Hooggevoeligheid/prikkelgevoeligheid/OverExcitability
|
|
- Maurits Hendriks
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hggeveligheid/prikkelgeveligheid/OverExcitability Het is vanzelfsprekend, dat uders en leerkrachten van deze kinderen, regelmatig gefrustreerd raken in het mgaan met de intensiteit van een hgbegaafd kind. Ze weten vaak niet he ze meten reageren p de extreme reacties en geveligheden. Tch met ns del zijn m het Zelf van het kind te ndersteunen p de weg van de eigen ntwikkeling. Het kind met niet gedwngen wrden m zichzelf in te huden, maar met wel leren m de uiting van zijn gevelens aan te passen aan de mstandigheden. Overexcitabitilies hggeveligheid/prikkelgeveligheid Het is meilijk m een hgbegaafd kind te vinden znder minstens één van de verexcitabilities. Ongelukkig geneg is het wel z dat he sterker één f meer verexcitabilities aanwezig zijn, he meer prblemen men ermee krijgt in de mgeving, dat zich bijvrbeeld uit in een meilijke aansluiting bij leeftijdsgenten f nbegrepen zijn dr een leerkracht. Dr meer begrip te ntwikkelen ver de hge prikkelgeveligheid, die nu eenmaal een nverbrekelijk nderdeel is van de persnlijkheid van het kind, kmt er ruimte vr tlerantie f acceptatie en, hpelijk, zelfs appreciatie. Psychmtrisch (lichamelijk) Ruimte geven vr fysieke en verbale activiteiten, vr, gedurende en na de schltijd. Ze hebben het ndig m te mgen bewegen, dus plan beweging in vr en na perides van stilzitten. Vr smmige kinderen is het fijn m een sprt te beefenen, maar niet vr elk kind. Vertel ze regelmatig ver de psitieve aspecten van hun hg geveligheid, bijvrbeeld: Wat een energie heb jij zeg! Juw intensiteit kan je helpen m te bereiken wat je wil. Jij gebruikt je hele lijf m te leren. Help ze k m hun gedrag te mduleren: Help je kind m te ervaren dat het me is en leg ze uit dat je lijf het sms ndig heeft m te ntspannen. Pagina 1
2 Stuur ze m een bdschap, elke extra beweging is ged. Leer ze manieren m te ntspannen, bijvrbeeld luisteren naar muziek f een gesprken bek kan heel ntspannend werken. Leer ze k manieren m strend impulsief gedrag te beheersen, bijvrbeeld even diep ademhalen f tt tien tellen vr ze uitbarsten. Zrg er vr dat tics minder lastig zijn vr de mgeving, bijvrbeeld p tafel trmmelen is erg irritant vr anderen, maar p je eigen been trmmelen al veel minder. Zrg regelmatig vr een activiteit met een pen einde, die spntaan kan ntstaan; daar velen zij zich zeer ged bij. Zintuiglijk gevelig vermgen, sensueel Zrg waar mgelijk vr een mgeving met beperkte string, die cmfrtabel en plezierig is en accepteer dat ze dat ndig hebben. Leer ze m zelf keuzes te maken zdat ze verantwrdelijk wrden vr het aanpassen van hun mgeving (binnen redelijke grenzen). Geef ze vldende tijd m te genieten van hun zintuigen. Schep een mgeving waar geneglijkheid en genieten is tegestaan. Zrg vr geschikte gelegenheid m ze in het middelpunt van de belangstelling te plaatsen, dr nverwacht aandacht te geven, f help ze aan een pdium dr een creatieve f dramatische prductie met publiek. Zij velen erkenning dr het staan in de schijnwerpers Vertel ze regelmatig ver de psitieve aspecten van hun hg geveligheid, bijvrbeeld: Jij kan z genieten van de mie dingen van het leven! Ik denk dat jij wel weet wat je fijn vindt en wat ged velt. Je hudt van rustige muziek, maar ik merk dat deze muziek je hindert. Help ze k m hun gedrag te mduleren: Sms is het ged m nieuwe dingen te prberen, wil je dit eens preven? Leer ze dat jezelf aanraken niet geaccepteerd is in een ruimte waar k anderen zijn. Leer ze dat niet iedereen gesteld is p aanraken. Leer ze dat iedereen behefte kan hebben aan een plaats in het centrum van de belangstelling en dat ze die plaats gracieus aan een ander meten kunnen afstaan. Pagina 2
