ARNHEMSE CENTRUMMARKTEN IN BEELD

Transcriptie

1 Rapport ARNHEMSE CENTRUMMARKTEN IN BEELD Inzicht in het functioneren, de kansen en de opgaven voor de vrijdag- en in Arnhem Oktober

2 COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus AN Enschede Rapportnummer 2015/106 Datum Oktober 2015 Opdrachtgever Gemeente Arnhem Auteur(s) Ralf ten Hove Thijs Lenderink Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever. Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Arnhemse centrummarkten in beeld Colofon

3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Model voor een toekomstbestendige markt Marktbezoekers en marktbezoek Herkomst bezoekers Bezoekfrequentie Vervoermiddel Bezoekreden Combinatiebezoek Wanneer vaker naar de markt? Bestedingen en beoordeling Bestedingen Productaanbod Rapportcijfers Ontwikkeling van de markt Sterke punten van de markt Verbeterpunten voor de markt Locatie en opstelling Verzelfstandiging? Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen Aanbevelingen Bijlage 1. Uitkomsten peiling digipanel naar wijk en stadsdeel Bijlage 2. Vragenlijst enquête bezoekers op de markt Bijlage 3. Vragenlijst enquête marktondernemers Arnhemse centrummarkten in beeld Inhoudsopgave

4 Bijlage 4. Vragenlijst peiling digipanel gemeente Arnhem Arnhemse centrummarkten in beeld Inhoudsopgave

5 1 HOOFDSTUK Inleiding Arnhemse centrummarkten in beeld 1. Inleiding 5

6 1. Inleiding In dit rapport staan de resultaten van het onderzoek dat -in het voorjaar van in opdracht van de gemeente Arnhem is uitgevoerd naar de twee grootste weekmarkten in Arnhem: de vrijdag- en op en rond het Kerkplein in Arnhem. Doel van het onderzoek is een beeld te krijgen van het huidig functioneren van de markt en te inventariseren wat de kansen en bedreigingen voor de nabije toekomst zijn. De markten De vrijdag- en zijn beide gevestigd op het Kerkplein in het centrum van Arnhem. De vindt iedere vrijdagochtend plaats van 7.30 uur tot uur. Op de markt staan volgens de gemeentesite meer dan tweehonderd kramen met een ruim aanbod aan allerlei artikelen. De bestaat uit ongeveer honderd kramen en wordt gehouden van 9.00 uur tot uur. Het aanbod is hoofdzakelijk food-gericht. Anno 2015 ligt het aantal kramen zichtbaar lager. De opgave van de site van 186 kramen op vrijdag en 66 op zaterdag is realistischer. Opzet van het onderzoek Het onderzoek bestaat uit een face-to-face enquête onder bezoekers van de beide markten, een schriftelijke enquête onder de ondernemers op beide markten en een peiling over marktoriëntatie onder het Arnhemse digipanel 1. Tenslotte is er een marktschouw uitgevoerd en zijn drie stakeholders geïnterviewd 2. Respondenten van het onderzoek In totaal zijn eind mei/begin juni op de beide markten 310 bezoekers ondervraagd; 104 bezoekers op de en 206 bezoekers op de. Tabel 1.1 toont een responsoverzicht per veldwerkdag. Tabel 1.1 Responsoverzicht bezoekersonderzoek DATUM AANTAL PERCENTAGE vrijdag 22 mei 48 15% zaterdag 23 mei 77 25% vrijdag 29 mei 56 18% zaterdag 30 mei % zaterdag 6 juni 29 9% TOTAAL % 1 De drie enquêtes zijn opgenomen in de respectievelijke bijlagen 2, 3 en 4. 2 Vertegenwoordigers van binnenstadsbewoners, detailhandel en horeca. Arnhemse centrummarkten in beeld 1. Inleiding 6

7 Voor de enquête onder de ondernemers zijn 60 enquêtes uitgedeeld. Hiervan kwamen er 39 retour (deels per post en deels per inname). Dat is een respons van 65 procent. Tabel 1.2 toont een overzicht van de dag(en) waarop de deelnemende ondernemers op markt in het centrum van Arnhem staan. Ondernemers die op beide markten staan hebben, waar van toepassing, over beide markten vragen ingevuld. Tabel 1.2 Marktdagen waarop de ondernemers op de markt centrum van Arnhem staan, uitgesplitst naar branche. MARKTDAG AANTAL PERCENTAGE FOOD NON-FOOD TOTAAL FOOD NON-FOOD TOTAAL alleen op vrijdag % 85% 51% alleen op zaterdag % 15% 33% zowel op vrijdag als op zaterdag % 0% 15% TOTAAL % 100% 100% Van de leden van het digipanel reageerden er Dat is een respons van 49%. De resultaten van deze groep zijn herwogen naar leeftijd, geslacht en wijk om daarmee een betere inschatting te kunnen maken van de daadwerkelijke marktoriëntatie van de Arnhemse bevolking te krijgen. In het rapport zullen per figuur alleen n-waarden (aantallen respondenten) worden weergegeven, wanneer een bepaalde responsgroep voor het eerst wordt beschreven of wanneer er veranderingen in de samenstelling van een responsgroep zijn opgetreden. Benchmark De resultaten van het onderzoek onder de marktbezoekers worden van meer diepgang voorzien door ze (waar mogelijk) te vergelijken met die van onderzoek 3 op de centrummarkten van Breda (dinsdag en vrijdag), Delft (donderdag en zaterdag), Nijmegen (maandag en zaterdag), Oss (dinsdag en zaterdag), Almelo (donderdag en zaterdag), Tilburg (woensdag en zaterdag) en Enschede (dinsdag en zaterdag). Daarnaast wordt een enkele keer een vergelijking gemaakt met onderzoek van de gemeente uit Leeswijzer De rest van dit rapport is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 komen de marktbezoekers ( live en uit het digipanel ) en hun marktbezoek aan bod. In hoofdstuk 3 komen de bestedingen en de beoordeling van de markt aan de orde. In hoofdstuk 4 wordt op basis van deze resultaten en op basis van de marktschouw en de gesprekken een sterkte-zwakte analyse van de markt uitgevoerd. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal aanbevelingen voor de markt. Deze aanbevelingen worden opgehangen aan een model voor een toekomstbestendige warenmarkt. Dit model wordt in de volgende paragraaf kort toegelicht. 3 Onderzoek door I&O Research in het kader van zogenaamde Markt van Morgen trajecten. 4 Marktonderzoek dinsdag, vrijdag en. Informatie en Burgeronderzoek gemeente Arnhem,2001. Arnhemse centrummarkten in beeld 1. Inleiding 7

8 1.1 Model voor een toekomstbestendige markt Een toekomstbestendige markt is een markt die in staat is nieuwe doelgroepen en (jonge) ondernemers aan te trekken wanneer oude doelgroepen (vergrijzing) en ondernemers afhaken. Een markt die gezamenlijk met een meer bedrijfsmatige blik ( hoe gaan we het samen organiseren ) kijkt naar haar klanten ( daar draait het allemaal om ) en hen verleidt (net iets) vaker te komen, langer te blijven en meer uit te geven. Promotie van de markt is een must om de markt ook buiten de vaste klantenkring bekendheid te geven. De trekkracht van de markt is gebaat bij een goed aanbod, een goede opstelling (zichtbaarheid, entree, looppaden etc.) en goede faciliteiten (bankjes, groen, wc, fietsenrekken etc.). De locatie van de markt doet er natuurlijk toe, evenals de markttijden en de bereikbaarheid (voor alle vormen van vervoer). Presentatie is van belang, net als uitstraling en beleving. Een toekomstbestendige markt is gebaat bij samenwerking met horeca en detailhandel en bij onderlinge samenwerking tussen de ondernemers uit dezelfde en (ook economisch) uiteenlopende branches. De relatie met de gemeente vraagt niet zelden om verbetering ( gezamenlijk belang voorop ) maar ook om modernisering. Daarbij moet o.a. gekeken worden naar de effectiviteit van ordeningsinstrumenten als branchering, wachtlijsten en anciënniteit en naar de optimale rolverdeling tussen gemeente en ondernemers. Afbeelding 1.1 Model voor een toekomstbestendige markt. Arnhemse centrummarkten in beeld 1. Inleiding 8

9 2 HOOFDSTUK Marktbezoekers en marktbezoek Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 9

10 2. Marktbezoekers en marktbezoek 2.1 Herkomst bezoekers Uit de enquête onder de bezoekers op de markt komt het beeld naar voren dat meer dan driekwart van de bezoekers uit Arnhem afkomstig is (zie figuur 2.1). Op vrijdag komt 23 procent uit de regio, op zaterdag is dat 18 procent. Als er een vergelijking wordt gemaakt met het marktbezoek in 2001 dan ontstaat de indruk dat er nu mogelijk minder regionale bezoekers zijn dan toen. In referentiemarkten komen gemiddeld vier op de vijf bezoekers uit de plaats zelf; Arnhem trekt dus iets meer regiobezoekers. Figuur 2.1 Bezoekers op de markt (n=310) gemeente van herkomst 76% 23% 1% 78% 18% 5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% gemeente Arnhem regio Arnhem overig Nederland De meerderheid van de bezoekers komt alleen naar de markt (figuur 2.2). Op vrijdag is dat het meest duidelijk zichtbaar. Er komen op zaterdag in vergelijking tot de referentiemarkten minder gezinnen met kinderen naar de markt. Figuur 2.2 Bezoekers op de markt groepssamenstelling op de markt 64% 28% 4% 3% 52% 29% 10% 4% 4% 0% 20% 40% 60% 80% 100% alleen 2 volw. zonder kinderen >2 volw. zonder kinderen 2 volw. met kind(eren) 1 volw. met kind(eren) De markt in Arnhem trekt bezoekers van alle leeftijden (figuur 2.3). Het publiek op de is gemiddeld wat jonger dan het publiek op de. In vergelijking tot 2001 is het marktpubliek nu gemiddeld ouder dan toen. Het aandeel 65-plussers is op beide markten in Arnhem groter dan gemiddeld op de referentiemarkten, het aandeel jongeren is kleiner. Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 10

11 BEZOEKERS ZATERDAGMARKT BEZOEKERS VRIJDAGMARKT Figuur 2.3 Bezoekers op de markt naar leeftijdscategorie 3% 6% 30% 23% 29% 9% 8% 11% 32% 25% 16% 7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bezoekfrequentie Bezoekers op de markt Tijdens het bezoekersonderzoek op de vrijdag- en is gevraagd hoe vaak men naar beide markten gaat (figuur 2.4). Op beide marktdagen komt de helft van de bezoekers iedere week naar die markt. Ongeveer een derde brengt minstens eens per maand een bezoek aan de markt in kwestie. In vergelijking tot de benchmark zijn dat vergelijkbare aandelen. Aan de bezoekers op de markt is ook gevraagd hoe vaak zij de markt op de andere dag bezoeken. In grote lijnen blijkt dat de populairder is onder bezoekers van de dan vice versa. Van de bezoekers op de geeft bijna de helft (44 procent) aan nooit naar de te gaan. Andersom gaat een op de drie bezoekers van de nooit naar de Figuur 2.4 Bezoekers op de markt - Hoe vaak bezoekt u deze markt en de markt op de andere dag? 50% 18% 16% 11% 5% 9% 10% 8% 11% 18% 44% 51% 28% 9% 4% 6% 1% 17% 14% 20% 6% 13% 29% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 x per week 1 x per twee weken 1 x per maand minder dan 1 x per maand zelden is 1e keer / nooit Bezoekers uit het digipanel Aan het digipanel is gevraagd hoe vaak zij een bezoek brengen aan de Arnhemse markten (figuur 2.5). Uit de figuur blijkt dat de vrijdag- en het vaakst worden bezocht. In totaal bezoekt de helft van het digipanel (46 procent) minimaal één keer per maand een markt in de gemeente Arnhem. Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 11

12 Een op de zes respondenten van het digipanel (18 procent) bezoekt nooit een van de zeven markten in Arnhem. Figuur 2.5 Digipanel (n=2.100) - Hoe vaak bezoekt u de volgende markten in de gemeente Arnhem? Dinsdagmarkt Centrum 8% 90% Dinsdagmarkt Elderveld 6% 91% Dinsdagmarkt Presikhaaf 4% 95% Woensdagmarkt Malburgen 4% 5% 12% 79% Vrijdagmarkt Centrum 7% 16% 37% 41% Zaterdagmarkt Centrum 11% 21% 39% 30% Zaterdagmarkt Geitenkamp 5% 91% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 keer per week 1-2 keer per maand minder dan 1 keer per maand (doorgaans) nooit Tabel B1.1 in bijlage 1 toont de bezoekfrequentie van de en de per wijk in Arnhem. De oriëntatie op de is relatief het grootst in de wijken Centrum, Heijenoord/Lombok, Klingelbeek en Spijkerkwartier. In het Centrum, Spijkerkwartier en Burgemeesterswijk/Hoogkamp gaat men relatief vaak naar de. De oriëntatie op de vrijdag- en is in Arnhem-Noord (waar de markten plaatsvinden) duidelijk groter dan in Arnhem-Zuid. In Arnhem Zuid is natuurlijk ook de (middelgrote) woensdagmarkt op de Drieslag in Malburgen. De andere wijkmarkten in Arnhem zijn beduidend kleiner. Alleen de leden van het digipanel die hebben aangeven dat ze minimaal een maal per maand naar de of gaan en een van die twee markten het meeste bezoeken in Arnhem zijn vervolgvragen over de markt gesteld. Deze groep (n= 967) wordt vanaf dit punt aangeduid als bezoekers uit het digipanel. De groep respondenten van het bezoekersonderzoek dat op beide markten heeft plaatsgevonden wordt vanaf dit punt bezoekers op de markt genoemd. De bezoekfrequentie van de bezoekers uit het digipanel kan vervolgens nog worden afgezet tegen de bezoekfrequentie van de bezoekers op de markt. Van de bezoekers op de markt die daar minimaal een keer per maand komen is bij beide markten bijna zestig procent een wekelijkse bezoeker. Onder bezoekers uit het digipanel is het aandeel vaste klanten onder de bezoekers die minimaal eens per maand komen bij beide markten ongeveer veertig procent. Dat is dus zo n twintig procent lager. Ontwikkeling bezoekfrequentie Figuur 2.6 toont vervolgens de ontwikkeling van het marktbezoek, zowel onder bezoekers op de markt als onder de bezoekers uit het digipanel. In beide gevallen doet ongeveer driekwart even vaak inkopen op de markt als een jaar geleden. Over het algemeen is het aandeel dat vaker inkopen doet dan vorig jaar vrijwel gelijk aan het aandeel dat nu minder vaak wat op de markt koopt. Alleen onder bezoekers van de is een lichte teruggang te zien (6 procent verschil). Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 12

13 BEZOEKERS DIGIPANEL BEZOEKERS OP DE MARKT Bezoekers uit beide groepen die minder vaak inkopen op de markt doen dan voorheen geven hier vaak persoonlijke omstandigheden als reden voor, zoals een gebrek aan tijd. Ook bij bezoekers uit beide groepen die vaker naar de markt gaan spelen persoonlijke omstandigheden een rol, zoals meer (vrije) tijd. Daarnaast noemt men regelmatig het productaanbod op de markt in combinatie met het eigen koopgedrag dat is veranderd. Figuur 2.6 Doet u in vergelijking met vorig jaar vaker of minder vaak inkopen op de markt? 11% 72% 17% 9% 84% 8% 14% 73% 13% 14% 73% 13% 0% 20% 40% 60% 80% 100% vaker even vaak minder vaak In figuur 2.7 wordt de ontwikkeling van het bezoekersaantal getoond volgens de ondernemers op de markt. Op de ziet ongeveer de helft van de marktondernemers (48 procent) een afname van het aantal bezoekers op de markt, terwijl een vijfde aangeeft dat er meer bezoekers naar de markt komen dan twee jaar geleden. De ondernemers op de noemen het parkeerbeleid van de gemeente (te duur) en de toegenomen concurrentie (o.a. Primark) het vaakst als oorzaak van de afname van het aantal bezoekers. Wanneer onderscheid wordt gemaakt tussen marktondernemers in de food en non-food blijkt dat met name de ondernemers in de non-food een afname van het bezoekersaantal zien en dat ondernemers in de food vooral vinden dat de ontwikkeling van de stabiel is gebleven. Bij de, die grotendeels uit ondernemers in de food bestaat, geeft ongeveer de helft van alle ondernemers aan dat het bezoekersaantal de afgelopen twee jaar is gestegen (47 procent). Gevraagd naar de oorzaak van deze ontwikkeling geeft een aantal ondernemers op de aan dat het (biologische) productaanbod het goed doet. Daar staat tegenover dat er net als op vrijdag- in de non-food op zaterdag vooral een afname is waargenomen. Figuur 2.7 Ondernemers (n=39) - Is het aantal bezoekers van de markt in de afgelopen 2 jaar volgens u toe- of afgenomen? 20% 32% 48% 47% 24% 29% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (sterk) toegenomen stabiel (sterk) afgenomen Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 13

14 BEZOEKERS DIGIPANEL BEZOEKERS OP DE MARKT 2.3 Vervoermiddel De fiets is het belangrijkste vervoermiddel van de marktbezoeker (figuur 2.8), maar er komen ook veel mensen met de auto en met het OV. Bezoekers uit het digipanel geven relatief vaker aan op de fiets te komen en minder met de auto. Tabel B1.2 in bijlage 1 geeft een overzicht van het meest gebruikte vervoermiddel per wijk en stadsdeel. Ten opzichte van bezoekers op referentiemarkten komt men op de in Arnhem iets vaker met de fiets naar de markt en iets minder vaak met de auto of lopend. Figuur 2.8 Met welk vervoersmiddel gaat u naar de markt? 35% 27% 19% 16% 2% 42% 30% 15% 13% 58% 17% 17% 7% 1% 55% 16% 20% 7% 1% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (brom)fiets auto te voet openbaar vervoer overig Uitgesplitst naar herkomst (figuur 2.9) is te zien dat er onder bezoekers op de niet veel verschillen zijn met betrekking tot het vervoermiddel. Op de komen vooral de regiobezoekers met de auto. Figuur 2.9 Bezoekers op de markt - Met welk vervoersmiddel gaat u naar de markt, naar herkomst. gemeente Arnhem 34% 26% 25% 15% regio Arnhem 36% 36% 23% 5% gemeente Arnhem 48% 23% 19% 10% regio Arnhem 26% 62% 12% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (brom)fiets auto te voet openbaar vervoer overig 2.4 Bezoekreden Met name voor de is de kwaliteit van het productaanbod een belangrijke bezoekreden (figuur 2.10). Bijna de helft van de bezoekers op de markt geeft dit als belangrijkste bezoekreden aan (48 procent). Hoewel de kwaliteit van het productaanbod ook op de een belangrijke reden is om de markt te bezoeken, blijkt het dat de sfeer/gezelligheid bij deze markt nog vaker als voornaamste bezoekreden wordt genoemd. Onder anders wordt voor de veelal biologische producten genoemd. Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 14

15 BEZOEKERS DIGIPANEL BEZOEKERS OP DE MARKT Figuur 2.10 Wat is voor u de belangrijkste reden om de markt te bezoeken? 36% 37% 15% 2% 10% 48% 25% 7% 4% 6% 2% 8% 22% 33% 21% 13% 3% 3% 5% 38% 22% 14% 13% 4% 9% 0% 20% 40% 60% 80% 100% kwaliteit productaanbod gezelligheid/sfeer lage prijzen aanvulling winkelbezoek dichtbij lunchpauze/wandeling anders Wanneer aan de bezoekers wordt gevraagd voor welke producten men naar de markt komt, worden groente en fruit het meest genoemd, gevolgd door vis en kaas (figuur 2.11) De meeste opvallende verschillen tussen de vier categorieën zijn dat bezoekers uit het digipanel bij beide markten vaker bloemen en planten noemen, dat andere etenswaren relatief vaak worden genoemd door bezoekers uit het digipanel die naar de gaan en dat vis, kaas en brood relatief minder vaak worden genoemd door bezoekers op de. Ook bij deze vraag is onder de antwoordcategorie anders op zaterdag vaak het aanbod van biologische producten genoemd. Figuur 2.11 Voor welke producten komt u naar de markt? groenten / fruit vis kaas bloemen en tuinplanten brood en banket stoffen andere etenswaren vlees kleding schoenen, lederwaren, etc. huishoudelijke artikelen anders bezoekers op de bezoekers digipanel bezoekers op de bezoekers digipanel 0% 20% 40% 60% 80% 100% Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 15

