Less is more: Axillaire stagering en behandeling bij het mammacarcinoom

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Less is more: Axillaire stagering en behandeling bij het mammacarcinoom"

Transcriptie

1 Less is more: Axillaire stagering en behandeling bij het mammacarcinoom Sabrina Maaskant, Chirurg oncoloog Hetty van den Berg, Radiotherapeut oncoloog

2 Borstkanker in de 20 e eeuw William Halsted ( ) Bernard Fisher (1918)

3 Borstkanker biologie Hypothesen : Lokale ziekte met een voorspelbaar patroon van metastasering via de lymfeklieren W. Halsted Systemische ziekte vanaf het begin met de mogelijkheid om al dan niet uit te zaaien B. Fisher Heterogeen ziektebeeld met een metastase- vrij interval van wisselende lengte

4 Anatomie axilla

5 Schildwachtklierprocedure

6 ??? We have entered the era of axillary confusion. The new standard of care is: all women with involved axillary nodes do not require axillary dissection Monica Morrow

7 Indicaties OKD in SN tijdperk SN+, micro- danwel macrometastasen Recidief mammacarcinoom, cn0 Klinisch positieve axilla, cn+

8 Sen$nel Node posi$ef Wat nu? probleemstelling wat is bewezen? wat is niet bewezen? dagelijkse prak6jk

9 Probleemstelling Sen$nel Node posi$ef à Welke okselbehandeling?

10 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

11 NSABP 04 Borstkanker cn0 R Radicale mastectomie 40% pos. klieren in OKD Alleen ablatio 18,6% klierrecidieven na 25 jaar follow up

12 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

13 Survival OKD = geen OKD

14 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

15 (Ziektevrije) overleving

16 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

17 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

18 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

19 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

20 Wat is bewezen? positieve klier klinisch manifeste klier (NSABP 04) survival na OKD = survival geen OKD SN concept is valide: het werkt en is veilig bij SN+ à locale controle: OKD = locoreg. RT (Amaros trial) toxiciteit: OKD locoreg. RT (Amaros trial) kans lymfoedeem OKD 2x zo hoog dan bij locoreg. RT (28 vs 14%) Z0011: OKD niet nodig bij max 2 SN+ (syst. ther + RT borst) bij micrometastasen ( 2mm): OKD niet nodig (IBCSG 23 01)

21 Wat is niet bewezen? Z0011 bestraald kliervolume verleden heden? Z0011= low risk. Hoe zit het met high risk? (triple nega$ef, graad3, LVI) hoe te handelen zonder systemische therapie?

22

23

24 Wat is niet bewezen? Z0011 bestraald kliervolume verleden heden? Z0011= low risk. Hoe zit het met high risk? (triple nega$ef, graad3, LVI) hoe te handelen zonder systemische therapie?

25 Z0011/IBCGS = low risk ACOSOG Z0011: Lage axillaire tumorload (45% micrometastasen of ITC, max. 2 posi$eve SN, geen N++ $jdens OK) 84% hormoonreceptor posi$ef Mediane lee^ijd 54 jaar >95% systemisch behandeld 70% pt1 Wat als: Tumor >3cm Graad 3 LVI

26 Wat is niet bewezen? Z0011 bestraald kliervolume verleden heden? Z0011= low risk. Hoe zit het met high risk? (triple nega$ef, graad3, LVI) hoe te handelen zonder systemische therapie?

27 Dagelijkse praktijk

28 NABON: MST ct1/2n0, SWK+ Voorwaarde: ct1/2n0, SWK+, behandeling met locale RT en adjuvante systemische therapie A. laag risico: alleen locale RT mamma - micrometastase(n) zonder risicofactor* B. intermediate risico: locale RT + okselniveau I + II - - micrometastase(n) met ten minste 1 risicofactor* - 2 macrometastase(n) zonder risicofactor* C. hoog risico: locale RT+OKD of locale RT+RT axilla inclusief periclaviculaire klierregio - - Risicofactoren - T>3cm - graad 3 - LVI 2 macrometastase(n) met ten minste 1 risicofactor* 3 macro- / 2 macro- en 1 micro- / 1 macro- en 2 micrometastasen

29 NABON: Ablatio ct1/2n0, SWK+ Voorwaarde: ct1/2n0, SWK+, behandeling met locale RT en adjuvante systemische therapie A. laag risico: geen OKD, geen RT - micrometastase(n) zonder risicofactor* B. intermediate risico: locale RT + okselniveau I + II - - micrometastase(n) met ten minste 1 risicofactor* 2 macrometastase(n) zonder risicofactor* C. hoog risico: locale RT+OKD of locale RT+RT axilla inclusief periclaviculaire klierregio - - Risicofactoren - T>3cm - graad 3 - LVI 2 macrometastase(n) met ten minste 1 risicofactor* 3 macro- / 2 macro- en 1 micro- / 1 macro- en 2 micrometastasen

30 Recidief mammacarcinoom SNB standaard in cn0 mammacarcinoom Identificatie 96% Vals negatief 7.3% Wat te doen met de axilla bij recidief? Geen axillaire stagering? Okselklierdissectie (OKD)? SNB herhalen? Kim (2006) Naik (2004) Sappey (1874)