3 Intellectueel (intense activiteit van de geest) Laat zien he je antwrden kunt vinden p vragen. Dit medigt het kind aan m te vlden aan zijn verlangen m te analyseren, synthetiseren en inzicht te verwerven. Suggereer manieren m ethisch en maatschappelijke bezig te zijn vanuit mrele en ethische kwesties. Dit geeft hen gelegenheid te tnen dat ze iets kunnen den m te helpen, zelfs al is het p een beperkte manier, m prblemen van de samenleving en de wereld aan te pakken. Laat het kind duidelijk merken dat je liefde niet afhankelijk is van zijn prestaties. Vertel ze regelmatig ver de psitieve aspecten van hun hg geveligheid, bijvrbeeld: Jij kan snel nieuwe dingen leren! Juw nieuwsgierigheid brengt ng eens ergens! Als ju iets interesseert, dan ga je ervr. Van ju leer ik vaak iets nieuws. Help ze k m hun gedrag te mduleren: Zek mgelijkheden vr deze kinderen m met intellectuele gelijken m te gaan, f zek vlwassenen met een zelfde belangstelling. Als het kind erg kritisch is, help het dan m die kritiek z te uiten dat anderen die niet zien als gebrek aan respect f als wreedheid. Als ze een idee stm vinden, kunnen ze dat beter niet z frmuleren, zelfs al klpt hun kritiek. Help ze m hun ideeën uit hun hfd en in de wereld te krijgen. Smmige kinderen zijn z snel in hun denken dat er nit een resultaat ntstaat. Zrg vr een integratie van het denken en het handelen. Het kind is geen kleine vlwassene, laat het k ruimte huden vr gekkigheid, nredelijkheid en pret. Leer ze m te luisteren naar hun gevelens. Pagina 3
4 Verbeeldingsgeveligheid Help hen m hun vrstellingsvermgen p een gede manier te gebruiken zdat ze hun vermgen tt leren en hun prductiviteit kunnen verhgen. Mindmaps maken in plaats van gewne aantekeningen, gebruik van kleuren, plaatjes en dergelijke m rganisatie aan te brengen in hun leerwerk. Help ze m zich te realiseren dat ze de eigen fantasie kunnen reguleren. Ze heven zich niet mee te laten slepen dr hun verbeeldingskracht als ze kunnen evalueren welke fantasieën vr f tegen henzelf werken. Maak tijd en ruimte vrij vr fantasiespel met het kind, de mee en heb plezier. Help kinderen m hun ideeën vast te leggen, dr het pschrijven van verhalen van het kind dat ng niet kan schrijven f dr het samen bijhuden van een dagbek. Vertel ze regelmatig ver de psitieve aspecten van hun hg geveligheid, bijvrbeeld: Jij hebt een rijke fantasie! Jij bekijkt de wereld van verschillende kanten! Wat is het fijn m naar juw verhalen te luisteren. Wat is er veel te zien in juw tekeningen. Help ze k m hun gedrag te mduleren: Help hen m nderscheid te maken tussen fantasie en werkelijkheid. Zie het niet als liegen, maar vraag vrzichtig f het een echt gebeurd verhaal is f een bijna echt gebeurd verhaal. Hun herinneringen en nieuwe gedachten f ideeën lpen snel dr elkaar. Zrg dat er ruimte is vr het uiten van creativiteit, vr schilderen, tekenen, kleien, tneelspelen, dansen, enz. Help ze dr bewust te verzinnen, dr samen het spel van Stel je vr dat te spelen. Leer ze dat ze hun verbeeldingskracht k kunnen gebruiken vr het plssen vr echte prblemen en m te gaan met uitdagingen. Pagina 4
5 Emtinele hggeveligheid Accepteer alle gevelens, ngeacht de intensiteit. Vr mensen die niet erg emtineel zijn, klinkt dit ngal vreemd. Zij beschuwen deze uitingen als meldramatisch, lastig f kinderachtig. Maar als we de emtinele intensiteit accepteren en hen helpen met de prblemen die daarmee kunnen ntstaan, bevrderen we een juist een geznde grei. Help ze m te anticiperen p fysieke en emtinele reacties en leer ze ermee m gaan. Sms weten ze niet wanneer ze z verstuur raken dat ze hun cntrle verliezen. Als ze p hun eigen waarschuwingssignalen leren letten, zals hfdpijn, zweethanden f buikpijn, kunnen ze hun emties beter in de