Bijlagen beheerplan N2000 gebied Engbertsdijksvenen. Versie V12

Transcriptie

1 Bijlagn bhrplan N2000 gbid Engbrtsdijksvnn Vrsi V12 Datum Status Januari 2015 Ontwrp

2 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Colofon Vrsinummr Projctlidr Contactprsonn V12 Brt Nfjs B. Nfjs n A. Oling T F Rgio Oost Zwoll Lübckplin JS Zwoll Postbus GB Zwoll Pagina 2 van 58

3 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Inhoud Bijlag I Litratuurlijst N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag II Vrklarnd woordnlijst Bijlag IIIa Projctstructuur Bhrplan Natura 2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IIIb Uitgbrid procsbschrijving N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IV Eigndommn Bijlag V Toponimn Bijlag VI Habitattypnkaart Bijlag VII Blidskaart Bijlag VIII Totsing bstaand gbruik Bijlag IX PAS-maatrglnkaart Engbrtsdijksvnn Bijlag X Vrantwoordlijk organisati(s) indicatif PAS n Nit PAS maatrgln N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag XI Tabl boordling ffctivitit maatrgln Inhoud Pagina 3 van 58

4 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag I Litratuurlijst N2000 Engbrtsdijksvnn Arcadis (2012). Effctrapportag Natura 2000 Engbrtsdijksvnn, Toorn, L. van dn n M. Rakhorst. Apldoorn. Arcadis (2014). Ondrzok tn bhov van onttrkkingsrgling grondwatr Rijn- Oost. Brg, Van dn, M.W. & C. Dn Ottr (1993). Tolichtingn bij d Gologisch kaart van Ndrland 1: , Rijks Gologisch Dinst, Haarlm. Bij, H.M., R.W. d Waal & N.A.C. Smits (2011). Hrstlstratgi H4030: Drog hidn. Ministri van Economisch zakn, Landbouw & Innovati, Dn Haag. Dinst Landlijk Gbid (2009), Handliding totsing bstaand gbruik voor LNV- Bhrplannn, intrn wrkdocumnt, vrsi 31 augustus Dobbn, H. van & A. van Hinsbrgn (2008). Ovrzicht van kritisch dpositiwaardn voor stikstof, togpast op habitattypn n Natura gbidn. Rapport 1654, Altrra, Wagningn. Duinn van G.J.; A. Ds n H. Esslink (2006) Engbrtsdijksvnn. Effctn van hrvrnatting hoogvnkrn op ongwrvld fauna. Tussntijds rapportag ovr uitgangssituati Stichting Bargrvn / Afdling Dircologi, Radboud Univrsitit, Nijmgn. Gl van, B A palo-cological study of holocn pat-bog sctions. UvA, Amstrdam Hazlhorst. H, P. van dn Akkr, L. van dn Brgh Ritganzn n kraanvogls in d Engbrtsdijksvnn. Eign uitgav. Kloostrhaar. Hazlhorst, H. P vd Akkr & H Huizinga Engbrtsdijksvnn, brodvogls 1999 t/m 2004, Wintrgastn: Blauw Kikndif n Klapkstr, Dagvlindrs n Liblln, Amfibiën n Rptiln, Sprinkhann n Krkls. Eign uitgav. Kloostrhaar. Jansn, A.J.M., G.A. van Duinn & H.B.M. Tomassn (2011). Hrstlstratgi H7120: Hrstllnd hoogvnn. Ministri van Economisch zakn, Landbouw & Innovati, Dn Haag. Jansn, A.J.M., G.A. van Duinn & H.B.M. Tomassn (2011). Hrstlstratgi H7110A: Activ hoogvnn (hoogvnlandschap). Ministri van Economisch zakn, Landbouw & Innovati, Dn Haag. Jansn, A.J.M., Asmuth von J.R., Bakl van P.J.T., Brouwr E., Ktlaar R.J., Trhürn R.L. (2013). D Engbrtsdijksvnn: Advis van d Commissi van Dskundign. Bosschap, Dribrgn. Joostn, J.H.J. (1995) Tim to rgnrat: long trm prspctivs of raisd bog rgnration with spcial mphasis on palaocological studis. In: Whlr, B.D., S.C. Shaw, W.J. Fojt & R.A. Robrtson ( ds.) Rstoration of Tmprat Wtlands. Wily and Sons, Chichstr, UK.

5 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Kooijman G. (1998). Global hydrologisch analys tn bhov van intrn kwalititsboordling Engbrtsdijksvnn. Staatsbosbhr, Dribrgn. Krijgsvld, K.L., R.R.Smits & J.vd Windn. 2008a. Updat litratuurstudi naar d racti van vogls op rcrati. Burau Waardnburg rapport Culmborg. Krijgsvld, K.L. 2008b. Tlfoongsprk mt A.Blankna (EZ) naar aanliding van rapport 2008a om vrstoringsafstand van kraanvogl t bpaln. Burau Waardnburg. Culmborg. Luw d C.J. (2011). Vrslag xprtmting 4 juli DLG, Zwoll. Lnman, H., R. Michls, M. Van Vn, P. van dr Wiln, S. Rinhard n N. Polman, 2013, Sociaalconomisch prspctif van d PAS, Effctn van d Programmatisch Aanpak Stikstof, LEI-nota , LEI Wagningn UR, Dn Haag. Limpns J. Tomassn HBM, Brnds F Expansion of S. fallax in bogs: striking th balanc btwn N and P availability. Journal of Bryology 25: Maris, A. n T. Rolofzn (1978). En bodmkundig ondrzok in ht natuurrsrvaat Engbrtsdijksvnn. Studntnrapport Rgional Bodmkund, Landbouwhogschool, Wagningn. Mn, E. A. van d (1996). Gologisch kaart van Oost-Gldrland n Twnt. Top Trtiair, schaal 1: Rijksgologisch Dinst. D Grafisch, Haarlm. Mij, T. d (2014). Invlodsafstand prclsontwatring. Provinci Ovrijssl, Zwoll. Ministri van EL&I (2011). Hrstlstratgiën stikstofgvolig habitats in Natura Evaluati rviwcommissi. Ministri van LNV (2005a). Algmn handriking Natuurbschrmingswt 1998, Ministri van LNV, Dn Haag. Ministri van LNV (2006a). Natura 2000 dolndocumnt, Ministri van LNV, vrsi 1.1, Dn Haag. Ministri van LNV (2006b), Natura 2000 gbidndocumnt wrkdocumnt. Ministri van LNV, Dn Haag. Ministri van LNV, Dircti Natuur (2007a). Brif TOP-lijstn vrdrogingsbstrijding, knmrk DN. 2007/1749, 6 juli 2007, Ministri van LNV, Dn Haag. Ministri van LNV (2007b), Nota van antwoord - Inspraakprocdur aanwijzing Natura 2000-gbidn, Ministri van LNV, Dn Haag. Ministri van LNV (2008a). Profiln Habitatsoortn. Vrsi 1 sptmbr Ministri van LNV, Dn Haag. Ministri van LNV (2008b). Lswijzr habitatprofiln. Sptmbr Ministri van LNV, Dn Haag.