16 BEZOEKERS DIGIPANEL BEZOEKERS OP DE MARKT 2.5 Combinatiebezoek Aan alle groepen bezoekers is gevraagd hoe vaak zij een bezoek aan de markt combineren met een bezoek aan andere faciliteiten in het centrum van Arnhem. In figuur 2.12 is te zien dat een op de vijf bezoekers op een van beide markten een bezoek aan de markt altijd met een bezoek aan winkels combineert. Het aandeel dat aangeeft dit nooit te doen is op de (39 procent) groter dan op zaterdag (26 procent). In vergelijking tot de benchmark-steden is het combinatiebezoek gemiddeld te noemen. Ten opzichte van bezoekers op de markt geven bezoekers uit het digipanel in verhouding minder vaak aan altijd of nooit een combinatiebezoek te maken, maar geven voor beide markten vaker aan dat ze een marktbezoek vaak of soms met winkelbezoek combineren. Figuur 2.12 Hoe vaak combineert u een bezoek aan de markt ook met een bezoek aan winkels in het centrum van Arnhem? 20% 15% 25% 39% 21% 28% 25% 26% 13% 30% 45% 11% 21% 31% 38% 10% 0% 20% 40% 60% 80% 100% altijd vaak soms doorgaans nooit Aansluitend is aan de bezoekers op de markt gevraagd of men het centrum van Arnhem ook had bezocht als er geen markt was geweest. Hierop zegt 75 procent van de bezoekers op de dat men speciaal voor de markt naar de binnenstad is gekomen. Bij de is dit aandeel lager, namelijk 59 procent. In die zin lijkt de relatief een grotere trekkracht te hebben dan de. Deze uitkomsten kunnen vervolgens weer worden afgezet tegen het combinatiebezoek met winkels (tabel 2.1) om de trekkracht van de markt voor het hele centrum te bepalen. Dan is te zien dat het aandeel bezoekers op de dat speciaal voor de markt naar het centrum komt én dit (toch) altijd of vaak met een winkelbezoek combineert (20 procent van alle marktbezoekers) in verhouding vrijwel even groot is als bij bezoekers op de (21 procent). Tabel 2.1 Bezoekers op de markt Speciaal voor de markt naar het centrum gekomen t.o.v. combinatiebezoek met winkels VRIJDAGMARKT ZATERDAGMARKT ja nee totaal ja nee totaal altijd 10% 11% 20% 8% 13% 21% vaak 10% 6% 15% 13% 15% 28% soms 20% 5% 25% 16% 8% 25% doorgaans nooit 36% 4% 39% 21% 4% 26% TOTAAL 75% 25% 100% 59% 41% 100% Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 16

17 Ook is aan de bezoekers op de markt gevraagd hoe vaak men een bezoek aan de markt combineert met horecabezoek. Hieruit blijkt dat de verhoudingen vrijwel gelijk zijn als bij het winkelbezoek (figuur 2.13). Uitzondering is dat een iets groter deel van de bezoekers op de aangeeft dit nooit te doen (36 procent), grotendeels ten koste van het aandeel dat een marktbezoek altijd combineert met horecabezoek (13 procent). In vergelijking tot de benchmark is het combinatiebezoek met horeca in Arnhem iets hoger. Figuur 2.13 Bezoekers op de markt - Hoe vaak combineert u een bezoek aan de markt ook met een bezoek aan horeca in het centrum van Arnhem? 17% 14% 28% 40% 13% 26% 25% 36% 0% 20% 40% 60% 80% 100% altijd vaak soms doorgaans nooit Vervolgens kunnen ook de uitkomsten van het combinatiebezoek met horeca worden afgezet tegen de vraag of men speciaal voor de markt naar de binnenstad is gekomen (tabel 2.2). Ook dan is te zien dat het aandeel bezoekers op de dat speciaal voor de markt naar het centrum komt én dit (toch) altijd of vaak met een bezoek aan horeca combineert (19 procent van alle marktbezoekers) in verhouding vrijwel even groot is als bij bezoekers op de (20 procent). Tabel 2.2 Bezoekers op de markt Speciaal voor de markt naar het centrum gekomen t.o.v. combinatiebezoek met horeca VRIJDAGMARKT ZATERDAGMARKT ja nee totaal ja nee totaal altijd 10% 8% 17% 7% 6% 13% vaak 9% 6% 14% 13% 13% 26% soms 25% 3% 28% 15% 9% 24% doorgaans nooit 32% 9% 40% 23% 13% 36% TOTAAL 75% 25% 100% 59% 41% 100% 2.6 Wanneer vaker naar de markt? Aan de leden van het digipanel van de gemeente Arnhem die nooit of nauwelijks een markt bezoeken (n=1.113) is gevraagd wat hiervoor de reden is. Figuur 2.14 toont de belangrijkste redenen. Aspecten van persoonlijke aard, zoals gewoonte (30 procent) en geen tijd (29 procent) worden hierbij het vaakst genoemd. Ook bij anders (18 procent) zijn het veelal persoonlijke omstandigheden die naar voren komen, zoals te druk en geen interesse. Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 17

18 Figuur 2.14 Niet-marktbezoekers digipanel (n=1.133) - Wat is voor u de belangrijkste reden om niet/nauwelijks naar de markt te gaan? gewoonte geen tijd te hoge parkeertarieven te ver weg te weinig parkeermogelijkheden te weinig divers productaanbod te ongezellig / weinig sfeer producten te lage kwaliteit te duur anders 8% 6% 3% 2% 2% 2% 1% 18% 30% 29% 0% 10% 20% 30% 40% Vervolgens is aan alle leden van het digipanel, zowel marktbezoekers als niet-marktbezoekers, gevraagd wat ertoe kan bijdragen dat men vaker een markt zal bezoeken (figuur 2.15). Voor een deel van het digipanel (23 procent van de marktbezoekers; 29 procent van de niet-marktbezoekers) is er niets dat hiertoe kan bijdragen. Wanneer er wel factoren worden genoemd gaat het voor de marktbezoekers vaak over de eigenschappen van de markt met betrekking tot het productaanbod (aanbod, kwaliteit en prijs). Voor de niet-marktbezoekers is het parkeerbeleid (tarief en mogelijkheden) een belangrijk aspect dat ervoor kan zorgen dat men vaker naar de markt zal gaan. Figuur 2.15 Digipanel (n=2.100) - Wat kan er toe bijdragen dat u vaker de markt bezoekt? een op mijn wensen afgestemd productaanbod kwalitatief betere producten lagere parkeertarieven lagere prijzen meer activiteiten/evenementen op de markt meer gezelligheid/sfeer op markt meer aanbiedingen/kortingsacties betere parkeermogelijkheden voor de auto betere stallingsmogelijkheden voor de fiets andere markttijd(en) meer aanvullende voorzieningen andere marktdag(en) anders niets marktbezoekers digipanel niet-marktbezoekers digipanel 0% 10% 20% 30% 40% Arnhemse centrummarkten in beeld Marktbezoekers en marktbezoek 18

19 3 HOOFDSTUK Bestedingen en beoordeling van de markt Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 19

20 3. Bestedingen en beoordeling 3.1 Bestedingen Van de bezoekers op de markt zelf geeft men gemiddeld 29,20 uit op de (figuur 3.1). De gemiddelde bestedingen van bezoekers op de zijn iets lager, 27,95. Van de bestedingen op de onder de groep bezoekers op de markt is de verhouding tussen bestedingen aan food en non-food 69 procent voor food, tegenover 31 procent voor non-food. Op de is de verhouding tussen beide 97 procent food tegenover 3 procent non-food. Onder bezoekers uit het digipanel liggen de gemiddelde bestedingen op de lager, namelijk 23,85. Voor de zijn deze iets hoger dan die van de bezoekers op de markt zelf, 28,55. In vergelijking met de benchmark (gemiddeld 21) zijn de bestedingen op beide markten in Arnhem duidelijk hoger (en nog steeds hoger wanneer alleen naar de en uit de referentiemarkten wordt gekeken). Vervolgens is gekeken in hoeverre de gemiddelde bestedingen op de markt afwijken tussen bezoekers die met de auto naar de markt zijn gekomen en bezoekers die op overige manieren naar de markt zijn afgereisd. Onder bezoekers op de is er nauwelijks onderscheid tussen beide doelgroepen, maar bezoekers die met de auto naar de zijn gekomen geven gemiddeld meer uit ( 32,75) dan bezoekers die met overige vervoermiddelen zijn gekomen ( 25,75). Onder de bezoekers uit het digipanel is het onderscheid bij de 28,70 om 22,80 en bij de zelfs 41,80 om 25,80, in beide gevallen in het voordeel van de bezoekers die met de auto naar de markt gaan. Figuur 3.1 Welk bedrag heeft u (ongeveer) op de markt besteed of denkt u te gaan besteden? 35,00 30,00 25,00 29,20 27,95 28,55 20,00 23,85 15,00 10,00 5,00 - bezoekers op de markt bezoekers digipanel Omzetverdeling marktondernemers Aan de marktondernemers is gevraagd hoe de omzet op de betreffende markt zich verhoudt ten opzichte van de omzet die men op andere markten of andere marktdagen behaald (figuur 3.2). Voor ongeveer twee op de drie ondernemers (64 procent) is de de meest lucratieve markt waar zij staan. Slechts 14 procent geeft aan dat de omzet op andere markt(dag)en beter is. De is voor een derde van de ondernemers de markt waarop zij de. Uitgesplitst naar branche is de omzet voor marktondernemers in de food op de markt in Arnhem in verhouding beter dan voor ondernemers in de non-food. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 20