gaten huden en wrden ze er niet dr vervallen. Bereid kinderen vr p veranderingen in mgeving en p wisselingen bij verzrgers f leerkrachten, zdat het de ruimte heeft m aan die dingen te wennen. Dr hun grtere gehechtheid aan verzrgers, leerkrachten en mgeving kst het meite m die gehechtheid ls te laten en een nieuwe verbinding aan te gaan. Help ze nderscheid aanbrengen tussen emties van anderen, die ze meevelen, en authentieke emties van zichzelf. Het verdriet van de ander heven ze niet helemaal mee te drleven, medeleven is behulpzamer vr de ander en henzelf. Vertel ze regelmatig ver de psitieve aspecten van hun hg geveligheid, bijvrbeeld: Jij bent je bewust van wat anderen velen. Jij geeft m mensen! Jij zal iemand niet snel laten vallen. Wat begrijp je me ged. Help ze k m hun gedrag te mduleren: Help hen m emties en gevelens met anderen p een psitieve en prductieve manier te delen, leer ze m wrden te gebruiken, f hun emties te uiten in een gedicht, tekening f verhaal. Leer ze respect te hebben vr de emties en het gebrek aan emties bij anderen. Help ze m hun wrdenschat te vergrten, met betrekking tt gevelswrden. Welke wrden kunnen we gebruiken m slecht te mschrijven (rt, naar, irritant, vervelend, saai, ngemakkelijk, bezrgd, angstig, frustrerend, enz.) en welke wrden kunnen we gebruiken bij vrlijk (tevreden, gelukkig, blij, uitgelaten, huppelig,verrukkelijk, enz.)? Leer ze ntspanningstechnieken. Leer deze kinderen m regelmatig stil te staan bij he ze zich velen. Vel ik me ged? Wat betekent dit gevel? Ben ik warm f kud? He vel ik me in mijn buik, in mijn hfd? Pagina 5
PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.
PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieStap 7. Deel Elkaar positief blijven versterken
Stap 7. Deel 2. 7.2 Elkaar psitief blijven versterken In het tweede deel ga jij je aandacht bewust richten p he je elkaar kunt versterken in het blijven den wat werkt. Dat ga je den dr p te schrijven wat
Nadere informatieStap 1. Wat wil jij?
Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt
Nadere informatie5.2.1 Jezelf losmaken uit overtuigingen
Stap 5 Deel 2 Je met niet alles gelven wat je denkt Lesje 5.2.1 Jezelf lsmaken uit vertuigingen Je hebt eerder al pgeschreven welke gedachtes zijn uitgegreid tt vertuigingen: de beelden ver jezelf en anderen
Nadere informatieHoogbegaafdheid & dubbele of misdiagnose
Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Minka Dumnt 20 april 2016 Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Inhud Begaafdheidskenmerken Verklaring van de kenmerken Prfielen van Betts & Neihart Misdiagnses Delen
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje
Pedaggisch beleidsplan 2011-2013 Christelijke Peuterspeelzaal Ltje Inhudspgave 1. Inleiding 2. Visie 3. Delen 4. Uitwerking van de delen 4.1 Liefdevlle benadering 4.2 Bijbelse waarden en nrmen 4.3 Emtinele
Nadere informatiePestprotocol basisschool Pieter Wijten
Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de
Nadere informatieAls uitgangspunt zijn er drie wensen waar jij uit kunt kiezen:
Stap 2 Wat ga je den? Je gaat een wens kiezen ver wat jij anders wilt in het met elkaar mgaan. Daarna kies je twee manieren waarp jullie die wens gaan waarmaken. Je schrijft k ng p welke kwaliteiten en
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatieHuiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :
Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis
Nadere informatieBegaafdheidskenmerken
Begaafdheidskenmerken 2014 Minka Dumnt Francis Heylighen Begaafdheidskenmerken Cgnitie Grter prbleemplssend vermgen Sneller denken grtere denkstappen Diepere, meer algemene patrnen herkennen binnen cncepten
Nadere informatieHeb jij het gevoel dat niemand jou begrijpt?
