De Maastricht hodgkin en Stamcel transplantatie studie

Transcriptie

1 MOSA studie Nicole van Yperen & Kelly Kleinen 14 november 2015 De Maastricht hodgkin en Stamcel transplantatie studie een observationeel onderzoek naar de lange termijn effecten

2 MOSA studie Nicole van Yperen & Kelly Kleinen 14 november 2015 Lange termijn complicaties Hodgkin lymfoom en Stamceltransplantatie

3 Behandeling van kanker Hoogste kans op genezing Chemotherapie Bestraling Stamceltransplantatie Complicaties Lange termijn effecten

4 MOSA studie Kelly Kleinen 27 maart 2015 Lange termijn effecten Aandoeningen die zich ontwikkelen maanden tot jaren na de behandeling. Deze aandoeningen zijn expliciet door de behandeling ontstaan. Maar of een individu, zonder de behandeling voor kanker ook deze aandoening zou hebben gekregen is niet voor 100% te zeggen

5 Elk orgaansysteem kan schade ondervinden

6 Cognitieve problemen Cognitieve problemen kunnen ontstaan na behandeling met chemotherapie en/of radiotherapie op de hersenen. Hoewel het duidelijk is dat er een relatie bestaat tussen de behandeling van kanker en het ontstaan van cognitieve problemen, is het nog niet duidelijk hoe deze relatie ontstaat. Onderzoek naar de precieze oorzaak is lastig. Vaak bestaat chemotherapie uit verschillende cytostatica die tegelijkertijd worden toegediend. Daarnaast kan chemotherapie ook gegeven worden in combinatie met radiotherapie. Allemaal redenen die ervoor zorgen dat het toeschrijven van cognitieve problemen aan een duidelijke oorzaak lastig is. Welke cognitieve problemen kunnen er ontstaan? Concentratieproblemen Aandachtsproblemen Geheugenproblemen Snel het overzicht kwijtraken waardoor paniek kan ontstaan Psychosociale problemen die de omgang met andere mensen soms kunnen bemoeilijken

7 Eerste tijd na transplantatie Graft- versus host disease Vermoeidheid Verminderde concentratie Mentale belasting Terugkerende verkoudheden

8 Hart en vaatziekten Afwijkingen aan de bloedvaten Beschadiging van de pompfunctie Verhoogde kans op risicofactoren Hoge bloeddruk, hoog cholesterol, suikerziekte, veranderde vetverdeling, hormoonveranderingen

9 Longaandoeningen Terugkomende infecties (bronchitis, longontsteking Longfibrose Longkanker

10 Botontkalking

11 mortaliteit morbiditeit

12 Orgaanschade Endocriene dysfunctie Respiratoir Cardiovasculair Muscolo-skelet Neurologisch Enz.. Elk orgaan/weefsel Infecties Secundaire maligniteiten Psychosociaal, QOL

13 Lange termijn effecten van chemotherapie -specifiek- Neuropathie taxanen, platina-analogen Hartspierfunctie vermindering antracyclinen, trastuzumab Longfibrose bleomycine Nierfunctie achteruitgang cisplatin Gehoorsverlies cisplatin Verhoogd cardiovasculair risico

14 Moeheid, malaise, concentratieproblememoeheid, concentratieproblemen: frequent Neuropathie: cisplatin/oxaliplatin, vinca-alkaloiden, taxanen Kan verergeren na einde behandeling Slechts gedeeltelijk reversibel Ototoxiciteit: cisplatin Slechts gedeeltelijk reversibel Zowel oorsuizen als gehoorsverlies Hartschade: zeldzaam [anthracyclines] Nierschade: zeldzaam [vooral cisplatin] Longschade: zeldzaam [bleomycine, mitomycine] Infertiliteit: redelijk frequent Tweede primaire tumoren: zeldzaam

15 Several categories Later onset medical problems eyes, bones, fertility, thyroid, dental etc Risk factors for later or progressive injury to heart, kidneys, liver metabolic, vascular, viral 2 nd cancers

16

17 MOSA studie Kelly Kleinen 27 maart 2015

18 Inhoud Achtergrondinformatie De MOSA studie

19 Beenmerg = fabriek van bloedcelvorming Stamcel monocyt basofiel eosinofiel neutrofiel trombocyt rode bloedcel B-cel T-cel witte bloedcellen plasmacel

20 Normaal beenmerg

21 De kwaadaardige bloedziekten zijn afgeleid van de normale ontwikkeling Stamcel monocyt basofiel eosinofiel neutrofiel trombocyt rode bloedcel B-cel T-cel witte bloedcellen Plasmacel

22 Bij acute leukemie gaan de stamcellen door een fout ongecontroleerd delen, en rijpen ze niet meer uit tot gewone bloedcellen Stamcel wordt leukemieblast

23 Alle normale beenmergelementen zijn vervangen door leukemiecellen

24 Wat doen stamcellen? Na schade of verlies van cellen zorgen stamcellen voor herstel Na bloeding extra aanmaak rode bloedcellen Bij een infectie extra aanmaak witte bloedcellen Na chemotherapie extra aanmaak van alle bloedcellen

