KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek ROC TOP Sociaal-cultureel werker Sociaal werk

Transcriptie

1 KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek 2017 ROC TOP Sociaal-cultureel werker Sociaal werk Plaats : Amsterdam BRIN nummer : 30RM Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 13 en 14 februari 2017 Datum vaststelling : 7 juli 2017

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Conclusie en vervolg Afspraken over het vervolgtoezicht Resultaten Sociaal cultureel werker Onderwijsproces Examinering en diplomering Onderwijsresultaten Kwaliteitszorg en ambitie Onderzoek naar overige wettelijke vereisten... 7 Bijlage I... 9

4

5 1. Inleiding Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? De inspectie voert dit onderzoek uit om in De Staat van het Onderwijs te kunnen rapporteren over de ontwikkelingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het onderzoek richt zich op de volgende vraag: voldoet de opleiding op de onderzochte gebieden en standaarden aan de basiskwaliteit, en daarmee aan de wettelijke eisen? We doen geen uitspraak over de kwaliteit van de opleiding als geheel. Voor het onderzoek is een aselecte steekproef getrokken van opleidingen. Bij ROC TOP onderzochten we de in onderstaande tabel opgenomen opleidingen. Voor deze onderzoeken zijn separate rapporten opgesteld. In hoofdstuk 2 en 3 zijn de bevindingen van een van deze opleidingen opgenomen. De volgende opleidingen zijn onderzocht: Opleidingen/Kwalificaties Leerweg, niveau, locatie 91370, Sociaal cultureel werker, Sociaal werk leerweg bol, niveau 4, locatie De Donge, Dongestraat 8, Amsterdam 94850, Particuliere beveiliging, 25407, Particuliere beveiliging leerweg bbl, niveau 2, locatie Vlaardingenlaan 15, Amsterdam Dit rapport heeft in detail betrekking op de volgende opleidingen en onderzoeksonderdelen: Gebied Gebied Examinering Onderwijsresultaten en diplomering bc348 Gebied Onderwijsproces, Schoolklimaat Kwaliteitszorg en ambitie en Wettelijke vereisten 91370, Sociaal cultureel werker 25488, Sociaalcultureel werker 91370, Sociaal cultureel werker Leerweg, niveau, locatie leerweg bol, niveau 4, locatie De Donge, Dongestraat 8, Amsterdam Werkwijze We gebruiken bij dit onderzoek het nieuwe waarderingskader (onderdeel van het onderzoekskader mbo 2017), dus inclusief de daarin opgenomen standaarden en normering. We onderzochten vijf kwaliteitsgebieden: onderwijsproces, examinering en diplomering, schoolklimaat, onderwijsresultaten, kwaliteitszorg en ambitie. We onderzochten daarbij dertien standaarden. We hebben vervolgens een oordeel gegeven over tien standaarden: In het kader van het kwaliteitsgebied Onderwijsproces wordt bij de standaard OP1 (Onderwijsprogramma) in ieder geval ingegaan op onze bevindingen op het gebied van loopbaanoriëntatie en begeleiding omdat dit thema deel uitmaakt van de Staat van het Onderwijs De standaarden Ontwikkeling en begeleiding (OP2), Veiligheid (SK1) en Leerklimaat (SK2) hebben we wel onderzocht maar voorzien we niet van een oordeel. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 1 van 9

6 Bij de opleiding Sociaal werk onderzochten en beoordeelden we de meldingen verzuim en vsv. Voor het onderzoek analyseerden we alle bij ons beschikbare informatie over de betreffende opleidingen en vulden dit aan met onderzoeken op locatie. Op locatie zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd, documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met studenten, docenten, zorgcoördinator, management en het college van bestuur. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie en het vervolg van het onderzoek (hoofdstuk 2). Hoofdstuk 3 geeft voor de opleiding de resultaten van het onderzoek weer. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 2 van 9