Heb jij het gevel dat niemand ju begrijpt? Dan is dit e-bk met tips vr Gevelige Mensen zeker wat vr ju! Als je met juw Geveligheid ged m kunt gaan, maak je het tt juw GAVE! Tips vr hggevelige mensen Bijznder(e)
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieProtocol: Pestprotocol
Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat
Nadere informatieSterkte-zwakte analyse
Sterkte-zwakte analyse Vr het ptimaal functineren in een prjectgrep, en later als berepsbeefenaar is het van grt belang dat je een z ged mgelijk inzicht hebt in je eigen sterke en zwakke punten. Dan kun
Nadere informatieDe volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong.
1 Checklist kinderen met een ntwikkelingsvrsprng (grep 1 en 2). De vlgende kenmerken die betrekking hebben p de algemene ntwikkeling kunnen wijzen p een ntwikkelingsvrsprng. mndelinge taalvaardigheid gede
Nadere informatieEen verhaal schrijven
Een verhaal schrijven Taalhandeling: Fictie Fictie Fictie 1 Schrijftaak: Een verhaal schrijven Fictie 2 Lesdel: Leerlingen efenen in het schrijven van een ged verhaal. Fictie 3 Fictie 4 Nieuwsbegripnderwerp:
Nadere informatieDe groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep.
PROTOCOL ROUWVERWERKING Het stappenplan A. Het bericht kmt binnen Bericht van een ngeluk f verlijden van een leerling - Tezeggen dat er iemand zal terugbellen. Vragen p welk nummer men bereikbaar is en
Nadere informatieKindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b
Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd
Nadere informatieKinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden
VCLB Leuven Centrum vr Leerlingenbegeleiding vr Vrij en Gemeentelijk Onderwijs vzw Karel Van Ltharingenstraat 5 3000 Leuven Tel. 016 28 24 00 Fax 016 28 24 99 inf@vclbleuven.be www.vclbleuven.be Kinderen
Nadere informatiedepressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft?
depressie raakt iedereen wat kun je den als iemand in je mgeving een depressie heeft? INHOUD Inleiding 4 De Depressie Vereniging 5 Tips vr naasten van mensen met een depressie 6 Het prbleem erkennen 6
Nadere informatiePedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.
Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.
Nadere informatieContract gedragsverandering
Cntract gedragsverandering Stappenplan m je delen te bereiken Tips m je delen te bereiken Cntract vr gedragsverandering (vrbeeld) Del/gedrag Om deel te nemen aan de Dam tt Dam lp met mijn vriendengrep
Nadere informatieRouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling
Ruwprtcl Widdnckschl Weert Ruwprtcl Widdnckschl Weert verlijden van een leerling In dit prtcl wrdt beschreven he Widdnckschl Weert kan handelen bij het verlijden van een leerling(en) van nze schl. Dit
Nadere informatieEen natuurlijk proces
Ik vel het weer. Het is er weer. Sms even, dan de hele tijd. Ik wil je niet kwetsen. Ik wil het niet weer zeggen, maar het is er weer. (Gijs Hrvers) Overprikkeling Veel mensen met autisme hebben gede intellectuele
Nadere informatieDe Ultieme Sollicitatie Gids.
De Ultieme Sllicitatie Gids. Ha Aanstaande Superheld! Hierbij een mie verzameling met nuttige infrmatie. Lees het dr en kijk wat je eruit kunt halen. Sms staan er bepaalde tips f acties dubbel in. Dat
Nadere informatiePassend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?
Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk
Nadere informatieOntdekken van talenten methodiek toolbox
Ontdekken van talenten methdiek tlbx Methdiek Omschrijving: We reiken je twee efeningen aan m juw team te begeleiden bij het ntdekken van hun persnlijke talenten en het ntwikkelen van een teamtalentenprfiel.
