Landelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Landelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde"

Dennis Vedder
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde

2 Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen

3 Levensverwachting Veroudering 2014: 17% (3 miljoen) vd populatie is : 26% (5 miljoen) vd populatie is % is 80+

4 Levensverwachting Vrouwen Mannen

5 Hallmarks van veroudering

6 Biologische leeftijd Biologische leeftijd older populations represent mixtures of those who are aging with those who are dying Goodwin JAMA Int Med 2012 Cumulatieve expositie aan endogene en exogene risico factoren Chronologische leeftijd

7 Prevalentie diabetes mellitus neemt toe Volksziekte N o 1

8 Diabetes: ouderdoms ziekte >50% van diabetespopulatie is ouder dan 70 jaar ~50% van het aantal nieuw gediagnosticeerde diabetes patiënten is ouder dan 70 jaar

9 Diabetes Mellitus: ernstige gevolgen 2-4x verhoogd risico op overlijden t.g.v. hart- vaatziekten Belangrijkste oorzaak eindstadium nierfalen Belangrijkste oorzaak blindheid in volwassenen jaar Belangrijkste oorzaak niet-traumatische amputaties 2x verhoogd risico op dementie

10 Years of life lost Diabetes gaat gepaard met een aanzienlijk verlies aan levensjaren 7 Mannen 7 Vrouwen 6 Niet-vasculaire sterfte 6 5 Vasculaire sterfte Age (years) Age (years). Gemiddeld zal een 50-jaar-oud individu met diabetes 6 jaar eerder overlijden vergeleken met iemand zonder diabetes N Engl J Med 2011;364:

Behandeling hyperglykemie Mediane leeftijd 54 jr (IQR 48 60 jr) 15% minder

11 Behandeling hyperglykemie Mediane leeftijd 54 jr (IQR jr) 15% minder hartinfarcten 24% minder nier/oogschade 13% minder sterfte N Engl J Med 2008;359:

12 Weinig evidence-based betreffende glucosebehandeling bij ouderen Slechts 0,6% van de gepubliceerde studies adresseert ouderen 31% excluderen patiënten > 65 jaar Bijna alle studies excluderen patiënten > 75 jaar Diabetologia 2013;56:

13 Glucoseverlagende therapie in ouderen Glykemisch doel (HbA1c) Hypoglykemie Hyperglykemie Kwaliteit van leven vs. levensverlenging Levensverwachting vs. time until benefit Co morbiditeit, Polyfarmacie, kwetsbaarheid

14 Biologische leeftijd Vitaal vs kwetsbaar ANDERE TARGETS? BEHANDELING VOLGENS DE RICHTLIJNEN? Chronologische leeftijd

15 Kwetsbare oudere patient Kortere levensverwachting Time until benefit van een behandeling Farmacodynamiek en kinetiek veranderd Polyfarmacie: hoger risico op interacties Kwetsbare patient

16 Ouderen & glykemisch doel NHG standaard NHG standaard 2013

17 Kwetsbare ouderen & glykemisch doel Voorkómen van symptomatische hypo- of hyperglykemieën Strikte glykemische regulatie (HbA1c <53 mmol/mol / 7.0%): geen vermindering van macro- / en microvasculaire complicaties wel meer hypoglykemien Streefwaarden HbA1c bij kwetsbare ouderen minder strikt Indien levensverwachting < 5 jaar -> 8.5% Middelen met lange halfwaarde tijd vermijden Verenso Richtlijn Diabetes

18 Potentiële overbehandeling van diabetes mellitus in ouderen met co-morbiditeit JAMA Intern Med. 2015;175:

19 Potentiële overbehandeling van diabetes mellitus in ouderen met co-morbiditeit JAMA Intern Med. 2015;175:

20 Lager HbA1c: niet altijd beter. Overlijdensrisico voor HbA1c categorieën Metformine plus SU (n=27,965) Insuline (n=20,005) Lancet 2010;375:

21 Ouderen & hypoglykemie

22 Ziekenhuisopnames t.g.v. bijwerkingen medicatie Meer ouderen naar posten spoedeisende hulp HILVERSUM - Het aantal ouderen dat terechtkomt bij de posten voor spoedeisende hulp (SEH) van ziekenhuizen neemt fors toe. Volgens onderzoek van de NOS merkt zeker twee derde van de SEH's in ons land dat er zich meer mensen ouder dan 75 melden. Bijna 20 procent van de posten spreekt van een sterke stijging. NEJM 2011;365:

23 Ziekenhuisopnames hyperglykemie versus hypoglykemie

24 Schade door intensieve glucoseverlaging waarschijnlijk schadelijker voor oudere patiënten met complexe tot zeer complexe gezondheid status De meesten bereiken een strakke regulatie met SU en Insuline

25 Wisselwerking tussen dementie en hypoglykemie Hypoglykemie Hypoglykemie verdubbelt het dementie risico 34.4% vs 17.2%; P=0.001 Dementie verdrievoudigd het hypoglykemie risico 14.2% vs 6.3%; P=0.001 Dementie 783 oudere diabetes ptn Leeftijd 74 jr Follow up 12 jr JAMA Intern Med. 2013;173(14):

26 Welke anti diabetica bij ouderen? Open Medicine. 2011; 5:e35

27 Wat zijn belangrijke punten bij farmacotherapie in oudere patiënten met diabetes? Behandel de zieke en niet de ziekte Hippocrates

28 Samenvattend Bedenk welk glykemisch doel bereikt dient te worden Let op levensverwachting, co-morbiditeit, polyfarmacie Let op overbehandeling/ hypoglykemien. Stop zo nodig medicatie. Is insuline nodig? Er zijn mogelijkheden voor de nieuwere middelen (DPP- 4, GLP-1, SGLT-2 remmers), echter weinig evidence

Vergelijkbare documenten

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald