RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK CLUSTER 2 ALEXANDER ROOZENDAALSCHOOL

Transcriptie

1 RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK CLUSTER 2 ALEXANDER ROOZENDAALSCHOOL School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer Alexander Roozendaalschool Amsterdam 20WR Datum schoolbezoek Datum vaststelling 16 september januari 2009

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 5 2 KWALITEITSPROFIEL 7 3 BESCHOUWING 11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT 13 Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

3 1 INLEIDING Het kwaliteitsonderzoek cluster 2 Op 16 september 2008 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Alexander Roozendaalschool in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO) in cluster 2 van het (voortgezet) speciaal onderwijs. Dit onderzoek maakt deel uit van een landelijk thema onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs in cluster 2. Ten behoeve van dit onderzoek wil de inspectie onder andere kunnen beschikken over een actueel kwaliteitsprofiel van alle cluster 2 scholen. Bij het KO heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de (kern)indicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde 'Toezichtkader (voortgezet) speciaal onderwijs 2005'. Bij dit KO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om de kernindicatoren die betrekking hebben op het systeem van leerlingenzorg, de functionaliteit van de handelingsplanning, het leerstof aan bod, de onderwijstijd, het (ortho)pedagogisch handelen van leraren, het (ortho)didactisch handelen van leraren, de actieve en zelfstandige rol van de leerling, het schoolklimaat en de opbrengsten. In het 'Toezichtkader (voortgezet) speciaal onderwijs 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt het toezichtkader downloaden van de website van de inspectie: Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alleen de kernindicatoren te onderzoeken maar meer indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten en/of schoolontwikkeling betrekking hebben. De opzet van het onderzoek Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

4 Lesbezoeken waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd. Analyse van tien handelingsplannen/leerlingdossiers. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de teamleden belast met de coördinatie van de leerlingenzorg. Op uw school is verder een gesprek gevoerd met leerlingen en leraren. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het schoolbezoek besproken met het managementteam. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

5 2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader (voortgezet) speciaal onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van Alexander Roozendaalschool Cyefeeh proces ftwaiiteitssorg 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school hanteert een onderwijsconcept dat aansluit bij haar leerlingenpopulatie. 1.3 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.4 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.5 De school evalueert regelmatig de leerlingenzorg. 1.6 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.7 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen en de leerlingenzorg. 1.8 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.9 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Systeem yan JeerJingenzorg 3.1 De commissie voor de begeleiding bepaalt de onderwijsrelevante beginsituatie van de leerlingen. 3.3 De school stelt het handelingsplan vast in overeenstemming met de ouders. 3.5 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de vorderingen en ontwikkeling van de leerlingen. 3,8 De commissie voor de begeleiding evalueert de uitvoering van het handelingsplan. F«nctior?9l«tert harjdejgjigspiapntng 4.1 De leerinhouden komen overeen met de afspraken in de documenten voor handelingsplanning. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

6 5.1 Dë school hanteert een leerstof aanbod voor de schoolse vakken. 5.4 Het leerstofaanbod sluit aan op het uitstroomperspectief van de leerlingen. 5.5 Het leerstofaanbod maakt het mogelijk gericht in te spelen op verschillen tussen leerlingen. Tijd 6.3 De teamleden maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 6.4 De school stemt de hoeveelheid tijd af op de onderwijsbehoeften van (individuele) leerlingen mmmi?:iwm^rmsmééêëts W ^ Ê Ê Ï Ê ^ ^ ^ ^ Dë teamleden gaan op een respectvolle wijze met de leerlingen om. 7.4 De teamleden handhaven de gedragsregels. 7.6 De teamleden stemmen hun (ortho)pedagogisch handelen af op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. 8.2 De ieraren leggen duidelijk uit. 8.4 De leraren stimuleren de leerlingen tot denken. 8.5 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 8.7 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de onderwijsbehoeften van de leerling. 9.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 9.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau De school heeft inzicht in de beleving van de sociale veiligheid door leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op school voordoen De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op afhandeling van incidenten in en om de school De leerlingen en de teamleden voelen zich aantoonbaar veilig op school De ouders tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 1 Z $ Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

7 11.4 De resultaten van de leerlingen aan het einde van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingen mag worden verwacht. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

