Gebiedsanalyse Oud-Zuid Stadsdeel Zuid

Transcriptie

1 Gebiedsanalyse Oud-Zuid Stadsdeel Zuid Gebied Oud-Zuid in het kort Ontwikkeling van het gebied Oud-Zuid is een stabiel welvarend gebied, mensen wonen er graag. De huizenprijzen zijn er hoog en de verhuisgeneigdheid is er relatief laag. In Oud-Zuid is het aandeel kinderen gegroeid, met name in de duurste wijken, Willemspark, Apollobuurt en Museumkwartier. Het gaat voor een deel om kinderen van expats, veel kinderen hebben een migratie-achtergrond uit een westers land. Oud-Zuid heeft een grote particuliere huurvoorraad. Deze woningen worden in toenemende mate in de vrije sector verhuurd. De prijzen in de vrije sector liggen hoog. De komende jaren wordt het Havenstraatterrein ontwikkeld. De komende jaren groeit de woningvoorraad naar verwachting met 400 woningen, waarvan de helft op het Havenstraatterrein. Ook voor het gebeid rond het IJsbaanpad en bedrijventerrein Schinkel zijn plannen in voorbereiding om de stad te verdichten. Ontwikkeling Oud-Zuid, (+/- 1 jaar) Sterke punten Met de meeste bewoners van Oud-Zuid gaat het goed. Er is weinig armoede, de werkloosheid is laag. De meeste bewoners zijn gezond en men sport veel. Bewoners zijn (zeer) tevreden met hun woning en hun buurt. Ook vinden ze hun buurt over het algemeen goed onderhouden. Ook met de meeste kinderen gaat het goed. Kinderen uit Oud-Zuid gaan vaak naar havo of vwo. Er wordt weinig gebruik gemaakt van jeugdzorg en overgewicht komt relatief weinig voor. Bijna alle kinderen sporten in clubverband. Aandachtspunten Het middelengebruik onder jongeren is hoog en ook volwassenen drinken relatief vaak veel alcohol. In buurten met veel huurwoningen (zowel corporatiebezit als particulier) is men relatief ontevredenheid over het onderhoud van de woningen. Aandachtsbuurten De Schinkelbuurt Zuid en Marathonbuurt West zijn meer gemiddelde buurten voor Amsterdam en vallen daarmee op tussen de andere buurten in Oud-Zuid. Zo ligt de leefbaarheid, uitgedrukt in het rapportcijfer voor de buurt, hier op het gemiddelde van de stad (7,5), in plaats van er ver boven. Op de meeste punten gaat het voor Amsterdamse begrippen gemiddeld tot goed. Wel is de bijstandsafhankelijkheid hier groter dan gemiddeld in de stad. Kinderen in de Schinkelbuurt Zuid, Bertelmanpleinbuurt en Marathonbuurt groeien vaak op in armoede. Met 19%-26% langdurige armoede is dit boven het gemiddelde van de stad (14%). Het positieve beeld dat in het algemeen geldt voor kinderen in Oud-Zuid zal minder voor hen van toepassing zijn. In de Schinkelbuurt zijn bewoners kritisch over het schoonhouden van de openbare ruimte. Er is meer verloedering en bewoners ervaren relatief veel overlast van vervuiling. De kantorenleegstand is op bedrijventerrein Schinkel relatief hoog. 1

2 Wat is de gebiedsanalyse? De gebiedsanalyses vormen het startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als van de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyse dient als onderlegger voor de gebiedsagenda Het gebied (zwart) in wijken (rood) en buurten (blauw) Leeswijzer Informatie over het gebied als geheel o.b.v. onderzoek, statistieken en feitelijke gebiedsinformatie Idem voor een wijk of buurt in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied Gebiedstypering Buurten in Oud-Zuid Oud-Zuid bestaat uit een aantal welgestelde woonbuurten als de Apollobuurt, Willemspark en het Museumkwartier. Daarnaast zijn er wat meer gemengde en gegentrificeerde stadsbuurten als de Hoofddorppleinbuurt, Schinkelbuurt en Stadionbuurt. De Apollobuurt en de Stadionbuurt maken deel uit van het door Berlage ontworpen Plan Zuid dat bestaat uit een combinatie van monumentaal vormgegeven verkeersassen en kleinschaliger vormgegeven buurtstraten. De architectuur van de woonbebouwing is gebruikt om stedelijke ruimtes vorm te geven. Plan Zuid is aangewezen als rijksbeschermd stadsgezicht. Het Vondelpark, ontworpen door P.J.H. Cuypers, is een Rijksmonument. Bevolking Bevolkingssamenstelling Er wonen mensen in Oud-Zuid. Dit aantal is gegroeid, in 2011 waren dit er In Oud-Zuid woont ongeveer de helft van de bewoners alleen (51%), net als gemiddeld in Amsterdam (53%). In het gebied wonen wat meer stellen zonder kinderen (23%) dan gemiddeld. Ongeveer een kwart (24%) van de huishoudens