7 2. Conclusie en vervolg We voeren bij de opleiding Sociaal cultureel werker vervolgtoezicht uit, omdat we niet alle onderzochte en beoordeelde kwaliteitsgebieden en standaarden als voldoende hebben beoordeeld. Het vervolgtoezicht richt zich op de geconstateerde tekortkomingen binnen het onvoldoende kwaliteitsgebied Examinering en diplomering, standaard Kwaliteitsborging examinering en diplomering (ED1). We hebben de examinering ook getoetst aan de hand van het Toezichtskader mbo Ook volgens dat kader is de examinering onvoldoende. Er wordt niet voldaan aan standaard 2.3 ( diplomering). 2.1 Afspraken over het vervolgtoezicht In onderstaand schema zijn de afspraken en is het vervolgtoezicht opgenomen: Sociaal cultureel werker, crebo Beoordeling Herstelopdracht Datum gereed Vervolgtoezicht Kwaliteitsborging examinering en diplomering (ED1) is onvoldoende. Er wordt niet voldaan aan artikel van de WEB. Het bestuur zorgt ervoor dat dat de kwaliteitsborging examinering en diplomering voldoende is. Een jaar na datum van de waarschuwingsbrief. De inspectie meldt het oordeel aan de minister. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een herstelonderzoek. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 3 van 9

8 3. Resultaten In dit hoofdstuk lichten wij het resultaat van het kwaliteitsonderzoek van de opleiding toe. We geven per gebied en per beoordeelde standaard aan wat het oordeel is (voldoende of onvoldoende) en geven aan waar sprake is van een waardering goed. Het oordeel per gebied is gebaseerd op de beoordeling van de onderliggende standaarden. Omdat we bij het gebied onderwijsproces niet alle standaarden onderzocht hebben, is een waardering goed voor het gebied niet aan de orde. We verantwoorden ons over het oordeel per onderzocht gebied en per standaard. 3.1 Sociaal cultureel werker Het kwaliteitsonderzoek bij Sociaal cultureel werker, / Sociaal werk, 23185, leerweg bol, niveau 4, locatie De Donge, Dongestraat 8 te Amsterdam heeft geleid tot de onderstaande oordelen Onderwijsproces OP Onderwijsproces OP1 Onderwijsprogramma OP3 Didactisch handelen OP7 Beroepspraktijkvorming voldoende O V G Onderwijsprogramma afgestemd op de ontwikkeling van de student Het onderwijsprogramma is goed. Allereerst dekt het de kwalificatie-eisen. Daarnaast heeft het een duidelijke en logische opbouw die rekening houdt met de fase van persoonlijke ontwikkeling van de student. Het programma is uitdagend, evenwichtig en goed doordacht. We hebben duidelijk samenhang gezien tussen de verschillende onderdelen van het programma. Het team heeft het onderwijsprogramma goed afgestemd op de doelgroep en bereidt studenten ook goed voor op de beroepspraktijk. Bij de lessen zien wij dit terug door een herkenbare verbinding met de beroepspraktijk. Een aantal docenten is afkomstig uit het werkveld en deels zijn deze docenten naast hun lesgevende taken nog steeds werkzaam in de praktijk. De kennis van het team over het beroep is daardoor actueel en ze kennen de ontwikkelingen binnen het welzijnswerk. Inhoudelijk is het programma afgestemd op de ontwikkeling van de student. Zo zien we dat studenten met een hogere vooropleiding geplaatst worden in een hoger leerjaar. Ook geven docenten bijles wanneer studenten er om vragen. Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) komt aan de orde in de slb-lessen. Het team is sterk gericht op de ontwikkeling van student, zowel persoonlijk als beroepsgericht. De mentor van de student heeft hierbij een belangrijke rol. De studenten herkennen verschillende elementen van LOB in hun opleiding. Dit onderwerp is belangrijk omdat het een toegevoegde waarde heeft in de groei naar beginnend beroepsbeoefenaar binnen deze opleiding. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 4 van 9