21 ONDERNEMERS BEZOEKERS DIGIPANEL Figuur 3.2 Ondernemers - Hoe verhoudt uw omzet zich ten opzichte van de omzet die u op andere markt(dag)en behaald? 32% 41% 27% 64% 21% 14% 0% 20% 40% 60% 80% 100% omzet op deze markt is beter geen verschil omzet op andere markt(dag)en is beter Ondernemers op de, die duurt van 9.30 uur tot uur, behalen de helft van hun omzet op het eind van de marktdag; tussen uur en uur. Op de, die plaatsvindt van 9.00 uur tot uur, wordt de omzet gelijkmatige over de dag behaald. Op beide dagen zijn er hierbij geen noemenswaardige verschillen tussen ondernemers in de food- en non-food branche. 3.2 Productaanbod Het grootste deel van de marktbezoekers uit het digipanel is (redelijk) tevreden over het productaanbod op de (84 procent) en de (89 procent), zo is te zien in figuur 3.3. Onder de marktondernemers is men hierover iets minder tevreden. Ongeveer een kwart van de ondernemers op de vindt het aanbod onvoldoende tot slecht. Op de bedraagt dit aandeel zelfs ruim een derde. Er zijn geen grote verschillen tussen ondernemers in de food- en non-food branche te benoemen. Figuur 3.3 Hoe vindt u het totaalaanbod van artikelen en producten op de markt in Arnhem? 47% 37% 10% 4% 54% 35% 7% 4% 46% 25% 4% 21% 4% 37% 11% 16% 21% 16% 0% 20% 40% 60% 80% 100% goed voldoende neutraal onvoldoende slecht Aan alle groepen respondenten (bezoekers op de markt, bezoekers uit het digipanel en marktondernemers) is gevraagd welke producten er volgens hen meer en minder op de markt mogen worden verkocht. Van beide groep marktbezoekers mogen er met name meer biologische-, streek- en buitenlandse etenswaren worden verkocht op beide markten. Bij de marktondernemers komt hierbij niet een bepaalde product(groep) duidelijk naar voren. Op de vraag wat er minder verkocht mag worden geven zowel de bezoekers als de ondernemers als antwoord dat er minder kleding, stoffen en accessoires op de mag worden verkocht. Hierbij noemen de ondernemers voornamelijk producten uit de eigen branche (food/non-food). Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 21

22 3.3 Rapportcijfers Alle drie de doelgroepen hebben een aantal verschillende aspecten van de markt beoordeeld aan de hand van een rapportcijfer. Figuur 3.4 toont als eerste de beoordeling van de bezoekers op de markt. Hieruit blijkt dat de klantvriendelijkheid van de marktondernemers, de sfeer/gezelligheid op de markt en de variatie van het productaanbod door de bezoekers als beste worden beoordeeld. Over het algemeen zijn bezoekers van de iets positiever dan bezoekers van de. Uitzondering hierop is het aspect dat het minst goed wordt beoordeeld, de parkeermogelijkheden voor de auto. Figuur 3.4 Bezoekers op de markt- rapportcijfers voor verschillende aspecten van de markt breedte van de looppaden klantvriendelijkheid marktondernemers netheid/hygiëne reclame en acties sfeer/gezelligheid op de markt variatie in het productaanbod bereikbaarheid van de markt parkeermogelijkheden voor auto stallingsmogelijkheden voor fiets uitstraling van de marktkramen 7,2 7,3 7,6 7,9 7,2 7,1 6,8 6,8 7,6 7,8 7,4 7,7 7,4 7,5 6,2 5,9 7,1 7,3 7,3 7, Bij de digipanelpeiling worden in grote lijnen dezelfde aspecten goed beoordeeld als onder de bezoekers op de markt, al zijn de gemiddelde rapportcijfers bij veel aspecten iets lager (figuur 3.5). Over de breedte van de looppaden, reclame en acties en de stallingsmogelijkheden voor de fiets zijn bezoekers uit het digipanel in verhouding iets kritischer dan de bezoekers op de markt. In tegenstelling tot de bezoekers op de markt heeft men via het digipanel ook rapportcijfers kunnen geven over de opstelling, locatie en openingstijden van de markt. Met name de locatie van de markt wordt goed beoordeeld ( 7,8; 8,0). De grootste verschillen tussen de en de bij de beoordeling van de verschillende aspecten zijn er ten aanzien van de openingstijden en de stallingsmogelijkheden voor de fiets, waarbij de in beide gevallen lager wordt beoordeeld door de bezoekers via het digipanel. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 22

23 Figuur 3.5 Bezoekers uit het digipanel - rapportcijfers voor verschillende aspecten van de markt breedte van de looppaden klantvriendelijkheid marktondernemers netheid/hygiëne reclame en acties sfeer/gezelligheid op de markt variatie in het productaanbod bereikbaarheid van de markt parkeermogelijkheden voor auto stallingsmogelijkheden voor fiets uitstraling van de marktkramen opstelling van de markt locatie van de markt openingstijden van de markt 6,7 6,9 7,5 7,7 6,9 7,0 6,1 6,2 7,3 7,3 7,3 7,5 7,4 7,6 5,6 5,8 6,4 6,8 7,1 7,2 7,0 7,2 7,8 8,0 7,1 7, Aan de bezoekers uit het digipanel is ook nog gevraagd hoe belangrijk zij bepaalde aspecten van een markt vinden (figuur 3.6). Hieruit blijkt dat met name de netheid en het ontbreken van lege plekken belangrijk worden gevonden. Actiefolders met aanbiedingen worden relatief minder belangrijk gevonden. Figuur 3.6 Bezoekers uit het digipanel Kunt u van deze aspecten aangeven hoe belangrijk u deze vindt voor de markt? netjes en opgeruimd vast aanbod zonder lege plekken verrassend en exclusief productaanbod sfeer/gezelligheid op de markt uitstraling van de marktkramen marktkooplieden die informeren en adviseren proeven en proberen zitgelegenheid ontmoetingsplek voor buurtbewoners actiefolder met aanbiedingen 28% 21% 17% 14% 16% 9% 90% 90% 88% 86% 80% 72% 75% 65% 65% 59% 57% 54% 55% 51% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Figuur 3.7 toont vervolgens de rapportcijfers van de marktondernemers. Over de aspecten die ook aan de bezoekers en digipanel zijn voorgelegd zijn de marktondernemers over het algemeen kritischer. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 23