31 Slagingskans repeat SNB Primaire behandeling MST + OKD MST + SNB Ablatio + OKD Ablatio + SNB MST alleen Totaal Aantal patiënten LM succesvol (%) 108 (44.8%) 87 (55.4%) 21 (84%) 32 (97%) 22 (78.6%) 270 (55.8%) P <

32 Aberrante drainage Primaire behandeling MST + OKD MST + SNB Ablatio + OKD Ablatio + SNB MST alleen Totaal Aantal patiënten LM succesvol (%) 108 (44.8%) 87 (55.4%) 21 (84%) 32 (97%) 22 (78.6%) 270 (55.8%) Aberrante drainage (% van succesvolle LM) 74 (68.5%) 16 (18.4%) 16 (76.2%) 6 (18.7%) 3 (13.6%) 115 (42.6%) Aberrante drainage OKD vs. SNB: P <

33 Pathologie repeat SNB Primaire behandeling MST + OKD MST + SNB Ablatio + OKD Ablatio + SNB MST alleen Totaal Repeat SNP succesvol N0 65 (72.2%) 67 (83.8%) 14 (77.8%) 23 (85.2%) 14 (70%) N0 (ITC) 5 (5.6%) 3 (3.8%) 0 1 (3.7%) 1 (5%) 183 (77.9%) 10 (4.3%) N1mi 8 (8.9%) 5 (6.3%) 1 (5.6%) 2 (7.5%) 2 (10%) 18 (7.7%) N1 12 (13.3%) 5 (6.3%) 3 (18.7%) 1 (3.7%) 3 (15%) 24 (10.2%)

34 Aanvullende behandeling Negatieve repeat SNB Achterwege laten OKD na eerdere SNB: 105 patiënten (48.2%) Positieve repeat SNB Veranderde adjuvante therapie 27 patiënten (64.3%) Radiotherapie klierstation 20 patiënten 9x parasternaal 7x ipsilaterale axilla 4x contralaterale axilla Radiotherapie & chemotherapie 9 patiënten Chemotherapie 5 patiënten Contralateraal OKD 3 patiënten

35 Repeat SNB, doen! Sentinel node bij het recidief mammacarcinoom? Doen! Veilig Invloed adjuvante behandelplan Voorkomen onnodige OKD

36 Klinisch positieve axilla Geanticipeerd hogere tumor load dan na SN+ NSABP B- 04 cn+: OS/DFS OKD = Rtx Indicatie voor neoadjuvante chemotherapie 40,8% N+ à N- (Park 2010, Dominici 2010) Her2+ 74% N+ à N- Responsevalua$e na neoadjuvante Ctx? N1 vs. N2-3 ziekte Fisher (2002) Park (2010) Dominici (2010)

37 Respons radiologisch Echo: NPV uitsluiten N2-3 ziekte van 96% PET pre- NAC 94.2% specificiteit Post NAC: 72% pcr accuraat voorspeld Neal (2010) Hwang (2013)

38 Respons pathologisch SN na NAC bij klinisch klierpositieve patiënt SENTINA: FNR 14.2% Bij slechts 1 SN: FNR 24.3% MARI- klier: I125 lokalisatie FNR 7%, NPV 83.3% Kuehn (2013) Donker (2014)

39 Behandel algoritme! Klinisch!klierpositief! (LO,%echo%+%FNA)% PET3CT! % Lage!tumorload! (173%klieren,%level%I,%II)% % Hoge!tumorload%% (>3%klieren,%cN273,%>%level%II)% I3125!lokalisatie%% (MARI%procedure)% % Neoadjuvante! chemotherapie! % MARI!negatief% % MARI!positief% Radiotherapie% axilla% MARI!negatief% Radiotherapie% axilla%+% periclaviculair% % MARI!positief% OKD%+% radiotherapie% periclaviculair% % Lumpectomie% Schampveld7% bestraling% Ablatio% Radiotherapie% axilla%

40 Indicaties OKD in SN tijdperk SN+, micro- danwel macrometastasen à NEE Recidief mammacarcinoom, cn0 à NEE Klinisch positieve axilla, cn+ à NEE, tenzij

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Techniek tot nu toe Conventionele simulatie Virtuele simulatie Techniek voor okselbestraling Klier levels I III Plexus brachialis

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen 85% via de axilla Mammaria interna alleen aantasting is zeldzaam

Nadere informatie

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Nothing to disclose Voor

Nadere informatie

Factsheet NABON Breast Cancer Audit (NBCA)

Factsheet NABON Breast Cancer Audit (NBCA) Factsheet NABON Breast Cancer Audit () [1.0.; 15-09-] Registratie gestart: 2011 Als algemene voorwaarde voor het meenemen van een patiënt in de berekening van de kwaliteitsindicatoren is gesteld dat ten

