken Stadsdeel Nieuw-West Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken in het kort Ontwikkeling van het gebied Veel mensen in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken hebben een migratie-achtergrond, en dit aandeel neemt nog altijd toe. Een groeiend aandeel van de kinderen behoort tot de derde generatie migranten. Bewoners zijn weinig tevreden over hun buurt, de waardering voor de buurt ligt net op een voldoende. De verwachting over de toekomst is negatiever geworden en een kwart van de bewoners vindt dat de buurt er op achteruit is gegaan. Ook de tevredenheid over de woning is afgenomen. Voor veel bewoners redenen om te willen verhuizen. Voor de komende jaren staat er een aantal vernieuwingsprojecten in de planning. Dit moet zowel een verbetering voor de woningen als voor de buurt geven. Het gebied rond station Sloterdijk wordt de komende jaren ontwikkeld tot woon-werklocatie. Het aantal winkels is gestegen, men is nog wel kritisch over het eenzijdige aanbod. Er zijn relatief veel statushouders in dit gebied komen wonen. Veel kinderen volgen lagere niveaus in het onderwijs, maar zij blijven wel vaker op school om een startkwalificatie te halen. Het aandeel laag opgeleide schoolverlaters ligt stabiel tussen de 13%-14%. Ontwikkeling Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken, (+/- 1 jaar) Sterke punten De huren liggen laag waardoor de woningen relatief betaalbaar zijn. De lucht is relatief schoon. Op alle meetpunten in dit gebied ligt de concentratie stikstofdioxide onder de grenswaarde. Het groen wordt goed gewaardeerd en ook het aanbod aan speelvoorzieningen vinden veel bewoners op orde. Aandachtspunten Er is relatief veel criminaliteit (met name inbraken, overvallen en autodiefstallen) en bewoners ervaren het als één van de onveiligste gebieden van Amsterdam. Er is ook relatief veel jongerenoverlast en ook het aandeel jeugdige verdachten ligt boven het stedelijk gemiddelde. Er zijn veel risicofactoren bij de jeugd aanwezig (veel armoede, grotere kans op psychosociale problematiek en kindermishandeling), maar het zorggebruik van jongeren en gezinnen ligt niet veel hoger dan het stadsgemiddelde. Dit kan op ondergebruik van de zorg duiden. De sociaaleconomische situatie van veel bewoners is zwak. Zij hebben ook vaak te maken met meervoudige problematiek (op het gebied van armoede, schulden, participatie, welzijn, gezondheid). De geregistreerde werkloosheid is, na een stijging, wel weer iets gedaald, maar ligt nog altijd veel hoger dan het gemiddelde. De diversiteit in het gebied maakt het samenleven niet altijd makkelijk. Bewoners ervaren relatief veel spanningen en men vindt de omgang met elkaar niet altijd goed. Een kwart van de bewoners ervaart discriminatie. Bijna een kwart van de 4 e- klassers die in dit gebied wonen heeft een negatieve houding ten aanzien van homoseksualiteit. Op de Burg. Leeuwenlaan en het Lambertus Zijlplein staan de winkelhuren onder druk. Bovendien is de winkelleegstand hoog op Plein en het Zijlplein. Aandachtsbuurten In bijna alle buurten van Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken is sprake van gestapelde problematiek. In andere gebieden in de stad is de problematiek vaak geconcentreerd te vinden in de bepaalde wijken of buurten, hier is dit niet het geval. Alleen de Eendracht laat op een aantal punten een gunstiger beeld zien. 1

2 Wat is de gebiedsanalyse? De gebiedsanalyses vormen het startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als van de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyse dient als onderlegger voor de gebiedsagenda Het gebied (zwart) in wijken (rood) en buurten (blauw) Leeswijzer Informatie over het gebied als geheel o.b.v. onderzoek, statistieken en feitelijke gebiedsinformatie Idem voor een wijk of buurt in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied Gebiedstypering Bevolking Buurten in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken Het gebied bestaat uit 5 wijken: Slotermeer- Noordoost, Slotermeer- Zuidwest, Bedrijventerrein Sloterdijk, Geuzenveld en De Eendracht. Het gebied telt 22 buurten. Begin 2015 is het zogeheten droge gedeelte van Westpoort toegevoegd aan de Bretten. Samen vormt dit nu de wijk Bedrijventerrein Sloterdijk bestaande uit Centrum Sloterdijk (met station), De Heining, Sloterdijk 2 en 3 en de Bretten met sportpark Spieringhorn en Landschapspark. Geuzenveld en Slotermeer zijn beide gebouwd in de jaren 50 en 60 en zijn onderdeel van de Westelijke Tuinsteden. Slotermeer is als eerste van de Westelijke Tuinsteden ontwikkeld volgens de principes van het Algemeen Uitbreidingsplan in een open stedenbouwkundige verkaveling waarbij elke woning zoveel mogelijk zon en natuurlijk daglicht ontvangt. In Slotermeer zijn twee gemeentelijk