is een gezin met kinderen, dit aandeel stijgt geleidelijk. Kinderen wonen vaak met twee ouders samen. In Oud-Zuid is een groot deel van de bewoners nieuwe stedeling (41%), iemand tussen de 18 en 55 jaar die na zijn 18 e vanuit Nederland of een ander westers land naar Amsterdam is gekomen, vaak voor studie of werk. Er wonen dan ook verhoudingsgewijs veel mensen van autochtone herkomst (61%) of westerse herkomst (25%). Het aandeel autochtone bewoners neemt af en het aandeel bewoners van westerse herkomst stijgt. Er wonen relatief veel vrouwen in het gebied (53%). In de Hoofdorppleinbuurt en de Schinkelbuurt wonen veel nieuwe stedelingen, het aandeel schommelt hier de laatste jaren rond de 50%. In de Hoofddorppleinbuurt ligt sinds kort het aandeel bewoners van westerse herkomst (21%) wat boven het stedelijk gemiddelde (17%). In de Schinkelbuurt (22%) was dit al langer het geval. In beide buurten is het aandeel kinderen lager dan gemiddeld. In de Schinkelbuurt wonen meer alleenstaanden (62%). In de Willemsparkbuurt en de Apollobuurt wonen verhoudingsgewijs veel gezinnen met kinderen (respectievelijk 33% en 34%), dit aandeel neemt licht toe. Meer dan een derde (35%) van de jongeren heeft een westerse migratie-achtergrond. Er wonen veel kinderen in de basisschoolleeftijd (13%; Amsterdam: 9%). In de Apollobuurt (18%) en het Museumkwartier wonen veel ouderen (19%). In de Apollobuurt wonen veel 80 plussers alleen (6%). In het Museumkwartier wonen ook wat meer stellen zonder kinderen (24% versus 21% gemiddeld in de stad). 2

3 De Stadionbuurt lijkt wat betreft leeftijdsopbouw en huishoudenssamenstelling op het stedelijk gemiddelde. Ook hier neemt het aandeel bewoners van westerse herkomst toe (20%) maar is nog niet bovengemiddeld. Aandeel 0-17 jarigen, % Bevolkingsprognose Bron: OIS Tussen 2017 en 2025 zal het aantal inwoners in Oud-Zuid naar verwachting licht toenemen van naar (+1% versus 7,6% in Tussen 2005 en 2017 is het aantal 65-plussers in Oud-Zuid toegenomen van tot ruim Die toename van 31% is sterker dan de gemiddelde toename van het aantal 65-plussers in Amsterdam (+22%). Tot 2025 zal het aantal 65-plussers verder toenemen, maar minder sterk dan voorheen. In 2025 staat de teller naar verwachting op Daarmee vergrijst Oud-Zuid met een toename van 15% minder sterk dan Amsterdam gemiddeld (+25%). Bevolking Oud-Zuid naar leeftijd, 1 januari 2005, 2017 en m v Amsterdam Oud-Zuid Hoofddorppleinbuurt Schinkelbuurt Stadionbuurt Willemspark Museumkwartier Apollobuurt 800 bron: OIS Net als in de meeste gebieden neemt het aantal kinderen in de basisschoolleeftijd volgens de prognose af tussen 2017 en Op 1 januari 2017 waren er kinderen van 4 tot en met 12 jaar. In 2025 zijn dat er naar verwachting net geen Stedelijke ontwikkeling en wonen Buurtwaardering Bewoners van Oud-Zuid zijn zeer tevreden over hun buurt, zij geven het een 8,2; het hoogste van alle gebieden (stedelijk gemiddelde: 7,5). Ook over de toekomst zijn zij positief gestemd (7,7 versus 7,1 gemiddeld in de stad). De ervaren betrokkenheid van buurtbewoners is ook relatief groot (6,5 versus 6,2 gemiddeld in de stad). Alle wijken in Oud-Zuid worden hoog gewaardeerd en over het algemeen is dit beeld stabiel door de tijd. Op buurtniveau zijn er twee plekken waar de buurt lager wordt gewaardeerd: Schinkelbuurt Zuid (7,5) en Marathonbuurt West (7,7). Dit is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde. Wonen Er staan woningen in Oud-Zuid. Bijna de helft (45%) wordt door een particulier verhuurd, 36% is een koopwoning. Het aandeel corporatiewoningen is met 20% laag (gemiddeld 45% in de stad). Het aandeel particuliere huurwoningen met een sociale huurprijs neemt af. In 2011 werd 26% van de woningen door een particulier verhuurd met een sociale huurprijs, in 2015 is dit 23%. Het aandeel particuliere huurwoningen met een vrije huurprijs nam toe van 16% naar 20%. De voorraad corporatiewoningen met een sociale huurprijs neemt eveneens af, van 21% in 2011 naar 18% in Twee procent van de woningen is een corporatiewoning met een vrije sector huur. Deze toename van de vrije sector huur is een gevolg van de verruimde mogelijkheden in het landelijke huurbeleid, woningen die voorheen onder de sociale huurgrens verhuurd moesten worden, kunnen nu eerder in de vrije sector verhuurd worden. De gemiddelde huurprijs in de vrije sector (corporatie en particulier samen) is hoog: ( gemiddeld in de stad). Bewoners van Oud-Zuid zijn tevreden met hun woning (rapportcijfer 8,0 versus 7,6 gemiddeld in de stad). Relatief weinig huishoudens willen verhuizen (22% versus 26% gemiddeld). De WOZ-waarde is hoog, versus per vierkante meter in Amsterdam. In Willempark, Museumkwartier en Apollobuurt is de tevredenheid het grootst (8,4-8,5). De grote woningen hier, meer dan de helft is groter dan 100 vierkante meter, hebben een hoge absolute WOZ-waarde van meer dan ( gemiddeld in de stad). 3