6 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Ministri van LNV (2008c). Wbsit www2.minlnv.nl/thma/gron/natuur/kwr_col_vrist_habtyp.htm. Ministri van LNV (2009). Natura 2000 dfinitif aanwijzingsbsluit Engbrtsdijksvnn (sptmbr 2009), Ministri van LNV, Dn Haag Ministri van LNV (2010). Wbsit vristn. Nobb H. (1988). En studi naar d watrbalans van ht hoogvnrsrvaat d Engbrtsdijkvnn voor d wintrpriod Landbouwhogschool, Wagningn. Polman, N., H. Lnman, R. Michls, P. van dr Wiln, D. Oudndag n S. Rinhard, 2013, Sociaalconomisch prspctif van d PAS, Provincial rgional n plaatslijk ffctn voor Ovrijssl, LEI-nota , LEI Wagningn UR, Dn Haag. Provinci Ovrijssl (2013). Akkoord samn wrkt btr. Ruimt gvn aan d vrstrking van d conomi n cologi in Ovrijssl. Zwoll. Provinci Ovrijssl (2013). Statnvoorstl; samn vrdr aan d slag mt d EHS. Zwoll. Provinci Ovrijssl (2013). Actualisati omgvingsvisi. Zwoll. Rgiburau Natura 2000 (2009), Lidraad bpaling significanti Nadr uitlg van ht bgrip significant gvolgn uit d Natuurbschrmingswt, intrn wrkdocumnt, vrsi 7 juli Rinhard, S., R. Niuwkamr, W. Dijkman, N. Polman n E. Ruijgrok, 2014, MKBA Engbrtsdijksvnn, LEI , LEI Wagningn UR, Dn Haag. Schoutn, M.G.C., J.M. Schouwnaars, H. Esslink, L.P.M. Lamrs & P.C. van dr Moln (1998) Hoogvnhrstl in Ndrland droom n wrklijkhid. In: Bobbink, R., J.G.M. Rolofs & H.B.M. Tomassn (rd.) Effctgricht maatrgln n bhoud biodivrsitit in Ndrland. Symposiumvrslag. Aquatisch Ocologi n Miliubiologi, Katholik Univrsitit Nijmgn. Schouwnaars, J.M., H. Esslink, L.P.M. Lamrs & P.C. van dr Moln (2002) Ontwikklingn n hrstl van hoogvnsystmn bstaand knnis n bnodigd ondrzok. Exprtiscntrum LNV, Wagningn. Sgrs, R Mthan production and mthan consumption: a rviw of procsss undrlying wtland mthan fluxs. Biogochmistry 41 : Smoldrs, A.J.P., L.P.M. Lamrs, E.C.H.E.T. Lucassn, G. van dr Vld G. & J.G.M. Rolofs (2006). Intrnal utrophication: 'How it works and what to do about it', a rviw. Chmistry and Ecology 22: Tlgrop Engbrtsdijksvnn (2008). Brodvoglkartring. Kloostrhaar. Vrbrk, W.C.E.P., G.A. van Duinn, T.M. J. Ptrs & H. Esslink (2001) Importanc of variation in watrtyps for watr btl fauna (Coloptra) in Kornburgrvn,

7 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn a bog rmnant in Th Nthrlands. Procdings of Exprimntal and Applid Entomology, N.E.V., Amstrdam, 12: 121. Watrschap Rgg n Dinkl (2006). Stroomgbidactiplan (STAP) Engbrtsdijksvnn. Almlo. Watrschap Rgg n Dinkl (2009), Watrbhrplan Rgg & Dinkl, Almlo. Watrschap Rgg & Dinkl (2011). Achtrgronddocumnt GGOR Engbrtsdijksvnn. Almlo. Wirdum van G Extrn Audit (Intrn kwalititsboordling) Engbrtsdijksvnn : Hoogvnhrstl n muggnovrlast als bhrsdilmna in d Engbrtsdijksvnn : En boordling van maatrgln tr voorkoming van muggnovrlast. Staatsbosbhr, Dribrgn. Intrnt www2.watratlas.watrschapshuis.nl Wbsit Ontwikkling + Bhr Natuurkwalitit. Programma s SynBioSys Ndrland 2.1.9

8 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag II Vrklarnd woordnlijst A Aanwijzingsbsluit Abiotisch AMvB Ammoniakgat B Basnbschikbaarhid Bschrmd natuurmonumnt Bstaand activitit Bvogd gzag Biotisch Buffrgbid C Compnsrnd maatrgln Algmn Maatrgl van Bstuur waarin n Natura 2000-gbid wordt aangwzn n bgrnsd n waarin d instandhoudingsdoln van dat gbid wordn aanggvn. Nit bhornd tot d lvnd natuur. Algmn Maatrgl van Bstuur; ht uitvoringsbsluit bhornd bij n wt, wordt gnomn door D Kroon of rgring n hft n algmn strkking. Vrschil tussn brknd n gmtn ammoniakdpositi. Bschikbaarhid van basn tgnhangr van zuur. En basisch oplossing hft n ph-waard hogr dan 7. Gbid bschrmd volgns d Natuurbschrmingswt 1998, maar nit aangwzn n/of aangmld als Vogl- n/of Habitatrichtlijngbid. En activitit zoals di plaatsvond bij vaststlln van dit bhrplan ondr d voorwaardn di op dat momnt van kracht warn. OF n activitit di op ht momnt van aanwijzing van ht gbid als bschrmd natuurmonumnt of tr uitvoring van d Vogl- n Habitatrichtlijn bstond n onafgbrokn hft plaatsgvondn OF idr handling di op 1 oktobr 2005 wrd vrricht n sindsdin nit of nit in btknd mat is gwijzigd. Ovrhidsinstlling di is blast mt n bpaald taak, bijvoorbld vrgunningvrlning of vaststlln van bhrplannn. Bhornd tot d lvnd natuur. Gbid, glgn tussn tw gbidn di lkaar ngatif bïnvlodn, dat dint om d wdrzijds ngativ invlod van bid andr gbidn t vrmindrn. Maatrgln di wordn gnomn tr compnsati van n in samnhang mt d aantasting van n natuurgbid n di zorgn dat d groott n kwalitit van ht natuurgbid n d samnhang mt

9 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn andr natuurgbidn bhoudn blijvn. D Dpositi Dpositinorm Disprsibarrièrs Drainag E Effctnanalys EHS Emltn Emissi Eutrofiëring Exprt judgmnt Nrslag of afztting van luchtvrontrinignd stoffn op bodm, watr, plantn, dirn of gbouwn. Ht gaat in miliuvrband om dpositi van vrzurnd (bijvoorbld ammoniak) n vrmstnd stoffn. Gburt dz nrslag in drog vorm dan sprkn w van drog dpositi. Wordn vrzurnd stoffn door d nrslag afgzt dan sprkn w van natt dpositi. En gtal dat aangft hovl mol potntil zuur pr hctar n natuurgbid kan hbbn voordat r vrstoring op dat gbid optrdt. Hindrnissn voor spontan vrspriding van dir- n plantnsoortn. Door mnsn aanglgd voorzining om watr t onttrkkn aan d bodm, mt als dol vrlaging van d grondwatrstand. En middl om t boordln wat ht ffct is van ht bstaand gbruik, van bstaand activititn n t trffn maatrgln op d staat van instandhouding van d habitattyp of soortn di in d instandhoudingsdoln wordn gnomd. Ecologisch Hoofdstructuur: n samnhangnd ntwrk van in (intr)nationaal opzicht blangrijk duurzaam t bhoudn cosystmn. D EHS is opgbouwd uit natuurkrngbidn, natuurontwikklingsgbidn n cologisch vrbindingszons. Larvn van d langpootmug. Uitstoot van stoffn. Procs van ht vrgrotn van d vodslrijkdom van watr of grond. Inschatting van n dskundig op grond van zijn knnis n rvaring. Extrn utrofiëring Vrhoging van d nutriëntn-input (mstal N of P) via grondwatr n/of atmosfr. Extrn wrking Plannn, projctn of handlingn di plaatsvindn buitn d bgrnzing van n gbid, maar di schadlijk ffctn kunnn hbbn voor d t bschrmn waardn n knmrkn binnn ht gbid. Dz dinn door ht bvogd gzag aan d hoofddolstlling t wordn gtotst door topassing

