Nijmeeqséweq 42 t +31(0) e nl Postbus 11 f +31 (0) i www vrln nl 5900 AA Venlo NR. bijlage(n) 1

Transcriptie

1 1 1 Nijmeeqséweq 42 t +31(0) e mfo@vrln nl Postbus 11 f +31 (0) i www vrln nl 5900 AA Venlo veiligheidsregio r ~, :i<,j:vien f : l ~-::ierweert 3 0 NUV. 2U1/ Gemeente Nederweert Gemeenteraad Postbus AA NEDERWEERT NR. datum uw kenmerk 29 november 2017 behandeld door telefoonnummer ons kenmerk UIT bijlage(n) 1 l lllll llllll lllll lllll lllll llllll llll lllll llllll onderwerp Afschrift van brief aan Veiligheidsberaad D Volgens afspraak D Op uw verzoek D Ter goedkeuring D Ter ondertekening [8J Ter informatie D Graag retour D Ter behandeling [8J Anders, namelijk: op verzoek van het Algemeen Bestuur ontvangt u de brief, verstuurd aan het Veiligheidsberaad. Met vriendelijke groet, Bestuursadviseur Con Delissen

2 veiligheids / FSCHRIF Veiligheidsberaad t.a.v. Dhr. Berends portefeuillehouder Brandweer datum uw kenmerk ons kenmerk behandeld door R. Timmermans telefoonnummer bijlage(n) onderwerp Regionale duiding en context op het 'Belevingsonderzoek brandweerpersoneel'. Geachte heer Berends, Hierbij doe ik u de reactie toekomen van de Veiligheidsregio Limburg-Noord op het regiobeeld dat is opgesteld naar aanleiding van het 'Belevingsonderzoek brandweerpersoneel'. Onze reactie is tot stand gekomen na bestudering van het regiobeeld en gesprekken hierover met het bestuur en de ondernemingsraad van de Veiligheidsregio Limburg-Noord en met de postcommandanten van de Brandweer Limburg-Noord. Algemeen beeld De Veiligheidsregio Limburg-Noord (verder VRLN) herkent zich in het regiobeeld zoals dat gerapporteerd is naar aanleiding van het belevingsonderzoek onder repressief brandweerpersoneel. De VRLN constateert dat het regiobeeld in grote lijnen overeenkomt met het landelijke beeld. De VRLN heeft er waardering voor dat 27% van haar repressieve brandweermensen de moeite genomen heeft de lange enquête in te vullen. Desondanks is de constatering ook dat de minimaal gewenste respons niet gehaald werd. Voor het totaal van de enquête is dit geen punt omdat een betrouwbaarheidspercentage van 90% nog steeds uitstekend is. Voor enkele afzonderlijke thema's waarvan de vragen door minder dan 10% van het personeel werden beantwoord, moet volgens de VRLN voorzichtiger worden omgegaan met het trekken van snelle conclusies. Ook ons bestuur is de lagere respons opgevallen. In een verdiepend gesprek geven de postcommandanten als mogelijke verklaring dat het onderzoek onder de vrijwilligers 'niet erg leeft' en sommige thema's als 'ver van mijn bed' gezien worden. Inhoudelijk is het binnen het algemene beeld opvallend dat een minderheid van de deelnemers van mening is dat de brandweer zich in Limburg-Noord in de goede richting ontwikkeld. De ondernemingsraad vond dit een opvallend punt. Om er goed zicht op te krijgen wat dit betekent is regionaal verdiepend onderzoek wenselijk. Want wat zegt dit nu? Is men onvoldoende bekend met de visie en de koers van de VRLN en moet hierover dus beter gecommuniceerd worden? Of zijn het inhoudelijke dossiers waarover zorgen of onenigheid bestaan die deze uitkomst tot gevolg hebben? De VRLN wil dit graag helder hebben. Positief is dat de tevredenheid over het werk bij de brandweer met een ruime voldoende wordt beoordeeld. Betrokkenheid bij- en beleving van het werk De VRLN is er trots op dat haar brandweermensen trots zijn op hun vak, zich betrokken voelen bij de brandweerorganisatie en hun werk bij de brandweer met plezier uitvoeren.