4 In de Hoofddorppleinbuurt, Schinkelbuurt en Stadionbuurt ligt de tevredenheid met de woning op het gemiddelde van de stad (7,6-7,7 versus 7,6 gemiddeld in de stad). Er is een aantal buurten waar de tevredenheid over het onderhoud van de woning relatief laag is: Legmeerpleinbuurt (6,7), Schinkelbuurt Zuid (6,9), Duivelseiland (6,9). In de Van Tuyllbuurt lag de tevredenheid over het onderhoud laag maar dit is verbeterd (van 6,8 in 2011 naar 7,1 in 2015). Ook de Marathonbuurt Oost (van 7,2 naar 7,6) en West (van 6,5 naar 7,1) zijn verbeterd. Het aandeel nultredewoningen ligt in Oud-Zuid op het gemiddelde van de stad (23% versus 26%). Het aandeel huishoudens dat de woning geschikt vindt om oud in te worden ook (43% versus 40%). In de Stadionbuurt is het aandeel nultredewoningen groter (39%) en vinden meer huishoudens hun woning geschikt om oud in te worden (51%). Het drukbezochte Vondelpark en het Museumplein liggen in het gebied. In 2015 trokken de drie grote musea aan het plein bijna 5 miljoen bezoekers, dat is meer dan in 2013 (4,3 miljoen). Toch is de verblijversdichtheidsindex voor het gehele Museumkwartier onder het gemiddelde voor de stad (87 versus 108). De Schinkelbuurt vormt een uitzondering op de andere wijken in het gebied. De verloederingsscore is hier hoog (33; Amsterdam: 28) maar lijkt wel enigszins te dalen. Bewoners ervaren veel overlast van vervuiling (5,6) en de cijfers voor schoon en heel liggen bijna allemaal wat lager dan gemiddeld. Bewoners van Duivelseiland zijn niet erg tevreden met het groen (6,1) en hebben last van vervuiling (5,4). In de Schinkelbuurt zijn bewoners niet erg tevreden met de speelvoorzieningen (6,3 versus 6,8 gemiddeld in de stad). Op buurtniveau valt daarnaast de Concertgebouwbuurt op, ook hier is de tevredenheid laag (6,1). Woningvoorraad naar segment, % sociale huur, corporatie sociale huur, particulier vrije sector huur, corporatie vrije sector huur, particulier koop bron: WIA Verkeer Bewoners van Oud-Zuid oordelen voor Amsterdamse begrippen gemiddeld over het verkeer in hun omgeving. Oud-Zuid-Oost scoort relatief goed op parkeervoorzieningen (6,8 versus 6,4 gemiddeld in de stad) en het openbaar vervoer aanbod (8,2 versus 7,7). Bewoners van Oud-Zuid-Oost vinden vaker dat de verkeersveiligheid voor fietsers achteruit is gegaan (34%) dan vooruit (19%). Voor voetgangers is dit 30% en 11%. In Oud-Zuid-West ziet de grootste groep bewoners geen veranderingen in de verkeersveiligheid. Verkeersonveilige plekken volgens bewoners o.a : Haarlemmermeercircuit, Stadionweg, Zeilstraat / Hoofddorpplein, Van Baerlestraat en de Beethovenstraat. Ruimtelijke ontwikkelingen In Oud-Zuid wordt de komende jaren gewerkt aan de ontwikkeling van het Havenstraatterrein, dat gefaseerd wordt uitgevoerd. Op termijn worden hier ruim 500 woningen gerealiseerd. Ook staan er andere projecten in de planning (o.a. IJsbaanpad en Schinkelbedrijventerrein), maar de oplevering daarvan wordt nog niet voor 2025 verwacht. In de bevolkingsprognose van OIS is uitgegaan van in totaal ruim 400 extra woningen tussen 2017 en 2025, waarvan de helft op het Havenstraatterrein gerealiseerd wordt. Verkeer en openbare ruimte Openbare ruimte De bewoners van Oud-Zuid zijn over het algemeen tevreden over het onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte. De woningen waarderen zij met een 7,7 en de woonomgeving met een 7,4; het hoogste cijfer van de stad. 4 Bron: Buurtenquête Zuid 2016 In 2016 zegt bijna de helft van de bevolking veel overlast van geparkeerde fietsen te ervaren. De fietsparkeervoorzieningen krijgen een lage waardering in de Schinkelbuurt (5,1) en de Aalsmeerwegbuurt West (5,2).

