KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek ROC Kop van Noord-Holland Technicus

Transcriptie

1 KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek 2017 ROC Kop van Noord-Holland Technicus Plaats : Den Helder BRIN nummer : 04EU Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 25 en 26 januari 2017 Datum vaststelling : 20 april 2017

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Conclusie en vervolg Resultaten Technicus Onderwijsproces Examinering en diplomering Onderwijsresultaten Kwaliteitszorg en ambitie Onderzoek naar overige wettelijke vereisten... 7 Bijlage I... 8

3 1. Inleiding Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? De inspectie voert dit onderzoek uit om in De Staat van het Onderwijs te kunnen rapporteren over de ontwikkelingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het onderzoek richt zich op de volgende vraag: voldoet de opleiding op de onderzochte gebieden en standaarden aan de basiskwaliteit, en daarmee aan de wettelijke eisen? We doen geen uitspraak over de kwaliteit van de opleiding als geheel. Voor het onderzoek is een aselecte steekproef getrokken van opleidingen. Bij ROC Kop van Noord-Holland onderzochten we de in onderstaande tabel opgenomen opleidingen. Voor deze onderzoeken zijn separate rapporten opgesteld. In hoofdstuk 2 en 3 zijn de bevindingen van een van deze opleidingen opgenomen. De volgende opleidingen en kwalificaties zijn onderzocht: Opleidingen/Kwalificaties Veiligheid en vakmanschap (Aankomend medewerker grondoptreden) Aankomend medewerker grondoptreden Middenkader engineering (Technicus) Technicus engineering Kok (Zelfstandig werkend kok) Zelfstandig werkend kok Verzorgende IG Verzorgende IG Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) Sport en bewegingsleider Leerweg, niveau, locatie leerweg bol, niveau 2, locatie Sportlaan 54, Den Helder leerweg bol, niveau 4, locatie Burgemeester Ritmeesterweg 31, Den Helder leerweg bbl, niveau 3, locatie Hofstraat 13, Schagen leerweg bbl, niveau 3, locatie Hofstraat 13, Schagen leerweg bol, niveau 3, locatie Sportlaan 54, Den Helder Dit rapport heeft in detail betrekking op de volgende opleidingen/kwalificaties en onderzoeksonderdelen: Gebied Onderwijsresultaten Gebied Onderwijsproces, Schoolklimaat Kwaliteitszorg en ambitie en overige wettelijke vereisten Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie Bc Middenkader engineering (Technicus) Technicus engineering Middenkader engineering (Technicus) leerweg bol, niveau 4, locatie Burgermeester Ritmeesterweg 31, Den Helder Werkwijze We gebruiken bij dit onderzoek het nieuwe waarderingskader (onderdeel van het onderzoekskader mbo 2017), dus inclusief de daarin opgenomen standaarden en normering. We onderzochten vijf kwaliteitsgebieden: onderwijsproces, examinering en diplomering, schoolklimaat, onderwijsresultaten, kwaliteitszorg en ambitie. We onderzochten daarbij dertien standaarden. We hebben vervolgens een oordeel gegeven over tien standaarden. De standaarden Ontwikkeling en begeleiding Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord Holland Pagina 1 van 8

4 (OP2), Veiligheid (SK1) en Leerklimaat (SK2) hebben we wel onderzocht maar voorzien we niet van een oordeel. Bij één opleiding van ROC Kop van Noord-Holland onderzochten en beoordeelden we de meldingen verzuim en vsv. Voor het onderzoek analyseerden we alle bij ons beschikbare informatie over de betreffende opleidingen en vulden dit aan met onderzoeken op locatie. Op locatie zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd, documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is gesproken met studenten, docenten, stageconsulent, staffunctionarissen (waaronder een onderwijskundig medewerker en een medewerker van het loopbaancentrum), examencommissieleden, management en directie. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie en het vervolg van het onderzoek. (hoofdstuk 2). Hoofdstuk 3 geeft voor de opleiding de resultaten van het onderzoek weer. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 2 van 8

5 2. Conclusie en vervolg Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleiding We voeren bij de opleiding Technicus geen vervolgtoezicht uit, omdat we alle onderzochte kwaliteitsgebieden en standaarden als voldoende hebben beoordeeld. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 3 van 8