9 Didactisch handelen voldoet, maar kan beter De didactische aanpak van het docententeam sluit aan bij de behoeften van de studenten en er is sprake van voldoende effectieve leersituaties. In alle gevallen viel ons op dat docenten oog hebben voor de individuele student en daar ook op reageren. Wel ervaren studenten duidelijke verschillen tussen docenten. Over sommige lessen zijn zij heel tevreden, over andere lessen minder tevreden. Wij zagen zelf ook verschillen tijdens de lessen, vooral in de betrokkenheid van studenten bij de les. De effectiviteit van de lessen kan verder toenemen als de docenten nog meer dan nu al het geval is, onderlinge afspraken maken rondom het didactisch handelen. Wij hebben gezien dat in de generieke vakken alle studenten, ongeacht hun niveau, dezelfde leerstof aangeboden krijgen. Dit kan beter door meer aan te sluiten op de ontwikkeling van de studenten. Beroepspraktijkvorming is voldoende De voorbereiding, uitvoering en begeleiding van de beroepspraktijkvorming (bpv) is voldoende doeltreffend. Want er is duidelijk sprake van samenhang tussen leren op school en leren in de bpv. Gedurende het eerste leerjaar wordt de student systematisch en doelgericht voorbereid op de stage in het tweede leerjaar. Dit gebeurt onder meer door een snuffelstage in het eerste jaar. Ook zijn er dan gastlessen van mensen uit de praktijk zodat de student een beeld krijgt van de uiteenlopende stage mogelijkheden. De student wordt ook goed voorbereid op de bpv in het tweede en derde leerjaar en krijgen opdrachten mee. De opleiding biedt voldoende ondersteuning om alle studenten tijdig te plaatsen op een geschikte bpv-plek. De stagebegeleider wordt goed geïnformeerd over de student en over zijn rol tijdens de bpv. Zowel studenten als stagebegeleiders zijn tevreden over de geboden informatie vooraf en tijdens de stage Examinering en diplomering ED Examinering en diplomering ED1 Kwaliteitsborging examinering en diplomering ED2 Exameninstrumentarium ED3 Afname en beoordeling onvoldoende O V G Examencommissie in ontwikkeling De centrale examencommissie borgt de kwaliteit examinering en diplomering onvoldoende. Deze examencommissie heeft onvoldoende zicht op de afname en beoordeling. Hierdoor is de examencommissie ofnvoldoende in staat om vast te stellen dat de studenten voldoen aan de voorwaarden voor het verkrijgen van het diploma. Hierdoor wordt niet voldaan aan de examenstandaarden, waarnaar verwezen wordt in artikel van de WEB. We zien daarbij echter wel dat de examencommissie in ontwikkeling is. Zo is de besluitvorming met betrekking tot de diplomering recent aangepast en voldoet dit nu aan de gestelde eisen. De examendossiers die zijn ingezien zijn dan ook compleet. Ook blijkt dat er recentelijk is geïnvesteerd in het verbeteren van de logistieke processen omtrent de schriftelijke examinering. Daarbij is tevens de professionalisering van de daarbij betrokken medewerkers meegenomen. In het jaarverslag van de examencommissie is te lezen dat de volgende stap het op orde brengen van het zicht op de afname en beoordeling is. Ook de deskundigheid van de beoordelaars zal hierbij meegenomen worden. Bij deze opleiding heeft het team echter zelf voldoende zicht op de afname Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 5 van 9