10 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn van ht afwgingskadr zoals is vastglgd in ht Europs rchtlijk afwgingskadr uit d Vogl- n Habitatrichtlijn n d Natuurbschrmingswt. F Fauna Flora Flora- n faunawt Fluviatil Fluvioglaciaal Fratisch D totalitit van d dirsoortn van n bpaald gbid. D totalitit van d plantnsoortn van n bpaald gbid. Wt di inhms dir- n plantnsoortn bschrmt. In d wt is bpaald dat plantn n dirn md bschrmd wordn, omdat hun bstaan op zichzlf waardvol is, zondr t kijkn wlk nut d dirn voor d mns kunnn hbbn. Door rivir- of bkwatr afgzt (stromnd watr). Door smltwatr gvormd. Onafgslotn grondwatr. G Gdputrd Statn Ganzngbid Gdragscod Gnrik maatrgln Gohydrologi Gomorfologi GGOR GHG Glid GLG Daglijks bstuur van n provinci. Door d ovrhid aangwzn gbid waar vanwg ht blang voor ovrwintrnd ganzn n rgling gldt voor financiël compnsati van gwasschad door ganzn. Documnt waarin rgls n richtlijnn wordn ggvn voor gdrag, bijvoorbld om natuurwaardn t ontzin. Maatrgln di nit voor n spcifik gbid gldn maar algmn van topassing zijn. D wtnschap di ht grondwatr ondrzokt. D vorm van ht aardopprvlak of d studi daarvan. Gwnst grond- & opprvlaktwatrrgim: d watrstandn of -piln, fluctuatis, watrkwalitit, kwldruk, stroming, tc. Gmiddld hoogst grondwatrstand. Zwart laag op of in d bovnst zandlaag ondr ht vn, bstaand uit strk vrtrd n daardoor strk smrnd humus. Afhanklijk van d dikt n mnging mt zand vrij strk tot zr strk ondoorlatnd ignschappn. Gmiddld laagst grondwatrstand.

11 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Gunstig staat van instandhouding Grondgbondn vhoudrij Grondwatrrgim Grondwatrtrappn Gyttja H Habitat Habitatrichtlijn Habitattyp Hokdirbdrijvn Hoogvn (aangtast) Hoogvn (actif) Hoogvnlandschap Van n gunstig staat van instandhouding van n soort of habitattyp is sprak als d biotisch n abiotisch omstandighdn waarin d soort of ht habitattyp voorkomt prspctif bidn op n duurzaam voortbstaan van di soort of dat habitattyp. Vorm van vhoudrij di voor d producti ghl of voor n groot dl afhanklijk is van cultuurgrond. Vrloop van d grondwatrstand tn opzicht van ht maaivld in n kalndrjaar. Klass-indling van ht grondwatrstandnivau, op basis van n bpaald combinati van d hoogst n laagst grondwatrstand. Laag di ontstaan is in d oorspronklijk afvorloz laagtn waarin d vngroi op gang kwam. Ht is ht rst gvormd organisch sdimnt n is strk vrtrd. Ht kan vrmngd zijn mt fijn zand of lmig matriaal. Ht is mstal strk ondoorlatnd n hft daardoor d vngroi moglijk gmaakt. Knmrknd lfgbid van n soort. EU-richtlijn (EU-richtlijn 92/43/EEG van 21 mi 1992)di als dol hft ht in stand houdn van d biodivrsitit in d Europs Uni door ht bschrmn van natuurlijk n halfnatuurlijk habitats n d wild flora n fauna. Land- of watrzon mt bijzondr gografisch, abiotisch n biotisch knmrkn di zowl ghl natuurlijk als halfnatuurlijk kunnn zijn. (= lttrlijk dfiniti di in d Richtlijn staat). OF Bschrijving van tot n bpaald habitattyp bhornd vgtatitypn, waarbij ook mindr god ontwikkld vormn zijn aanggvn. Agrarisch bdrijvn mt intnsiv vhoudrij zijnd varkns, pluimv, konijnn n/of plsdirn. Habitattyp dat landschapplijk n cologisch lijkt op oorspronklijk hoogvn, maar waarin door aantasting nauwlijks of gn vnvorming mr plaatsvindt. Habitattyp waarin vnvormnd plantnsoortn voorkomn. Door ht voorkomn van dz soortn n door gunstig abiotisch omstandighdn groit d dikt van ht vnpakkt. Hoogvn is n karaktristik systm van vgtatis n faunagmnschappn; n landschapstyp. In vgtatikundig opzicht is r (nat)

12 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn lvnd hoogvn, natt hid, vochtig hid, drog hid, brknbrokbossn, schral graslandn. Hoogvnrgnrati Hoogvnvorming (activ) Horst Hydrologi Hydrologisch basis Hydromorf knmrkn Hrstl van n functionrnd hoogvnsystm. Op kort trmijn wordt aan d lvnsvoorwaardn voldaan van plantn n dirn di in ht vn voorkomn. Zodond kunnn dz ovrlvn totdat op lang trmijn n functionl hoogvnlandschap, inclusif d ovrgangn naar ht omringnd landschap, is gralisrd. Activ hoogvnvorming houdt in dat r mr organisch matriaal wordt gvormd n opgslagn dan afgbrokn. Ht lvnd hoogvn houdt vl rgnwatr vast n in ht natt zur hoogvn miliu vrtrn afgstorvn plantndln hl rg langzaam. Ht systm groit dus omhoog. Hoogt in ht aardopprvlak bgrnsd door brukvlakkn, ontstaan door vrtical bwging van d aardkorst langs dz brukvlakkn. D lr van ht voorkomn, ht gdrag n d chmisch n fysisch ignschappn van watr in al zijn vrschijningsvormn bovn, op n in ht aardopprvlak. Bodmlaag waarbovn grondwatrstroming plaatsvindt. Knmrkn in d grond vroorzaakt door bodmvocht n grondwatrbwging. I Infiltrati Instandhouding Intnsiv vhoudrij Intrn utrofiëring K Kavl Ht indringn van watr in d grond. Ghl van maatrgln vrstaan di nodig zijn voor ht bhoud of hrstl van natuurlijk habitats n populatis van wild dir- n plantnsoortn in n gunstig staat van instandhouding. Nit-grondgbondn vhoudrij waarbij ht v ghl of vrijwl ghl in gbouwn wordt ghoudn. Bschikbaar komn van rds aanwzig nutriëntn, mstal door vrdroging of aanvor van gbidsvrmd watr. Aanngslotn stuk grond van n gbruikr, bstaand uit mrdr prcln, waarin gn grnzn voorkomn als opnbar wgn n watrlopn.

13 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Kur Kritisch dpositiwaard voor stikstof Kwl L Lagg-zon M Mlkvhoudrij MER m..r. Msotrafnt Minnlijk vrwrving Mitigrnd maatrgln / mitigati Monitoring MTR D Kur is n vrordning van ht watrschap, di tot dol hft om d watrlopn zodanig t kunnn bschrmn, bhrn n ondrhoudn, dat dz altijd kunnn voldon aan hun functi. D kur van Watrschap Vchtstromn is van kracht. D grns waarbovn ht risico nit kan wordn uitgslotn dat d kwalitit van ht habitattyp significant wordt aangtast als gvolg van d vrzurnd n/of vrmstnd invlod van d atmosfrisch stikstofdpositi. Ht uittrdn van grondwatr aan ht grondopprvlak, in d watrlopn of drains. Randzon van n hoogvn, waar d watrkwalitit bïnvlod wordt door zowl ht zur, vodslarm vnwatr als door grondwatr. D vgtati wijkt daardoor af van zowl ht hoogvn als van d omringnd gbidn. Agrarisch bdrijf waar mlk- n kalfkoin ghoudn wordn. Miliuffctrapport; dit is n opnbaar documnt waarin n voorgnomn activitit (landinrichting), d moglijk altrnativn n d t vrwachtn gvolgn voor ht miliu op n systmatisch wijz wordn bschrvn. Miliuffctrapportag; dit is n procdur in d Wt Miliubhr waarm ht miliublang n volwaardig plaats krijgt in d bsluitvorming ovr activititn mt moglijk blangrijk gvolgn voor ht miliu. En matig vodslrijk miliu vrkiznd. Aankoop waarbij d vrkopnd partij uit vrij wil vrkoopt. Maatrgln di ngativ ffctn vrmindrn of wgnmn. Ht door d tijd blijvn volgn van ht vrloop van d waard van n of mr groothdn volgns n vastgstld wrkwijz. Maximaal tolaatbaar risico (co-toxicologisch). N