6 3. Resultaten In dit hoofdstuk lichten wij het resultaat van het kwaliteitsonderzoek van de opleiding toe. We geven per gebied en per beoordeelde standaard aan wat het oordeel is (voldoende of onvoldoende) en geven aan waar sprake is van een waardering goed. Het oordeel per gebied is gebaseerd op de beoordeling van de onderliggende standaarden. Omdat we bij het gebied onderwijsproces niet alle standaarden onderzocht hebben, is een waardering goed voor het gebied niet aan de orde. We verantwoorden ons over het oordeel per onderzocht gebied en per standaard. 3.1 Technicus Het kwaliteitsonderzoek bij de opleiding Middenkader engineering (Technicus), en Technicus engineering, 25297, niveau 4, bol, locatie Den Helder heeft geleid tot de onderstaande oordelen Onderwijsproces OP Onderwijsproces OP1 Onderwijsprogramma OP3 Didactisch handelen OP7 Beroepspraktijkvorming voldoende O V G Het onderwijsprogramma is voldoende omdat het studenten voldoende voorbereidt op de beroepspraktijk, het vervolgonderwijs en de samenleving. Het onderwijsprogramma is afgestemd op de doelen van het kwalificatiedossier en de doelgroep. Het programma kent een duidelijke opbouw en samenhang. Het programma is eerst algemeen van opbouw en gericht op Techniek en Procesindustrie. Daarna wordt het specifieker en vindt de specialisatie richting Middenkader Engineering plaats. Studenten zijn positief over de opbouw van de opleiding en de aansluiting bij de stage. De opleiding heeft de afstemming tussen theorie en praktijk verbeterd door het aanpassen van praktijkopdrachten. Er zijn voldoende mogelijkheden voor maatwerk. Studenten kunnen versnellen en er is een huiswerkklas voor studenten die extra ondersteuning nodig hebben. Het didactisch handelen van het docententeam is voldoende want de docenten stellen de studenten tijdens de lessen in staat om te leren en te ontwikkelen. Het docententeam zorgt voor effectieve leersituaties. We hebben in de lessen een evenwichtige verbinding gezien tussen het leren in de beroepspraktijk en het leren in de lessen. Dit komt mede door het intensieve contact tussen docenten en de praktijk. Studenten spreken hun waardering uit over het vakmanschap en de betrokkenheid van docenten bij hun ontwikkeling. Docenten stemmen hun aanpak af op de behoeften van studenten. De lessen verlopen in een prettige sfeer met ruimte voor vragen en onderlinge feedback. De verschillen in het didactisch handelen van docenten leiden voor studenten soms tot onduidelijkheid. De docenten willen hun didactiek versterken en meer op elkaar afstemmen. De beroepspraktijkvorming is voldoende omdat de voorbereiding, uitvoering en begeleiding van de beroepspraktijkvorming doeltreffend is. De beroepspraktijkvorming vindt plaats in twee stageperioden. De opleiding en de Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 4 van 8