10 en beoordeling van het examen gecreëerd. Maar de examencommissie speelt daarbij geen rol. Het exameninstrumentarium voldoet Het exameninstrumentarium sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. De proeve van bekwaamheid bestaat uit verschillende onderdelen die samen het kwalificatiedossier dekken. De kerntaken worden hiermee op een passende wijze geëxamineerd. Naast de centrale examens Nederlands hanteert de instelling zelf geconstrueerde examens Nederlands. Deze examens voldoen aan de eisen. De afname en beoordeling zijn op orde De afname en beoordeling van de examens verlopen deugdelijk. De opleiding borgt een onafhankelijke en betrouwbare beoordeling in voldoende mate. De proeve van bekwaamheid wordt beoordeeld door drie beoordelaars; te weten een schoolassessor dit is niet de eigen docent -, de bpv-beoordelaar en door nog een onafhankelijke beoordelaar uit de praktijk. De docent Nederlands neemt de mondelinge examens Nederlands af. Deze examens worden opgenomen en gearchiveerd. Bij twijfel over het oordeel legt de docent dit voor aan een andere docent. Daarnaast informeert de opleiding de studenten duidelijk over de opzet en planning van de examinering Onderwijsresultaten OR Onderwijsresultaten OR1 Studiesucces OR3 Vervolgsucces voldoende O V G Niet beoordeeld Onderwijsresultaten voldoen, maar dalende trend vraagt de aandacht De onderwijsresultaten zijn voldoende omdat de opleiding resultaten behaalt die voldoen aan de gestelde norm voor studiesucces. Het studiesucces wordt bepaald door driejaarsgemiddelde, , en Het driejaarsgemiddelde voor zowel jaarresultaat als diplomaresultaat ligt boven de norm, respectievelijk 69,2 en 70,3 procent. Het driejaarsgemiddelde voor startersresultaat is 81,7 procent. Dit is onder de norm. Omdat twee van de drie indicatoren voldoende zijn scoort studiesucces een voldoende. Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens , zijn de resultaten van bc195, niveau 4 gebruikt. In bijlage I staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de onderwijsresultaten. Wat opvalt, is dat het jaarresultaat en het diplomaresultaat een dalende trend vertonen. De opleiding is zich hiervan bewust en geeft aan dat uit eigen, meer recente, cijfers blijkt dat er weer sprake is van een voorzichtige stijging van het jaarresultaat en diplomaresultaat. Er zijn inmiddels acties ondernomen om de uitval in het eerste leerjaar van de opleiding terug te dringen. Zo zijn er sinds schooljaar 2016/2017 geen gemengde lesgroepen meer in het eerste leerjaar. Ook zijn en worden verbeteringen doorgevoerd in de intake en plaatsing. Verder wordt ingezet op goede voorlichting vooraf aan potentiële studenten. Tot slot werkt de opleiding aan verbetering van de warme overdracht vanuit het voortgezet onderwijs. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 6 van 9

11 3.1.4 Kwaliteitszorg en ambitie KA Kwaliteitszorg en ambitie KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Dialoog en verantwoording voldoende O V G Werkend kwaliteitszorgsysteem met ruimte voor verbetering De opleiding heeft een systeem van kwaliteitszorg dat voldoende zicht geeft op de kwaliteit van het onderwijs. Het systeem maakt het ook mogelijk passende verbeteracties in te zetten. Het team werkt met een teamplan, wat aansluit aan het strategisch plan van de instelling. Naast de doelen die door het bestuur zijn geformuleerd heeft het team eigen doelen geformuleerd waar zij aan werken. De opleiding monitort de onderwijskwaliteit door studenten, leerbedrijven en docenten periodiek te bevragen. Vervolgens wordt de informatie beoordeeld en geanalyseerd. Het team benut de resultaten van die evaluatie om verbeteracties voor het teamplan te formuleren. De monitoring van de voortgang en resultaten van verbeteractiviteiten kan beter. Want in de dagelijkse gang van zaken vergeet het team soms om na te gaan of verbeteractiviteiten effect hebben. Het team is zich hiervan bewust maar dit heeft nog niet geleid tot verandering van handelen. Kwaliteitscultuur is professioneel en integer De opleiding kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het kwaliteitsbewustzijn van het team is ruim ontwikkeld. Dit blijkt onder meer doordat het team door het bestuur is gekozen om deel te nemen aan een pilot voor de nieuwe evaluatiesystematiek. Daarnaast kent en neemt het team zijn verantwoordelijkheid om de onderwijskwaliteit continue te versterken. Taken en verantwoordelijkheden zijn hierbij goed belegd binnen het team. De lijnen binnen het team zijn kort, waardoor zaken snel opgepakt worden. Open dialoog met betrokkenen van binnen en buiten de opleiding De opleiding legt verantwoording af over de behaalde doelen en resultaten en voert daarover een dialoog. De opleidingsmanager spreekt regelmatig met de docenten en het bestuur over de voortgang van de verbeteracties. Bij de vormgeving van de opleiding betrekt de opleiding actief externen zoals het beroepenveld en andere onderwijsinstellingen. Echter, bij de beoordeling van de onderwijskwaliteit van de opleiding is deze betrokkenheid nog beperkt. Versterking hiervan is wenselijk Onderzoek naar overige wettelijke vereisten Naast het onderzoek naar kwaliteit hebben wij gekeken of bij de opleiding voldaan wordt aan de wettelijke vereisten met betrekking tot onderwijstijd, schoolkosten/wettelijke bijdragen en ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 7 van 9