Nadere informatie

Bossche Samenscholingsdagen MAMMACARCINOOM 2.0

Bossche Samenscholingsdagen MAMMACARCINOOM 2.0 Bossche Samenscholingsdagen MAMMACARCINOOM 2.0 3-10-2014 Dr. M. (Maud) Bessems Chirurg-oncoloog JBZ Malaga DOELSTELLING Update van de huidige standaard in zorg rondom het mammacarcinoom Sneak preview in

Nadere informatie

Casus. Patiënte 50 jaar oud T2N1 tumor Ductaal, HER2 positief

Casus. Patiënte 50 jaar oud T2N1 tumor Ductaal, HER2 positief Marieke E. Straver Casus Patiënte 50 jaar oud T2N1 tumor Ductaal, HER2 positief Casus Neoadjuvante chemotherapie PTC Post chemotherapie MRI complete remissie Lymfeklier niet meer palpabel Behandelopties

Nadere informatie

NABON Breast Cancer Audit (NBCA)

NABON Breast Cancer Audit (NBCA) NABON Breast Cancer Audit (NBCA) Beschrijving Dit overzicht toont de kwaliteitsindicatoren welke per 1 april 2014 ontsloten zullen worden in het kader van het getrapte transparantiemodel van DICA. De ontsluiting

Nadere informatie

nr Indicator Intern/extern*

nr Indicator Intern/extern* Indicatorenset NABON mammaregistratie Versie 17 januari 2013 (aangepast vanuit versies 29 juli 2011 en 17 januari 2011) nr Indicator Intern/extern* 1 Deelname aan de NABON mammaregistratie Extern 2 Gestandaardiseerde

Nadere informatie

Het lymfedrainagepatroon bij het mammacarcinoom in de eerder behandelde borst

Het lymfedrainagepatroon bij het mammacarcinoom in de eerder behandelde borst Het lymfedrainagepatroon bij het mammacarcinoom in de eerder behandelde borst Iris MC van der Ploeg, Hester SA Oldenburg, Emiel JT Rutgers, Bin BR Kroon, Renato A Valdés Olmos, Marie-Jeanne TFD Baas Vrancken

Nadere informatie

LANDELIJK REGISTRATIEFORMULIER MAMMATUMOREN. Zkh reg.nr: SIG code zkh: pagina 1 van 5. Datum:. Paraaf:.

LANDELIJK REGISTRATIEFORMULIER MAMMATUMOREN. Zkh reg.nr: SIG code zkh: pagina 1 van 5. Datum:. Paraaf:. Zkh reg.nr: SIG code zkh: pagina 1 van 5 IDENTIFICATIE 1. Geboortenaam: Voorvoegsels: 2. Naam partner: Voorvoegsels: 3. Voorletters: 4. Geslacht (1=man, 2=vrouw, 3=overig) 5. Geboortedatum: 6. Geboorteplaats

Nadere informatie

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Huisartsensymposium Borstkanker 35% van kankers bij vrouwen 1989-1993 5 jaars overleving borstkanker: 77% inmiddels 5 jaars

Nadere informatie

CHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting

CHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting CHAPTER XII Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift behelst een aantal klinische en translationele studies met betrekking tot de behandeling van het primair operabel mammacarcinoom. Zowel aspecten van

Nadere informatie

Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede

Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede Hella Bosch Verpleegkundig specialist oncologie Máxima medisch centrum Eindhoven Opening ONS: Lezing

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018 Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018 NBCA 2018.3 Registratie gestart: 2009 Datum Versie Mutatie Eigenaar 01-07-2016 2017.1 Aanpassingen conform indicatorendagen juli DICA 2016. Verwijderen

Nadere informatie

Kleine kans op uitgebreide lymfekliermetastasering. echografie van de axilla bij mammacarcinoompatiënten

Kleine kans op uitgebreide lymfekliermetastasering. echografie van de axilla bij mammacarcinoompatiënten 7 Kleine kans op uitgebreide lymfekliermetastasering na een negatieve echografie van de axilla bij mammacarcinoompatiënten in Nederland Minor risk of extensive lymph node metastases after a negative axillary

Nadere informatie

NABON Breast Cancer Audit. Pathologie

NABON Breast Cancer Audit. Pathologie NABON Breast Cancer Audit Pathologie Dr. P.J. Westenend, patholoog, pathologisch laboratorium Dordrecht Drs. A.C.M. van Bommel, arts-onderzoeker, DICA DICA Congres 25 juni 2013 Pathologie Volledige verslaglegging

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017 Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017 Registratie gestart: 2009 Datum Versie Mutatie Eigenaar 23-10-2017 2017.1 Vrijwillig/ verplicht toegevoegd DICA 27-11-2017 2017.2 Schrappen van indicatoren

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) NBCA 2015 [2015.3.ZIN besluit verwerkt; 05-11- 2015]

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) NBCA 2015 [2015.3.ZIN besluit verwerkt; 05-11- 2015] Factsheet en NABON Breast Cancer Audit () 2015 [2015.3.ZIN besluit verwerkt; 05112015] Inclusiecriteria Nabon Breast Cancer Audit Inclusie Alle primaire invasieve mammacarcinomen volgens de WHO classificatie

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016 Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016 Registratie gestart: 2009 Inclusie en exclusie criteria Inclusie Primaire mammacarcinomen waarbij de volgende tumorsoorten geïncludeerd worden: Alle tumorstadia,

Nadere informatie

Locoregionaal: meer of minder? met chirurgische blik

Locoregionaal: meer of minder? met chirurgische blik Locoregionaal: met chirurgische blik Dr Eva M Noorda, chirurg-oncoloog Isala No disclosures had ik ze maar Met chirurgische blik ANNO 2018 kan dat nog wel?? Verpleegkun dig specialist Klinisch genetica

Nadere informatie

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie?

Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Minder chirurgie na neo adjuvante chemotherapie? Frederieke van Duijnhoven, chirurg-oncoloog Marie-Jeanne Vrancken Peeters, principal investigator MICRA studie 1 GEEN DISCLOSURES 2 NEOADJUVANTE SYSTEMISCHE

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018 Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018 NBCA 2018.2 Registratie gestart: 2009 Datum Versie Mutatie Eigenaar 01-07-2016 2017.1 Aanpassingen conform indicatorendagen juli DICA 2016. Verwijderen

Nadere informatie

Evaluatie gebruik richtlijnen voor diagnostiek en behandeling van het mammacarcinoom

Evaluatie gebruik richtlijnen voor diagnostiek en behandeling van het mammacarcinoom Evaluatie gebruik richtlijnen voor diagnostiek en behandeling van het mammacarcinoom Vanuit de VIKC: Margriet van der Heiden, VIKC, IKMN Harriët Blaauwgeers, VIKC, IKA Laetitia Veerbeek, VIKC, IKW Otto

Nadere informatie

Adjuvant!! Online ~ Wanneer helpt het en wanneer niet?

Adjuvant!! Online ~ Wanneer helpt het en wanneer niet? Adjuvant!! Online ~ Wanneer helpt het en wanneer niet? Stella Mook NKI symposium Amsterdam, Oktober 2009 www.adjuvantonline.com Informatie Input Natural Mortality Tx benefit Breast Cancer Mortality Huidige

Nadere informatie

Mammacongres Harderwijk

Mammacongres Harderwijk Mammacongres Harderwijk Stadiëring met PET-CT Standaard bij stadium II en III mammacarcinoom? Bas Koolen, arts-onderzoeker 25 januari 2012 18F-FDG PET 90 2000 2006 18F-FDG PET- CT Wanneer te gebruiken

Nadere informatie

Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg

Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg Borstcentrum Bernhoven Yvonne Paquay Chirurg Klachten van de borst? Verwijzing naar het borstcentrum voor analyse en zonodig behandeling 2 3 4 Verwijsredenen: > Knobbeltje voelbaar > BOBZ (de bus) > Controle

Nadere informatie

Incidentie Behandeling Kostprijs

Incidentie Behandeling Kostprijs Borstcarcinoom 2002 Incidentie Behandeling Kostprijs AZ Groeninge Philippe Vercruysse - Gynaecologie Borstcarcinoom 2002 Incidentie Behandeling Kostprijs Borstcarcinoom 2002» Incidentie» n=201 Borstcarcinoom

Nadere informatie

Van cup F naar cup B. Karin Schenk oktober 2012

Van cup F naar cup B. Karin Schenk oktober 2012 Van cup F naar cup B Karin Schenk oktober 2012 operaties Mamma-amputatie volgens Halsted Mamma-amputatie volgens Patey Gemodificeerde mamma-amputatie volgens Madden Mamma-sparende operatie :lumpectomie

Nadere informatie

NBCA: Een eerste stap in de goede richting

NBCA: Een eerste stap in de goede richting NABON Breast Cancer Audit NBCA: Een eerste stap in de goede richting Prof. dr. Vivianne C.G. Tjan-Heijnen, voorzitter NABON en NBCA, hoogleraar Medische Oncologie, Maastricht Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010. Vivianne Tjan-Heijnen

Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010. Vivianne Tjan-Heijnen Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010 Vivianne Tjan-Heijnen Met dank voor de uitnodiging Faculty name 2 Faculty name 3 NABON

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017 Factsheet en NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017 Registratie gestart: 2009 Inclusie en exclusie criteria Inclusie Primaire mammacarcinomen waarbij de volgende tumorsoorten geïncludeerd worden: Alle tumorstadia,

Nadere informatie

Technologie voor Gezondheid bijeenkomst. Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft. Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie

Technologie voor Gezondheid bijeenkomst. Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft. Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie Technologie voor Gezondheid bijeenkomst Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie Borstkanker 1 op de 7 ~17.000/jaar in NL 1907 Halsted radicale mastectomie = amputatie

Nadere informatie

Echografie + biopsie

Echografie + biopsie Proces Chirurg/verpleegkundige anamnese en lichamelijk onderzoek Mammacare verpleegkundige geeft uitleg over de gang van zaken en begeleidt Mammografie/ echografie en zo nodig direct echogeleid histologisch

Nadere informatie

Therapie & Prognose. Dr. A. Janssen

Therapie & Prognose. Dr. A. Janssen Therapie & Prognose Dr. A. Janssen Therapie & Prognose Heelkunde Radiotherapie Chemotherapie Hormonaal Herceptine Follow up Heelkunde van de borst Heelkunde van de borst Invloed leeftijd op de heelkunde