Nadere informatieVoorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen. Functieprofiel: Leerondersteuner Voorbereidingsjaar Hoger Onderwijs voor Anderstaligen
Vrbereidingsjaar hger nderwijs vr anderstaligen Prvincieplein 1 Cntact: Functieprfiel: Leerndersteuner Vrbereidingsjaar Hger Onderwijs vr Anderstaligen Samenvatting Als leerndersteuner begeleid en ndersteun
Nadere informatieOnze groep bezoekt de voorstelling op: LESBRIEF
Onze grep bezekt de vrstelling p: LESBRIEF 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Geachte leerkracht, Deze lesbrief is bedeld
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatieWat na een schokkende gebeurtenis?
Wat na een schkkende gebeurtenis? Inhudstafel 1. Wat na een schkkende gebeurtenis?... 2 2. Nrmale reacties p een abnrmale gebeurtenis... 3 3. Nrmale reacties van lichaam en geest... 4 Welke reacties kan
Nadere informatiedraaiboek suïcidepreventie
draaibek suïcidepreventie Algemeen Een draaibek is een handleiding f stappenplan waarin stap vr stap wrdt behandeld wat er p je af kan kmen mcht er zich een bepaalde gebeurtenis f crisis vrden. Elke gebeurtenis
Nadere informatieOntdekken van talenten jouw woorden, jouw verhaal
Ontdekken van talenten juw wrden, juw verhaal Methdiek Omschrijving: Kunnen werken met je talenten geeft mensen energie, weerbaarheid en veerkracht. Via deze methdiek wrden teams uitgendigd m hun talenten
Nadere informatieStap 4 Deel 2. 4.2.1 Controle willen houden over wat je denkt en voelt
Stap 4 Deel 2 De rzaak van stress: de illusie dat we cntrle kunnen hebben als we maar geneg ns best den. 4.2.1 Cntrle willen huden ver wat je denkt en velt Je hebt al gelezen dat gedachten waar je in vastzit,
Nadere informatieLOGO Fontys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN
LOGO Fntys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN met Fntys Hgeschl XXX studiejaar 2009-2010 Vul de vragenlijst in en neem deze mee naar het gesprek met de dcent. 1. Persnlijke gegevens Vr- en
Nadere informatieVier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken
Vier beprefde manieren m de pt met gud, leren van elkaars ervaringen, pen te maken Het leren van ervaringen vraagt m het nderzeken van die ervaringen, het liefst in een grep samen met anderen. Dit kan
Nadere informatieIntervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode
Intervisiemethdes In andermans schenen methde Incidentenmethde Kernmdel intervisiemethde Rddelmethde Leren van elkaars succes methde Vijf stappen methde In andermans schenen methde Vrwaarden: Vrdelen:
Nadere informatieLesideeën. Hedendaagse Propaganda Analyseren. uitgewerkt door
Lesideeën uitgewerkt dr Hedendaagse Prpaganda Analyseren Activiteiten als aanvulling p de leerervaring bij het nline Mind Over Media platfrm www.mindvermedia.be 1 Les 6 Maak je eigen prpaganda Klaslkaal:
Nadere informatieSPREEKBEURT GEWONE DOOSSCHILDPAD
SPREEKBEURT GEWONE DOOSSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE GEWONE
Nadere informatieKolom A Kolom B Kolom C Kolom D 1 Je wilt leren zeilen. Wat doe je? Ik stap direct in de boot en ik probeer te zeilen.
Leerstijlen Iedereen heeft een vrkeur bij leren en hanteert daarbij, nbewust, een bepaalde leerstijl. Het is prettig als jij weet wat vr leerstijl jij hebt. Het is k handig als jij weet he een ander bepaalde
Nadere informatieBureau-ergonomie. Werkhouding: een ergonomische werkomgeving
Bart Van Keymlen & Sfie Lagrin Bureau-ergnmie Werkhuding: een ergnmische werkmgeving Langdurig zitten is een belangrijke rzaak van rugklachten. We ntwaken, we zitten aan de ntbijttafel, p de trein f in
Nadere informatieWegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders
Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een
Nadere informatieGedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen?