14 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Nationaal park Natuurbschrmingswt 1998 Natura 2000 Natura 2000-gbid En natuurgbid van tn minst duiznd hctar mt n karaktristik landschap n bijzondr plantn n dirn, als zodanig ingstld door d ministr van LNV. Wt di natuurgbidn bschrmt. Bschrming vindt plaats door ingrpn mt moglijk ngativ gvolgn op d instandhoudingsdoln van ht bschrmd gbid nit to t staan, tnzij n vrgunning kan wordn vrkrgn. En samnhangnd ntwrk van lfgbidn n soortn di van blang zijn vanuit ht prspctif van d Europs Uni als ghl, ingstld door d Europs Uni. Op d gbidn is d Vogl- n/of Habitatrichtlijn van topassing. Gbid bhornd tot ht Natura 2000-ntwrk; in Ndrland n gbid bschrmd volgns d Natuurbschrmingswt 1998, tvns aangwzn n/of aangmld als Vogl- n/of Habitatrichtlijngbid (art 10a NB-wt). NB-wt Natuurbschrmingswt O OGOR Omwisslbsluit Opprvlaktwatr P Projct Optimaal grond- & opprvlaktwatrrgim: d watrstandn of -piln, fluctuatis, watrkwalitit, kwldruk, stroming, tc t.b.v. n functi. Omwisslbsluit is ondrtussn n ingburgrd trm di d moglijkhid of glgnhid aangft om PAS maatrgln tgn lkaar uit t wissln ondr d gldnd voorwaardn. Watr dat zichtbaar stroomt door watrloop of ovr grondopprvlak. Ht bgrip projct is nit gdfinird in d wt, maar volgns d Handriking Bhr van Natura 2000-gbidn van d Europs Commissi kan voor d uitlg van ht bgrip aansluiting wordn gzocht bij d mr-richtlijn. Ondr n projct in d zin van d mr-richtlijn wordt vrstaan: d uitvoring van bouwwrkn of d totstandbrnging van andr installatis of wrkn n andr ingrpn in ht natuurlijk miliu of landschap, inclusif ingrpn voor d ontginning van bodmschattn. D Handriking gft tvns aan dat dit n bijzondr ruim dfiniti is, di nit bprkt is tot d constructi van matriël bouwwrkn. En significant intnsivring van d landbouw, waardoor d aard van n halfnatuurlijk habitat in n gbid drigt t wordn aangtast of t vrdwijnn, kan daar bijvoorbld vnns ondr valln.

15 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Ook ht Europs Hof van Justiti sluit voor wat btrft d uitlg van ht projct bgrip aan bij d mr-richtlijn. Zo valt n activitit als mchanisch kokklvissrij volgns ht Hof ondr d rikwijdt van dat bgrip. Dat gldt ook voor ondrhoudswrkzaamhdn aan n vaargul, waarbij ht Hof ook aangft dat priodik wrkzaamhdn ondr omstandighdn als één projct kunnn wordn bschouwd waarvoor maar één kr tostmming noodzaklijk is. Ovrigns is volgns ht Hof gn niuw tostmming vrist ingval voor ht projct al tostmming is vrlnd voor ht vrstrijkn van d omzttingstrmijn van d richtlijn. In d jurisprudnti van ht Europs Hof wordt voor d uitlg van ht bgrip projct in d mr-richtlijn n koppling glgd mt n fysik ingrp. Zo oordld ht Hof dat r sprak is van n projct voor zovr r sprak is van n matril wrk, van n activitit di tr plaats knnlijk onmiddllijk rël fysik vrandringn mbrngt, van wrkn of ingrpn di d matriël tostand van d plaats vrandrn. Ook bij wijzigingn van rdr gtotst fysik ingrpn zoals d aanlg van n wg valln volgns ht oordl van ht Hof alln fysik wijzigingn ondr d vrplichting tot ht opstlln van n miliuffctrapportag. Ook d in d bijlagn bij d MER-richtlijn gnomd projctn duidn op ingrpn van fysik aard. Andr handling: Ht bgrip andr handling is nit gdfinird in d Nb-wt, maar d tolichting op d Nb-wt gft aan dat artikl 19d van d Natuurbschrmingswt 1998 btrkking hft op all activititn, ondr wlk bnaming ook di d in dat artikl gnomd ffctn kunnn hbbn. Kort gzgd is n andr handling n activitit di nit kan wordn gkwalificrd als n projct. Bstaand gbruik is in d Nb-wt gdfinird als gbruik dat op 31 maart 2010 bknd is, of rdlijkrwijs bknd had kunnn zijn bij ht bvogd gzag. Passnd Boordling Mt n passnd boordling wordt vastgstld of door n projct, handling of plan r n kans bstaat op n significant ngatif ffct. Dit op basis van d bst wtnschapplijk knnis tr zak, waarbij all aspctn van ht projct of n andr handling op zichzlf én in combinati mt andr activititn of plannn wordn gïnvntarisrd n gtotst.

16 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Prioritair Voor prioritair soortn n habitattypn hft d Europs Uni n bijzondr vrantwoordlijkhid voor d instandhouding omdat n blangrijk dl van hun natuurlijk vrspridingsgbid binnn d Europs Uni ligt. Ht ondrschid tussn prioritair n nit-prioritair is mt nam van blang bij d uitvoring n boordling van n passnd boordling. R S Significant ngatif ffct Slnk Staat van instandhouding Standstill-bginsl Stroomgbid T TOV En significant ngatif ffct is n wznlijk vrslchtring van d kwalitit n/of vrmindring van d omvang van n habitattyp, zoals bdold in ht instandhoudingsdol tn gvolg van mnslijk handln, afhanklijk van d staat van instandhouding n d trnds n natuurlijk fluctuatis in omvang/kwalitit van habitattypn dan wl in populatiomvang van soortn. Laagt in ht aardopprvlak bgrnsd door brukvlakkn, ontstaan door vrtical bwging van d aardkorst langs dz brukvlakkn. Ht ffct van d som van d invlodn di op d btrokkn soort inwrkn n op lang trmijn n vrandring kunnn bwrkstllign in d vrspriding n d groott van d populatis van di soort op ht grondgbid van d Europs Uni. Bginsl dat voorschrijft dat n bpaald waard nit mag vrslchtrn. Gbid waaruit ht afstromnd watr door dzlfd watrloop wordt afgvord. Tltondrstunnd Voorzining. U Uitplaatsn Uitspoling V Vgtati Ht vrplaatsn van bdrijvn naar n andr gbid tn bhov van d ralisati van d doln van ht landinrichtingsplan. Ht vrplaatsn van minraln naar onbrikbar dipr grondlagn. Ht ruimtlijk voorkomn van plantn in samnhang mt d plaats waar zij groin n in d rangschikking

17 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn di zij spontaan hbbn aangnomn. Vrdroging Vrmsting Vrsnippring Vrspriding Vrstoring Vrstorings- n vrslchtringstots Vrzuring Voglrichtlijn W Watrconsrvring Watrschiding WAV Widvoglgbid Wtland All nadlig ffctn op natuurwaardn als gvolg van n, door mnslijk ingrijpn, structurl lagr grond- n/of opprvlaktwatrstand dan d gwnst of als gvolg van d aanvor van gbidsvrmd watr tr bstrijding van d lagr watrstandn. Ht tovogn van tvl mststoffn aan d bodm, waardoor ht natuurlijk vnwicht in d bodm wordt vrstoord. Schad aan faunapopulatis als gvolg van doorsnijding van ht lfgbid door infrastructuur n/of door andr vormn van habitatdoorsnijding. Mststoffn n rstn van gwasbschrmingsmiddln wordn via grondwatr, lucht n/of andr wijz vrsprid. Storn van dirn door lawaai, btrding, licht.d. Tots waarm wordt naggaan of door n projct, handling of plan n kans bstaat op n vrstoring of vrslchtring van n natuurlijk habitat of habitat van n soort dan wl n vrstornd ffct op n soort. Hirto dinn all rlvant aspctn van ht projct of handling in kaart gbracht t wordn. Door in rgnwatr opglost vrzurnd stoffn wordn d bodms n ht grondwatr zuurdr. EU-richtlijn (EU-richtlijn 79/409/EEG van 2 april 1979) di tot dol hft om all natuurlijk in ht wild lvnd voglsoortn op ht grondgbid van d Europs Uni t bschrmn, inclusif n in ht bijzondr d lfgbidn van bdrigd n kwtsbar soortn. Ht zolang moglijk vasthoudn van gbidsign watr (rgn- of grondwatr) in d bodm of bovn maaivld of in ht opprvlaktwatr. Dit kan in ffct hbbn op gmiddld grondwatrstandn n/of situatis bij xtrm nrslag. Grns tussn tw stroomgbidn. Wt Ammoniak n Vhoudrij. Door d ovrhid aangwzn gbid waar n rgling gldt voor bschrming van widvogls, vanwg ht blang van ht gbid voor di vogls. Watrrijk natuurgbid. Erknd wtlands gnitn spcial bschrming op grond van intrnational vrdragn.

