Kitsune - Encyclopedie. Inleiding. Trefwoorden. Japanse Trefwoorden. Vage Japanse Trefwoorden. Japanese Studies Home

Transcriptie

1 1 of 7 5/12/ :51 Japanese Studies Home Kitsune Uit Encyclopedie Inleiding Kitsune, of de japanse vos, is in een uniek personnage van de mythologiën van de wereld. Hij wordt niet enkel teruggevonden in fabels en sprookjes - zoals in het Westen (cfr. Reynard de vos, Le Corbaud et le Renard,...) - maar ook in tradities, geloof, literatuur waaronder ook poezië en toneelstukken en er is zelfs de ziekte genaamd Kitsune-tsuki ( 狐付き ). De stappen die ik genomen heb om dit onderwerp te kiezen waren zeer simplistisch. Eerst heb ik een klein lijst proberen te maken van de onderdelen van de japanse cultuur, geschiedenis, etc. die me interesseerden. Eén hiervan was de japanse mythologie en verhalen. Dit leek me het beste thema van de lijst, maar die was natuurlijk veel te uitgebreid. Tenslotte heb ik nagedacht over welke soort verhalen of mythes ik mijn onderzoek zou doen, en ik merkte al heel snel mijn interesse voor de kitsune, die vrij vaak terugkomt in films, animes, legenden, fabels en sprookjes. Daarna heb ik nagedacht over wat ik zou willen onderzoeken over kitsune. Ik besloot om te proberen uit te leggen wat Kitsune juist inhoudt, waarom het zo populair is en tot hoever verschilt die van zijn chinese en koreaanse tegenhangers. Ik zou die ook graag vergelijken met de vossen in westerse sprookjes. Ik ben voor mijn zoektocht naar bronnen dan eerst op wikipedia zoveel mogelijk pagina's beginnen lezen over mijn onderwerp, om een algemeen inzicht te krijgen over de kitsune, om zoektermen te vinden in nederlands, frans, engels, japans en zelfs chinees en koreaans. De engelstalige wiki-pagina Kitsune ( was bijzonder interessant en refereerde naar een aantal veelbelovende bronnen. Trefwoorden Japanse Trefwoorden 狐 きつね Kitsune 妖狐 ようこ Yōko/Youko 九尾 きゅうび Kyūbi/Kyuubi 善狐 ぜんこ Zenko 野狐 / やこ Yako 狐憑き 狐付き きつねつき Kitsune-Tsuki 狐物語 きつねものがたり Kitsune Monogatari Vage Japanse Trefwoorden

2 妖怪 ようかい Yōkai/Youkai 化け物 お化け Bakemono Obake 稲荷 いなり Inari (De japanse kami van vruchtbaarheid, rijst, industrie, agricultuur, wereldlijk succes en vossen) Kitsune in Japanse Verhalen In Kabuki en Noh Kabuki/Noh Personage 日本語 English 日本語 English 殺生石 (Sesshō-seki) The Death Stone 玉藻前 玉藻の前 Tamamo-no-mae 義経千本桜 (Yoshitsune Senbon Zakura) 芦屋道満大内鏡 (Ashiya Dōman Ōuchi Kagami) Yoshitsune and the Thousand Cherry Trees The Mirror of Ashiya Dōman and Ōuchi 源九郎 葛の葉 Genkurō Kuzu-no-ha In Anime Anime Personage 日本語 English 日本語 English ナルト Naruto 九尾 Kyūbi/Nine-tailed Demon ポケモン Pokemon ロコン Vulpix キュウコン Ninetales デジモン Digimon レナモン Renamon キュウビモン Kyubimon 犬夜叉 InuYasha 七宝 Shippo 幽 遊 白書 Yū Yū Hakusho 妖狐蔵馬 Youko Kurama 我が家のお稲荷さま Wagaya no Oinari-sama 天狐空幻 Kūgen Tenko ロザリオとバンパイア Rosario + Vampire 九曜 Kuyo 源千鶴 Chizuru Minamoto かのこん Kanokon 源たゆら Tayura Minamoto 玉藻 Tamamo カノン Kanon 沢渡真琴 Makoto Sawatari いぬかみっ Inukami! ようこ Yoko Chinese Trefwoorden 狐狸精 /Húli Jīng Bekende Chinese Verhalen met Húli Jīng 封神演義 / 封神演义妲己 /Fēngshén Yǎnyì The Creation of the Gods/The Investiture of the Gods : 妲己 /Dájǐ 2 of 7 5/12/ :51