7 leerbedrijven werken effectief samen zodat de studenten kunnen leren en zich kunnen ontwikkelen in de praktijk. De informatie over de beroepspraktijkvorming is volledig en tijdig beschikbaar, maar sluit door de hoeveelheid en timing niet altijd goed aan bij de informatiebehoefte van studenten. Docenten zijn zich hiervan bewust en onderzoeken met elkaar de mogelijkheden om beter aan te sluiten op de behoefte van studenten. De leerbedrijven zijn tevreden over de voorbereiding op de bpv, de begeleiding vanuit de opleiding en over de kwaliteit van de studenten Examinering en diplomering ED Examinering en diplomering ED1 Kwaliteitsborging examinering en diplomering ED2 Exameninstrumentarium ED3 Afname en beoordeling voldoende O V G De organisatie van de examinering binnen ROC Kop van Noord-Holland zorgt ervoor dat de examinering en diplomering is geborgd. De basis hiervoor ligt in een instellingsbrede en planmatige aanpak waarmee de organisatie van examinering is aangepakt. De examenorganisatie bestaat uit een centrale examencommissie en drie clusterexamencommissies waaraan de centrale examencommmissie taken en verantwoordelijkheden op het gebied van uitvoering en organisatie van examinering heeft toebedeeld. Onder de clusterexamencommissies vallen meerdere opleidingen. Het uitwisselen en delen van informatie tussen de examencommissies vindt vooral plaats door een secretaris die in alle commissies zit en hiermee de verbindende schakel vormt. Het college van bestuur en de centrale examencommissie hebben veel aandacht besteed aan het instrueren en informeren, en het scholen van alle betrokkenen bij de examinering. De leden van de clusterexamencommissie zijn hierdoor in positie gebracht en pakken hun rol op. We zien een bewuste examencommissie die examenprocessen bewaakt, volgt en analyseert. Ook na afloop van de examinering vinden er activiteiten plaats om de kwaliteit van de examinering te borgen, zoals een evaluatie van de examinering die is opgenomen in een jaarverslag examinering. In dit jaarverslag komt de examinering instellingsbreed aan de orde, maar ook de examenkwaliteit per opleiding. Op basis van de evaluatie stellen de examencommissies jaarlijks verbetermaatregelen op. Daarnaast vinden er bij opleidingen regelmatig kwaliteitsonderzoeken gericht op examinering plaats. Deze activiteiten zorgen ervoor dat de kwaliteitsborging van de examinering en diplomering bij de opleiding Technicus voldoende is geborgd. De examencommissie kan haar functioneren verbeteren door ten eerste (grotere) steekproeven van de diplomadossiers te nemen en deze te controleren op juistheid. Ten tweede kan de examencommissie het zicht op de examinering verscherpen als leden van de examencommissie regelmatig (praktijk)examens bijwonen. Tot slot is het structureel evalueren en analyseren van examenresultaten van onder andere de bijwoningen en de steekproeven nog een aandachtspunt. Dit gebeurt nu niet consistent. De centrale examencommissie heeft inmiddels diverse acties op deze terreinen op touw gezet. Het exameninstrumentarium sluit aan bij de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. De examencommissie had kritiek op het eerder ingezette exameninstrumentarium bij de opleiding. Dat is mede de reden waarom het instrumentarium sinds schooljaar 2016/2017 wordt ingekocht. De inspectie heeft het ingekochte instrumentarium eerder als voldoende beoordeeld. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 5 van 8

8 De opleiding werkt daarnaast nog gericht aan het verbeteren van het instrumentarium van de lopende cohorten zodat dit voldoet aan de eisen. De instellingsexamens Nederlands en Engels worden ingekocht. De inspectie heeft ook dit ingekochte instrumentarium eerder als voldoende beoordeeld. Het examenproces van afname en beoordeling is deugdelijk. Een groot deel van de examens vindt op school plaats zodat de beoordeling voor studenten gelijkwaardig is. Een klein deel wordt in de praktijk afgenomen. De examencommissie heeft eerder diverse acties geformuleerd om de afname en beoordeling bij de examinering in de opleiding te verbeteren. Hierbij ligt de nadruk op scholing van de assessoren en duidelijke communicatie over afname en beoordeling in de praktijk zodat de betrouwbaarheid van de afname verbetert. Deze verbeteringen zijn deels ook al zichtbaar. Dit samen met de bewuste, kritische houding van de examencommissie op het eigen handelen en het brede draagvlak bij de opleiding om de examinering op een hoger plan te tillen, zorgt ervoor dat de afname en beoordeling voldoende betrouwbaar is ingericht Onderwijsresultaten OR Onderwijsresultaten OR1 Studiesucces OR3 Vervolgsucces voldoende O V G Niet beoordeeld De onderwijsresultaten zijn voldoende. Het driejaarsgemiddelde van het jaarresultaat is 77,2% en dat is boven de norm. Het driejaarsgemiddelde van het diplomaresultaat is 78,2% en is eveneens voldoende. Het driejaars startersresultaat is 90,8% en ook voldoende. Daarmee zijn alledrie de indicatoren voldoende en dus zijn de resultaten voldoende. In bijlage I is het overzicht opgenomen van de opleidingen waarop dit oordeel is gebaseerd Kwaliteitszorg en ambitie KA Kwaliteitszorg en ambitie KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Dialoog en verantwoording voldoende O V G De opleiding heeft een stelsel van kwaliteitszorg en verbetert op basis daarvan het onderwijs. Het stelsel van kwaliteitszorg is gebaseerd op een beleidscyclus van een strategisch beleidsplan met een vertaling naar het onderwijsplan en naar de teamplannen. De teamplannen gaan over de kwaliteit van het onderwijs en beslaan het onderwijsproces, de examinering en diplomering en de onderwijsresultaten. De instelling kent een auditcyclus met kwaliteitsonderzoeken op het gebied van onderwijsproces en kwaliteitszorg en aparte kwaliteitsonderzoeken op het gebied van examinering. De cyclus is op zo n manier ingericht dat elke afdeling minimaal elke drie jaar een audit krijgt. Een onafhankelijke deskundige zit de audit voor. Het teamplan heeft een heldere relatie met het onderwijsplan en het strategisch beleid. De speerpunten sluiten goed aan bij de resultaten van de interne audits en de gegevens op de kwaliteitskaart. In het team is er breed draagvlak om verbeteringen tot uitvoering te brengen. Het team heeft de aandachtpunten uit onder meer de audit examinering opgepakt en heeft hierop gerichte verbeteringen ingezet. De (verdere) professionalisering van het team, met name daar waar het Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 6 van 8