Gedragsprtcl Samenwerkingsschl Balans Wat is het gedragsprtcl? Het gedragsprtcl vrmt de verklaring van het schlbestuur, de directie, de leerkrachten, de leerlingen en de uders waarin is vastgelegd dat
Nadere informatieIntegraal vorming begeleiden
Integraal vrming begeleiden Om vrming begeleiden in kaart te brengen, is vr mij een inzichtelijk kader dat van de 4 kwadranten van Ken Wiber. Zals elk fenmeen (vlgens Wilber, xxxx) kan vrming wrden begrepen
Nadere informatieTechnieken die je hebt geleerd direct enthousiast toepassen
Technieken die je hebt geleerd direct enthusiast tepassen Delgrep: Mensen die (therapeutische) technieken leren en ze meer te willen passen. Inleiding "Tepassen wat je geleerd hebt" ks ik als nderwerp
Nadere informatieHuiswerkgids. groep 5-6. Ranninkschool. Schooljaar
Huiswerkgids grep 5-6 Ranninkschl Schljaar 2014-2015 Huiswerkgids grep 5-6 In deze gids is alle infrmatie ver huiswerk in grep 5-6 te vinden! Inhud: Hfdstuk 1 Hfdstuk 2 Hfdstuk 3 Waarm huiswerk? Huiswerk
Nadere informatieInventarisatie van wensen & verwachtingen over gezondheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst
Inventarisatie van wensen & verwachtingen ver gezndheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst Let p: Deze vragenlijst dient vr verspreiding p maat gemaakt te wrden vr uw bedrijf. Ver daar waar [bedrijfsnaam]
Nadere informatieVISUALISEREN bij ADHD en leerproblemen Impuls - 19-09-2015. Mw. Sanne E. Vink GZ-Psycholoog / coach
VISUALISEREN bij ADHD en leerprblemen Impuls - 19-09-2015 Mw. Sanne E. Vink GZ-Psychlg / cach Deze wrkshp: Uitleg hersenen - verschil linker en rechterhelft ADHD en dminantie vrkeur Leerprblemen en hersenhelft
Nadere informatieHet Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8
Het Cle Kikkerplan Binnen twee weken een klas vl vet cle kikkers Grep 4 tt en met 8 Anne Kijman, Kinderpsychlg NIP/Gz BIG i.s.m Christine de Jngh en Yvnne van der Zanden, leerkrachten Jhannesschl Pijnacker
Nadere informatieMetacognitieve Therapie
Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde
Nadere informatieLicht traumatisch hersenletsel (volwassenen)
Licht traumatisch hersenletsel (vlwassenen) 2 Inleiding U heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen uw hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie ver de mgelijke
Nadere informatiePEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool
PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieGoede afspraken maken goede vrienden
Dag van de demcratie Gede afspraken maken gede vrienden Delstellingen Kinderen verkennen eigen standpunt ver klasafspraken. Kinderen verkennen de standpunten van klasgenten ver klasafspraken. De kinderen
Nadere informatieDe gastouder schept een vertrouwde en familiare opvang omgeving voor het gastkind
Gastuderbureau Kindvriendelijk PEDAGOGISCH BELEID Inleiding Kinderpvang is een kwestie van vertruwen. Vraaguders vertruwen de gastuders en het gastuderbureau hun allerliefste bezit te. Zij meten de zekerheid
Nadere informatieOnze groep bezoekt de voorstelling op: LESBRIEF
Onze grep bezekt de vrstelling p: LESBRIEF 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Geachte leerkracht, Deze lesbrief is bedeld
Nadere informatieOp bezoek. Richtlijnen voor diaconaal bezoek
Op bezek Richtlijnen vr diacnaal bezek Versie 1.3 Generale diacnale cmmissie 2019 Generale diacnale cmmissie Vendelier 51-D 3905 PC VEENENDAAL Telefn (0318) 505541 Website: www.hersteldhervrmdekerk.nl/diacnaat
Nadere informatieLokale ketensamenwerking
Lkale ketensamenwerking Lkale ketensamenwerking He kunnen we de ketensamenwerking een (kwaliteits) impuls geven? Wat is ndig? Wat heb jij ndig en kan jij als buurtsprtcach de (kwaliteit van) samenwerking
Nadere informatieSPREEKBEURT WANDELENDE TAK
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT WANDELENDE TAK ONGEWERVELDEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE WANDELENDE