3 veiligheids - :, Organisatievisie en Brandveilig leven Meer dan de helft van de mensen geeft aan de regionale visie van de brandweer te kennen en er zich ook in te hérkennen. In beginsel is dit positief maar het streven van de VRLN zal zijn om dit percentage bij komende beleidsontwikkelingen hoger te krijgen. Wat opvalt is dat minder dan de helft van de respondenten zich herkent in een visie waarbij brandveilig leven en repressie elkaar aanvullen. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat er een relatie ligt met het gevoel dat bij de helft van de ondervraagden leeft dat er steeds minder aandacht is voor het repressieve werk. De beleving dus dat brandveilig leven en repressie elkaar niet aanvullen maar dat de toenemende aandacht voor brandveilig leven juist leidt tot een afnemende aandacht voor repressie. Dit zou als bedreigend kunnen worden ervaren. De focusgroepen lijken dit te bevestigen. Regelruimte Regelruimte binnen het eigen werk en de eigen post wordt als laag ervaren. Dit is voor de VRLN een herkenbaar geluid. Regionalisatie heeft een beweging in gang gezet waarbij steeds meer zaken centraal werden bepaald en georganiseerd. Deels was dit onontkoombaar, omdat voor een grotere organisatie andere regels gelden dan voor kleinere organisaties. Denk bijvoorbeeld aan aanbestedingsregels voor de aanschaf van materieel en materiaal. Wat de organisatie wellicht heeft laten liggen is het goed communiceren hierover. Op andere thema's is de centralisatie echter onnodig doorgeschoten en laat voortschrijdend inzicht inmiddels zien dat dit anders moet en ook kan. Met name bij die zaken die de eigen identiteit van de posten raken. De organisatie wil graag met haar brandweermensen op zoek naar mogelijkheden om meer regelruimte terug bij de posten te krijgen. In een gesprek over dit thema geven postcommandanten ter nuancering twee belangrijke zaken aan. Ze beklemtonen dat regelruimte niet verward moet worden met het zelfstandig uitvoeren van opgelegde opdrachten. Daarnaast ontstaat een beeld dat veel winst behaald kan worden door de ondersteuning (op personeelszaken, ICT, gebouwbeheer etc.) beter te organiseren en af te stemmen op de behoefte en vraag vanuit de posten. Dit zijn twee, in elkaars verlengde liggende, speerpunten (regelruimte en betere ondersteuning) die ook door bestuur en ondernemingsraad worden beklemtoond en waaraan de VRLN prioriteit geeft en waarmee de komende periode concreet aan de slag wordt gegaan. Vakbekwaamheid, oefenen en trainen Binnen dit thema is wat tegenstelling te bespeuren binnen de beantwoording van de vragen. Terwijl waardering voor de eigen vakbekwaamheid hoog scoort en ook de waardering voor de relevantie van de brandweeroefeningen ruim voldoende is, is men wat minder positief over de kwaliteit van de oefeningen en de vrijblijvendheid van de toetsing ervan. De VRLN is in algemene zin tevreden met de uitkomsten maar zal zich inzetten de kwaliteit te verbeteren. Een traject om te komen van kwantitatief- naar kwalitatief oefenen is inmiddels ingezet waarmee tegemoet gekomen wordt aan het signaal met betrekking tot vrijblijvendheid. Vrijwilligersbeleid Onderkenning van een probleem is wellicht de meest cruciale stap om uiteindelijk te komen tot een oplossing ervan. In die zin is het goed dat de enquête laat zien dat ook de brandweermensen zelf constateren dat het in de veranderende samenleving steeds lastiger wordt om vrijwilligers te werven en vervolgens voor langere tijd te binden. Positief daarbij is dat het merendeel nog steeds van mening is dat de brandweer een aantrekkelijke organisatie is voor vrijwilligers. De VRLN onderkent dat de werving van vrijwilligers de afgelopen periode te ad hoc en versnipperd vormgegeven is waardoor niet het maximale resultaat is bereikt. Dit kan beter. Uit het verdiepende gesprek met de postcommandanten blijkt verder dat ook in dit geval de schoen voor een deel wringt op de ondersteuning vanuit de organisatie. Iets wat ook door de ondernemingsraad is gesignaleerd. Het gaat dan om ondersteuning bij de werving van nieuwe vrijwilligers, maar veel belangrijker nog de ondersteuning daarna. Het regelen van de aanstelling, de kleding en de opleiding. Dit zijn