beschermde stadsgezichten (Van Eesterenmuseum en Noordoever). Het groen is alom tegenwoordig. Het gebied kent groengebieden zoals Landschapspark De Bretten, Gerbrandypark, Eendrachtspark en de Tuinen van West. De Eendracht is een uitbreidingswijk uit de jaren 90. De stedelijke vernieuwing van het gebied is in de jaren 90 van start gegaan in Buurt 9 (De Beerenbrouckbuurt) en wordt na jaren van stagnatie voor diverse buurten weer opgepakt. Bevolkingssamenstelling Er wonen mensen in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken. Dit aantal is gegroeid (2011: ). In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken heeft 63% een nietwesterse migratieachtergrond (Amsterdam: 35%). Dit aandeel groeit al jaren geleidelijk. Onder de bewoners zijn weinig nieuwe stedelingen (11%), mensen tussen de 18 en 55 jaar van Nederlandse of westerse herkomst die na hun 18e naar de stad zijn gekomen vaak voor studie of werk. Er wonen veel gezinnen met kinderen (35%). Kinderen wonen vaak in een gezin met twee ouders (25% van de huishoudens is een stel met kinderen versus 16% Amsterdam). Van de kinderen heeft 74% een niet-westerse migratieachtergrond (Amsterdam: 47%). Dit aandeel neemt af, deels doordat meer kinderen behoren tot de derde generatie migranten (en in de statistieken geen migratieachtergrond hebben). De Eendracht wijkt in bevolkingssamenstelling wat af van de andere wijken in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken. In De Eendracht wonen relatief veel stellen zonder kinderen (27%; Amsterdam: 21%). In deze wijk is een kleiner deel van niet-westerse herkomst (43%) dan gemiddeld in dit gebied en dit aandeel stijgt. Het gaat relatief vaak om Amsterdammers met een Turkse migratieachtergrond (15%). 2

3 Aandeel 65-plussers en bewoners met een niet-westerse migratieachtergrond, % Binnen Slotermeer Zuidwest valt Buurt 5 Noord (Lodewijk van Deysselbuurt) op. Hier is het aandeel migranten van niet-westerse herkomst zeer hoog: 82% van de bewoners is van niet-westerse herkomst. Veel daarvan hebben een Marokkaanse (42%) of Turkse migratie-achtergrond (21%). Er wonen veel 0-17 jarigen (27%) waarvan 87% een nietwesterse achtergrond heeft. Het aandeel eenoudergezinnen is hoog (15% versus 11% Amsterdam) en stijgt. Bevolkingsprognose In 2025 zal naar verwachting het aantal inwoners in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken met lager zijn dan in 2017 (45.100). Daarmee is dit gebied het sterkst krimpende gebied tot 2025, naast Gaasperdam/Driemond en De Aker, Sloten en Nieuw Sloten. Bevolking Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken naar leeftijd, 1 januari 2005, 2017 en Geuzenveld/Sloterm % 65-plussers Amsterdam, % 65- plussers Geuzenveld/Sloterm % niet-westerse migratieachtergro Amsterdam, % nietwesterse migratieachtergrond Net als elders in de stad zal het aantal 65-plussers in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken gaan toenemen. Die stijging is echter met 9% minder sterk dan gemiddeld (+25%). Tussen 2005 en 2017 nam het aantal 65-plussers af van naar In 2025 staat de teller op Tot 2025 zal het aandeel tot en met 17 jaar afnemen van 24% naar 22%. In heel Amsterdam wordt een afname verwacht van 18% naar 17%. Stedelijke ontwikkeling en wonen Buurtwaardering Bewoners van Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken zijn minder tevreden met hun buurt dan gemiddeld in de stad. Zij waarderen hun buurt met een rapportcijfer 6,3 (7,5 gemiddeld in Amsterdam) in Bewoners ervaren weinig betrokkenheid van andere buurtbewoners (5,6 versus 6,2 gemiddeld in de stad). Ook over de toekomst zijn bewoners weinig positief. De verwachte ontwikkeling ligt laag (rapportcijfer 5,7 in 2015) en is gedaald (6,2 in 2011). Ruim een kwart (28%) vindt dat hun buurt er op achteruit is gegaan (gemiddeld in Amsterdam: 17%). In alle wijken ligt de waardering voor de buurt onder het gemiddelde van de stad. Ten opzichte van 2013 is de waardering in de meeste wijken gelijk gebleven, in Slotermeer Noordoost is de waardering gedaald van 6,5 naar 6,1. De verwachting over de toekomst is in de wijk De Eendracht iets positiever en meer stabiel (6,0). Echter, 47% van de bewoners geeft aan dat de wijk er in het afgelopen jaar op achteruit is gegaan. Op buurtniveau springt Buurt 7 (Van Tijenbuurt) er positief uit, hier geeft men een 7,3 aan de buurt. Buurtbewoners ervaren hier relatief veel betrokkenheid van buurtbewoners, meer dan gemiddeld in de stad (6,5 versus 6,2) m v bron: OIS Wonen Er staan woningen in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken. Dit is een lichte groei ten opzichte van 2011 (was ). In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is het corporatiebezit met 68% groot. Het neemt wel iets af (70% in 2011). Er is weinig particuliere huur (9%). In de wijk De Eendracht staan minder corporatiewoningen en is de afname juist groter (van 56% in 2011 naar 50% in 2016). De koopvoorraad is hier relatief groot en gegroeid (van 41% naar 46%). Gemiddelde huren liggen laag in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken ( 513 versus 577 gemiddeld in de stad). De huurquote, het aandeel van het inkomen dat mensen kwijt 3