18 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Z

19 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IIIa Projctstructuur Bhrplan Natura 2000 Engbrtsdijksvnn Bvogd Gzag: Ministr van EZ; GS van Ovrijssl programmadircti N2000 (h, ) DLG (trkkr) Stuurgrop N2000 Zuidwst Twnt: Onafhanklijk voorzittr Scr.: programmalidr N2000 prv. Ovrijssl GS lid provinci Ovrijssl Dircti RRE DB lid watrschap Rgg n Dinkl* o.a. Wthoudrs Twntrand, Tubbrgn n Hardnbrg OPG LTO Noord Ovrijssl SBB Rgio Oost + andr TBO s DLG: projctlidr Bhrplan) Wrkgrop: Provinci Ovrijssl; Watrschap Rgg n Dinkl* Watrschap Vlt n Vcht*; (agndalid) Gmnt Twntrand; GmntTubbrgn; Gmnt Hardnbrg; Staatsbosbhr; Platform Engbrtsdijksvnn LTO Noord: 3 prs. Namns 3 afdlingn DLG ; (projctliding) Klankbordgrop NL: Onafhanklijk voorzittr DLG; scr. Inloopavondn: Input van dirct omwonndn Uitlg van d lijnn: opdrachtlijn vrantwoordingslijn advis- / inhoudlijk lijn * Pr 1 januari 2014 vrdr ondr d naam Watrschap Vchtstromn Bijlag IIIa Projctstructuur Bhrplan Natura 2000 Engbrtsdijksvnn Pagina 19 van 58

20 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn

21 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IIIb Uitgbrid procsbschrijving N2000 Engbrtsdijksvnn Om n rdlijk chronologisch ovrzicht t krijgn van ho ht procs is vrlopn wordt pr jaartal aanggvn wat r is gburd, wannr (door wi) wlk kuzs zijn gmaakt in ht bhrplanprocs n wlk rsultatn zijn gbokt /2007 Op 27 novmbr 2006 is d ontwrpaanwijzing Engbrtsdijksvnn (afgkort EDV) gpublicrd. In n priod van 6 wkn na d publicati is r d moglijkhid gwst voor ht indinn van zinswijzn Op 27 novmbr 2008 is d rst vrgadring van d wrkgrop Bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn ghoudn. Dlnam was r vanuit Provinci, watrschap Rgg n Dinkl, watrschap Vlt n Vcht, Gmntn Twntrand, Tubbrgn n Hardnbrg, LTO (afdlingn Twntrand, Tubbrgn n Hardnbrg), SBB n DLG. Ook vrtgnwoordiging vanuit Duitsland (Landkris Grafschaft Bnthim) was aanwzig. Ondr projctliding n voorzittrschap van Arno Spkschoor (DLG). Naast knnismaking is ht plan van aanpak bsprokn januari 2009: Afstmmingsovrlg bij watrschap Rgg n Dinkl waarbij d Duits partnrs hun hydrologisch informati mt btrkking tot Engbrtsdijksvnn hbbn gdld. D vrtgnwoordigr namns Landkris Grafschaft Bnthim hft d volgnd dag richting projctlidr aanggvn dat n Duits Klankbordgrop nit nodig is. D Duits partnrs zijn in ht vrdr procs als agndalid gïnformrd tot ht momnt (zomr 2011) dat r niuw (provincial) N2000-kadrs kwamn waarbinnn gn plaats was voor agndaldn. Er wordt n (sub)wrkgrop Hydrologi gvormd mt daarin hydrologidskundign van bid watrschappn, SBB n DLG. D (sub)wrkgrop komt in 2009 nkl maln bijn. 5 fbruari 2009; Vldxcursi n 2 wrkgropvrgadring. D wrkgropldn hbbn n vldxcursi ghoudn om n btr bld t krijgn bij ht gbid n d opgav di voor ligt. s Middags zijn in d wrkgropvrgadring naast organisatorisch zakn (afronding plan van aanpak) rondom n2000 is ook al inggaan op d rst 3 hoofdstukkn van ht bhrplan. Wrkgrop wordt voorgztn door d niuw projctlidr N2000 Engbrtsdijksvnn, namlijk Brt Nfjs (DLG) 2 april 2009: 3 wrkgropvrgadring Naast communicatiplan wordt n 2 concpt Hoofdstuk 1 t/m 3 bsprokn n n rst vrknning gmaakt van ht hoofdstuk m.b.t. bstaand gbruik. Informatiavondn voor particulir ignarn binnn ht N2000-gbid n voor d klankbordgrop Engbrtsdijksvnn wordn voorbrid. 6 mi 2009: Informati-avond particulir grondignarn N2000 Van d 40 particulir ignarn mt grondn binnn N2000 Engbrtsdijksvnn komt r maar n handjvol naar dz bijnkomst waarin uitlg wordt ggvn ovr d totstandkoming van ht bhrplan.

22 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn 7 mi 2009: Informati-avond klankbordgrop N2000 En 25 tal vrtgnwoordigrs namns blangngropn krijgn uitlg ovr d totstandkoming van ht bhrplan. 25 mi 2009: Klankbordgropbijnkomst N2000 Engbrtsdijksvnn In d klankbordgrop wordn d rst hoofdstukkn doorgsprokn ondr voorzittrschap van n onafhanklijk voorzittr. 12 juni 2009: Stuurgropbijnkomst Zuidwst Twnt Voor EDV wordt d stand van zakn bsprokn (r liggn voor dit gbid gn advis- of bsluitpuntn voor) 27 augustus 2009: Stuurgropbijnkomst Zuidwst Twnt Voor EDV wordt d stand van zakn bsprokn (r liggn voor dit gbid gn advis- of bsluitpuntn voor). 10 sptmbr 2009: Dfinitiv aanwijzingsbsluit Publicati van ht dfinitiv aanwijzingsbsluit N2000 Engbrtsdijksvnn 21 sptmbr 2009: 4 wrkgropvrgadring Naast n trugkoppling van d ghoudn bijnkomstn tussn dz n d vorig wrkgropvrgadring wordt inggaan op ht blidskadr N2000 gbidn n stikstof. Ook wordt n prsntati ggvn ovr ht hydrologisch systm n inggaan op ht dfinitiv aanwijzingsbsluit. 22 sptmbr 2009: LTO in Ovrijssl stapt uit ht Natura2000-procs. 3 dcmbr 2009: 5 wrkgropvrgadring En bijnkomst waar mt nam ovr d inhoud van ht bhrplan (hoofdstukkn 3 n 4) wordt gsprokn april wrkgropvrgadring LTO vrtgnwoordiging nmt wr dl aan vrgadringn. Vrdr is voor ht rst n vrtgnwoordiging namns ht platform Engbrtsdijksvnn aanwzig. In d platform zittn mt nam ondrnmrs/grondignarn van bdrijvn aan d oostkant van ht Engbrtsdijksvnn n n lid namns d agrarisch bdrijvn aan d wstkant. 23 april wrkgropvrgadring 25 juni 2010 stuurgropbijnkomst Noordoost Twnt Bijnkomst waarin mt nam d kadrs N2000 n stikstof wordn bsprokn. 6 oktobr 2010 stuurgropvrgadring Noordoost Twnt 25 novmbr 2010 bsprking hydrologisch modl Bij dit ovrlg zijn naast divrs wrkgropldn (o.a. LTO ldn) ook prsonn aanwzig mt inhoudlijk hydrologisch knnis. LTO hft daarbij ook nkl mdwrkrs van Aquator Gron n Ruimt gvraagd aanwzig t zijn om kritisch vragn t stlln m.b.t. d huidig modllring van Engbrtsdijksvnn. In ht ovrlg komt naar vorn dat vanuit LTO r winig vrtrouwn is in ht hydrologisch modl. In ht ovrlg wordn afsprakn gmaakt om vragn, waarop nit dirct n antwoord is dz bantwoord t krijgn.