Nadere informatie

Sentinelklierprocedure voor het borstcarcinoom

Sentinelklierprocedure voor het borstcarcinoom Sentinelklierprocedure voor het borstcarcinoom Els Van Nieuwenhuysen Dienst Gynecologie AZ Groeninge - Maart 2010 De sentinelklierprocedure Gebaseerd op een systematische wijze van lymfatische drainage

Nadere informatie

Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg

Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg Geen Disclosures Locally advanced rectum carcinoom Definitie o.b.v. MRI ct3 MRF+ ct4a/b

Nadere informatie

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds

Nadere informatie

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)

Nadere informatie

2014 T4 tumoren/ thoraxwand doet mee, wat nu?

2014 T4 tumoren/ thoraxwand doet mee, wat nu? 2014 T4 tumoren/ thoraxwand doet mee, wat nu? Marie-Jeanne Vrancken Peeters Antoni van Leeuwenhoek NKI 2014 Locally advanced mc, Wat nu? Marie-Jeanne Vrancken Peeters Antoni van Leeuwenhoek NKI Locally

Nadere informatie

Een melanoom, wat nu?

Een melanoom, wat nu? Een melanoom, wat nu? Aanvullende diagnostiek Is er op gericht om aan te tonen dat er sprake is van gelokaliseerde ziekte Gelokaliseerde ziekte = een primair melanoom met ten hoogste satelliet-, intransit-

Nadere informatie

chirurgische behandeling van kanker

chirurgische behandeling van kanker chirurgische behandeling van kanker p1 chirurgische behandeling van kanker p2 geen how I do it p3 wet van de afnemende meeropbrengst 2009 p4 chirurgische oncologie trends laatste 100 jaar meer is beter

Nadere informatie

Mammareconstructie & Radiotherapie

Mammareconstructie & Radiotherapie Mammareconstructie & Radiotherapie Oncologie in perspectief Focus op kwaliteit 5 juni 2014 Leonie Woerdeman Plastisch chirurg Mamma-reconstructie Slechts bij 15 % borstkanker patiënten t.g.v. onwetendheid

Nadere informatie

MRI: more is less? Emiel Rutgers

MRI: more is less? Emiel Rutgers Het 9e NKI-AVL mammacarcinoom symposium Less is more? Minder overbehandeling voor meer borstkankerpatiënten MRI: more is less? Emiel Rutgers Indicaties MRI mammae Opsporen van onbekende primaire bij patiënten

Nadere informatie

ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie

ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie Heeft neoadjuvant chemotherapie nut bij ILC > 3 cm? Ja Nee Weet niet/geen

Nadere informatie

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie

Nadere informatie

Medische Workshop 2: De oncologische zorg: stap voor stap

Medische Workshop 2: De oncologische zorg: stap voor stap Medische Workshop 2: De oncologische zorg: stap voor stap Sara van Marle-Jeurissen, Huisarts Barbara van der Berg, Verpleegkundig specialist Danny Houtsma, Internist-Oncoloog Birgit Hollmann, Radiotherapeut-Oncoloog

Nadere informatie

Oncologie in Perspectief Maatwerk in 2016 Neoadjuvante CT. Marie-Jeanne Vrancken Peeters Oncologisch Chirurg Antoni van Leeuwenhoek NKI

Oncologie in Perspectief Maatwerk in 2016 Neoadjuvante CT. Marie-Jeanne Vrancken Peeters Oncologisch Chirurg Antoni van Leeuwenhoek NKI Oncologie in Perspectief Maatwerk in 2016 Neoadjuvante CT Marie-Jeanne Vrancken Peeters Oncologisch Chirurg Antoni van Leeuwenhoek NKI Maatwerk bij NAC voor BK Introductie Waarom neoadjuvante chemotherapie

Nadere informatie

Wijzigingsdocument NBCA november 2015

Wijzigingsdocument NBCA november 2015 Wijzigingsdocument NBCA november 2015 Aanstaande maandag staat de nieuwe versie van de NBCA life. Hierin zitten vooral veel nieuwe variabelen, die van belang zijn voor de indicatoren over 2016. Het is

Nadere informatie

Nieuwe strategieën in neo-adjuvante therapie. Emiel Rutgers. Met dank ook aan Sjoerd Rodenhuis, Gabe Sonke en ons hele team

Nieuwe strategieën in neo-adjuvante therapie. Emiel Rutgers. Met dank ook aan Sjoerd Rodenhuis, Gabe Sonke en ons hele team Nieuwe strategieën in neo-adjuvante therapie. Emiel Rutgers Met dank ook aan Sjoerd Rodenhuis, Gabe Sonke en ons hele team Wat is er dan zo nieuw? (Waarom sta ik hier?) Wat beogen we ook alweer Diagnostiek:PET/CT

Nadere informatie

Stichting PALGA Handleiding Protocol Mammacarcinoomtotaal. Landelijke PALGA Protocol: Mammacarcinoomtotaal

Stichting PALGA Handleiding Protocol Mammacarcinoomtotaal. Landelijke PALGA Protocol: Mammacarcinoomtotaal Landelijke PALGA Protocol: Mammacarcinoomtotaal Inhoudsopgave Algemeen Overzicht van aanpassingen per uitgebrachte versie Handleiding Scherm 1 Klinische gegevens en macroscopie Scherm 2 Residuale tumor

Nadere informatie

Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel. Dr. P. Berteloot 10/2011

Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel. Dr. P. Berteloot 10/2011 Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel Dr. P. Berteloot 10/2011 Diagnostische beeldvorming Radiologisch onderzoek ter evaluatie van - klinische afwijking screenings gedetecteerde afwijking

Nadere informatie

Moet het meer of kan het minder?