4 zijn aan huur, is op het gemiddelde van de stad (27% versus 28% gemiddeld in Amsterdam). In Slotermeer zijn de woningen kleiner (meest tussen 40 en 80 vierkante meter) en hebben een lagere huur ( 476) dan in Geuzenveld (meest tussen 60 en 100 vierkante meter en een huur van 579). De tevredenheid over de woning is relatief laag (rapportcijfer 6,5 versus 7,6 gemiddeld in de stad) en deze is gedaald (was 6,9 in 2011). De tevredenheid over het onderhoud van de woningen in de buurt is eveneens laag (5,8 versus 6,9 gemiddeld in Amsterdam). Rapportcijfer voor het onderhoud van de woning, ,0 8,5 8,0 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 rapportcijfer 5, bron: WIA Bewoners van corporatiewoningen geven gemiddeld een 6,1 aan hun woning (gemiddeld in Amsterdam: 7,0). Ook dit is licht gedaald (was 6,3 in 2011). De verhuisgeneigdheid is toegenomen van 31% in 2011 naar 36% in 2015 (26% gemiddeld in Amsterdam). De beoordeling van de woning en de buurt komt terug in de verhuisredenen: de slechte kwaliteit van de woning is voor 33% van de verhuisgeneigden de reden om weg te willen, 32% geeft aan dat de buurt niet meer bevalt. Deze daling van de tevredenheid over de woning was er niet in de Eendracht, hier nam de tevredenheid juist toe van 7,5 in 2011 naar 7,9 in Het oordeel over het onderhoud van de woningen in de buurt verbeterde van een 6,5 in 2011 naar een 7,0 in Professionals van het stadsdeel en corporaties geven aan dat ouderen vaak niet naar een passende woning willen verhuizen, vanwege de angst voor een huurverhoging. Tevens geven zij aan dat in de portieketagewoningen grote gezinnen te krap wonen met negatieve gevolgen voor de leefsituatie voor zowel de gezinnen zelf als omwonenden (geluidsoverlast). Ruimtelijke ontwikkelingen F76 Slotermeer- Noordoost F77 Slotermeer- Zuidwest F78 Geuzenveld F79 Eendracht Amsterdam Na een periode van stagnatie zal in Geuzenveld- Slotermeer-Sloterdijken de stedelijke vernieuwing verder worden voortgezet. Tot 2025 staan nieuwbouw- en renovatieprojecten zoals in de Bakemabuurt, Dudokbuurt, Dobbebuurt, De Louterbuurt en Lodewijk van Deysselbuurt in de planning. De komende jaren wordt Sloterdijk Centrum ontwikkeld tot woon-werklocatie (+900 woningen tot 2025, waarvan 350 tijdelijk (Kavel J). Alle plannen samen maken dat de woningvoorraad in het gebied volgens OIS nagenoeg gelijk blijft tot In de periode daarna zal de woningvoorraad met ruim toenemen, onder meer door nieuwe woningen in de Lodewijk van Deysselbuurt, Sloterdijk Centrum en Kop Sloterplas. Het Sloterplaspark ontwikkelt zich tot een grootstedelijke locatie voor recreatie en cultuur. Verkeer en openbare ruimte Openbare ruimte Bewoners vinden de woningen in het gebied (5,8) en het uiterlijk van de woonomgeving (6,2) minder mooi dan gemiddeld in Amsterdam (beide 6,8). In Slotermeer Noordoost is de waardering voor de inrichting van de woonomgeving gedaald, van een 6,4 naar een 5,9. In buurt 5 Noord (Lodewijk van Deysselbuurt) geven bewoners met een 5,0 het laagste cijfer voor de woningen in de buurt. De waardering voor het onderhoud van de straten en stoepen is laag en lager dan gemiddeld in de stad (5,8 versus 6,6). Bewoners waarderen het schoonhouden van straten en stoepen nog lager, 5,6. De overlast van vervuiling is wel wat minder geworden, van een 5,5 in 2013 naar een 5,7 in 2015 (Amsterdam: 6,2). Qua hoeveelheid zwerfvuil scoort het gebied gemiddeld. In de Eendracht is relatief weinig sprake van zwerfvuil en vinden bewoners het schoner op straat geworden (van rapportcijfer 5,8 naar 6,1). In Slotermeer Noordoost zijn bewoners nog minder tevreden dan eerst over de schoonheid van de straten, het rapportcijfer daalde van een 5,7 in 2013 naar een 5,4 in Hier krijgt het onderhoud van straten en stoepen ook het laagste cijfer (5,6). In Geuzenveld is het cijfer voor onderhoud van straten en stoepen ook gedaald, van een 6,0 in 2013 naar een 5,7 in Bewoners geven aan dat er sprake is van verloedering in het gebied, maar deze is wel wat afgenomen (33 versus 28 gemiddeld in Amsterdam, op een schaal van 0-100). De verlichting wordt beneden gemiddeld beoordeeld. In de Eendracht, de enige wijk waar bewoners een toename van verloedering signaleren, vindt bijna de helft van de bewoners de verlichting in de buurt niet goed. In deze wijk was in 2013 de verloedering nog gemiddeld. 4