5 Deze laatste buurt krijgt ook lage cijfers voor de parkeervoorzieningen voor auto s (5,5). De P+R bij het Olympisch Stadion wordt met een 8,0 beter beoordeeld dan de gemiddelde Amsterdamse P+R (7,5). Duurzaamheid en water In 2015 leverden geregistreerde zonnepanelen 40,7 Kwpiek vermogen per woningen, dat is gemiddeld voor de stad (39,2 piek per woningen). De gemiddelde stikstofdioxide concentratie in dit gebied is 30µg/m3. Dit is onder de WHO advieswaarde van 40µg/m3. Er zijn een aantal buurten waar de concentratie op bepaalde meetpunten hoger is dan 35µg/m3. Dat zijn Surinamepleinbuurt, P.C. Hooftbuurt en Bertelmanpleinbuurt. In Oud-Zuid is het particuliere elektriciteitsverbruik met kwh/vastgoedobject iets hoger dan in Amsterdam gemiddeld (2.500kWh). Dit geldt ook voor het gasverbruik (1400 m3 versus m3). Het zakelijke verbruik van elektriciteit is met kwh/vastgoedobject juist iets lager dan het zakelijk Amsterdams gemiddelde ( kwh). Ook het zakelijke gasverbruik (3800 kwh/vastgoedobject) is iets lager (Amsterdam: 4100). De blauwe vlakken in de kaart laten zien in welke straten/ buurten een sterk verhoogde kans bestaat op overlast en schade bij extreme neerslag. In de rode/oranje/gele vlakken geldt dit voor panden en (kwetsbare) infrastructuur. Kwetsbaarheid bij extreme regen (bron: Economie en cultuur Bedrijvigheid Het aantal vestigingen in Oud-Zuid is sinds 2013 met 8% toegenomen tot 10 duizend in 2017 en het aantal banen met 4% tot bijna 34 duizend banen in In beide gevallen is de groei iets minder snel dan het Amsterdams gemiddelde. De verhouding banen/inwoners ligt rond het Amsterdams gemiddeld met 618 banen per inwoners. Het aandeel zzp ers is iets lager (50% versus 56% in Amsterdam) net als het aandeel startende ondernemers (8% versus 11% in Ruim de helft (52%) van alle vestigingen heeft een kantoorfunctie (in Amsterdam is dat vier van de tien); Er zijn relatief veel banen in de creatieve industrie (21%; bijna 7 duizend banen), in de zakelijke diensten (33%; 11 duizend banen) en in het toerisme (18%; 6 duizend banen). Het aantal banen in het toerisme is daarbij sinds 2013 met 23% gestegen. Er zijn in hotels (van de 459 hotels in Amsterdam in 2016). In deze hotels zijn bedden, ofwel 117 bedden per inwoners (tegenover 81 in Er zijn 99 restaurants en 31 cafés en dit aanbod wordt in 2015 beoordeeld met 7,6 (tegenover een 7,0 in De creatieve industrie is groot in Oud-Zuid en omvat bijna 21% van alle banen in dit gebied (7 duizend banen). Ook zijn er in Oud-Zuid 2,2 duizend banen in cultuurvoorzieningen te vinden. De leegstand van bedrijfsruimtes is hoog: 23% tegenover 8% in Amsterdam. Het aandeel kantoorruimtes dat leeg staat is met 16% gemiddeld. De leegstand speelt voornamelijk op bedrijventerrein Schinkel in afwachting van de transformatiemogelijkheden. Het Museumkwartier telt relatief de meeste banen: 900 per inwoners, ofwel 12 van de bijna 34 duizend in Oud- Zuid. De helft van de vestigingen heeft een kantoorfunctie en 40% van de vestigingen is in de zakelijke dienstverlening. Oud-Zuid heeft een ruim voorzieningen- en winkelaanbod, Er zijn 720 vestigingen met een winkelfunctie (dat is een vergelijkbaar aantal als Oud-West/De Baarsjes en De Pijp hebben), waarvan 608 in het niet-dagelijkse boodschappensegment. Het aantal vestigingen met een winkelfunctie is gedaald met bijna 4%, wat vooral komt door een daling van winkels in het niet-dagelijkse segment (-5%). De winkelleegstand ligt in Oud Zuid onder het stedelijk gemiddelde met 2,4% van de winkelvoorraad en 3,4% van de oppervlakte. De winkelhuren zijn de afgelopen jaren gestegen in de meeste winkelgebieden in Oud-Zuid, hoewel ze de laatste jaren in de Cornelis Schuytstraat ( tussen euro in 2017) en de Beethovenstraat ( euro) achterbleven. 5