23 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn 6 dcmbr wrkgropvrgadring In dz wrkgrop wordn d vragn di nog opn lagn n.a.v. d bsprking van 25 novmbr vrdr bantwoord. Er wordt afgsprokn om Aquator Gron n Ruimt n tots t latn uitvorn op ht modl Bgin 2011 Advisburau Aquator Gron n Ruimt vort tots op ht modl uit n brngt in rst instanti haar bvindingn in bij d (sub)wrkgrop Hydrologi. Bij ht ovrlg mt d subwrkgrop hydrologi op 21 maart wordt in gzamnlijkhid (ook mt Aquator) bpaald wat ht hydrologisch modl in bld kan brngn n wat nit. Hoofdconclusi is dat mt ht modl vrdr kan wordn grknd. 24 maart wrkgropvrgadring Mt d wrkgrop wordn d bvindingn uit ht Arcadis-rapport door zowl imand van Arcadis als van ht burau Aquator Gron n Ruimt toglicht. D wrkgropldn (incl d LTO ldn di in 2010 nog winig vrtouwn haddn) komn tot d slotsom dat ht modl voldond gschikt is om scnario s door t rknn. Vrdr wordt duidlijk dat op basis van d brif van staatsscrtaris Blkr d national kop (bschrmd natuurmonumnt) van Engbrtsdijksvnn gn doorwrking krijgt in ht Bhrplan. 21 april wrkgropvrgadring In dit ovrlg wordn voor ht rst d divrs maatrglnscnario s (7 stuks) doorgsprokn. Hirbij is ook n landbouwvrindlijkscnario (op basis van pilvrhoging in zomrpriod) mgnomn. 31 mi wrkgropvrgadring In dz wrkgropvrgadring is op basis van d doorgrknd scnario s duidlijk gwordn dat n 3 tal scnario s (waarondr n altrnatif mt infiltratiputtn) t kunnn bijdragn aan d ralisati van d instandhoudingsdoln. Ook wordt afgsprokn dat r n xprtmting nodig is om ook d uitkomstn van d scnario s t boordln n advis op ht hrstl van ht hoogvn t gvn. Juni 2011 Start op 10 juni van d tchnisch PAS analys Engbrtsdijksvnn; topassn hrstlstratgi n modl Arius 4 juli 2011 Exprtmting Hoogvndskundign Grt van Wirdum, Jan Strfkrk n Sak van dr Schaaf wordn uitgnodigd dz mting bij t wonn. Laatstgnomd kan nit aanwzig zijn n ragrt alln schriftlijk. Global uitkomst van d xprtmting (waar ook ldn (sub)wrkgrop Hydrologi ldn is dat volgns d xprts n combinati van intrn maatrgln, ht opzttn van ht Gstrs Stroomkanaal n n buffrzon aan d Oostkant van ht EDV voldond mot zijn om achtruitgang van d habitats Actif n Hrstllnd hoogvn tgn t kunnn gaan. Aan d oostkant van ht Engbrtsdijksvnn dint ht dan wl ht jaarrond watr tot op ht maaivld t staan. Ht landbouwvrindlijk scnario bidt t winig solaas.

24 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn 6 dcmbr wrkgropvrgadring Mt d wrkgrop wordt voor d rst kr d bvindingn van d PAS-analys gdld n ht btrffnd maatrglpakkt op kaart gtoond. Ook wordt mlding gmaakt van d brif van Staatscrtaris Blkr d.d. 10 nov Fbruari > Rapport van Arcadis Effctrapportag Engbrtsdijksvnn wordt opglvrd. Ht rapport bvat d ondrbouwing voor d noodzaak van d buffrzons bij Engbrtsdijksvnn. Ook gft ht rapport inzicht divrs altrnativ scnario s di zijn doorgrknd, maar gn solaas bodn voor d ralisati van d instandhoudingsdoln. 23 fbruari 2012: Bijnkomst provincial wrkgrop PAS Dit was d rst kr dat d PAS-maatrglnkaart van EDV mt d divrs btrokkn partijn wrd bsprokn. M.b.t. d bnodigd grond voor d buffrzons is r aanggvn dat dit wl n rg groot offr van d landbouw vraagt. Er zulln voldond bdrijfsvrplaatsingn motn zijn om dz buffrzon moglijk t makn. 10 mi 2012: Wrkgropvrgadring ihkv PAS D wrkgrop had haar laatst vrgadring van 2011 al n rst inzicht gkrgn ovr d PAS-maatrgln. Nu mt d volldig PAS-analys rbij kon r grichtr vragn wordn gstld ovr d PAS van EDV. Wrkgrop constatrt dat d PASanalys op zich god in lkaar zit. D noodzaak van d oostlijk buffrzon (457ha) ligt zwaar. Vrzok van d wrkgrop richting ht bvogd gzag is om t kijkn of r moglijkhdn zijn voor diffrntiati (in doln of in tijd). Ook sociaalconomisch aspctn motn god wordn mgnomn. 4 juni 2012: Stuurgropvrgadring Zuidwst Twnt ihkv PAS D stuurgrop gft godkuring aan ht gbidsdocumnt (PAS-analys) mits r nog n duidlijk Arius-uitwrking bijkomt mt daarin uitlg ovr d ontwikklruimt. Vrdr wil zij wtn of Engbrtsdijksvnn uit d PAS kan wordn ghaald. Ook wil d stuurgrop wtn of r nog zakn kunnn wordn bijgstld m.b.t. d huidig doln voor ht gbid. 5 oktobr 2012: Stuurgropvrgadring Zuidwst Twnt ihkv PAS In d stuurgrop zijn d actis uit d vrgadring van 4 juni bhandld. Uitkomstn m.b.t. d actipuntn zijn dat Engbrtsdijksvnn nit uit d PAS kan wordn ghaald. D stuurgrop constatrt dat voor ht uit t vorn pakkt aan PAS-maatrgln binnn d stuurgrop gn draagvlak is. 1 nov 2012: PS -> EHS mt grot buffrzon wordt opgnomn in d EHS, vrdr wordt aanggvn dat glt op d omvang van ht maatrglnpakkt r bstuurlijk draagvlak voor uitvoring van dz maatrgln ontbrkt maart 2013: brif van GS aan EZ -> o.a. zorg omtrnt draagvlakproblmatik PAS maatrgln EDV n WV 15 april 2013: bzok van staatsscrtaris aan ht gbid. Staatsscratris gft aan dat instandhoudingsdolstlling blijft ghandhaafd. Z laat nog wl ondrzokn waar rk n ruimt zit in ht nu voorliggnd PAS-maatrglnpakkt.