5 In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken wordt het groen goed gewaardeerd (6,8). Men vindt het groen wel steeds minder schoon (6,1 versus 6,6 gemiddeld in de stad). Ook de speelvoorzieningen waar men gemiddeld tevreden over is (6,6), vinden de bewoners minder schoon dan gemiddeld in Amsterdam (6,0: Amsterdam 6,5). In buurt 8 (Bakemabuurt en Lambertus Zijlplein) is men het minst tevreden met het groen (5,9) en vindt men het groen het minst schoon (5,5). Met uitzondering van buurt 7 (Van Tijenbuurt), vinden de bewoners in alle buurt de speelvoorziening niet erg schoon. Er is volgens professionals van het stadsdeel en bewoners sprake van rattenoverlast en wordt grofvuil op verkeerde plekken/tijdstippen geplaatst. Daarnaast geven professionals aan dat in de groengebieden, zoals de Tuinen van West, afval illegaal wordt gedumpt. Professionals (stadsdeel, politie, ondernemers) signaleren in grote delen van Sloterdijken dierenoverlast (ratten, konijnen) en overlast door zwerfafval (met name op het Orlyplein). Verkeer De parkeervoorzieningen krijgen met een 6,1 in 2015 een lager cijfer dan in 2013 (6,5). Hiermee ligt het cijfer voor het eerst onder het stedelijk gemiddelde (2015: 6,4). De afname vond plaats in de wijken Slotermeer-Zuidwest en Geuzenveld (beide 6,0). De parkeerdruk is in de laatste wijk ook het hoogst van Nieuw-West (2015). Buurt 4 Oost(Jan de Louterbuurt) valt op met een laag cijfer voor de fietsparkeervoorzieningen (4,7). Er is relatief veel overlast van te hard rijdend verkeer (30% versus 19% van de Amsterdammers). Met name in de wijken Geuzenveld (37%) en Eendracht (42%) is er relatief veel overlast van hard rijdend verkeer. Bewoners klagen vooral over het hard rijdend verkeer op de hoofdroutes (zoals de Burgermeester Roëllstraat, Slotermeerlaan en Antony Moddermanstraat). Daarnaast geven professionals, scholen en ouders aan dat er verkeersoverlast is rondom de scholen. In Geuzenveld daalde het rapportcijfer voor het OV-aanbod sterk van een 7,6 in 2011 tot een 6,7 in 2015 (Amsterdam 7,7). Met name in de wijk Eendracht is men ontevreden over het OV-aanbod (4,6). De fijnmazigheid van het OV-aanbod neemt in het gebied af. Lijn 21 (bus) is ingekort en de route van lijn 14 (tram) wordt medio 2018 aangepast af. De P+R locatie Sloterdijk wordt lager beoordeeld dan de gemiddelde P+R (6,6 versus 7,5). Gebruikers vinden de locatie niet schoon en veilig en de informatie onduidelijk. Uitgezonderd de omgeving van station Sloterdijk krijgt de bereikbaarheid met OV en lopend van Sloterdijken lage rapportcijfers. Deze worden respectievelijk gemiddeld met een 3,3 en een 4,1 beoordeeld Duurzaamheid en water Geregistreerde zonnepanelen in het gebied leverden 30,2 Kwpiek vermogen per woningen in (Amsterdam: 39,2 Kwpiek per woningen). De gemiddelde stikstofdioxide concentratie in dit gebied is 24µg/m³. Dit is ruim onder de WHO advieswaarde van 40 µg/m³. In dit gebied zijn er geen buurten waar de stikstofconcentratie op bepaalde meetpunten hoger is dan 40 of 35 µg/m³. Het particuliere elektriciteits- en gasverbruik in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is gelijk aan het Amsterdams gemiddelde (elektriciteit: kwh, gas: m³ per vastgoedobject). Het zakelijke elektriciteitsverbruik is met kwh / vastgoedobject drie maal hoger dan het zakelijke verbruik in Amsterdam gemiddeld. Ook het gasverbruik van bedrijven is hoger (5.800 m³ versus m³). Het zijn met name de bedrijven op Sloterdijk die relatief veel energie verbruiken. De blauwe vlakken in de kaart laten zien in welke straten/ buurten een sterk verhoogde kans bestaat op overlast en schade bij extreme neerslag. In de rode/oranje/gele vlakken geldt dit voor panden en (kwetsbare) infrastructuur. Kwetsbaarheid bij extreme regen (bron: Economie en cultuur Bedrijvigheid Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken heeft 679 banen per inwoners, vergelijkbaar met het Amsterdamse gemiddelde. Het gaat om banen verdeeld over vestigingen. De bedrijven zijn groot met gemiddeld 7 banen per bedrijf, tegenover 5 gemiddeld in Amsterdam. Bijna van de banen zijn op bedrijventerrein Sloterdijk te vinden. 5

6 Sinds 2013 is het aantal banen in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken met 9% gegroeid en het aantal vestigingen met 30%. Het overgrote deel van de vestigingen valt binnen de functiegroep bedrijf (44% tegenover 21% in Amsterdam). Daartegenover staat juist een laag aandeel vestigingen in de functiegroep kantoor (27% versus 41% in Amsterdam). Er werken in deze kantoren veel mensen: , ruim de helft van alle banen in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken. Eén vijfde van de banen is te vinden bij overheid. De overheid is daarmee een belangrijke werkgever (gemiddeld in Amsterdam: 5%). Er zijn in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken relatief weinig vestigingen in de ICT-sector en creatieve industrie (9% en 13%) en zakelijke diensten (20%). Op Sloterdijken zijn de vestigingen in de sectoren groothandel, financiële instellingen en overige zakelijke dienstverlening relatief veel vertegenwoordigd. Ook zijn hier relatief veel banen in de sectie overheid te vinden. In de overige wijken binnen het gebied zijn de meeste banen in de zorgsector, onderwijs en detailhandel. Er zijn in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken relatief veel startende ondernemers:15% versus 11% gemiddeld in de stad. Het aandeel zzp ers is juist relatief laag: 49% tegenover 59% in Amsterdam. Deze startende ondernemers en zzp ers zijn relatief vaak in de woonwijken te vinden, buiten de wijk Sloterdijken. Geuzenveld valt hierin op met 20% startende ondernemers en 67% zzp ers. Het aantal winkels is tussen 2013 en 2017 gestegen met 6% tot 261. Zowel in het dagelijkse segment als in het nietdagelijkse boodschappensegment zijn er winkels bijgekomen. De koopkrachtbinding voor dagelijkse boodschappen is in % en voor niet-dagelijkse boodschappen is dat 16%. Het aanbod van winkels wordt door bewoners beoordeeld met een 7,0; iets onder het stedelijke gemiddelde (7,3). De winkelleegstand is relatief hoog; 6,1% van de vestigingen en 4,5% van de oppervlakte (Amsterdam: 3,6% en 4,5%). Op plein staat 8% van de voorraad leeg en op het Lambertus Zijlplein 9%. De winkelhuren zijn gedaald tussen 2016 en 2017 in de Burgemeester van Leeuwenlaan (tussen de 100 en 175 euro per m2 in 2017) en op het Lambertus Zijlplein (tussen de 125 en 175 euro). Het winkelaanbod varieert: in Slotermeer-Noordoost (met Plein 40-45) zijn acht winkelruimtes te vinden op inwoners en in Slotermeer-Zuidwest en Geuzenveld zijn er twee winkelruimtes te vinden op inwoners. De twee markten in dit gebied, op Plein en de markt op het Lambertus Zijlplein, worden door bezoekers van de markt in 2017 beoordeeld met 6,8 en een 6,9. Bezoekers zijn kritisch op de variatie in het productaanbod. Als winkelgebied zijn beide pleinen ook beoordeeld. Plein krijgt dan als rapportcijfer een 6,8 en het Lambertus Zijlplein een 6,2. Uiterlijk, aankleding, sfeer en gezelligheid, keuzemogelijkheden non-food en aanbod daghoreca krijgen een onvoldoende op het Lambertus Zijlplein. Op Plein worden deze items ook laag beoordeeld, maar nog wel met een kleine voldoende. Gemiddeld worden de winkelgebieden in Amsterdam met een 7,2 beoordeeld. In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is relatief weinig horeca. In dit gebied zijn er drie horecavoorzieningen per 1000 inwoners. Het aanbod van horeca is door bewoners beoordeeld met een 5,9. Vooral in de wijken in Geuzenveld zijn bewoners ontevreden over het aanbod van horeca (5,4). Wel is er recent sprake van een toename van het aanbod horeca in de omgeving van Plein Deze toename aan het plein gaat volgens omwonenden gepaard met een groeiend overlast door geluid, verkeer en afval. Het aantal hotels is toegenomen in Geuzenveld- Slotermeer-Sloterdijken van 6 in 2015 tot 11 in Deze nieuwe hotels staan allemaal in Sloterdijken. Het gaat hier om grote hotels; het aantal bedden is gestegen van 1695 tot De verbondenheid tussen ondernemers in Sloterdijken is marginaal, er zijn maar enkele ondernemers aangesloten bij een ondernemersvereniging. Wel vestigen zich er nieuwe partijen die volgens professionals van het stadsdeel een opwaardering betekenen voor het gebied zoals nieuwe horeca, aanbieders van nieuwe verhuur concepten en creatieve ondernemers in de Tuinen van BRET. Cultuur De culturele participatie ligt laag: 28% van de bewoners maakte in 2016 gebruik van minstens 4 verschillende uitgaansvormen (Amsterdam: 50%). Het gebied heeft relatief weinig cultuurvoorzieningen. Met 102 voorzieningen zijn dit er 2,3 per inwoners (Amsterdam: 6,8). Openbare orde en veiligheid Veiligheid In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is het minder veilig dan gemiddeld in Amsterdam. Het gebied heeft een score van 123 op de veiligheidsindex (Amsterdam: 104). Er is met name veel criminaliteit in het gebied. De score op de criminaliteitsindex ligt met 118 ruim boven het stedelijk gemiddelde (93). Er zijn relatief veel inbraken, overvallen en autodiefstallen. De woninginbrakenindex (189) is hoger dan Amsterdam (92 in 2015). Met name in Geuzenveld (131), Slotermeer-Noordoost (123) en Slotermeer Z/-park/N-oever-Plas (113) is het onveiliger dan gemiddeld in Amsterdam. In Geuzenveld, Slotermeer- 6