24 De onderste twee aspecten in figuur 3.7 zijn enkel aan de marktondernemers voorgelegd. De totale inspanningen vanuit de gemeente worden daarbij lager beoordeeld dan de onderlinge samenwerking 5. Figuur 3.7 Ondernemers - rapportcijfers voor verschillende aspecten van de markt breedte van de looppaden 6,2 6,6 klantvriendelijkheid marktondernemers 7,1 7,6 netheid/hygiëne 6,4 6,7 reclame en acties 5,7 5,4 sfeer/gezelligheid op de markt variatie in het productaanbod 6,1 7,1 6,8 6,4 opstelling van de markt 5,9 6,2 onderlinge samenwerking kooplieden 6,6 6,4 totale inspanningen vanuit gemeente 3,9 5, Figuur 3.8 toont het algehele gemiddelde rapportcijfer dat door de drie doelgroepen is gegeven aan de vrijdag- en. De krijgt een 7,7 als rapportcijfer van zowel de bezoekers als de marktondernemers. Digipanel geven een iets lager rapportcijfer (7,6). Bezoekers en digipanel beoordelen de iets lager dan de, beide doelgroepen geven een 7,5. Deze cijfers zijn gemiddeld in vergelijking tot de benchmark (waar soms duidelijk lagere cijfers maar ook een paar keer een 8 wordt gehaald). De marktondernemers zijn beduidend minder positief over de. Zij geven een 6,5 als rapportcijfer. Er zijn geen noemenswaardige verschillen in het algemene oordeel tussen ondernemers in de food- en non-food branche. Figuur 3.8 Algemeen oordeel over de markt ,5 7,7 7,5 7,6 7,7 6, bezoekers op de markt bezoekers digipanel ondernemers 5 Markkooplieden beoordelen daarnaast desgevraagd de marktadviescommissie gemiddeld met een 5,2 en de marktmeesters met een 6,1. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 24

25 3.4 Ontwikkeling van de markt Bezoekers op de markt hebben ook kunnen aangeven wat zij vinden van de ontwikkeling van beide markten in de afgelopen twee jaar (figuur 3.9). Het overgrote deel van de bezoekers op de (78 procent) vindt dat de markt zich niet positief of negatief heeft ontwikkeld. Ook ten aanzien van de ziet de meerderheid van de bezoekers (61 procent) geen verbetering of verslechtering. Een derde van de bezoekers (32 procent) vindt echter dat de er in de afgelopen twee jaar op is achteruit gegaan. Als reden wordt voor de negatieve ontwikkeling van de wordt vaak genoemd dat het aanbod erop is achteruitgegaan. Figuur 3.9 Bezoekers op de markt - Hoe vindt u dat de markt in Arnhem zich in de afgelopen twee jaar ontwikkeld heeft? 7% 61% 32% 10% 78% 11% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (sterk) verbeterd niet verbeterd/niet verslechterd (sterk) verslechterd 3.5 Sterke punten van de markt Bezoekers op de markt en uit het digipanel hebben door middel van open vragen sterke punten en verbeterpunten van de beide markten kunnen noemen. Onderstaand (figuur 3.10) worden als eerste de sterke punten van beide markten weergegeven. De omvang van het woord of de zin toont aan hoe vaak een bepaald woord of bepaalde zin is genoemd. Als sterke punten worden voor beide markten vaak de termen gezellig(heid), aanbod, variatie/diversiteit en kwaliteit genoemd. Het meest in het oog springende verschil tussen beide markten heeft betrekking op het productaanbod. Voor de worden stoffen vaak als sterk punt genoemd, voor de het biologische productaanbod. Figuur 3.10 Sterke punten en Bezoekers op de markt - Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 25

26 Bezoekers op de markt - Bezoekers uit het digipanel - Bezoekers uit het digipanel - Aan de marktondernemers is gevraagd op welke punten zij beide markten in positieve zin onderscheidend vinden ten opzichte van andere markten. Dit levert een vrij gevarieerd beeld op, dat te zien is in figuur Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 26

27 Figuur 3.11 Ondernemers - Op welk punt onderscheidt de markt in Arnhem zich in positieve zin ten opzichte van andere markten? 3.6 Verbeterpunten voor de markt Aan de drie doelgroepen is vervolgens ook gevraagd om verbeterpunten voor beide markten te noemen (figuur 3.12). Verbeterpunten die voor de naar voren komen zijn de opstelling (bredere paden), variatie (productaanbod), langere openingstijden en parkeergelegenheden. Ten aanzien van de worden vaak parkeergelegenheden genoemd, maar ook de opstelling (breedte looppaden) en het productaanbod. Figuur 3.12 Verbeterpunten en Bezoekers op de markt - Bezoekers op de markt - Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 27

28 Bezoekers uit het digipanel - Bezoekers uit het digipanel - Ondernemers - Ondernemers Locatie en opstelling De aspecten locatie en opstelling van de markt zijn afzonderlijk aan de bezoekers op de markt en marktondernemers voorgelegd. Figuur 3.13 toont de resultaten met betrekking tot de locatie. Hieruit blijkt dat vrijwel alle bezoekers en ondernemers op de markt de huidige locatie van de markt als goed beoordelen. Slechts een enkeling heeft liever dat de markt naar een andere locatie wordt verplaatst. In dat geval noemen bezoekers de Markt het vaakst als betere locatie. Een enkele ondernemer geeft aan dichter bij de winkels te willen zitten. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 28

29 ONDERNEMERS BEZOEKERS OP DE MARKT ONDERNEMERS BEZOEKERS OP DE MARKT Figuur 3.13 Wat vindt u van de huidige locatie van deze markt? 99% 1% 97% 2% 1% 96% 4% 95% 5% 0% 20% 40% 60% 80% 100% goed liever anders geen mening Ten aanzien van de opstelling van de markt zijn de marktondernemers iets meer verdeeld (figuur 3.14). Bij beide markten vindt iets meer dan een kwart van de ondernemers dat de opstelling beter kan. Men geeft hierbij vooral aan dat er meer ruimte moet worden gecreëerd. Onder de bezoekers op de markt is maar een klein gedeelte voorstander van een alternatieve opstelling, 10 procent van de bezoekers op de en 6 procent op de. Van hen mag de opstelling met name wat minder rommelig zijn. Figuur 3.14 Wat vindt u van de opstelling van deze markt? 90% 10% 93% 6% 1% 72% 28% 74% 26% 0% 20% 40% 60% 80% 100% goed liever anders geen mening Aan beide groepen is vervolgens gevraagd wat men zou vinden van een mogelijke verplaatsing van de markt van de huidige locatie op het Kerkplein naar de Markt als nieuwe locatie. Figuur 3.15 toont aan dat ongeveer twee op de drie bezoekers op de markt dit een (sterke) verslechtering zou vinden. In het geval van de iets meer dan bij de. Men geeft hierbij vooral aan dat het nadelig is dat de markt verder van het centrum komt te liggen. Respectievelijk 6 procent en 9 procent van de bezoekers zou verplaatsing van de en een (sterke) verbetering vinden. Zij vinden het Marktplein overzichtelijker, mooier of gezelliger. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 29