Nadere informatieVC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen
Mtivatie vs Demtivatie Opleiding Mtivatie Demtivatie VC Grt Dilbeek Denkcel pleidingen Definitie Mvere = bewegen Mtiveren = iemand tt iets bewegen Jezelf tt iets bewegen Onze beheften, nden, wat wij willen
Nadere informatieOntwikkelingsgerichte zorg
Ontwikkelingsgerichte zrg Een wrd vraf In deze brchure kunt u infrmatie lezen ver een grt aantal nderwerpen die te maken hebben met de ntwikkeling van jnge baby s. De brchure is bedeld m ng eens na te
Nadere informatieo Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen
Pestprtcl 1. Del Dit PESTPROTOCOL heeft als del: Alle kinderen meten zich in hun basisschlperide veilig kunnen velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen Dr regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen
Nadere informatiePresenteren met Impact:
Presenteren met Impact: Gelven Presenteren is geweldig! Ik geef te, de eerste keer dat ik vr een grep stnd had ik zweethanden en een rd hfd, maar de afgelpen jaren heb ik tientallen keren vr grepen gestaan
Nadere informatiePestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014
Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een
Nadere informatieStap 1 : Oriënteren op jongerenparticipatie en maatschappelijke stage
>> Stappenplan vr stagebieders Wilt u als rganisatie aan de slag met MaS? Neem dan het stappenplan stapsgewijs dr, zdat u weet f u er echt klaar vr bent m met jngeren te werken en maatschappelijke stage
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatiel a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT RAT ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN
SPREEKBEURT RAT l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE RAT BIJ ELKAAR GEZOCHT.
Nadere informatieUit hetzelfde nest gegroeid.
Uit hetzelfde nest gegreid. Marina de Jde Als mijn zus sterft zal het me niets den! Zij laat me vlkmen kud. Ik heb geneg met haar afgezien, het is echt een serpent, je zu eens meten weten, laat een vruw
Nadere informatieLes 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND
Les 2 Een pen gesprek ver psychische gezndheid Grepsvrmingspdrachten is een prject van Diversin en MIND VOOR DE DOCENT Deze les kan als lsstaande pdracht gegeven wrden, maar k als vervlg p de MIND Yung
Nadere informatieDe Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld
De Wet maatschappelijke ndersteuning eenvudig verteld Met de Wm det iedereen gewn mee VCP Zichtbare invled van mensen met een beperking p lkaal beleid Inleiding Dit bekje met infrmatie ver de Wet maatschappelijke
Nadere informatieIndividuen (M1) Groep (M2) Zelfsturend team (M3) Zelfsturend in zelfstandig ondernemerschap /netwerken (M4)*
Teamntwikkeling p basis van systeemdenken (.a. Levine, Lingsma e.a.) Fase in teamntwikkeling Individuen (M1) Grep (M2) Zelfsturend team (M3) Zelfsturend in zelfstandig ndernemerschap /netwerken (M4)* Kenmerken
Nadere informatieCoachingsgesprek met gebruikers
Cachingsgesprek met gebruikers Sympsium Perinatale perikelen De Bakermat Dr. Sabine Van Baelen Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde Randvrwaarden Persn met er klaar vr zijn met het zelf echt willen
Nadere informatieSPREEKBEURT GOUDVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
SPREEKBEURT GOUDVIS l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE GOUDVIS BIJ ELKAAR
Nadere informatieStel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af
Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in
Nadere informatieFeedback. Effectief hulpverlenen met goesting. Methodiek. Omschrijving:
Effectief hulpverlenen met gesting Feedback Methdiek Omschrijving: De delstelling van deze methdiek is in de eerste plaats reflectie p he juw team met feedback mgaat, en he juw team daarin kan greien.