7 Noordoost is er de meeste criminaliteit in het gebied (criminaliteitsindex:127 en 118). In Eendracht zijn de high volume delicten zoals inbraak in boxen, inbraak bij bedrijven en diefstal uit auto s gedaald in vergelijking met 2015 (index: van 110 naar 66). Veel bewoners hebben beveiligingsmaatregelen op de woning (82% versus 61% gemiddeld in Amsterdam). Bewoners in het gebied voelen zich relatief vaak onveilig. Dit uit zich tot een bovengemiddelde score van 136 op de onveiligheidsbelevingsindex (Amsterdam 97). Dit is de een na hoogste score van de 22 gebieden. Van de bewoners geeft 41% aan zich weleens onveilig te voelen in de eigen buurt. Ook dit is, samen met Osdorp, het hoogst van Amsterdam (27%). De Eendracht scoort het hoogste op de onveiligheidsbelevingsindex (150), dit is een verslechtering ten opzichte van 2016 (114). Ook in Geuzenveld (149) en Slotermeer-Noordoost (135) voelen veel bewoners zich onveilig, maar dit is iets verbeterd (was respectievelijk 168 en 149). Passanten in Sloterdijken waarderen de openbare ruimte en veiligheid gemiddeld hoger (7,2) dan ondernemers (6,5). Beide groepen gebruikers zijn veruit het minst positief over de veiligheid s avonds: ondernemers geven een 5,3 als rapportcijfer en passanten een 6,4. Professionals (stadsdeel, politie) en gebruikers (ondernemers en bezoekers) geven aan dat de ervaren onveiligheid in Sloterdijken mede komt doordat het gebied weinig gebruikers heeft, de kwaliteit van het groen (dichte bosschages), de verlichting niet voldoet en entrees van het gebied niet als zodanig herkenbaar zijn. Professionals (stadsdeel, politie) en gebruikers geven aan dat in Sloterdijken illegale activiteiten plaatsvinden, zoals drugshandel, autoraces, auto-inbraken, wildparkeren en het dumpen van afval. Overlast De score op de overlastindex (114) is gemiddeld voor Amsterdam (123). Wel is er relatief veel jongerenoverlast: 18% van de bewoners heeft hier vaak last van, tegenover 11% in heel Amsterdam. De overlast in Eendracht is gestegen (2014: index 87, 2015:91 en 2016: 119) en scoort daarmee het hoogste op de overlastindex in dit gebied. Deze overlast wordt verklaard door een hoge score op verloedering, bijvoorbeeld vernielingen en rommel op straat (146 in vergelijking met 107 in heel Amsterdam). Overlast in Geuzenveld (116), Slotermeer-Noordoost (117) en Slotermeer Zuidwest (110) ligt ook rond het gemiddelde. Bewoners van Geuzenveld ervaren relatief veel overlast van rondhangende jongeren (25% van de bewoners ten opzichte 11% van alle Amsterdammers). Dit is in de andere wijken in dit gebied minder. Onderwijs, jeugd en diversiteit Jeugd en jeugdhulp Er wonen veel kinderen in Geuzenveld-Slotermeer- Sloterdijken (24% versus 18%). Het aandeel minimajongeren is hoog (30% versus 22% in Amsterdam). Het aandeel jeugdige verdachten (12-24 jaar) is met 3,6% hoger dan gemiddeld in Amsterdam (2,8%). Het zorggebruik onder jongeren en hun gezinnen ligt in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken iets boven het gemiddelde. Zo is 9,0% van de kinderen in zorg bij het Ouder- en Kindteam versus 8,4% gemiddeld in de stad. Van de gezinnen is 2,5% in beeld bij Samen Doen, gemiddeld geldt dit voor 2,1% van de gezinnen in de stad. Het aandeel meldingen bij Veilig Thuis is hoger (4,3% versus 3,5% in Amsterdam) evenals de score op de risicofactorenindex kindermishandeling (140 versus 100). Een hoger aandeel 10-jarigen (17% versus 14%) en 2 e- klassers VO (12% versus 10%) heeft een (matig) verhoogde kans op psychosociale problematiek (SDQ-score). Het aandeel 10-jarigen dat zorgen ervaart in het gezin is relatief laag (11% versus 17% in Amsterdam). Het aandeel 10-jarigen met overgewicht of ernstig overgewicht (obesitas) is hoger dan gemiddeld (27% versus 21%). Het aandeel 10-jarigen met overgewicht of obesitas is sinds 2013 gedaald van (was 34%). Onder 4 e- klassers uit Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is het aandeel dat 1x per maand of frequenter middelen gebruikt relatief laag. Voor alcohol is dit4% versus 12% in Amsterdam, voor cannabis 3% versus 7% en voor roken 5% versus 9%. Er wordt door professionals van het stadsdeel en partners een sterke toename van achtergelaten lachgaspatronen in de buurten aangetroffen. Dit impliceert een toegenomen gebruik onder de jeugd, terwijl nog niet voldoende bekend is over de risico s van gebruik (bron: Trimbos-Instituut). Onderwijs Zes op de tien peuters in het gebied (61%) wordt gerekend tot de doelgroep van de voorschool (Amsterdam: 34%). Van hen gaat de overgrote meerderheid (92%) naar een voorschool, net als gemiddeld in de stad (88%). Het opleidingsniveau van de ouders is relatief laag: 37% van de basisschoolleerlingen en 50% van de middelbare scholieren heeft laagopgeleide ouders (voor de stad is dit respectievelijk 23% en 27%). Dit aandeel daalt zowel stedelijk als in het gebied. De basisschoolleerlingen uit dit gebied krijgen lagere adviezen dan gemiddeld in groep acht. Van de leerlingen in groep acht krijgt een kwart een advies voor praktijkonderwijs of leerwegondersteunend onderwijs (versus 16% stedelijk). De afgelopen jaar hebben steeds minder jongeren (18-23 jaar) een startkwalificatie (61% in 2013 en 55% in 2016 versus 70% en 67% gemiddeld in Amsterdam). In dit gebied 7