Moet het meer of kan het minder? Radiotherapie: Moet het meer of kan het minder? Liesbeth Boersma, radiotherapeut-oncoloog MAASTRO clinic 20 februari 2016 Disclosures Potential disclosures None Inhoud Waarom wel/geen bestraling? In welke

Nadere informatie

10. Overzicht activiteiten Senologische oncologie

10. Overzicht activiteiten Senologische oncologie 10. Overzicht activiteiten Senologische oncologie Het borstcentrum in het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) werd opgericht in 1999 naar aanleiding van nieuwe Europese richtlijnen waarin kwantitatieve en kwalitatieve

Nadere informatie

Het Mammacarcinoom. Zorgpad en nieuwe ontwikkelingen. Hier gaat het om u. Mirjam Olieman, VS/PA Mamma, Geert Tetteroo 11/12 april 2019

Het Mammacarcinoom. Zorgpad en nieuwe ontwikkelingen. Hier gaat het om u. Mirjam Olieman, VS/PA Mamma, Geert Tetteroo 11/12 april 2019 Het Mammacarcinoom Zorgpad en nieuwe ontwikkelingen Hier gaat het om u. Mirjam Olieman, VS/PA Mamma, Geert Tetteroo 11/12 april 2019 Disclosure Vereniging Medische Staf (Disclosure slide voor sprekers

Nadere informatie

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen?

Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Liesbeth Boersma, radiotherapeut oncoloog, MAASTRO clinic / MUMC Inhoud Waarom en wanneer radiotherapie, hoe vaak? Bijwerkingen

Nadere informatie

Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET

Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET F.J. van Oost 1, J.J.M. van der Hoeven 2,3, O.S. Hoekstra 3, A.C. Voogd 1,4, J.W.W. Coebergh

Nadere informatie

Chirurgische overbehandeling van borstkanker. Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018

Chirurgische overbehandeling van borstkanker. Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018 Chirurgische overbehandeling van borstkanker Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018 Preventieve mastectomie 1. Profylactisch 2. Contralateraal 2 Preventieve mastectomie Meer vraag sinds Besef

Nadere informatie

Gynaecologisch-oncologische Studies. Gynaecongres 11 november Focus Radiotherapie. R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT

Gynaecologisch-oncologische Studies. Gynaecongres 11 november Focus Radiotherapie. R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT Gynaecologisch-oncologische Studies Gynaecongres 11 november 2010 Focus Radiotherapie R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT Overzicht: Focus Radiotherapie Cervix Lopend EORTC Embrace Nieuw Outback

Nadere informatie

Welke vragen stel ik mijn dokter?

Welke vragen stel ik mijn dokter? Welke vragen stel ik mijn dokter? INLEIDING Goede algemene voorlichting over het onderzoek en de behandeling van borstkanker is enorm belangrijk. Goede voorlichting over het eigen ziektebeeld is nog belangrijker,

Nadere informatie

Symposium Multidisciplinair Borstcentrum Overdiagnose en overbehandeling. Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K.

Symposium Multidisciplinair Borstcentrum Overdiagnose en overbehandeling. Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K. Overdiagnose en overbehandeling Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K. Punie Algemene Medische Oncologie Multidisciplinair Borstcentrum UZ Leuven - Gasthuisberg Chemotherapie overbehandeling

Nadere informatie

Neo-adjuvante chemotherapie. Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper

Neo-adjuvante chemotherapie. Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper Neo-adjuvante chemotherapie Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper Neo-adjuvante chemotherapie Indicaties Operabele borsttumoren: Reductie van tumorgrootte om de chirurgische opties te verbeteren. Mogelijkheid

Nadere informatie

xxx Chirurgisch jaarverslag mammazorg 2009

xxx Chirurgisch jaarverslag mammazorg 2009 xxx Chirurgisch jaarverslag mammazorg 2009 xxx Inhoud Voorwoord 5 Algemeen 6 in 2009 zijn 16 patiënten behandeld met neoadjuvante chemotherapie, voorafgaand aan de operatie Historie 7 Mammateam 9 Invulling

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker en ductaal carcinoma in situ

Nadere informatie

Landelijk Contactdag 2017

Landelijk Contactdag 2017 Landelijk Contactdag 2017 Radiotherapie voor Blaaskanker Bradley Pieters Academisch Medisch Centrum/ Universiteit van Amsterdam 2 Typen Blaaskanker Niet-spierinvasief Spierinvasief Behandelingen Verwijderen