25 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Van 24 mi tot 12 sptmbr 2013: ondrzok PASpakkt EDV door commissi van dskundign 24 mi 2013: klankbordgrop bsprkt ondrzoksvragn voor commissi 26 augustus 2013: commissi prsntrt concpt-advis aan klankbordgrop 12 sptmbr 2013: prsntati van advis (door commissi) aan d strk 13 sptmbr 2013: stuurgropbijnkomst Zuid Wst Twnt Stuurgrop staat achtr advis, mt daarbij nog wl nkl kanttkningn o.a. MKBA. 19 sptmbr 2013: tozgging staatsscrtaris MKBA Engbrtsdijksvnn 27 novmbr 2013: wrkgropvrgadring : prsntati afronding Bhrplan 28 novmbr 2013: PAS-analys (concpt) vrzondn naar PAS opnamtots 12 dcmbr 2013: MKBA klankbordgrop Engbrtsdijksvnn bsprking plan van aanpak mt opdrachtnmr LEI, CLM n Wittvn n Bos. 17 dcmbr 2013: Concpt bhrplannn wordn opgstuurd naar wrkgrop voor racti januari 2014: ractis op concpt-bhrplan zijn binnn 5 fbruari 2014: vrsturn van PAS analys Engbrtsdijksvnn 17 fbruari 2014: bsprking rapport MKBA Engbrtsdijksvnn

26 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IV Bijlag IV Eigndommn Eigndommn Pagina 26 van 58

27 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IV Eigndommn Pagina 27 van 58

28 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag V Bijlag V Toponimn Toponimn Pagina 28 van 58

29 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag V Toponimn Pagina 29 van 58

30 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag VI Habitattypnkaart Bijlag VI Habitattypnkaart Pagina 30 van 58

31 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag VI Habitattypnkaart Pagina 31 van 58

32 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag VII Blidskaart Bijlag VII Blidskaart Pagina 32 van 58

33 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag VII Blidskaart Pagina 33 van 58

34 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag VIII Totsing bstaand gbruik Bijlag VIII Totsing bstaand gbruik Engbrtsdijksvnn vrsi april 2014 Boordling op bhrplan nivau Gbruiksvormn waarvan vaststaat dat z gn nomnswaardig ngativ ffctn hbbn op d Natura 2000 doln in hun huidig vorm n intnsitit (Catgori 4.1) Gbruikvormn di kunnn lidn tot ngativ ffctn n waarvoor voorwaardn of aanvullnd mitigrnd maatrgln nodig zijn. Dz voorwaardn of maatrgln wordn in ht bhrplan opgnomn (Catgori 4.2) Gbruiksvormn waarbij d ngativ ffctn nit mt algmn rgls in bhrplannn gmitigrd kunnn wordn Moglijk n (significant) ngatif ffct. Onvoldond informati bschikbaar voor ffctboordling Nr. activitit Activitit hoogvnn hrstllnd hoogvnn drog hid Kraanvogl Tondrarit gans Goord fuut tolichting op boordling (zi ook paragraaf 4.2 in ht bhrplan) Natuuractivititn Bos- n natuurbhr activititn voor ht ralisrn van Natura 2000-doln 1.1 > maain mt n zondr afvor gwas ? > snoin/vrijstlln ? > oogstn bijproductn ? bkalkn ? Bos- n natuurbhr activititn voor ht ralisrn van andr natuurwaardn/-doln 1.5 > maain mt n zondr afvor gwas ? > snoin/vrijstlln ? > oogstn bijproductn ? ondrhoud dammn, hkwrkn.d ? Nr. activitit vrplaatsn mnsn n vortuign, survillanc ihk van natuurbhr jacht, faunabhr n schadactivititn Faunabhr, waarm bdold wordt ht populatibhr van bijvoorbld wild zwijnn n hrtn in Natura 2000-gbidn ? Jacht zoals bdolt in d Flora- n faunawt op jachtsoortn (haas,fasant, wild nd, konijn, houtduif) ? Schadbstrijding dmv onthffing of vrijstlling FF wt ? vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m /1000m) vrstoring zi contournkaart (500m /1000m) vrstoring zi contournkaart (500m /1000m) Nr. landbouwactivititn binnn Natura activitit 2000 gbid Landbouwkundig activititn binnn d N2000-bgrnzing komn vanwg natura2000-maatrgln t vrvalln. Grondn wordn ingricht tn bhov van instandhoudingsdoln (zi hoofdstuk 5) Nr. activitit landbouwactivititn buitn Natura 2000 gbid Ondip grondbwrkingn bhornd bij normaal landbouwkundig gbruik ? Dip grondbwrkingn Bspuitingn Bmstn Bmstn binnn buffrzons (mt N of P) ? ???? ? ? Bwrkn grasland ovrig prcln buitn Natura ? Oogstn akkrbouwgwassn incl maïs ? Bwiding all grazrs Opprvlaktwatronttrkking tn bhov van brgning, bvloiing of vdrnking 4.8 Lozingn?? 4.1? 4.1? 4.10 Procswatr b- of vrwrking Gitwatr intnsiv tltn Ammoniakuitstoot vhoudrijn Schoonspuitn landbouwmachins Afrastrn prcln mt gaas, prikkldraad, 4.14 schikdraad d vrstoring kraanvogl zi contournkaart (500m) ondrzok/monitoring noodzaklijk, vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m), voor uitmijnn grondn is bmstn mt K togstaan vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) binnn 300m van natuurgbid NB-wt van topassing nadr bpaling (ontwikklingsruimt) PAS Pagina 34 van 58

35 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn 4.15 Maatrgln tr voorkoming wildschad ? vrstoring zi contournkaart (1000m) Nr. activitit Activititn tn bhov van prclsontwatring 5.1 Huidig ondrbmaling Vngarstlandn Aanlggn n vrvangn drainag in prcln binnn Natura 2000-gbid Aanlggn, intnsivrn of vrdipn van drainagmiddln (buisdrainag, grppls, slotn) buitn Natura 2000-gbid?? ? Bhr, ondrhoud n vrvangn van drainagmiddln, waarbij ontwatrnd vrmogn glijk blijft of afnmt buitn 5.4 Natura 2000-gbid Bhr, ondrhoud n vrvangn van drainagmiddln, waarbij ontwatrnd vrmogn tonmt buitn Natura gbid?? ? bhr/ondrhoud slotn/grppls/buisdrainag binnn Natura gbid n buffrzons watrgangn ondr vrantwoordlijkhid watrschap Vchtstromn binnn Natura gbid n buffrzons watrgangn ondr vrantwoordlijkhid watrschap Vchtstromn buitn Natura gbid binnn 1000m van natuurgbid NB-wt van topassing binnn 1000m van natuurgbid NB-wt van topassing zi maatrglnpakkt hoofdstuk 5 zi maatrglnpakkt hoofdstuk 5 Nr. activitit Grondwatronttrkkingn Vrgunningsplichtig grondwatronttrkkingn Mldingsplichtig grondwatronttrkkingn voor brgning, bvloiing of vdrnking Mldingsplichtig grondwatronttrkkingn voor grond(watr)sanring, bronbmaling of noodvoorzining Nit mldings- n vrgunningsplichtig grond- n opprvlaktwatronttrkkingn????? ? Binnn m van natuurgbid NB-wt van topassing binnn 300m van natuurgbid NB-wt van topassing Grondwatronttrkking Duitsland (Infracom) ?? ? provinci Ovrijssl bwaakt moglijk cummulrnd ffctn (bij uitbridingn) Nr. activitit m3 grondwatronttrkking door kalkzandstnfabrik Combidooz m3 grondwatronttrkking n infiltrati door C&T d Jong (WKO) drinkwatrwinningn Vitns (Slnk van rutum n Hammrflir Rcrativ activititn Landrcrati in d Engbrtsdijksvnn rcrërn op wgn n padn conform bstaand opnstllingrgls Landrcrati buitn d Engbrtsdijksvnn wandlactivititn in gbidn waarvoor gn opnstllingrgls bstaan buitn natura 2000 gbid ? mountainbikn: op mountainbikrouts conform bstaand opnstllingrgls buitn natura 2000 gbid ? paardrijdn n mnnn op voor ruitrs togstan padn, wgn n gbidn conform bstaand opnstllingsrrgls buitn natura 2000 gbid ? schrmvlign: paragliding ? gbruik modlvligtuigjs ? Vligrn mt één of mrdr lijnn ? Toristisch-rcrativ voorziningn 7.8 vrblijfsrcrati voorzining parkrtrrinn Nr. activitit Vnmusum Vriznvns vld incl vntrintj Algmn rcrati op n afstand van 500 mtr buitn ht foragrgbid van d Tondraritgans n kraanvogl Dlfstoffnwinning vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (500m) vrstoring zi contournkaart (1000m) vrstoring zi contournkaart (1000m) vrstoring zi contournkaart (500m) zandwinning d Dooz tbv Ankr kalkzandstnfabrik, Vrlngd Brokdijk, 7694 TD Kloostrhaar Zandwinning Mgamix Baldrhaar Zandwinning VOF Oud Vaart zandwinning Duitsland, d Strip 8.4?? ? MER in Grafschaft Bnthim opgstld Pagina 35 van 58