8 zijn de afgelopen jaren de jongeren van vaker schoolgaand (21% in 2013 en 26% in 2016) en/of arbeidskennismigrant (3% in 2014 en 5% in 2016). Het aandeel laagopgeleide schoolverlaters is hoger dan gemiddeld in de stad, maar stabiel (13,0% versus. 8,5% in Amsterdam). In het gebied is eenzelfde aandeel van de bevolking student als gemiddeld in Amsterdam (8%). Van de studenten is een groot aandeel mbo student (40% versus 23% in Amsterdam) en een klein aandeel wo-student (22% versus 41% in Amsterdam). Qua onderwijsprestaties zijn er in het gebied weinig verschillen tussen de wijken jarigen met startkwalificatie, laag opgeleide schoolverlaters, of andere participatie, % Bron: OJZ Professionals van het stadsdeel en scholen geven aan dat kinderen uit sociaaleconomisch sterke gezinnen vaak uitwijken naar scholen buiten Geuzenveld-Slotermeer, waardoor binnen het gebied de populatie van scholen nauwelijks verandert. Diversiteit Amsterdam Geuzenverld-Slotermeer-Sloterdijken Het gebied heeft het hoogste aandeel bewoners dat discriminatie ervaart (23% versus 14% gemiddeld in Amsterdam). In Geuzenveld ervaart 28% van de bewoners discriminatie, twee keer zo veel als stedelijk gemiddelde. De acceptatie van de rechten van stellen van gelijk geslacht is veel lager dan gemiddeld (score op schaal 4,0 versus 4,4). Bijna een kwart (23%) van de 4 e -klassers die in dit gebied wonen heeft een negatieve houding ten opzichte van homoseksualiteit. Gemiddeld in Amsterdam geldt dat voor 15% van deze groep. De omgang tussen groepen krijgt een rapportcijfer van 6,4 (7,0 gemiddeld) en de sociale cohesie in de buurt een 5,2 (5,6 gemiddeld). Bewoners ervaren relatief veel spanningen (indexscore 122 in 2016 versus 101 gemiddeld). Vooral in De Eendracht (indexscore 126) worden relatief veel spanningen in de buurt ervaren, en meer dan in voorgaande jaren (indexscore 107 in 2013). startkwalificatie schoolgaand arbeids kennis migranten laag opgeleide schoolverlaters Toch beoordelen de bewoners van De Eendracht de sociale cohesie in de buurt iets beter dan het stedelijk gemiddelde (5,7 versus 5,6). Professionals en bewoners uit de wijken bevestigen het beeld van bevolkingsgroepen die vanwege specifieke kenmerken (zoals etniciteit, leeftijd, eigenaarschap woning, woonduur) geen of nauwelijks contact met elkaar hebben. Een extra dimensie bij de relatief hoge spanningen in de buurt is dat, volgens de professionals van het stadsdeel, in een deel van deze buurten relatief veel kwetsbare groepen (zoals mensen een psychiatrische en/of verslavingsachtergrond) wonen en instromen. Werk, inkomen en participatie Werk en inkomen Het gebied scoort relatief ongunstig op inkomensindicatoren. Zo is het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen lager dan in heel Amsterdam (2014: versus ) en stijgt minder snel dan gemiddeld. Verder is het aandeel minimahuishoudens hoger dan gemiddeld (28% versus 20% in 2014). Ook is het aandeel huishoudens met een inkomen uit werk (zowel loon als eigen bedrijf) dat tot de minima behoort relatief hoog. Relatief weinig bewoners maken gebruik van schuldhulpverlening (1,5% versus 2,2% gemiddeld in de stad). Hoeveel mensen schulden hebben, is niet bekend. Hoewel tussen 2014 en 2016 de geregistreerde werkloosheid in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken is gedaald, blijft die veel hoger dan gemiddeld (zie figuur). In 2017 bleef het op een gelijk niveau. Geregistreerde werkloosheid, % 16,1 15,9 15,3 15, Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken Amsterdam Bron: WPI/ CBS/ bewerking OIS Vooral Slotermeer-Noordoost en Slotermeer Zuidwest hebben een ongunstige sociaaleconomische positie. Zo is het aandeel minimajongeren met respectievelijk 34% en 32% veel hoger dan het stedelijk gemiddelde van 22% in

9 Het percentage bijstandsgerechtigden is in beide wijken relatief hoog (respectievelijk 11% en 10%) en is tussen 2016 en 2017 gestegen, waarbij Slotermeer-Noordoost harder stijgt dan het stedelijk gemiddelde. In Geuzenveld zijn er relatief veel minimahuishoudens en minimajongeren, maar ligt het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen met in de buurt van het stedelijk gemiddelde en is de geregistreerde werkloosheid met 13,7% weinig hoger dan in heel Amsterdam (11,7%). De Eendracht (Buurt 10) scoort op vrijwel alle indicatoren voor werk en inkomen gunstiger dan het stedelijk gemiddelde. Participatie Driekwart van de bewoners van 19 tot 65 jaar heeft een dagbesteding in de vorm van (vrijwilligers)werk, mantelzorg of een opleiding. Dat is minder dan