Nadere informatie

7.4. Borsttumoren. Borsttumoren

7.4. Borsttumoren. Borsttumoren 7.4. 1. TNM classificatie (UICC 2009) 1.1. Klinische classificatie 1.1.1 Primaire tumor (T) TX T0 Tis primaire tumor kan niet worden beoordeeld geen evidentie voor primaire tumor Carcinoma in situ T1 Tis

Nadere informatie

Oncologische zorg bij ouderen

Oncologische zorg bij ouderen Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom

Nadere informatie

longcarcinoom: stadiëring en behandeling

longcarcinoom: stadiëring en behandeling Hoe actueel is de CBO richtlijn? Niet-kleincellig longcarcinoom: stadiëring en behandeling Prof. dr. Harry J.M. Groen UMCG Groningen Wat moet er veranderen? TBNA? Plaats van EUS-FNA? Plaats van EBUS-FNA?

Nadere informatie

Samenvatting Richtlijn Behandeling van het mammacarcinoom

Samenvatting Richtlijn Behandeling van het mammacarcinoom Samenvatting Richtlijn Behandeling van het mammacarcinoom Richtlijn Behandeling van het mammacarcinoom, 2005 Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO en Vereniging van Integrale Kankercentra (VIKC).

Nadere informatie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)

Nadere informatie

De patholoog en de marges

De patholoog en de marges De patholoog en de marges Guiding the surgeon s hand Jelle Wesseling, patholoog j.wesseling@nki.nl Rode draad Kennis Kunde Correlatie Communicatie De hamvragen Wat zijn de risico s op terugkerende of

Nadere informatie

Oplegger indicatorset Mammacarcinoom verslagjaar 2016

Oplegger indicatorset Mammacarcinoom verslagjaar 2016 Zorginstituut Nederland Kwaliteitsinstituut Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 20 Transparantiekalender@zinl.nl Oplegger indicatorset Mammacarcinoom

Nadere informatie

Iedereen is anders. T.Smilde, 29 Oktober 2013

Iedereen is anders. T.Smilde, 29 Oktober 2013 Iedereen is anders T.Smilde, 29 Oktober 2013 Het traject Punctie??? MST Stereotactisch Localisatie MRI K+ ablatio XMG echo Knobbel SNB Amputatie/ OKT angst OKT Neo-adjuvant SNB RT Adjuvant N+ chemotherapie

Nadere informatie

Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online

Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online 3 de Mammacongres Harderwijk Stella Mook Radiotherapeut i.o. Prognostische waarde LN status LN status

Nadere informatie

Oncologische behandeling en fertiliteit. Vivianne Tjan-Heijnen Symposium AYA zorg & (in)fertiliteit Nascholing Maastricht UMC+ 29 november 2018

Oncologische behandeling en fertiliteit. Vivianne Tjan-Heijnen Symposium AYA zorg & (in)fertiliteit Nascholing Maastricht UMC+ 29 november 2018 Oncologische behandeling en fertiliteit Vivianne Tjan-Heijnen Symposium AYA zorg & (in)fertiliteit Nascholing Maastricht UMC+ 29 november 2018 Disclosures Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Het imagen van tumor heterogeniteit bij een patiënte met borstkanker: FEScinerend

Het imagen van tumor heterogeniteit bij een patiënte met borstkanker: FEScinerend Het imagen van tumor heterogeniteit bij een patiënte met borstkanker: FEScinerend Lemonitsa Mammatas, internist-oncoloog in opleiding NVMO Nascholing Targeted Therapy, 31 maart 2015 Geen belangenverstrengeling

Nadere informatie

Bestraling met protonen

Bestraling met protonen Bestraling met protonen Een nieuwe ontwikkeling in de radiotherapie Stijn Krol, radiotherapeut-oncoloog Afdeling Radiotherapie LUMC/HollandPTC S.KROL@HOLLANDPTC.NL 2 Insert > Header & footer 15-okt-17

Nadere informatie

special Mammazorg in de IKMN-regio over de hele linie verbeterd Vier projecten met succes afgerond evaluatie mammazorg

special Mammazorg in de IKMN-regio over de hele linie verbeterd Vier projecten met succes afgerond evaluatie mammazorg evaluatie mammazorg special Mammazorg in de IKMN-regio over de hele linie verbeterd Vier projecten met succes afgerond Een knobbeltje in de borst. Een verdachte uitslag van de bus. Dan wil je niet weken

Nadere informatie

Summary, discussion and recommendations. Chapter 10

Summary, discussion and recommendations. Chapter 10 Summary, discussion and recommendations Chapter 10 Chapter 10 142 Summary, discussion and recommendations Summary, discussion and recommendations Over 13000 women are diagnosed with invasive breast cancer

Nadere informatie

Praktijkvariatie: diagnostiek bij Ductaal Carcinoma In Situ

Praktijkvariatie: diagnostiek bij Ductaal Carcinoma In Situ Praktijkvariatie: diagnostiek bij Ductaal Carcinoma In Situ C.J.C. Meurs - Biomedische Wetenschapper - CMAnalyzing M.B.E. Menke-Pluijmers - Mammachirurg - Albert Schweitzer Ziekenhuis R.W. Bretveld - Epidemioloog