36 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Nr. activitit Gbruik afvalwatrtransportliding NAM: MER Hrontwikkling olivld Schoonbk, Drnth ondrhoud of calamititnbhr afvalwatrtransportliding NAM: MER Hrontwikkling olivld Schoonbk, Drnth?????? Gbruiksvormn Vrvorsactivititn zi MER 9.1 wgvrkr Bhr n Ondrhoud 9.2 Strooin van Wgn Ondrhoud Zand-/plattlandswgn Ondrhoud Fits-, wandl- n ruitrpadn Monitoring/Ondrzok/Inspcti Pagina 36 van 58

37 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Pagina 37 van 58

38 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag IX PAS-maatrglnkaart Engbrtsdijksvnn Pagina 38 van 58

39 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Pagina 39 van 58

40 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn BIJLAGE X VERANTWOORDELIJKE ORGANISATIE(S) INDICATIEF PAS EN NIET PASMAATREGELEN ENGBERTSDIJKSVENEN vrantwoordlijk Typ maatrgl spcifik maatrgl organisati (indicatif) PAS 1 bhrplanpriod hydrologi n (hr-)inrichting dmpn randslotn n Schipsloot provinci / watrschap hydrologi n (hr-)inrichting randslotn vrondipn provinci / watrschap hydrologi n (hr-)inrichting aanlg gmaal provinci / watrschap hydrologi n (hr-)inrichting ralisati buffrzon oostzijd provinci / LTO hydrologi n (hr-)inrichting aanlggn kads, stuw n dfosfatringsinstallati provinci hydrologi n (hr-)inrichting ralisati buffrzon wstzijd provinci hydrologi n (hr-)inrichting pilvrhoging Gstrs stroomkanaal watrschap hydrologi n (hr-)inrichting aanlg dammn n compartimntn TBO (SBB) hydrologi n (hr-)inrichting slotn n grppls dmpn (binnn N2000) TBO (SBB) hydrologi n (hr-)inrichting slotn n grppls dmpn (buitn N2000) provinci hydrologi n (hr-)inrichting Inrichtn lanbouwprcln zuidkant n noordwst zijd provinci aanvullnd bhr zr klinschalig plaggn n maain TBO (SBB) aanvullnd bhr ondrhoud hydrologisch inrichting TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr ondrhoud dfosfatringsinstallati TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr bos rooin TBO (SBB) aanvullnd bhr brkn(opslag) vrwijdrn TBO (SBB) aanvullnd bhr bgrazing TBO (SBB) ovrig ondrzok watraanvor. Bpaln noodzaak buffrzon Noord provinci ovrig ondrzok naar vrzuring n ammoniakffctn op drog hid TBO (SBB) ovrig ondrzok naar ffctn hydrologisch maatrgln watrschap ondrzok naar ffctn utrofiring n vrzuring activ n hrstllnd ovrig hoogvnn op fauna TBO (SBB) ovrig nulmting n monitoring hydrologisch basis buitn N2000-bgrnzing watrschap ovrig dolnmonitoring habitattypn TBO (SBB) ovrig monitoring dolsoortn TBO (SBB) ovrig nadr ondrzok hydrologisch systm Engbrtsdijksvnn provinci Nit PAS 1 bhrplanpriod hydrologi n (hr-)inrichting ralisrn zonring wandlgbid TBO (SBB) PAS 2 bhrplanpriod aanvullnd bhr ondrhoud hydrologisch inrichting TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr ondrhoud dfosfatringsinstallati TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr brknopslag vrwijdrn TBO (SBB) aanvullnd bhr bgrazing TBO (SBB) ovrig monitoring dolsoortn TBO (SBB) Nit PAS 2 bhrplanpriod hydrologi n (hr-)inrichting ralisrn rstrnd zonring wandlgbid TBO (SBB) PAS 3 bhrplanpriod hydrologi n (hr-)inrichting aanlg buffrzon oostzijd (laggzon) provinci aanvullnd bhr ondrhoud hydrologisch inrichting TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr ondrhoud dfosfatringsinstallati TBO (SBB) /watrschap aanvullnd bhr brknopslag vrwijdrn TBO (SBB) aanvullnd bhr bgrazing TBO (SBB) ovrig dolnmonitoring habitattypn TBO (SBB) ovrig monitoring dolsoortn TBO (SBB) Nit PAS 3 bhrplanpriod gn maatrgln FOUT! VERWIJZINGSBRON NIET GEVONDEN. Pagina 40 van 58

41 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Bijlag XI Tabl boordling ffctivitit maatrgln Lgnda: nvt= nit van topassing,?=onbknd Habitattyp Effct van N-dpositi Nutrali sati door hrstls tratgi Drog hidn Drog hidn Drog hidn Drog hidn Drog hidn dirct dpositi van ammonium mt als gvolg ht vrdwijnn van gvolig soortn als stklbrm, kruipbrm, klin schorsnr, mossn, korstmossn n paddstoln. utrofiëring mt als gvolg mr bschikbar stikstof-> opbouw humuslaag-> vrgrassing mt bochtig sml n pijpstro. utrofiëring mt als gvolg mr bschikbar stikstof-> onbalans in vodingsstoffn di van blang is voor d fauna. vrzuring mt als gvolg ht vrdwijnn van gvolig soortn als stklbrm, kruipbrm, klin schorsnr -> gvolgd door mindr soortn fauna door afnam van divrsitit. vrzuring mt als gvolg n tonam van aluminiumbschikbaarhid dat toxisch is voor plantnwortls n bodmorganismn. Hrhaalbaarh id maat rgln Effctivitit maatrgln N N N nvt nvt nvt N J N bprkt duur groot N? N??? N N N nvt nvt nvt N N N nvt nvt nvt Rsponstijd maatrgln Evn gduld FOUT! VERWIJZINGSBRON NIET GEVONDEN. Pagina 41 van 58

42 Ontwrp Bijlagn bij bhrplan N2000 Engbrtsdijksvnn Habitattyp Effct van N-dpositi Nutralis ati door hrstlst ratgi Drog hidn vrzuring mt als gvolg n tonam van aluminiumbschikbaarhid-> afnam ijzrbschikbaarhid-> afnam vodslkwalitit voor hrbivor fauna. Drog hidn vrzuring mt als gvolg n tognomn uitspoling van fosfaat gvolgd door n lagr abundanti n rproducti van hrbivor, dtritivor n prdator fauna. Drog hidn vrzuring door d rfnissn van zwavldpositi N D l s Drog hidn vrsnippring door klin omvang n functiwijzigingn op d rijkr plkkn. Drog hidn vrsnippring (in tijd n omvang) door grootschalig hrstlbhr. Drog hidn vrsnippring door ht ontbrkn van voldond rust. Duurzaam hid maat rgln Effctivitit maatrgln N N N nvt nvt nvt N N N nvt nvt nvt N bprkt duur groot N N N nvt nvt nvt N N N nvt nvt nvt N N N nvt nvt nvt Rsponstijd maatrgln Evn gduld Drog hidn ht ontbrkn van ovrgangn naar andr habitats. J N N??? Activ groot Evn gduld hoogvnn Activ hoogvnn Eutrofiëring door stikstofdpositi gvolgd door vrgrassing mt pijpstro n/of zacht brk, afnam van vnmossn door bschaduwing, lagr stikstofopnam, hogr bschikbaarhid van stikstof voor vaatplantn tc. Dit is n zichzlf vrstrknd procs. Eutrofiëring door stikstofdpositi gvolgd door strft van watrvnmos als gvolg van n tonam van vnmosgrauwkop. D l s D l s N Enmalig n voor vgtatibh r zo lang als nodig N N N nvt nvt nvt FOUT! VERWIJZINGSBRON NIET GEVONDEN. Pagina 42 van 58