het stedelijk gemiddelde (75% versus 88%) en minder dan in 2012 (82%). Sociale uitsluiting, een situatie waarin mensen vanwege omstandigheden als weinig financiële middelen of gebrek aan zorg niet volledig kunnen deelnemen aan de samenleving, komt in het gebied twee keer zo veel voor als gemiddeld (16% versus 8%). Wel is dit aandeel ten opzichte van 2012 gedaald (was 24%). Bewoners hebben relatief veel contact met buren (58% versus 51% gemiddeld in de stad). Ook is dit burencontact toegenomen (2014: 58%). Er is juist minder vaak contact met overige buurtbewoners dan voorheen (16% in 2016 versus 24% in 2014). De inzet voor de buurt of stad ligt op het stedelijk gemiddelde (24%) en is afgenomen (van 30% in 2012 en 33% in 2014). Men zet zich minder vaak in als vrijwilliger dan gemiddeld in de stad; 29% versus 35% over de hele stad gezien. Bewoners zijn niet zo vaak lid van een vereniging als gemiddeld in de stad (35% versus 50%). Het geloof speelt voor relatief veel inwoners een rol: 56% voelt zich verwant met een geloof versus 34% in Amsterdam. Men bezoekt relatief vaak (wel eens ) een gebedshuis (35% versus 18%). Educatie en inburgering In het gebied wonen 9,2 statushouders per inwoners (Amsterdam: 6,1 per inwoners). Welzijn, zorg en sport Welzijn De standaard leefsituatie-index, een samengestelde score op het gebied van gezondheid, participatie en leefbaarheid die het gemiddelde welzijnsniveau van een buurt beschrijft, is in Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken veel ongunstiger dan gemiddeld in Amsterdam (96 versus 105) en ook verslechterd (100 in 2012, 99 in 2014). Inwoners van dit gebied zijn wat vaker ernstig eenzaam dan gemiddeld in de stad (16% versus 13%), maar het komt wel minder vaak voor dan in 2012 (toen 23%). Van de inwoners ervaart 13% geen regie over het eigen leven versus 10% gemiddeld in de stad. Bewoners van de wijk De Eendracht zijn minder vaak ernstig eenzaam (8%) en in Slotermeer komt ernstige eenzaamheid juist vaker voor (2012: 13% versus 11%). Zorg De gezondheid van de inwoners van Geuzenveld- Slotermeer-Sloterdijken is relatief ongunstig op alle indicatoren. Zo ervaart 69% een goede gezondheid tegenover 76% van alle Amsterdammers. De leefstijl is ongunstig. Men beweegt relatief weinig (55% voldoet aan beweegnorm versus 65% gemiddeld en versus 59% in 2012) en overgewicht komt vaker voor dan gemiddeld (52% versus 40%). Positief is dat men relatief weinig rookt (23% versus 27%) en drinkt (8% overmatig en/of zwaar alcoholgebruik, versus 17%). Het aandeel dat informele hulp geeft is gemiddeld (43% versus 41%), terwijl het aandeel mantelzorgers lager ligt (6% versus 9%) en is gedaald ( %). Men geeft een iets lager rapportcijfer voor het aanbod aan buurthuizen/wijkcentra en voor het aanbod aan zorgvoorzieningen voor 65-plussers dan gemiddeld in de stad. Het aanbod aan zorgvoorzieningen in dit gebied is ook relatief laag (3,1 per inwoners versus 7,1). De situatie in de wijk De Eendracht is op een aantal punten anders dan in de andere wijken in dit gebied. Het aandeel dat zich gezond voelt ligt rond het gemiddelde (74% versus 76%). Bewoners zijn minder positief over het aanbod aan buurthuizen/wijkcentra en zorgvoorzieningen. Er is ook relatief weinig aanbod aan dergelijke voorzieningen in deze wijk. Bewoners van de wijken in Geuzenveld-Slotermeer- Sport Sloterdijken, met uitzondering van de Eendracht, maken relatief veel gebruik van dagbesteding en ambulante ondersteuning. In Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken wordt minder gesport dan gemiddeld in de stad. Zo is het lidmaatschap van een sportclub onder 10-jarigen met 56% eens stuk lager dan in heel Amsterdam (73%). Zeven op de tien bewoners van 5 tot 80 jaar sport maandelijks of vaker. In Amsterdam als geheel is de sportdeelname 77%. Volgens professionals van het stadsdeel en sportverenigingen heeft een aanzienlijk deel van de huishoudens niet voldoende financiële draagkracht om de (sport)contributie te betalen. 9

10 Kernindicatoren 10

11 Kernindicatoren (vervolg) Legenda tabel voorpagina en kernindicatoren De kleuren geven aan hoe de waardes van een indicator verspreid zijn over de stad. De kleuren geven niet aan of de verschillen statistisch significant zijn en hebben geen relatie met gestelde normen of beleidsdoelen. > 1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5-1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5 SD rond gemiddelde 0,5-1 SD minder / slechter dan gemiddeld > 1 SD minder / slechter dan gemiddeld geen gegevens beschikbaar Deze en meer cijfers zijn voor meerdere jaren en op verschillende schaalniveaus terug te vinden in het Basisbestand Gebieden Amsterdam van OIS (zie ook: Op deze site staan ook de definities en bronnen vermeld van alle indicatoren. 11