9 gaat om de onderlinge afstemming op het niveau van de onderwijsinhoud, vormt een van de speerpunten. De opleiding kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het team kent een open cultuur, en heeft veel aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de student. De persoonlijke aandacht voor de student die overeenkomt met de kernwaarden van de instelling komt binnen dit team duidelijk tot uiting. Het team reflecteert regelmatig en laat lerend vermogen zien; het team lost problemen effectief op en werkt resultaatgericht. De communicatie van docenten is vaak informeel, wat het risico met zich meebrengt dat studenten geen eenduidige informatie krijgen over essentiële aspecten die de opleiding betreffen. Het team is zich hiervan bewust en heeft als doel geformuleerd om onderlinge communicatie en afstemming te verbeteren. Hierdoor verbetert de eenduidigheid in informatievoorziening aan studenten, bijvoorbeeld over de voorbereiding op de beroepspraktijk en de afname en beoordeling in de praktijk. Verbeteringen komen niet alleen terug in de acties die het team neemt, maar ook in de deskundigheidsbevordering van docenten. Professionalisering heeft voortdurende aandacht en is opgenomen in het scholingsplan. De opleiding legt intern en extern toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over doelen en resultaten en voert daarover actief een dialoog. De opleiding betrekt belanghebbenden bij het beleid en de beoordeling van de onderwijskwaliteit. De interne verantwoording van de opleiding vindt met name plaats via de halfjaarlijkse gesprekken over de kwaliteitskaart die de opleiding met de directie heeft. De opleidingsmanager voert ook geregeld overleg met de onderwijsdirecteur. De opleiding voert een actieve dialoog met het bedrijfsleven. Het team heeft veelvuldig contact met het bedrijfsleven over de inhoud, het programma van het onderwijs en de begeleiding in de praktijk. Vanwege de goede samenwerking en het daarbij gezamenlijk werken aan het verbeteren van onderwijskwaliteit heeft de opleiding een goede naam bij het regionale bedrijfsleven. De dialoog met studenten vindt op verschillende manieren plaats. Ten eerste door het jaarlijks peilen van de tevredenheid en mening van studenten via ofwel de JOB enquête of de eigen ROC-brede enquête. Het team neemt de resultaten hiervan mee in hun teamplan. Ook worden oud-studenten bevraagd. Daarnaast organiseert het college van bestuur jaarlijkse studentenlunches (leerlingenlunches) in elke afdeling waarin het CvB en de directie met studenten spreken. Studenten geven aan dat hun mening ertoe doet en voelen zich serieus genomen Onderzoek naar overige wettelijke vereisten Naast het onderzoek naar kwaliteit hebben wij gekeken of bij de opleiding voldaan wordt aan de wettelijke vereisten met betrekking tot schoolkosten/wettelijke bijdragen en ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten. Schoolkosten/wettelijke bijdragen Studenten krijgen duidelijke overzichten van de kosten van de opleiding. De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel van de WEB. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 7 van 8

10 Bijlage I Bc-id overzicht In deze bijlage is per onderzochte bc-id aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de onderwijsresultaten. bc-id: bc137 Niveau: 4 Crebo: Opleiding: Middenkader engineering (technicus) Rapport kwaliteitsonderzoek mbo ROC Kop van Noord-Holland Pagina 8 van 8