12 Onderwijstijd Er waren geen aanwijzingen om het onderzoek te verdiepen op het punt van onderwijstijd. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan artikel WEB met betrekking tot de schoolkosten. Ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten De procedure van de opleiding betreffende de verzuimregistratie en de uitvoering in de praktijk voldoet. Het verzuimprotocol bevat duidelijke afspraken over de stappen die in het proces moeten worden gezet en ook de verantwoordelijkheden zijn duidelijk belegd. Een belangrijke rol is weggelegd voor de verzuimmedewerker. De afspraken worden goed nagekomen. De verzuimregistratie is accuraat en inzichtelijk en maakt tijdige melding van ongeoorloofd verzuim mogelijk. De opleiding voldoet aan de wettelijk voorgeschreven meldingsplicht van verzuim zonder geldige reden van 16 uur gedurende een periode van vier weken voor studenten op wie de Leerplichtwet 1969 van toepassing is. Dit betreft de wettelijke bepaling in artikel 21a, tweede lid, van de Leerplichtwet Wanneer er na de eerste 16 uur ongeoorloofd verzuim opnieuw sprake is van verzuim zonder geldige reden van 16 uur gedurende een periode van 4 opeenvolgende lesweken vinden vervolgmeldingen plaats. Er kan geen oordeel worden gegeven ten aanzien van het naleven van de wettelijk voorgeschreven meldingsplicht van verzuim zonder geldige reden van een aaneengesloten periode van vier weken voor studenten van 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie. Het onderwerp is weliswaar onderzocht, er waren echter geen studenten die voor melding in aanmerking kwamen, zodat niet kan worden vastgesteld of de instelling de geldende termijn hanteert. Wel heeft de opleiding conform de afspraken met de gemeente Amsterdam voor deze groep studenten meldingen gedaan bij 16 uur verzuim zonder geldige reden gedurende een periode van vier weken. Gezien de methode van registreren van verzuim hebben wij er vertrouwen in dat indien wettelijke meldingen of vervolgmeldingen aan de orde zouden zijn, dit juist en tijdig gebeurt. Wij zullen daarom geen vervolgonderzoek uitvoeren om vast te stellen of de opleiding voldoet aan de wettelijke bepaling in artikel 8.1.8a van de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). De opleiding voldoet aan de wettelijke verplichting om in de onderwijsovereenkomst het verzuimbeleid kenbaar te maken. Dit betreft de wettelijke bepaling in artikel 8.1.3f van de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 8 van 9

13 Bijlage I Bc-id overzicht In deze bijlage is per onderzochte bc-id aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de onderwijsresultaten. bc195 Niveau: 4 Crebo: Opleiding: Sociaal cultureel werker Sociaal werk Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC TOP Pagina 9 van 9