30 ONDERNEMERS BEZOEKERS OP DE MARKT Onder de marktondernemers vindt vrijwel iedereen dat verplaatsing naar de Markt een (sterke) verslechtering zou zijn voor de (92 procent) en de (94 procent). Ondernemers denken dat de markt op de Markt te ver van het centrum komt te liggen, waardoor de aansluiting met het publiek verdwijnt. Daarnaast voorziet men parkeerproblemen, aangezien de Markt nu nog als parkeerplaats kan worden gebruikt. Figuur 3.15 Wat vindt u van een mogelijke verplaatsing van de markt van het Kerkplein naar de Markt? 6% 26% 68% 9% 29% 62% 4% 4% 92% 6% 94% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (sterke) verbetering geen verbetering of verslechtering (sterke) verslechtering 3.8 Verzelfstandiging? Ten slotte is aan de marktondernemers kort gevraagd wat men ervan zou vinden als de gemeente in de toekomst (een deel van) de organisatie van de markt overdraagt aan de marktondernemers. Figuur 3.16 laat zien dat deze vraag een verdeeld beeld oplevert. Het aandeel marktondernemers dat hierover (zeer) positief is (37 procent), is vrijwel gelijk aan het deel dat er (zeer) negatief tegenover staat (34 procent). Een deel van de marktondernemers is positief over verzelfstandiging vanwege de ervaringen die men bij andere markten heeft. Andere marktondernemers denken dat verzelfstandiging kostenbesparing zal opleveren. Ook denkt men dat de onderlinge verhoudingen worden verbeterd wanneer de ondernemers zelf samen de organisatie van de markt zouden kunnen vormgeven. Marktondernemers die minder positief zijn denken voornamelijk dat verzelfstandiging vriendjespolitiek zal uitlokken. Volgens hen is een onafhankelijk partij (de gemeente/marktmeester) noodzakelijk om orde en gezag op de markt te handhaven. Figuur 3.16 Ondernemers - Hoe staat u hier tegenover de mogelijkheid dat de gemeente (een deel van) de organisatie van de markt overdraagt aan de marktondernemers? 37% 17% 34% 11% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (zeer) positief neutraal (zeer) negatief weet niet Figuur 3.17 toont ten slotte de voorkeuren van de marktondernemers met betrekking tot een mogelijke verzelfstandiging van de markt uitgesplitst naar leeftijd van de ondernemers. In grote lijn blijkt hieruit dat de jongere marktondernemers vaker positief zijn gestemd over een eventuele overdracht van de organisatie van de markt aan de marktondernemers. Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 30

31 Figuur 3.17 Ondernemers - Hoe staat u hier tegenover de mogelijkheid dat de gemeente (een deel van) de organisatie van de markt overdraagt aan de marktondernemers? uitgesplitst naar leeftijdsklasse jaar 50% 13% 25% 13% jaar 33% 13% 47% 7% jaar 38% 38% 25% > 65 jaar 25% 75% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (zeer) positief neutraal (zeer) negatief weet niet Arnhemse centrummarkten in beeld Bestedingen en beoordelingen van de markt 31

32 4 HOOFDSTUK Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen Arnhemse centrummarkten in beeld Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen 32

33 4. Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen Op basis van de enquêteresultaten is een sterkte-zwakte analyse opgesteld. Daarbij is ook gebruik gemaakt de schouw van de vrijdag- en en de interviews. Bij de analyse is eerst gekeken naar elementen die sterker en zwakker zijn aan de vrijdag- en (de interne elementen). Vervolgens is gekeken naar de kansen en bedreigingen voor de beide markten (externe elementen). Tabel 4.1 Sterke en zwakke kenmerken markten STERKER Ruim voldoende algemeen oordeel (bezoekers) Goede bestedingen Gezellig (vrijdag), Sfeer (zaterdag) Locatie Combinatiebezoek horeca Trekkracht voor centrumbezoek (vooral vrijdag) Kwaliteit productaanbod (vooral zaterdag, o.a. bio) Redelijk aandeel vaste klanten Bezoekersaantallen nemen toe (zaterdag) Klantvriendelijkheid marktondernemers (zeker zaterdag) ZWAKKER Ontwikkeling trekkracht vrijdag lokaal en regionaal (non-food) Rommelig/soms gevaarlijk (freerider gedrag vs. handhaving) Opstelling/breedte looppaden/entree Stalling voor de fiets, parkeren voor de auto (vooral zaterdag) Deel ondernemers kritisch op eigen markt (ontwikkeling, opstelling) Gebrek aan (door-)ontwikkeling en omgevingsbewustzijn markt Onderlinge samenhang markt en ondernemers Wederzijdse dialoog markt gemeente Vergrijzing achter de kraam Tijdsbeslag opbouw vrijdag (ook in relatie tot terrassen) Tabel 4.2 Kansen en bedreigingen markten KANS Ruimtelijke kwaliteiten nieuwe marktplein Trend naar vers (en bio)voedsel en zelfbereiding Voorkeuren marktijden publiek veranderen (vrijdag) BEDREIGING Prijs/Kwaliteitsniveau andere vers-aanbieders Prijs/kwaliteitsniveau budget winkels (o.a. Action, Primark) (onderbreking) Aansluiting met de stad bij verplaatsing Potentie van nieuwe aanbieders (jonge ondernemers, foodtrucks en diensten) (op termijn) Verzelfstandiging markt? Consument heeft behoefte aan structuur maar wil ook verrast worden Potentie van nieuwe doelgroepen (o.a. jongeren, gezinnen met kinderen, Arnhem Zuid) Stadsbus komt in de toekomst naar/langs de markt (er komt) Meer horeca in de Zuidelijke binnenstad Kwaliteitsimpuls openbare ruimte Zuidelijke binnenstad Arnhemse centrummarkten in beeld Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen 33

34 Aanbevelingen Vervolgens is een analyse gemaakt waarbij de interne elementen zijn geconfronteerd met de externe elementen. De aanbevelingen sluiten aan op de belangrijkste aandachtspunten. Bij de formulering van de aanbevelingen is rekening gehouden met de beslissing van de Arnhemse raad om het Kerkplein te bebouwen en de wens van de gemeente Arnhem om de markt te verplaatsen naar het Marktplein. De aanbevelingen zijn zowel gericht aan de gemeente als aan de ondernemers. Met oog op de ontwikkelingen op (vooral) de is het raadzaam om de uitvoering van de aanbevelingen mits passend- op korte termijn ter hand te nemen en niet te wachten op de beoogde marktverplaatsing eind Investeer in relatie gemeente en markt De relatie gemeente-markt is niet optimaal. Daar heeft de ontwikkeling van de markt geen baat bij (gehad). Breng structuur aan in die communicatie (periodieke nieuwsbrieven) en investeer in een meer constructieve dialoog met de ondernemers (ook non-food) binnen en buiten de Marktadviescommissie. 2. Moderniseer en handhaaf regelgeving Moderniseer de marktverordening (o.a. branchering). Regelgeving moet dan wel worden gehandhaafd, uiteraard in combinatie met meer zelfregulering door ondernemers. 3. Zet de markt beter neer en investeer in faciliteiten De marktinrichting kan beter (ruimer, overzichtelijker etc.) en ook beter geoutilleerd (o.a. fietsparkeren). Het nieuwe marktplein biedt daar overigens meer mogelijkheden voor. 4. Richt de markt meer naar buiten De markt moet rekening houden met de belangen van andere stakeholders in het centrum. Overweeg bijvoorbeeld om de markt te laten meepraten bij structureel overleg met centrumbewoners, detailhandel en horeca, dan wel die partijen te betrekken bij de Marktadviescommissie. 5. Pak als ondernemers samen kansen De markt zal onderling beter moeten samenwerken om kansen te kunnen verzilveren. Dat vraagt om structuur en een aantal trekkers. Bijvoorbeeld om een stichting die zich ten doel stelt de Arnhemse centrummarkten zo optimaal mogelijk te laten presteren en daar ook in investeert (denk aan promotie). 6. Borg de bereikbaarheid van de nieuwe marktlocatie Het Marktplein biedt kansen die op het Kerkplein niet kunnen worden gerealiseerd maar moet dan wel goed aangesloten blijven aan de Binnenstad ( goede doorbloeding ). Een stadsbus nabij de markt is een pre, maar ook voor het deel autobezoek (uit de regio) moet de auto goed kwijt kunnen. Arnhemse centrummarkten in beeld Sterkte zwakte analyse en aanbevelingen 34