Nadere informatie

Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom

Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom Richard P. Meijer, Uroloog DUOS 4-12-2015 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie Symposium Borstkanker bij jong en oud 15-10-2016 K. Punie Algemene Medische Oncologie Multidisciplinair Borstcentrum UZ Leuven - Gasthuisberg Mortality rate reduction in breast cancer EBCTCG, Lancet 2012;

Nadere informatie

Het lokaliseren en verwijderen van niet-palpabele mamma-maligniteiten met behulp van een radioactief 125 I zaadje

Het lokaliseren en verwijderen van niet-palpabele mamma-maligniteiten met behulp van een radioactief 125 I zaadje Het lokaliseren en verwijderen van niet-palpabele mamma-maligniteiten met behulp van een radioactief 125 I zaadje Algemene resultaten 125 I procedure 2003-2009 554 invasief 472 DCIS 82 mean min-max leeftijd

Nadere informatie

Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom

Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom Wat is de stand van zaken Frank Jacobs sept 2017 Disclosures Frank Jacobs (potentiële) belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Verplichte indicatoren die moeten worden aangeleverd aan Zorginstituut Nederland. Indicator nummer Indicatornaam

Verplichte indicatoren die moeten worden aangeleverd aan Zorginstituut Nederland. Indicator nummer Indicatornaam Zorginstituut Nederland Kwaliteitsinstituut Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320 1110 AH Diemen www.zorginstituutnederland.nl T +31 (0)20 797 89 20 Transparantiekalender@zinl.nl Oplegger indicatorenset

Nadere informatie

11 april Annemarie Haverhals Leider programma

11 april Annemarie Haverhals Leider programma 11 april 2017 VBHC@Santeon Annemarie Haverhals Leider VBHC@Santeon programma Santeon: zeven topklinische ziekenhuizen 2 Samen circa 13% van nationale zorg 2,56 miljard omzet 26.600 werknemers 1580 medisch

Nadere informatie

J. Mamma aandoeningen. Inhoudsopgave 01 J 02 J 03 J 04 J 05 J 06 J 07 J 08 J 09 J 10 J 11 J 12 J 13 J 14 J 15 J 16 J 17 J 18 J 19 J

J. Mamma aandoeningen. Inhoudsopgave 01 J 02 J 03 J 04 J 05 J 06 J 07 J 08 J 09 J 10 J 11 J 12 J 13 J 14 J 15 J 16 J 17 J 18 J 19 J J. Mamma aandoeningen nhoudsopgave 1 J 2 J 3 J 4 J 5 J 6 J 7 J 8 J 9 J 1 J 11 J 12 J 13 J 14 J 15 J 16 J 17 J 18 J 19 J Screening: vrouwen jonger dan 4 jaar zonder genetisch risico... 1 Screening: vrouwen

Nadere informatie

Chapter 8. Nederlandse samenvatting

Chapter 8. Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Er is in de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt in de ontwikkeling van doelgerichte behandelingen tegen kanker. Helaas wordt ook

Nadere informatie

Neoadjuvante chemotherapie bij borstkanker

Neoadjuvante chemotherapie bij borstkanker Neoadjuvante chemotherapie bij borstkanker Samen met uw behandelend specialist is gekozen voor neoadjuvante chemotherapie. Dit is chemotherapie voorafgaand aan een operatie. In deze folder leest u meer

Nadere informatie

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Mark I. van Berge Henegouwen Chirurg, slokdarm en maagchirurgie Amsterdam UMC, locatie AMC GIOCA GE oncologisch congres, AMC 18 jan 2019

Nadere informatie

Chirurgie / mammacare

Chirurgie / mammacare Afdeling: Onderwerp: Chirurgie / mammacare Algemeen U heeft van de chirurg en/ of nurse practitioner een schokkend bericht gekregen: u heeft borstkanker. Er komt veel op u af en er zullen ongetwijfeld

Nadere informatie

Academiejaar

Academiejaar FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2010-2011 Wat is het belang van micrometastasen en geïsoleerde tumorcellen in een sentinelklier bij borstcarcinoom? Invloed op stadiëring?

Nadere informatie

Multidisciplinaire behandeling van renaalcelcarcinoom Heelkunde : nefrectomie, metastasectomie

Multidisciplinaire behandeling van renaalcelcarcinoom Heelkunde : nefrectomie, metastasectomie Multidisciplinaire behandeling van renaalcelcarcinoom Heelkunde : nefrectomie, metastasectomie Dr. Lucien Hoekx, urologie UZA Medisch coördinator urologische oncologie MOCA Inleiding hematurie flankpijn

Nadere informatie

Hfdst 4: Borstkanker

Hfdst 4: Borstkanker Hfdst 4: Borstkanker 1. Radiotherapie voor de behandeling van borstkanker 1.1.Inleiding 1.1.1 Aanpak Prof. Van den Bogaert R/ ~ multidisciplinaire samenwerking Beleid bepaald dr stadium en andere prognostische

Nadere informatie