Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

Transcriptie

1 Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut

2 Borstkanker in perspectief

3 Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: Metastasen bij diagnose: 750 (5%) Metastasen bij diagnose of in loop van ziekte: (20%)

4 Overleving mammacarcinoom Nederland Percentage overleving stadium I II III IV Aantal jaren na diagnose

5 Vooruitgang mediane overleving stadium IV mammacarcinoom Mediane overleving in maanden Periode vd Heiden, EBCC 2014

6 Vragen Is gemetastaseerd mammacarcinoom altijd dodelijk? Is er een groep met een goede prognose? Vormen patiënten met een oligometastatisch mammacarcinoom zo n groep?

7 Definitie oligometastase Laag volume metastatische ziekte Beperkt aantal metastasen (max 5) Hoeft niet in 1 orgaan Lokale behandeling mogelijk Met als doel het bereiken van een complete remissie 3rd ESO ESMO International Consensus Guidelines for Advanced Breast Cancer Ann Oncol 2017

8 Oligometastase there is always more than you see there is always (chemo-)resistance

9 Casus 1998 T1N0 mammacarcinoom triple negative -> ablatie 1999 solitaire levermetastase (PA bewezen) -> resectie -> 6x AC chemotherapie 2015 nog steeds complete remissie

10 Kiemceltumor

11 Oligometastaseen genezing

12 Overleving mammacarcinoom Nederland Percentage overleving stadium I II III IV Aantal jaren na diagnose

13 European School of Oncology Metastatic Breast Cancer Task Force Can metastatic breast cancer be cured? Pagani O, Winer E, Cardoso F. JNCI 2010

14 M+ mammacarcinoom MD Anderson Greenberg. J Clin Oncol 1996; 14: 2197

15 M+ mammacarcinoom MD Anderson 5% blijvend in remissie goede performance weinig metastasen (<5) complete response op chemotherapie Lokale therapie? Greenberg. J Clin Oncol 1996; 14: 2197

16 Lokale behandeling longmetastasen >15 studies >1250 patiënten case series / fase 2 OS maanden Planchard. Cancer 2004; 100: 28 Friedel. Eur J Cardiothorac Surg 2002; 22: 335 Murabito. Minerva Chir 2000; 55: 121 McDonald. Ann Thorac Surg 1994; 58: 1599 Livartowski. Bull Cancer 1998; 85: 799 Tanaka. Ann Thorac Surg 2005; 79: 1711 Lanza. Ann Thorac Surg 1992; 54: 244 Staren. Arch Surg 1992; 127: 1282 Girard. Cancer 1994; 74: 2791 McCormack. Chest 1978; 73: 163 Rena. Eur J Surg Oncol 2007; 33: 546 Ludwig. Eur J Surg Oncol 2003; 29: 532 Mountain. Cancer. 1978;41(3): Pockaj. Ann Surg Oncol 2010; 17: 2419 Di Lascio. Breast Care (Basel) 2014; 9: 7-14

17 Lokale behandeling levermetastasen >15 studies >500 patiënten case series / fase 2 OS maanden Adam. Ann Surg 2006; 244: 897 Elias. Am J Surg 2003; 185: 158 Ercolani. Ann Surg Oncol 2005; 12: 459 Pocard. Ann Chir 2001; 126: 413 Raab. Anticancer Res 1998; 18: 2231 Sakamoto. World J Surg 2005; 29: 524 Vlastos. Ann Surg Oncol 2004; 11: 869 Van Walsum. Eur J Surg Oncol 2012; 38: 910 Yoshimoto. Breast Cancer Res Treat 2000; 59: 177 Pockaj. Ann Surg Oncol 2010; 17: 2419 Di Lascio. Breast Care (Basel) 2014; 9: 7-14

18 Lokale behandeling levermetastasen Nederlandse studie 32 vrouwen met resectie levermetastase Mediane overleving 55 maanden 5 jaar totale overleving 37% 5 jaar ziektevrije overleving 19% Solitaire metastase enige sign. prognostische factor Van Walsum et al. Eur J Surg Oncol 2012; 38: 910

19 Metastasectomie Lijkt soms zinvol Geen gerandomiseerde studies Prognostische factoren lang ziekte vrij interval (24-36 maanden) solitaire metastase vrije snijranden Combinatie lokaal + systemisch?

20 Systemische & lokale therapie observationele studie MD Anderson Overall survival year 10-year 15-year NB: deels lokaal recidief Follow-up Hanrahan et al. Cancer 2005; 104: 1158 Kobayashi. Breast Cancer 2012; 19: 's 1970's

21 Volgorde behandeling oligometastasen Lokale behandeling Systemische behandeling Systemische therapie PR reedd of CR Lokale behandeling

22 Samenvattend Kleine subgroep lange termijn overlevers Beperkt aantal (=oligo) metastasen Goede response op chemotherapie en/of hormonaal, targeted, etc Lokale behandeling -> metastasectomie en/of RT, RFA

23 European School of Oncology Metastatic Breast Cancer Task Force. Maar geen gerandomiseerde trials

24 Hoe nu verder? Behandelen in studieverband RCTs Registratie studies Optimaliseren patiënten selectie Meer biologisch gedreven selectie Gebruik maken van nieuwe middelen

25 Registratie studie Verzamelen oligo gemetastaseerde patiënten Historisch cohort Patiënt karakteristieken Tumor karakteristieken Tumor weefsel Behandeling Uitkomst

26 NKI / AvLOligostudie gerandomiseerde studie 3 distant metastastic lesions, amenable to local treatment with curative intent Loco-regional disease (primary or recurrent) is allowed Three cycles chemotherapy HRD R Three cycles chemotherapy Local treatment Metastatic biopsy High dose alkylating treatment

27 Een kwestie van geloof Believers Non-believers Maximale multi-modale behandeling Palliatieve benadering Palma, Nat Rev Clin Oncol 2014; 11: 549

28 Met dank aan GabeSonke oncoloog AVL Amsterdam Eindhoven 21 maart 2017