Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Transcriptie

1 Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

2 Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd longkankerrisico asbest luchtvervuiling sommige chemicalieën

3 Percentage rokers in de Nederlandse bevolking: bron:

4 250 Incidentie Longkanker is de nr 3 kanker in de wereld met nieuwe gevallen per jaar 200 Prostate Lung & bronchus 50 Colon & rectum Urinary bladder Non-Hodgkin lymphoma

5 Mortaliteit kanker doden per Hoogste mortaliteits ratio 100 Males Females 80 Lung & bronchus Stomach Prostate Colon & rectum 40 Breast Lung & bronchus Colon & rectum Pancreas

6 Totale sterfte aan longkanker in Nederland

7 Overleving NSCLC Overall survival, 7e editie TNM stadiering (A) klinische stadiering; (B) pathologische stadiering. J Thorac Oncol 2007; 2:

8 Stadium IV Opties voor systemische therapie: Chemotherapie Gerichte therapie Immuuntherapie

9 Immunotherapie

10 Kanker: een DNA ziekte Veranderingen in DNA Productie van gemuteerde eiwitten Veranderd gedrag van de (kanker) cel Zijn afweercellen in staat om deze gemuteerde eiwitten te herkennen?

11 Mutational load in maligne cellen Hoge mutational load kan bijdragen aan immunogeniciteit Longkanker van rokers hebben 10 keer zoveel somatische mutaties als die van niet-rokers. MS Lawrence, Nature 2013

12 Diversen vormen immuuntherapie IL-2 IFN IL-15 IL-21 Active immunotherapy Adoptive cell transfer immunotherapy Peptide vaccine DC vaccine Genetic vaccine CD40 OX40 CD137 CTLA-4 PD-1 Immune checkpoint inhibitors T cell cloning TCR or CAR genetic engineering

13 De rol van T-cellen T-cellen initieren het onderscheid tussen zelf- en niet-zelf antigenen. Niet-zelf antigenen worden gepresenteerd door antigeen-presenterende cellen, waardoor de T-cel geactiveerd wordt.

14 Immune checkpoints Immune checkpoints zijn de inhiberende moleculen van ons immuunsysteem. Ze spelen een belangrijke rol in het behouden van zelf-tolerantie en bescherming van onze weefsel tegen schade door immuunreacties.

15 Immune checkpoint inhibitors: blokkeren van de rem Antigeen-presentatie aan T-cel Activatie T-cel Blokkeren van de remmende werking van andere immuuncellen dmv immune checkpoint inhibitors

16 Rem van het immuunsysteem Eiwit op de T-cel: PD-1 Eiwit op de tumorcel: PD-L1 Als deze 2 verbinding maken met elkaar remt dit de werking van de T-cel en raakt deze uitgeput Immune checkpoint inhibitors blokkeren 1 van beide eiwitten waardoor de T-cel niet wordt uitgeschakeld door de tumor Topalian SL et al. Curr Opin Immunol 2012.

17 Brahmer, N Engl J Med 2012 Nivolumab, PD-1 remmer

18 Brahmer, N Engl J Med 2015 Fase 3, gerandomiseerde studie Nivolumab vs Docetaxel in NSCLC (plaveiselcelcarcinoom)

19 Borghaei, N Engl J Med 2015 Fase 3, gerandomiseerde studie Nivolumab vs Docetaxel in NSCLC (adenocarcinoom)

20 Topalian, 2014 NEJM, Courtesy J Aerts Bijwerkingen

21 Betekenis voor de praktijk Nivolumab is nu de standaard 2 e lijns behandeling voor gemetastaseerd NSCLC na 1 e lijns chemotherapie Tumoren met een targetable mutatie (EGFR/ALK enz) uitgezonderd. Ongeacht hoeveel PD-L1 de tumor tot expressie brengt

22 Winst voor de patient In het fase I onderzoek met nivolumab (ernstig voorbehandelde patiënten) was de 5-jaars overleving 16%. Dit in vergelijking met een historische 5- jaars overleving van nog ong 4% voor patiënten met gemetastaseerd NSCLC. Brahmer, 2017 AACR Annual Meeting

23 Hoe kan het nog beter? De kans dat de immuuntherapie aanslaat is ongeveer 20% over de gehele groep patiënten Welke patiënten hebben nu baat bij anti- PD-1/PD-L1 monotherapie?

24 Effect van PD-L1 expressie op overleving (Pembrolizumab) Proportion score (PS): percentage of tumor cells with membranous PD-L1 staining. Garon, N Engl J Med 2015

25 Immunotherapie in de 1 e lijn Pembrolizumab (PD-1 remmer) vs platinumdoublet Reck, N Engl J Med 2016

26 Betekenis voor de praktijk Pembrolizumab is nu de standaard 1 e lijns behandeling voor gemetastaseerd NSCLC als de tumor 50% PD-L1 expressie heeft Tumoren met een targetable mutatie (EGFR/ALK enz) uitgezonderd

27 Ontwikkelingen Chemo immuno combinaties Immuuntherapie na radiotherapie TKI immuno combinaties Rol immuuntherapie in andere stadia dan IV Verbetering biomarker dan PD-L1 expressie alleen

28

29 Met dank voor uw gewaardeerde aandacht