35 1 BIJLAGE Uitkomsten peiling digipanel per wijk en stadsdeel Arnhemse centrummarkten in beeld Uitkomsten peiling digipanel per wijk en stadsdeel 35

36 Bijlage 1. Uitkomsten peiling digipanel naar wijk en stadsdeel Tabel B1.1a Digipanel (n=2.100) Bezoekfrequentie per wijk en stadsdeel 1 KEER PER WEEK 1-2 KEER PER MAAND MINDER DAN 1 KEER PER MAAND (DOORGAANS) NOOIT Centrum 19% 30% 26% 26% Spijkerkwartier 13% 24% 38% 26% Arnhemse Broek 11% 23% 37% 29% Presikhaaf-West 5% 10% 38% 47% Presikhaaf-Oost 0% 12% 38% 51% St.Marten/Sonsbeek-Zuid 7% 16% 53% 24% Klarendal 5% 22% 36% 36% Velperweg e.o. 11% 13% 42% 34% Alteveer en Cranevelt 8% 23% 28% 41% Geitenkamp 5% 19% 38% 38% Monnikenhuizen 8% 22% 27% 43% Burgemeesterswijk/Hoogkamp 12% 19% 36% 33% Schaarsbergen e.o. 0% 18% 43% 39% Heijenoord/Lombok 14% 22% 37% 26% Klingelbeek 12% 35% 6% 47% Totaal stadsdeel Arnhem-Noord (incl. centrum) 10% 20% 36% 35% Malburgen-West 15% 8% 38% 40% Malburgen-Oost (Noord) 0% 18% 42% 40% Malburgen-Oost (Zuid) 5% 16% 38% 40% Vredenburg/Kronenburg 9% 11% 39% 40% Elden 0% 11% 56% 33% Elderveld 5% 11% 39% 45% De Laar 3% 13% 25% 58% Rijkerswoerd 2% 9% 39% 50% Schuytgraaf 0% 8% 29% 63% Totaal stadsdeel Arnhem-Zuid 4% 12% 35% 49% TOTAAL ARNHEM 7% 16% 37% 41% Arnhemse centrummarkten in beeld Uitkomsten peiling digipanel per wijk en stadsdeel 36

37 Tabel B1.1b Digipanel (n=2.100) Bezoekfrequentie per wijk en stadsdeel 1 KEER PER WEEK 1-2 KEER PER MAAND MINDER DAN 1 KEER PER MAAND (DOORGAANS) NOOIT Centrum 34% 38% 18% 10% Spijkerkwartier 22% 29% 31% 18% Arnhemse Broek 15% 24% 45% 16% Presikhaaf-West 8% 15% 44% 33% Presikhaaf-Oost 4% 12% 38% 46% St.Marten/Sonsbeek-Zuid 10% 47% 26% 17% Klarendal 11% 25% 40% 24% Velperweg e.o. 12% 28% 34% 26% Alteveer en Cranevelt 19% 16% 36% 28% Geitenkamp 7% 24% 49% 20% Monnikenhuizen 6% 19% 37% 38% Burgemeesterswijk/Hoogkamp 22% 29% 32% 17% Schaarsbergen e.o. 10% 27% 47% 17% Heijenoord/Lombok 17% 34% 41% 8% Klingelbeek 17% 17% 28% 39% Totaal stadsdeel Arnhem-Noord (incl. centrum) 16% 26% 35% 23% Malburgen-West 17% 17% 33% 33% Malburgen-Oost (Noord) 5% 18% 53% 24% Malburgen-Oost (Zuid) 9% 16% 36% 39% Vredenburg/Kronenburg 8% 10% 37% 45% Elden 6% 11% 33% 50% Elderveld 4% 16% 41% 38% De Laar 5% 15% 39% 42% Rijkerswoerd 3% 15% 51% 32% Schuytgraaf 4% 11% 42% 43% Totaal stadsdeel Arnhem-Zuid 5% 15% 42% 38% TOTAAL ARNHEM 11% 21% 39% 30% Arnhemse centrummarkten in beeld Uitkomsten peiling digipanel per wijk en stadsdeel 37

38 Tabel B1.2a Digipanel (n=2.100) Vervoermiddel naar per wijk en stadsdeel TE VOET FIETS AUTO OPENBAAR VERVOER OVERIG N= Centrum 95% 5% 0% 0% 0% 19 Spijkerkwartier 44% 50% 6% 0% 0% 18 Arnhemse Broek 20% 73% 7% 0% 0% 15 Presikhaaf-West 0% 50% 38% 13% 0% 8 Presikhaaf-Oost 33% 33% 33% 0% 0% 6 St.Marten/Sonsbeek-Zuid 25% 50% 13% 0% 13% 8 Klarendal 15% 75% 10% 0% 0% 20 Velperweg e.o. 9% 74% 17% 0% 0% 23 Alteveer en Cranevelt 14% 59% 9% 18% 0% 22 Geitenkamp 20% 20% 20% 40% 0% 5 Monnikenhuizen 0% 73% 9% 18% 0% 11 Burgemeesterswijk/Hoogkamp 9% 79% 9% 2% 0% 43 Schaarsbergen e.o. 0% 40% 20% 40% 0% 5 Heijenoord/Lombok 5% 79% 16% 0% 0% 19 Klingelbeek 20% 60% 0% 0% 20% 5 Totaal stadsdeel Arnhem-Noord (incl. centrum) 21% 61% 11% 5% 1% 227 Malburgen-West 0% 60% 40% 0% 0% 5 Malburgen-Oost (Noord) 0% 50% 50% 0% 0% 4 Malburgen-Oost (Zuid) 0% 100% 0% 0% 0% 1 Vredenburg/Kronenburg 0% 58% 42% 0% 0% 12 Elden 0% 0% 100% 0% 0% 1 Elderveld 0% 56% 6% 33% 6% 18 De Laar 10% 30% 50% 10% 0% 20 Rijkerswoerd 8% 58% 33% 0% 0% 12 Schuytgraaf 33% 33% 33% 0% 0% 3 Totaal stadsdeel Arnhem-Zuid 5% 49% 34% 11% 1% 76 TOTAAL ARNHEM 17% 58% 17% 7% 1% 303 Arnhemse centrummarkten in beeld Uitkomsten peiling digipanel per wijk en stadsdeel 38