Nadere informatieProtocol kwetsbare kinderen o.a. ASS, ADHD, DCD
Prtcl kwetsbare kinderen.a. ASS, ADHD, DCD Juni 2014: pgesteld in zrgverleg September 2014: bijgesteld in zrgverleg Oktber 2014: besprken in MT en team Inleiding Kinderen in Nederland leven in een samenleving
Nadere informatieInleidende les emindmaps
Inleidende les emindmaps De cmpetentiediamant Eindtermen Samenwerken aan een pdracht Vrstellen van infrmatie Zelfstandig leren met behulp van ICT Zeken en verwerken van infrmatie Cmmuniceren van infrmatie
Nadere informatieVan stip naar stap naar stip
Van stip naar stap naar stip Vr startende trainers 1-1 Inhud 1. Telichting... Fut! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Teamvrming... 2-3 3. Omgeving... 3-3 4. Weet wat je wil: he ziet de stip eruit?... 4-3
Nadere informatieACT in LOB. De informatietrechter. Werkbladen. Toolkit. Check je info-level! Level 1. Level 2. Level 3. Level 4
ACT in LOB Werkbladen Tlkit De infrmatietrechter Deze tl helpt je m de grte heveelheid infrmatie ver studiekeuze vr jezelf behapbaar te maken. Je kunt p verschillende niveaus met de infrmatie ver studies
Nadere informatieAlgemene vragen. Beste leerlingen,
Beste leerlingen, Ik ben een derdejaarsstudente van de PXL Hgeschl te Hasselt. Ik vlg de pleiding maatschappelijk werk. Mijn eindwerk gaat ver de mtivatie van leerlingen in het technisch secundair nderwijs.
Nadere informatieSPREEKBEURT KARDINAALTETRA
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT KARDINAALTETRA VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KARDINAALTETRA
Nadere informatieLicht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar)
Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) 2 Inleiding Uw kind heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen zijn/haar hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie
Nadere informatieDoelen. Aan het einde van de training heeft de leerling, de vooropgestelde doelen, behaald.
Intrductie Bent u dcent f mentr binnen het middelbaar berepsnderwijs? Zijn er studenten in uw klas die meite hebben met het spreken vr een grep? Dan is deze handleiding geschikt vr u. In deze krte lessenserie
Nadere informatieHet Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?
Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas
Nadere informatieVragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen?
Bijlage 1: de vragenlijst Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszrg Bilzen? Ik de een nderzek naar uderenagressie ten aanzien van de hulpverlening vr mijn eindwerk. Dit nderzek de ik mede
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatieAnti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond
Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht p een veilige mgeving en een plezierige schltijd Achtergrnd - Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk
Nadere informatieChic, zo n gedragspatroongrafiek!
Chic, z n gedragspatrngrafiek! Leerdelen: De leerlingen kunnen nder begeleiding de verwevenheid tussen ecnmische, sciale en eclgische aspecten in duurzaamheidsvraagstukken herkennen. De leerlingen krijgen
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatieChecklist Veranderaanpak Inhoud en Proces
list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der
Nadere informatieMedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg
MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr
Nadere informatiePestprotocol Cazemierschool 2012
Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,
Nadere informatieProtocol (Hoog)begaafdheid. Zo ben ik! Formulier voor ouders en kind. Hier plakt u een recente tekening van uw kind.
Prtcl (Hg)begaafdheid Z ben ik! Frmulier vr uders en kind Hier plakt u een recente tekening van uw kind. Persnalia Naam van het kind: Gebrtedatum: Naam van de uders / verzrgers Plaats in het gezin Oudste
Nadere informatieVisietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen
Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emtinele- en /f gedragsprblemen Schljaar 2009-2010 Welkm jij. Jij, helemaal jezelf. Nieuw vr ns, nbekend, ged zals je bent. Wij
Nadere informatieo o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)
PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en
Nadere informatiePestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1
Pestprtcl Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Het schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van dit algemeen Pestprtcl. 1. Del van het pestprtcl: Wij vinden dat elk kind dat bij ns naar
Nadere informatieSamen sterk. Op weg met familie en kinderen in de GGZ. Intro: De Kindreflex
Samen sterk Op weg met familie en kinderen in de GGZ Intr: De Kindreflex Studiedag (Z)nder invled - VAD - 11 mei 2019 - Kris Hlemans - Familieplatfrm GG Blik p de familie van Bijzndere plek vr het kind
Nadere informatieSimulatie werkgroepbijeenkomst
Simulatie werkgrepbijeenkmst www.cnnectbegeleiding.nl 2011 1 Infrmatie vr de vrzitter (enkele dagen vraf) Je hebt de grepsleden het vlgende mailtje gestuurd: Hans (de directeur) heeft mij gevraagd m een
Nadere informatie