8 3 BESCHOUWING Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op de Alexander Roozendaalschool en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de Alexander Roozendaalschool en eerdere inspectieonderzoeken. Algemeen Beeld De Alexander Roozendaalschool is een school voor leerlingen met ernstige taalspraakmoeilijkheden (ESM) die voldoende onderwijskwaliteit realiseert. De school kenmerkt zich vooral door een gezond en professioneel werkklimaat waarin alle functionarissen er al het mogelijke aan doen om leerlingen zo goed mogelijk onderwijs te bieden. De leraren beschikken over voldoende tot soms zelfs uitstekende pedagogische en didactische vaardigheden en de lessen kenmerken zich door een heldere structuur. Bij het inspectiebezoek in 2005 bleek de kwaliteitszorg het belangrijkste ontwikkelpunt te zijn, in het bijzonder omdat heldere doelen voor de schoolontwikkeling ontbraken. Nog steeds is de kwaliteitszorg als geheel een verbeterpunt, maar de school heeft wel duidelijke stappen gezet. Er is bijvoorbeeld sterk ingezet op de verbetering van het onderwijs in (mondelinge) taal en van het technisch leesonderwijs en op de ontwikkeling van bijbehorende leerlijnen. De school beschikt echter nog niet over een volledig operationeel digitaal leerlingvolgsysteem, met als gevolg dat de eigen opbrengsten nog niet systematisch kunnen worden geëvalueerd. Ook de borging is op dit moment nog onvoldoende. Dat het borgen juist hard nodig is blijkt uit de grote behoefte onder het team aan een transparante schriftelijke weergave van alle processen die binnen de school gaande zijn, evenals aan een overzicht van de bijbehorende functionarissen en hun verantwoordelijkheden. Opbrengsten Doordat de school nog te weinig zicht heeft op de ontwikkeling van de leerresultaten bij leerlingen kan de kwaliteit van de opbrengsten van de school niet worden beoordeeld. De school stelt niet bij binnenkomst en tussentijds de ontwikkelingsperspectieven voor leerlingen vast, dat is gericht op een mogelijk uitstroomprofiel. Daardoor is er geen overzicht van de in-, door- en uitstroomresultaten van de leerlingen. Om deze reden kan de school niet vaststellen of de uitstroom van leerlingen correspondeert met de capaciteiten van leerlingen, in combinatie met de belemmerende en bevorderende factoren. De school is kortom niet in staat haar kwaliteit en haar toegevoegde waarde zichtbaar te maken. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

9 Kwaliteitszorg De school werkt wel intensief en in een continu doorlopend proces aan de verbetering van de eigen kwaliteit. Binnen de organisatie is een groot aantal functionarissen werkzaam, elk met een eigen opdracht. De managementstructuur ontwikkelt zich in de richting van een professionele organisatie met een functiehuis waarbij taakdifferentiatie tot de mogelijkheden behoort. De school heeft bovendien een uitstekende structuur van interne scholing. Nieuwe leraren worden systematisch via het scholingsprogramma ingewerkt door de interne specialisten en begeleid door een maatje. Tevens worden jaarlijks extra specialisatiecursussen gegeven. Het interne scholingssysteem verdient grote waardering. Leraren worden zo niet alleen aangesproken op hun eigen talenten en krijgen op die manier kansen deze nog verder te ontwikkelen, maar ook worden verworven kennis en vaardigheden op een efficiënte manier binnen de school doorgegeven. De school is daarmee hard op weg een lerende organisatie te worden. Wat nog ontbreekt is een schriftelijke neerslag van de schoolorganisatie, die de interne kwaliteit van de school zichtbaar maakt. Eigenlijk heeft alleen de directie nu het totaaloverzicht. Maar voor alle 'onderliggende lagen' is het niet helder wat de communicatiestructuur is, wie voor wat aanspreekbaar is, welke processen gaande zijn en welke planning daarbij hoort. Kortom, de samenhang binnen de school is onvoldoende duidelijk. Doordat de school tegelijkertijd te weinig systematisch zicht heeft op de capaciteiten van de leerlingen en deze evenmin kan afzetten tegen het leerrendement van leerlingen door de jaren heen, heeft de school geen beeld van haar toegevoegde waarde. Bovendien heeft de school daardoor geen zicht op onderdelen waar nog verbeteringen in het proces nodig zijn. Leerstofaanbod en leerlijnen De implementatie van leerlijnen voor het taal- en leesonderwijs heeft op dit moment de volle aandacht van de school. Dit implementatieproces wordt ondersteund door het CED. Ook is recent een nieuwe taalmethode in gebruik genomen. Ondanks dat de effecten nog niet op schoolniveau zijn geanalyseerd, geeft de school aan dat leerlingen sterk zijn vooruitgegaan in leesprestaties. De school heeft nog geen concrete voornemens om ook voor rekenen-wiskunde of begrijpend lezen leerlijnen te ontwikkelen. De inspectie heeft in de gesprekken aangegeven, dat op het gebied van rekenen-wiskunde juist nog veel leerwinst valt te behalen bij de leerlingen. De school maakt namelijk nog nauwelijks gebruik van materialen die voor het speciaal (basis) onderwijs zijn ontwikkeld en tevens aansluiten bij de meeste moderne methoden voor rekenen-wiskunde. Daarnaast zijn er voor de leerlingen te weinig concrete leerdoelen en is er geen concrete planning van leerstof met tussen- en einddoelen voor rekenenwiskunde. Hier ligt een nieuw ontwikkelpunt voor de school. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool

10 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit KO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Daarnaast betrof het onderzoek een aantal overige wettelijke voorschriften. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Toezichtarrangement De bevindingen van dit KO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de Alexander Roozendaalschool vraagt geen aanpassing van het toezicht van de inspectie. De school krijgt het basisarrangement. Rapport kwaliteitsonderzoek Alexander Roozendaalschool