25 Behandeling hematologische ziekten Chemotherapie Afbraak kwaadaardige cellen Bijwerking: beenmergonderdrukking Hoeveelheid van schade bepaalt zwaarte van kuren Bestraling Stamceltransplantatie

26 Met standaard chemotherapie komt de ziekte bij veel patiënten terug Door stamceltransplantatie kan veel meer chemotherapie of bestraling gegeven worden

27 Stamceltransplantatie Super-intensief chemo schema: zo veel mogelijk tumorcelafname blijvende beenmergbeschadiging Vervanging m.b.v. normale bloedvormende stamcellen is nodig

28 Stamceltransplantatie Wie is de donor? AUTOLOOG = patiënt zelf ALLOGEEN = gezonde donor

29 Stamcelmobilisatie (autologe SCT) 1. Diagnose 2. Gewone therapie 3. G-CSF CD34-analyse 4Mobilisatie stamcellen 5. Hoge-dosistherapie 6. Teruggave = transplantatie

30 Autologe stamceltransplantatie Gewone therapie Hoge-dosistherapie Tumor T Stamceloogst Teruggave (transplantatie)

31 MOSA studie Kelly Kleinen 27 maart 2015 Allogene stamceltransplantatie doet méér dan alleen meer chemotherapie geven Afweercellen van de donor: anti-tumor effect: het graft-versus-tumor effect

32 Stamcelmobilisatie (allogene SCT) 1. Keuring donor 2. Donor geeft toestemming 3. G-CSF aan donor CD34-analyse 4. Mobilisatie stamcellen 5. Patiënt krijgt therapie 6. Teruggave = transplantatie

33 Voor- en nadelen allogene Tx Voordelen: Donor is gezond, stamcellen zijn gezond. Meer kans op blijvende genezing. Nadelen: Grote kans op omgekeerde afstoting (GVHD) (donorcellen vallen patiënt aan). Meer bijwerkingen, zelfs risico op overlijden.

34 Graft-versus-hostziekte (GVHD) Acute GVHD kan zich presenteren in: huid darm lever long Chronische GVHD bv. droge mond/ogen, huidafwijkingen.

35 Patiënten die in aanmerking komen voor allogene stamceltransplantatie Ernstige hematologische ziekte waarbij het risico om te overlijden aan de transplantatie opweegt tegen de kans te overlijden aan de ziekte Patiënten moeten een allogene donor hebben Patiënten moeten voldoende goede conditie hebben om allogene HCT aan te kunnen

36 Doel van een stamceltransplantatie? Genezen primaire ziekte Herstel van gezondheidstoestand Terugkeer normale leven

37

38 Overleving na stamceltransplantatie MOSA studie Kelly Kleinen 27 maart 2015

39 Doodsoorzaak 2 jaar na transplantatie Socie et al. NEJM 1999 Bhatia et al. Blood 2007

40 Doodsoorzaak 5 jaar na transplantatie Martin P. JCO 2010

41 mortaliteit morbiditeit

42 MOSA studie Kelly Kleinen 27 maart 2015 Late complicaties Orgaanschade Endocriene dysfunctie Respiratoir Cardiovasculair Musculo-skelet Neurologisch Enz.. Elk orgaan/weefsel Infecties Secundaire maligniteiten Psychosociaal, QOL Vervroegde veroudering

43 Late effecten zijn multifactorieel

44 HCT pt die langdurig overleven Verhoogde mortaliteit Belangrijke morbiditeit Verminderde kwaliteit van leven Patienten ervaren dit vaak anders

45 Doelstelling: incidentie van (subklinische) fenotypische veranderingen in post- Tx en HL patiënten in kaart te brengen en vergelijken met het fenotype van gezonde mensen

46 Onderzoekspopulatie Volwassen patiënten die meer dan 5 jaar geleden behandeld zijn voor Hodgkin lymfoom (N=250) Volwassen patiënten die meer dan 2 jaar geleden een stamceltransplantatie hebben ondergaan (N=600) Controlegroep

47 Diabetes en metabool syndroom bloedafname urineonderzoek fundusfoto Antropometrie Bloeddruk/24h RR Neurothesiometer MRI (lichaamsvet) bio impedantie meting AGE reader Cardiovasculaire ziekten echo vaten echo cor ECG/24h holter 7 dgn ambulante RR meting microcirculatie (capillaire dichtheid) sublinguale capillaroscopie autonome functie testen Respiratoire ziekten spirometrie respiratoire functies tijdens het slapen analyse uitademingslucht kweken van neus, keel en huid. spier- en gewrichtsaandoeningen Dexa scan Hoge Resolutie CT (Xtreme CT) X-knie submaximale inspanningstest spierkracht 'Timed Chair Stand Test' 6 minuten loop test reumatologisch onderzoek Neurologische ziekten cognitieve functietesten interview naar psychiatrische afw Oogtesten MRI brein zenuw geleidingssnelheid Neurothesiometer gehoortest Algemeen vragenlijsten gezondheidstoestand voorgeschiedenis socio-economische omstandigheden psychosociale omstandigheden kwaliteit van leven Leefstijl biomarkers bloedafname urineonderzoek

48 Resultaten Hoe groot is het probleem? Wat zijn risicofactoren/determinanten? Evidence based richtlijn?

49 Waarom? vroege opsporing preventie behandeling

50 VRAGEN?