3 3 of 7 5/12/ :51 Koreaanse Trefwoorden 구미호 / 九尾狐 Kumiho/Gumiho Kumiho in Koreaanse Verhalen De griezelfilm 구미호 (The Fox with Nine Tails) De musical-komedie 구미호가족 (The Fox Family) De geanimeerde film 천년여우여우비 (Yobi, the Five Tailed Fox) En vele anderen: 구미호의변신 (Transformation of the Kumiho), 박문수와구미호 (Bakh Mun-su and the Kumiho), 한시로구미호를알아낸처녀 (The Maiden who Discovered a Kumiho through a Chinese Poem)... Engels Fox - Fox Lore - Fox Tales - (Fox) Spirit - Ninetail - (Japanese) Monsters - (Japanese) Demons - (Japanese) Shapeshifters Tools Rikaichan Rikaichan bleek een zeer handige tool om met een zekere basis-kennis japans toch moeilijk japanse teksten/bronnen te kunnen raadplegen. In de eerste instantie heb ik die gebruikt om de japanse wikipediapagina s te lezen. Dit liet me toe ook Japanse zoektermen te vinden. Zotero Zotero bleek eveneens een zeer handige tool om web-pagina s bij te houden. Vooral bij webpagina s waar de toegang beperkt is (cfr: Jstor) is dit een groot voordeel. Ondanks deze feiten vind ik die in zekere zin onnodig indien je je bronnen zelf goed kunt bijhouden. Databanken Na wikipedia bekeken te hebben ben ik in de databanken op het internet gaan zoeken. Genii ( Genii gaf me een overzicht van het aantal vondsten bij een bepaalde zoekterm in de databanken Nacsis, Cinii, Kaken en anderen. Hiermee kon ik op voorhand al zien welke zoekterm beter zouden passen bij welke databank. Nacsis ( (plus ( ) Op Nacsis Plus heb ik zeer veel interessante werken gevonden. De beste resultaten kwam ik met de

4 4 of 7 5/12/ :51 zoektermen " 狐 " en " 稲荷 ". Wel had ik moeite met het onderscheiden van de fictie-romans en de wetenschappelijke werken. De volgens mij interessantste boeken waren: - 川村, たかし [Kawamura, Takashi] 化け蛇 化け狐などの怪談 [Bakehebi Bakegitsune nado no Kaidan] 東京 : 教育画劇 2007 ISBN: 笹間, 良彦 [Sasama, Yoshihiko] 怪異 きつね百物語 [Kai'i Kitsune Hyaku Monogatari] 東京 : 雄山閣出版 1998 ISBN: あづま, りゅう 金毛九尾の狐 [Kinmōkyūbi no Kitsune] 東京 : 新風舎 2007 ISBN: 吉野, 裕子 [Yoshino, Hiroko] 狐 : 陰陽五行と稲荷信仰 [Kitsune: Onyō Gogyō to Inari Shinkō] 東京 : 法政大学出版局 1980 ISBN: 星野, 五彦 [Hoshino, Yukihiko] 狐の文学史 [Kitsune no Bungakushi] 東京 : 新典社 1995 ISBN: 松谷, みよ子 [Matsutani, Miyoko] 狐をめぐる世間話 [Kitsune wo Meguru Sekenbanashi] 東京 : 青弓社 1993 ISBN: 中村, 禎里 [Nakamura, Teiri] 狐の日本史 [Kitsune no Nihonshi] 東京 : 日本エディタースクール出版部 2001 ISBN: & 松村, 潔 [Matsumura, Kiyoshi] 日本人はなぜ狐を信仰するのか [Nihonjin wa Naze Kitsune wo Shinkō Suru no ka] 東京 : 講談社 2006 ISBN: 龍ケ崎市歴史民俗資料館 [Ryūgasakishi Rekishi Minzoku Shiryōkan] 女化の狐伝説 : 狐女房譚 [Onabake no Kitsune Densetsu: Kitsune Nyōbō Tan] 龍ヶ崎 : 龍ヶ崎市文化振興事業団 1997 Cinii ( Hier heb ik eveneens veel gevonden. Maar de meeste werken die ik vond waren niet bruikbaar (m.a.w. ze hadden geen Cinii PDF-file) Een aantal voorbeelden van de werken die me interessant lijken: - 今村遥 中国文学の狐 -- 狐妖譚の変遷と九尾狐妲己の誕生に至るまで 長野県短期大学日本語日本文学会 酒向伸行 狐話の生成と憑霊信仰 -- 近畿地方の事例を中心に 御影史学研究会 筒井正二郎 狐と日本文化 近代文芸社 2007 kaken ( Ik heb in Kaken niets gevonden dat ik zou kunnen gebruiken. Librisource plus ( Librisource, net zoals Genii, is een databank die zoekresultaten in andere databanken weergeeft. Vergeleken met Genii is die echter gebruiksvriendelijker. De gevonden resultaten worden niet enkel "in aantal" weergegeven, maar het is mogelijk ze één voor één af te lopen.