4 veiligheids eveneens speerpunten waaraan de VRLN prioriteit geeft en waarmee de komende periode concreet aan de slag wordt gegaan. Verhouding werkvloer en leiding De VRLN is blij met het feit dat waardering door de direct leidinggevende en de ruimte voor inspraak bij de direct leidinggevenden positief worden beoordeeld. Opvallend is de lage score op deze punten voor het management. Mogelijk is er een verband tussen deze twee constateringen. Door het regionaliseren van de brandweer en het grootschaliger worden van de korpsen zijn de hogere leidinggevenden daadwerkelijk (zowel fysiek als in 'span of control') verder van de posten af komen te staan. Dat dit gevoeld wordt is volstrekt herkenbaar. Dit is overigens andersom voor het management ook zo. Een gevolg van een dergelijke ontwikkeling is dat het middenkader deels in dit gat stapt en voor de posten veel belangrijker wordt. De VRLN ziet het in dit proces daarom als haar opdracht om het middenkader zo goed mogelijk te faciliteren om deze taak ook goed te kunnen uitvoeren. Daarnaast zal er ook prioriteit aan gegeven worden om nader te duiden waar en wanneer de afstand tussen werkvloer en management nu het meest gevoeld wordt en hoe daarin verbetering zou kunnen worden gebracht. Ook ons bestuur en de ondernemingsraad benoemen dit als een van de kernpunten. Na een eerste verdiepende gesprek met de postcommandanten was op dit punt nog geen eenduidige lijn de trekken. Opvattingen verschilden sterk op dit punt. Gelukkig biedt het onderzoek op dit punt voor een deel ook een oplossingsrichting; de overgrote meerderheid van de brandweermensen vindt dat ze ook zelf kunnen bijdragen aan een oplossing voor deze constatering. Dit biedt perspectief. Zonder deze constateringen te willen bagatelliseren constateert de VRLN ook dat de vragen binnen dit thema slechts door een gering aantal personen zijn beantwoord waardoor er niet zonder meer conclusies aan kunnen worden verbonden. Organisatiecultuur Diversiteit, openheid en veiligheid binnen de brandweerorganisatie worden ruim voldoende beoordeeld. Net als de waardering voor de brandweer als lerende organisatie. Dit is een belangrijk signaal waar de VRLN blij mee is. De organisatie zal er zich voor inzetten dit zo te houden en waar mogelijk nog te verbeteren. Ervaring uitruk op maat De VRLN is groot voorstander van uitruk op maat. Binnen het landelijke kader werkt de VRLN dan ook al geruime tijd met afwijkende voertuigbezettingen. De invoering hiervan is een zorgvuldig traject geweest. De VRLN is er dan ook trots op dat (in afwijking van het landelijke beeld) de medewerkers in hoge mate waardering hebben voor variabele voertuigbezetting bij kleinere incidenten en als een van de antwoorden op bezettingsproblematieken. Het is de stellige overtuiging van de VRLN dat er een verband is tussen de opvallend positievere opvatting over uitruk op maat en het feit dat zoveel medewerkers binnen de VRLN hier ook daadwerkelijk ervaring mee hebben. Bekend maakt in dit geval bemind. Opkomsttijden De VRLN is enigszins verrast door het aantal respondenten dat de opkomsttijden voor de brandweer realistisch vindt. Het beeld in Limburg-Noord is namelijk dat de opkomsttijden slechts met moeite in de helft van de gevallen worden gehaald. Eerdere regionale onderzoeken hebben daarnaast aangetoond dat het verbeteren van deze prestaties nagenoeg onmogelijk is of slechts tegen onrealistisch hoge kosten. Vanuit deze invalshoek bekeken kan de VRLN de uitkomst van de enquête niet goed plaatsen. De verwachting is dat de vraag vanuit de brandweermensen anders is geïnterpreteerd en dat de uitkomst het belang aangeeft dat brandweermensen hechten aan een vorm van objectieve meetlat om tijdige brandweerhulp te borgen. Werkdruk De VRLN is blij met de constatering dat het overgrote deel van de vrijwilligers goed in staat is het brandweerwerk te combineren met hun privéleven. De VRLN bekijkt graag hoe ze de

5 veiligheids groep die aangeeft te veel werk te hebben kan ondersteunen. Hiervoor is het echter wel van belang te achterhalen waar de oorzaken hiervan liggen. Omdat het onderzoek hierover geen uitsluitsel geeft is nader onderzoek op dit punt nodig. Veilig en gezond werken De VRLN is blij met het hoge aantal respondenten dat aangeeft dat de brandweer voldoende doet om hen in staat te stellen hun werk veilig te doen. De VRLN zal zich in de toekomst inspannen dit zo te houden. Eveneens positief is het feit dat de meeste personen aangeven het PPMO een geschikte test te vinden. Hoewel de VRLN hierin de landelijk voorgeschreven lijn volgt is het prettig te kunnen constateren dat de meeste mensen zich hierin kunnen vinden. Dat het regionale cijfer opvallend gunstiger is dan het landelijke cijfer zou kunnen liggen aan de zorgvuldige introductie zoals die in Limburg-Noord heeft plaatsgevonden. Samenvattend De VRLN herkent zich in het regiobeeld dat is opgesteld naar aanleiding van het belevingsonderzoek onder repressief brandweerpersoneel. De VRLN constateert dat het rapport waardevolle inzichten verschaft maar ook vragen onbeantwoord laat en enkele nieuwe vragen oproept. De VRLN is in het bijzonder verheugd met de positieve scores op de thema's: Betrokkenheid bij het vak Uitruk op maat Veilig en gezond werken. De VRLN gaat samen met haar medewerkers naar aanleiding van het onderzoek concreet aan de slag met volgende thema's: Regelruimte voor de posten Verbetering van de ondersteuning van vrijwilligers/ posten op met name het gebied van werving, personeelszaken, ict, gebouw- en materieelbeheer. Afstand tussen werkvloer en management. Namens het bestuur van de Veiligheidsregio Limburg-Noord, Met vriendelijke groet, _ Mevr. Dr. P. Dassen-Housen Portefeuillehouder Brandweer