6 In de Van Baerlestraat liggen de huren tussen 250 en 950 euro, Bij Zeilstraat/Hoofdorpplein tussen 150 en 300 euro en bij de PC Hoofstraat tussen de 2000 en 2700 euro. De koopkrachtbinding voor dagelijkse boodschappen is in % en voor niet-dagelijkse boodschappen is dat 20%. Het aanbod van winkels wordt door bewoners beoordeeld met een 7,5; dat is rond het stedelijk gemiddelde. In het Museumkwartier heeft 11% van de vestingen een winkelfunctie. De Van Baerlestraat, de belangrijkste winkelstraat voor dagelijkse en niet-dagelijkse boodschappen, wordt door bezoekers van winkelstraat beoordeeld met een 6,9 in 2016, lager dan andere winkelstraten in de stad (gemiddeld 7,2). De keuzemogelijkheden food, het prijsniveau en de parkeermogelijkheden worden hier onvoldoende beoordeeld. Maar men is hier wel te spreken over de service en de bediening. De PC Hooftstraat neemt toe in populariteit als winkelstraat onder bewoners, dagjesmensen en toeristen. Hier stijgen de huren; in 2016 liggen de huren per m² per unit per jaar tussen de en euro, dat is vergelijkbaar met de Kalverstraat. In het Museumkwartier zijn ook relatief veel hotels: 40 (van de 52 in Oud-Zuid) met in totaal 4000 bedden. Andere winkelstraten in Oud-Zuid zijn de Cornelis Schuytstraat, de Willemsparkweg en de Beethovenstraat. Net als in voorgaande jaren dalen de huren hier, wat kan duiden op een prijscorrectie ten opzichte van een eerdere periode van overmatige stijging. De Beethovenstaat blijft met 7,6 als rapportcijfer in 2016 nog steeds een van de best beoordeelde winkelstraten van Amsterdam, waarbij vrijwel alle items goed beoordeeld worden. Het winkelgebied Zeilstraat/Hoofddorpplein wordt met een 7,3 beoordeeld. Men is tevreden over de keuzemogelijkheden food, aanbod van dag-horeca, maar iets minder over keuzemogelijkheden non-food en parkeermogelijkheden. Het oordeel over het winkelgebied Olympiaplein is met een 6,7 het minst positief en lager dan gemiddeld in de stad (7,2), en dan met name vanwege de keuzemogelijkheden non-food, de aankleding van het winkelgebied en het aanbod van dag-horeca. Terwijl er gemiddeld 14% m² kantoorruime leegstaat in Oud-Zuid, is dat in de Schinkel 37%. Cultuur Plan Zuid, het stedebouwkundig plan waar Oud-Zuid onderdeel van is, is aangewezen als rijks beschermd stadsgezicht. Het aantal cultuurvoorzieningen per inwoners is hoger dan gemiddeld (7,8 versus 6,8). Geconcentreerd in het Museumkwartier bevinden zich een aantal grote publiekstrekkers, namelijk de drie grote musea en het Concertgebouw. De culturele participatie van de bewoners ligt in 2016 rond het stedelijk gemiddelde (54% versus 50% in Amsterdam bezocht minimaal 4 verschillende gelegenheden). In 2014 scoorde het gebied bovengemiddeld. Openbare orde en veiligheid Veiligheid Oud-Zuid is een van de veiligste gebieden van Amsterdam. Het gebied scoort beter dan gemiddeld op de veiligheidsindex (79 versus 104 in Er is weinig criminaliteit, de score op de criminaliteitsindex is met 71 laag in vergelijking met de stad (93). Zowel de high volume crime en high impact crime zijn beide gedaald in vergelijking met voorgaande jaren. Bewoners van Oud-Zuid voelen zich over het algemeen ook veilig. Oud-Zuid heeft een van de beste scores (78) op de onveiligheidsbelevingsindex van alle 22 gebieden. In Willemspark, Museumkwartier en Apollobuurt voelen weinig bewoners zich wel eens onveilig in hun buurt (13%- 15% versus 27% gemiddeld in de stad. Bijna niemand heeft dit gevoel vaak (0%-2% versus 4% gemiddeld in de stad). Wel