5 5 of 7 5/12/ :51 De databanken die ik hiermee heb doorzocht zijn "Google Books", "Libis", "JStor", en een aantal anderen, maar zonder succes. Libis ( In Libis heb ik met specifieke termen als "Kitsune" en "Inari" niets kunnen vinden. Ik heb hierom met vagere termen (bvb "Japanese + folklore") gezocht en heb een aantal interessante boeken kunnen vinden. - Foster, Michael Dylan. Pandemonium and parade : Japanese monsters and the culture of yōkai, Berkeley : University of California press, ISBN: of Smyers, Karen A. The fox and the jewel : shared and private meanings in contemporary Japanese inari worship, Honolulu : University of Hawaii press, ISBN: Howell, David Luke / Baxter, James C. History and folklore studies in Japan, Kyoto : International research center for Japanese studies, ISSN: Dorson, Richard M. Studies in Japanese folklore, Bloomington : Indiana university press, JStor ( In JStor heb ik een groot aantal interessante werken gevonden. Aangezien ik enkel op de campus van het faculteit van letteren op JStor geraak, heb ik voor deze databank zotero gebruikt. Dit zijn, volgens mij, de interessante: - U. A. Casal. The Goblin Fox and Badger and Other Witch Animals of Japan, Nanzan Institute for Religion and Culture, T.W. Johnson. Far Eastern Fox Lore, Nanzan Institute for Religion and Culture, Alexander H. Krappe. Far Eastern Fox Lore, Western States Folklore Society, Robert S. Leiken. With a Friend like Fox, Council on Foreign Relations, Bronislas Pilsudski. Ainu Folk-Lore, University of Illinois Press on behalf of American Folklore Society, Barbara Ruch. Origins of The Companion Library: An Anthology of Medieval Japanese Stories, Association for Asian Studies, Hans-Jörg Uther. The Fox in World Literature: Reflections on a "Fictional Animal", Nanzan Institute for Religion and Culture, A. H. Wratislaw. The Lame Fox, Taylor & Francis, Ltd. on behalf of Folklore Enterprises, Ltd., The Journal of American Folklore, Vol. 13, No. 50. Fox Possession in Japan, University of Illinois Press on behalf of American Folklore Society, 1900 Anderen Wikipedia

6 itsune - Encyclopedie of 7 5/12/ :51 Wikipedia gaf me een goede inzicht op het onderwerp en heeft me dankzij zijn gemakkelijk links-systeem erg geholpen om zoektermen te vinden. Tevens waren hierop interessante referenties naar bruikbare sites en boeken. De op het eerste zicht interessante boeken waar de wikipedia-pagina s me naar refereerden waren: Addiss, Stephen. Japanese Ghosts & Demons: Art of the Supernatural. New York: G. Braziller, ISBN Ashkenazy, Michael. Handbook of Japanese Mythology. Santa Barbara, California: ABC-Clio, ISBN Bathgate, Michael. The Fox's Craft in Japanese Religion and Folklore: Shapeshifters, Transformations, and Duplicities. New York: Routledge, ISBN Hall, Jamie. Half Human, Half Animal: Tales of Werewolves and Related Creatures. Bloomington. Indiana: Authorhouse, ISBN Hamel, Frank. Human Animals: Werewolves & Other Transformations. New Hyde Park, N.Y.: University Books, ISBN Hearn, Lafcadio. Glimpses of Unfamiliar Japan. Project Gutenberg e-text edition, 2005 (Retrieved on November 20, 2006). Heine, Steven. Shifting Shape, Shaping Text: Philosophy and Folklore in the Fox Koan. Honolulu: University of Hawai'i Press, ISBN Johnson, T.W. "Far Eastern Fox Lore". Asian Folklore Studies 33:1, Nozaki, Kiyoshi. Kitsuné Japan's Fox of Mystery, Romance, and Humor. Tokyo: The Hokuseidô Press, Smyers, Karen Ann. The Fox and the Jewel: Shared and Private Meanings in Contemporary Japanese Inari Worship. Honolulu: University of Hawaii Press, ISBN Turnbull, Stephen. Nagashino Osprey Publishing, Great Britain, ISBN Tyler, Royall (ed. and trans). Japanese Tales. New York: Pantheon Books, ISBN Op de wiki-pagina werd tevens gerefereerd naar interessante sites (laatst nagekeken op 29/05/2009): URL: URL: URL: URL: URL: URL: Conclusie Over het algemeen leek het me dat ik genoeg bronnen kon vinden over Kitsune. Aangezien er vooral een groot aantal Japanse bronnen over te vinden waren, stel ik me toch de vraag of het niet beter als onderwerp

7 7 of 7 5/12/ :51 voor een Master-paper zou kunnen dienen. Maar aangezien ik ook een aantal engelstalige bronnen kon vinden, denk ik dat het ook voor een bachelor-paper past. Ook moet ik nog vinden hoe ik aan die bronnen zal kunnen geraken. Veel van de gevonden boeken zijn moeilijk verkrijgbaar. Tot slot ben ik nog onzeker over mijn onderzoeksvraag. De kans bestaat dat ik het, na grondig onderzoek van het onderwerp, zal willen veranderen. Ontvangen van "" Deze pagina is het laatst bewerkt op 19 jun 2009 om 20:45. De inhoud is beschikbaar onder de a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0 Belgium License.