zijn bewoners van Willemspark vaak slachtoffer geweest van criminaliteit (60% versus 50% gemiddeld in Overlast Er is relatief weinig overlast (overlastindex: 88 versus 123 voor In de wijk Willemspark heeft 12% van de bewoners aangegeven vaak overlast te ervaren door horecagelegenheden. Dit is relatief hoog in vergelijking met de andere wijken. Brandveiligheid Oud-Zuid scoort iets onder gemiddeld op binnenbranden (1,4 binnenbranden per woningen) in vergelijking met Amsterdam (1,6 binnenbranden per woningen). Op het bedrijventerrein Schinkel zijn de meeste binnenbranden (125 per woningen). Dit is in vergelijking met het voorgaande jaar aanzienlijk gedaald (375). Van Tuyllbuurt en Marathonbuurt West hebben relatief weinig branden met 0,9 respectievelijk 0,7 binnenbranden per woningen. In Willemspark is relatief weinig brand ten opzichte van de rest van de stad (0,4 versus 1,6 binnenbranden per woningen). Dit is afgenomen vergeleken met voorgaande jaren, toen was dit in Willemspark 1,9. In de Surinamepleinbuurt is dit echter gestegen van 1,3 naar 3,6. Ook is het gestegen in de Schinkelbuurt Zuid (van 1,1 naar 3,4). 6

7 Onderwijs, jeugd en diversiteit Jeugd en jeugdhulp Het aandeel jongeren tot 18 jaar is gelijk aan het Amsterdams gemiddelde (18%). Van hen is 56% van Nederlands herkomst (Amsterdam 40%). In de Hoofddorppleinbuurt (14%) en de Schinkelbuurt (12%) wonen relatief weinig jongeren. In Willemspark (23%) en de Apollobuurt (24%) is dit juist hoger dan gemiddeld. Het aandeel minimajongeren in Oud-Zuid is laag (7% versus 21% in In de Schinkelbuurt (17%) en de Stadionbuurt (16%) ligt het aandeel minimajongeren wel hoger, maar onder het stedelijk gemiddelde. Met veel jongeren gaat het goed, er is weinig jeugdcriminaliteit (jeugdige verdachten: 1,4% versus 2,8% gemiddeld in de stad) en er wordt in zijn algemeenheid minder gebruik gemaakt van jeugdzorg. Zo zijn er minder gezinnen onder begeleiding van Jeugdbescherming- en reclassering (1,6% versus 2,8%) of een Ouder Kind Team (3,9% versus 8,4%) en krijgen minder ouders opvoed- en opgroeiondersteuning (1,7% versus 2,2%). De risicofactorenindex kindermishandeling is laag (27 versus 100 in Amsterdam) en er zijn relatief weinig meldingen bij Veilig Thuis (1,7% versus 3,5%). Het aandeel jongeren met overgewicht is lager dan gemiddeld (10-jarigen: 6,5% versus 16,5%). Wel is in Oud-Zuid het regelmatig middelgebruik onder 4 e- klassers hoog. Zo wordt er vaker 1x per maand of meer gerookt (23% versus 9%), alcohol genuttigd (29% versus 12%) en/of cannabis gebruikt (16% versus 7%). Ook piekeren er meer 4 e- klassers (5% versus 4%) en heeft een hoger aandeel last van depressieklachten (13% versus 10%). Onderwijs Het merendeel van de leerlingen in Oud-Zuid heeft hoogopgeleide ouders (79% van de basisschoolleerlingen en 72% van de middelbare scholieren, versus 48% en 43% in Weinig kinderen in Oud-Zuid hebben een risico op onderwijsachterstand. Zo wordt slechts een klein deel van de peuters uit Oud-Zuid gerekend tot de doelgroep van de voorschool (7% versus 34% in Amsterdam), en 3% van de basisschoolleerlingen wordt gerekend tot de gewichtenleerlingen (Amsterdam: 14%). De Stadionbuurt wijkt hierin af, hier heeft 18% van de peuters een voorschoolindicatie. Op de basisschool in Willemspark (de Elout) wordt 20% van de leerlingen gerekend tot gewichtenleerlingen. Deze school ligt op de grens van de Marathonbuurt, waar veel leerlingen vandaan komen. Van de peuters met een voorschoolindicatie gaat 82% daadwerkelijk naar de voorschool, dit is iets minder dan gemiddeld in Amsterdam (88%). Er staan veel scholen in Oud-Zuid: zestien basisscholen, drie scholen voor speciaal onderwijs en tien middelbare scholen. Een vijfde van alle middelbare scholieren in Amsterdam gaat in Oud-Zuid naar school, veelal in het Museumkwartier en de Apollobuurt. De schoolresultaten van de leerlingen uit Oud-Zuid zijn bovengemiddeld. In 2015 kreeg 80% van de kinderen een havo/vwo basisschooladvies tegenover 52% in Amsterdam. De onderwijsresultaten van kinderen uit de Apollobuurt, Willemspark en Museumkwartier liggen ruim boven het gemiddelde. Stadionbuurt doet het in dit opzicht minder goed vergeleken met de andere buurten in Oud-Zuid, maar nog steeds beter dan gemiddeld in Amsterdam. Havo/vwo adviezen per woongebied in Oud-Zuid, 2015 % bron: OJZ Er wonen niet veel studenten in Oud-Zuid (6% versus 8% in Meer dan de helft (56%) bestaat uit universitaire studenten, 35% uit hbo studenten en 10% uit mbo studenten. Bijna driekwart (73%) van de 18 tot 23-jarigen in Oud-Zuid heeft een startkwalificatie. Dit is meer dan gemiddeld in Amsterdam, (67%). Diversiteit Oud-Zuid Amsterdam Op alle indicatoren voor diversiteit doet Oud-Zuid het relatief (heel) goed. Zo ervaren bewoners veel minder spanningen in de buurt dan gemiddeld (indexscore 85 in 2015 versus 100). Ook is het rapportcijfer voor de omgang tussen groepen in de stad met 7,4 hoger dan gemiddeld (7,0). Het rapportcijfer voor sociale cohesie is in 2016 met 5,8 vrijwel gelijk aan het stedelijk gemiddelde (5,6), een fractie lager dan in 2014 en 2015 (5,9). In vier wijken beoordelen bewoners de sociale cohesie rondom het stedelijk gemiddelde (Hoofddorppleinbuurt, Schinkelbuurt, Museumkwartier en Stadionbuurt), in Willemspark met 6,0 beter dan gemiddeld en in de Apollobuurt met 6,3 veel beter dan gemiddeld. In het Museumkwartier ervaren bewoners in 2016 veel minder spanningen dan gemiddeld (indexscore 79 versus 101 gemiddeld). 7

8 Bewoners van Willemspark rapporteren relatief meer discriminatie (18%) dan gemiddeld (14%), en vooral veel meer dan in de Apollobuurt (8%) en de Schinkelbuurt (2%). Educatie en inburgering In het gebied wonen 1,9 statushouders per inwoners (Amsterdam: 6,1 per inwoners). Werk, inkomen en participatie Welzijn, zorg en sport Werk en inkomen Op vrijwel alle indicatoren voor werk en inkomen is de situatie in Oud-Zuid gunstiger dan gemiddeld in Amsterdam. Zo is het gemiddelde besteedbaar huishoudinkomen hoog ( in 2014 versus gemiddeld) en is de geregistreerde werkloosheid laag (6,8% versus 11,7% in 2016). In 2013 waren er in Oud-Zuid minimahuishoudens, 11% van alle huishoudens in het gebied. Dat is veel minder dan gemiddeld in Amsterdam (19%). Het aandeel huishoudens met een inkomen uit eigen bedrijf dat moet rondkomen van een laag inkomen is met 15% lager dan gemiddeld in Amsterdam (20% in 2013). De Stadionbuurt en Schinkelbuurt scoren op vrijwel alle indicatoren gemiddeld, maar hebben relatief veel lopende dossiers voor reguliere schuldhulpverlening. Willemspark, Museumkwartier en Apollobuurt hebben op alle indicatoren een veel gunstigere sociaaleconomische positie dan gemiddeld. Op buurtniveau vormen de Schinkelbuurt Zuid en de Marathonbuurt West een uitzondering op het algemeen beeld: de inkomenspositie van bewoners is er relatief zwak. In de Schinkelbuurt Zuid is de bijstandsafhankelijkheid 8,5%, in de Marathonbuurt West 10,9% (6,5% gemiddeld in Participatie Bijna alle inwoners van Oud-Zuid van jaar participeren in (vrijwilligers)werk, mantelzorg of volgen een opleiding (96% versus 88%). Maar weinig bewoners ervaren sociale uitsluiting, een situatie waarin mensen vanwege omstandigheden als weinig financiële middelen of gebrek aan zorg niet volledig kunnen deelnemen aan de samenleving (1% versus 8% gemiddeld), en dit is ook verminderd (nog 5% in 2012). Het contact met buren en buurtgenoten ligt op het gemiddelde stadsniveau, evenals de inzet voor de buurt of stad. Er wordt relatief weinig vrijwilligerswerk gedaan (door 27% versus 35%) en men is ook wat minder vaak lid van verenigingen (46% versus 50%). Het aandeel vrijwilligers is ten opzichte van 2012 afgenomen, maar de inzet voor buurt of stad is toegenomen. Religie speelt voor relatief weinig mensen een rol: 21% voelt zich verwant met een geloof ( versus 34%) en 8% bezoekt (soms) een godshuizen (versus 18%). Welzijn De standaard leefsituatie-index, een samengestelde score op het gebied van gezondheid, participatie en leefbaarheid die het gemiddelde welzijnsniveau van een buurt beschrijft, is in het gebied gunstig (109 versus 105 gemiddeld in Men is, evenals in 2012, minder vaak ernstig eenzaam dan gemiddeld in de stad (9% versus 13%). Het aandeel mensen dat geen regie over het eigen leven ervaart ligt hier laag en is afgenomen (3% versus 10%, 6% in 2012). Zorg De gezondheid van bewoners van Oud-Zuid is op alle indicatoren gunstig, zo heeft bijvoorbeeld 8% een lichamelijke beperking, tegenover 14% gemiddeld. Het aandeel bewoners met ernstige psychische klachten is ten opzichte van 2012 afgenomen (van 7% naar 4%, versus 8% gemiddeld). Driekwart voldoet aan de beweegnorm, dat is veel meer dan gemiddeld (75% versus 65%), en overgewicht komt relatief weinig voor (29% versus 40%). Men gebruikt wel vaker excessief alcohol (21% overmatig en/of zwaar alcoholgebruik, versus 17%) en het aandeel rokers is gemiddeld (26% versus 27%). Er wordt minder informele hulp gegeven dan gemiddeld (32% versus 41%), maar wel iets meer mantelzorg (10% versus 9%). Bewoners zijn positief over het aanbod aan buurt- en wijkcentra en over het aanbod aan zorgvoorzieningen voor 65-plussers. Er zijn ook relatief veel gezondheidszorgvoorzieningen in dit gebied (14,4 versus 7,1 per inwoners). De gezondheid en levensstijl van bewoners van het gebied Oud-Zuid-Oost en het voorzieningenniveau daar is nog positiever dan in het gebied Oud-Zuid-West (op basis van cijfers over 2012). De Stadionbuurt scoort vaak gemiddeld op gezondheidsindicatoren (cijfers 2012). Sport Van de 10-jarigen in Oud-Zuid sporten negen op de tien in clubverband (91%). De sportdeelname in het gebied is met 82% relatief hoog. In het gebied zijn 42 sportvoorzieningen. Dat maakt dat er 0,77 sportvoorzieningen zijn per inwoners (0,45 in 8

9 Het rapportcijfer dat bewoners geven voor het aanbod van de sportvoorzieningen in de buurt is een 7,1. Bewoners van de wijken Stadionbuurt (7,6) en Willemspark (7,5) geven de hoogste rapportcijfers. De belangrijkste sport- en groenvoorzieningen in het gebied zijn het Vondelpark, het Olympiaplein en de diverse sportvoorzieningen in en rond het Olympisch Stadion. 9

10 Kernindicatoren 10

11 Kernindicatoren (vervolg) Legenda tabel voorpagina en kernindicatoren De kleuren geven aan hoe de waardes van een indicator verspreid zijn over de stad. De kleuren geven niet aan of de verschillen statistisch significant zijn en hebben geen relatie met gestelde normen of beleidsdoelen. > 1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5-1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5 SD rond gemiddelde 0,5-1 SD minder / slechter dan gemiddeld > 1 SD minder / slechter dan gemiddeld geen gegevens beschikbaar Deze en meer cijfers zijn voor meerdere jaren en op verschillende schaalniveaus terug te vinden in het Basisbestand Gebieden Amsterdam van OIS (zie ook: Op deze site staan ook de definities en bronnen vermeld van alle indicatoren. 11